ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC LÊ THỊ BÍCH XUYÊN DẠY HỌC KHÁM PHÁ CHỦ ĐỀ ỨNG DỤNG CỦA ĐẠO HÀM Ở TRUỜNG TRUNG HỌC PHỔ THƠNG LUẬN VĂN THẠC SĨ SƯ PHẠM TỐN HÀ NỘI-2014 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC LÊ THỊ BÍCH XUYÊN DẠY HỌC KHÁM PHÁ CHỦ ĐỀ ỨNG DỤNG CỦA ĐẠO HÀM Ở TRUỜNG TRUNG HỌC PHỔ THƠNG LUẬN VĂN THẠC SĨ SƯ PHẠM TỐN CHUYÊN NGÀNH: LÝ LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC (BỘ MƠN TỐN) Mã số: 60 14 01 11 Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Nguyễn Chí Thành HÀ NỘI - 2014 LỜI CẢM ƠN Lời luận văn này, tác giả xin trân trọng cảm ơn thầy, cô giáo Trường Đại học Giáo dục - Đại học Quốc gia Hà Nội nhiệt tình giảng dạy, hết lịng giúp đỡ tác giả suốt q trình học tập nghiên cứu Đặc biệt, tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS Nguyễn Chí Thành - người trực tiếp hướng dẫn tận tình bảo tác giả suốt trình nghiên cứu, thực đề tài Tác giả xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu, thầy cô giáo em học sinh Trường THPT Chương Mỹ A - Hà Nội tạo điều kiện thuận lợi cho tác giả quà trình thực thực nghiệm sư phạm góp phần hồn thiện luận văn Cùng với quan tâm, giúp đỡ bạn bè, đồng nghiệp, bạn lớp Cao học Lý luận Phương pháp dạy học mơn Tốn K8 Trường Đại học Giáo dục - Trường Quốc gia Hà Nội Đặc biệt, gia đình tơi nguồn động viên cổ vũ to lớn tiếp thêm sức mạnh cho tác giả suốt năm học tập thực đề tài Mặc dù có nhiều cố gắng, nhiên luận văn khơng tránh khỏi sai sót Tác giả mong nhận ý kiến đóng góp quý báu thầy cô bạn bè Hà Nội, tháng 11 năm 2014 Tác giả Lê thị Bích Xuyên i DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Viết tắt Viết đầy đủ Bộ GD&ĐT Bộ Giáo dục Đào tạo GTLN Giá trị lớn GTNN Giá trị nhỏ GV Giáo viên HS Học sinh HĐ Hoạt động HĐTP Hoạt động thành phần Lớp ĐC Lớp Đối chứng Lớp TN Lớp Thực nghiệm NXB Nhà xuất PPDH Phương pháp dạy học SBT Sách tập SGK Sách giáo khoa SGV Sách giáo viên THPT Trung học phổ thong [?] Câu hỏi giáo viên [!] Dự kiến câu trả lời ii DANH MỤC CÁC BẢNG Trang Bảng 3.1 Thống kê kết phiếu học tập………………………… Bảng 3.2 Thống kê kết kiểm tra……………………………… iii DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, ĐỒ THỊ Trang Đồ thị 3.1 So sánh khả khám phá kiến thức thông qua phiếu học tâp………………………………………………… ………… Đồ thị 3.2 Kết kiểm tra………………………………………… iv MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN………………………………………………………… i DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT…………………………………… ii DANH MỤC CÁC BẢNG………………………………………… Iii DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, ĐỒ THỊ……………………………… Iv MỞ ĐẦU……………………………………………………………… CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN………………… 1 P h n g p h p d y h ọ c tí c h c ực………………………………… 7 1.1.1 Quan niệm phương