ĐẠI HỌC HUẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ HUẾ tế H uế KHOA KINH TẾ VÀ PHÁT TRIỂN ại họ cK in h KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC HIỆU QUẢ KINH TẾ NUÔI TÔM XEN GHÉP TẠI XÃ HƯƠNG PHONG, THỊ XÃ HƯƠNG TRÀ, Đ TỈNH THỪA THIÊN HUẾ Sinh viên thực hiện: Giáo viên hướng dẫn: Họ tên: Hà Thị Phương Châu PGS.TS Phùng Thị Hồng Hà Lớp: K46A- KTNN Niên khóa: 2012-2016 Huế, tháng năm 2016 Lời Cảm Ơn Qua năm học rèn luyện trường Đại học Kinh Tế Huế thời gian thực tập tốt nghiệp phòng Kinh tế thị xã Hương Trà, em hoàn thành khóa luận tốt nghiệp” Hiệu kinh tế nuôi xen ghép xã Hương Phong, thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế” Trong trình đó, em tiếp thu nhiều kiến thức quý báu truyền đạt không mặt lí thuyết mà kinh nghiệm thực tiễn từ quý thầy cô trường quý thầy cô khoa Kinh tế Phát triển, cô, chú, anh, chị phòng Kinh tế tế H uế Em xin chân thành cảm ơn tất quý thầy cô nhiệt tình hướng dẫn em suốt trình học tập trường Đặc biệt em xin chân thành cảm ơn cô Phùng Thị Hồng Hà thầy cô khoa Kinh tế Phát triển tạo điều kiện thuận lợi, tận tình hướng dẫn suốt trình em thực khóa luận tốt nghiệp ại họ cK in h Em xin chân thành cảm ơn cô, chú, anh, chị phòng Kinh tế thị xã Hương Trà nhiệt tình giúp đỡ cung cấp số liệu, hướng dẫn em trình thực tập Ngoài ra, để em hoàn thành tốt Khóa luận tốt nghiệp có động viên, giúp đỡ tạo điều kiện thuận lợi mặt từ phía gia đình bạn bè Thay lời cảm ơn, kính chúc quý thầy cô cô, chú, anh, chị phòng Đ Kinh tế thị xã Hương Trà lời chúc sức khỏe Trong trình thực đề tài tránh khỏi thiếu sót, em mong nhận bảo giúp đỡ thầy, cô để em bổ sung thêm hiểu biết lí luận thực tế Một lần em xin chân thành cảm ơn! Huế, tháng năm 2016 Sinh viên thực Hà Thị Phương Châu Khóa luận tốt nghiệp GVHD: PGS TS Phùng Thị Hồng Hà MỤC LỤC MỤC LỤC .i DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT v DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU vi PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 1.Tính cấp thiết đề tài Error! Bookmark not defined 2.Mục đích nghiên cứu 3.Đối tượng, phạm vi nghiên cứu 4.Phương pháp nghiên cứu tế H uế PHÂN II: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ HIỆU QUẢ NUÔI TÔM XEN GHÉP 1.1 Lý luận hiệu kinh tế ại họ cK in h 1.1.1.Khái niệm ý nghĩa hiệu kinh tế 1.1.2.Hiệu kinh tế sản xuất nông nghiệp .5 1.1.3.Phương pháp xác định hiệu kinh tế 1.2.Đặc điểm nuôi xen ghép có liên quan đến việc đánh giá hiệu kinh tế 1.2.1.Khái niệm nuôi tôm xen ghép .7 1.2.2.Các hình thức nuôi tôm xen ghép phổ biến 1.2.3.Kỹ thuật nuôi Đ 1.2.3.1 Chọn ao .9 1.2.3.2.Cải tạo ao 10 1.2.3.3.Chọn thả giống 10 1.2.3.4.Chăm sóc quản lý 12 1.2.3.5.Thu hoạch 16 1.3.Các tiêu đánh giá kết hiệu kinh tế 16 1.4.Nhân tố ảnh hưởng đến hiệu kinh tế nuôi tôm xen ghép 17 1.5.Khái quát tình hình phát triển nuôi trồng thủy sản tỉnh Thừa Thiên Huế 19 CHƯƠNG 2: HIỆU QUẢ NUÔI TÔM XEN GHÉP TẠI XÃ HƯƠNG PHONG, THỊ XÃ HƯƠNG TRÀ .21 SVTH: Hà Thị Phương Châu ii Khóa luận tốt nghiệp GVHD: PGS TS Phùng Thị Hồng Hà 2.1 Tình hình 21 2.1.1 Điều kiện tự nhiên 21 2.1.1.1 Vị trí địa lí 21 2.1.1.2 Địa hình 21 2.1.1.3 Đất đai, thổ nhưỡng 21 2.1.1.3 Điều kiện khí hậu, thời tiết .22 2.1.1.4 Điều kiện thủy văn 23 2.1.2 Điều kiện kinh tế - xã hội 24 2.1.2.1 Tình hình nhân nguồn lao động 24 tế H uế 2.1.2.2 Tình hình sử dụng đất đai 25 2.1.2.3 Tình hình sở hạ tầng trang thiết bị kỹ thuật 27 2.1.3 Đánh giá chung điều kiện tự nhiên, kinh tế- xã hội 29 2.1.3.1 Thuận lợi 29 2.1.3.2 Khó khăn 29 ại họ cK in h 2.2 Tình hình phát triển nuôi trồng thủy sản xã Hương Phong 30 2.3 Tình hình nuôi tôm xen ghép xã Hương Phong .31 2.2.1 Sự xuất nuôi tôm