TRNG I HC NGOI THNG KHOA KINH T V KINH DOANH QUC T CHUYấN NGNH KINH T I NGOI -*** - KHO LUN TT NGHIP ti: CHNH SCH TI CHNH, TIN T CA CHNH PH I VI S PHT TRIN CA DOANH NGHIP VA V NH KINH NGHIM CA CC NC TRấN TH GII V BI HC I VI VIT NAM Sinh viờn thc hin : Lờ Bo Khỏnh Lp : Anh Khoỏ hc : K43A KT&KDQT Giỏo viờn hng dn : ThS Nguyn Quang Hip H NI, thỏng - 2008 MC LC DANH MC BNG BIU DANH MC T VIT TT Lời mở đầu Ch-ơng I: Lý luận chung DNVVN sách tài chính, tiền tệ Chính phủ phát triển DNVVN I DNVVN kinh tế thị tr-ờng Khái niệm tiêu chí xác định DNVVN Các đặc điểm DNVVN 2.1 Điểm mạnh 2.2 Điểm yếu 10 Vai trò DNVVN trình phát triển kinh tế xã hội 13 3.1 Về khía cạnh kinh tế 13 3.2 Về khía cạnh xã hội 15 II Chính sách tài chính, tiền tệ Chính phủ phát triển DNVVN 17 Chính sách tài 17 Chính sách tiền tệ 20 Vai trò sách tài chính, tiền tệ Chính phủ việc thúc đẩy phát triển DNVVN 22 3.1 Sự cần thiết khuyến khích định h-ớng Nhà n-ớc phát triển DNVVN 22 3.2 Chính sách thuế việc khuyến khích định h-ớng phát triển DNVVN 25 3.3 Chính sách tín dụng việc khuyến khích định h-ớng phát triển DNVVN 29 Ch-ơng II: Nghiên cứu việc sử dụng sách tài chính, tiền tệ Việt Nam việc định h-ớng khuyến khích phát triển DNVVN kinh nghiệm số n-ớc giới 34 I Vài nét DNVVN Việt Nam 34 Về số l-ợng DNVVN quy mô vốn 34 Các văn pháp luật sách hành liên quan đến phát triển DNVVN 39 2.1 Nghị định 90/2001/NĐ-CP trợ giúp phát triển DNNVV 39 2.2 Quyết định số 115/2004/QĐ-TTg, ngy 25/6/2004 việc sửa đổi, bổ sung quy chế thnh lập, tổ chức v hoạt động Quỹ Bảo lnh tín dụng cho doanh nghiệp nhỏ v vừa 40 2.3 Quy chế tín dụng hỗ trợ xuất 41 II Chính sách tài chính, tiền tệ Chính phủ phát triển DNVVN 41 Chính sách thuế việc khuyến khích định h-ớng phát triển DNVVN 41 Chính sách tín dụng việc khuyến khích định h-ớng phát triển DNVVN 50 2.1 Chơng trình tín dụng u Nh nớc 52 2.2 Quỹ bảo lnh tín dụng 54 2.3 Huy động vốn từ ngân hng thơng mại (NHTM) 55 56 2.4 Các chơng trình tín dụng tổ chức nớc ngoi 60 2.5 Hỗ trợ vốn qua hình thức cho thuê tài (tín dụng thuê mua) 61 III Kinh nghiệm n-ớc việc sử dụng sách tài chính, tiền tệ nhằm thúc đẩy phát triển DNVVN 62 Tóm tắt sách tài chính, tiền tệ việc khuyến khích phát triển DNVVN số n-ớc giới 62 1.1 Thực miến, giảm thuế thúc đẩy đầu t- 63 1.2 Thực khấu hao nhanh tài sản cố định 66 1.3 Thực tín dụng -u đãi tăng c-ờng kênh ung ứng tín dụng 64 1.4 Tăng c-ờng hoạt động bảo lãnh tín dụng DNVVN 70 1.5 Hỗ trợ tài đẩy mạnh xuất 71 1.6 Khuyến khích đẩy mạnh hoạt động cho thuê tài 72 Những học kinh nghiệm việc khuyến khích định h-ớng phát triển DNVVN Việt Nam 73 Ch-ơng III: Các giải pháp nhằm sử dụng có hiệu công cụ sách tài chính, tiền tệ việc thúc đẩy phát triển DNVVN Việt Nam 76 I Cơ hội thách thức DNVVN trình hội nhập kinh tế quốc tế 76 Những hội 76 Những thách thức 80 II Quan điểm ph-ơng h-ớng phát triển DNVVN đến năm 2010 84 Quan điểm mục tiêu phát triển DNVVN 84 Ph-ơng h-ớng phát triển DNVVN 86 III Một số kiến nghị việc vận dụng công cụ sách tài chính, tiền tệ nhằm phát triển DNVVN 89 Giải pháp sách thuế 89 Giải pháp nhằm nâng cao tác động sách tín dụng 94 2.1 Về phía phủ 94 2.2 Về phía DNVVN 10 Khoá luận tốt nghiệp kết luận 10 Danh mục tài liệu tham khảo DANH MC BNG BIU Danh mc bng: Bng 1: Tiờu thc xỏc nh DNVVN ca mt s nc trờn th gii Bng 3: Vn bỡnh quõn ca doanh nghip Trung Quc v Vit Nam nm 2003 38 Bng 4: T trng ch