ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM NGUYỄN VĂN GIÁP Tên đề tài: NGHIÊN CỨU HỘI CHỨNG HÔ HẤP Ở LỢN THỊT TẠI TRẠI TÂN THÁI - ĐỒNG HỶ - THÁI NGUN VÀ BIỆN PHÁP PHỊNG TRỊ KHĨA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Hệ đào tạo : Chính quy Chuyên ngành : Thú y Khoa : Chăn nuôi thú y Lớp : 41 thú y Khóa học : 2009 - 2013 Thái Nguyên, năm 2013 ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM NGUYỄN VĂN GIÁP Tên đề tài: NGHIÊN CỨU HỘI CHỨNG HÔ HẤP Ở LỢN THỊT TẠI TRẠI TÂN THÁI - ĐỒNG HỶ - THÁI NGUN VÀ BIỆN PHÁP PHỊNG TRỊ KHĨA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Hệ đào tạo : Chính quy Chuyên ngành : Thú y Khoa : Chăn nuôi thú y Lớp : 41 thú y Khóa học : 2009 - 2013 Giảng viên hướng dẫn : Th.S Hà Thị Hảo Giảng viên khoa Chăn nuôi thú y Trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên Thái Nguyên, năm 2013 LỜI CẢM ƠN Trong q trình thực đề tài, ngồi nỗ lực thân, nhận hướng dẫn, bảo, giúp đỡ tận tình, tạo điều kiện đóng góp ý kiến q báu giáo ThS Hà Thị Hảo để xây dựng hoàn thiện khố luận Tơi xin chân thành cảm ơn: Ban giám hiệu nhà trường, tồn thể thầy giáo khoa chăn nuôi thú y trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên, đặc biệt cô giáo ThS Hà Thị Hảo động viên, giúp đỡ hướng dẫn bảo tơi tận tình suốt q trình thực hồn thành khố luận Tơi xin chân thành cảm ơn: Tồn cán cơng nhân viên Trại giống lợn Tân Thái, Trung tâm giống vật nuôi tỉnh Thái Nguyên tạo điều kiện giúp đỡ q trình thực đề tài Để góp phần cho việc hồn thành khố luận đạt kết tốt, nhận động viên, giúp đỡ gia đình bạn bè Tơi xin bày tỏ lịng biết ơn chân thành trước giúp đỡ quý báu Thái Nguyên, ngày 04 tháng 12 năm 2013 Sinh viên Nguyễn Văn Giáp LỜI NÓI ĐẦU Để trở thành kĩ sư, bác sỹ giỏi xã hội công nhận, sinh viên trường cần trang bị cho vốn kiến thức khoa học, chun mơn vững vàng hiểu biết xã hội Do thực tập trước trường việc quan trọng sinh viên nhằm giúp sinh viên củng cố lại kiến thức học bước đầu làm quen với công tác nghiên cứu khoa học, vận dụng lý thuyết thực tiễn sản xuất, tiếp cận làm quen với công việc Qua sinh viên nâng cao trình độ áp dụng tiến khoa học kỹ thuật vào sản xuất Đồng thời tạo cho tác phong làm việc khoa học, tính sáng tạo để trường phải cán vững vàng lý thuyết giỏi tay nghề, có trình độ chuyên môn cao đáp ứng yêu cầu sản xuất góp phần vào phát triển đất nước Được trí nhà trường, Ban chủ nhiệm khoa chăn nuôi thú y, cô giáo hướng dẫn tiếp nhận sở tiến hành thực tập Trại giống lợn Tân Thái - Đồng Hỷ - Thái Nguyên với đề tài: “Nghiên cứu hội chứng hô hấp lợn thịt trại Tân Thái - Đồng Hỷ - Thái Nguyên biện pháp phòng trị” Sau thời gian thực tập với tinh thần làm việc khẩn trương, nghiêm túc nên tơi hồn thành khố luận Do trình độ, thời gian, kinh phí có hạn, bước đầu cịn bỡ ngỡ cơng tác nghiên cứu nên khố luận tơi khơng tránh khỏi sai sót vá hạn chế, tơi mong nhận ý kiến đóng góp thầy cơ, đồng nghiệp để khố luận tơi hồn thiện Tơi xin chân thành cảm ơn! MỤC LỤC Trang Phần CÔNG TÁC PHỤC VỤ SẢN XUẤT 1.1 ĐIỀU TRA CƠ BẢN 1.1.1 Điều kiện tự nhiên 1.1.1.1 Vị trí địa lý 1.1.1.2 Điều kiện khí hậu, thuỷ văn 1.1.1.3 Đất đai 1.1.1.4 Giao thông, thuỷ lợi 1.1.2 Điều kiện kinh tế, trị, xã hội 1.1.2.1 Tình hình dân cư xung quanh trại 1.1.2.2 Cơ cấu tổ chức trại 1.1.2.3.Cơ sở vật chất kỹ thuật 1.1.3 Tình hình sản xuất 1.1.3.1 Tình hình sản xuất ngành chăn nuôi 1.1.3.2 Tình hình sản xuất ngành trồng trọt 1.1.4 Đánh giá chung 1.1.4.1 Thuận lợi 1.1.4.2 Khó khăn 1.1.5 Phương hướng sản xuất 1.1.5.1 Ngành chăn nuôi 1.1.5.2 Ngành trồng trọt 1.2 NỘI DUNG, PHƯƠNG PHÁP VÀ KẾT QUẢ PHỤC VỤ SẢN XUẤT 1.2.1 Nội dung phục vụ sản xuất 1.2.2 Phương pháp tiến hành 1.2.3 Kết phục vụ sản xuất 1.2.3.1 Công tác chăn nuôi 1.2.3.2 Công tác thú y 10 1.3 KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ 14 1.3.1 Kết luận 14 1.3.2 Đề nghị 14 Phần CHUYÊN ĐỀ NGHIÊN CỨU KHOA HỌC 16 2.1 ĐẶT VẤN ĐỀ 16 2.1.1 Mục tiêu nghiên cứu 17 2.1.2.Ý nghĩa khoa học sở thực tiễn 17 2.2 TỔNG QUAN TÀI LIỆU 17 2.2.1 Vai trò, chức sinh lý máy hô hấp 17 2.2.2 Cơ sở khoa học 18 2.2.2.1 Hội chứng hô hấp lợn 18 2.2.2.2 Nguyên nhân vi khuẩn 20 2.2.2.3 Nguyên nhân virus 23 2.2.2.4 Nguyên nhân ký sinh trùng 27 2.2.2.5 Nguyên nhân điều kiện ngoại cảnh 27 2.2.3 Nguyên tắc, phương pháp phịng điều trị hội chứng hơ hấp lợn 27 2.2.3.1.Nguyên tắc phòng bệnh 27 2.2.3.2 Nguyên tắc điều trị 29 2.2.4 Đặc điểm số giống, dịng lợn ni trại giống lợn Tân Thái 31 2.2.5 Tình hình nghiên cứu nước giới 36 2.2.5.1 Tình hình nghiên cứu nước 36 2.2.5.2 Tình hình nghiên cứu giới 37 2.3 ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 39 2.3.1 Đối tượng phạm vi nghiên cứu 39 2.3.2 Địa điểm thời gian tiến hành 39 2.3.3 Nội dung nghiên cứu 39 2.3.4 Các tiêu theo dõi phương pháp nghiên cứu 39 2.3.4.1 Các tiêu theo dõi 39 2.3.4.2 Phương pháp nghiên cứu 40 2.3.5 Phương pháp tính tiêu 41 2.4 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 42 2.4.1 Kết theo dõi tỷ lệ lợn mắc hội chứng hô hấp theo đàn theo cá thể 42 2.4.2 Kết theo dõi tỷ lệ mắc hội chứng hô hấp theo tuổi lợn thịt nuôi trại Tân Thái 44 2.4.3 Kết theo dõi tỷ lệ lợn mắc hội chứng hô hấp theo tháng lợn thịt nuôi trại Tân Thái 45 2.4.4 Kết theo dõi tỷ lệ mắc hội chứng hơ hấp theo dịng lợn nuôi trại Tân Thái 46 2.4.5 Kết theo dõi tỷ lệ mắc hội chứng hô hấp theo tính biệt lợn thịt ni trại Tân Thái 47 2.4.6 Kết theo dõi tỷ lệ lợn chết mắc hội chứng hô hấp 47 2.4.7 Kết theo dõi biểu lâm sàng bệnh tích lợn mắc bệnh 48 2.4.8 Kết theo dõi hiệu điều trị loại thuốc Tylospec Hanceft lợn mắc hội chứng hô hấp 50 2.4.9 Kết theo dõi tỷ lệ tái nhiễm hội chứng hô hấp lợn thịt hiệu điều trị lần 51 2.5 KẾT LUẬN, TỒN TẠI VÀ ĐỀ NGHỊ 52 2.5.1 Kết luận 52 2.5.2 Tồn 53 2.5.3 Đề nghị 53 DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT Cs Kg Km M2 Ml Mm Nxb % M 304 L 06 L 11 L 19 L 64 F1(DY) C1050 C22 D(LY) D(YL) H(DY) Cộng Kilơgam Kilơmét Mét vng Mililít Milimét Nhà xuất Phần trăm Maxter 304 Landrace Yorkshire Duroc Pietrain ♂ Duroc x ♀Yorkshire ♂L06 x ♀L11 ♀L06 x ♂L11 ♂L19 x ♀ C1050 D=50%; L=25%; Y=25% D=50%; Y=25%; L=25% H=50%; D2=5%; Y=25% DANH MỤC BẢNG BIỂU Trang Bảng 1.1: Nhiệt độ, ẩm độ trung bình hàng năm huyện Đồng Hỷ Bảng 1.2: Kết sản xuất trại Tân Thái từ năm 