Lời mở đầu Trong năm qua, hệ thống ngân hàng Việt Nam đổi cách mơ hình tổ chức, chế điều hành nghiệp vụ… Vì hoạt động hệ thống ngân hàng có đóng góp đáng kể nghiệp đổi phát triển kinh tế đất nước Ngân hàng tổ chức tài quan trọng kinh tế Một hoạt động ngân hàng hoạt động tín dụng mà đặc biệt hoạt động cho vay Đây hoạt động mang lại thu nhập cho ngân hàng đồng thời hoạt động mang lại rủi ro nhiều nhất, gây tổn thất lớn cho ngân hàng thương mại Hơn rủi ro hoạt động cho vay ngày phức tạp đa dạng Vậy làm để giảm thiểu tổn thất rui ro hoạt động cho vay gây nên, ngân hàng làm để phịng ngừa, khắc phục tổn thất Đây câu hỏi đặt thời điểm hoạt động tất ngân hàng, đòi hỏi ngân hàng khơng ngừng tìm tịi biện pháp hữu hiệu khác để công tác quản lý rủi ro hoạt động cho vay ngày hiệu Qua thời gian thực tập Chi nhánh NHN0&PTNT Quảng An , em thấy rủi ro hoạt động cho vay vấn đề cán trọng tới tiêu phản ánh rủi ro mức đáng lo ngại Vì đề tài: “Giải pháp giảm thiểu rủi ro hoạt động cho vay Chi nhánh NHNo & PTNT Quảng An Hà Nội” chon để tiến hành phân tích nghiên cứu thơng qua thực tiễn hoạt động cho vay Chi nhánh NHN0&PTNT Quảng An Ngoài lời mở đầu kết luận, đề tài trình bày theo chương sau: CHƯƠNG I Tổng quan rủi ro hoạt động cho vay NHTM CHƯƠNG II Thực trạng hạn chế rủi ro hoạt động cho vay Chi nhánh NHN0&PTNT Quảng An CHƯƠNG III Giải pháp hạn chế rủi ro hoạt động cho vay Chi nhánh NHN0&PTNT Quảng An Bài viết không tránh khỏi thiếu sót hạn chế Em mong góp ý thầy cơ, cán ngân hàng để viết tốt giúp cho q trình nghiên cứu cơng tác em sau Em xin cảm ơn thày giáo Tiến sỹ Đặng Ngọc Đức nhiệt tình hướng dẫn để em hồn thành chun đề Em xin cảm ơn cô cán chi nhánh hướng dẫn em thời gian thực tập CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ RỦI RO TRONG HOẠT ĐỘNG CHO VAY CỦA NHTM 1.1 Tổng quan hoạt động cho vay NHTM 1.1.1 Khái quát NHTM 1.1.1.1 Khái niệm: Quá trình hình thành phát triển ngân hàng gắn liền với phát triển sản xuất hàng hóa Nền kinh tế phát triển điều kiện cho phát triển ngân hàng Ngược lại phát triển hệ thống ngân hàng động lực thúc đẩy phát triển kinh tế Nghề ngân hàng bắt đầu với nghiệp đổi tiền thợ vàng Những người đổi tiền thường người giàu có, trước họ người cho vay nặng lãi Họ nhận thấy có lượng tiền nhàn rỗi người gửi tiền rút tiền không diễn lúc Do tính vơ danh tiền họ cho khách hàng vay số tiền tạm thời nhàn rỗi két họ Hoạt động làm thay đổi hoạt động nhà buôn tiền – cho vay nặng lãi thành nhà buôn tiền – ngân hàng Cùng với phát triển sản xuất hàng hố ngân hàng ngày phát triển cung cấp nhiều tiện ích, ngân hàng trở thành phận khơng thể thiếu kinh tế Có nhiều định nghĩa khác ngân hàng Xem xét phương diện loại hình dịch vụ mà chúng cung cấp định nghĩa: “Ngân hàng loại hình tổ chức tài cung cấp danh mục dịch vụ tài đa dạng - đặc biệt tín dụng, tiết kiệm dịch vụ tốn - thực nhiều chức tài so với tổ chức kinh doanh kinh tế” Theo luật tổ chức tín dụng nước cộng hịa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ghi: “ Hoạt động ngân hàng hoạt động kinh doanh tiền tệ dịch vụ ngân hàng với nội dung thường xuyên nhận tiền gửi sử dụng số tiền để cấp tín dụng cung ứng dịch vụ toán” 1.1.1.2 Các hoạt động chủ yếu NHTM Các hoạt động chủ yếu Ngân hàng thương mại bao gồm: hoạt động huy động vốn, hoạt động sử dụng vốn, cung cấp dịch vụ tài 1.1.1.2.1 Hoạt động huy động vốn Huy động nguồn vốn khác xã hội để hoạt động lẽ sống quan trọng ngân hàng thương mại Đó hoạt động nhằm tạo nguồn vốn cho ngân hàng, mà nguồn truyền tải đến ngân hàng theo kênh khác dẫn khác Một nguồn quan trọng khoản tiền gửi Ngân hàng huy động nguồn tiền gửi không kỳ hạn nguồn tiền gửi có kỳ han hoăc tiết kiệm Tiền gửi không kỳ hạn khoản gửi với thời gian không xác định Người gửi tiền vào sáng cần rút vào buổi chiều ngày Cịn tiền gửi có kỳ hạn tiết kiệm nghĩa khoản tiền gửi có khoản thời gian gửi tối thiểu theo thoả thuận ngân hàng khách hàng không rút trước kỳ hạn nêu Hoạt động để bảo quản hộ người có tiền để cạnh tranh ngân hàng trả cho người gửi tiền phần thưởng cho việc sẵn sàng hi sinh nhu cầu tiêu dung trước mắt cho phép ngân hàng sử dụng tạm thời để kinh doanh Ngân hàng huy động vốn khoản vay khác vay ngân hàng nhà nước để giải nhu cầu cấp bách chi trả ngân hàng thương mại, vay tổ chức tín dụng khác, vay thị trường vốn Với hình thức huy động ngân hàng phải trả khoản lãi cho bên cho vay để có quyền sử dụng khoản tiền vay Bên cạnh có ngân hàng phát hành loại giấy tờ có giá để thu hút nguồn vốn đáng kể cho hoạt động 1.1.1.2.2 Hoạt động sử dụng vốn Huy động vốn rồi, vấn đề ngân hàng thương mại làm sử dụng nguồn vốn cách có hiệu nhằm thu lợi nhuận Việc sử dụng vốn q trình tạo nên loại tài sản khác ngân hàng, gồm cho vay, đầu tư hoạt động ngân quỹ Phần lớn nguồn vốn Ngân hàng thương mại sử dụng vay Có nhiều loại cho vay khác tuỳ theo cách phân chia như: Phân chia theo thời hạn cho vay, theo mục đích sử dụng tiền vay, theo đối tượng vay, theo hình thức