BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀNỘI TRẦN HƢNG ĐƢỜNG ÁP DỤNG CÁC CÔNG CỤ CỦA LEAN GIÚP LOẠI BỎ LÃNG PHÍ TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN XÂY DỰNG VÀ SẢN XUẤT VẬT LIỆU NGHĨA LỘC LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN TRỊ KINH DOANH Hà Nội – 2016 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI TRẦN HƢNG ĐƢỜNG ÁP DỤNG CÁC CÔNG CỤ CỦA LEAN GIÚP LOẠI BỎ LÃNG PHÍ TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN XÂY DỰNG VÀ SẢN XUẤT VẬT LIỆU NGHĨA LỘC LUẬN VĂN THẠC SỸ Chuyên nghành: Quản trị kinh doanh NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC TS Nguyễn Danh Nguyên Hà Nội - 2016 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan công trình nghiên cứu riêng Các số liệu, kết nêu luận văn trung thực chƣa đƣợc công bố công trình khác Các đoạn trích dẫn số liệu sử dụng luận văn đƣợc dẫn nguồn có độ xác cao phạm vi hiểu biết Tác giả Trần Hƣng Đƣờng LỜI CẢM ƠN Tác giả xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới TS Nguyễn Danh Nguyên, ngƣời tận tâm hƣớng dẫn, bảo cho tác giả suốt trình hoàn thành luận văn Đồngthời tác giả xin cảm ơn thầy cô giáo Viện Kinh tế quản lý truyền đạt vốn kiến thức quý báu thời gian học tập nghiên cứu trƣờng Tác giả xin kính chúc thầy cô giáo trƣờng Đại học Bách Khoa Hà Nội dồi sức khỏe để tiếp tục thực sứ mệnh cao truyền đạt lại kiến thức cho hệ mai sau Tác giả xin chân thành cảm ơn! PHẦN MỞ ĐẦU Mô tả vấn đề nghiên cứu Lĩnh vực sản xuất vật liệu xây dựng nói chung lĩnh vực sản xuất gạch tuynel xây dựng nói riêng gặp nhiều vấn đề Sự canh tranh gay gắt Công ty với nhau, cạnh tranh gạch Tuynel truyền thống với gạch không nung với loại vật liệu khác thay gạch để làm vách ngăn, xây tƣờng nhƣ thạch cao, bê tông xốp… Chi phí đầu vào tăng cao nhƣ chi phí nhân công, chi phí nguyên phụ liệu, xăng dầu, cƣớc vận chuyển mà chi phí sản phẩm đầu không tăng Quy trình sản xuất xuất nhiều lãng phí, nhiều bất cập phát sinh thêm nhiều chi phí đầu vào làm độn lên giá thành sản phẩm đầu Vấn đề đặt luận văn liệu áp dụng khái niệm lãng phí tinh gọn trình sản xuất đƣa vào Công ty CP XD&SXVL Nghĩa Lộc nói chung Công ty khác làm việc lĩnh vực sản xuất gạch xây dựng đƣợc hay không Ứng dụng tƣ sản xuất tinh gọn Lean nhằm tinh gọn lại trình sản xuất đƣợc kỳ vọng cách tiếp cận hiệu để tinh gọn trình sản xuất, giảm thiểu đƣợc chi phí đầu vào, chi phí sản xuất, chi phí phát sinh trình sản xuất doanh nghiệp Bản chất tƣ Lean loại bỏ dạng lãng phí tồn trình sản xuất cách triệt để liên tục Vì tác giả kỳ vọng việc áp dung tu Lean vào tinh gọn trình sản xuất cho doanh nghiệp nói chung đem lại hiệu Vậy làm để áp dụng nguyên lý công cụ Lean đƣa vào sản xuất cho hiệu phù hợp nhất? Câu hỏi đặt cho đội ngủ lãnh đạo Công ty liệu áp dụng tƣ Lean hay không, đƣợc bƣớc thực sao, thực nhƣ nào, áp dụng vào chu trình sản xuất cụ thể nào, áp dụng vào tổ, phận nào? Tất thành viên Công ty thực sẵn sàng thay đổi để thực theo Lean hay chƣa? Và điều cuối quan hiệu mà Lean mang lại có mang thực tạo lợi ích, giảm thiểu lãng phí, tinh gọn đƣợc trình sản xuất Công ty hay không? Tất vấn đề đƣợc nêu ra, phân tích có phƣơng hƣớng giải nhằm mục tiêu tinh gọn lại lực lƣợng sản xuất, giảm thiểu đến mức tối đa lãng phí có, có phát sinh Công ty Những vấn đề đƣợc làm rõ, giải luận văn Động lực nghiên cứu Tƣ Lean đƣợc áp dụng rộng rãi toàn giới ngành sản xuất nhƣ ngành dịch vụ Rất nhiều tập đoàn hàng đầu giới có đƣợc thành công mạnh mẽ tạo đƣợc lợi cạnh tranh định Điển hình cho thành công thấy tập đoàn Toyota công ty Nhật bản, Tập đoàn Nike Ở Việt Nam tƣ tinh gọn Lean đƣợc áp dụng nhiều doanh nghiệp hàng đầu, nhƣ tập đoàn lớn, tập đoàn có vốn đầu tƣ nƣớc mang lại hiệu tích cực nhƣ doanh nghiệp làm lĩnh vực sản xuất, lắp ráp ô tô, doanh nghiệp nghành may mặc, giày da… Trong giai đoạn kinh tế thị trƣờng cạnh tranh khốc liệt nhƣ cần thiết phải có nhiều biện pháp để áp dụng vào Công ty để không bị tụt hậu lại, hụt trình cạnh tranh Nhận thấy nhiều vấn đề phát sinh trình sản xuất, nhƣ chƣa áp dụng đƣợc thêm nhiều máy móc công nghệ vào trình sản xuất, phát sinh nhiều lãng phí trình sản xuất, máy trình sản xuất chƣa đƣợc tinh gọn triệt để Trong lĩnh vực sản xuất gạch Tuynel xây dựng chƣa có