2010 - 2013 Bảng 1.3: Kết thực công tác chăn nuôi Bảng 1.4: Lịch tiêm phòng cho đàn lợn thịt, lợn hậu bị lợn nái trại Tân Thái 10 Bảng 1.5: Kết công tác phục vụ sản xuất 13 Bảng 2.1: Tỷ lệ mắc hội chứng hô hấp theo đàn theo cá thể 42 Bảng 2.2 Tỷ lệ lợn mắc hội chứng hô hấp theo tuổi 44 Bảng 2.3: Tỷ lệ lợn mắc hội chứng hô hấp theo tháng 45 Bảng 2.4: Tỷ lệ mắc hội chứng hơ hấp theo dịng lợn 46 Bảng 2.5: Tỷ lệ mắc hội chứng hô hấp lợn theo tính biệt 47 Bảng 2.6: Tỷ lệ lợn chết mắc hội chứng hô hấp 48 Bảng 2.7: Những biểu lâm sàng bệnh tích lợn mắc bệnh 49 Bảng 2.8 Kết điều trị bệnh hội chứng hô hấp lợn theo số phác đồ thực tế 50 Bảng 2.9: Tỷ lệ tái nhiễm hội chứng hô hấp lợn thịt kết điều trị lần 51 Phần CÔNG TÁC PHỤC VỤ SẢN XUẤT 1.1 ĐIỀU TRA CƠ BẢN 1.1.1 Điều kiện tự nhiên 1.1.1.1 Vị trí địa lý Trại giống lợn Tân Thái đơn vị trực thuộc Trung tâm khuyến nông giống kỹ thuật nơng lâm Thái Ngun, đóng địa bàn xóm Tân Thái - xã Hố Thượng - huyện Đồng Hỷ - tỉnh Thái Nguyên Trại cách thị trấn Chùa Hang km phía Bắc, trục đường từ thị trấn xã Khe Mo Nhìn chung, vị trí thuận lợi để trại chăn nuôi lợn phát triển cách xa khu công nghiệp, khu dân cư, bệnh viện, trường học đường giao thơng thuận tiện cho việc giao thơng vận tải thơng thương 1.1.1.2 Điều kiện khí hậu, thuỷ văn Theo phân vùng nhà khí hậu thuỷ văn thành phố, trại giống lợn Tân Thái nằm khu vực có khí hậu đặc trưng khu vực Trung du miền núi phía Bắc, nóng ẩm, mưa nhiều chịu ảnh hưởng gió mùa đơng bắc - Mùa mưa: Nóng ẩm, mưa nhiều (từ tháng đến tháng 9) Nhiệt độ trung bình: 270C Ẩm độ trung bình: 83% Tổng lượng mưa: 1726mm - Mùa khơ: Thời tiết khơ, rét, mưa (từ tháng 10 năm trước tới tháng năm sau) Nhiệt độ trung bình: 190C Ẩm độ trung bình: 80,8% Tổng lượng mưa: 299,2mm Thuỷ văn: Trại Tân Thái có nguồn nước nước mặt nguồn nước ngầm tương đối phong phú Nguồn nước dùng chăn nuôi lấy từ giếng khoan Nguồn nước dùng trồng trọt lấy từ ao nuôi cá 46 bệnh tăng cao vào tháng 9, 10 Tỷ lệ lợn mắc hội chứng hô hấp tăng cao vào tháng 10 thời tiết chuyển mùa từ thu sang đơng, khí hậu thay đổi, chênh lệch nhiệt độ ngày đêm cao nên lợn ăn ít, sức đề kháng với yếu tố gây bệnh Kết hoàn toàn phù hợp Nicolet.J(1992) [28], John Carr (1997) [22], ảnh hưởng yếu tố mơi trường, thời tiết, khí hậu trạng thái stress đến khả mắc bệnh đường hô hấp lợn thịt Hội chứng bệnh có liên quan đến: Mật độ, tình trạng vệ sinh, điều kiện nhiệt độ, ẩm độ, trạng thái stress, yếu tố vốn không đảm bảo theo yêu cầu kỹ thuật đây; thường xun có mật độ ni đơng; tình trạng vệ sinh kém; nhiệt độ thấp, độ ẩm cao so với yêu cầu kỹ thuật Tình trạng stress kéo dài kết hợp với chăm sóc ni, dưỡng dẫn tới hệ làm giảm sức đề kháng gia súc, tạo điều kiện thuận lợi cho mầm bệnh xâm nhập, sinh trưởng, phát triển gây bệnh 2.4.4 Kết theo dõi tỷ lệ mắc hội chứng hô hấp theo dịng lợn ni trại Tân Thái Để biết tỷ lệ lợn nhiễm hội chứng hô hấp theo dịng lợn chúng tơi tiến hành theo dõi tổ hợp lai thương phẩm mang nhiều máu có ưu lai cao đáp ứng mục đích nâng cao suất hiệu chăn nuôi Bảng 2.4: Tỷ lệ mắc hội chứng hơ hấp theo dịng lợn Số lợn theo dõi (con) Số