ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC VŨ TIẾN HƯNG TUYỂN CHỌN, XÂY DỰNG VÀ SỬ DỤNG HỆ THỐNG BÀI TẬP HÓA HỌC CHƯƠNG ANĐEHIT - XETON VÀ AXIT CACBOXYLIC HÓA HỌC 11 NHẰM NÂNG CAO HỨNG THÚ VÀ KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH YẾU KÉM LUẬN VĂN THẠC SĨ SƯ PHẠM HÓA HỌC Hà Nội - 2014 i ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC VŨ TIẾN HƯNG TUYỂN CHỌN, XÂY DỰNG VÀ SỬ DỤNG HỆ THỐNG BÀI TẬP HÓA HỌC CHƯƠNG ANĐEHIT - XETON VÀ AXIT CACBOXYLIC HÓA HỌC 11 NHẰM NÂNG CAO HỨNG THÚ VÀ KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH YẾU KÉM LUẬN VĂN THẠC SĨ SƯ PHẠM HÓA HỌC Chuyên ngành: Lý luận phương pháp dạy học môn Hóa học Mã số: 60140111 Cán hướng dẫn: PGS TS TRẦN TRUNG NINH Hà Nội - 2014 ii LỜI CẢM ƠN Lời luận văn, tác giả xin trân trọng cảm ơn thầy cô giáo Trường Đại học Giáo dục - Đại học Quốc gia Hà Nội nhiệt tình giảng dạy giúp đỡ tác giả suốt khóa học trình nghiên cứu đề tài Đặc biệt, tác giả xin bày tỏ lòng kính trọng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS Trần Trung Ninh - người trực tiếp hướng dẫn tận tình bảo, tạo điều kiện thuận lợi cho tác giả trình nghiên cứu, thực đề tài Tác giả xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu, thầy cô giáo em học sinh Trường trung học phổ thông Lý Thường Kiệt, thành phố Hải Phòng tạo điều kiện giúp đỡ tác giả trình hoàn thành luận văn Bên cạnh đó, giúp đỡ bạn bè, đồng nghiệp lớp cao học Hóa K8 - Trường Đại học Giáo dục - Đại học Quốc gia Hà Nội nguồn cổ vũ lớn lao, tiếp thêm sức mạnh cho tác giả suốt thời gian học tập thực đề tài Cuối tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến người thân gia đình bạn bè động viên, giúp đỡ tác giả mặt Mặc dù cố gắng song luận văn không tránh khỏi thiếu sót, hạn chế Tác giả mong nhận đóng góp quý báu thầy cô giáo, nhà khoa học bạn bè đồng nghiệp Hà Nội, ngày 27 tháng 11 năm 2014 Tác giả Vũ Tiến Hưng iii DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT BT Bài tập BTHH Bài tập hóa học DH Dạy học DHHH Dạy học hóa học ĐC Đối chứng ĐHQG Đại học quốc gia Đktc Điều kiện tiêu chuẩn GD Giáo dục GD&ĐT Giáo dục Đào tạo GV Giáo viên HH Hóa học HS Học sinh HTBT Hệ thống tập KTĐG Kiểm tra đánh giá Nxb Nhà xuất OXH Oxi hóa PGS Phó giáo sư PP Phương pháp PPDH Phương pháp dạy học PP KTĐG Phương pháp kiểm tra đánh giá PTHH Phương trình hóa học PU Phản ứng SGK Sách giáo khoa THPT Trung học phổ thông TNSP Thực nghiệm sư phạm i v MỤC LỤC Lời mở đầu i Danh mục từ viết tắt ii Mục lục iii Danh mục bảng v Danh mục biểu đồ vi MỞ ĐẦU Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI 1.1 Đổi phương pháp dạy học 1.1.1 Đổi phương pháp dạy học giới Việt Nam 1.1.2 Một số định hướng đổi phương pháp dạy học hóa học 1.2 Dạy học phân hóa 1.2.1 Khái niệm dạy học phân hóa 1.2.2 Quy trình dạy học phân hóa 1.2.3 Ưu, nhược điểm dạy học phân hóa trường phổ thông 11 1.3 Bài tập hóa học 12 1.3.1 Ý nghĩa, tác dụng tập hóa học giảng dạy hóa học 12 1.3.2 Cách sử dụng tập hóa học dạy học 13 1.4 Những biểu hiện, nguyên nhân biện pháp giúp đỡ học sinh yếu môn Hóa học 14 1.4.1 Những biểu HS yếu học tập môn Hóa học 14 1.4.2 Nguyên nhân yếu học sinh học tập hóa học trường trung học