pháp dạy học tích cực………………… 1.1.2 Đặc trưng phương pháp dạy học tích cực…………… 1.1.3 Một số định hướng để phát huy tính tích cực,………… 1.2 Dạy học khám phá ……………………………………………… 1.2.1 Khái niệm dạy học khám phá………………………………… 1.2.2 Đặc trưng dạy học khám phá……………………………… 1.2.3 Thuận lợi thách thức dạy học khám phá……………… 1.2.4 Quy trình dạy học khám phá…………………………… 1.2.5 Liên hệ dạy học khám phá số phương pháp …… 1.3.Một số tình điển hình dạy học mơn Tốn…………… 1.3.1 Dạy học khái niệm…………………………………………… 1.3.2 Dạy học định lí………………………………………………… 1.3.3 Dạy học tựa thuật toán quy tắc tựa thuật giải…………… 1.3.4 Dạy học giải toán……………………………………………… 1.4 Cơ sở thực tiễn…………………………………………………… 1.4.1 Phân tích, giới thiệu chương trình, nội dung mục tiêu dạy học nội dung đạo hàm ứng dụng đạo hàm……………………… 1.4.2 Mục đích yêu cầu việc dạy học ứng dụng đạo hàm 1 v 1.5 Một phần thực trạng dạy học nội dung ứng dụng đạo hàm trường Trung học phổ thông………………………………………… KẾT LUẬN CHƯƠNG 1…………………………………………… CHƯƠNG 2: THIẾT KẾ MỘT SỐ TÌNH HUỐNG KHÁM PHÁ DẠY HỌC CHỦ ĐỀ ỨNG DỤNG CỦA ĐẠO HÀM…………… 2.1 Đặc trưng tình dạy học khám phá……… 2.2 Đặc trưng dạng tập dạy học khám phá……………… 2.2.1 Bài tập có tính mở…………………………………………… 2.2.2 Bài tập có câu hỏi có liên quan với nhau…………………… 2.2.3 Bài tập có nhiều cách giải……………………………………… 2.3 Một số cách thức để tạo tình khám phá dạy học … 2.3.1 Dựa vào tình có thực tiễn……………………… 2.3.2 Quan sát, điền bảng, điền từ…………………………………… 2.3.4 Lật ngược vấn đề khám phá………………………………… 2.3.5 Phân tích sai lầm……………………………………………… 2.3.6 Giái tập có đặc trưng dạy học khám phá……… 2.3.7 Thảo luận vấn đề………………………………………… 2.4 Thiết kế số tình dạy học khái niệm ………………… 2.4.1 Các hoạt động dạy học khái niệm theo hướng khám phá…… 2.4.2 Dạy học khái niệm cực trị…………………………………… 2.4.3 Dạy học khái niệm GTLN, GTNN hàm số……………… 2.5 Thiết kế số tình dạy học định lí……………………… 2.5.1 Dạy học định lí theo hướng khám phá……………………… 2.5.2 Dạy học khám phá định lí điều kiện cần để hàm số đạt cực trị……………………………………………………………………… 2.5.3 Dạy học khám phá định lí điều kiện đủ để hàm số đạt cực trị… 21 24 25 25 27 27 28 28 29 29 29 30 30 32 32 32 32 34 36 39 39 39 41 vi 2.5.4 Dạy học khám phá định lí đạo hàm cấp hai cực trị hàm số 44 2.6 Thiết kế số tình dạy học quy tắc, thuật tốn ………… 46 2.6.1 Dạy học thuật toán quy tắc thuật toán theo hướng khám phá 46 2.6.2 Dạy học quy tắc tìm cực trị hàm số đạo hàm cấp hai… 46 2.6.3 Dạy học khám phá quy tắc tìm GTLN, GTNN hàm số đoạn 47 2.6.4 Dạy học khám phá khảo sát biến thiên vẽ …………………… 49 2.7 Thiết kế số tình dạy học giải toán……………………… 50 2.7.1 Dạy học giải toán theo hướng khám phá………………………… 50 2.7.2 Dạy học khám phá dùng đạo hàm để chứng minh bất đẳng thức 51 2.7.3 Dạy học khámphá dùng đạo hàm để giải phương trình………… 56 2.7.4 