lợn mắc bệnh (con) Tỷ lệ mắc bệnh (%) D(LY) 129 25 19,37 D(YL) 131 27 20,61 Thương phẩm máu 134 21 15,67 Thương phẩm máu 160 25 15,62 Tính chung 554 98 17,68 Dòng lợn Theo bảng 2.4 cho thấy tỷ lệ nhiễm hội chứng hơ hấp dịng lợn có khác rõ rệt: Dòng lợn lai thương phẩm máu D(LY) D(YL) có tỷ lệ mắc bệnh tương ứng 19,37%, 20,61% 47 Dòng lợn lai thương phẩm máu máu có tỷ lệ mắc bệnh tương ứng 15,67%, 15,62% Qua kết điều tra cho thấy: Nguyên nhân chủ yếu đặc điểm thời tiết khí hậu thay đổi đột ngột theo mùa, mơi trường chăn ni có nhiều biến đổi tiêu cực, công tác vệ sinh thú y, khử trùng tiêu độc chưa triệt để chăm sóc ni dưỡng nên hội chứng hơ hấp xảy nhiều dịng lợn ngoại 2.4.5 Kết theo dõi tỷ lệ mắc hội chứng hơ hấp theo tính biệt lợn thịt nuôi trại Tân Thái Để biết ảnh hưởng tính biệt đến tỷ lệ mắc hội chứng hơ hấp lợn thịt, tiến hành chia lợn làm hai tính: đực Kết thu qua bảng 2.5 Bảng 2.5: Tỷ lệ mắc hội chứng hơ hấp lợn theo tính biệt Tính biệt Số lợn theo dõi (con) Số lợn mắc bệnh (con) Tỷ lệ mắc bệnh (%) Đực 286 46 16,08 Cái 268 52 18,18 Tính chung 554 98 17,68 Qua bảng 2.5 ta thấy lợn đực nhiễm bệnh nhiên tỷ lệ mắc hội chứng hô hấp lợn theo tính biệt có khác nhau: Qua theo dõi 554 có tới 98 mắc bệnh Trong lợn đực theo dõi 286 có 46 mắc bệnh nên tỷ lệ mắc bệnh 16,08% Lợn theo dõi 268 có tới 52 mắc bệnh nên tỷ lệ mắc bệnh là: 18,18% Như tỷ lệ mắc hội chứng hô hấp lợn cao lợn đực 2,1% chúng sống điều kiện mơi trường giống thường xun có di chuyển lợn, dồn ghép đàn, mật độ nuôi nhốt đơng, điều kiện vệ sinh khơng đảm bảo tính có sức đề kháng tính đực nên dễ mắc bệnh 2.4.6 Kết theo dõi tỷ lệ lợn chết mắc hội chứng hô hấp Những lợn mắc bệnh nặng với triệu chứng điển hình hội chứng hơ hấp như: Thở khó, sốt cao, tần số hô hấp tăng cao, ngồi chó để thở… mặc 48 dù điều trị xuất lợn bị chết Kết theo dõi tỷ lệ lợn chết mắc hội chứng hô hấp theo tháng trình bày bảng 2.6 Bảng 2.6: Tỷ lệ lợn chết mắc hội chứng hô hấp Tháng Số lợn Số lợn Số lợn chết Tỷ lệ chết/số lợn mắc bệnh theo dõi mắc bệnh (con) (%) (con) (con) 140 16 0 139 22 0 98 18 5,55 90 19 10,52 10 90 23 21,73 Tính chung 554 98 81,63 Từ bảng 2.6 kết thu cho thấy: Tỷ lệ lợn chết số lợn mắc hội chứng hô hấp theo tháng thấp, chiếm từ 0% đến 21,73% Tỷ lệ lợn chết cao vào tháng 10 thấp vào tháng 6,7 Kết phù hợp với nghiên cứu Nicolet.J (1992) [28], tỷ lệ lợn chết mắc bệnh đường hô hấp không cao Như thiệt hại kinh tế hội chứng hô hấp gây số lợn chết, mà bệnh gây thiệt hại chỗ tỷ lệ mắc bệnh cao, lợn mắc bệnh ăn uống bình thường sinh trưởng chậm, tiêu tốn thức ăn/kg thể trọng tăng cao dẫn đến hiệu chăn nuôi thấp Do vậy, để hạn chế thiệt hại kinh tế hội chứng hơ hấp gây điều quan trọng phải hạn chế tỷ lệ mắc bệnh biện pháp tốt phải có phương pháp phịng bệnh hiệu Bên cạnh nên sử dụng loại kháng sinh mẫn cảm với vi khuẩn đường hơ hấp phải có quy trình vệ sinh phòng bệnh đảm bảo tối thiểu lây lan mầm bệnh cần có chế độ chăm sóc ni dưỡng tốt 2.4.7 Kết theo dõi biểu lâm sàng bệnh tích lợn mắc bệnh Khi theo dõi lợn mắc hội chứng hô hấp, ghi chép lại biểu lâm sàng bệnh (triệu chứng) điển hình hội chứng