phổ thông 14 1.4.3 Một số biện pháp để giúp đỡ học sinh yếu 15 1.5 Thực trạng học sinh yếu môn Hóa học Hải Phòng 19 1.5.1 Thực trạng học sinh yếu môn Hóa học ( số liệu điều tra ) 19 1.5.2 Kết điều tra 19 Tiểu kết chương 22 Chương 2: TUYỂN CHỌN, XÂY DỰNG VÀ SỬ DỤNG HỆ THỐNG BÀI TẬP HÓA HỌC CHƯƠNG ANĐEHIT-XETON VÀ AXIT CACBOXYLIC HÓA HỌC 11 NHẰM NÂNG CAO HỨNG THÚ VÀ KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH YẾU KÉM 23 v 2.1 Cấu trúc chương anđehit-xeton axit cacboxylic hóa học 11 23 2.1.1 Vị trí, nội dung kiến thức chương anđehit - xeton axit cacboxylic hóa học 11 23 2.1.2 Mục tiêu, cấu trúc chương anđehit - xeton axit cacboxylic 23 2.2 Một số nguyên tắc xây dựng sử dụng tập hóa học 25 2.3 Quy trình lựa chọn xây dựng hệ thống tập Hóa học anđehit- xeton axit cacboxylic hóa học 11 26 2.4 Xây dựng hệ thống tập chương anđehit- xeton axitcacboxylic để nâng cao hứng thú kết học tập cho HS 27 2.4.1 Hệ thống tập bổ sung kiến thức 28 2.4.2 Hệ thống tập củng cố kiến thức 32 2.4.3 Hệ thống tập dạng biết 35 2.4.4 Hệ thống tập dạng hiểu 38 2.4.5 Hệ thống tập dạng vận dụng 42 2.4.6 Thiết kế số giảng đề kiểm tra hóa học theo hướng hoạt động hóa nhằm giúp đỡ học sinh yếu 46 2.4.7 Xây dựng sử dụng tập hóa học để thiết kế trò chơi tạo hứng thú dạy học Hóa học 76 Tiểu kết chương 84 Chương 3: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM 85 3.1 Mục đích nhiệm vụ thực nghiệm 85 3.2 Kế hoạch phạm vi thực nghiệm 85 3.3 Qúa trình thực 86 3.4 Đánh giá kết thực nghiệm 87 Tiểu kết chương 97 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 98 TÀI LIỆU THAM KHẢO 101 PHỤ LỤC 103 vi DANH MỤC BẢNG Bảng 1.1 Kết điều tra nguyên nhân học sinh yếu kém…………… 20 Bảng 1.2 Kết điều tra biểu học sinh yếu kém……… 20 Bảng 1.3 Kết điều tra yêu thích với việc học môn Hóa học học sinh……………………………………………………………… 21 Bảng 1.4 Kết điều tra mức độ yêu thích việc giải tập hóa học học sinh…………………………………………………………… 21 Bảng 3.1: Kết điều tra chất lượng học tập môn HH Trường THPT Lý Thường Kiệt……………………………………………………… 87 Bảng 3.2: Kết điều tra chất lượng học tập môn HH Trường THPT Thủy Sơn……………………………………………………………… 87 Bảng 3.3: Bảng kết kiểm tra số 88 Bảng 3.4: Bảng phân phối tần số, tần xuất tích lũy - Bài kiểm tra số 89 Bảng 3.5: Bảng phân phối tần suất tích lũy…………………………… 89 Bảng 3.6: Bảng tổng hợp kết kiểm tra…………………… 90 Bảng 3.7:Bảng phân loại kết thực nghiệm……………………… 90 Bảng 3.8: Bảng kết - Bài kiểm tra số 2…………………………… 91 Bảng 3.9: Bảng phân phối tần số, tần suất, tần suất tích lũy - Bài kiểm tra số 2………………………………………………………………… Bảng 92 3.10: Bảng phân phối tần suất tích lũy………………………… Bảng 3.11: 92 Bảng tổng hợp kiểm tra ………………………… Bảng 3.12: Bảng 93 phân loại kết thực nghiệm……………………… Bảng 3.13: Tổng hợp 93 tham số đặc trưng………………………… Bảng 3.14: Bảng giá trị 94 điểm trung bình độ lệch chuẩn lớp… Bảng 3.15: Bảng giá trị 95 p mức độ ảnh hưởng ES………… 95 vii DANH MỤC BIỂU ĐỒ Hình 3.1: Đồ thị tích lũy so sánh kết kiểm tra số 1…………… 88 Hình 3.2: Biểu đồ phân loại HS đề số 1……………………………… Hình 89 3.3: Đồ thị đường tích lũy so sánh kết kiểm tra đề số 2…… Hình 91 3.4: Biểu đồ phân loại HS qua kiểm tra số 2………………… Hình 3.5: 92 Biểu đồ phân loại