xen ghép xã Hương Phong .31 2.4 Kết hiệu nuôi tôm xen ghép hộ điều tra .34 2.4.1 Đặc điểm chung hộ điều tra 34 2.4.2 Chi phí đầu tư cho hoạt động nuôi tôm xen ghép hộ điều tra 37 Đ 2.4.2.1 Đầu tư ao hồ phương tiện cho nuôi tôm xen ghép hộ 37 2.4.2.1 Chi phí trung gian cho hoạt động nuôi tôm xen ghép công thức nuôi xen ghép 39 1.4.2.3.Công lao động gia đình cho hoạt động nuôi tôm xen ghép công thức nuôi 42 2.4.2.4 Tập hợp chi phí cho hoạt động nuôi tôm xen ghép công thức nuôi 43 2.4.3 Kết hiệu nuôi tôm xen ghép 44 2.5 Thị trường tiêu thụ sản phẩm .47 2.6 Đánh giá chung sản xuất tiêu thụ sản phẩm địa phương 51 CHƯƠNG 3: .54 GIẢI PHÁP ĐỂ NÂNG CAO HIỆU QUẢ NUÔI TÔM XEN GHÉP 54 SVTH: Hà Thị Phương Châu iii Khóa luận tốt nghiệp GVHD: PGS TS Phùng Thị Hồng Hà 3.1 Định hướng phát triển nuôi tôm xen ghép 54 3.2 Giải pháp: 55 3.2.1 Giải pháp tập huấn chuyển giao kỹ thuật 56 3.2.2 Giải pháp giống .56 3.2.3 Giải pháp môi trường ao nuôi .57 3.2.4 Giải pháp việc quy hoạch vùng nuôi tập trung chuyên môn hóa 58 3.2.5 Giải pháp vốn 58 3.6 Giải pháp dịch bệnh 58 3.7 Giải pháp tiêu thụ sản phẩm 59 tế H uế PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 60 Kết luận 60 Đ ại họ cK in h Kiến nghị 61 SVTH: Hà Thị Phương Châu iv Khóa luận tốt nghiệp GVHD: PGS TS Phùng Thị Hồng Hà DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT : Bình quân BQC : Bình quân chung NTTS : Nuôi trồng thủy sản CT : Tôm Sú- Cua Xanh- Cá Kình CT : Tôm Sú- Cua Xanh- Cá Đối Mục CT : Tôm Sú- Cua Xanh- Cá Dìa CT : Tôm Sú- Cua Xanh CP : Chi phí DT : Diện tích ĐVT : Đơn vị tính GO : Tổng giá trị sản xuất IC : Chi phí trung gian LĐ : Lao động ại họ cK in h tế H uế BQ NS : Năng suất NN : Nông nghiệp SL : Sản lượng : Tư liệu sản xuất TB : Trung bình UBNN : Uỷ ban nhân dân TSCĐ : Tài sản cố định VA : Giá trị gia tăng Đ TLSX SVTH: Hà Thị Phương Châu v Khóa luận tốt nghiệp GVHD: PGS TS Phùng Thị Hồng Hà DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU Bảng 1: Loại đất liều lượng bón vôi khử chua .10 Bảng 2: Các công thức phối trộn thức ăn cho nguyên liệu thô .12 Bảng 3: Công thức phối trộn cho nguyên liệu tươi kết hợp nguyên liệu khô 13 Bảng 4: Các biện pháp xử lý để cải thiện chất lượng nước ao nuôi .15 Bảng 5: Diện tích sản lượng nuôi chuyên tôm Sú nuôi xen ghép 20 Bảng 6: Tình hình nhân nguồn lao động xã 25 tế H uế Bảng 7: Tình hình sử dụng đất đai xã Hương Phong .26 Bảng : Tình hình phát triển nuôi trồng thủy sản xã 30 Bảng : Tình hình nuôi tôm xen ghép xã Hương Phong giai đoạn 2006-2014 .32 ại họ cK in h Bảng 10: Tình hình nhân lao động nhóm hộ điều tra 35 Bảng 11: Đầu tư cho hoạt động nuôi tôm xen ghép 377 Bảng 12: Đầu tư cho nuôi tôm xen ghép BQ/ha hộ điều tra .39 Bảng 13: Chi phí trung gian BQ/ha hộ điều tra 41 Bảng 14: Chi phí BQ/ha công thức nuôi .44 Đ Bảng 15: Sản lượng, giá trị sản lượng nuôi tôm xen ghép 44 Bảng 16: Kết hiệu kinh tế nuôi tôm xen ghép .45 SVTH: Hà Thị Phương Châu vi Khóa luận tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Phùng Thị Hồng Hà PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 1.Tính cấp thiết đề tài Nghề nuôi trồng thủy sản đầm phá tỉnh Thừa Thiên Huế bắt đầu phát triển mạnh từ năm 1990, đến trở thành mạnh mũi nhọn phát triển kinh tế Tỉnh Với diện tích 22.000 mặt nước đầm phá, Thừa Thiên Huế có tiềm phát triển nghề nuôi trồng thủy sản Trong năm gần đây, phát triển nhanh ngành khai thác tài nguyên đầm phá mà chủ yếu nghề nuôi tôm với nhiều hình thức, mật độ, thâm canh, trình độ khác làm thay đổi diện mạo toàn tế H uế vùng đầm phá ven biển Một phận dân cư vùng có đời sống tăng đáng kể Sự bùng nổ nuôi tôm cách ạt tự phát sau năm 1990 làm cho không gian