đơn vị tiến hành áp dụng Lean vào tinh gọn, chống lãng phí trình sản xuất, luận văn đề án áp dụng Lean linh vực sản xuất gạch Tuynel xây dựng Là ngƣời tiên phong dẫn đầu lĩnh vực chắn gặp khó khăn việc đƣa đề tài áp dụng vào lĩnh vực sản xuất Nhƣng nhận thấy Lean xu hƣớng tất yếu doanh nghiệp phải tiến đến, tìm đến thực Những lãng phí phải đƣợc tìm giải nó, tinh gọn lại lực lƣợng sản xuất, quy trình sản xuất, áp dụng thêm nhiều khoa học kỹ thuật, công nghệ, máy móc vào sản xuất để đạt đƣợc hiệu sản xuất cao nhất, nâng cao chất lƣợng sản phẩm Đồng thời giảm thiểu đƣợc lãng phí góp phần giảm chi phí đầu vào nâng cao tính cạnh tranh sản phẩm, mang lại lợi nhuận cho Công ty Lựa chọn chủ đề nghiên cứu Từ vấn đề nêu trên, tác giả lựa chọn chủ đề ứng dụng Lean tinh gọn lại lực lƣợng sản xuất, phòng tránh lãng phí phát sinh Công ty Tiêu đề luận văn “Áp dụng công cụ Lean giúp loại bỏ lãng phí Công ty cổ phần xây dựng sản xuất vật liệu Nghĩa Lộc” Mục tiêu luận văn Luận văn gồm mục tiêu nhƣ sau: Thứ nhất, tổng hợp khái quát lại sở lý luận tƣ Lean khái niệm Lean Công ty Thứ hai, áp dụng công cụ Lean để tìm lãng phí Công ty, tìm nguyên nhân lãng phí phân tích sâu lãng phí Thứ ba, để đề xuất gợi ý, giải pháp áp dụng nguyên tắc tƣ Lean nhằm loại bỏ lãng phí phát sinh Công ty Các tiêu chí cần đạt đƣợc Trong giới hạn nghiên cứu lãng phí phát sinh trình sản xuất theo Lean Công ty CP XD&SXVL Nghĩa Lộc, Các tiêu chí đánh giá luận văn bao gồm: Thứ nhất, Khái niệm tổng quát Lean công cụ, phƣơng pháp Lean Thứ hai, Tìm loại lãng phí phát sinh trình sản xuất nguyên nhân dẫn đến lãng phí đó, lãng phí đâu, giai đoạn nào, tổ phận nào, lãng phí gây thiệt hại cho Công ty bao nhiêu? Thứ ba, Từ nguyên nhân phân tích sâu loại lãng phí, tìm phƣơng hƣớng giải loại lãng phí áp dụng vào thực tế Công ty Cuối cùng, Lợi ích mà công ty đạt đƣợc áp dụng Lean vào Công ty, giảm đƣợc lãng phí, có nâng cao đƣợc lực sản xuất, nâng cao đƣợc chất lƣợng sản phẩm, tăng đƣợc tính cạnh tranh cho sản phẩm Công ty hay không kết cuối Lean làm lợi cho công ty Cấu trúc luận văn Ngoài phần mở đầu kết luận luận văn đƣợc chia làm chƣơng Chƣơng 1: Cơ sở lý thuyết Lean khái niệm Lean Công ty Chƣơng 2: Ap dụng công cụ Lean phân tích lãng phí Công ty cổ phần xây dựng sản xuất vật liệu Nghĩa Lộc Chƣơng 3: Giải pháp loại bỏ lãng phí Công ty cổ phần xây dựng sản xuất vật liệu Nghĩa Lộc MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN LỜI CẢM ƠN PHẦN MỞ ĐẦU CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ LEANVÀ CÁC KHÁI NIỆM LEAN TRONG CÔNG TY 11 1.1 TỔNG QUAN VỀ TƢ DUY TINH GỌN LEAN 11 1.1.1 Lịch sử hình thành tƣ Lean Thinking 11 1.1.2 Khái niệm tƣ tinh gọn Lean Thinking 12 1.2 MỤC TIÊU CỦA TƯ DUY LEAN 13 1.2.1 Gia tăng công việc tạo giá trị loại bỏ lãng phí .13 1.2.2 Rút ngắn chu kỳ sản xuất 16 1.2.3 Giảm thiểu mức dự trữ 16 1.2.4 Cải thiện suất tăng sản lƣợng 16 1.2.5 Tận dụng thiết bị mặt 17 1.2.6 Nâng cao tính linh hoạt hệ thống 18 1.3 CÁC NGUYÊN TẮC ÁP DỤNG TƢ DUY LEAN 18 1.3.1 Nguyên tắc kéo từ khách hàng 19 1.3.2 Nguyên tắc xác định chuỗi giá trị loại bỏ lãng phí 20 1.3.3 Nguyên tắc thời điểm JIT 20 1.3.4 Nguyên tắc hoạt động theo dòng chảy 21 1.3.5 Nguyên tắc cải tiến liên tục .21 1.3.6 Nguyên tắc chất lƣợng từ gốc .22 1.4 CÁC CÔNG CỤ TRONG LEAN 22 1.4.1 Phƣơng pháp 5S: 22 1.4.2 Quản lý trực quan (Visual management) 24 1.4.3 Hệ thống phòng tránh lỗi (Poka-Yoke) 24 1.4.4 Sơ đồ chuỗi giá trị 25 1.4.5 Công việc tiêu chuẩn (Standardized Work): .27 1.4.6 Thẻ Kanban 28 1.5 NHỮNG KHÓ KHĂN DOANH NGHIỆP GẶP PHẢI KHI ÁP DỤNG LEAN 30 1.5.1 Lĩnh vực hoặt động: 30 1.5.2 Công Nghệ 31 1.5.3 Tài Chính 32 1.5.4 Thời gian 32 1.5.5 Con ngƣời 33 1.5.6 Văn hóa doanh nghiệp 34 1.6 Kết luận chƣơng 35 CHƢƠNG 2: ÁP DỤNG CÁC CÔNG CỤ CỦA LEAN PHÂN TÍCH CÁC LÃNG PHÍ Ở CÔNG TY CP XD&SXVL NGHĨA LỘC 36 2.1.GIỚI THIỆU VỀ CÔNG TY CỔ PHẦN XÂY DỰNG VÀ SẢN XUẤT VẬT LIỆU NGHĨA LỘC 36 2.1.1 Quá trình phát triển: 36 2.1.2 Lĩnh vực hoặt động: 36 2.1.3 Thị trƣờng tiêu thụ: .36 2.1.4 Mô hình tổ chức 37 2.1.5 Sản phẩm lực sản xuất 38 2.1.6 Giới thiệu trình sản xuất gạch xây dựng 39 2.2.SỰ CẦN THIẾT ÁP DỤNG LEAN VÀO CÔNG TY CỔ PHẦN XÂY DỰNG VÀ SẢN XUẤT VẬT LIỆU NGHĨA LỘC 40 2.3 ÁP DỤNG CÁC CÔNG CỤ CỦA LEAN ĐỂ GIÚP PHÂN