Dạy học khám phá tìm GTLN, GTNN hàm ố………………… 59 KẾT LUẬN CHƯƠNG 2………………………………………………… 62 CHƯƠNG 3: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM………………………… 62 3.1.Mục đích nhiệm vụ thực nghiệm sư phạm…………………… 62 3.1.1.Mục đích thực nghiệm sư phạm………………………………… 62 3.1.2 Nhiệm vụ thực nghiệm sư phạm……………………………… 3.2 62 Phương pháp thực nghiệm sư phạm……………………………… 3.3 Kế 62 hoạch nội dung thực nghiệm sư phạm……………………… 3.3.1 Kế 62 hoạch đối tượng thực nghiệm sư phạm…………………… 3.3.2 Nội 62 dung thực nghiệm sư phạm………………………………… 63 3.4.Tiến hành thực nghiệm sư phạm……………………………………… 63 3.5 Kết thực nghiệm sư phạm…………………………………… 82 3.5.1 Kết phiếu học tập kiểm tra……………………… 82 3.5.2 Phân tích, đánh giá khả khám phá kiến thức học sinh… 83 3.5.3 Ý kiến đánh giá giáo viên học sinh ………………… 84 KẾT LUẬN CHƯƠNG 3………………………………………………… 85 vii -∞ x y' -2 0+0- - +∞ Từ bảng biến thiên ta có max y  y(0)  R Hàm số khơng có GTNN 0 y 1 y (  3  cos khoảng ; ) x Ta có : y'  sin2x , y'   x   cos x Bảng biến thiên Từ bảng biến thiên ta có x    max y  y(2)  , mRin y  y(2)   R 4  5 y' ; y [  sin đoạn ] Ta có :x y'   cos2 + -1 y x y -∞ , '0 - -∞  x  sin x Ta có bảng biến thiên x y' y  -  2 +  Vậy : max y  y(5   5 ) [ ; ] 36 mi n y  y   (2 )   [ 36; ] Vậy : Hàm số khơng có giá trị nhỏ max y  y( )  1  3 ( 22; ) 80 4/ Củng cố(2 phút) - Nêu bước để tìm GTLN, GTNN hàm số - Nêu cách làm tốn thực tế có liên quan đến GTLN, GTNN hàm số 5/ Hướng dẫn học tập nhà(1phút) - Nắm vững định nghĩa GTLN, GTNN hàm số - Nắm vững kỹ lập bảmg biến thiên hàm số tập D Bài tập phải làm: Bài 16, 17 (a, b,c), 19 Trang 22 SGK 3.4.2 Bài kiểm tra Nội dung tình khám phá Cho hàm số y  f (x) hàm đồng biến ttrên tập D, giả sử có đồ thị (C1) Hàm số y  g(x) hàm nghịch biến tập D, có đồ thị (C2) Hãy vẽ minh họa đồ thị (C1) (C2) hệ trục tọa độ Nhận xét số giao điểm (nếu có) hai đồ thị hàm miền D Nếu hai hàm số hàm hàm cịn lại hàm đơn điệu D nhận xét nêu cịn khơng? Từ nêu lên cách chứng minh phương trình có nghiệm Dụng ý sư phạm: Với ý ý thông qua vẽ đồ thị hai hàm số HS nhận chúng cắt cắt điểm Với ý 3, thay đổi tính chất hàm tình nhận xét (HS minh họa đồ thị hàm số) Thông qua ý HS khám phá cách để chứng minh phương trình có nghiệm Đó là: 81 Nếu muốn chứng minh phương trình h(x)  có nghiệm tập D, ta chuyển phương trình đầu dạng f (x)  g(x) cho: * Chỉ hàm số y  f (x) hàm đồng biến ttrên tập D, y  g(x) hàm nghịch biến tập D Hoặc hàm số y  f (x) hàm đơn điệu tập D y  g(x) hàm D; * Chỉ hoành độ giao điểm hai hàm số (hoặc nẩm nghiệm phương trình); * Chứng minh nghiệm phương trình dựa vào tính chất hàm số 3.5 Kết thực nghiệm sư phạm 3.5.1 Kết phiếu học tập kiểm tra Lớp Sĩ số 12A3 45 Bảng 3.1 Thống kết phiếu học tập Khám phá đầy Khám phá Phiếu đủ kiến thức phần kiến thức học tập SL % SL % 16 35.6 20 44.4 Số 27 22 48.9 60 Số 32 10 22.2 71.1 Số 38 15.6 84.4 Số Không khám phá SL % 20 13.3 6.7 0 Bảng 3.2 Thống kê kết kiểm tra Lớp Số HS SL 12A3 45 42 Ý1 % SL 93.3 39 Ý2 82 % SL 86.7 37 Ý3 % SL 82.2 32 Ý4 % 71.1 Biểu đồ 3.1 So sánh khả khám phá kiến thức học sinh thông qua phiếu học tập 40 35 30 Khám phá đầy đủ kiến thức 25 20 Khám phá phần kiến thức 15 Không khám phá 10 Phiếu học Phiếu học Phiếu học Phiếu học tập số tập số tập số tập số Biểu đồ 3.2 Kết kiểm tra lớp 12A3 45 40 35 30 25 20 15 10 Ý1 Ý2 Ý3 Ý4 3.5.2 Phân tích, đánh giá khả khám phá kiến thức học sinh thông qua phiếu học tập kiểm tra Ở Phiếu học tập số 2, có 35.6% số lượng học sinh khám phá đầy đủ kiến thức có tới 20% học sinh chưa khám phá kiến thức 83 Nhưng đến phiếu học tập số 5, có tới 84.4% HS có khả khám phá tồn kiến thức, có 15.6% khám phá phần kiến thức khơng có HS khơng khám phá Như vậy, lúc đầy HS chưa quen với dạy học khám phá khả tự khám phá cịn nhiều hạn chế Thông qua hoạt động GV thiết kế, HS hình thành khả tự học, tự khám phá kiến thức cho thân Với kiểm tra, ý đơn giản nên số lượng khám phá cao (93.3%) Số lượng giảm dần cho ý tiếp theo, đến ý cịn 71.1% HS khám phá Như vậy, ta thấy số lượng HS khám phá kiến thức tình 71.1% 3.5.3 Ý kiến đánh giá giáo viên học sinh tham dự thực nghiệm sư phạm Sau tiết thực nghiệm sư phạm, vấn để tham khảo ý kiến em lớp thực nghiệm (12A3) GV tham gia dự tiết thực nghiệm  Các câu hỏi GV sau: Câu hỏi Thầy (Cơ) có nhận xét khơng khí học tập em HS TNSP? Câu hỏi Thầy (Cô) cho biết ưu điểm thách thức đặt sử dụng DHKP?  Các câu hỏi HS sau: Câu hỏi Qua hoạt độngGV tổ chức học, em có nhận xét gì? Câu hỏi Điều TNSP làm cho em thích nhất? Tổng hợp ý kiến thu sau:  Đối với HS, đa số HS cho rằng: 84 - HS tự khám phá kiến thức học thông qua hoạt động; - HS cảm thấy hứng thú với tiết học; - HS thấy phát huy nội lực thân; - Vai trò HS tiết học đề cao  Đối với GV, đa số GV cho rằng: - Phải nhiều thời gian nhà để thiết kế hoạt động khó khăn việc phân phối thời gian hợp lí lớp; - HS hứng thú, tham gia nhiệt tình với hoạt động học; - Với cách học HS hình thành phương pháp tự học cho mình; - HS phát huy tư tích cực - độc lập - sáng tạo trình học tập HS Tuy nhiên, HS chưa quen với PPDH tích cực nên cách thức lớp cịn gặp khó khăn mặt ổn định tổ chức việc phân phối thời gian lớp có nhiều tình phát sinh Do điều kiện thời gian, khó khăn việc tổ chức thực nghiệm trường THPT, nên việc thử nghiệm chưa triển khai diện rộng đối tượng, việc đánh giá hiệu việc sử dụng DHKP chưa mang tính khái quát Chúng hy vọng giải vấn đề thời gian tới KẾT LUẬN CHƯƠNG Chương luận văn trình bày việc thực nghiệm sư phạm tác giả trường THPT Chương Mỹ A - Hà Nội, khoảng thời gian tháng Giáo viên dạy TNSP Lê Thị Bích Xun, với giáo án trình bày luận văn chương Trong giáo án thực nghiệm, tác giả đưa tình đánh giá khả khám phá kiến thức HS thông qua phiếu học tập (gồm phiếu) 85 Kết TNSP đánh giá qua kiểm tra tình khám phá kiến thức qua vấn GV HS tham gia đợt thực nghiệm Qua đó, tác giả thấy thuận lợi khó khăn HS khám phá kiến thức Những khó khăn HS gặp phải chưa quen với cách học em quen với cách học GV đưa mẫu em việc làm theo hay GV đưa kiến thức sau dùng ví dụ để giải thích, giảng giải cho điều đó; Phải nắm thật vững kiến thức liên quan đến phải biết huy động kiến thức cũ cách hợp lí, khả tự trình bày cịn kém; Mất thời gian cho việc tự khám phá kiến thức nên HS khơng có nhiều thời gian cho việc luyện tập tập Bên cạnh HS có thuận lợi định nhưHS có động hứng thú giải tình huống; HS thấy ý nghĩa kiến thức mà HS khám phá ra; HS hoạt động theo nhóm để trao đổi kiến thức học hỏi bạn nhóm Thông qua TNSP,tác giả thấy nhiều thách thức đặt sử dụng DHKP thực tiễn giảng dạy Mất nhiều thời gian thiết kế giáo án thực hoạt động lớp; tinh thần hợp tác trao đổi theo nhóm HS cịn hạn chế; lớp đối tượng HS không đồng nên với em có lực học yếu việc khám phá kiến thức khó thực Tuy nhiên, đa số em lớp TN hứng thú với cách học Khả khám phá kiến thức em ngày cao quen dần với DHKP.Thơng qua ta thấy, việc sử dụng DHKP dạy học chủ đề ứng dụng đạo hàm chương trình Giải tích 12 nâng cao đề xuất có tính khả thi hiệu Như giả thuyết khoa học đề chấp nhận 86 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ Kết luận Quá trình nghiên cứu đề tài: "Dạy học khám phá chủ đề ứng dụng đạo hàm trường THPT"(Ban nâng cao) thu kết sau: + Nghiên cứu sở lí luận số PPDH tích cực nói chung hệ thống sở lí luận DHKP Minh họa cho lí luận số ví dụ dạy học ứng dụng đạo hàm lớp Giải tích 12 nâng cao + Khai thác vận dung DHKP số tình dạy khái niệm, định lí, quy tắc, giải tốn nội dung ứng dụng đạo hàm thiết kế giáo án có sử dụng DHKP + Tiến hành thực nghiệm với giáo án thực nghiệm Kết thực nghiệm kiểm chứng hiệu tính khả thi đề tài Ý nghĩa luận văn + Qua thực luận văn với đề tài: "Dạy học khám phá chủ đề ứng dụng đạo hàm trường THPT" (Ban nâng cao), thân tác giả nghiên cứu hệ thống sở lí luận PPDH tích cực nói chung DHKP nói riêng Bên cạnh đó, bước đầu vận dụng lí luận vào thực tiễn giảng dạy trường THPT + Luận văn góp phần làm sáng tỏ cách vận dụng DHKP vào thực tiễn dạy học đặc biệt tình điển hình dạy học mơn Tốn dạy học khái niệm, định lí, quy tắc giải tập + Qua TNSP việc vận dụng DHKP dạy học nội dung ứng dụng đạo hàm , tác giả thấy: - Việc áp dụng DHKP có tác động tích cực tới việc học tập HS hoạt động giảng dạy GV như: Tạo điều kiện cho HS tích cực tham gia vào học; góp phần phát triển tư cho HS; hướng dẫn GV, HS tự 87 khám phá tri thức, tự phát giải vấn đề Điều tạo cho HS hứng thú