đầm phá bị chia cắt, môi trường bị ô nhiễm nghiêm trọng, nguồn lợi thủy sản bị giảm sút nghiêm trọng Những điều để lại hậu nặng nề cho vùng đầm ại họ cK in h phá tương lai Xã Hương Phong xã bãi ngang nằm phía Tây Bắc thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế, với tổng diện tích mặt nước 532,08ha phục vụ cho việc đánh bắt NTTS Trước năm 2007, hình thức NTTS nuôi tôm chuyên canh Tuy nhiên ngành nuôi trồng thuỷ sản ngành chịu ảnh hưởng lớn tượng BĐKH; nay,biến đổi khí hậu ô nhiễm môi trường diễn ngày phức tạp, dịch bệnh bùng phát ngày nhiều, số lượng chất lượng Đ thủy sản ( đặc biệt tôm) ngày suy giảm Trước tình hình nhiều hộ chuyển đổi từ hình thức nuôi chuyên tôm, mật độ cao sang nuôi tôm mật độ thấp kết hợp việc nuôi ghép số đối tượng thủy sản khác ao nuôi để làm tăng hệ số an toàn, giảm rủi ro thời tiết thay đổi tăng khả tận dụng thức ăn diện tích aonuôi, mức độ đầu tư không cao, loại bỏ chất nguy gây ô nhiễm tăng hiệu hoạt động nuôi trồng thủy sản Trong năm trước đây, hình thức nuôi xen ghép phát triển địa bàn mang tính tự phát, dựa vào kinh nghiệm người dân chủ yếu Do đó, việc xem xét hình thức nuôi có phải thực giải pháp cho việc phát triển SVTH: Hà Thị Phương Châu Khóa luận tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Phùng Thị Hồng Hà NTTS, thích hợp với mục tiêu phát triển địa phương phù hợp với tiềm hay không cần đánh giá hiệu kinh tế hình thức nuôi Xuất phát từ thực tế đó, định chọn đề tài “Hiệu kinh tế nuôi tôm xen ghép xã Hương Phong, thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế” 2.Mục đích nghiên cứu • Mục đích nghiên cứu chung: Đánh giá thực trạng đề xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu nuôi tôm xen ghép xã Hương Phong, thị xã Hương Trà, tỉnh ThừaThiên Huế • Mục đích nghiên cứu cụ thể: tế H uế Hệ thống hóa sở lý luận hiệu kinh tế nuôi tôm xen ghép Đánh giá thực trạng việc nuôi tôm xen ghép giai đoạn 2012-2014 Đề xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu kinh tế nuôi tôm xen ghép giai đoạn 2017-2020 ại họ cK in h 3.Đối tượng, phạm vi nghiên cứu • Đối tượng nghiên cứu: hiệu kinh tế nuôi tôm xen ghép • Đối tượng khảo sát: hộ nuôi tôm xen ghép • Không gian: đề tài thực địa bàn xã Hương Phong, thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế Cụ thể thôn: Thuận Hòa Vân Quật Đông • Thời gian: Đ - Số liệu sơ cấp: điều tra năm 2015 - Số liệu thứ cấp: giai đoạn năm 2012-2014 4.Phương pháp nghiên cứu • Phương pháp thu thập thông tin: - Số liệu thứ cấp: Thu thập thông tin qua UBND xã, hợp tác xã, sở nông nghiệp tỉnh, số liệu Niên giám thống kê Việt Nam, Niên giám thống kê tỉnh Thừa Thiên Huế, loại sách, báo, đài, internet… - Số liệu sơ cấp: Số liệu sơ cấp thu thập từ điều tra vấn 60 hộ nuôi xen ghép năm 2015 cách xây dựng phiếu điều tra nội dung nghiên SVTH: Hà Thị Phương Châu Khóa luận tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Phùng Thị Hồng Hà cứu tiến hành điều tra theo phương pháp điều tra chọn mẫu theo công thức xen ghép người dân • Phương pháp thống kê mô tả: mô tả khái quát tình hình sở xã, lực sản xuất hộ tình hình phát triển nuôi trồng thủy sản xã • Phương pháp hạch toán: đánh giá kết hiệu nuôi xen ghép hộ điều tra • Phương pháp phân tích tài liệu: dựa sở tài liệu tổng hợp, vận dụng phương pháp phân tích thống kê, so sánh để đánh giá thực trạng đề xuất giải pháp nhằm đáp ứng mục tiêu đề tế H uế • Phương pháp phân tổ thống kê: phân nhóm dựa công thức xen ghép để tính toán chi phí trung gian, kết quả, hiệu kinh tế so sánh nhóm • Phương pháp xử lý thông tin Dùng phần mềm Excel để tổng hợp, phân tích xử lý số liệu điều tra ại họ cK in h Trong trình thực đề tài, nỗ lực cố