hơ 49 hấp Với lợn bị chết hội chứng hô hấp chúng tơi tiến hành mổ khám xem bệnh tích ghi lại bệnh tích chủ yếu bệnh Kết hợp triệu chứng lâm sàng bệnh tích để tìm ngun nhân gây nên hội chứng hơ hấp đàn lợn trại Kết theo dõi triệu chứng bệnh tích điển hình thể qua bảng 2.7 Bảng 2.7: Những biểu lâm sàng bệnh tích lợn mắc bệnh Chỉ tiêu Số lợn mắc bệnh Số lợn chết mắc hội chứng hô hấp Biểu lâm sang - Ho, ho khan, khó thở, - Ho, khó thở, há mồm để thở, tần số hô há mồm để thở hấp tăng cao - Tần số hô hấp tăng - Sốt cao, ủ rũ, tách đàn nhanh - Chảy nước mũi Bệnh tích - Phổi viêm lan rộng có màu hồng nâu xám, có tượng nhục hố, gan hố - Hạch lâm ba phổi sưng to - Khí quản có nhiều bọt khí - Xoang ngực tích nước - Phổi bị viêm dính vào thành ngực, phổi bị chuyển màu nâu sẫm Qua bảng 2.7 cho thấy lợn mắc hội chứng hơ hấp có biểu lâm sàng (triệu chứng) bệnh tích điển hình Về triệu chứng: ho, lúc đầu ho khan, thở nhanh, tần số hô hấp tăng dần, há mồm để thở, đặc biệt ngày thay đổi thời tiết, buổi sáng sớm chiều tối Về bệnh tích: Chủ yếu quan hô hấp Đặc biệt phổi, phổi bị viêm lan rộng, có màu hồng nâu xám, có tượng nhục hoá, gan hoá, sưng to, xoang ngực tích nước Đối với bệnh viêm phổi - màng phổi có tượng số vùng phổi bị viêm dính vào thành ngực, phổi chuyển màu sẫm 50 2.4.8 Kết theo dõi hiệu điều trị loại thuốc Tylospec Hanceft lợn mắc hội chứng hơ hấp Trên thị trường có nhiều loại thuốc dùng để điều trị bệnh đường hô hấp, thực tế chưa có nhiều loại thuốc điều trị đặc hiệu với hội chứng hô hấp, loại thuốc có hiệu điều trị khác Ở tiến hành sử dụng hai loại thuốc Tylospec Hanceft lợn mắc hội chứng hô hấp Sau theo dõi phát số lợn mắc bệnh, chúng tơi tiến hành cách ly có biểu lâm sàng, chia thành hai lô để sử dụng hai loại thuốc kháng sinh Tylospec Hanceft, có chế độ chăm sóc ni dưỡng đồng hợp lý Ngồi hai loại kháng sinh điều trị chúng tơi cịn kết hợp sử dụng số thuốc có tác dụng giảm ho, long đờm, hạ sốt tăng cường sức đề kháng, trợ sức trợ lực như: Bromhexine, Analgin C, ADE B.complex Liều lượng xác định tuỳ theo trọng lượng thể lợn Kết thu thể bảng 2.8 Bảng 2.8 Kết điều trị bệnh hội chứng hô hấp lợn theo số phác đồ thực tế Số khỏi bệnh (con) Thuốc điều trị Số lợn Sau Sau Sau điều trị ngày (con) n % n % n % Sau ngày n % Sau ngày n % Tính chung n % Tylospec 49 0 0 10 20,4 23 46,93 18,36 42 85,71 Hanceft 49 0 0 13 26,53 24 48,97 18,36 46 93,87 Theo bảng 2.8 ta thấy kết điều trị hội chứng hô hấp hai loại thuốc Tylospec Hanceft cao Qua theo dõi phát 98 lợn mắc bệnh, cách ly chia làm hai lô điều trị Kết 49 lợn điều trị Tylospec có 42 lợn khỏi bệnh, tỷ lệ khỏi bệnh 85,71% 51 Kết 49 lợn điều trị Hanceft có 46 lợn khỏi bệnh, tỷ lệ khỏi bệnh 93,87% Triệu chứng lợn khỏi bệnh là: Lợn khoẻ mạnh trở lại, nhanh nhẹn, lại ăn uống bình thường, khơng ho, tần số hơ hấp nhịp thở trở lại bình thường Qua bảng cho thấy sử dụng thuốc Hanceft có tỷ lệ điều trị khỏi bệnh cao 93,87%, đó, nên sử dụng thuốc Hanceft điều trị hội chứng hô hấp Tuy nhiên, trước sử dụng cần phải thử kháng sinh đồ cần thường xuyên thay đổi thuốc để tránh trường hợp quen thuốc, nhờn thuốc, làm tăng