BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI - TRƢƠNG THỊ NHƢ QUỲNH MỘT SỐ GIẢI PHÁP CẢI THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN TẠI CỤC THUẾ NGHỆ AN LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH Hà Nội – Năm 2016 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI - TRƢƠNG THỊ NHƢ QUỲNH MỘT SỐ GIẢI PHÁP CẢI THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN TẠI CỤC THUẾ NGHỆ AN Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS PHẠM THỊ KIM NGỌC Hà Nội – Năm 2016 LỜI CAM ĐOAN Formatted: None Tôi xin cam đoan công trình nghiên cứu riêng Các số liệu sử dụng luận văn có nguồn gốc đầy đủ trung thực, kết đóng góp luận văn đến thời điểm chưa công bố công trình khác trước Hà Nội, ngày 25 tháng 02 năm 2016 Tác giả Trương Thị Như Quỳnh Formatted: Font: Bold, Italic MỤC LỤC Formatted: None Trang Trang phụ bìa Formatted: Left Lời cam đoan Formatted: Default Paragraph Font, Font: No Bold, Check spelling and grammar Danh mục chữ viết tắt Formatted: Font: Not Italic, Check spelling a grammar Danh mục bảng Formatted: Default Paragraph Font, Font: No Bold, Check spelling and grammar Danh mục hình vẽ MỞ ĐẦU Chương TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VỀ THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN VÀ CÔNG TÁC QUẢN LÝ THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN… .5 Formatted: Font: Not Italic, Check spelling a grammar Formatted: Default Paragraph Font, Font: No Bold, Check spelling and grammar Formatted: Font: Not Italic, Check spelling a grammar Formatted: Default Paragraph Font, Font: No Bold, Check spelling and grammar 1.1 Tổng quan lý luận thuế TNCN quản lý thuế TNCN…………… Formatted: Left 1.1.1 Khái niệm Formatted: Font: (Default) Times New Roma No underline, Font color: Auto 1.1.2 Đặc điểm, vai trò, nội dung thuế TNCN…………………………5 Formatted: Normal, Line spacing: 1.5 lines, Tab stops: 5.79", Left,Leader: … + Not at 1.1.3 Mục tiêu, nguyên tắc quản lý thuế TNCN………………………… 12 1.2 Nội dung quản lý thuế TNCN…………………………………………14 1.2.1 Quản lý ĐTNT………………………………………………………14 1.2.2 Lập dự toán kế hoạch thu thuế………………………………… 15 1.2.3 Quản lý công tác thu thuế………………………………………… 17 1.2.4 Kiểm tra giám sát……………………………………………… 19 1.3 Các tiêu đánh giá công tác thu thuế TNCN 21 1.3.1 Các tiêu phản ánh kết thu thuế 21 1.3.2 Các tiêu phản ánh hiệu việc thu thuế TNCN 22 1.3.3 Các tiêu phản ảnh thu đủ, thuế 22 1.3.4 Các tiêu phản ảnh tính kịp thời 24 1.4 Các yếu tố ảnh hưởng tới quản lý thuế TNCN 25 1.4.1 Các yếu tố bên 25 1.4.2 Các yếu tố bên 26 Formatted: Normal, Line spacing: 1.5 lines, Tab stops: 5.79", Left,Leader: … + Not at 1.5 Kinh nghiệm quản lý thuế TNCN nước 27 1.5.1 Kinh nghiệm công tác quản lý thuế TNCN nước ta 27 1.5.2 Kinh nghiệm công tác quản lý thuế TNCN nước 35 1.5.3 Những vấn đề đặt cho việc quản lý thu thuế TNCN Cục Thuế Nghệ An 38 Tóm tắt Chương 41 Chương THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ THUẾ THU NHẬP CÁ Formatted: Normal, Line spacing: 1.5 lines, Tab stops: 5.79", Left,Leader: … + Not at NHÂN Ở CỤC THUẾ NGHỆ AN GIAI ĐOẠN 2010 – 2014 42 2.1 Khái quát tổ chức hoạt động Cục Thuế Nghệ An 42 2.2 Kết hoạt động quản lý thuế TNCN giai đoạn 2010-2014 Cục Thuế Nghệ An…………………………………………………………… 45 2.2.1 Tổng số thu nội địa………………………………………………….45 Formatted: Normal, Line spacing: 1.5 lines, Tab stops: 5.79", Left,Leader: … + Not at 2.2.2 Kết thu thuế TNCN Cục Thuế Nghệ An 47 2.2.3 Kết đăng ký, cấp mã số thuế TNCN 49 2.2.4 Quản lý kê khai, toán thuế TNCN 52 2.2.5 Quản lý thông tin NNT…………………………………………… 57 2.2.6 Quản lý nợ thuế…………………………………………………… 60 2.3 Phân tích thực trạng hoạt động quản lý thuế TNCN Cục thuế Nghệ An 62 Formatted: Normal, Line spacing: 1.5 lines, Tab stops: 5.79", Left,Leader: … + Not at 2.3.1 Công tác quản lý ĐTNT 62 2.3.2 Đánh giá công tác lập dự toán kế hoạch thu thuế TNCN……… 65 2.3.3 Đánh