s hu v tớn dng ca doanh nghip (%) 51 Bng 5: D n cho vay DNVVN ca ton ngnh ngõn hng giai on 2001-2006 55 Bng 6: C cu cho vay DNVVN phõn theo thi hn tớn dng v loi hỡnh t chc tớn dng 56 Danh mc biu : Biu 1: C cu ngnh ngh kinh doanh ca DNNVV 35 Biu 2: S lng DNVVN v s ng ký hng nm 37 Biu 3: T l kh nng tip cn ngõn hng ca DNVVN 57 DANH MC T VIT TT DNVVN : Doanh nghip va v nh APEC : Din n hp tỏc chõu - Thỏi Bỡnh Dng OECD : T chc Hp tỏc v Phỏt trin Kinh t GDP : Tng sn phm quc ni GTGT : Giỏ tr gia tng TNDN : DN : Thu nhp doanh nghip Doanh nghip CTCP : Cụng ty c phn TNN : u t nc ngoi NHTMQD: Ngõn hng thng mi quc doanh NHTMCP: Ngõn hng thng mi c phn WTO : T chc thng mi th gii MFN : Quy ch ti hu quc NT Quy ch ói ng quc gia : GSP : H thng u ói ph cp TRIMs: Hip nh v cỏc bin phỏp u t liờn quan n thng mi Khoá luận tốt nghiệp LI M U Trong hu ht cỏc quc gia trờn th gii t nhng nc ang phỏt trin n cỏc nc phỏt trin, doanh nghip va v nh luụn úng mt vai trũ quan trng vic thc hin cỏc mc tiờu kinh t - xó hi ca quc gia ú Hin nay, doanh nghip va v nh Vit Nam chim i b phn tng s cỏc doanh nghip trờn c nc Cỏc doanh nghip ny ó v ang tn ti di nhiu hỡnh thc khỏc nh hp tỏc xó, doanh nghip t nhõn, cụng ty trỏch nhim hu hn, cụng ty c phn Nhng doanh nghip ny úng mt vai trũ quan trng vic khai thỏc cỏc tim nng ca t nc, to nhiu vic lm xó hi, cung cp nhiu sn phm hng húa, úng gúp mt phn nht nh vo t trng GDP ca c nc cng nh thỳc y quỏ trỡnh chuyn dch c cu kinh t núi chung Chớnh vỡ vy, s phỏt trin ca doanh nghip va v nh ngy cng cú ý ngha quan trng i vi s tng trng v phỏt trin kinh t - xó hi ca nc ta Trong nhng nm qua, nhn thc c tm quan trng ca doanh nghip va v nh, Nh nc ta ó khụng ngng hon thin cỏc chớnh sỏch khuyn khớch, h tr v nh hng s phỏt trin ca cỏc doanh nghip ny Cú th núi, hin s phỏt trin ca cỏc doanh nghip va v nh Vit Nam chu tỏc ng rt ln t cỏc chớnh sỏch iu tit kinh t v mụ cng nh cỏc chớnh sỏch nh hng s phỏt trin kinh t ca Chớnh ph Trong cỏc chớnh sỏch iu tit nn kinh t cú nh hng trc tip ti s phỏt trin ca doanh nghip va v nh thỡ chớnh sỏch ti chớnh, tin t l mt nhng cụng c quan trng thng c Chớnh ph s dng Bn cht ca cỏc chớnh sỏch ny l vic Chớnh ph s dng cỏc cụng c ti chớnh v cụng c tin t khuyn khớch hoc hn ch u t t cỏc tng lp dõn c v cỏc t chc xó hi xó hi nhm to ca ci ngy cng nhiu cho xó hi C th, thụng qua cụng c ch yu v thng c s dng l chớnh sỏch thu v chớnh sỏch tớn dng, Chớnh ph ó thc hin cỏc bin phỏp h tr, khuyn khớch, to iu kin thun li cho cỏc doanh nghip va v nh phỏt huy tớnh ch ng, sỏng to, nõng cao hiu qu hot ng v nng lc cnh tranh, gúp phn vo s tng trng kinh t ca t nc Vic nhỡn nhn v ỏnh giỏ ỳng n tỏc ng ca cỏc cụng c ca chớnh sỏch ti chớnh, tin t ca Chớnh ph vic h tr s phỏt trin ca doanh Khoá luận tốt nghiệp nghip va v nh t ú hon thin v phỏt huy hn na vai trũ ca Chớnh ph i vi vic nh hng v phỏt trin loi hỡnh doanh nghip ny l mt yờu cu cp thit cú ý ngha c v lý lun v thc tin giai on hin i vi cỏc quc gia trờn th gii núi chung v vi Vit Nam núi riờng ú chớnh l lý tỏc gi chn ti Chớnh sỏch ti chớnh, tin t ca Chớnh ph i vi s phỏt trin ca doanh nghip va v nh Kinh nghim ca cỏc nc trờn th gii v bi hc i vi Vit Nam lm ti nghiờn cu khúa lun tt nghip Mc ớch nghiờn cu: Khúa lun tt nghip trung phõn tớch, ỏnh giỏ tỏc ng ca cỏc cụng c ca chớnh sỏch ti chớnh, tin t vic h tr s phỏt trin ca cỏc doanh nghip va v nh ca Vit Nam thi gian qua, nờu