hiệu điều trị giảm chi phí liên quan 2.4.9 Kết theo dõi tỷ lệ tái nhiễm hội chứng hô hấp lợn thịt hiệu điều trị lần Sau điều trị lợn khỏi bệnh, tiếp tục theo dõi phát thấy có 12 tái nhiễm, lợn điều trị Tylospec tái nhiễm con, chiếm tỷ lệ 14,28%, lợn điều trị Hanceft tái nhiễm con, chiếm tỷ lệ 10,2% Chúng sử dụng hai phác đồ để điều trị lợn tái nhiễm tăng số ngày điều trị lên Kết thể bảng 2.9 Bảng 2.9: Tỷ lệ tái nhiễm hội chứng hô hấp lợn thịt kết điều trị lần Số điều trị khỏi lần Số Số Tỷ lệ Sau tái Sau Sau Sau Sau Thuốc lợn lợn ngày điều trị điều tái nhiễm trị nhiễm (%) (con) (con) n % n %n % n % n % Tính chung n % Tylospec 49 14,28 0 0 42,85 57,14 0 100 49 10,2 0 0 100 Hanceft 40 60 52 Qua bảng 2.9 thấy kết điều trị lần hai loại thuốc tốt (100%) Nhưng qua theo dõi so sánh hiệu điều trị bệnh đàn lợn Chúng thấy điều trị kháng sinh Hanceft cho kết cao Tylospec thể qua tiêu sau: - Tỷ lệ điều trị khỏi bệnh thuốc kháng sinh Hanceft cao thuốc Tylospec 8,16% - Tỷ lệ tái nhiễm sau sử dụng thuốc Hanceft thấp thuốc Tylospec 4.08% - Thời gian điều trị lần thuốc Hanceft ngắn thuốc Tylospec 0,4 ngày Từ kết trên, đưa khuyến cáo cho trại Tân Thái nên sử dụng kháng sinh Hanceft để điều trị hội chứng hô hấp lợn thịt 2.5 KẾT LUẬN, TỒN TẠI VÀ ĐỀ NGHỊ 2.5.1 Kết luận Qua thời gian thực tập trại Tân Thái - Đồng Hỷ - Thái Nguyên với đề tài: “Nghiên cứu hội chứng hô hấp lợn thịt trại Tân Thái - Đồng Hỷ - Thái Nguyên biện pháp phòng trị ” Từ kết thu qua phần thảo luận, rút số kết luận sau: - Tỷ lệ nhiễm hội chứng hô hấp đàn lợn thịt nuôi trại Tân Thái Đồng Hỷ tương đối cao (17,68%) - Lợn nuôi thịt tất lứa tuổi mắc, nhiên lợn giai đoạn - tháng tuổi mắc cao (27,27%), lợn giai đoạn cai sữa - tháng tuổi mắc thấp (10,81%) - Lợn mắc hội chứng hô hấp tất tháng thời gian theo dõi Tháng tháng 10 lợn mắc bệnh đường hô hấp nhiều (21,11% 25,55%) cao tháng khác thời gian theo dõi - Cả lợn đực mắc hội chứng hơ hấp Tuy nhiên, lợn có tỷ lệ mắc bệnh cao lợn đực (2,1%) - Tỷ lệ lợn chết số lợn mắc hội chứng hô hấp theo tháng thấp Tháng 10 có tỷ lệ lợn chết cao (21,73%), tháng 6, có tỷ lệ chết thấp (0%) 53 - Hầu hết lợn mắc hội chứng hô hấp thể triệu chứng bệnh tích rõ ràng Về triệu chứng: Ho, lúc đầu ho khan, khó thở, thở thể bụng, đặc biệt thời tiết thay đổi vào buổi sáng sớm, chiều tối Về bệnh tích: Chủ yếu quan hô hấp Đặc biệt phổi, phổi bị viêm lan rộng, có màu hồng nâu xám, có tượng nhục hóa, gan hóa, sưng to, xoang ngực tích nước, phổi bị viêm dính vào thành ngực, phổi chuyển màu sẫm - Hai loại thuốc kháng sinh Tylospec Hanceft có tác dụng tốt việc điều trị hội chứng hô hấp lợn thịt Tuy nhiên thuốc Hanceft có nhiều ưu hiệu quả, thời gian điều trị 2.5.2 Tồn Do thời gian thực tập, phạm vi nghiên cứu kinh phí có hạn nên kết thu bước đầu Về thân, chưa có kinh nghiệm phục vụ sản xuất lần đầu làm cơng tác nghiên cứu khoa học nên cịn nhiều hạn chế kết nghiên cứu thu chưa nhiều chắn không tránh khỏi thiếu sót Ngồi ra, chưa khắc phục hết yếu tố ảnh hưởng đến kết thí nghiệm 2.5.3 Đề nghị Qua thời gian thực tập trại Tân Thái - Đồng Hỷ - Thái Nguyên mạnh dạn đưa số đề nghị giúp hạn