HS qua hai kiểm tra………………… 93 viii MỞ ĐẦU Lí chọn đề tài Trong công đổi đất nước với mục tiêu công nghiệp hoá, đại hoá, tiến tới dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh, người coi nhân tố quan trọng hàng đầu, định phát triển nhanh, hiệu bền vững Để đáp ứng nhu cầu nguồn nhân lực cần phải có chuyển biến bản, toàn diện giáo dục đào tạo Nghị Đại hội Đảng lần thứ XI nêu: " Đổi bản, toàn diện giáo dục Việt Nam theo hướng chuẩn hóa, đại hóa, xã hội hóa, dân chủ hóa hội nhập quốc tế, " Sự đổi GD nhằm tạo người toàn diện có lực, phẩm chất đạo đức, có sức khoẻ, có tri thức động sáng tạo Trong đó, đổi PPDH hiểu tổ chức hoạt động học tập chủ động, sáng tạo cho người học, từ khơi dậy thúc đẩy lòng say mê, phát triển nhu cầu tìm tòi, khám phá, chiếm lĩnh tự thân người học, phát huy khả tự học họ Hoá học môn khoa học thực nghiệm lí thuyết, cung cấp cho học sinh tri thức hóa học phổ thông tương đối hoàn chỉnh chất, biến đổi chất, mối liên hệ công nghệ hóa học, môi trường người Để học tốt môn Hoá học, bên cạnh việc nắm vững lý thuyết, học sinh phải biết vận dụng linh hoạt, sáng tạo kiến thức thu thông qua hoạt động thực nghiệm, thực hành giải tập Việc giải tập hoá học không củng cố nâng cao kiến thức, vận dụng kiến thức mà phương tiện để HS tìm tòi, hình thành kiến thức Từ thực tế công tác vùng nông thôn, nhận thấy nhận thức em nhiều hạn chế, em chủ yếu nhà nghèo, ý thức tự học, tự rèn luyện ít, điều kiện học tập nhiều thiếu thốn, đó, lượng học sinh yếu nhiều Là giáo viên trực tiếp đứng lớp băn khoăn làm để nâng cao khả nhận thức cho học sinh yếu dạy học môn Hoá học? Xuất phát từ lí chọn đề tài nghiên cứu: "Tuyển chọn, xây dựng sử dụng hệ thống tập hóa học chương anđehit - xeton axit cacboxylic Hóa học 11 nhằm nâng cao hứng thú kết học tập học sinh yếu kém" Lịch sử vấn đề nghiên cứu Đã có số luận văn thạc sĩ khoa học chuyên ngành hóa học nghiên cứu khía cạnh, mức độ khác đưa để khắc phục tình trạng học sinh yếu, như: "Những biện pháp giúp học sinh yếu đạt yêu cầu có kết cao học tập môn Hoá học trường Trung học phổ thông tỉnh miền núi phía Bắc" ThS.Trịnh Văn Thịnh, 2005, ĐHSP Hà Nội "Nâng cao khả nhận thức tư học sinh Trung học phổ thông qua hệ thống tập hoá vô 11 chương trình bản" Tác giả Trần Thị Hải Yến, 2011, Đại học Giáo dục - ĐHQG "Tuyển chọn, xây dựng sử dụng hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan phần este, lipit cacbohiđrat, hóa học lớp 12 nâng cao nhằm nâng cao lực nhận thức cho học sinh trung học phổ thông" Tác giả Lê Thu Hòa, 2012, Đại học Giáo dục - ĐHQG "Nâng cao hiệu học tập cho học sinh yếu thông qua dạy học phần Hóa học vô lớp 11 Trung học phổ thông" Tác giả Hoàng Sơn Hải, 2012, Đại học Giáo dục - ĐHQG "Lựa chọn, xây dựng sử dụng hệ thống tập hoá học chương cacbohiđrat hoá học 12 cho học sinh yếu trường Trung học phổ thông Lê Quý Đôn - Yên Bái" Tác giả Nguyễn Thanh Hải, 2013, Đại học Giáo dục - ĐHQG Tuy nhiên, chưa có tác giả nghiên cứu bồi dưỡng học sinh yếu phần hóa học hữu 11 chương anđehit - xeton axit cacboxylic Mục đích nghiên cứu Mục đích đề tài nhằm nghiên cứu đề xuất số biện pháp 14.6% 9.9% 5.6% 3.3% Tổng hợp 21.3% 37.4% 60.1% 51.1% 14.6% 9.3% 3.9% 2.2% 