gắng nghiên cứu tìm hiểu để hoàn thành tốt đề tài Tuy nhiên có nhiều hạn chế thời gian lực, trình độ kiến thức thân, nên đề tài không tránh khỏi nhiều thiếu sót Kính Đ mong thầy cô giáo bạn đọc góp ý phát triển để đề tài hoàn thiện SVTH: Hà Thị Phương Châu Khóa luận tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Phùng Thị Hồng Hà - Lấy điều kiện tự nhiên, kinh tế- xã hội địa phương sở để áp dụng tiến khoa học kỹ thuật sản xuất, đảm bảo yêu cầu toàn xã để bà yên tâm với đối tượng thủy sản công việc khác nhằm tăng thu nhập, cải thiện đời sống - Nâng cao kiến thức nuôi trồng cho người dân thâm canh đạt suất cao đảm bảo tính bền vững hiệu cho trình phát triển, có kế hoạch đưa giống có khả chống chịu với thời tiết khắc nghiệt, sâu bệnh vào nuôi trồng Đồng thời sử dụng hợp lý nâng cao hiệu sử dụng đất nông nghiệp + Định hướng cụ thể phát triển nuôi xen ghép xã Hương Phong Từ định hướng chung, ta rút số định hướng cụ thể cho nuôi xen ghép tế H uế xã Hương Phong thời gian tới sau: - Tăng chất lượng giống nhằm nâng cao suất, chất lượng tốt, chống chịu tốt với thời tiết khắc nghiệt - Tổ chức tập huấn kỹ thuật nuôi trồng mô hình cho người dân, ại họ cK in h cách phòng trừ sâu bệnh… - Thành lập hệ thống thu gom tôm, cua, cá cho người dân, tránh tình tạng người dân bị thương lái ép giá - Phát triển sản phẩm nuôi trồng xen ghép theo hướng tập trung theo vùng chuyên môn hóa sở ổn định diện tích có - Dựa vào nhu cầu thị trường nước xuất để có kế hoạch bố trí thời vụ kế hoạch phân bổ diện tích , xác định giống thích hợp Đ - Lấy điều kiện tự nhiên, kinh tế- xã hội địa phương sở để áp dụng tiến khoa học kỹ thuật sản xuất, đáp ứng nhu cầu thị trường, nâng cao thu nhập đơn vị diện tích 3.2 Giải pháp: Để hộ nâng cao kết hiệu sản xuất nuôi trồng thủy sản để giải khó khăn nay, để tài mạnh dạn đưa số giải pháp chủ yếu nhằm phát huy ảnh hưởng tích cực khắc phục tác động ảnh hưởng tiêu cực đến kết hiệu kinh tế nuôi xen ghép xã Hương Phong Trong giải pháp giải pháp nâng cao trình độ có tính định lớn đến hoạt động nuôi trồng thủy sản nói chung nuôi xen ghép nói riêng Khi giải pháp thực SVTH: Hà Thị Phương Châu 55 Khóa luận tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Phùng Thị Hồng Hà tốt kết hiệu nuôi xen ghép nâng cao, thu nhập người dân cải thiện Từ đó, góp phần nâng cao mức sống cải thiện chất lượng sống cho người dân địa phương Cụ thể có giải pháp sau: 3.2.1 Giải pháp tập huấn chuyển giao kỹ thuật Phối hợp với Chi cục nuôi trồng thủy sản, Chi cục Bảo vệ khai thác nguồn lợi thủy sản, Trung tâm khuyến nông- lâm- ngư tỉnh, sở NN&PTNT tỉnh, phòng Kinh tế thị xã ban ngành có liên quan tổ chức mô hình thí điểm, dự án mẫu loại tôm cua, cá Tập huấn chyển giao tiến tế H uế khoa học- kỹ thuật công nghệ, tập huấn nuôi xen ghép cho người dân, phối hợp với quyền địa phương thường xuyên kiểm tra theo dõi hướng dẫn bà nuôi xen ghép có hiệu Nghiên cứu đưa đối tượng nuôi có giá trị kinh tế cao phù hợp với ại họ cK in h điều kiện tự nhiên địa phương 3.2.2 Giải pháp giống Xây dựng trại sản xuất giống tập trung địa phương nhằm đảm bảo đủ số lượng giống để cung cấp cho bà ngư dân xã, hạn chế việc mua giống từ vùng khác hay tỉnh khác thả vừa khó khăn khâu vận chuyển vừa ảnh hưởng đến chất lượng, có nguy bị hao hụt số lượng( người dân thường thả Tôm post P15 mà không qua ươm nên tỷ lệ hao hụt lớn) thích ứng với Đ điều kiện tự nhiên địa phương Tăng cường kiểm soát chất lượng giống, hỗ trợ kiểm tra giống trước thả máy PCR nhằm phát sớm bệnh nguy hiểm như: bệnh đốm trắng, đầu vàng, vàng mang… Tích cực nghiên cứu đưa đối tượng nuôi có giá trị kinh tế cao vào nuôi xen ghép như: Tôm rằn, cá Nâu, cá