kinh nghim ca cỏc nc trờn th gii, t ú nhng gii phỏp nhm hon thin v s dng cú hiu qu cỏc cụng c ca chớnh sỏch ti chớnh, tin t vic khuyn khớch v nh hng phỏt trin cỏc doanh nghip va v nh nc ta Phm vi nghiờn cu: xem xột vic s dng cỏc cụng c ca chớnh sỏch ti chớnh, tin t ca Chớnh ph vic khuyn khớch v nh hng phỏt trin doanh nghip va v nh, m c th l thụng qua chớnh sỏch thu v tớn dng Phng phỏp nghiờn cu: Vn dng cỏc phng phỏp nghiờn cu khỏc nhau: tng hp v phõn tớch, din gii v quy np, thng kờ, so sỏnh Kt cu ca ti: Ngoi phn m u, kt lun, danh mc vit tt, danh mc bng biu v danh mc ti liu tham kho, ni dung chớnh ca ti c th hin chng: Chng I: Lý lun chung v DNVVN v chớnh sỏch ti chớnh, tin t ca Chớnh ph i vi s phỏt trin ca DNVVN Chng II: Nghiờn cu vic s dng chớnh sỏch ti chớnh, tin t ca Vit Nam vic nh hng v khuyn khớch phỏt trin DNVVN v kinh nghim ca mt s nc trờn th gii Chng III: Cỏc gii phỏp nhm s dng cú hiu qu cỏc cụng c ca chớnh sỏch ti chớnh, tin t vic thỳc y s phỏt trin ca DNVVN Vit Nam Em xin chõn thnh cm n thy giỏo, Th.S Nguyn Quang Hip ó tn tỡnh hng dn, giỳp em hon thnh khúa lun ny Khoá luận tốt nghiệp CHNG I Lí LUN CHUNG V DNVVN V CHNH SCH TI CHNH, TIN T CA CHNH PH I VI S PHT TRIN CA DNVVN I DNVVN TRONG NN KINH T TH TRNG Khỏi nim v tiờu xỏc nh DNVVN Ngy nay, trờn th gii núi chung v Vit Nam núi riờng cm danh t Doanh nghip va v nh (DNVVN) ó c dựng tng i ph bin Vy th no l mt DNVVN ? Cõu tr li ny tng chng nh n gin nhng li rt khỏc cỏc nc khỏc nhau, im ging nht quan nim v DNVVN l khỏi nim ny dựng ch mt loi hỡnh doanh nghip c xp loi theo nhng tiờu nht nh thng l da vo quy mụ sn xut ca doanh nghip ng trờn giỏc quy mụ ngi ta hay núi n s lng lao ng thng xuyờn cú trờn thc t hoc tng s u t th hin tng giỏ tr ti sn hoc doanh thu nm ca doanh nghip Cỏc nc trờn th gii ó da vo ch tiờu ny xỏc nh quy mụ ca loi hỡnh DNVVN nhng cỏc mc nh lng rt khỏc Vic xỏc nh quy mụ DNVVN trờn th gii ch mang tớnh cht tng i vỡ nú chu tỏc ng ca cỏc yu t nh trỡnh phỏt trin mi nc, tớnh cht ngnh ngh v iu kin phỏt trin ca mt vựng lónh th nht nh hay mc ớch phõn loi doanh nghip tng thi k nht nh Nhỡn chung, trờn th gii, vic xỏc nh doanh nghip cú phi l DNVVN hay khụng tu thuc vo nhúm tiờu thc ph bin l: Tiờu nh tớnh v Tiờu nh lng Nhúm tiờu nh tớnh: Da trờn nhúm tiờu thc c bn nh b mỏy qun lý, c ch quyt nh, cỏc nghip v ti chớnh, hỡnh thc t chc doanh nghip, trỡnh chuyờn mụn hoỏ Cỏc tiờu thc ny cú u th l phn ỏnh ỳng bn cht ca nhng thng khú xỏc nh trờn thc t Do ú, chỳng ch c dựng lm c s tham kho m ớt c s dng phõn loi Nhúm tiờu nh lng: c xõy dng da trờn cỏc ch tiờu nh s lng lao ng, tng giỏ tr ti sn (hay tng vn), doanh thu hoc li nhun ca Khoá luận tốt nghiệp doanh nghip S lao ng cú th l s lao ng trung bỡnh danh sỏch hoc s lao ng thng xuyờn thc t ca doanh nghip Ti sn hoc cú th bao gm tng giỏ tr ti sn (hay vn) c nh hoc giỏ tr ti sn (hay vn) cũn li ca doanh nghip Cỏc tiờu nh lng úng vai trũ ht sc quan trng vic xỏc nh quy mụ doanh nghip Vo nhng thi im khỏc cỏc tiờu ny rt khỏc gia cỏc ngnh ngh mc dự chỳng cú nhng yu t chung nht nh Bn thõn mt nc thỡ cỏc tiờu thc xỏc nh DNVVN cng l khụng c nh m c thay i tu theo s phỏt trin ca tng thi k nht nh Ta cú th tham kho cỏc tiờu thc phõn loi DNVVN cỏc nc khỏc trờn th gii qua bng di õy: Bng 1: Tiờu thc xỏc nh DNVVN ca mt s nc trờn th gii Nc Phõn loi M Tt c S lao ng cỏc - 500 S Doanh thu Khụng quan trng Khụng ngnh Nht Bn EU