đảm bảo vốn vay, theo phương pháp hồn trả vốn vay… Đây hoạt động sinh lời cao đồng thời lại chứa dựng nhiều rủi ro gây tổn thất lớn, làm giảm uy tín ngân hàng Những khoản mà khách hàng vay lúc hoàn trả thời hạn hợp đồng tín dụng mà ngân hàng ln phải đối mặt với rủi ro vốn Đó việc khách hàng khơng hồn trả số tiền vay hạn khơng có khả trả Vì ngân hàng thường có sách hợp lý cho riêng để tạo mơi trường quản lý phù hợp cho khoản nợ giảm bớt loại rủi ro cách thấp 1.1.1.2.3 Hoạt động cung cấp dịch vụ tài Ngân hàng doanh nghiệp cung cấp dịch vụ cho công chúng doanh nghiệp Thành công ngân hàng phụ thuộc vào lực xác định dịch vụ tài mà xã hội có nhu cầu, thực hiên dịch vụ có hiệu Các dịch vụ bao gồm mua bán ngoại tệ, bảo quản vật có giá, cung cấp tài khoản giao dịch thực toán, bảo lãnh, cho thuê thiết bị trung dài hạn, dịch vụ ủy thác tư vấn, mơi giới đầu tư chứng khốn, dịch vụ bảo hiểm, dịch vụ đại lý 1.1.2 Hoạt động cho vay NHTM 1.1.2.1 Khái niệm: Cho vay hình thức cấp tín dụng, theo ngân hàng giao cho khách hàng sử dụng khoản tiền để sử dụng vào mục đích thời gian định theo thoả thuận với ngun tắc có hồn trả gốc lẫn lãi Như hiểu tín dụng quan hệ chuyển nhượng tạm thời lượng giá trị từ người cho vay sang người vay để sau thời gian định thu lượng giá trị lớn lượng giá trị ban đầu.vay mượn dựa nguyên tắc hoàn trả, nghĩa người cho vay Cho vay hoạt động ngân hàng chuyển quyền sử dụng khoản tiền vay cho khách hàng từ ngân hàng thu lợi nhuận cho Đối với người vay vay khoản nợ ngân hàng lại tài sản có đem lại thu nhập cho ngân hàng Mặc vay hoạt động mang lại thu nhập lớn song rủi ro cao Rủi ro có nhiều nguyên nhân, xảy tổn thất làm giảm thu nhập Ngân hàng Có nhiều khoản tài trợ mà tổn thất chiếm phần lớn vốn chủ, đẩy Ngân hàng đến phá sản Do vậy, Ngân hàng phải cân nhắc kỹ lưỡng, ước lượng khả rủi ro sinh lời định tài trợ Nên phải thẩm tra trước, sau cho vay 1.1.2.2 Phân loại: * Phân loại theo thời gian: Phân chia theo thời gian có ý nghĩa quan trọng Ngân hàng thời gian liên quan mật thiết đến tính an tồn sinh lợi tín dụng khả hoàn trả khách hàng Theo thời gian cho vay phân chia thành cho vay ngắn hạn, cho vay trung hạn cho vay dài hạn Cho vay ngắn hạn khoản vay có thời hạn từ 12 tháng trở xuống Đây hình thức cho khách hàng vay để mua sản lưu động nhu cầu sử dụng vốn ngắn hạn Nhà nước, doanh nghiệp, hộ sản xuất ngân hàng áp dụng cho vay trực tiếp gián tiếp, cho vay theo theo hạn mức, có khơng cần đảm bảo, hình thức chiết khấu, thấu chi luân chuyển Cho vay ngắn hạn thời gian ngắn nên khách hàng thường sử dụng mục đích vay thỏa thuận nên khả hồn trả tốt, mức độ rủi ro thấp.Tuy nhiên không tránh khỏi tổn thất biến cố gây Ngay việc cho Nhà nước vay, khả hồn trả cao song có trường hợp Nhà nước khả chi trả đến hạn Cho vay trung hạn khoản vay từ năm đến năm, khoản vay năm cho vay dài hạn Những khoản cho vay trung dài hạn có nhiều khả dẫn đến rủi ro cho vay ngắn hạn Do thời gian vay kéo dài, việc khách hàng sử dụng vốn khơng theo mục đích theo mục đích thỏa thuận tình hình kinh doanh không theo ý muốn khách hàng hay rủi ro khác dẫn đến việc khách hàng khả chi trả Vì nên mức lãi suất việc cho vay trung dài hạn thường cao cho vay ngắn hạn * Phân theo tài sản đảm bảo: Tài sản đảm bảo cho phép ngân hàng có nguồn thu nợ thứ hai cách bán tài sản nguồn thu nợ thứ khơng có khơng đủ Trong trường hợp độ an tồn người vay khơng chắn, ngân hàng địi hợp đồng đảm bảo khoản vay gọi khoản vay có tài sản đảm bảo Các đảm bảo khách hàng nhằm hạn chế bớt thiệt hại cho ngân hàng khách hàng có khó khăn không trả nợ Điều giúp ngân hàng giảm đáng kể thiệt hại khách hàng khả tốn, làm cho khách hàng có trách nhiệm khoản vay Khi ngân hàng cho vay dựa uy tín khách hàng trường hợp khách hàng truyền thống, có uy tín, Ngân hàng khơng cần ký hợp đồng đảm bảo gọi cho vay khơng có tài sản đảm bảo Đó thường khách hàng làm ăn thường xuyên có lãi, tình hình tài vững mạnh, xảy tình trạng nợ nần dây dưa, vay tương đối nhỏ so với vốn người vay Các khoản cho vay theo thị Chính phủ mà Chính phủ yêu cầu, không cần tài sản đảm bảo Các khoản cho vay tổ chức tài lớn, công ty lớn, khoản cho vay thời gian ngắn mà Ngân hàng có khả giám sát việc bán hàng… khơng cần tài sản đảm bảo Đối với cho vay khơng có tài sản đảm bảo đánh giá ngân hàng độ an tồn cao, khơng sợ rủi ro khả tốn Nhưng thực tế khoản vay mang đến rủi ro định việc thu hồi nợ khó khơng có ngn thu nợ thứ hai nên có khả trắng * Theo mục đích: Cho vay bất động sản: Bao gồm khoản cho vay xây dựng ngắn hạn giải phóng mặt khoản cho vay dài hạn để mua đất canh tác, nhà, trung tâm thương mại mua tài sản nứơc ngồi Đối với loại hình cho vay này, ngân hàng đảm bảo tài sản thực: đất đai, tồ nhà cơng trình khác Đối với khoản vay tài sản đảm bảo thường có giá trị rủi ro thấp Mặc dù ngân hàng phải đối mặt với rủi ro đạo đức khách hàng gây hay trường hợp giá cá biến động bất thường… Cho vay tổ chức tài chính: Bao gồm khoản tín dụng dành