giá công tác quản lý thu thuế TNCN………………………….67 2.3.4 Đánh giá công tác kiểm tra, giám sát 72 2.3.5 Công tác tư vấn Tổng Cục thuế hoàn thiện văn quy phạm pháp luật thuế TNCN 76 2.4 Đánh giá chung công tác quản lý thuế TNCN Cục Thuế Nghệ An 77 2.4.1 Kết đạt 78 2.4.2 Hạn chế nguyên nhân…………………………………………….81 Formatted: Normal, Line spacing: 1.5 lines, Tab stops: 5.79", Left,Leader: … + Not at Tóm tắt Chương 87 Formatted: Normal, Line spacing: 1.5 lines, Tab stops: 5.79", Left,Leader: … + Not at Chương GIẢI PHÁP CẢI THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN Ở CỤC THUẾ NGHỆ AN 89 3.1 Định hướng công tác quản lý thuế TNCN đến năm 2020 89 3.1.1 Định hướng chung 89 3.1.2 Phương hướng phát triển kinh tế tỉnh Nghệ An 90 3.1.3 Phương hướng quản lý thuế TNCN địa bàn Nghệ An 91 3.2 Các giải pháp cài thiện công tác quản lý thuế TNCN Cục Thuế Nghệ An 94 3.2.1 Giải pháp hoàn thiện công tác tổ chức quản lý thuế TNCN 94 3.2.2 Giải pháp nhân quản lý thuế TNCN………………………… 98 3.2.3 Giải pháp khoa học công nghệ sở vật chất……………….102 3.2.4 Giải pháp công tác tuyên truyền, hỗ trợ NNT………………… 105 3.2.5 Khuyến nghị để bước nâng dần tỷ trọng toán không dùng tiền mặt kinh tế…………………………………………………107 3.3 Kiến nghị…………………………………………………………….109 3.3.1 Kiến nghị với Quốc Hội……………………………………………109 3.3.2 Kiến nghị với Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế………………………111 3.3.3 Kiến nghị với cấp ủy, quyền địa phương……………………111 Tóm tắt Chương 3……………………………………………………… 112 KẾT LUẬN……………………………………………………………….113 TÀI LIỆU THAM KHẢO……………………………………………… 115 Formatted: Normal, Line spacing: 1.5 lines, Tab stops: 5.79", Left,Leader: … + Not at DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT Chữ viết tắt Formatted: Normal, Line spacing: 1.5 lines, No page break before, Tab stops: 5.79", Left,Leader: … + Not at 0.5" Formatted: None, No page break before Chữ viết đầy đủ BĐS Bất động sản CCT Chi cục thuế CQT Cơ quan thuế GTGT Giá trị gia tăng GTSX Giá trị sản xuất HĐND Hội đồng nhân dân MST Mã số thuế NHNN Ngân hàng Nhà nước NNT Người nộp thuế NSNN Ngân sách Nhà nước QLT Quản lý thuế SXKD Sản xuất kinh doanh TNCN Thu nhập cá nhân TNDN Thu nhập doanh nghiệp UBND Ủy ban nhân dân Formatted: None, No page break before DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 1.1 Biểu thuế lũy tiến phần .Error! Bookmark not defined Bảng 1.2 Biểu thuế toàn phần .Error! Bookmark not defined Bảng 2.1 Kết thu ngân sách địa bàn tỉnh Nghệ An .Error! Bookmark not defined Bảng 2.2 Kết thực dự toán thu thuế TNCN Error! Bookmark not defined Bảng 2.3 Kết thu loại thuế TNCN Error! Bookmark not defined Bảng 2.4: Kết đăng ký, cấp mã số thuế TNCN cho đối tượng làm công ăn lương Er ror! Bookmark not defined Bảng 2.5: Kết đăng ký, cấp mã số thuế TNCN cho đối tượng tổ chứcError! Bookmark not defined Bảng 2.6: Kết đăng ký, cấp mã số thuế TNCN cho đối tượng cá nhân, nhóm cá nhân kinh doanh .Error! Bookmark not defined Bảng 2.7 Thống kê tình hình nộp tờ khai thuế TNCN Error! Bookmark not defined Bảng 2.8 Tổng hợp tờ khai toán thuế TNCN .Error! Bookmark not defined Bảng 2.9 Tình hình nợ thuế TNCN từ 20102014 .Error! Bookmark not defined Bảng 2.10 Bảng đánh giá công tác lập thực dự toán thu thuế TNCN Formatted: 4, Centered, Indent: First line: No page break before Field Code Changed Nghệ An Error! Bookmark not defined Bảng 2.11 Đánh giá công tác tuyên truyền văn pháp luật thuế TNCN Er ror! Bookmark not defined Bảng 2.12: Số tiền hoàn thuế TNCN doanh nghiệp Cục thuế Nghệ An gia đoạn 2010 – 2014 Error! Bookmark not defined Bảng 2.13: Kết kiểm tra sau hoàn thuế TNCN Cục thuế Nghệ An giai đoạn 2010 – 2014 Error! Bookmark not defined Bảng 2.14: Đánh giá kết quản lý hoàn thuế Cục Thuế Nghệ A Error! Bookmark not defined Bảng 2.15: Số lượng tra, kiểm tra trụ sở người nộp thuế giai đoạn 2010 – 2014 Error! Bookmark not defined Bảng 2.16: Kết tra, kiểm