Mú… Khuyến khích bà sử dụng giống có địa phương như: cua, cá, nhằm hạn chế dịch bệnh ảnh hưởng môi trường nước có biến động nhiệt độ, độ ẩm, pH yếu tố môi trường khác SVTH: Hà Thị Phương Châu 56 Khóa luận tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Phùng Thị Hồng Hà Có sách hỗ trợ giống có dịch bệnh xảy nhằm đảm bảo cho công tác nuôi trồng tiến hành kịp thời phù hợp với lịch thời vụ 3.2.3 Giải pháp môi trường ao nuôi Ưu điểm lớn nuôi xen ghép tận dụng nguồn thức ăn làm cho môi trường ao nuôi cải thiện, bảo vệ môi trường sinh thái Tuy nhiên, phải thường xuyên chăm sóc cho ao nuôi để đảm bảo hiệu kinh tế tốt - Nước thải phải dẫn vào hệ thống kênh mương thải xử lý phương pháp thích hợp trước thải môi trường lắng, lọc, dùng chế tế H uế phấm sinh học,… - Tăng cường kiểm tra chất lượng giống trước thả vào ao nuôi để đảm bảo từ hạn chế dịch bệnh xâm nhập từ bước đầu - Khi có dịch bệnh xảy ra, phải khoanh vùng dịch bệnh để xử lý chỗ để tránh ại họ cK in h lây lan qua vùng xung quanh Sử dụng hóa chất để xử lý nước ao nuôi bị bệnh đảm bảo thời gian cách ly phép thả xuống Thu gom xác chết ao mang chôn lấp, khử khuẩn vôi bột - Sử dụng loại thức ăn công nghiệp có chất lượng tốt, hạn chế sử dụng loại thức ăn tươi sống, ương thối - Khuyến khích người dân sử dụng chế phẩm sinh học chế phẩm PB, chế phẩm BIO,… để xử lý môi trường trình nuôi hạn chế sử dụng hóa Đ chất, thuốc kháng sinh làm ảnh hưởng đến chất lượng môi trường nước - Hạn chế tình trạng khai thác phương tiện hủy diệt vùng đầm phá như: xung điện, lừ… tiến tới việc quy định mắc lưới thời gian khai thác cụ thể theo mùa vụ - Tăng cường tuyên truyền nâng cao nhận thức cộng đồng bảo vệ, khai thác vùng nuôi bền vững có hiệu quả, tích cực cải tạo môi trường ao nuôi giảm mật độ nuôi cách hợp lý - Tăng cường trồng rừng phòng hộ ven biển đặc biệt hệ thống rừng ngập mặn góp phần cải thiện môi trường, cung cấp nơi trú ngụ cho đối tượng thủy sản điều hóa khí hậu, giảm thiểu tác hại bão lũ gây SVTH: Hà Thị Phương Châu 57 Khóa luận tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Phùng Thị Hồng Hà 3.2.4 Giải pháp việc quy hoạch vùng nuôi tập trung chuyên môn hóa Thực sách đồn điền, đổi vùng nuôi tập trung nhằm tích tụ đất nuôi trồng tránh tình trạng sản xuất manh mún Người dân có điều kiện thuận lợi đầu tư, phát triển nuôi xen ghép Vận động hộ sản xuất nông nghiệp hiệu nằm khu vực thường bị nhiễm mặn triều cường chuyển sang hình thức nuôi khác như: xen canh lúa- cá Có phương án quy hoạch khu vực vùng nuôi tập trung chuyên môn hóa để đầu tư xây dựng hạ tầng đầu tư sản xuất Tập hợp hộ sản xuất có kinh nghiệm tài vào khu vực 3.2.5 Giải pháp vốn tế H uế nhằm phát triển theo hướng sản xuất hàng hóa Tạo điều kiện cho người dân tiếp cận với nguồn vốn ưu đãi, lãi suất thấp, giúp người dân đầu tư xây dựng hệ thống đê điều, hàng rào, lưới chắn bảo vệ, đầu tư ại họ cK in h mua giống thức ăn, mua sắm trang thiết bị máy móc phục vụ cho nuôi xen ghép Thành lập quỹ dự phòng rủi ro để hỗ trợ cho người dân có dịch bệnh xảy Hỗ trợ người dân trình mua thức ăn công nghiệp thương lái thường xuyên ép giá người dân thông việc mua chịu thức ăn Đề nghị quan chức năng, cấp có thẩm quyền xem xét giảm, giãn nợ lãi suất cho hộ bị dịch bệnh thiên tai làm ảnh hưởng đến thu nhập 3.6 Giải pháp dịch bệnh Đ Có kế hoạch theo dói kiểm tra chất lượng giống trước thả nuôi để tránh mang mầm bệnh từ khâu Trong trình nuôi cần tăng cường kiểm soát, phát sớm dịch bệnh để có biện pháp xử lý Khuyến khích người dân thực lịch thời vụ theo đạo sở NN&PTNT, phòng kinh tế Thị xã nhằm hạn chế dịch bệnh thiên tai… Hướng dẫn người dân cải tạo ao, chăm sóc quản lý ao nuôi