93 70.0% 64.0% 60.0% 52.7% 50.0% 40.0% % S ố H Thực nghiệm 34.1% 30.0% 20.0% 15.7% Đối chứng 14.6% 9.9% 10.0% 5.6% 3.3% 0.0% Yếu-Kém Khá TB Giỏi Hình 3.4: Biểu đồ phân loại HS qua kiểm tra số Bảng 3.13 Tổng hợp tham số đặc trưng Các tham số đặc trưng Bài Điểm trung Phương sai Độ lệch Hệ số biến thiên kiểm tra bình S2 chuẩn S V (%) TN ĐC TN ĐC TN số 5.29 4.64 1.96 2.88 số 5.63 4.95 2.08 5.46 4.80 2.02 Tổng hợp TN ĐC 1.40 1.70 26.4% 36.6% 2.79 1.44 1.67 25.6% 33.7% 2.84 1.42 1.68 26.0% 35.2% 94 ĐC 70.0% 60.1% 60.0% 51.1% 50.0% 40.0% % S ố H Thực nghiệm 37.4% 30.0% 20.0% Đối chứng 21.3% 10.0% 3.9%2.2% 0.0% Yếu-Kém TB Khá Giỏi Hình 3.5: Biểu đồ phân loại HS qua hai kiểm tra Bảng 3.14: Bảng giá trị điểm trung bình độ lệch chuẩn lớp Đối tượng TN ĐC Lớp Điểm TB Phương sai Độ lệch chuẩn 11B5-TS 5.57 2.71 1.64 11B2-TS 5.69 2.10 1.45 11B7-TS 4.76 3.69 1.92 11B4-TS 5.13 2.82 1.68 Bảng 3.15: Bảng giá trị p mức độ ảnh hưởng ES Trường THPT LTK TS Lớp TN so với lớp ĐC 11B2 so với 11B4 11B5 so với 11B7 p 0.037 0.012 95 Ý nghĩa Có ý nghĩa Có ý nghĩa ES Mức độ a/h 0.33 Nhỏ 0.42 Nhỏ 3.4.3 Phân tích kết thực nghiệm sư phạm Qua kết TNSP, thấy chất lượng học tập lớp TN cao lớp ĐC, cụ thể sau: - Tỉ lệ HS yếu kém, trung bình lớp TN thấp so với lớp ĐC - Tỉ lệ HS đạt khá, giỏi lớp TN cao lớp ĐC, chứng tỏ HS lớp TN sau học xong thi hiểu vận dụng kiến thức để giải tập tốt lớp ĐC - Trung bình cộng điểm kiểm tra lớp TN cao lớp ĐC Độ lệch chuẩn điểm kiểm tra lớp TN nhỏ lớp ĐC - Đồ thị đường lũy tích TN nằm bên phải phía so với lớp ĐC chứng tỏ số HS có điểm xi trở xuống lớp TN - Giá trị p nhỏ 0,05 chứng tỏ chênh lệch giá trị trung bình lớp TN ĐC không xảy ngẫu nhiên Điều cho thấy việc tác động mang lại kết cao cho lớp TN - HS lớp TN rèn luyện lực giải tập HH nên nắm bắt PP chung giải tập HH Vì đứng trước toán HH HS có định hướng PP giải nhanh gọn, xác Sau đợt TN, đa số HS nắm vững kiến thức nên có khả tự giải tập mà GV đưa hướng dẫn đạo GV - Trong thời gian TN, GV HS tham gia nhiệt tình vào trình DH GV đầu tư thời gian nghiên cứu giáo án PPDH tích cực Về phía HS, em tích cực tham gia xây dựng bài, mạnh dạn phát biểu ý kiến cảm thấy tự tin, hào hứng học tập Đặc biệt có chuyển biến rõ ràng với em trước có học lực yếu kém, rỗng kiến thức nên em không thấy lo ngại hay sợ môn HH - Nội dung TN góp phần nâng cao lực học tập cho HS Bản thân HS cảm thấy kiến thức củng cố, hệ thống 96 Như vậy, việc sử PPDH tích cực DH HH góp phần nâng cao hiệu học tập HS chất lượng kiểm tra lớp TN cao so với lớp ĐC Tiểu kết chương Chương trình bày mục đích nhiệm vụ, kế hoạch phạm vi, trình TN, đánh giá kết TNSP Điều tra, tìm hiểu thực trạng dạy học môn HH lớp 11 trường THPT: Lý Thường Kiệt Thủy Sơn Dùng phiếu điều tra HS lớp 11 GV dạy HH lớp 11 Khảo sát HS: 89 HS lớp TN 91 HS lớp ĐC Trực tiếp lên lớp khoá Đã chọn mẫu TN lớp 11 năm học 2013 -2014: lớp trường THPT Lý Thường Kiệt, lớp trường THPT Thủy Sơn Dựa vào kết TN thấy thời gian TN ngắn, chưa áp dụng triệt để biện pháp, kết TN cho thấy tính hiệu tương đối rõ ràng, lực trí tuệ HS lớp TN có chuyển biến TC chứng tỏ phương án DH mà nội dung luận văn đề xuất có hiệu có tính khả thi 97 KẾT LUẬN KHUYẾN NGHỊ Kết luận Sau trình nghiên cứu, hoàn thành nhiệm vụ đề tài đặt ra, cụ thể: Nghiên cứu hệ thống hóa sở lý luận thực tiễn vấn đề gồm nội dung chính: - Xu hướng đổi PPDH giới Việt Nam - DH tích cực - DH phân hóa - Bài tập HH - Những biểu hiện, nguyên nhân biện pháp giúp đỡ HS yếu môn HH Đã xây dựng hệ thống tập HH hữu lớp 11 bao gồm: - Anđehit: 58 tập trắc nghiệm - Axit cacboxylic: 55 tập trắc nghiệm - Các tập xếp theo dạng: tập bổ sung kiến thức, tập củng cố kiến thức, tập dạng biết, tập dạng hiểu, tập dạng vận dụng Đề xuất biện pháp để giúp đỡ HS yếu để HS vươn lên đạt yêu cầu có kết cao học tập HH, là: - Hướng dẫn PP chung để giải tập HH - Xây dựng sử dụng trò chơi DH trình dạy học HH hữu 11 Thiết kế số giảng đề kiểm tra hoá học theo hướng hoạt động hoá nhằm giúp đỡ học sinh yếu + Soạn giáo án có sử dụng hệ thống tập, xây dựng theo hướng dạy học tích cực tương ứng + Soạn đề kiểm tra (2 đề kiểm tra 15 phút đề kiểm tra 45 phút) với hình thức trắc nghiệm khách quan 98 Đã tiến hành TNSP trường Trường THPT Lý Thường Kiệt THPT Thủy Sơn - Thành phố Hải Phòng năm học 2013-2014 Tiến hành chọn, tổ chức lớp ĐC lớp TN cho việc áp dụng đề tài, tiến hành xử lý thống kê kết TN Kết TNSP chứng tỏ đắn giả thuyết khoa học, tính hiệu tính khả thi đề tài Khuyến nghị Qua việc nghiên cứu thực đề tài, kiến nghị số vấn đề có liên quan đến việc giúp đỡ HS yếu kém, nâng cao chất lượng dạy học môn HH trường THPT: - Hiệu việc áp dụng số biện pháp giúp đỡ HS yếu tuỳ thuộc vào kiên trì, nỗ lực mức độ áp dụng GV Muốn áp dụng biện pháp giúp đỡ HS yếu phải tìm hiểu rõ nguyên nhân yếu Vì vậy, biện pháp giúp đỡ đạt hiệu cao, từ đầu nhận lớp GV phải tiến hành khảo sát, phân loại có đầu tư cho việc tìm hiểu, nắm vững đối tượng HS - GV cần phải đầu tư nhiều công sức, thời gian thiết kế dạy hóa học theo định hướng tích cực hóa hoạt động HS từ nội dung SGK - GV cần ý lựa chọn toán giải HS phải tập trung vào quy luật để giúp HS nắm kiến thức học cách vững chắc, qua phát huy tính tích cực HS - Để học giỏi môn HH, HS cần có phẩm chất lực như: có hệ thống kiến thức HH vững vàng, sâu sắc; có trình độ tư hóa học phát triển (năng lực phân tích, tổng hợp, so sánh, khái quát, suy luận lôgíc,…) có kỹ thực hành vận dụng linh hoạt sáng tạo kiến thức HH có để giải vấn đề HH thực tiễn… Trong DH HH, GV phải biết làm cho thực tiễn dạy - học trở nên sinh động, thiết thực phát huy chủ động, sáng tạo GV đồng thời phát huy tính tích cực, chủ động chiếm lĩnh kiến thức HS 99 - Các trường THPT cần quan tâm đến việc đầu tư sở vật chất, trang thiết bị cho việc dạy học môn HH Trong trình làm luận văn, cố gắng, song chắn luận văn nhiều điểm khiếm khuyết Tôi mong nhận ý kiến đóng góp quý báu thầy, cô giáo, chuyên gia bạn đồng nghiệp để đề tài hoàn thiện Tôi xin chân thành cảm ơn! 100 TÀI LIỆU THAM KHẢO Đặng Thị Thuận An (2007), Đổi phương pháp dạy học THPT Bộ Giáo dục Đào tạo: Dự án phát triển giáo dục THPT - Trường ĐHSP Huế N g ô N g ọ c An ( 1 ) , H ó a h ọ c c b ả n v n â n g c a o 1 N x b Đạ i h ọ c Sư phạm Vũ Cao Đàm (2005), Phương pháp luận nghiên cứu khoa học Nxb Khoa học kĩ thuật Cao Cự Giác (2010), Bài tập lí thuyết thực nghiệm, tập - Hoá học hữu Nhà xuất