quan trng Ch tỏc - 300 300 triu Yờn Bỏn buụn - 100 - 100 triu Yờn Bỏn l - 50 - 50 triu Yờn Dch v - 100 - 100 triu Yờn Doanh nghip < 10 Khụng quan trng cc nh Doanh nghip < 50 triu Ecu nh 4.Hn Quc Doanh nghip < 250 27 va Ecu Ch tỏc - 300 20 - 80 t Won triu Khoá luận tốt nghiệp K.m v - 300 Khụng quan trng ti i Loan Khụng quan trng Xõy dng - 200 TM v DV - 20 Ch tỏc - 200 80 triu NTS Khụng quan trng Nụng lõm ng - 50 Khụng quan trng v dch v Thỏi Lan Sn xut nh 100 triu NTS Khụng quan - 50 triu Baht trng Philippin Sn xut va 50 - 200 Bỏn buụn nh - 50 Bỏn buụn va 50 - 100 Bỏn l nh - 30 Bỏn l va 30 - 60 Doanh nghip 10 - 99 1,5 - 15 triu Pờxụ nh Khụng quan trng Doanh nghip 100 - 199 15 - 60 triu Pờxụ va Inụnờxia Doanh nghip Khụng quan - 20.000 USD 0- nh 100.000US trng D Doanh nghip 20.000 - 100.000 100.000 va USD 500.000 USD Nga Doanh nghip - 249 Khụng quan trng nh Khụng quan trng Doanh nghip 249 - 999 - Khoá luận tốt nghiệp va 10 Quc Trung Doanh nghip 50 - 100 nh Doanh nghip 101 - 500 va Ngun: (1) H s cỏc DNVVN ca APEC, 1998, (2) nh ngha DNVVN ca cỏc nc ang chuyn i UN_EC, 1999; (3) Tng quan cỏc DNVVN ca OECD, 2000 nc ta, trc nm 1998, cha cú mt bn phỏp lut chớnh thc no quy nh tiờu chun c th ca DNVVN Do ú, mi t chc a mt quan nim khỏc v DNVVN nhm nh hng mc tiờu v i tng h tr hot ng ca t chc mỡnh Ngõn hng Cụng thng Vit Nam a tiờu chun DNVVN l nhng doanh nghip cú giỏ tr ti sn di 10 t ng, lu ng di t ng, doanh thu di t ng v s lao ng thng xuyờn di 500 ngi Theo tiờu chun ny thỡ DNVVN cú th tn ti di bt k hỡnh thc s hu no Thnh ph H Chớ Minh li xỏc nh nhng doanh nghip cú phỏp nh trờn t ng, doanh thu hng nm trờn 10 t ng v lao ng thng xuyờn cú trờn 100 ngi l nhng doanh nghip cú quy mụ va Nhng doanh nghip di mc tiờu chun ú l cỏc doanh nghip nh T chc h tr UNIDO ti Vit Nam li a tiờu thc xỏc nh DNVVN da trờn mc tiờu h tr ca h, ú l doanh nghip nh l doanh nghip cú ớt hn 50 lao ng, tng s v doanh thu di t ng, doanh nghip va l doanh nghip cú s lao ng t 51 n 200 ngi, tng s v doanh thu t n t ng Thỏng nm 1998, cụng s 681/CP-KTN ca Vn phũng Chớnh ph c ban hnh l bn phỏp lý u tiờn ca nc ta chớnh thc cp n DNNVV Theo ú, DNNVV ngnh cụng nghip l cỏc doanh nghip phi cú iu l di t ng v s lao ng trung bỡnh hng nm di 300 ngi; ngnh thng mi dch v l nhng doanh nghip cú sn xut di t ng v s lao ng di 200 ngi Trong ú, doanh nghip cú di t ng Khoá luận tốt nghiệp v s lao ng di 50 ngi cụng nghip v di 30 ngi thng mi dch v l doanh nghip nh Tiờu ny da trờn cn c l tng s v s lao ng Cỏc tiờu thc v DNVVN cụng ny ó tr thnh mt cn c phỏp lý quan trng u tiờn chớnh thc xỏc nh cỏc i tng l DNVVN Vit Nam Theo cỏc tiờu thc ny, cỏc doanh nghip khụng tớnh n hỡnh thc s hu l cỏc doanh nghip quc doanh hay cỏc doanh nghip ngoi quc doanh Ngy 23 thỏng 11 nm 2001 Chớnh ph ó ban hnh ngh nh 90/2001/NCP v tr giỳp phỏt trin DNVVN Trong ngh nh ny, Chớnh ph ó a mt nh ngha chung v DNVVN cỏc ban ngnh, a phng cú cn c xỏc nh i tng c Chớnh ph tr giỳp phỏt trin Theo nh ngha ny, DNVVN l nhng n v sn xut kinh doanh c lp, ó ng kớ kinh doanh theo phỏp lut hin hnh, cú mc ng kớ khụng quỏ 10 t ng hoc s lao ng trung bỡnh hng nm khụng quỏ 300 ngi Theo ngh nh ny, i tng c xỏc nh l DNVVN bao gm: - Cỏc doanh nghip thnh lp v hot ng theo Lut doanh nghip - Cỏc doanh nghip thnh lp v hot ng theo Lut doanh nghip nh nc - Cỏc hp tỏc xó thnh lp v hot ng theo Lut hp tỏc xó - Cỏc h kinh doanh cỏ th ng ký theo Ngh nh 02/2000/N-CP ngy 03 thỏng 02 nm 2000 ca Chớnh ph v ng ký kinh doanh Nh vy, theo nh ngha ny tt c cỏc doanh nghip thuc mi thnh phn kinh t cú ng ký kinh doanh v tha hai tiờu thc lao ng v a ngh nh ny u c coi l DNVVN Vit Nam Theo cỏch phõn loi ny, s DNVVN chim khong 96% tng s cỏc doanh nghip hin cú ti Vit Nam (theo tiờu lao ng) v chim 88% (theo tiờu ng ký kinh doanh) Cỏc tiờu phõn loi ny tng i phự hp vi iu kin kinh t xó hi ca Vit Nam hin Tuy nhiờn vic dựng tiờu lao ng bỡnh quõn hng nm v ng ký kinh doanh cũn quỏ chung chung Lao ng bỡnh quõn õy cn lm rừ l lao ng thng xuyờn hay bao gm c lao ng thi v gm nhng lao ng thc t ca doanh nghip hay ch gm nhng lao ng ký hp ng v cú úng bo Khoá luận tốt nghiệp him ? Theo tỏc gi, nu s dng ch tiờu lao ng nờn da vo s lao ng lm vic thng xuyờn hay s lao ng lm vic t nm tr lờn Yu t ng ký cng cn xem xột Thc t cho thy, s ng ký ca cỏc doanh nghip thnh lp khỏc xa so vi s thc t a vo kinh doanh S lng lao ng ca cỏc doanh nghip thay i hng nm tựy thuc vo kt qu kinh doanh ca tng doanh nghip Trong ú, ng ký ca cỏc doanh nghip l c nh ng ký kinh doanh v thc t s doanh nghip thay i ng ký l khụng nhiu v khụng thng xuyờn Do ú nu ly tiờu ng ký xỏc nh DNVVN s khụng m bo phn ỏnh ỳng thc trng quy mụ ca doanh nghip Trong ú, ch tiờu doanh s cho thy chớnh xỏc hn quy mụ doanh nghip, v thc trng hot ng kinh doanh ca cỏc doanh nghip thay vỡ ch l cỏc doanh nghip cú ng ký Tỏc gi cho rng ch tiờu doanh s hng nm ca cỏc doanh nghip s phn ỏnh chớnh xỏc hn quy mụ ca doanh nghip tng giai on thay vỡ tiờu ng ký Vic s dng c tiờu lao ng v vn/doanh thu s khuyn khớch cỏc doanh nghip va s dng nhiu lao ng li va trung tớch t phỏt trin S dng mt tiờu lao ng xỏc nh DNVVN ng ngha vi vic tt c cỏc doanh nghip dự cú kinh doanh/doanh s ln hay nh u c hng cỏc chớnh sỏch u ói ca Chớnh ph dnh cho cỏc DNVVN iu ú s khụng hn ch cỏc doanh nghip u t ln kinh doanh lỳc mun hng u ói t cỏc chớnh sỏch dnh cho DNVVN Tng t nh vy, nu s dng tiờu kinh doanh/doanh s thỡ cỏc doanh nghip s dng nhiu lao ng cng c hng li t cỏc chớnh sỏch phỏt trin DNVVN Vỡ vy, vic xỏc nh DNVVN nờn da trờn c tiờu l doanh s v s lao ng thng xuyờn trung bỡnh hng nm ca cỏc doanh nghip Cỏc c im ca DNVVN 2.1 im mnh Th nht, cỏc DNVVN d s a phn cỏc doanh nghip ch cn mt s lng nh, s lao ng khụng nhiu vi cỏc iu kin lm vic n gin l cú th tin hnh kinh doanh iu ny phự hp vi hon cnh kinh t xó hi ca Vit Khoá luận tốt nghiệp Nam nc ta cũn trỡnh phỏt trin thp, khong cỏch chờnh lch vi cỏc nc khu vc v th gii rt ln Quy mụ cng nh cỏch thc khụng ũi hi s phc v khú khn v iu ny thụi thỳc nhng ngi cú ý tng kinh doanh bc u thnh lp doanh nghip Th hai, cỏc doanh nghip ny cú tớnh linh hot cao Do quy mụ nh nờn cỏc DNVVN nhy cm vi nhng thay i ca th trng Khi th trng cú nhng bin ng, cỏc doanh nghip ny cú th chuyn hng sang nhng ngnh ngh khỏc em li li nhun cho cụng ty d dng hn so vi cỏc doanh nghip ln Nhỡn chung DNVVN nng ng hn v d thớch ng hn so vi din bin nhanh chúng ca mụi trng kinh doanh ngy Th ba, cỏc DNVVN luụn cú li th vic trỡ v phỏt trin cỏc ngnh ngh truyn thng Nhng ngnh ngh ny ũi hi ớt, nhõn cụng di sn cú, li luụn nhn c s u tiờn khuyn khớch phỏt trin ca chớnh quyn a phng, rt phự hp vi quy mụ ca DNVVN ng thi cỏc doanh nghip ny cú kh nng khai thỏc v s dng cú hiu qu nhng ngun lc u vo nh lao ng, ti nguyờn Th t, cỏc doanh nghip ny cú li th v s dng lao ng c im ca nc ta l ngun nhõn lc di song