tra trụ sở NNT giai đoạn 2010 – 2014 Er ror! Bookmark not defined Bảng 2.17: Tình hình giải đơn khiếu nại, tố cáo Cục thuế Nghệ An giai đoạn 20102014 Error! Bookmark not defined Bảng 3.1 Đề xuất kế hoạch đào tạo đội ngũ nhân đến năm 2020……………101 Bảng 3.2 Các chương trình đào tạo dự kiến…………………………………… 101 Bảng 3.3 Đề xuất kế hoạch hoàn thiện công nghệ đến năm 2020………………104 Bảng 3.4 Đề xuất kế hoạch tuyên truyền hỗ trợ NNT đến năm 2020………… 107 a Lý do: Theo xu hướng phát triển chung toàn ngành, ứng dụng khoa học công nghệ sở vật chất tốt đem lại lợi ích thiết thực cho quan thuế người nộp thuế, góp phần thực giảm thời gian, chi phí hoạt động quản lý thuế, tạo điều kiện cần thiết để xây dựng hệ thống thông tin thuế phục vụ nhiều mục tiêu quan trọng b Mục tiêu: Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin hoạt động quản lý thuế, Formatted: Font: 13 pt gắn chặt với trình cải cách hành thuế nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu hoạt động hệ thống thuế; thực minh bạch hoá thủ tục hành thuế, cung cấp dịch vụ thuế điện tử phục vụ NNT doanh nghiệp thuận lợi thực nghĩa vụ thuế; thực liên kết thông tin với Bộ, ngành đơn vị liên quan đảm bảo tính đồng bộ, hiệu quản lý phục vụ doanh nghiệp người dân c Nội dung: Đẩy mạnh triển khai ứng dụng công nghệ thông tin nhằm nâng cao hiệu lực, Formatted: Font: 13 pt hiệu quản lý, điều hành quan thuế, cải thiện môi trường kinh doanh, đồng thời tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp theo nội dung Quyết định số 732/QĐ-TTg ngày 17/05/2011 Thủ tướng Chính phủ phê duyệt “Chiến lược cải cách hệ thống Thuế giai đoạn 2011-2020” Quyết định số 246/2005/QĐ-TTg ngày 06/10/2005 Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược phát triển công nghệ thông tin & Truyền thông đến 2010 định hướng đến năm 2020, cụ thể: Phát triển nâng cấp hệ thống ứng dụng tin học thực tự động hầu hết chức quản lý thuế như: xử lý tờ khai, chứng từ, quản lý thu nợ, tra thuế ; xây dựng hệ thống thông tin thuế tập trung, tạo lập sở liệu mã số thuế doanh nghiệp phạm vi toàn quốc; phối hợp kết nối mạng thông tin thu nộp thuế quan: Thuế, Hải quan, Kho bạc, Tài quan khác có liên quan; nâng cấp mở rộng hệ thống mạng hạ tầng kỹ thuật công nghệ thông tin toàn ngành thuế theo công nghệ mới, thực quản lý hệ thống thông Formatted: Font: 13 pt Formatted: Centered 104 suốt, đảm bảo độ sẵn sàng an toàn cho hệ thống thông tin toàn ngành thuế; hệ thống ứng dụng đảm bảo khả khai thác, chia sẻ, cung cấp thông tin theo chức nhiệm vụ thẩm quyền, có áp dụng chế độ bảo mật trao đổi thông tin đơn vị ngành thuế Bên cạnh ứng dụng công nghệ thông tin đáp ứng kịp với thay đổi sách thuế; xây dựng củng cố nguồn nhân lực công nghệ thông tin tốt để đáp ứng yêu cầu triển khai dự án công nghệ thông tin lớn ngành Mặt khác, giai đoạn 2011-2015 ứng dụng công nghệ thông tin ngành thuế phải được xây dựng với mục tiêu: Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin hoạt động quản lý thuế, gắn chặt với trình cải cách hành thuế nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu hoạt động hệ thống thuế; thực minh bạch hoá thủ tục hành thuế, cung cấp dịch vụ thuế điện tử phục vụ NNT doanh nghiệp thuận lợi thực nghĩa vụ thuế; thực liên kết thông tin với Bộ, ngành đơn vị liên quan đảm bảo tính đồng bộ, hiệu quản lý phục vụ doanh nghiệp người dân Đến năm 2015, hệ thống ứng dụng công nghệ thông tin có khả đáp ứng tự động hoá 90% nhu cầu xử lý thông tin quản lý thuế, 95% chức quản lý thuế cải cách ứng dụng công nghệ thông tin; cung cấp dịch vụ kê khai thuế điện tử đạt 80% doanh nghiệp, nộp thuế điện tử đạt 50%; cung cấp thông tin tra cứu hỗ trợ NNT thực nghĩa vụ thuế thường xuyên 24/24 giờ, nhanh chóng, thuận tiện, tiết kiệm, hiệu quả; cung cấp thông tin chủ yếu cho hệ thống kho sở liệu thống ngành Tài chính; kết nối mạng, tiến tới tích hợp thông tin liên quan với Bộ, ngành: Kế