Giáo dục, Hà Nội Phạm Minh Hạc - Lê Khanh - Trần Trọng Thủy (1998), Tâm lý học tập Nxb Giáo dục Hoàng Sơn Hải, 2012, "Nâng cao hiệu học tập cho học sinh yếu thông qua dạy học phần Hóa học vô lớp 11 trung học phổ thông" Luận văn thạc sĩ - Đại học Giáo dục - ĐHQG Hà Nội Nguyễn Thanh Hải, 2013, "Lựa chọn, xây dựng sử dụng hệ thống tập hoá học chương cacbohiđrat hoá học 12 cho học sinh yếu trường THPT Lê Quý Đôn - Yên Bái" Luận văn thạc sĩ - Đại học Giáo dục- ĐHQG Hà Nội Lê Thu Hòa, 2012, "Tuyển chọn, xây dựng sử dụng hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan phần este, lipit cacbohiđrat, hóa học lớp 12 nâng cao nhằm nâng cao lực nhận thức cho học sinh trung học phổ thông" Luận văn thạc sĩ - Đại học Giáo dục - ĐHQG Hà Nội Phạm Sỹ Lựu (2010), Bài tập phương pháp giả tập Hóa học hữu 11 Nxb ĐHQG Hà Nội 10.Lê Đình Nguyên - Hoàng Tuấn Bửu (2009), 500 tập Hóa học 11.Nxb ĐHQG Thành phố Hồ Chí Minh 101 11.Nguyễn Thị Sửu - Đặng Thị Oanh (2007), Giảng dạy chương mục quan trọng Hoá học phổ thông, Đaị học Sư phạm Hà Nội (Chuyên đề cao học - chuyên ngành LL & PPDH Hoá học) 12 Nguyễn Thị Sửu - Trần Trung Ninh - Nguyễn Thị Kim Thành (2009), Trắc nghiệm chọn lọc Hoá học THPT, Nxb Giáo dục 13 Trịnh Văn Thịnh, 2005, "Những biện pháp giúp học sinh yếu đạt yêu cầu có kết cao học tập môn Hoá học trường THPT tỉnh miền núi phía Bắc" Luận văn thạc sĩ, ĐHSP Hà Nội 14 Nguyễn Xuân Trường (2008), Bài tập trắc nghiệm hóa học 11 Nxb Giáo dục 15.Vũ Anh Tuấn, Nguyễn Khắc Công, Đỗ Mai Luận (2008), Kiểm tra đánh giá thường xuyên định kì môn hóa học lớp 11 Nxb Giáo dục 16 Phạm Viết Vượng (2000), Giáo dục học Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội 17 Lê Thanh Xuân (2002), Bài tập Hoá học vô 11 Nxb trẻ TP Hồ Chí Minh 18.Trần Thị Hải Yến, 2011, "Nâng cao khả nhận thức tư học sinh THPT qua hệ thống tập hoá vô 11 chương trình bản" Luận văn thạc sĩ, Đại học Giáo dục - ĐHQG Hà Nội 102 PHỤ LỤC PHIẾU ĐIỀU TRA THỰC TRẠNG HỌC SINH YẾU KÉM (Dành cho giáo viên) I/ MỘT SỐ THÔNG TIN CÁ NHÂN Kính mời thầy cô vui lòng điền thông tin đây: Họ tên : ………………………………… ………………… …………… Giáo viên trường THPT……………………………………………………… II/ NỘI DUNG ĐIỀU TRA Quý thầy (cô) vui lòng cho biết ý kiến số nội dung sau Xin thầy (cô) điền thông tin đánh dấu (X) vào ô trống mà thầy (cô) cho phù hợp Xin chân thành cảm ơn ! Lớp dạy: Lớp:.……… Số HS:…… ; Số HS yếu kém:………, chiếm tỉ lệ:……….% Lớp:.……… Số HS:…… ; Số HS yếu kém:………, chiếm tỉ lệ:……….% Lớp:.……… Số HS:…… ; Số HS yếu kém:………, chiếm tỉ lệ:……….% Xin vui lòng cho biết ý kiến cá nhân về: I Những biểu học sinh yếu học tập môn Hoá học Đánh dấu (X) vào điểm có học sinh Nhận thức chậm, chậm hiểu, lâu thuộc bài, hay quên  Không nắm vững kiến thức, kỹ theo yêu cầu tối thiểu cho  nội dung, phần chương trình Hạn chế tư khả so sánh, tổng hợp, khái quát hoá  Lúng túng cách diễn giải ngôn ngữ hoá học  Dễ bị chi phối không tập trung, giơ tay phát biểu  103 Không làm làm tập, không đảm bảo yêu cầu  Thỉnh thoảng bỏ giờ, bỏ tiết  Bị nhiều điểm yếu, điểm ngại cố gắng không tự tin  Các biểu khác (nếu có): II Nguyên nhân học học sinh học tập Hoá học lớp 11 Xin cho biết tỷ lệ % học sinh yếu cho nguyên nhân STT Nguyên