quy trình kỹ thuật Khi có dịch bệnh xảy ra, phải kịp thời báo cáo với UBND xã Hương Phong quan có liên quan để có biện pháp xử lý kịp thời tránh để dịch lây lan Kiên SVTH: Hà Thị Phương Châu 58 Khóa luận tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Phùng Thị Hồng Hà xử phạt nặng đối tượng cố tình không báo để dịch bệnh lây lan diện rộng làm ảnh hưởng đến hộ xung quanh Tăng cường tuyên truyền loại bệnh cách phòng tránh đối tượng nuôi xen ghép để có dịch bệnh xảy diện nhỏ người dân tự nhận biết tự xử lý 3.7 Giải pháp tiêu thụ sản phẩm Hoạt động tiêu thụ sản phẩm xem hoạt động… Thị trường tiêu thụ xã Hương Phong chủ yếu thị trường nội địa Để tiêu thụ tốt sản phẩm, xin đưa số giải pháp sau: tế H uế - Nắm bắt thông tin thị trường giá Tôm, cua, cá giai đoạn thu hoạch; nhu cầu thị trường loại nuôi, tâm lý người dùng Từ có kế hoạch đánh bắt, thu hoạch lưu giữ sản phẩm - Phải có hợp đồng cụ thể nhà hàng, công ty chế biến thu mua ại họ cK in h sản phẩm - Trực tiếp tiêu thụ chợ đầu mối như: chợ Bãi Dâu,… - Chất lượng hết Sản phẩm phải đảm bào khỏe mạnh, kích thước Đ tiêu chuẩn… SVTH: Hà Thị Phương Châu 59 Khóa luận tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Phùng Thị Hồng Hà PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ Kết luận Qua trình thực đề tài: “Hiệu kinh tế nuôi tôm xen ghép xã Hương Phong, thị xã Hương trà, tỉnh Thừa Thiên Huế”, rút số kết luận: Xã Hương Phong xã có ưu diện tích để phát triển NTTS, đối tượng nuôi nước lợ Trong đó, việc đầu tư phát triển NTTS xen ghép nhằm tăng hiệu sử dụng đất đai, mặt nước góp phần cải tạo mặt KT-XH địa phương định hướng đắn, phương thức nuôi bền vững giải pháp sinh kế thích hợp cho ngư dân Hình thức nuôi thủy sản xen ghép hình thành từ sớm (2006) Tuy tế H uế nhiên, phát triển diện rộng có đầu tư từ năm 2008 Cụ thể, diện tích tăng từ 37ha (2006) lên 135ha (2008), 181ha (2010) 201.2ha(2015) quy mô tăng từ 30 hộ (2006) lên 138 hộ (2008), 154 hộ (2010) 170 hộ(2015) Hình thức phát triển chủ yếu vùng ao nuôi hạ triều ại họ cK in h Hiệu NTTS mang lại hộ nuôi chịu tác động tổng hợp nhân tố, chủ yếu lực sản xuất hộ ( diện tích NTTS, độ tuổi, trình độ văn hóa, số năm kinh nghiệm…), chi phí trung gian, công lao động…Trong đó, chi phí trực tiếp chiếm tỷ trọng lớn có ảnh hưởng lớn đến lợi nhuận kinh tế mang lại hộ nuôi tôm Tiếp theo chi phí công lao động gia đình, trình nuôi, thời gian lao động kéo dài từ 6- tháng Do đó, chi phí chiếm tỷ trọng lớn Tỷ trọng ngày tăng giá công lao động ngày tăng Sau chi phí KHTS cố Đ định, thành phần chiếm tỷ trọng nhỏ tổng chi phí đầu tư cho NTTS Việc thay đổi phương thức sản xuất chuyển từ nuôi chuyên tôm sang nuôi xen ghép không mang lại thu nhập cao nuôi chuyên tôm bù đắp chi phí bỏ tạo thu nhập ổn định cho bà ngư dân, lợi nhuận kinh tế bình quân từ nuôi xen ghép 15-30 triệu đồng/ha Bên cạnh nguyên nhân khác biệt chi phí yếu tố thị trường thiêu thụ ổn định, bị ép giá mức rủi ro thấp nguyên nhân quan trọng tạo khác biệt hai mô hình Hơn nữa, nuôi xen ghép giúp cải tạo môi trường ao nuôi, chất lượng nước tình hình dịch bệnh cải thiện rõ rệt Hiện nay, trở ngại lớn vấn đề NTTS xen ghép địa bàn xã là: khách quan, hệ thống kênh mương dẫn nước, cống điều tiết, chưa thực thuận lợi SVTH: Hà Thị Phương Châu 60 Khóa luận tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Phùng Thị Hồng Hà phù hợp với yêu cầu cung cấp, thải nước Về phía chủ quan, thấy tính hợp tác hồ nuôi hạn chế, thể qua việc chấp hành thời vụ, quy trình kỷ thuật (nhất cấp, thải nước ) Công tác phòng từ dịch bệnh gặp nhiều khó khăn, giống đa phần di nhập từ tỉnh địa phương khác Thức ăn phục vụ NTTS chủ yếu thức ăn công