hoạch đầu tư, Tài nguyên môi trường, Ngân hàng, Hải quan, Kho bạc, Thống kê Việc cải cách thủ tục hành chinh thực theo định công bố thủ tục hành thuộc thẩm quyền quan thuế cấp Bộ tài chinh ban hành, chi phí phát sinh thực không nhiều Chi phí chủ yếu việc đại hóa, ứng dụng công nghệ thông tin đào tạo nguồn nhân lực, chi Formatted: Font: 13 pt Formatted: Centered 105 phí thuộc chi phí thường xuyên, Tổng cục Thuế triển khai theo mô hình chung cho toàn quốc Bảng 3.3: Đề xuất kế hoạch hoàn thiện công nghệ đến năm 2020 Nội dung 2016 2017 Nâng cấp mạng, hạ tầng truyền thông x x Thay máy tính cũ sử dụng x x Đề xuất nâng cấp ứng dụng QLT TNCN x x Xây dựng công nghệ dự phòng back up x x Nâng cấp phần mềm QTN x 2018 2019 2020 x x x x x x x d Kết quả: Đầu tư công nghệ tiên tiến, nâng cấp hạ tầng truyền thông, hệ thống mạng, đẩy mạnh công tác nghiên cứu khoa học ứng dụng công nghệ thông tin công tác quản lý thuế Đảm bảo ứng dụng nâng cấp kịp thời đáp ứng sách, công tác quản lý, sử dụng dễ dàng Tạo môi trường làm việc đại, hiệu theo hướng đại hóa Mở rộng sở hạ tầng công nghệ thông tin truyền thông, cụ thể hệ thống phần cứng, mạng, tốc độ đường truyền, tăng cường dịch vụ thương mại qua Internet, hình thức trao đổi thông tin thông qua Internet 3.2.4 Giải pháp công tác tuyên truyền hỗ trợ NNT a Lý do: Tuyên truyền, hỗ trợ NNT chức quản lý thuế chủ yếu, có vai trò quan trọng việc thay đổi phương thức quản lý đại hóa công tác thuế Công tác tuyên truyền hỗ trợ sách thuế công việc mang tính chuyên ngành khó thực để đạt đến hấp dẫn chuyên đề tuyên truyền thuế thường khô, khó nhớ; nữa, chủ trương, sách Formatted: Font: 13 pt Formatted: Centered 106 pháp luật thuế lại sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với trình phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa b Mục tiêu: Nhằm nâng cao ý thức trách nhiệm tính tự giác tuân thủ pháp luật NNT, góp phần thực thắng lợi nhiệm vụ ngành, tạo mối quan hệ gắn kết quan thuế NNT Tăng cường tuyên truyền, phổ biến để NNT biết lợi ích thiết thực việc kê khai, nộp thuế điện tử để từ tích cực tham gia thực hiện, phấn đấu đạt mục tiêu 100% doanh nghiệp thực kê khai thuế điện tử vào năm 2017 21/21 chi cục thuế triển khai nộp thuế điện tử năm 2016 c Nội dung: Thứ nhất, tập trung phổ biến, tuyên truyền, hướng dẫn, hỗ trợ NNT sách thủ tục hành thuế, quy định ban hành sửa đổi bổ sung thuế TNCN Thứ hai, đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền cải cách thủ tục hành thuế, mục đích, ý nghĩa, tác động, hiệu việc cải tiến thủ tục, đổi phương thức kê khai, nộp thuế với quan thuế NNT Tăng cường tuyên truyền, phổ biến để NNT biết lợi ích thiết thực việc kê khai, nộp thuế điện tử để từ tích cực tham gia thực hiện, phấn đấu đạt mục tiêu 100% doanh nghiệp thực kê khai nộp thuế điện tử vào năm 2017 Thứ ba, thường xuyên đưa tin hoạt động ngành thuế, phản ánh hoạt động ngành thuế hướng tới NNT, đồng hành NNT, tháo gỡ khó khăn, tạo thuận lợi cho NNT; đồng thời phản ánh nỗ lực ngành thuế công tác quản lý thuế, thực tốt nhiệm vụ thu đúng, thu đủ, thu kịp thời vào NSNN; xây dựng hình ảnh, nâng cao uy tín ngành thuế cộng đồng xã hội Thứ tư, tuyên truyền, tôn vinh, tuyên dương kịp thời tổ chức, cá nhân sản xuất kinh doanh giỏi thực tốt nghĩa vụ thuế với NSNN; phê phán, lên án mạnh mẽ hành vi vi phạm pháp luật thuế, chây ỳ không nộp thuế Formatted: Font: 13 pt Formatted: Centered 107 Về hình thức, đổi mới, đa dạng hóa hình thức tuyên truyền, hỗ trợ cho phù hợp với nhóm đối tượng đặc điểm thực tế địa phương Rà soát, xóa bỏ, thay hình thức tuyên truyền lạc hậu, không hiệu Cụ thể: - Tăng cường tuyên truyền phương tiện truyền thông đại, có đối tượng tiếp nhận thông tin rộng, tác động tuyên truyền lớn, kinh phí hợp lý, hiệu Đẩy mạnh tuyên truyền phát thanh, truyền hình phương tiện điện tử ( báo mạng, internet…) - Đẩy mạnh cung cấp thông tin trang thông tin điện tử