trỡnh khụng cao Quỏ trỡnh phỏt trin kinh t - xó hi luụn ũi hi phi to cụng n vic lm cho mi ngi lao ng Nhiu DNVVN khụng ũi hi ngi lao ng cú trỡnh cao vy m cỏc doanh nghip ny thng xuyờn thu hỳt c mt lng ln cỏc lao ng n lm vic cho cụng ty ca h Hn th na, quan h lao ng cỏc DNVVN cú tớnh cht thõn thin gn gi hn so vi cỏc doanh nghip ln Ngi lao ng thng c quan tõm, ng viờn, khuyn khớch cụng vic 2.2 im yu c im ca cỏc DNVVN chớnh l quy mụ nh, ớt Chớnh iu ny cng tr thnh bt li cho cỏc doanh nghip tham gia quỏ trỡnh kinh doanh Kh nng qun lý hn ch Bn thõn nhng ngi ng thnh lp doanh nghip a phn l nhng ngi cú nhiu kinh nghim kinh doanh trờn thng trng song h li cha c o to chuyờn nghip, y H cú th cú nhng ý 10 Khoá luận tốt nghiệp tng kinh doanh tt, cú nhiu kinh nghim quý giỏ sau nhiu nm tin hnh kinh doanh nhng li thiu kin thc v qun lý cụng ty hot ng hiu qu hn H va l ngi qun lý doanh nghip, va tham gia trc tip vo sn xut nờn mc chuyờn mụn qun lý khụng cao Vic tỏch bch cỏc b phn khụng c th, ngi qun lý cỏc b phn cng khụng c phõn cụng nhim v rừ rng Trỡnh tay ngh ca ngi lao ng thp Vic thuờ lao ng cú trỡnh chuyờn mụn cao ũi hi mt chi phớ ln m khụng phi doanh nghip va v nh no cng cú th lm c Hn th na, cỏc doanh nghip ny cú nhu cu bi dng trỡnh nghip v cho nhõn viờn ca mỡnh thỡ cn tr ch yu cng l ti chớnh iu ny cng khin nhiu lao ng cú chuyờn mụn khụng mun lm vic cho cỏc DNVVN bn thõn h khụng cú c nhiu c hi nõng cao trỡnh , k nng lm vic Vỡ vy m cỏc doanh nghip thng khú khn vic thc hin cỏc ý tng kinh doanh ln, hoc cỏc d ỏn u t ln, cỏc d ỏn u t cụng cng thiu ngun lc Kh nng v cụng ngh thp khụng kh nng ti chớnh cho nghiờn cu trin khai nờn cỏc doanh nghip ny gp nhiu khú khn u t cụng ngh mi c bit l cụng ngh ũi hi u t ln T ú nh hng n nng sut, cht lng v hiu qu, hn ch kh nng cnh tranh trờn th trng Kh nng tip cn th trng kộm c bit l th trng nc ngoi Nguyờn nhõn ch yu l cỏc DNVVN thng l nhng doanh nghip mi hỡnh thnh, kh nng ti chớnh cho cỏc hot ng marketing khụng cú v h cng cha cú nhiu khỏch hng truyn thng Thờm vo ú, quy mụ th trng ca cỏc doanh nghip ny thng bú hp phm vi a phng, vic m rng cỏc th trng mi l rt khú khn Cỏc DNVVN rt linh hot mụi trng kinh doanh y bin ng song cng phi chu nhiu ri ro kinh doanh Cỏc doanh nghip ny khụng cú li th kinh t theo quy mụ v thng khụng cú mi quan h vi cỏc ngõn hng, cỏc t chc ti chớnh nờn thng gp khú khn vic vay trỡ hot ng sn xut kinh doanh hay nhn c s giỳp t chớnh quyn a phng nu gp khú khn Cỏc doanh nghip ny cng khụng cú kh nng m rng 11 Khoá luận tốt nghiệp th trng m khụng cú i ng cỏn b dy dn kinh nghim Nhỡn chung s lng cỏc DNVVN i ngy cng nhiu song cng nhiu DNVVN b phỏ sn 12 Khoá luận tốt nghiệp Vai trũ ca DNVVN i vi quỏ trỡnh phỏt trin kinh t xó hi Vit Nam cng nh nhiu nc khỏc trờn th gii, hot ng ca cỏc DNVVN úng mt vai trũ rt quan trng vic thỳc y s phỏt trin kinh t xó hi 3.1 V khớa cnh kinh t Th nht, cỏc DNVVN gúp phn y mnh tc tng trng kinh t, lm tng GDP Cng nh DNVVN tt c cỏc nc, DNVVN Vit Nam cung cp th trng nhiu loi hng húa khỏc ỏp ng nhu cu sn xut v tiờu dựng nc nh trang thit b v linh kin cn thit cho cỏc ngnh sn xut hng tiờu dựng v cỏc ngnh th cụng nghip cng nh cỏc hng húa tiờu dựng khỏc Theo s liu thng kờ nhng nm va qua DNVVN ó úng gúp t 23 - 26% tng sn phm quc ni (GDP) c nc Ngoi ra, DNVVN Vit Nam cũn cung cp hu ht sn phm cho nhiu ngnh cụng nghip truyn thng thu hỳt nhiu lao ng nh mõy tre an, th