chế tỷ lệ lợn nhiễm hội chứng hô hấp, cụ thể sau: Về công tác vệ sinh thú y: Chú ý tới việc phun thuốc sát trùng chuồng trại khơng có dịch bệnh Xây dựng hệ thống hố sát trùng, khu chuồng cách ly để điều trị lợn mắc bệnh nói chung bệnh đường hơ hấp nói riêng đảm bảo vệ sinh thú y Về cơng tác chăm sóc ni dưỡng quản lý đàn lợn: Thường xuyên theo dõi đàn lợn hàng ngày, để phát sớm, chẩn đốn xác cách ly lợn ốm, điều trị kịp thời, triệt để 54 Về công tác giống: Cần mạnh dạn loại thải lợn nái có chất lượng lợn nái già trại Đối với lợn đực cần chọn lọc kỹ cẩn thận phịng bệnh quy trình Về cơng tác phịng bệnh: Nên sử dụng vacxin để phòng bệnh cho đàn lợn lợn thịt trại để hạn chế đến mức thấp tỷ lệ lợn hội chứng hô hấp Về công tác điều trị bệnh: Khuyến cáo sở nên áp dụng phác đồ điều trị để điều trị hội chứng hô hấp cho lợn thịt, mặt khác để nâng cao hiệu điều trị sở cần tiến hành điều trị kịp thời vật mắc bệnh, nên tuân thủ nghiêm ngặt liệu trình liều lượng thuốc điều trị Đồng thời trại nên có nghiên cưú để có kết điều trị cao Cần giảm tối thiểu việc di chuyển đàn lợn, có dịch bệnh sở 55 TÀI LIỆU THAM KHẢO I TÀI LIỆU TIẾNG VIỆT Đặng Xuân Bình, Nguyễn Thị Ngân, Phan Hồng Phúc (2007), “Tình hình nhiễm Actinobacillus pleuropneumoniae bệnh viêm phổi – màng phổi lợn”, Tạp chí Khoa học Kỹ thuật Thú y Lê Minh Chí (2004), Sổ tay dịch bệnh động vật, Nxb Nông Nghiệp Hà Nội, trang 15 – 17 Đào Trọng Đạt, Phan Thanh Phượng, Lê Ngọc Mỹ, Huỳnh Văn Kháng (1996), Bệnh lợn nái lợn con, Nxb Nông Nghiệp Hà Nội Nguyễn Bá Hiên, Huỳnh Thị Mỹ Lệ (2007), Hội thảo PRRS Khoa thú y, Trường Đại học Nông nghiệp I Trần Văn Hùng, Từ Quang Hiển, Trần Thanh Vân, Hà Thị Hảo (2004), Giáo trình chăn ni lợn, Nxb Đại học Nơng Nghiệp Hà Nội Nguyễn Thị Kim Lan, Nguyễn Văn Quang, Phạm Đức Chương, Vũ Đình Vượng (2003), Giáo trình thú y cở bản, Nxb Nông Nghiệp Hà Nội Phạm Sỹ Lăng, Phan Lục, Trương Văn Dung (2002), Bệnh phổ biến lợn biện pháp phịng trị Nxb Nơng nghiệp Hà Nội Trần Thị Bích Liên, Nguyễn Thị Kiều Anh, Nguyễn Thị Phước Ninh, Nguyễn Ngọc Tuân (2007), “Khảo sát biến động kháng thể mẹ truyền heo nái nhiễm virus”, Tạp chí khoa học kỹ thuật thú y (2), trang – 9 Chu Văn Mẫn (2002), Ứng dụng tin học sinh học, Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội 10 Hồ Văn Nam, Nguyễn Thị Đào Nguyên, Phạm Ngọc Thạch (1997), Chẩn đốn bệnh lâm sàng thú y, Nxb Nơng Nghiệp Hà Nội 11 Cù Hữu Phú (2002), “Xác định nguyên nhân gây bệnh đường hô hấp lợn nuôi số tỉnh phía Bắc”, Tạp chí Khoa học Kỹ thuật Thú y (2), Nxb khoa học kỹ thuật, trang 23 – 32 56 12 Cù Hữu Phú (2004), “Lựa chọn chủng vi khuẩn chế Autovacxin phòng bệnh đường hô hấp lợn nuôi số tỉnh, khu vực phía Bắc”, Viện thú y 35 năm xây dựng phát triển 1969 – 2004, Nxb Nông Nghiệp Hà Nội, trang 108 – 109 13 Vũ Đình Phượng (2004), Giáo trình bệnh nội khoa gia súc, Nxb Nơng Nghiệp Hà Nội 14 Nguyễn Như Thanh, Nguyễn Bá Hiên, Trần Thị Lan Hương (2001), Vi sinh vật thú y Nxb Nông nghiệp Hà Nội 15 Nguyễn Như Thanh (2002), Giáo trình Dịch tễ học thú y, Nxb Nơng Nghiệp Hà Nội 16 Tô Long Thành, Cục thú y (2007), “Hội chứng rối loạn sinh sản