nhân yếu Hổng kiến thức từ cấp Không hứng thú học tập môn Không chăm chỉ, không chịu khó học tập Tỷ lệ (%) học sinh làm tập Sức khoẻ yếu, bệnh tật, nhận thức Không rõ động học tập Các hình thức giải trí điện thoại, internet, chơi điện tử, phim ảnh…làm phân tán tư tưởng HS Các nguyên nhân khác (nếu có): 104 III Một số biện pháp giúp đỡ học sinh học sinh yếu đạt yêu cầu có kết cao học tập Hoá học Xin đánh dấu (X) vào khung ô vuông cột trí hay không trí Biện pháp Nhất trí Không trí Tạo động cơ, gây lòng tin, hứng thú, say mê     STT học tập môn cho học sinh Thường xuyên gần gũi, chăm lo, động viên học sinh Bù đắp kiến thức cho học sinh   Đổi phương pháp dạy học   Dạy học sinh cách học có tự học, tự     nghiên cứu Thường xuyên kiểm tra, đánh giá học sinh Các biện pháp (nếu có): 105 PHỤ LỤC PHIẾU ĐIỀU TRA THỰC TRẠNG HỌC SINH YẾU KÉM (Dành cho học sinh) Với mục đích tìm hiểu rõ thực trạng học tập học sinh trình học tập môn hóa học để tìm biện pháp phù hợp giúp bồi dưỡng khả học tập tốt hơn, xin bạn đóng góp ý kiến vào phiếu điều tra (bằng cách tích dấu X vào ô vuông tương ứng phù hợp với ý kiến bạn nhất) I/ MỘT SỐ THÔNG TIN CÁ NHÂN Họ tên : (Có thể ghi không) ………………… ……………Lớp…… Trường………………………………………………………………………… I Những biểu học tập hoá học: Đánh dấu (X) vào điểm thường hay mắc phải học tập Hoá học: Chưa tập trung ý nghe giảng, chưa thực yêu cầu lớp  thầy, cô giáo Sau giải tập lớp, em tìm tập tương tự để làm  Em thường xuyên trao đổi ý kiến hay thắc mắc vấn đề chưa  hiểu với thầy cô hay bạn bè lớp Bị nhiều điểm  Cảm thấy thiếu tự tin học tập môn Hoá học  Chưa cố gắng học làm tập  7.Thường không đảm bảo kiến thức, kỹ đặt  Nghỉ học, bỏ nhiều  Những lỗi khác (nếu có): …… ………………………………………………………………………… 106 II Những nguyên nhân dẫn đến kết học tập yếu môn Hoá Học Đánh dấu (X) vào điểm thân Tình trạng sức khoẻ thân  Phân tán tư tưởng hoàn cảnh gia đình  Rỗng kiến thức từ lớp dưới, cấp  Phương pháp dạy học chậm đổi mới, nhàm chán  Việc kiểm tra đánh giá thầy cô giáo chưa thường xuyên, chưa nghiêm túc, chưa có tác dụng khích lệ động viên học tập Không hứng thú học tập môn Nguyên nhân khác (nếu có): Xin chân thành cảm ơn đóng góp ý kiến bạn ! 107   [...]... HS yếu kém sẽ được trình bày ở chương 2 22 CHƯƠNG 2 TUYỂN CHỌN, XÂY DỰNG VÀ SỬ DỤNG HỆ THỐNG BÀI TẬP HÓA HỌC CHƯƠNG ANĐEHIT- XETON VÀ AXIT CACBOXYLIC HÓA HỌC 11 NHẰM NÂNG CAO HỨNG THÚ VÀ KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH YẾU KÉM 2.1 Cấu trúc chương anđehit - xeton và axit cacboxylic hoá học 11 2.1.1 Vị trí, nội dung kiến thức chương anđehit - xeton và axit cacboxylic hoá học 11 Trong chương trình hóa học. .. HS yếu kém trong học tập môn Hóa học ở các THPT 10 Cấu trúc của luận văn Ngoài phần mở đầu và kết luận nội dung của luận văn gồm 3 chương: Chương 1: Cơ sở lí luận và thực tiễn của việc tuyển chọn, xây dựng và sử dụng hệ thống bài tập để bồi dưỡng học sinh yếu, kém 4 Chương 2: Tuyển chọn, xây dựng và sử dụng hệ thống bài tập hoá học chương anđehit - xeton và axit cacboxylic hóa học 11 nhằm nâng cao hứng. .. xây dựng và sử dụng bài tập hóa học chương anđehit xeton và axit cacboxylic Hóa học lớp 11 nhằm nâng cao hiệu quả học tập cho