cụng m ngh, giy dộp, Vic m rng v phỏt trin cỏc DNVVN s gúp phn khụng nh vic lm tng GDP Th hai, cỏc DNVVN thu hỳt v khai thỏc cỏc ngun lc sn cú dõn c Vn u t l mt yu t c bn ca quỏ trỡnh sn xut Vn l yu t c bn khai thỏc v phi hp cỏc yu t sn xut khỏc nh lao ng, t ai, cụng ngh v qun lý to li nhun cho cỏc ch doanh nghip Vn cú vai trũ to ln vic u t trang thit b, ci tin cụng ngh, o to ngh, nõng cao trỡnh tay ngh cho cụng nhõn cng nh trỡnh qun lý ca ch doanh nghip Tuy nhiờn, mt nghch lý hin l cú nhiu doanh nghip ang thiu trm trng thỡ nhn ri dõn c cũn nhiu nhng khụng huy ng c Khi chớnh sỏch tớn dng ca Chớnh ph v cỏc ngõn hng cha thc s gõy c nim tin i vi nhng ngi cú nhn ri cỏc tng lp dõn c thỡ nhiu DNVVN ó tip xỳc trc tip vi ngi dõn v huy ng c kinh doanh, hoc bn thõn chớnh ngi cú tin ng u t kinh doanh, thnh lp doanh www.sggp.org.vn/daututaichinh/2007/8/117294/ 13 Khoá luận tốt nghiệp nghip Di khớa cnh ú, DNVVN cú vai trũ to ln vic huy ng phỏt trin kinh t Th ba, cỏc DNVVN gúp phn lm tng chuyn dch c cu kinh t Vic phỏt trin cỏc DNVVN s dn n s chuyn dch c cu kinh t theo tt c cỏc khớa cnh vựng kinh t, ngnh kinh t v thnh phn kinh t iu ny c bit cú ý ngha quan trng i vi vựng nụng thụn, nỳi, vựng sõu, vựng xa Khi cỏc doanh nghip tin hnh thnh lp doanh nghip ti nhng khu vc ny s gúp phn lm gim t trng nụng nghip v tng t trng ngnh cụng nghip v dch v ng thi gúp phn to cụng n vic lm, gim bt chờnh lch thu nhp gia cỏc vựng dõn c Khi cỏc DNVVN i ngy cng nhiu v cựng vi s ln mnh ca doanh nghip ny thỡ buc cỏc thnh phn kinh t khỏc phi cng c li, kinh doanh cú hiu qu hn nhm ng vng trờn th trng Hn na vic cỏc DNVVN kinh doanh trờn nhiu lnh vc s gúp phn a dng húa ngnh ngh y mnh phỏt trin c cu ngnh Th t, cỏc DNVVN s gúp phn lm cho nn kinh t phỏt trin n nh v hiu qu hn Do c thự ca loi hỡnh doanh nghip ny l khỏ linh hot, nhy cm trc nhng bin ng ca th trng nờn cú u th hn vic chuyn hng sang nhng ngnh ngh kinh doanh em li li nhun cao hn Mt khỏc s i ca nhng DNVVN ny cng lm tng tớnh cnh tranh nn kinh t Vic thnh lp v hot ng ca doanh nghip ny s lm gim c quyn, buc cỏc doanh nghip khỏc cựng phi cnh tranh mi cú th tn ti v phỏt trin c Trc ỏp lc cnh tranh gay gt nhng doanh nghip no yu kộm s b o thi hoc buc phi liờn kt vi cỏc doanh nghip khỏc V c bn iu ny luụn ũi hi cỏc doanh nghip phi tin hnh i mi, tng nng sut, nõng cao cht lng sn phm ng thi h giỏ thnh sn phm Th nm, cỏc DNVVN tớch cc úng gúp vo ngõn sỏch Nh nc Khuyn khớch v nh hng DNVVN phỏt trin s lm tng t l úng gúp vo ngõn sỏch Nh nc Ngõn sỏch nh nc cú nh hng quyt nh n s phỏt trin ca ton b nn kinh t v xó hi Thụng qua vic hỡnh thnh v s dng 14 [...]... vốn kinh doanh/ doanh số lớn hay nhỏ đều được hưởng các chính sách ưu đãi của Chính phủ dành cho các DNVVN Điều đó sẽ không hạn chế các doanh nghiệp đầu tư vốn lớn kinh doanh trong lúc vẫn muốn hưởng ưu đãi từ các chính sách dành cho DNVVN Tương tự như vậy, nếu sử dụng tiêu chí vốn kinh doanh/ doanh số thì các doanh nghiệp sử dụng nhiều lao động cũng vẫn được hưởng lợi từ các chính sách phát triển DNVVN... Theo nghị định này, đối tượng được xác định là DNVVN bao gồm: - Các doanh nghiệp thành lập và hoạt động theo Luật doanh nghiệp - Các doanh nghiệp thành lập và hoạt động theo Luật doanh nghiệp nhà nước - Các hợp tác xã thành lập và hoạt động theo Luật hợp tác xã - Các hộ kinh doanh cá thể đăng ký theo Nghị định 02/2000/NĐ-CP ngày 03 tháng 02 năm 