hô hấp lợn (PRRS)”, Tạp chí Khoa học kỹ thuật thú y /93), trang 81 – 88 17 Yoshikazu Iritani, Nguyễn Thị Bích Thủy, Nguyễn Thúy Duyên, Cù Hữu Phú (2005), “Tinh chế kháng nguyên đặc hiệu Serotyp Actinobacillus pleuropneumoniae số đặc tính chúng”, Tạp chí khoa học kỹ thuật thú y (1), trang 12 – 18 18 http:// www.cucthuy.gov.vn II TÀI LIỆU DỊCH TỪ TIẾNG NƯỚC NGOÀI 19 Eataugh M.W (2002), Tổng quan bệnh lợn Tạp chí khoa học kỹ thuật thú y, tập VIII (3), trang 76-79 20 Herenda.D,P.G Chambers, Ettriqui, Soneviratna, I.J.P.Daislva (1994),“ bệnh viêm phổi”, Cẩm nang kiểm tra thịt lò mổ dùng cho nước phát triển, (119), trang 175-177 21 Laval.A (2000), Dịch tễ học thú y Tài liệu tập huấn thú y Chi cục thú y Hà Nội 22 John Carr (1997), “ Hai mươi nguyên nhân dẫn đến bệnh viêm phhổi lợn” Tạp chí khoa học kỹ thuật thú y (3), trang 91-94 23 Stan Done (2002), “ Các tác nhân gây bệnh đường hô hấp ảnh hưởng đến sức khoẻ đàn lợn” Tạp chí khoa học kỹ thuật thú y, tập VIII (3), trang 91- 93 57 III TÀI LIỆU TIẾNG ANH 24 Benfield.D.A (1992), Porcine reproductive and respiratoty syndrome, Diseases of swine, IOWA State University Press/ AMES, OIWA U.S.A, 7th Edition 25 Corwin.R.M, Stewart.T.B (1992), Internal Parasites, Diseases of swine, 26 Li VYY (2006), Characterization of the North American and Europenan PRRS viruses found in a co-infsected pig in Hong Kong International PRRS symposium, Chicago Illinois, 2006 27 Nicolet.J (1992), Actilobacillus pleuropneumoniae, IOWA State University Press/ AMES, OIWA U.S.A, 7th Edition 28 Nicolet.J (1992), Haemophilus parasuis, IOWA State University Press/ AMES, OIWA U.S.A, 7th Edition 29 Easterday.B.C, Hinshaw.V.S (1992), Swine influenza, IOWA State University Press/ AMES, OIWA U.S.A, 7th Edition 30 Ross.R.F (1992), Mycoplasmal diseases, IOWA State University Press/ AMES, OIWA U.S.A, 7th Edition 31 Pijioan.C (1992), Pneumonic Pasteurellosis, IOWA State University Press/ AMES, OIWA U.S.A, 7th Edition PHỤ LỤC MỘT SỐ HÌNH ẢNH PHỤC VỤ SẢN XUẤT Hình 1: Vệ sinh hố sát trùng Hình 2: Vệ sinh chuồng ni Hình 3: Têm ADE cho heo đực Hình 4: Thiến heo đực Hình 5: Bấm nanh, cắt Hình 6: Heo bị viêm kết mạc mắt HÌNH ẢNH MINH HỌA CHO ĐỀ TÀI Hình 7: Heo chảy nước mũi Hình 8: Heo thở khó, ngồi chó Hình 9: Heo há mồm để thở Hình 10: Khí quản có bọt Hình 11: Phổi bị gan hóa Hình 12: Phổi xuất huyết lấm Hình 13: Bao tim tích nước Hình 14: Phổi bị nhục hóa Hình 15: Hạch phổi sưng to Hình 16: Phổi lợn bệnh Hình 17: Thuốc dùng điều trị hội chứng hô hấp ... tiếp nhận sở tiến hành thực tập Trại giống lợn Tân Thái - Đồng Hỷ - Thái Nguyên với đề tài: ? ?Nghiên cứu hội chứng hô hấp lợn thịt trại Tân Thái - Đồng Hỷ - Thái Nguyên biện pháp phòng trị? ?? Sau... thịt trại Tân Thái - Đồng Hỷ - Thái Nguyên biện pháp phòng trị? ?? 17 2.1.1 Mục tiêu nghiên cứu - Xác định số đặc điểm dịch tễ hội chứng hô hấp đàn lợn thịt nuôi trại Tân Thái - Đồng Hỷ - Thái Ngun...ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM NGUYỄN VĂN GIÁP Tên đề tài: NGHIÊN CỨU HỘI CHỨNG HÔ HẤP Ở LỢN THỊT TẠI TRẠI TÂN THÁI - ĐỒNG HỶ - THÁI NGUN VÀ BIỆN PHÁP PHỊNG TRỊ KHĨA LUẬN TỐT