TÍCH LÃNG PHÍ TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN XÂY DỰNG VÀ SẢN XUẤT VẬT LIỆU NGHĨA LỘC 42 2.3.1 Lãng phí sản xuất dƣ thừa 43 2.3.2 Khuyết tật sản phẩm 45 2.3.3 Tồn kho mức: 49 2.3.4 Vận chuyển không cần thiết 51 2.3.5 Chờ đợi 57 2.3.6 Thao tác thừa 59 2.3.7 Do gia công thừa 61 2.4 Kết luận chƣơng 65 CHƢƠNG : GIẢI PHÁP LOẠI BỎ LÃNG PHÍ TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN XÂY DỰNG VÀ SẢN XUẤT VẬT LIỆU NGHĨA LỘC 67 3.1 ĐỊNH HƢỚNG PHÁT TRIỂN CÔNG TY CP XD&SXVL NGHĨA LỘC… 68 3.2 LOẠI BỎ LÃNG PHÍ DO SẢN XUẤT DƢ THỪA 68 Loại bỏ lãng phí sản xuất thừa gạch thành phẩm 68 3.3 LOẠI BỎ LÃNG PHÍ DO KHUYẾT TẬT TRONG SẢN PHẨM 69 3.3.1 Loại bỏ khuyết tật gạch mộc: 69 3.3.2 Loại bỏ khuyết tật gạch thành phẩm 72 3.4 LOẠI BỎ LÃNG PHÍ DO TỒN KHO QUÁ MỨC 75 3.5 LOẠI BỎ LÃNG PHÍ DO VẬN CHUYỂN KHÔNG CẦN THIẾT 79 3.6 LOẠI BỎ LÃNG PHÍ DO THỜI GIAN CHỜ ĐỢI 86 3.7 LOẠI BỎ LÃNG PHÍ DO THAO TÁC THỪA 90 3.8 LOẠI BỎ LÃNG PHÍ DO GIA CÔNG THỪA 92 3.9 KẾT LUẬN CHƢƠNG 93 KẾT LUẬN 94 - Bố trí bãi đất nguyên liệu không hợp lý Không quay vòng đƣợc nguồn đất nguyên liệu Dẫn đến phải tốn trình di chuyển đất nguyên liệu xe máy để đƣa vào khu vực cấp liệu Nhƣ nói mục 3.2 Loại bỏ lãng phí tồn kho mức Bố trị lô đất gồm lô đƣa vào sản xuất, lo ngâm ủ, lô khai thác bắt đầu ngâm ủ bố trí sát xung quanh khu vực nhà cấp liệu Bố trí gần quay vòng đƣợc nguồn đất nguyên liệu, đất máy trộn ủi vào đƣa vào sử dụng mà vận chuyển xe chở đất đƣa vào khu vực sản xuất từ lô ngâm ủ máy xúc phải đảo tăng bo lần máy ủi đƣờng dài đƣa vào đƣợc khu vực sản xuất, từ tiết kiệm đƣợc chi phí vận chuyển, chi phí vận hành loại máy để đƣa đất nguyên liệu vào khu vực sản xuất góp phần tiết kiệm chi phí loại bỏ lãng phí không cần thiết Hình 3.3 : Bố trí bãi chứa đất nguyên liệu hợp lý 82 - Bố trí kho vị trí tập kết nguyên vật liệu chƣa hợp lý Kho nguyên vật liệu chủ yếu kho than lò kho than tạo hình Ở kho có hệ thống máy xay than, than cám đƣợc nghiền nhỏ đƣa khu vực tạo hình khu vực đốt Quá trình di chuyển trƣớc di chuyển xe đẩy bánh vừa tốn sức lao động công nhân, vừa lãng phí trình di chuyển Mà kho than lại lớn không đƣa vào sát khu vực lò tạo hình Vì công ty lắp thêm hệ thống băng tải, từ kho than lò, than đƣợc xay xúc lên hệ thống băng tải, băng tải đƣa khu vực tạo hình Và bên kho than lò có hệ thống băng tải đƣa than lên phễu đựng lò, công nhân tổ lò đƣa phơi khô Lúc than khô công nhân xúc lên phễu qua băng tải đƣa vào phễu chứa máy đánh than Đầu tƣ thêm hệ thống băng tải giúp giảm nhẹ công việc ngƣời công nhân, tiết kiệm chống lãng phí thời gian di chuyển mà thời gian công nhân thực công việc đƣợc nhiều - Điều hành chƣa thật linh hoạt phận quản lý công nhân lao động Dẫn đến lãng phí trình di chuyển, vận chuyển phân xƣởng số tổ phận nhƣ: Tổ Phơi đảo – Vận chuyển có nhiệm vụ chuyển gạch khô từ sân phơi vào kho gạch mộc Tổ xếp goòng lại lấy gạch mộc từ kho gạch mộc di chuyển vào để xếp Để tránh lãng phí cần điều hành linh hoạt quản đốc phân xƣởng, tiến hành từ kế hoạch chạy gạch mộc, thời tiết để tính toán thời gian sơ gạch mộc từ lúc sản xuất đến lúc gạch mộc khô Điều hành linh hoạt theo kế hoạch xếp gạch cho tổ phơi đảo vận chuyển cắt, hớt, lấy gạch khô bãi vào loại gạch mà tổ xếp goòng cần phải xếp, đủ số lƣợng cho xếp goòng cho xen kẽ vừa cắt cho xếp goòng vừa gộp kho Từ tiết kiệm đƣợc lần thời gian di chuyển lãng phí tổ phơi đảo, xếp goòng Tổ xếp goòng tiết kiệm đến 60% thời gian bốc gạch tổ phơi đảo tăng suất đƣợc đến 20% ( thời gian đƣa gạch vào gộp kho ) Hay xe nâng nâng gạch thành phẩm từ phận Phân loại kho gạch thành phẩm xe nâng lại nâng gạch thành phẩm từ kho thành phẩm lên xe cho khách hàng Cái cần kết hợp phòng kinh doanh kế hoạch đốt lò bên phân xƣởng Có đƣợc kết hợp nắm bắt đƣợc lịch hàng phải giao cho khách, số lƣợng, chủng loại gạch thành phẩm đốt ngày Từ lên kế hoạch ƣu tiên khách hàng mua chủng loại gạch mà lò đốt 83 ngày đó, phận xe nâng nâng trực tiếp gạch thành phẩm từ phận phận loại đƣa lên xe cho khách hàng mà nâng từ phận phận loại bãi gạch nâng từ bãi lên xe khách hàng chống lãng phí lƣợng di chuyển xe máy, tiết kiệm đƣợc công ngƣời lƣợng phục vụ cho máy đồng thời hạn chế đƣợc lƣợng hƣ hao trình di chuyển nhiều lần - Bố trí trang