quan thuế, đăng tải đầy đủ, kịp thời thông tin sách, thủ tục hành thuế thông tin liên quan khác nhằm phục vụ tốt nhu cầu khai thác, tra cứu thông tin NNT - Thực công khai kịp thời, đầy đủ thủ tục hành thuế số thông tin theo quy định trang thông tin điện tử trụ sở CQT Ngoài ra, phải thực công khai, niêm yết trụ sở CQT nơi giải thủ tục NNT quy trình thực giấy tờ cần thiết liên quan đến NNT cá nhân giúp người dân, NNT dễ dàng tìm hiểu, nắm bắt để thực hiện, đồng thời dễ giám sát việc thực thi công vụ cán bộ, công chức thuế - Tăng cường tuyên truyền, đối thoại trực tiếp với NNT: tọa đàm, đối thoại với tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân nộp thuế, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho NNT, lắng nghe ý kiến phản ánh, đóng góp NNT Nghiên cứu thực tổ chức “tuần lễ lắng nghe NNT”, “ tuần lễ hỗ trợ NNT”… theo chủ đề, nội dung quy mô phù hợp với địa phương - Đưa đánh giá tổ chức có hiệu công tác tuyên truyền qua biển hiệu, pano Bảng 3.4 Đê xuất kế hoạch tuyên truyền hỗ trợ NNT đến năm 2020 STT Nội dung dự kiến 2016 2017 2018 2019 2020 Tổ chức, phổ biến tuyên truyền Luật, văn thuế TNCN Formatted: Font: 13 pt Formatted: Centered 108 - Cho công chức ngành thuế (lần) 21 21 21 21 21 - Cho tổ chức, cá nhân (lần) 42 60 88 56 72 Tổ chức tập huấn, đào tạo kê khai qua mạng, nộp thuế điện tử (lần) 32 25 35 20 22 Tuyên dương, khen thưởng NNT (lần) 1 1 d Kết quả: Từ nội dung cốt lõi trên, nhân dân, đặc biệt NNT biết tinh thần chủ động tìm văn quy phạm pháp luật để tìm hiểu kỹ Từ đó, sách thuế trở nên gần gũi, dễ hiểu đặc biệt tạo minh bạch, thuận lợi để nhân dân NNT dễ giám sát CQT cán thuế trình thực công tác thu, nộp thuế Làm vậy, công tác tuyên truyền, phổ biến sách, pháp luật thuế địa bàn tỉnh ngày có chất lượng, bước vào chiều sâu, mang lại hiệu nhận thức cao nhân dân NNT, ý thức chấp hành pháp luật thuế người dân Góp phần thực thắng lợi mục tiêu, nhiệm vụ thu ngân sách tỉnh thời gian tới Formatted: Font: 13 pt 3.2.5 Khuyến nghị dể bước nâng dần tỷ trọng toán không dùng tiền Formatted: Level Formatted: Font: 13 pt mặt kinh tế (khuyến cáo) Formatted: Font: 13 pt a Lý do: Khắc phục thói quen toán không dùng tiền mặt xã hội dân cư, gây khó khăn cho việc kiểm soát thu nhập để tính thuế TNCN, gây thất thu thuế TNCN Theo thống kê NHNN, nước ta tỷ lệ sử dụng tiền mặt tổng phương tiện toán có xu hướng giảm dần từ 20,3% năm 2004 xuống 14% năm 2010 khoảng 12% Có 65% đơn vị thực chi trả lương qua tài khoản năm 2013 b Mục tiêu: Hạ dần tỷ trọng sử dụng tiền mặt làm phương tiện toán khu vực doanh nghiệp giao dịch toán khu vực dân cư Đảm bảo Formatted: Font: 13 pt Formatted: Centered 109 kiểm soát mức cao thu nhập người dân để phục vụ cho công tác quản lý thuế TNCN đạt kết tốt c Nội dung: Bộ Tài có biện pháp để giảm thiểu thói quen toán tiền mặt không cho khấu trừ đầu vào thuế TNCN hóa đơn có giá trị từ 20 triệu đồng trở lên mà không chuyển qua ngân hàng, đồng thời rủi ro thuế hạn chế nhiều quản lý thuế GTGT mà thuế TNDN, thuế TNCN Bên cạnh đó, NHNN ban hành sách nhằm tăng cường việc toán không dùng tiền mặt kinh tế, thực tế tình trạng giao dịch mua bán dân cư sử dụng tiền mặt phổ biến, việc quản lý kiểm soát nguồn thu nhập để phục vụ công tác quản lý thuế TNCN khó khăn Vì vậy, thiết phải có biện pháp để khắc phục tình trạng này, cụ thể: - Chú trọng đầu tư, nâng cao chất lượng sở hạ tầng công nghệ phục vụ toán không dùng tiền mặt, kết nối liên thông phát triển toán thẻ rộng rãi ngân hàng thương mại địa bàn - Các tổ chức tín dụng địa bàn thiết lập hệ thống ngân hàng lõi (core banking), hệ thống toán nội với kỹ thuật, công nghệ tiên tiến, cho phép cung ứng dịch vụ toán đáp ứng tốt yêu cầu phát triển toán kinh tế - Phát triển mở rộng phương thức truyền thống ủy nhiệm chi, ủy Formatted: Line spacing: Multiple 1.55 li nhiệm thu Đồng thời, phát triển mạnh đa dạng loại hình dịch vụ phương thức toán mới, đại, tiện lợi tiện ích dựa tảng ứng dụng công nghệ thông tin như: Mobile Banking, Internet Banking, SMS Banking, ví điện tử, Mặt khác, NHNN chi nhánh tỉnh, thành phố tiếp tục mở rộng dịch vụ trả lương qua tài khoản theo Chỉ thị số 20/2007/CT-TTg tới địa bàn Việc triển khai thực trả lương qua tài khoản nhận đồng thuận trí cao cộng đồng, bước giảm dần mức độ sử dụng tiền mặt giao dịch toán Formatted: Font: 13 pt Formatted: Centered 110 - NHNN chi nhánh Nghệ An tiếp tục mở rộng dịch vụ trả lương qua tài khoản theo Chỉ thị số 20/2007/CT-TTg tới địa bàn toàn tỉnh nhằm đảm bảo 100% đơn vị hưởng lương từ NSNN thực trả lương qua tài khoản - Các tổ chức tín dụng địa chủ động, tích cực tiếp cận doanh nghiệp để cung cấp thông tin đặc điểm tiện ích loại phương tiện, dịch vụ toán không dùng tiền mặt, tạo điều kiện cho doanh nghiệp mở tài khoản tiếp cận dịch vụ toán để tạo chuyển biến nhận thức thói quen toán không dùng tiền mặt doanh nghiệp cá nhân d Kết quả: - Đem lại nhiều lợi ích để thúc đẩy kinh tế phát triển bền vững, tạo minh bạch khoản chi tiêu giao dịch Chính phủ, đơn vị kinh doanh cá nhân, giúp dòng chảy tiền tệ lưu thông rõ ràng trơn tru - Kiểm soát thu nhập tổ chức chi trả thu nhập, người lao động cá nhân kinh doanh để phục vụ cho công tác quản lý thuế TNCN có hiệu 3.3 Kiến nghị Formatted: Level 1, Line spacing: Multiple 1.55 li 3.3.1 Kiến nghị với Quốc Hội 3.3.1.1 Hoàn thiện Luật thuế TNCN Formatted: Line spacing: Multiple 1.55 li - Làm rõ thêm, minh bạch khoản thu nhập chịu thuế không chịu thuế dựa nguyên tắc: Nếu chưa đưa vào thu nhập chịu thuế có nghĩa không thu thuế TNCN ngược lại, không nên quy định chung chung khó thực hiện; - Quy định rõ ràng phương thức, cách thức nộp thuế hai loại hình hộ kinh doanh cá thể hay doanh nghiệp tư nhân để tránh bị lợi dụng xét chất kinh tế, thu nhập hộ kinh doanh cá thể hay doanh nghiệp tư nhân thu nhập cá nhân Nhưng mặt pháp lý, Luật doanh nghiệp Luật thuế TNCN không quy định rõ tiêu chí cần thiết để phân biệt doanh nghiệp tư nhân với hộ kinh doanh cá thể Formatted: Font: 13 pt Formatted: Centered 111 Formatted: Font: 13 pt 3.3.1.2 Sửa đổi bổ sung Luật quản lý thuế - Quy định rõ chế tài hành vi trốn thuế hành vi chiếm đoạt tài sản Nhà nước Cụ thể: thuế TNCN thuế thu trực tiếp vào NNT, NNT phải trích phần thu nhập để nộp vào NSNN Còn thuế gián thu loại thuế thu gián tiếp thông qua giá hàng hóa dịch vụ Đối với sắc thuế này, người bán thu hộ Nhà nước từ người mua thông qua giá bán, sau có nghĩa vụ nộp vào NSNN Như vậy, với cách phân loại đây, đối tượng nộp thuế không nộp thuế vào NSNN pháp luật đánh đồng hai hành vi hành vi trốn thuế Như vậy, thuế trực thu, NNT không nộp thuế cho Nhà nước coi hành vi trốn thuế; thuế gián thu, NNT thu thuế thay Nhà nước thông qua giá hàng hóa dịch vụ mà sau không nộp vào NSNN phải coi hành vi chiếm đoạt tài sản Nhà nước; - Đề nghị bổ sung thêm chức điều tra hành thuế để tăng thẩm quyền cho quan thuế thực thi nhiệm vụ chống hành vi gian lận thuế; - Sửa đổi việc áp dụng biện pháp cưỡng chế nợ thuế theo hướng tạo điều kiện thuận lợi cho quan quản lý thuế thực thi nhiệm vụ đạt hiệu cao Hiện tại, việc cưỡng chế thuế dừng lại việc phong tỏa tài khoản ngân hàng thương mại cung cập, việc hiệu quả; biện pháp cưỡng chế kê biên, phát tài sản không thực đa số trường hợp tài sản NNT cầm cố, chấp ngân hàng Các biện pháp đình hoá đơn, thu hồi MST, thu hồi giấy phép khó triển khai không thực biện pháp cưỡng chế trước theo quy định Luật Do đó, cần tạo chế áp dụng linh hoạt biện pháp cưỡng chế nợ thuế, tùy vào trường hợp cụ thể, quan thuế chủ động việc áp dụng biện pháp cưỡng chế phù hợp, không bắt buộc thực biện pháp cưỡng chế theo trình tự, mà cho phép thực đồng thời biện pháp để đảm bảo khả thu hồi nợ thuế đạt hiệu cao Formatted: Font: 13 pt Formatted: Centered 112 3.3.2 Kiến nghị với Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế - Hiện nay, việc đào tạo, bồi dưỡng công chức thuế nặng lý thuyết, Formatted: Font: 13 pt Formatted: Level thiếu tính ứng dụng, chưa trọng tính đặc thù riêng biệt vị trí việc làm công chức Để nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng nhằm nâng cao lực, phẩm chất, đạo đức nghề nghiệp cho công chức ngành thuế, xây dựng đội ngũ vừa giỏi chuyên môn nghiệp vụ, vừa có phẩm chất, lối sống lành mạnh, có thái độ ứng xử, giao tiếp văn minh, đáp ứng yêu cầu cải cách, đại hoá ngành Cần đổi nội dung chương trình, giáo trình tài liệu giảng dạy cho phù hợp theo vị trí việc làm; trọng kỹ thực tiễn áp dụng cho đối tượng người học; giảng viên mời tham gia giảng dạy, truyền đạt kiến thức cần mời người có kiến thức sâu, rộng, có nhiều kinh nghiệm thực tế; cung cấp cho người học thông tin, kiến thức thiết thực; mời lãnh đạo quan, đơn vị công tác ngành, địa phương có kinh nghiệm thực tiễn để truyền đạt kiến thức, hướng dẫn kỹ theo vị trí việc làm; - Kiện toàn đội ngũ công chức thuế phận quản lý thuế TNCN Chi cục thuế có đủ trình độ lực để nâng cao hiệu hiệu lực công tác quản lý thuế TNCN địa bàn; - Nâng cấp hạ tầng truyền thông từ Cục Thuế đến Chi cục thuế huyện, thị xã; triển khai đồng ứng dụng tin học phục vụ công tác quản lý thuế cho Cục Thuế, Chi cục thuế; 3.3.3 Kiến nghị với cấp ủy, quyền địa phương Formatted: Level - Xây dựng đưa vào áp dụng chế phối hợp ban, ngành với quan thuế cấp công tác quản lý thu thuế nhằm tạo sức mạnh tổng hợp công tác thu ngân sách, xây dựng quy chế phối hợp quan thuế ban, ngành như: Tài chính, Kho bạc, Hải quan, Ngân hàng, Sở Kế hoạch - Đầu tư, Sở Tài nguyên môi trường Formatted: Font: 13 pt Formatted: Centered 113 - Tăng cường ứng dụng ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác quản lý; xây dựng ban hành quy chế khai thác sở liệu dùng chung ban, ngành nhằm phục vụ tốt cho việc cung cấp thông tin NNT Tóm tắt Chƣơng Formatted: Level Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý thuế TNCN, tích cực hay tiêu cực Do đó, để tăng cường hiệu quả, hiệu lực công tác quản lý thuế TNCN quan thuế phải phân tích để tìm tồn nguyên nhân, đề giải pháp khắc phục để kiểm soát chặt chẽ nguồn thu nhập chịu thuế NNT, đảm bảo thu đúng, thu đủ tiền thuế TNCN vào NSNN Trong bối cảnh kinh tế thị trường ngày phát triển, nguồn thu nhập chịu thuế ngày phức tạp, số NNT TNCN không ngừng gia tăng Việc tăng cường hiệu lực hiệu công tác quản lý thuế TNCN địa bàn tỉnh Nghệ An nhằm đảm bảo cho hệ thống quản lý thu thuế TNCN trở thành hệ thống quản lý thuế đại khoa học, khắc phục vướng mắc, tồn phát thực tiễn trở nên ngày thiết Các giải pháp hoàn thiện bao gồm: Hoàn thiện quy định, chỉnh sửa, bổ sung bất cập, điểm chưa phù hợp để Luật thuế TNCN pháp lý quan trọng việc tính thuế, kê khai thuế toán thuế TNCN cách nhanh chóng, thuận lợi xác, đảm bảo công xã hội, góp phần làm tăng nguồn thu cho NSNN; tăng cường công tác quản lý kê khai toán thuế TNCN; phối hợp với ban, ngành để thực tốt công tác quản lý thuế; nâng dần tỷ trọng toán không dùng tiền mặt kinh tế; đẩy mạnh công tác cải cách hành thuế Formatted: Level 1, Indent: First line: 0" Formatted: Font: 13 pt Formatted: Centered 114 KẾT LUẬN Thuế TNCN loại thuế trực thu, giữ vai trò quan trọng hệ thống thuế quốc gia, tác động mạnh đến đời sống tầng lớp dân cư xã hội Vì vậy, nhiều quốc gia sắc thuế áp dụng phổ biến Ở Việt Nam, pháp luật thuế TNCN không ngừng hoàn thiện Từ pháp lệnh ban hành năm 1991 áp dụng phạm vi hẹp với sở thuế gồm người có thu nhập cao, tháng 11/2007, Quốc hội ban hành Luật thuế TNCN Đây bước tiến có tính bước ngoặt lớn lịch sử xây dựng pháp luật thuế TNCN, mở rộng sở thuế - đối tượng điều chỉnh đến tất người, giao dịch có thu nhập thuộc diện chịu thuế Tuy nhiên trình thực Luật thuế TNCN bộc lộ nhiều bất cập yếu cần tiếp tục nghiên cứu, phân tích để hoàn thiện Đó là: bất cập sách