HS yếu kém môn HH Hướng dẫn HS sử dụng HTBT đã xây dựng một cách hợp lí, hiệu quả - Thực nghiệm sư phạm để đánh giá chất lượng, hiệu quả của hệ thống bài tập hóa học đã xây dựng nhằm nâng cao hiệu quả học tập cho HS yếu kém môn Hóa học 5 Khách thể và đối tượng nghiên cứu 5.1... hứng thú và kết quả học tập của học sinh yếu kém Chương 3: Thực nghiệm sư phạm 5 CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VIỆC TUYỂN CHỌN, XÂY DỰNG VÀ SỬ DỤNG HỆ THỐNG BÀI TẬP ĐỂ BỒI DƯỠNG HỌC SINH YẾU, KÉM 1.1 Đổi mới phương pháp dạy học Phương pháp dạy học (PPDH) là một hệ thống những hành động có mục đích của giáo viên nhằm tổ chức hoạt động nhận thức và thực hành của học sinh, đảm bảo học sinh lĩnh... HS yếu kém để HS đạt yêu cầu và có kết quả cao hơn, giảm tỉ lệ HS yếu kém thông qua việc sử dụng BTHH chương anđehit - xeton và axit cacboxylic từ đó nâng cao chất lượng dạy và học 4 Nhiệm vụ nghiên cứu - Tìm hiểu đặc điểm của học sinh yếu, kém môn Hóa học - Tìm hiểu nguyên nhân và đề xuất một số biện pháp giúp đỡ đối tượng HS yếu, kém môn Hóa học ở trường THPT - Tuyển chọn, xây dựng và sử dụng bài tập. .. việc xây dựng hệ thống bài tập hóa học là giúp nâng cao chất lượng dạy và học môn hóa học, giúp HS đạt kết quả học tập tốt hơn cũng như yêu thích bộ môn hóa học hơn đồng thời góp phần hình thành thế giới quan, hình thành những năng lực và kỹ năng cần thiết cho các em chuẩn bị vào đời Để GV xây dựng và sử dụng hệ thống bài tập hóa học một cách đúng đắn và đạt mục đích dạy học, ta có thể cụ thể hóa thành... dạy học hóa học ở trường Trung học phổ thông Việt Nam 5.2 Đối tượng nghiên cứu Dạy và học hoá học đối với đối tượng học sinh yếu, kém môn Hoá học ở các trường Trung học phổ thông Hệ thống bài tập chương anđehit - xeton và axit cacboxylic nhằm khắc phục tình trạng HS yếu kém trong dạy học 6 Phạm vi nghiên cứu Phạm vi về nội dung: Nội dung và phương pháp sử dụng bài tập hóa học về phần anđehit - xeton và. .. xử lý thống kê để kiểm nghiệm sự đúng đắn của giả thuyết khoa học, cũng như quy mô ảnh hưởng của nghiên cứu 9 Những đóng góp mới của đề tài - Xây dựng, lựa chọn hệ thống bài tập HH chương anđehit - xeton và axit cacboxylic bám sát chuẩn chương trình tài liệu giáo khoa môn Hóa học lớp 11, tăng cường tính thực tiễn nhằm nâng cao hứng thú học tập cho HS yếu, kém - Hướng dẫn sử dụng hệ thống bài tập để... có thể sử dụng hệ thống bài tập phục vụ việc tự học * Bước 2: Xác định nội dung của hệ thống bài tập Nội dung của hệ thống bài tập phải bao quát được kiến thức của chương trình Để ra một bài tập hóa học, GV phải trả lời được các câu hỏi sau: - Bài tập giải quyết vấn đề gì? - Vị trí của bài tập trong bài học 26 - Loại bài tập dự định xây dựng (định tính, định lượng hay thí nghiệm) - Có liên hệ với những... phần anđehit - xeton và axit cacboxylic- hóa học lớp 11 trong dạy học Phạm vi về đối tượng: Đối tượng thực nghiệm sư phạm là học sinh lớp 11 trường THPT Lý Thường Kiệt, THPT Thủy Sơn - TP Hải Phòng 7 Giả thuyết khoa học 3 Với HS yếu, kém nếu lựa chọn, xây dựng và sử dụng hợp lý hệ thống bài tập chương anđehit - xeton và axit cacboxylic sẽ góp phần nâng cao hiệu quả dạy và học hóa học ở trường THPT 8 Phương