thiết bị sữa chữa chƣa hợp lý, không trang bị đầy đủ thiết bị vật tƣ cho tổ, phận vị trí cần thiết Trang bị thêm đầy đủ trang bị để lao động cho tổ, phận, tổ phận có ngăn tủ riêng chứa đồ cho tự quản lý vào sử dụng, từ không lãng phí thời gian di chuyển, tìm kiếm khắp xƣởng để mƣợn trang bị vật tƣ phục vụ công việc tránh lãng phí thời gian Bố trí ngăn tủ, khu vực để đồ khu vực làm việc tổ từ tổ, phận không tốn thời gian di chuyển để lấy trang bị vật tƣ sử dụng vào công việc - Chƣa áp dụng nhiều khoa học công nghệ máy móc để đƣa vào áp dụng Sử dụng sức ngƣời nhiều gây hiệu không cao, suất thấp tốn nhiều chi phí cho việc trả lƣơng cho ngƣời lao động Vấn đề đƣợc công ty tập trung ƣu tiên Đƣa công nghệ, trang thiết bị máy móc vào công việc thay cho sức lao động ngƣời Đƣa vào sử dụng ba lêt đƣợc nâng xe nâng bãi phơi gạch bãi xa, bãi trời Với xe kéo tay sức ngƣời lần kéo đƣợc 120 viên với bãi xa gần 100m Thời gian bốc lên xe bàn, từ xe bàn bốc xuống bãi phơi thời gian di chuyển bãi phơi phút lƣợt Giờ đƣa xe nâng ba lết vào sử dụng Mỗi lần nâng ba lết có số lƣợng gạch 800 viên Công nhân việc đứng nơi băng tải vị trí gạch mộc bốc xếp lên ba lết Xe nâng xe đƣa ba lết bãi phơi với thời gian bãi xa phút Vừa tiết kiệm đƣợc thời gian, tiết kiểm quảng đƣờng di chuyển tiết kiệm đƣợc số lƣợng nhân công làm việc Không sử dụng xe nâng tốn 24 đến 26 ngƣời làm việc tổ tạo hình làm liên tục để máy dừng Sử dụng xe nâng khiến số lƣợng công nhân lao động tổ giảm xuống 18 đến 22 ngƣời 84 Áp dụng xe điện vào tổ phơi đảo vận chuyển Tổ PĐ – VC từ chỗ sử dụng 100% sức ngƣời với lƣợng công nhân cần thiết tổ từ 14 đến 16 ngƣời tùy vào thời điểm sản xuất Với bãi gần việc lãng phí vận chuyển không đáng kể, nhƣng bãi xa lãng phí lớn, tốn nhiều thời gian để đƣa gạch từ bãi vào kho gạch mộc Vì chuyển qua sử dụng xe điện thay cho sức ngƣời Hiệu bƣớc đầu khả quan, lƣợng lao động tổ cần ngƣời Trong suất lao động đƣợc tăng lên 30% Với chi phí đầu tƣ ban đầu xe cộng với tiền bão dƣỡng, thay ắc quy, tiền điện sạc Trong vòng tháng hoặt động chi phí phải trả lƣơng công nhân đƣợc cắt giảm mà suất nhƣ sản lƣợng đƣợc tăng lên 30% so với suất cũ - Bố trí vị trí tập kết máy móc chƣa thực hợp lý Bố trí lại bãi tập kết máy móc làm việc xong Máy múc, máy ủi cho tập trung sát khu vực nhà cấp liệu Quảng đƣờng di chuyển từ bãi tập kết đến khu vực làm việc 25m tiết kiệm quảng đƣờng di chuyển máy Xe nâng làm việc xong tập kết khu vực tiếp nối kho gạch mộc nhà đầu lò khu vực mà xe nâng làm việc tiết kiệm đƣợc quảng đƣờng mà xe phải di chuyển từ vị trí tập kết đến nơi làm việc - Tổ bảo vệ đảm bảo nhiệm vụ đảm bảo an toàn tài sản cho công ty Mặt nhà xƣởng toàn công ty rộng, việc tuần tra kiểm soát liên tục nhƣng kiểm soát tất lúc, nên lực lƣợng bảo vệ phải di chuyển liên tục để kiểm soát hiệu chƣa thực cao tuần tra nhiều vị trí lúc Gây lãng phí di chuyển Để giải vấn đề công ty lắp đặt hệ thông camera giám sát toàn công ty với số lƣợng camera 14 lắp vị trí quan trọng công ty Từ tổ bảo vệ việc tuần tra kiểm soát vị trí làm việc kiểm tra toàn công ty tốn thời gian di chuyển nhiều mà đảm bảo công việc mình, đảm bảo an ninh trật tự tài sản công ty 85 3.6 Loại bỏ lãng phí thời gian chờ đợi Lãng phí chờ đợi lãng phí khoảng thời gian chời đợi thứ nhƣ vật liệu, nhân lực, máy móc thiết bị, nguyên liệu thô, bán thành phẩm hay tài liệu hƣớng dẫn, thông tin sản xuất Sự chờ đợi công đoạn trình sản xuất làm cho công nhân máy móc không đƣợc sử dụng tối ƣu lực công suất Sự chời đợi tắc nghẽn hay luồng sản xuất chuyền hiệu Các biện pháp giúp loại bỏ lãng phí thời gian chờ đợi: - Do thiếu cung ứng nguyên vật liệu bố trí nguyên vật liệu không hợp lý dẫn đến lãng phí khoảng thời gian máy móc, ngƣời không đƣợc vận dụng tối đa, dẫn đến suất lao động không cao Bằng việc bố trí cấp than cám tạo hình hệ thống băng tải việc thiếu hụt nguyên vật liệu không xảy Việc bố trí, chuẩn bị nguyên vật liệu để tiến hành công việc cần thiết Cần thiết chuẩn bị đầy đủ để công việc đƣợc tiến hành thuận lợi suôn sẻ không bị gián đoạn công việc lý nhỏ ảnh hƣởng đến dây chuyền - Bố trí sân bãi không hợp lý Vấn đề trách nhiệm ngƣời quản lý quan trọng Ngƣời quản lý quản đốc tổ trƣởng, tổ phó bố trí không hợp lý Ở tổ trƣởng tổ phó