cho ngân hàng , cơng ty bảo hiểm, cơng ty tài tổ chức tài khác Hình thức cho vay khơng nằm ngồi khả có rủi ro khơng thu hồi vốn, đặc biệt tổ chức phá sản hay vỡ nợ Cho vay nông nghiệp: Nhằm hỗ trợ nông dân để trang trải chi phí sản xuất phân bón, thuốc trừ sâu, giống trồng, thức ăn gia súc, lao động, nhiên liệu Vì nơng nghiệp phụ thuộc nhiều vào thời tiết nên tượng mùa thường xuyên xảy Mặt khác người nơng dân thu nhập họ nơng nghiệp nên khả trả nợ họ khó Cho vay cơng nghiệp thương mại: giúp doanh nghiệp trang trải chi phí mua hàng nhập kho, trả thuế, trả lương cho cán công nhân viên Với trường hợp trước cho vay ngân hàng phải thẩm định tình hình hoạt động doanh nghiệp, bên cạnh ngân hàng thường xuyên giám sát nợ để kịp thời sử lý có dấu hiệu rủi ro xảy Nhưng ngân hàng tránh khỏi xảy rủi ro doanh nghiệp làm ăn thua lỗ Cho vay cá nhân: loại cho vay để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng mua sắm vật dụng đắt tiền, ngày ngân hàng thực khoản cho vay để trang trải chi phí thơng thường đời sống thơng qua phát hành thẻ tín dụng Cho vay cá nhân có độ rủi ro cao Nếu người vay bị chết, ốm bị việc ngân hàng khó thu nợ Vì vậy, ngân hàng thương yêu cầu lãi suất cao, yêu cầu người vay phải mua bảo hiểm thất nghiệp, nhân thọ, bảo hiểm hàng hóa mua… Để ngân hàng giảm tổn thất rủi ro xảy Cho thuê tài sản: Ngân hàng mua thiết bị máy móc hay phương tiện cho khách hàng th Đối với hình thức ngân hàng có quyền thu hồi tài sản thấy người thuê không thực hợp đồng Ngân hàng gặp rủi ro khách hàng kinh doanh khơng có hiệu quả, khơng trả tiền thuê đầy đủ hạn Nhiều tài sản th mang tính đặc chủng, khó bán, khó thuê lại, thu hồi chi phí tháo dỡ cao,… nên rủi ro cho thuê cao ngân hàng Do cho thuê ngân hàng phải phân tích tín dụng đồng thời phân tích thị trường tài sản cho thuê, đánh giá nhà cung cấp, lựa chọn hình thức cho th thích hợp Ngân hàng địi hỏi người thuê phải mua bảo hiểm tài sản 1.1.2.3 Vai trò hoạt động cho vay Ngân hàng với mạng lưới trải rộng kinh tế, tập trung số lớn nguồn vốn nhàn rỗi xã hội để hình thành quỹ cho vay Các nguồn vốn tạm thời nhàn rỗi, nhàn rỗi có thời hạn nhàn rỗi lâu dài, tập trung vào ngân hàng chế sách lãi suất khác Trên sở quỹ cho vay có, tổ chức tín dụng tiến hành phân phối nguồn vốn cho đối tượng có nhu cầu cần bổ sung vốn q trình khơng đòi hỏi phải tuân theo nguyên tắc cho vay mà phải chấp hành đầy đủ quy định pháp luật Hoạt động cho vay có vai trò quan trọng kinh tế ngân hàng Nhưng thân hoạt động lại chứa đựng nhiều rủi ro dẫn đến hậu đáng tiếc cho ngành ngân hàng nói riêng cho tồn kinh tế nói chung ( Ngân hng cho vay đáp ứng nhu cầu vốn cho doanh nghiệp để trì mở rộng trình hoạt động sản xuất kinh doanh Cho vay ngân hàng làm nhiệm vụ dẫn đờng cho nguồn vốn chảy từ nơi thừa tới nơi thiếu vốn Bi l hoạt động kinh doanh thời điểm luụn phát sinh hai loại nhu cầu: cho vay vốn để hởng lợi nhu cầu vay vốn để tiến hành sản xuất kinh doanh điều tất yếu Hai nhu cầu ngợc nhng có chung mục tiêu l an toàn, sinh lời tạm thời Cho vay ngân hàng đà thực chức huy động v tập trung vốn tạm thời nhàn rỗi để đa vào sử dụng theo nguyên tắc hoàn tr¶ c¶ vèn lÉn l·i mét kho¶ng thêi gian định với tốc độ nhanh hiệu Nhưng lúc doanh nghiệp vay vốn làm ăn có lãi, đạt kế hoạch mà dự án nêu, nên doanh nghiệp gặp khó khăn tài hay sử dụng vốn khơng hiệu dẫn đến việc làm ăn thua lỗ không trả nợ làm ảnh hưởng đến khả thu hồi vốn ngân hàng Như đòi hỏi khâu thẩm định ngân hàng ngày kỹ chặt chẽ xác • Cho vay ngân hàng công cụ đắc lực cho ngành kinh tế phát triển ngành kinh tế mũi nhän B»ng viƯc sư dơng l·i st u ®·i ®èi với ngành kinh tế mũi nhọn nh ngành kinh tế phát triển nhng cần thiết cho quốc kế dân sinh, ngân hàng cho vay góp phần thúc đẩy ngành kinh tế phát triển Cng việc đáp ứng nhu cầu vốn cho doanh nghiệp, việc sử dụng vốn phù hợp vai trị phát huy Nhưng ngành kinh tế phát triển có bứt khỏi tình trạng không hay lại tiếp tục suy sút đem đến rủi ro cho ngân hàng Còn nghành kinh tế mũi nhọn có khả gây rủi ro cho ngân hàng Tuy nhiên ngân hàng chủ quan lĩnh nghành • Cho vay ngân hàng có vai trò định đến ổn định lu thông tiền tệ Do tính u việt tín dụng ngân hàng đóng vai trò định đến ổn định lu thông tiền tệ Trớc hết ngân hàng kênh quan trọng để đa tiền vào lu thông, có khả kiểm soát ®ỵc khèi lỵng tiỊn cho phï hỵp víi lu thông hàng hoá Nếu tín dụng ngân hàng ợc thực cách có hiệu đảm bảo khối lợng tiền cung ứng phù hợp Vì cho vay Ngân hàng đà đa tiền vào lu thông Mặc khác với chức tạo tiền, ngõn hng thng mi có khả mở rộng tiền gửi làm tăng khối lợng tiền lu thông Vai trũ ca cho vay quan trọng rủi ro hoạt động cho vay xảy ra, tức dòng tiền mà ngân hàng khơng thu hồi khơng cịn lưu thơng theo chu trình Như rủi ro tín dụng khơng gây tổn thất cho ngân hàng mà làm vai trò quan này, làm ảnh hưởng lớn đến kinh t ã Cho vay ngân hàng có vai trò kiểm soát kinh tế Qua việc huy động vốn doanh nghiệp, tầng lớp dân c xà hội việc tổ chức