với mơn Tốn - Việc vận dụng PPDH khám phá vào thực tiễn dạy học tốn nói chung dạy học chủ đề "Ứng dụng đạo hàm" nói riêng có tính khả thi - Những vấn đề nghiên cứu luận văn thu kết tốt, điều cho thấy mục đích nghiên cứu luận văn thực - Các kết nghiên cứu luận văn dùng làm tài liệu tham khảo cho GV Toán trường phổ thông cho quan tâm DHKP Khuyến nghị Trong trình thực đề tài, tác giả xin mạnh dạn đề xuất số ý kiến sau: - Trên sở vấn đề lí luận đề xuất luận văn, đề tài cần nghiên cứu rộng rãi - Quá trình dạy học Tốn trường phổ thơng cần tổ chức theo hướng tích cực hóa hoạt động HS để phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo HS - Ban giám hiệu THPT cần quan tâm đạo, phát động phong trào đổi PPDH GV HS cần tạo điều kiện vật chất, tinh thần thuận lợi cho việc áp dụng PPDH tích cực nói chung PPDH khám phá nói riêng Do thời gian nghiên cứu hạn chế nên kết nghiên cứu luận văn chưa đầy đủ, sâu sắc khơng tránh khỏi thiếu sót Vì vậy, tác giả mong muốn đề tài nghiên cứu sâu áp dụng rộng để kiểm chứng tính khả thi đề tài cách khách quan nâng cao giá trị thực tiến đề tài 88 DANH MỤC CÁC TÀI LIỆU THAM KHẢO Nguyễn Hữu Châu (2005) , Những vấn đề chương trình trình NXB Giáo dục Vũ Cao Đàm (2010), Giáo trình phương pháp nghiên cứu khoa học NXB Giáo dục Hoàng Thị Mỹ Hạnh (2012), Dạy học khám phá có hướng dẫn chủ đề phương trình, bất phương trình mũ logarit chương trình tốn lớp 12 ban nâng cao Luận văn thạc sĩ Sư phạm Toán ĐHGD ĐHQGHN Nguyễn Văn Hiến (2009), "Rèn luyện lực khám phá Tốn học", Tạp chí Giáo dục số 225 kì tháng 11 Trần Bá Hoành (2004), "Dạy học hoạt động khám phá có hướng dẫn" Thơng tin khoa học giáo dục, số 102 Trần Bá Hoành (2002), "Những đặc trưng phương pháp dạy học tích cực" Tạp chí Giáo dục, số 32 Nguyễn Thị Vân Hương - Nguyễn Thị Hồng Quý (2009), " Quy trình vận dụng DHKP để giáo dục mơi trường mơi trường tự nhiên xã hội" Tạp chí Giáo dục số 220 kì tháng 8 Nguyễn Bá Kim (2002), Phương pháp dạy học mơn Tốn NXB ĐHSP Nguyễn Thành Kỉnh (2009), "Đổi PPDH theo hướng tích cực hóa người họ"c Tạp chí Giáo dục số 223 kì tháng 10 10 Nguyễn Kỳ (1194), Học Tốn theo phương pháp học tích cực NCGD 11 Luật giáo dục nghị định hướng dẫn (2008) NXB ĐH K TQD 12 Nguyễn Phú Lộc, Bùi Phương Uyên (2009), "Dạy học định lí với vấn đề tìm kiếm" Tạp chí Giáo dục số 208 13 Bùi Văn Nghị (2008), Giáo trình phương pháp dạy học nội dung cụ thể mơn Tốn NXB Đại học Sư phạm 89 14 Bùi văn NGhị (2009) , Vận dụng lí luận vào thực tiễn dạy học mơn Tốn trường phổ thông NXB Đại học Sư phạm 15 Trần Phương (2008), Tuyển tập chuyên đề luyện thi đại học mơn Tốn NXB Hà Nội 16 Polya Geogre (1997), Giải toán NXB Giáo dục 17 Đặng Khắc Quy (2009), Vận dụng phương pháp dạy học khám phá có hướng dẩn chứng minh bất đẳng thức trường Trung học