trình chia lô, chia bãi để phơi gạch, việc bố trí không hợp lý dẫn đến trình di chuyển không hợp lý gây lãng phí thời gian máy móc tổ Ở quản đốc phải vào tình trạng sân bãi, vào trình dọn lô tổ phơi đảo để từ đƣa phƣơng án chạy chủng loại gạch hợp lý để không gây tình trạng chờ đợi lãng phí thời gian máy móc ngƣời - Bố trí ngƣời tổ không hợp lý Nhƣ trƣờng hợp tổ xếp goòng tổ tạo hình Tổ xếp goòng không bố trí hợp lý ngƣời công việc gây tốn nhiều thời gian chờ đợi Công việc tổ di chuyển goòng không xuống gạch thành phẩm vị trí tổ xếp lại gạch chân cầu goòng không, phận khác lấy gạch mộc từ kho chuyển khu vực xếp, phận 86 lại xếp gạch lên goòng Bố trí công việc không hợp lý tổ dẫn đến thời gian tổ dừng chờ goòng không để xếp, bố trí ngƣời lấy gạch mộc không hợp lý dẫn đến dƣ thừa chủng loại gạch mà thiếu chủng loại gạch khác trình xếp ( goòng xếp trung bình từ đến loại gạch ) gây lãng phí thời gian làm việc kéo dài thêm thời gian làm việc tổ Từ tổ trƣởng phải chỉnh, xếp bố trí ngƣời vào công việc phải hợp lý để tránh lãng phí thời gian chờ đợi tổ, phận Tổ tạo hình việc bố trí ngƣời, xắp xếp ngƣời tổ không hợp lý tiêu tốn nhiều thời gian thừa Bố trí ngƣời vào băng tải gạch mộc không hợp lý Vào đồng loạt đồng loạt bất hợp lý Việc vào đồng loạt với lƣợng gạch mộc khỏi băng tải cố định mà số ngƣời vào nhiều dẫn đến thiếu lƣợng gạch mộc thiếu chỗ cho toàn công nhân vào lúc, công nhân phải chờ đợi gây lãng phí thời gian Công nhân đồng loạt mà máy chạy liên tục gạch mộc liên tục dẫn đến thiếu công nhân để vận chuyển gạch sân phơi phải dừng máy gây lãng phí thời gian máy móc Tùy vào kế hoạch chạy chủng loại gạch nào, ngƣời tổ trƣởng bố trí lƣợng ngƣời, bố trí công việc tổ để hợp lý Nhƣ chạy gạch ba lêt cần số lƣợng ngƣời chạy gạch bình thƣờng Bố trí vào băng tải lấy gạch mộc phải vào hay vào Hƣớng dẫn cho ngƣời lao động biết nhìn vào công việc, nhìn vào có ngƣời cuối băng tải bốc gần xong xe, ngƣời vào sau lại lên phía trƣớc băng tải bốc gạch, dẫn đến ngƣời phía sau bốc gần xong phải chở đợi ngƣời phía trƣớc bốc xong có gạch để bốc đầy xe Vừa gây chờ đợi không cần thiết vừa góp phần vào tắc nghẽn tổ, dẫn đến chờ tổ, không tận dụng gây lãng phí thời gian máy móc máy móc phải dừng nhiều - Bố trí thời gian làm việc tổ phận riêng biệt mà liên quan đến không hợp lý dẫn đến phải chờ đợi gây lãng phí thời gian số tổ phận Căn vào tình hình lao động sản xuất phận phân xƣởng Căn vào tình hình thời tiết, lƣợng công việc, từ phận quản lý lên lịch làm việc hợp lý tổ phận để không gây lãng phí thời gian chờ đợi tổ, phận Nhƣ mùa hè, tổ văn phòng làm việc buổi sáng từ 6h đến 10h30, buổi chiều từ 14h00 đến 17h30.Vì thời tiết nắng nên 87 bố trí tổ tạo hình phơi đảo làm việc từ lúc 5h vào buổi sáng 14h00 Tổ bốc xếp đặc thù làm trời nhƣng phải chờ đợi tổ văn phòng lên lịch nên làm theo tổ văn phòng tổ xảy tình trạng chờ đợi nhiều tổ phân loại tổ xếp goòng, phải goòng không tổ phân loại bốc dỡ gạch thành phẩm xuống tổ xếp goòng có goòng để xếp Từ bố trí tổ xếp goòng buổi sáng làm sau tổ phân loại 1h buổi chiều làm sau 30 phút để tránh phải chờ đợi lãng phí thời gian - Máy móc hƣ hỏng đột xuất lúc làm việc gây nên lãng phí lớn thời gian chờ đợi, chờ đợi để sữa chữa, chờ đợi để thay thế, công nhân công việc để làm Lên kế hoạch bảo dƣỡng định kì máy móc trang thiết bị vật tƣ, có kế hoạch dự phòng vật tƣ hay hƣ hỏng để có thay kịp thời không làm lỡ nhịp công việc trình chờ đợi kéo dài Máy móc sữa chữa lớn có kế hoạch báo trƣớc sữa chữa, thay kịp thời trƣớc lúc cố diễn Có kế hoạch chủ động cho công nhân nghỉ làm bố trí công việc khác Tránh tình trạng hƣ lúc sản xuất, công nhân làm việc làm phải nghỉ gây lãng phí thời gian công nhân công ty - Không có vật tƣ dự phòng gây nên khoảng thời gian chờ đợi lãng phí trƣờng hợp máy móc hƣ hỏng vật tƣ để thay mà phải đợi bên vật tƣ mua trang thiết bị thay ( vật tƣ nhỏ, hƣ hỏng nhỏ ) gây lãng phí thời gian vật tƣ, thời gian chờ đợi phận sữa chữa, thời gian chờ công nhân công việc để làm Những hƣ hỏng nhỏ, công việc sửa chữa thay tiến hành 10 đến 30 phút Nhƣng vật tƣ dự phòng phải chờ đợi khoảng thời gian để mua Khiến công nhân làm việc công nhân sữa chữa phải chờ đợi Phòng kĩ thuật kết hợp với phòng vật tƣ thủ kho lên kế hoạch