toán khách hàng m ngân hàng đánh giá tình hình tiêu thụ sản phẩm, tình hình sản xuất v khả chi trả khách hàng th hin qua biến động số d tài khoản Trong trình cho vay, ngân hàng phải đề phòng nguy rủi ro xảy ra, phải thờng xuyên phân tích khả tài khách hàng, giám sát kiểm tra hoạt động sản xuất kinh doanh họ để điều chỉnh, tác động kịp thời cần thiết V cng t đó, ngân hàng có khả tập hợp đợc tình hình sản xuất kinh doanh doanh nghiệp đồng thời góp ý kiến để điều chỉnh kịp thời có cân đổi cấu kinh tế ã Cho vay ngân hàng đóng vai trò định hoạt động ngân hàng Cho vay ngân hàng đóng vai trò quan trọng nÒn kinh tÕ s tồn phát triển ngân hàng thơng mại Vỡ cho vay mang li ngun thu nhp lớn cho ngân hàng Tuy nhiªn người ln phải đối mặt với đánh đổi mà cụ thể lãi suất rủi ro Lãi suất cao rủi ro nhiều Chính ngân hàng phải xác định tỷ lệ phù hợp để đạt mục tiêu lợi nhuận 1.2 Rủi ro hoạt động cho vay NHTM 1.2.1 Quan niệm rủi ro hoạt động cho vay Một ngân hàng thương mại hoạt động phải đối mặt với nhiều loại rủi ro khác rủi ro lãi suất, rủi ro hối đoái, rủi ro khoản loai rủi ro phổ biến rủi ro hoạt động cho vay gây nên Rủi ro hoạt động cho vay khả xảy tổn thất mà ngân hàng phải chịu khách hàng vay không trả hạn, không trả, không trả đầy đủ vốn lãi Khi thực hoạt động cho vay cụ thể, ngân hàng khơng dự kiến khoản cho vay bị tổn thất Tuy nhiên khoản cho vay ln hàm chứa rủi ro Một số ý kiến cho quan điểm quản lý toàn ngân hàng, tỷ lệ tổn thất dự kiến hoạt động tín dụng xác định chiến lược hoạt động chung Do vậy, tổn thất mức tỉ lệ tổn thất dự kiến, ngân hàng coi thành cơng quản lý Có hai loại rủi ro cho vay rủi ro kiểm sốt rủi ro khơng thể kiểm sốt Rủi ro kiểm sốt rủi ro ngân hàng dự đoán chủ thể gây rủi ro đó, ước tính mức độ ảnh hưởng thời gian phát sinh chúng Từ có biện pháp hợp lý để phịng ngừa hạn chế tổn thất mức thấp Nguyên nhân loại rủi ro có tính chủ quan từ phía khách hàng hay từ thân ngân hàng Rủi ro khơng thể kiểm sốt rủi ro mà ngân hàng khơng xác định xác ảnh hưởng chúng Nguyên nhân rủi ro thường nguyên nhân bất khả kháng 1.2.2 Chỉ tiêu phản ánh rủi ro cho vay ngân hàng Khi ngân hàng hoạch định chiến lược phát triển chung, muốn xác định rủi ro dự kiến phải lượng hóa rủi ro Đo lường rủi ro sở cho ngân hàng xây dựng sách tín dụng hợp lý, sách lãi suất phù hợp cho thời kỳ xây dựng hệ số rủi ro cho tài sản cho loại hình cho vay Có nhiều tiêu chí phản ảnh rủi ro tín dụng ngân hàng thương mại Sau em xin nêu vài tiêu ngân hàng thường sử dụng * Nợ hạn tỷ lệ nợ hạn tổng dư nợ (chỉ tiêu định tính) Trong thành phần dư nợ ngân hàng phân làm năm nhóm: từ nhóm đến nhóm 5, với cấp độ nguy xảy tăng dần Trong nợ nhóm nợ đạt tiêu chuẩn; nợ nhóm nợ đáng ý; nợ nhóm nhóm 3, nhóm 4, nhóm gọi nợ xấu Như nợ từ nhóm đến nhóm nợ hạn, khoản nợ khách hàng vay không trả đến hạn ghi hợp đồng Có hai loại nợ han Nợ hạn có khả thu hồi: khoản nợ mà khách hàng cịn có khả tiếp tục trả nợ cho ngân hàng Đó cho vay cán tín dụng khơng quan tâm đến chu kỳ kinh doanh doanh nghiệp Họ đặt kỳ hạn nợ ngắn để hạn chế rủi ro tín dụng chu kỳ kinh doanh mang tính thời vụ doanh nghiệp gặp khó khăn thiên tai, hỏa hoạn bất ngờ khiến cho người vay không trả nợ hạn Nợ q hạn khơng có khả thu hồi: khoản nợ mà khách hàng có khả trả nợ cho ngân hàng ngân hàng đứng trước nguy vốn Thường nguyên nhân doanh nghiệp làm ăn thua lỗ cố tình lừa đảo chiếm dụng vốn ngân hàng Tóm lại nợ hạn cao rủi ro lớn Để đánh giá khoản nợ người ta tính tiêu tỷ lệ nợ hạn tổng dư nợ Số dư Nợ hạn 10 chưa kiểm nghiệm Hệ thống xếp hạng tín dụng khách hàng cá nhân chưa xây dựng Thứ ba: Các Ngân hàng thương mại Việt Nam nói chung chi nhánh Quảng An nói riêng gần chưa có khả đo lường cách liên tục mức độ rủi ro theo yêu cầu quản lý Chi nhánh không tồn phương pháp lượng hoá để xác định mức độ chịu rủi ro Khơng có kênh báo cáo độc lập mức độ rủi ro cách định kì lên ban quản giám đốc điều hành chi nhánh Hội sở Thứ tư: Về xử lý nợ xấu chưa có chuyển biến tích cực: Việc xử lý nợ xấu chi nhánh Quảng An chưa có biện pháp thật hợp lý mà chủ yếu từ việc sử dụng quỹ dự phòng rủi ro Việc xử lý nợ xấu gần khơng có chuyển biến tích cực, chí nói bất khả thi doanh nghiệp khơng có nỗ lực vấn đề trả nợ Chi nhánh Quảng An giảm bớt nợ xấu bảng cân đối kế toán cách xử lý từ quỹ dự phòng rủi ro để chuyển sang ngoại bảng, chưa thực thu hồi nợ vay 2.3.2.2.Nguyên nhân Sở dĩ chi nhánh Quảng An cịn có tồn nhóm nguyên nhân chủ yếu sau: - Nhóm nguyên nhân thuộc chi nhánh Quảng An + Chi nhánh Quảng An với sách tín dụng có trọng cho vay hộ gia đình cho vay tiêu dùng nên việc thu hồi nợ thường dựa vào thu nhập Đây nguyên nhân dẫn đến tỷ lệ nợ hạn cao, năm 2006 lên tới 2.19% + Trình độ kinh nghiệm cán tín dụng cịn nhiều bất cập phân tích thơng tin kinh tế xã hội, phân tích đánh giá dự án cho vay nhiều chủ quan, chậm phát rủi ro nguy tiềm ẩn dẫn đến sai lầm định cho vay + Việc bám sát Doanh nghiệp cán tín dụng cịn hạn chế nên khơng nắm