nghiệp hạn chế kỷ thuật chăm sóc nên số hộ nuôi cho ăn tùy tiện chưa kiểm soát chặt chẽ, lao động nuôi thủy sản dồi không người chưa nắm bắt chặt chẽ kỷ thuật mô hình nuôi, đối tượng nuôi, chủ yếu sản xuất theo kinh nghiệm thân Kiến nghị tế H uế • Đối với hộ dân NTTS xen ghép: - Tăng cường học hỏi, đúc rút kinh nghiệm để nâng cao kiến thức NTTS từ nhằm nâng cao suất hiệu NTTS xen ghép - Thực nghiêm túc quy chế NTTS, pháp lệnh bảo vệ nguồn lợi thủy sản để hạn chế ô nhiễm môi trường suy giảm nguồn tài nguyên Đồng thời, nâng cao ý ại họ cK in h thức cá nhân việc bảo vệ tài nguyên đầm phá - Cần tuân thủ yêu cầu kỷ thuật trình nuôi lịch thời vụ, mật độ thả giống …Nhằm đảm bảo điều kiện tốt cho đối tượng nuôi vệ sinh môi trường đầm phá • Đối với quyền địa phương: - Xây dựng điểm nhân giống, loại đối tượng nuôi để đảm bảo nguồn giống số lượng lẫn chất lượng Đ - Quản lý chặt chẽ nguồn giống, việc kiểm dịch Tăng cường kiểm tra điểm bán thức ăn, thuốc phòng trừ dịch bệnh hóa chất xử lý nuôi xen ghép - Tạo hội cho ngư dân NTTS nắm bắt thông tin giá mặt hàng mua vào bán Hình thành nên kênh phân phối tiêu thụ sản phẩm có giải pháp tập trung thu mua sản phẩm cho bà ngư dân để tránh tình trạng bị người mua ép giá - Cần phải có biện pháp nghiêm khắc hộ dân vi phạm quy trình sản xuất, hỗ trợ nâng cao vai trò chi hội nghề cá cộng đồng dân cư Phối hợp với tổ chức, dự án bên đểcó hỗ trợ cần thiết cho bà ngư dân SVTH: Hà Thị Phương Châu 61 Khóa luận tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Phùng Thị Hồng Hà TÀI LIỆU THAM KHẢO 1) Chuyên viên Trần Hưng Hải: Kỹ thuật nuôi xen ghép số đối tượng thủy sản xã Hương Phong, thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế 2) PGS.TS Phùng Thị Hồng Hà: Giáo trình Quản trị doanh nghiệp nông nghiệp 3) Niên Giám Thống Kê tỉnh Thừa Thiên Huế 2014 4) Niên giám thống kê xã Hương Phong 2014 5) Báo cáo tình hình kinh tế- xã hội xã Hương Phong năm 2014 6) Các khóa luận khóa trước - http://www.google.com/ tế H uế 7) Các thông tin từ internet có liên quan: - http://www.fao.org/(Tổ chức lương thực giới) - http://www.gso.gov.vn/(Tổng cục thống kê Việt Nam) ại họ cK in h - http://www.agroviet.gov.vn/(Bộ nông nghiệp PTNT Việt Nam) Đ - http://snnptnt.hue.gov.vn/(Sở nông nghiệp PTNT TTHuế) SVTH: Hà Thị Phương Châu 62 Khóa luận tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Phùng Thị Hồng Hà PHIẾU ĐIỀU TRA I MỘT SỐ THÔNG TIN CHUNG: Tên chủ hộ:………………………………Tuổi:…………Giới tính:……… Địa chỉ:………………………………………………………………… … Trình độ văn hóa:…………………………………………………… ……… Đối tượng nuôi xen ghép:…………………………………………………… TÌNH HÌNH CHUNG CỦA HỘ: Lao động, nhân khẩu: ĐVT Nhân Người Lao động Tổng số Nam ại họ cK in h Chỉ tiêu tế H uế II Lao động + Trong độ tuổi Lao động + Ngoài độ tuổi Lao động Tình hình nguồn vốn hộ: Đ Vốn tự có gia đình:……………………… (triệu đồng) Ông ( bà) có vay mượn để nuôi tôm không? Nếu có, xin ông( bà) cho biết Tổng số Lãi suất Thời hạn vay Cách thức (triệu đồng) ( % / tháng) (năm) trả Vay ngân hàng Vay khác………… ………………… SVTH: Hà Thị Phương Châu 63 Khóa luận tốt nghiệp III GVHD: PGS.TS Phùng Thị Hồng Hà THÔNG TIN VỀ HOẠT ĐỘNG NUÔI: Diện tích ao, hồ nuôi trồng:…………………………………………………… Hiểu biết kỹ thuật: Hiểu biết theo kinh Hiểu biết nhờ đọc Được tập huấn nghiệm tài liệu Có Không Nếu tập huấn xin gia đình cho biết: tế H uế Đơn vị tổ chức:………………………………………………………………… Số lần tham gia tập huấn:………………….