thuế TNCN, quy trình hành thu, ý thức tuân thủ pháp luật thuế NNT…Những vấn đề làm cho sách thuế TNCN chưa phát huy hết vai trò phân phối công thu nhập xã hội, chưa phát huy đầy đủ hiệu kinh tế - xã hội phân tích dẫn chứng trường hợp cụ thể áp dụng sắc thuế Cục Thuế Nghệ An năm qua Do vậy, việc tăng cường hiệu lực hiệu công tác quản lý thuế TNCN yêu cầu vừa cấp bách vừa có tính chiến lược lâu dài để không ngừng thực tốt chức thuế TNCN việc phân bổ nguồn lực, giải tốt mối quan hệ tăng trưởng kinh tế với công xã hội Trong Luận văn này, giải số nội dung sau: - Hệ thống hóa vấn đề thuế TNCN từ góc độ lý luận thực tiễn, gồm: khái niệm, vai trò, đặc điểm, nguyên tắc phương pháp tính thuế TNCN; - Khái quát số học kinh nghiệm rút từ trình thực thi TNCN số nước giới Cục Thuế Đà Nẵng, nơi có số thu thuế TNCN tương đồng với Nghệ An; - Phân tích thực trạng công tác thu thuế, quản lý thuế TNCN Cục Thuế Nghệ An kể từ Luật thuế TNCN có hiệu lực đến năm 2013; Formatted: Font: 13 pt Formatted: Centered 115 - Phân tích làm rõ thêm thành công, hạn chế đặc biệt nguyên nhân chúng trình thực thi Luật thuế TNCN Cục Thuế Nghệ An; - Căn vào kết nêu trên, luận văn đề xuất số giải pháp nhằm góp phần tăng cường hiệu lực hiệu công tác quản lý thuế TNCN Cục Thuế Nghệ An thời gian tới Formatted: Heading 1, Centered Formatted: Font: 13 pt Formatted: Centered 116 TÀI LIỆU THAM KHẢO Nguyễn Thị Bất, Vũ Duy Hào (2002), Giáo trình quản lý thuế, Nhà xuất Formatted: Font: Bold Formatted: Bullets and Numbering thống kê Bộ trị (2013), Nghị số 26-NQ/TW ngày 30/7/2013 Bộ Chính trị phương hướng, nhiệm vụ phát triển tỉnh Nghệ An đến năm 2020 Bộ Chính trị (2013), Nghị số 26-NQ/TW ngày 30/7/2013 phương hướng, nhiệm vụ phát triển tỉnh Nghệ An đến năm 2020 Bộ Tài (2010), Đổi Quản lý thuế 2010, Nhà xuất Tài Bộ Tài (2013), Thông tư số 111/TT-BTC ngày 15/8/2013 Bộ Tài (2013), Thông tư số 156/TT-BTC ngày 06/11/2013 Chính phủ (2011), Chiến lược cải cách hệ thống thuế giai đoạn 2011-2020 Chính phủ (2011), Quyết định số 732/QĐ-TTG ngày 17/5/2011 Thủ tướng Chính phủ Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam (2013), Nghị định số 204/2013/NĐ-CP ngày 05/12/2013 10 Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam (2013), Nghị định số 65/2013/NĐ-CP ngày 27/6/2013 11 Cục Thuế Nghệ An (2010, 2011, 2012, 2013, 2014), Báo cáo tổng hợp thu nội địa (BC3A) 12 Cục Thuế Nghệ An (2010, 2011, 2012, 2013, 2014), Báo cáo tổng kết công tác thuế 13 Cục Thuế Nghệ An (2010, 2011, 2012, 2013, 2014), Báo cáo tổng hợp phân loại nợ thuế 14 Nguyễn Thị Liên, Nguyễn Văn Hiệu (2008), Giáo trình Thuế, Nhà xuất Tài 15 Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam (2007), Luật Quản lý thuế 16 Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam (2007), Luật thuế TNCN 17 Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam (2012), Luật sửa đổi bổ sung số điều Formatted: Font: 13 pt Luật thuế TNCN Formatted: Centered 117 18 Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam (2012), Luật sửa đổi, bổ sung Luật Quản lý thuế 19 Tổng cục Thuế (2010, 2011, 2012, 2013, 2014), Báo cáo tổng kết công tác thuế 20 Tổng cục Thuế, văn hướng dẫn thuế TNCN 21 UBND tỉnh Nghệ An (2010, 2011, 2012, 2013, 2014), Báo cáo tình hình kinh tế xã hội 22 UBND tỉnh Nghệ An (2013), Quyết định ban hành kế hoạch triển khai chương trình hành động thực Nghị số 26-NQ/TW Bộ Chính trị phương hướng, nhiệm vụ phát triển tỉnh Nghệ An đến năm 2020 Formatted: Space After: pt Các Website: http://www.gdt.gov.vn http://www.mof.gov.vn http://www.nghean.gov.vn http://phaply.net.vn http://vnclp.gov.vn http://kinhdoanh.vnexpress.net/ http://www.nghean.gdt.gov.vn http://kinhdoanh.vnexpress.net/tin-tuc/ebank/thanh-toan-dien-tu/day-manhthanh-toan-khong-dung-tien-mat-2939948.html) Formatted: Font: 13 pt Formatted: Indent: First line: 0" Formatted: Font: 13 pt Formatted: Centered 118