sát tình hình sản xuất kinh doanh tình hình tài Doanh nghiệp nên Doanh nghiệp gặp khó khăn, xảy rủi ro phát muộn - Nhóm ngun nhân bất khả kháng + Nợ xấu phát sinh dịch bệnh cúm gia cầm tổn thất lớn cho toàn xã hội dẫn đến việc khả toán khách hàng 30 + Sự biến động thị trường thay đổi lãi suất, tỷ giá làm ảnh hưởng đến trình hoạt động chi nhánh Mặt khác với gia nhập tổ chức thương mại quốc tế WTO làm cho cạnh tranh doanh nghiệp ngày mạnh Một số doanh nghiệp vừa nhỏ không cạnh tranh dẫn đến phá sản gây tổn thất cho chi nhánh + Luật tổ chức tín dụng cịn vướng mắc sở hữu tài sản, quyền sở hữu sử dụng đất gây cản trở cho chi nhánh duyệt vay vốn Chi nhánh tự kinh doanh phải để lại phần vay theo định nhà nước, nên nhiều buộc phải cho vay biết khoản vay có nguy rủi ro tín dụng cao - Nhóm nguyên nhân phía khách hàng + Một số khách hàng có hiệu sản xuất kém, giá thành sản xuất cao, doanh nghiệp kinh doanh chủ yếu vốn vay ngân hàng nên gặp rủi ro cao kết gây thiệt hại lớn cho vốn tín dụng + Mặc dù chuyển sang chế vay trả, nhiều doanh nghiệp nhà nước mang nặng tư tưởng bao cấp, nghĩ đến trách nhiệm trả nợ, khơng trả nợ đề nghị nhà nước cho hoãn thời gian trả nợ, giảm lãi suất khoanh nợ Khi vay vốn khơng có tài sản chấp mà chấp từ tài sản hình thành từ vốn vay, việc đăng kí giao dich đảm bảo cịn gặp nhiều trở ngại + Tình hình tài nhiều doanh nghiệp khơng minh bạch, báo cáo tài khơng rõ rang, gây khó khăn việc thẩm định đánh giá doanh nghiệp Nhiều doanh nghiệp vay vốn gửi báo cáo tài cho ngân hàng có kết kinh doanh lãi nhiên thực chất lại lỗ + Rủi ro đạo đức khách hàng xảy cách khó lường Có trường hợp khơng thẩm định kỹ dẫn đến tình trạng nợ mượn tài sản đảm bảo để chấp gây thất khó thu hồi Hay số hộ gia đình vay tiền nhỏ Mặc dù khơng có khả trả nợ họ tìm cách trả cho chi nhánh khoản tiền nhỏ để làm bàn đạp vay số tiền lớn hơn, việc thu hồi nợ khó khăn 31 CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP HẠN CHẾ RỦI RO TRONG HOẠT ĐỘNG CHO VAY ĐỐI VỚI CHI NHÁNH NHNo & PTNT QUẢNG AN 3.1 Định hướng phát triển Chi nhánh NHN0&PTNT Quảng An 3.1.1 Định hướng chung hoạt động kinh doanh chi nhánh Quảng An Trong năm 2007 với nhiều thay đổi ngành kinh tế nói chung ngành ngân hàng nói riêng phát triển đí lên đất nước Chi nhánh NHN0&PTNT Quảng An đạt số kế hoạch sau: - Chi nhánh thành lập nên trước tiên phải n định tổ chức, tip tc trì v phát triển mạng lới kinh doanh Chi nhỏnh phi phấn đấu thành lập thêm từ n chi nhánh cấp n Phòng giao dịch - Phấn đấu hoàn thành hoàn thành vợt mức tiêu kế hoạch kinh doanh TW giao - Đảm bảo thu nhập cỏn b cụng nhõn viờn ổn định theo quy định Ngân hàng No&PTNT Việt Nam - Các tiêu cụ thể m chi nhỏnh t nh sau: + Đẩy mạnh đa dạng hoá nguồn huy động Phấn đấu cuối năm 2007 nguồn vốn đạt: 2.600 tỷ đồng + Sử dụng vốn an toàn hiệu Phấn đấu cuối năm 2007 tổng d đạt: 1.030 tỷ đồng + Phát triển dịch vụ tiện ích sở công nghệ thông tin đại, trang bị thêm máy ATM điểm giao dịch điểm thuận lợi địa bàn nhằm thu hút thêm khách hàng để tăng thu dịch vụ Phấn đấu thu dịch v đạt: - 10%/thu nhập ròng 32 + Chênh lệch lÃi suất đầu đầu vào : 0.33%/th¸ng Qua chi nhánh đề C¸c biện pháp triển khai thực năm 2007 nh sau TiÕp tơc båi dìng n©ng cao nhËn thøc cho cán Chi nhánh tinh thần trách nhiệm với công việc với quan phục vụ chu đáo khách hàng Nâng cấp trang bị sở vật chất phù hợp với lực tài chính, tăng cờng công cụ phơng tiện làm việc đảm bảo phù hợp góp phần nâng cao suất lao động, nâng cao vị Chi nhánh Tập trung đẩy mạnh công tác huy động vốn, triển khai tốt công tác huy động tiết kiệm tiền gửi dân c Bồi dỡng nâng cao nghiệp vụ cho cán Chi nhánh Nâng cao chất lợng phục vụ chăm sóc khách hàng chu đáo, đồng thời đáp ứng nhu cầu khách hàng Nâng cao chất lợng tín dụng, trích lập rủi ro theo quy định Mở rộng hoạt động loại hình dịch vụ ngân hàng Sử dụng công cụ khoán đến nhóm ngời lao động nhằm thúc đẩy lực nội tại, đạt hiệu cao kinh doanh Phát động phong trào thi đua, đa công tác thi đua khen thởng trở thành c«ng quan träng viƯc thùc hiƯn nhiƯm vơ hàng năm quan tâm đến đời sống, tình thần, vật chất ngời lao động Tổ chức phong trào văn hoá - thể thao giao lu với khách hàng, quan tâm thờng xuyên trì mối quan hệ tốt với khách hàng 3.1.2 nh hng phỏt trin hot ng cho vay Chi nhánh giai đoạn đầu thành lập nên cần phải tạo uy tín, chất lượng hoạt động cho vay để tạo tiền đề cho phát triển sau Vì chi nhánh dần điều chỉnh cấu cho vay theo hướng mở rộng cho vay với doanh nghiệp vừa nhỏ, doanh nghiệp quốc doanh Tiếp tục đa dạng hóa khách hàng danh mục tài sản đảm bảo để giảm bớt khả rủi ro cho chi nhánh Bên cạnh chi nhánh phấn đấu năm tới tỷ lệ nợ xấu lên tới 3%, tổ chức tốt công tác quản trị rủi ro Bám sát định hướng giải pháp đạo hoạt động tín dụng NHN0&PTNT Việt Nam để đạo thực hiện, tăng cường mở rộng tín dụng đơi với việc nâng cao chất lượng tín dụng Quan tâm tới việc chăm sóc khách hàng mở rộng đối tượng vay vốn, doanh 33 nghiệp vừa