mua vật tƣ dự phòng Mua đúng, đủ vật tƣ cần thiết với số lƣợng cần thiết đủ để dự phòng cho công việc mà không gây lãng phí tồn kho Từ hạn chế đƣợc phần lớn lãng phí chờ đợi Lãng phí cho công ty phải trả lƣơng cho công nhân mà sản phẩm làm - Cung cấp không đầy đủ trang thiết bị vật tƣ cho tổ phận Công ty xem xét mua đủ trang thiết bị vật tƣ cho tổ phận để làm việc giải đƣợc tình trạng lang thang khắp xƣởng để tìm kiếm mƣợn trang thiết bị 88 vật tƣ gây lãng phí thời gian Đồng thời công ty xây dựng tủ đồ tổ phận khu vực làm việc Từng tổ phận tự quản lý sử dụng Qua cách hạn chế đƣợc thời gian lãng phí tìm kiếm, mƣợn trang thiết bị vật tƣ - Bố trí máy móc tập kết xa khu vực sản xuất, bắt đầu vào làm việc tốn thời gian chờ đợi máy móc di chuyển từ khu vực tập kết đến khu vực làm việc lúc hết thời gian làm việc phải tốn thời gian di chuyển máy móc từ khu vực làm việc khu vực tập kết Bố trí lại khu vực tập kết máy móc thƣờng xuyên sử dụng Máy xúc, máy ửi bố trí tập kết sát khu vực nhà cấp liệu ( cách 25m ) từ tiết kiệm đƣợc thời gian di chuyển từ khu vực làm việc nơi tập kết thời gian từ nơi tập kết đến nơi làm việc Xe nâng đƣợc bố trí lại tập kết khu vực kho gạch mộc đầu lò đốt ra, khu vực khu vực làm việc xe nâng từ không gây lãng phí thời gian di chuyển xe nâng đến nơi làm việc từ nơi làm việc nơi tập kết - Bố trí lịch hàng không hợp lý gây nên tình trạng chờ đợi xe công nhân bốc xếp Thời gian làm tổ bốc xếp sáng 6h, chiều 13h30 Nhất vào buổi chiều thƣờng bố trí lịch hàng muộn nên tổ bốc thƣờng phải chờ đợi phận kế toán bố trí lịch xe, làm phiếu làm tốn thời gian chờ đợi tổ bốc xếp Bố trí lịch hàng không hợp lý gây chờ đợi xe nhận hàng với Bố trí lúc nhiều lịch mà không dàn trải ra, lƣợng công nhân tổ bốc xếp lúc thao tác, bố dỡ nhiều xe lúc ( 10 ngƣời bốc tối đa xe lúc ), dẫn đến xe phải chờ gây lãng phí thời gian Những vấn đề nêu yêu cầu kết hợp phòng kinh doanh xếp lịch hàng, xe nâng nâng hàng tổ bốc xếp Sắp xếp lịch không trùng chéo, không gây nên chờ đợi tổ với lịch hàng, tổ với xe nâng, xe với xe Đảm bảo công việc thông suốt không gây lãng phí thời gian chờ đợi - Quá trình điều hành sản xuất không hợp lý, kế hoạch chạy chủng loại gạch kế hoạch xếp đốt chủng loại gạch không hợp lý gây tốn nhiều thời gian chờ đợi Sắp xếp lịch có đầu tƣ nghiên cứu kĩ càng, trừ cố trƣờng hợp bất khả kháng thay đổi lịch đột xuất Đảm bảo công việc thông suốt, không 89 phải chờ đợi, không gây lãng phí chờ đợi thiệt hại cho công ty cho thân ngƣời lao động Giải đƣợc hậu gây nên lãng phí chờ đợi giúp loại bỏ lãng phí lớn Công ty trả lƣơng cho công nhân viên để trì lực lƣợng sản xuất nhƣng không thu đƣợc lợi nhuận, giải đƣợc tình trạng công nhân nhàn rỗi việc làm, máy móc không đƣợc sử dụng hết suất, không mang lại suất lao động ngƣời Tạo tác phong làm việc công nghiệp, không chây lì, không gây ảnh hƣởng sau 3.7 Loại bỏ lãng phí thao tác thừa Giải thao tác không cần thiết công nhân không liên quan đến việc sản xuất, làm sản phẩm, loại bỏ lãng phí tăng tốc độ công nhân giảm thiểu lãng phí thời gian, sức lực suất lao động Những phƣơng án giải lý dẫn đến thao tác thừa, không liên quan đến việc sản xuất nhƣ: - Do ý thức, thói quen ngƣời công nhân Thói quen không xếp thứ khu vực làm việc hay ý thức tập trung công việc chƣa cao dẫn đến lơ công việc Trong công ty có nhiều tổ phận có chị em nữ công việc công ty chủ yếu làm việc theo tổ, tổ làm việc chung với nhau, công việc nhƣ chung khu vực Nên làm việc có không tập trung công việc, có tình trạng vừa làm việc vừa nói chuyện hay vừa làm việc vừa trêu đùa ảnh hƣởng đến suất chất lƣợng công việc gây nên tai nạn lao động Tạo thói quen cho ngƣời công nhân xếp công việc, xếp dụng cụ, công cụ làm việc hợp lý Những ngƣời công nhân phải bày cho họ hƣớng dẫn họ để đạt hiệu cao công việc Ngoài việc nghiêm cấm trêu đùa, nói chuyện làm ảnh hƣởng đến suất lao động cần phải thƣơng xuyên bám sát, nhắc nhở ngƣời lao động tập trung vào công việc Đối với trƣờng hợp nhắc nhở nhiều lần nhƣng tác dụng phải dùng biện pháp mạnh xử phạt để từ làm gƣơng cho ngƣời khác tập trung lao động tốt nâng cao hiệu lao động sản xuất hạn chế tai nạn lao động đáng tiếc xảy cho việc nhãng, không tập trung công việc, có thao tác dƣ thừa 90 - Môi trƣờng