phổ thông Luận văn Thạc sĩ Sư phạm Toán, ĐHSP Thái Nguyên 18 Dương Thị Quỳnh, Ngô Thị Tâm (2010), "Một số biện pháp bồi dưỡng hứng thú học tập cho học sinh dạy học giải tập tốn" Tạp chí Giáo dục số 229 kì tháng 19 Nguyễn Thúy Quỳnh (2012), Vận dụng lý thuyết dạy học khám phá dạy học môn sinh học lớp Trung học sở Luận văn Thạc sĩ Sư phạm Sinh, ĐHGD - ĐHQGHN 20 Quách Thị Phương Thúy (2013), Phát triển lực giải vấn đề dạy học nội dung đạo hàm chương trình tốn trung học phổ thơng Luận văn Thạc sĩ Sư phạm Toán, ĐHGD - ĐHQGHN 21 Nguyễn Cảnh Toàn (1997), Tập cho học sinh giỏi làm quen dần với nghiên cứu toán học, NXB Giáo dục 22 Bùi Quang Trường (2009), Những dạng tốn điển hình đề thi tuyển sinh Đại học 23 Sách giáo khoa sách giáo viên Giải tích 12 nâng cao (2009) NXBGD 24 Đảng cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ IX (2001) NXB Chính trị Quốc gia 90 PHỤ LỤC PHỤ LỤC PHÂN PHỐI CHƯƠNG TRÌNH CHƯƠNG GIẢI TÍCH 12 NÂNG CAO Tên STT Tính đơn điệu hàm số Luyện tập Cực trị hàm số Giá trị lớn nhỏ hàm số Luyện tập Đồ thị hàm số phép tịnh tiến hệ tọa độ Đường tiệm cận đồ thị hàm số Luyện tập Khảo sát biến thiên vẽ đồ thị hàm số đa thức Khảo sát biến thiên vẽ đồ thị hàm số phân thức hữu tỉ Luyện tập Luyện tập Số tiết Một số toán thường gặp đồ thị hàm số Luyện tập Ôn tập Tổng số 23 91 PHỤ LỤC PHIẾU ĐIỀU TRA THỰC TRẠNG DẠY VÀ HỌC CHỦ ĐỀ ỨNG DỤNG CỦA ĐẠO HÀM LỚP 12 NÂNG CAO PHIẾU ĐIỀU TRA SỐ Bảng 1.1 Kết điều tra phần thực trạng việc học chủ đề "Ứng dụng đạo hàm" lớp 12 nâng cao Đồng ý STT NỘI DUNG Số lượng T ỷ lệ (%) Đối với lý thuyết chủ đề ứng dụng đạo 180 hàm em cảm thấy nào? 30 - Khó hiểu - Dễ 50 hiểu, - Bình thường, nắm khơng sâu Khi học chủ đề ứng dụng đạo hàm em gặp 100 16.7 27.8 55.6 180 phải khó khăn ? 30 - Khơng hiểu lý thuyết - Khó áp dụng lý thuyết vào tập 160 mức độ trở lên - Phải tổng hợp nhiều kiến thức để làm 170 tập 16.7 88.9 94.4 Trong học giáo viên đưa câu hỏi, tập em thường: - Suy nghĩ, tìm cách trả lời câu hỏi - Mở sách giáo khoa, sách giải tập để tìm câu trả lời 92 58 71 32.2 39.4 - Chờ giáo viên trả lời 27 15 - Không quan tâm 24 13.3 Khi giải tập chủ đề ứng dụng đạo hàm em thường: 180 - Vận dụng lý thuyết để làm 180 100 - Dùng kiến thức cũ để làm 10 5.6 - Suy nghĩ theo nhiều hướng khác 3.3 Sau học xong chủ đề ứng dụng đạo hàm lớp 12 nhà em thường: 180 - Tìm đọc thêm tài liệu có liên quan đến 70 38.9 - Chỉ làm hết tập SGK 45 25 - Làm hết SGK SBT 54 30 - Không làm tập 11 61.1 4.4 170 94.4 172 95.6 - Không 134 74.4 - Thường xuyên 0- Có Nhưng 46 nội dung để nắm vững kiến thức Em cho chủ đề ứng dụng đạo hàm chủ đề - Bài tập dạng đa số dễ - Bài tập đa dạng - Khó vận dụng để giải nhiều toán liên quan đến hàm số Khi dạy chủ đề ứng dụng đạo hàm , GV có thiết kế tình cho HS hoạt động không? 25.6 93