nhỏ, doanh nghiệp xuất nhập khẩu, doanh nghiệp dân doanh, hộ gia đình có hoạt động kinh doanh ổn định hiệu Chỉ đạo phân cơng cán tín dụng thường xuyên bám sát đơn vị có quan hệ tín dụng để chủ động nắm nhu cầu vốn, đồng thời kiểm soát chặt chẽ việc sử dụng vốn vay đảm bảo an toàn, hiệu Đối với dự án cam kết cần theo dõi chặt chẽ thúc đẩy tiến độ giải ngân theo cam kết, đồng thời tiếp cận số dự án trung dài hạn có hiệu Chú trọng nâng cao chất lượng tín dụng , chấn chỉnh sau tra, tăng cường công tác kiểm tra kiểm soát nội bộ, tổ chức kiểm tra thường xuyên phát sai sót kịp thời sửa chữa khắc phục Để đạt mục tiêu phương hướng nêu cán tồn chi nhánh phải phấn đấu nỗ lực thực tốt nhiệm vụ giao 3.2 Giải pháp hạn chế rủi ro tín dụng Chi nhánh NHN0&PTNT Quảng An Cho vay hoạt động sinh lời chủ yếu lại hoạt động mang nhiều rủi ro Vì để chi nhánh hoạt động kinh doanh có hiệu phải có biện pháp nhằm khắc phục rủi ro phịng ngừa chúng cách có hiệu 3.2.1 Tách bạch chức năng, nhiệm vụ phận phịng tín dụng đồng thời phân cấp thực khâu quy trình cho vay Nếu không tách bạch phận hoạt động phịng tín dụng phận quản lý rủi ro tín dụng dễ dẫn đến tình trạng “cha chung khơng khóc”, xảy rủi ro việc phân định trách nhiệm khó khăn Khi có tách bạch làm tăng tính trách nhiệm trình độ chun mơn cho cán tín dụng Xuất phát từ yêu cầu thực tiễn hoạt động tín dụng đặc biệt hoạt động cho vay, máy tổ chức hoạt động tín dụng quản lý rủi ro tín dụng phải tách bạch Phải có độc lập phận chức mà cán tín dụng thực hiện, phải tiến hành tách bạch phận: chức bán hàng, chức phân tích tín dụng chức tác nghiệp Bên cạnh đó, phân cấp thực khâu quy trình tín dụng giúp xác định người thực công việc trách nhiệm người Ngồi ra, cịn giúp cho q trình cho vay diẽn thống nhất, khoa học, hạn chế, phịng ngừa rủi ro nâng cao chất lượng tín dụng.Vì thế, để đảm bảo đưa hoạt động tín dụng chi nhánh phát triển theo định hướng, đạt mục tiêu an toàn, hiệu quả, tăng trưởng bền vững kiểm sốt rủi ro, sách tín dụng chi nhánh cần phải hoàn thiện nội dung sau đây: Cơ chế phân cấp, uỷ quyền phê duyệt tín dụng phải thực theo nguyên tắc định 3.2.2 Phải thường xuyên phân tán rủi ro hoạt động cho vay Đó việc đa dạng hóa đối tượng lĩnh vực cho vay Theo cấu dư nợ báo cáo 34 kết hoạt động thi Chi nhánh NHN0&PTNT Quảng An chủ yếu cho doanh nghiệp quốc doanh vay, chiếm khoảng 70% dư nợ Còn lại doanh nghiệp nhà nước hộ gia đình cá thể Với điều kiện phát triển Hà nội, chi nhánh khơng thiên cho doanh nghiệp ngồi quốc doanh mà mở rộng danh mục tín dụng ngành, lĩnh vực khác, dự án lớn kể cho vay đầu tư xây dựng xây lắp Hay bên cạnh chi nhánh quan tâm đến khách hàng làm lĩnh vực du lịch, du lịch đối tượng khách hàng có nguồn thu nhập lớn Cũng với mục đích phân tán rủi ro, việc định cấp cho vay ngân hàng cho dù khách hàng kinh doanh hiệu hay có quan hệ lâu năm với ngân hàng tập trung cho vay nhiều vào đối tượng Theo luật tổ chức tín dụng tổ chức tín dụng khơng cho vay khách hàng vượt q 15% vốn tự có trừ trường hợp có cho phép phủ; Tổng dư nợ cho vay tổ chức tín dụng nhóm khách hàng có liên quan khơng vượt 50% vốn tự có tổ chức tín dụng Như chi nhánh Quảng An phải định hướng theo quy định Ngoài chi nhánh kết hợp với ngân hàng khác có liên quan để tận dụng hợp đồng tín dụng lớn chi nhánh không đủ vốn cho vay gọi hoạt động đồng tài trợ Cho vay đồng tài trợ để cung cấp khoản tín dụng lớn mà ngân hàng khó có đủ khả cho vay, khó xác định mức độ rủi ro, mạo hiểm Nhiều ngân hàng nên kết hợp xem xét, đánh giá phân tích khả sinh lời dự án để tiến hành cho vay Các ngân hàng tham gia đồng tài trợ phải kí với hợp đồng mà ghi rõ trách nhiệm quyền hạn thành viên tham gia đồng tài trợ Như rủi ro xảy gánh nặng phân tán cho đơn vị chịu phần rủi ro tương ứng với mức vốn tham gia Ví dụ chi nhánh kết hợp với ngân hàng đầu tư phát triển vay công trinh, dự án lớn khả thi 3.2.3 Tăng cường hiệu đánh giá khách hàng, đánh giá khoản vay Trong thẩm định đánh giá khách hàng cán tín dụng xem xét chấm điểm khách hàng để tạo hiểu biết định khách hàng để có định đánh giá khách hàng Hệ thống chấm điểm nội cho phép lượng hố rủi ro tín dụng, đưa cảnh báo thực trích dự phịng rủi ro tín dụng dựa mức xếp hạng khách hàng Hệ thống chấm điểm có nhiều tiêu khác Hiện chi nhánh áp dụng chấm điểm cho đối tượng khách hàng doanh nghiệp doanh nghiệp có báo cáo tài hàng năm, Chi nhánh mở rộng đối tượng chấm điểm cho khách hàng khác vây giúp cho chi nhánh nhận biết tốt loại khách hàng để từ có chiến lược phù hợp Ta áp dụng mơ hình tín dụng tiêu dùng để chấm điểm Mơ hình áp dụng cho cho cá nhân, dựa vào hệ số tiêu dùng, tuổi đời, trạng thái tài sản, sở hữu nhà, thu nhập, thời gian cơng tác điểm từ hình th ành khung sách tín dụng BẢNG 3.1: KHUNG CHÍNH SÁCH TÍN DỤNG 35 Tổng số điểm Quyết định tín dụng Dưới 28 điểm Từ chối tín dụng 29 – 30 điểm Cho vay đến 500 USD 31 – 33 điểm 1000 USD 34 – 36 điểm 2500USSD 37 – 38 điểm 3500 USD 39 – 40 điểm 5000 USD 41 – 43 