làm việc không đảm bảo vệ sinh, bụi bẩn, không thoải mái cho ngƣời công nhân dẫn đến tình trạng nóng bức, khó chịu Công ty bố trí lắp đặt hệ thống chiếu sáng cho toàn công ty đảm bảo ánh sáng tốt cho ngƣời lao động Ở khu vực làm việc lắp thêm hệ thống quạt giúp công nhân không bị nóng vào mùa hè Ngoài khuôn viên công ty bố trí, quy hoạch trồng hệ thống xanh xung quanh công ty Vừa tạo nên cảnh quan vừa ngăn bụi bẩn, tạo không khí lành tạo điều kiện làm việc tốt cho ngƣời lao động Với khuôn viên xanh công ty Công ty đƣợc bình chọn Công ty sản xuất gạch cho khuôn viên xanh – – đẹp Nghệ an Ngoài việc tổ phận từ dọn vệ sinh sau làm việc tổ phận mình, giúp môi trƣờng làm việc sẽ, hạn chế bụi bẩn, góp phần không gây nên thao tác thừa cho ngƣời lao động Thì công ty có thêm tổ vệ sinh công nghiệp dọn dẹp vệ sinh giúp khuôn viên công ty nhƣ khuôn viên phân xƣởng - Việc không trang bị đủ công cụ dụng cụ làm việc cho công nhân dẫn đến công nhân khắp xƣởng để tìm công cụ dụng cụ việc dẫn đến thao tác thừa Nhƣ nói vấn đề lãng phí di chuyển lãng phí thời gian Đầu tƣ đầy đủ công cụ dụng cụ làm việc, bảo hộ lao động cho công nhân Hạn chế đến mức tối đa thao tác thừa không cần có công việc góp phần tăng suất lao động - Bộ phận quản lý theo sát trình sản xuất, khâu, tổ, phận dây chuyền sản suất Nghiên cứu, để tìm biện pháp hợp lý hóa thao tác tối ƣu cho sử dụng tối đa vận động thể ngƣời công nhân nhƣng lại không gây mệt mỏi cho ngƣời thực Thƣờng xuyên hƣớng dẫn truyền đạt lại cho ngƣời công nhân tham gia sản xuất để mang lại hiệu tận dụng tối đa hiệu việc hợp lý hóa thao tác Giảm thao tác thừa sẻ làm tăng suất lao động Bên cạnh hạn chế thao tác thừa không hợp lý làm cho ngƣời công nhân trực tiếp sản xuất tiêu tốn sức lực hơn, không dẫn đến tình trạng mệt mỏi làm tăng hiệu làm việc Ngoài giảm đƣợc thao tác thừa giảm thời gian quy trình sản xuất kéo theo giảm chi phí phải trả cho ngƣời máy móc 91 3.8 Giảm thiểu lãng phí thao gia công thừa Giảm thiểu đƣợc lãng phí thao tác thừa giảm thiểu đƣợc việc tiến hành nhiều công việc gia công mức mà khách hàng yêu cầu kể hình thức chất lƣợng chức sản phẩm Có thể hiểu rộng toàn công ty Không riêng chất lƣợng chức sản phẩm cuối mà công đoạn, công việc phụ trợ khác để tạo nên sản phẩm cuối Các phƣơng án giúp giảm lãng phí gia công thừa - Pha than gạch mộc nhiều mức cần thiết, dẫn đến trình đƣa vào đốt tạo lƣợng nhiệt nhiều mức cần thiết Kết vừa gây tốn than nguyên liệu trộn vào đất vừa làm gạch thành phẩm bị nhiệt, cháy, cong vênh Tạo bảng lƣợng pha than khu vực làm việc tổ tạo hình Yêu cầu làm pha than lƣợng đƣợc đề Ngày từ đầu ngƣời quản lý phải đến kiểm tra lƣợng than pha với sản phẩm đạt yêu cầu chƣa, đúng, đủ số lƣợng chƣa Và trình sản xuất thƣờng xuyên kiểm tra để đảm bảo lỗi hay thay đổi trình sản xuất - Sữa chữa máy móc, vận dụng, điều động sử dụng máy móc Điều dẫn đến lãng phí không cần thiết, gây tốn tài sản nhƣ lƣợng điên, dầu cho công ty Không có phƣơng án tốt để giải vấn đề đào tạo ngƣời quản lý Nâng cao trình độ ngƣời quản lý từ nắm bắt điều động công việc hợp lý không gây lãng phí Và quản lý cấp cao nắm bắt sâu, sát công việc để có đạo, điều hành chung đạt hiệu tránh lãng phí - Quá trình thay máy móc không hợp lý vấn đề lãng phí Có máy móc hƣ hỏng tận dụng sửa chữa để đƣa vào sử dụng đƣợc Trƣớc lúc sữa chữa, thay máy móc cần có họp hay hội ý cán kỹ thuật, ngƣời quản lý ban lãnh đạo để đƣa phƣơng án xử lý tốt nhất, hiệu tiết kiệm để không gây lãng phí - Trong trình vận chuyển cho khách hàng không tính toán kĩ gây lãng phí lớn Ngƣời bán hàng xắp xếp hợp lý lịch hàng tính toán trƣớc giao hàng cho khách hàng Đảm bảo giao chủng loại, đủ số lƣợng hết dựa vào đơn hàng khách hàng bố trí xe cách hợp lý đề không gây lãng phí, vừa tiết kiệm cho công ty vừa tiết kiệm cho khách hàng Giảm thiểu gia công thừa góp phần hạn chế chi phí phát sinh công ty, hạn chế lãng phí không cần thiết nguyên vật liệu, tài nguyên, máy móc trang thiết bị 92 3.9 Kết luận chương Toàn chƣơng luận văn đƣa giải pháp nhằm loại bỏ lãng phí đƣa phân tích chƣơng Công ty cổ phần xây dựng sản xuất vật liệu Nghĩa Lộc thông qua công cụ nguyên tắc hệ thông tƣ Lean Qua phƣơng án giải pháp đƣợc đƣa để phòng chống lãng phí Mỗi loại lãng phí đƣợc liệt