( lần) Có áp dụng kiến thức tập huấn vào sản xuất không? ại họ cK in h a Có b Không Nếu Có kết nào? a Trung bình b Khá c Tốt Lao động tham gia: Số công/ vụ Đơn giá(1000đ) Thành tiền (1000đ) Đ Loại lao động Đầu tư ao, hồ phương tiện cho nuôi xen ghép: Chi phí(1000đ) Thời gian sử Giá lý dụng( năm) (1000đ) Xây dựng Đào ao Ống nhựa PVC Làm đường Nhà kho SVTH: Hà Thị Phương Châu 64 Khóa luận tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Phùng Thị Hồng Hà Tổng xây dựng Trang thiết bị Lưới chài Bể chứa Thuyền, ghe Xe đẩy Máy bơm nước ………………… ………………… tế H uế Thiết bị khác Tổng trang thiết bị Tổng Chi phí sản xuất: Loài nuôi Tôm Cá Dìa Cá Kình Giống thả Kích thước Trọng (cm) lượng/con Số lượng Thành tiền Đơn giá (1000đ) (1000đ) Đ Cua ại họ cK in h • Chi phí giống: Cá Đối Mục Khác ………… Tổng • Chi phí khác giống: Danh mục ĐVT SVTH: Hà Thị Phương Châu Số lượng Đơn giá Thành tiền (1000đ) (1000đ) Ghi 65 Khóa luận tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Phùng Thị Hồng Hà Thức ăn công nghiệp Thức ăn Cá tươi Rong Thuê lao động Điện Dầu Vôi, thuốc… Chi phí khác Tổng tế H uế • Doanh thu: Những loại sản phẩm sản xuất gia đình loại gì? Sản lượng thu hoạch giá bán loại Sản lượng hàng hoá Loại sản phẩm Giá bán (1000 đ) Tổng IV THÔNG TIN VỀ TÌNH HÌNH TIÊU THỤ: Đ Tôm Sú Tổng giá trị (1000đ) ại họ cK in h SL (tạ) Ông ( bà) bán sản phẩm đâu? lượng bán địa điểm? giá cả? Loại sản phẩm Nơi bán % lượng Giá bán bán so với tổng số SVTH: Hà Thị Phương Châu (1000 đ) Phương toán thức Thời hạn toán 66 Khóa luận tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Phùng Thị Hồng Hà Nơi bán: ao, nhà, thu gom, chợ, **: Thời hạn toán: Trả ngay, sau ngày, tế H uế ***: Phương thức toán: tiền mặt, bù trừ tiền mua vật tư Trước bán, ông( bà) có nắm thông tin liên quan đến việc bán sản phẩm không ? cung cấp thông tin này? ại họ cK in h - Thông tin giá - Thông tin nơi tiêu thụ sản phẩm - Về chất lượng sản phẩm Trong số nơi (người) mà ông(bà) thường bán, ông( bà) thích bán cho nơi (ai) nhất? Vì sao? Đ ………………… ……………… (người bán lẻ, thu gom địa phương, thu gom tỉnh, sở chế biến,… ) Giữa ông( bà) người mua sản phẩm có mối quan hệ hợp tác hỗ trợ không (nêu cụ thể) ………………….…………………………………………………………………… Khi bán sản phẩm, ông( bà) có gặp khó khăn từ phía người mua? Nêu cụ thể cách khắc phục SVTH: Hà Thị Phương Châu 67 Khóa luận tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Phùng Thị Hồng Hà ………………………………………………………………………………………… Khi bán sản phẩm, ông(bà) có thêm khoản chi phí chi phí sản xuất (Chi phí marketing)? Bao nhiêu? - Vận chuyển: - - Bảo quản sản phẩm - Ông (bà) có biết nơi cuối mà sản phẩm ông(bà) đến ? Giá bán sản phẩm nơi cuối bao nhiêu? tế H uế Ông( bà) có suy nghĩ chênh lệch giá bán ? 10 Vì ông (bà) không đưa sản phẩm đến tận nơi cuối để bán? ại họ cK in h 11 Để đưa sản phẩm đến nơi cuối cùng, theo ông (bà) cần có điều kiện gì? 12 Ngoài khó khăn trên, ông(bà) có gặp khó khăn khác?(cơ sở hạ tầng, sách…) Đ ………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… 13 Ông( bà) có đề xuất để khắc phục khó khăn đó? ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… … SVTH: Hà Thị Phương Châu 68 Khóa luận tốt nghiệp GVHD: PGS.TS Phùng Thị Hồng Hà NHỮNG THUẬN LỢI VÀ KHÓ KHĂN MÀ GIA ĐÌNH GẶP PHẢI • Thuận lợi:……………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………….… • Khó khăn: Kể từ lúc nuôi, ông (bà) chịu vụ mùa:………………………… Nguyên nhân gây nên: c Giống b Thức ăn d Nguồn nước f Khác……………… b Nghiêm trọng c Ít( không) nghiêm trọng Mức độ ảnh hưởng: a Rất nghiêm trọng e Thời tiết tế H uế a Nhiễm bệnh ại họ cK in h Theo ông( bà) cần làm để đạt hiệu cao nhân rộng mô hình………… ………………………………………………………………………………………… Ông( bà) có nhận xét hình thức nuôi a Tiếp tục nhân rộng b Thay đổi hình thức nuôi Ông ( bà) có đề xuất với quyền địa phương để thúc đẩy hoạt động Đ NTTS ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… SVTH: Hà Thị Phương Châu 69