điểm 8000 USD (Nguồn báo cáo kết rủi ro tín dụng) 3.2.4 Tăng cường cho vay có tài sản đảm bảo Tài sản đảm bảo có vai trò to lớn việc ngăn ngừa rủi ro đạo đức hạn chế tổn thất rủi ro xảy Hiện cho vay có tài sản đảm bảo chi nhánh Quảng An chiếm 60% tổng dư nợ vay nên cần thiết phải tăng cường mở rộng cho vay có tài sản đảm bảo, cụ thể: - Giảm dần dư nợ khách hàng không đáp ứng đủ điều kiện tài sản bảo đảm theo quy định - Với việc nhận tài sản bảo đảm, chi nhánh cần phải thường xuyên xem xét tính hợp lệ, hợp pháp tính thị trường tài sản Linh hoạt phạm vi cho phép doanh nghiệp có uy tín - Nếu xét thấy doanh nghiệp vay vốn có khả sản xuất khơng có tài sản đảm bảo lấy tài sản hình thành từ khoản vay để làm tài sản đảm bảo Thơng thường tài sản đảm bảo chi nhánh quyền sử dụng đất, máy móc thiết bị, tài sản không sinh lợi cho chi nhánh trình cho vay, đơi cịn bị giảm giá thị trường Vì chi nhánh u cầu khách hàng có tài sản đảm bảo có tỷ trọng giá trị so với vốn vay lớn mức mà chi nhánh dụng 36 3.2.5 Bồi dưỡng nâng cao trình độ cán Bên cạnh việc nghiên cứu áp dụng phương thức phòng ngừa rủi ro hoạt động cho vay chi nhánh cần có thêm sách nâng cao chất lượng cán để phù hợp với biến đổi kinh tế thị trường đà hội nhập phù hợp với tình hình thực tế chi nhánh Mặt khác đội ngũ cán tín dụng phải giỏi chuyên môn nghiệp vụ, linh hoạt sáng tạo mà đạo đức nghề nghiệp vấn đề đáng quan tâm Vì chi nhánh phải thường xuyên giáo dục, tuyên truyền đạo đức người cán tín dụng phải cương trường hợp vi phạm để làm gương cho sau 3.2.6 Giám sát rủi ro hoạt động cho vay cách có hiệu Việc giám sát rủi ro hoạt động cho vay cần phân thành: - Giám sát khoản vay cách liên tục nhằm phát dấu hiệu xấu khách hàng tình hình tài suy giảm, làm ăn khơng có lãi, thua lỗ hay dấu hiệu lừa đảo, cảnh báo sớm để có hành động khắc phục kịp thời Việc xây dựng hệ thống chấm điểm nội sử dụng để đánh giá trạng khách hàng vay, cơng cụ giám sát tín dụng quan trọng Việc giám sát khoản vay thực thông qua: - Rà sốt, phân tích báo cáo tài khách hàng cần tiến hành cách thường xuyên liên tục nhằm đánh giá hoạt động khách hàng vay vốn - Thăm thực địa khách hàng: Để có tranh rõ ràng tình hình hoạt động khách hàng việc phân tích báo cáo tài chưa đủ mà cán tín dụng phải thường xuyên thực địa khách hàng để từ xác định tồn thực trạng thực tế nhà xưởng, máy móc, thiết bị, tài sản bảo đảm Hơn việc thăm thực địa cịn kiểm chứng lại chất lượng tính xác báo cáo tài - Giám sát tổng thể danh mục tín dụng, phân tích tổng thể danh mục tín dụng nhằm phát tập trung tín dụng, đánh giá chất lượng danh mục tín dụng Phải tiến hành phân tích tổng thể danh mục tín dụng cách định kỳ, thường xuyên để có biện pháp kịp thời tránh cho chi nhánh phải gánh chịu biến động lớn hoạt động tín dụng 37 3.3 Một số kiến nghị Kiến nghị với nhà nước: Như trình bày trên, rủi ro hoạt động cho vay chi nhánh Quảng An có phần dự án Nhà nước định Vì có kiến nghị nhà nước cần xem xét khả trả nơ dự án nhà nước định Kiến nghị với ngân hàng nhà nước: Thông tin tín dụng ngân hàng quan trọng nên có thơng tin xác để thẩm định tài trợ chấm điểm khách hàng cần thiết Nhưng nhà nước thực hiên khuyến khích doanh nghiệp cơng bố báo cáo tài Vì cần đẩy mạnh lĩnh vực Kiến nghị với NHNo & PTNT Việt Nam: Việc cung cấp thông tin mạng nội quan trọng để phòng ngừa hạn chế rủi ro hoạt động cho vay NHNo & PTNT Việt Nam đầu mối nguồn thông tin Điều giúp cho cán ngân hàng nâng cao khả năng, trình độ hiểu biết, tăng độ nhạy bén, sáng tạo để đến mục đích cuối nâng cao lợi nhuận khả cạnh tranh Bên cạnh ngân hàng sử dụng mơ hình nhà khoa học nước ngồi phục vụ cho q trình lượng hóa rủi ro để kiểm soát hậu Ở em xin lấy ví dụ mơ hình để tham khảo • Phương pháp RAROC Trong nghiên cứu Joel Bessis loại rủi ro hoạt động ngân hàng rủi ro tín dụng chiếm 54%, rủi ro hoạt động chiếm 27%, rủi ro thị trường chiếm 14%, rủi ro lãi suất chiếm 5% Thu nhập – tổn thất dự kiến Tổn thất ngồi dự kiến Trong đó: - Thu nhập: + Thu từ tài (từ chênh lệch lãi suất, khoản phí 38 thu trước + phí thu đầu kỳ) + Thu từ hoạt động kinh doanh - tổn thất dự kiến = xác suất xảy rủi ro tính tốn thơng qua xếp hạng x giá trị / dư nợ xảy rủi ro x giá trị tổn thất ( tính thơng qua tỷ lệ thu hồi) - Tổn thất dự kiến = Độ lệch chuẩn phân bổ tổn thất Phương pháp có nhiều ưu điểm dựa vào yếu tố nợ hạn tỷ lệ nợ hạn phương pháp so với thu nhập ngân hàng thương mại cụ thể n ói cao hay thấp Thu nhập cao cao thường đơi với rủi ro cao Nhà quản trị ln muốn có thu nhập cao rủi ro thấp Thực tế khơng có lời giải cho tốn mà ngân hàng thương mại mong muốn kết kinh doanh cao với mức độ rủi ro giám sát chịu đựng Vì khơng phải lúc rủi ro thấp tốt Áo chật hay hẹp phải so với người mặc áo Nếu mức độ rủi ro cao ngân hàng thương mại phải nâng cao chất lượng tín dụng có lúc phải nới lỏng điều kiện cho vay để bảo đảm thu nhập ngân hàng 39 Kết luận Hạn chế rủi ro hoạt động cho vay ngân hàng nhiệm vụ quan trọng quản trị