2000 của Chính phủ về đăng ký kinh doanh Như vậy, theo... công nghiệp và dưới 30 người trong thương mại dịch vụ là doanh nghiệp nhỏ Tiêu chí này dựa trên 2 căn cứ là tổng số vốn và số lao động Các tiêu thức về DNVVN trong công văn này đã trở thành một căn cứ pháp lý quan trọng đầu tiên để chính thức xác định các đối tượng là DNVVN Việt Nam Theo các tiêu thức này, các doanh nghiệp không tính đến hình thức sở hữu là các doanh nghiệp quốc doanh hay các doanh nghiệp. .. dựa trên cả 2 tiêu chí là doanh số và số lao động thường xuyên trung bình hàng năm của các doanh nghiệp 2 Các đặc điểm của DNVVN 2.1 Điểm mạnh Thứ nhất, các DNVVN dễ khởi sự Đa phần các doanh nghiệp chỉ cần một số l−ợng vốn nhỏ, số lao động không nhiều với các điều kiện lμm việc đơn giản lμ có thể tiến hμnh kinh doanh Điều nμy phù hợp với hoμn cảnh kinh tế xã hội của Việt 9 Kho¸ luËn tèt nghiÖp Nam. .. nên dựa vào số lao động làm việc thường xuyên hay số lao động làm việc từ 1 năm trở lên Yếu tố vốn đăng ký cũng cần xem xét Thực tế cho thấy, số vốn đăng ký của các doanh nghiệp khi thành lập khác xa so với số vốn thực tế đưa vào kinh doanh Số lượng lao động của các doanh nghiệp thay đổi hàng năm tùy thuộc vào kết quả kinh doanh của từng doanh nghiệp Trong khi đó, vốn đăng ký của các doanh nghiệp là... tiêu doanh số hàng năm của các doanh nghiệp sẽ phản ánh chính xác hơn quy mô của doanh nghiệp trong từng giai đoạn thay vì tiêu chí vốn đăng ký Việc sử dụng cả 2 tiêu chí lao động và vốn /doanh thu sẽ khuyến khích các doanh nghiệp vừa sử dụng nhiều lao động lại vừa tập trung tích tụ vốn để phát triển Sử dụng một tiêu chí lao động để xác định DNVVN đồng nghĩa với việc tất cả các doanh nghiệp dù có vốn kinh. .. 8 Inđônêxia Doanh nghiệp Không quan 0 - 20.000 USD 0- nhỏ 100.000US trọng D Doanh nghiệp 20.000 - 100.000 100.000 vừa USD 500.000 USD 9 Nga Doanh nghiệp 1 - 249 Không quan trọng nhỏ Không quan trọng Doanh nghiệp 249 - 999 6 - Kho¸ luËn tèt nghiÖp vừa 10 Quốc Trung Doanh nghiệp 50 - 100 nhỏ Doanh nghiệp 101 - 500 vừa Nguồn: (1) Hồ sơ các DNVVN của APEC, 1998, (2) Định nghĩa DNVVN của các nước đang chuyển... doanh nghiệp nhỏ Tổ chức hỗ trợ UNIDO tại Việt Nam lại đưa ra tiêu thức xác định DNVVN dựa trên mục tiêu hỗ trợ của họ, đó là doanh nghiệp nhỏ là doanh nghiệp có ít hơn 50 lao động, tổng số vốn và doanh thu dưới 1 tỷ đồng, doanh nghiệp vừa là doanh nghiệp có số lao động từ 51 đến 200 người, tổng số vốn và doanh thu từ 1 đến 5 tỷ đồng Tháng 6 năm 1998, công văn số 681/CP-KTN của Văn phòng Chính phủ được... bộ dμy dặn kinh nghiệm Nhìn chung số l−ợng các DNVVN ra đời ngμy cμng nhiều song cũng nhiều DNVVN bị phá sản 12 Kho¸ luËn tèt nghiÖp 3 Vai trò của DNVVN đối với quá trình phát triển kinh tế xã hội Ở Việt Nam cũng như nhiều nước khác trên thế giới, hoạt động của các DNVVN đóng một vai trò rất quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển kinh tế xã hội 3.1 Về khía cạnh kinh tế Thứ nhất, các DNVVN góp... tất cả các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế có đăng ký kinh doanh và thỏa mãn hai tiêu thức lao động và vốn đưa ra trong nghị định này đều được coi là DNVVN Việt Nam Theo cách phân loại này, số DNVVN chiếm khoảng 96% trong tổng số các doanh nghiệp hiện có tại Việt Nam (theo tiêu chí lao động) và chiếm 88% (theo tiêu chí vốn đăng ký kinh doanh) Các tiêu chí phân loại này tương đối phù hợp với