kê nhiều nguyên nhân phƣơng án giải xuyên suốt nhiều phân đoạn dây chuyền sản xuất Điều muốn thực đƣợc triệt để đạt đƣợc hiệu nhƣ mong muốn đòi hỏi sát đội ngũ quản lý, chung tay tất thành viên Công ty mong đạt đƣợc hiệu cao nhất, phòng tránh đƣợc lãng phí tốt Trong tất loại lãng phí lãng phí khuyết tật sản phẩm gây thiệt hại kinh tế lớn cho Công ty Vừa gây thiệt hại trực tiếp kinh tế đồng thời gây thiệt hại vô hình nhƣ ảnh hƣởng chất lƣợng sản phẩm vô hình chung gây ảnh hƣởng đến uy tín Công ty 93 KẾT LUẬN Toàn luận văn lần lƣợt đề cập đến sở lý thuyết tƣ tinh gọn Lean công cụ, nguyên tắc áp dụng vào Công ty, đồng thời luận văn trình bày đến vấn đề áp dụng tƣ tinh gọn Lean vào Công ty cổ phần xây dựng sản xuất vật liệu Nghĩa Lộc thông qua tình hình thực tế, đánh giá tìm lãng phí, tìm nguyên nhân lãng phí đồng thời đƣa hƣớng giải lãng phí Chƣơng luận văn hệ thống lại vấn đề hệ thống sản xuất tinh gọn Lean khái niệm Lean doanh nghiệp Nội dung trình bày chƣơng nêu lên khái quát Công ty cổ phần xây dựng sản xuất vật liệu Nghĩa Lộc từ lý thuyết chƣơng 1theo loại lãng phí theo Lean nêu loại lãng phí xuất Công ty Từ phân tích nêu nguyên nhân loại lãng phí Chƣơng luận văn từ loại lãng phí nguyên nhân gây nên lãng phí chƣơng đƣa phƣơng hƣớng giải loại bỏ lãng phí gây trình sản xuất kinh doanh Công ty Tìm đƣợc nguyên nhân lãng phí, giải vấn đề gây nên lãng phí góp phần lớn vào việc tinh gọn công việc sản xuất kinh doanh, giảm thiểu chi phí đầu vào chi phí phát sinh không cần thiết Giảm thiểu lớn hƣ hao sản phẩm Giải vấn đề lãng phí không tạo nên sản phẩm mà công ty phải trả chi phí cho Giải đƣợc vấn đề gây lãng phí thời gian, di chuyển giúp tiết kiệm chi phí nâng cao hiệu lao động Từ tiết kiệm đƣợc chi phí giá thành sản phẩm tăng tính cạch tranh sản phẩm thời điểm kinh tế thị trƣờng Đồng thời việc giải lãng phí tạo nên chất lƣợng cho sản phẩm, tăng tính cạnh tranh nhƣ nâng cao đƣợc uy tín công ty từ chiếm lĩnh thị trƣờng, ổn định thị trƣờng nâng cao lên hiệu kinh doanh công ty Trong luận văn đƣa hƣớng tiếp cận cho doanh nghiệp hoặt động lĩnh vực sản xuất gạch Tuynel xây dựng lãng phí cải tiến doanh nghiệp ngành quan điểm tƣ tinh gọn Luận văn ƣu điểm tƣ Lean thách thức áp dụng Lean vào Công ty cổ phần xây dựng sản xuất vật liệu Nghĩa Lộc Từ việc thách thức khó khăn 94 để đƣa định hƣớng áp dụng linh hoạt cho doanh nghiệp Luận văn đƣợc hạn chế, lãng phí phát sinh Công ty cổ phần xây dựng sản xuất vật liệu Nghĩa Lộc nói riêng doanh nghiệp khác chung nghành sản xuất gạch Tuynel xây dựng theo quan điểm Lean Ngoài luận văn đƣa đƣợc số giải pháp giúp hạn chế lãng phí áp dụng Lean vào doanh nghiệp Mặc dù luận văn có đóng góp tích cực giúp định hƣớng đổi cho Công ty nhƣng luận văn nhiều điểm hạn chế Giải pháp mang tính định hƣớng có phần áp dụng vào thực tế đem lại thành công nhƣng có số tiến hành có số giải pháp mang nặng tính lý thuyết cần thời gian dài để kiểm chứng thành công Để kiểm chứng mức độ thành công Lean áp dụng vào Công ty cổ phần xây dựng tiến tới làm mô hình áp dụng cho doanh nghiệp khác cần thêm thời gian dài để kiểm chứng độ thành công, không ngừng cải tiến, không ngừng nghiên cứu học hỏi thêm để hoàn thiện Lean 95 TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] James Womack, Daniel Jones & Daniel Roos (1990) The Machine that Changed the World [2] Natali J.Sayer & BruceWilliams (2007) Lean for Dummies [3] Jame Womack & Daniel Jones (1996) Lean Thinking [4] Allen, Robinson & Stewart (2001) Lean Manufacturing: A Plant Floor Guide [5] Pascal Dennis, (2007) Lean Production Simplified [6] Toyota Motor Corporation [7] Taiichi Ohno (1988) Toyota Production System: Beyond Large-Scale Production [8] Womack and Jones (2003 ) Lean Thinking: Banish Waste and Create Wealth in Your Corporation [9] Rother and Shook (1999) Lean Thinking: Banish Waste and Create Wealth in Your Corporation [10] NHS Institute for Innovation and Improvement (2005) [11] Don Tapping, Tom Luyster, and TomShuker (2002) Value Stream Management: Eight Steps to Planning, Mapping, and Sustaining Lean Improvements [12] TS Nguyễn Văn Nghiến (2001) Quản lý sản xuất tác nghiệp [13] Báo cáo Công ty cổ phần xây dựng sản xuất vật liệu Nghĩa Lộc ( 2012, 2013, 2014, 2015 ) 96