điều hành ngân hàng thương mại, đặc biệt bối cảnh kinh tế Việt Nam giai đoạn hội nhập, ngày phải tiến gần đến với thông lệ quốc tế muốn tồn phát triển bền vững Tuy nhiên vấn đề rủi ro tín dụng chưa nghiên cứu đầy đủ phổ biến sâu rộng Các tỷ lệ nợ hạn cịn cao nhiều trường hợp khơng tìm biện pháp xử lý mà chấp nhận tổn thất nặng nề Điều không thân ngân hàng hay khách hàng gây nên mà yếu tố khách quan đem lại với điều kiện kinh tế Việt Nam cịn gặp nhiều khó khăn, ta khơng có đủ khả tài để áp dụng quy trình quản trị rủi ro tín dụng UB Basel ban hành Song trình hoạt động ngân hàng có vận dụng sáng tạo để cơng tác phịng ngừa, hạn chế rủi ro hoạt động cho vay đạt hiệu Với xu phát triển nay, quản lý rủi ro tín dụng ngân hàng, nhà khoa học người làm chuyên môn nghiên cứu, phát triển hồn thiện phù hợp với phát triển kinh tế xã hội Trong chuyên đề tốt nghiệp em không tránh khỏi hạn chế thiếu sót, kính mong thầy góp ý để em tiếp tục hồn thiện trình độ chun mơn 40 MỤC LỤC Lời mở đầu .1 CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ RỦI RO TRONG HOẠT ĐỘNG CHO VAY CỦA NHTM .3 1.1 Tổng quan hoạt động cho vay NHTM 1.1.1 Khái quát NHTM 1.1.1.1 Khái niệm: 1.1.1.2 Các hoạt động chủ yếu NHTM 1.1.1.2.1 Hoạt động huy động vốn 1.1.1.2.2 Hoạt động sử dụng vốn .4 1.1.1.2.3 Hoạt động cung cấp dịch vụ tài .4 1.1.2 Hoạt động cho vay NHTM 1.1.2.1 Khái niệm: 1.1.2.2 Phân loại: 1.1.2.3 Vai trò hoạt động cho vay 1.2 Rủi ro hoạt động cho vay NHTM 10 1.2.1 Quan niệm rủi ro hoạt động cho vay 10 1.2.2 Chỉ tiêu phản ánh rủi ro cho vay ngân hàng 10 1.2.3 Nguyên nhân dẫn tới rủi ro hoạt động cho vay .12 1.2.3.1 Nhóm nguyên nhân bất khả kháng 12 1.2.3.2 Những nguyên nhân thuộc người vay 13 1.2.3.3 Nguyên nhân thuộc Ngân hàng 13 1.2.4 Hậu rủi ro hoạt động cho vay NHTM 14 1.3 Các biện pháp quản lý rủi ro hoạt động cho vay NHTM 16 1.3.1 Hạn chế khoản cho vay có vấn đề, nợ q hạn, nợ khó dịi .16 1.3.1.1 Thực quy định an tồn tín dụng ghi luật tổ chức tín dụng nghị định ngân hàng Nhà nước 16 1.3.1.2 Xác định danh mục khoản tài trợ với mức rủi ro khác 17 1.3.1.3 Xây dựng sách tín dụng quy trình phân tích tín dụng .17 1.3.1.4 Xác định dấu hiệu khoản vay có vấn đề, giới hạn khoản tín dụng đa dạng hóa 18 1.3.2 Quản lý nợ hạn, nợ khó địi khoản nợ có vấn đề 18 CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG VỀ RỦI RO TRONG HOẠT ĐỘNG CHO VAY CỦA CHI NHÁNH NHNo & PTNT QUẢNG AN HÀ NỘI 19 2.1 Giới thiệu chung chi nhánh NHNo&PTNT Quảng An 19 2.1.1 Quá trình hình thành phát triển Chi nhánh NHNo&PTNT Quảng An Hà Nội 19 2.1.2 Mơ hình tổ chức quản lý Chi nhánh NHNo&PTNT Quảng An 19 Các đơn vị trực thuộc Chi nhánh NHNo&PTNT Quảng An : 19 2.1.3 Kết Hoạt động kinh doanh Chi nhánh NHNo&PTNT Quảng An .20 2.1.3.1 Về nguồn vốn 20 2.1.3.2 Về dư nợ 22 BẢNG 2.7: TỶ LỆ NỢ XẤU 24 2.1.3.3 Hoạt động dịch vụ: 25 2.1.3.4 Thu nhập năm 2006: 25 2.2 Thực trạng rủi ro hoạt động cho vay Chi nhánh 41 NHNo&PTNT quảng an 25 2.2.1 Một số tiêu phản ánh rủi ro hoạt động cho vay Chi nhánh NHN0&PTNT Quảng An 25 2.2.1.1 Nợ hạn 25 2.2.2 Rủi ro tiềm ẩn 28 2.3 Đánh giá nhận xét thực trạng rủi ro hoạt động cho vay Chi nhánh NHNo&PTNT Quảng An .29 2.3.1 Những kết đạt hạn chế rủi ro cho vay 29 2.3.2 Tồn nguyên nhân .29 2.3.2.1 Một số tồn 29 2.3.2.2.Nguyên nhân .30 CHƯƠNG 3: 32 GIẢI PHÁP HẠN CHẾ RỦI RO TRONG HOẠT ĐỘNG CHO VAY ĐỐI VỚI CHI NHÁNH NHNo & PTNT QUẢNG AN 32 3.1 Định hướng phát triển Chi nhánh NHN0&PTNT Quảng An 32 3.1.1 Định hướng chung hoạt động kinh doanh chi nhánh Quảng An 32 3.1.2 Định hướng phát triển hoạt động cho vay 33 3.2 Giải pháp hạn chế rủi ro tín dụng Chi nhánh NHN0&PTNT Quảng An 34 3.2.1 Tách bạch chức năng, nhiệm vụ phận phịng tín dụng đồng thời phân cấp thực khâu quy trình cho vay 34 3.2.2 Phải thường xuyên phân tán rủi ro hoạt động cho vay 34 3.2.3 Tăng cường hiệu đánh giá khách hàng, đánh giá khoản vay .35 3.2.4 Tăng cường cho vay có tài sản đảm bảo 36 3.2.5 Bồi dưỡng nâng cao trình độ cán 37 3.2.6 Giám sát rủi ro hoạt động cho vay cách có hiệu .37 3.3 Một số kiến nghị 38 39 Kết luận 40 42 DANH MỤC SƠ ĐỒ BẢNG BIỂU BẢNG 2.1: CƠ CẤU NGUỒN VỐN THEO THÀNH PHẦN KINH TẾ BẢNG 2.2: CƠ CẤU NGUÔN VỐN THEO LOẠI TIỀN BẢNG 2.3: CƠ CẤU NGUỒN VỐN THEO THỜI GIAN BẢNG 2.4: CƠ CẤU DƯ NỢ THEO LOẠI TIỀN BẢNG 2.5: CƠ CẤU DƯ NỢ THEO THỜI HẠN CHO VAY BẢNG 2.6: CƠ CẤU DƯ NỢ THEO THÀNH PHẦN KINH TẾ BẢNG 2.7: TỶ LỆ NỢ XẤU BẢNG 2.8: KẾT QUẢ TÀI CHÍNH BẢNG 2.9:TÌNH HÌNH NỢ Q HẠN TẠI CHI NHÁNH BẢNG 2.10: NỢ QUÁ HẠN THEO THỜI GIAN BẢNG 2.11: NỢ QUÁ HẠN THEO TÀI SẢN ĐẢM BẢO BẢNG 2.12:KẾT QUẢ XẾP HẠNG BẢNG 3.1: KHUNG CHÍNH SÁCH TÍN DỤNG 43 TÀI LIỆU THAM KHẢO Báo cáo kết hoạt động kinh doanh năm 2005, 2006 Chi nhánh NHN0&PTNT Quảng An Peter SRose- Quản trị ngân hàng thương mại- nhà xuất tài Phan Thu Hà- Giáo trình ngân hàng thương mại – nhà xuất thống kê Hà Nội Frederic SMishkin- Tiền tệ ngân hàng thị trường tài chính- Nhà xuất khoa học kỹ thuật Luận văn K43, K44 Các thông tin qua trang website 44