CHƯƠNG GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU 1.1 Tính cấp thiết đề tài Mỗi một doanh nghiệp hoạt động nền kinh tế thị trường đều mong muốn tìm kiếm được lợi nhuận Có thể nói liên quan mật thiết đến lợi nhuận của mỗi đơn vị đó chính là chi phí Có quản ly tốt chi phí, giảm chi phí sản xuất phát sinh, hạ giá thành sản phẩm thì đó doanh nghiệp mới có khả cạnh tranh cao nền kinh tế ngày càng phức tạp, cạnh tranh gay gắt Các doanh nghiệp hoạt động lĩnh vực xây lắp cũng không nằm ngoài vòng quay đó Để tiết kiệm chi phí sản xuất, hạ giá thành sản phẩm nhằm mục tiêu tối đa hóa lợi nhuận, tăng cường khả cạnh tranh của các doanh nghiệp thì thông tin về chi phí và giá thành sản phẩm có vị trí đặc biệt quan trọng và hết sức hữu ích đối với các nhà quản trị, giúp các nhà quản trị đưa được các quyết định nhanh chóng phù hợp với tình hình sản xuất kinh doanh Thực hiện kế toán chi phí sản xuất chính xác, hợp ly và tính đúng, tính đủ giá thành công trình xây lắp có y nghĩa rất lớn công tác quản ly chi phí, giá thành xây dựng, việc kiểm tra tính hợp pháp hợp lệ của chi phí phát sinh doanh nghiệp nói chung và các tổ đội xây dựng nói riêng Với chức là ghi chép, tính toán, phản ánh và giám đốc thường xuyên liên tục sự biến động của vật tư, tài sản, tiền vốn, kế toán sử dụng thước đo hiện vật và thước đo giá trị để quản ly chi phí Thông qua số liệu kế toán tập hợp chi phí, tính giá thành, người quản ly doanh nghiệp biết được chi phí và giá thành thực tế của công trình, hạng mục công trình của quá trình sản xuất kinh doanh Qua đó, nhà quản trị có thể phân tích tình hình thực hiện kế hoạch sản phẩm, tình hình sử dụng lao động, vật tư, vốn là tiết kiệm hay lãng phí để từ đó có biện pháp hạ giá thành, đưa quyết định phù hợp với hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp Hạ giá thành sản phẩm mà đảm bảo chất lượng là điều kiện quan trọng để doanh nghiệp kinh doanh thị trường Việc phân tích đắn kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh có thể dựa giá thành sản phẩm chính xác Về phần giá thành thì giá thành lại chịu ảnh hưởng của kết quả tổng hợp chi phí sản xuất xây lắp Do vậy, thực hiện tốt công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp để xác định nội dung, phạm vi chi phí cấu thành giá thành cũng lượng giá trị các yếu tố chi phí dịch chuyển vào sản phẩm hoàn thành là yêu cầu rất cần thiết đối với các doanh nghiệp nói chung và doanh nghiệp xây lắp nói riêng Tính đúng, tính đủ giá thành sản phẩm là tiền đề để xác định kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, tránh tình trạng lãi giả, lỗ thật một số năm trước Khi nền kinh tế thời kế hoạch hoá tập trung, các doanh nghiệp hoạt động theo tiêu pháp lệnh, vật tư, tiền vốn cấp cấp, giá thành là giá thành kế hoạch định sẵn Vì vậy, công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm mang tính hình thức Chuyển sang nền kinh tế thị trường, các doanh nghiệp được chủ động hoạt động sản xuất kinh doanh theo phương hướng riêng và phải tự chịu trách nhiệm về kết quả kinh doanh của mình Để có thể cạnh tranh được thị trường, công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp còn phải thực hiện theo quy luật khách quan.Như vậy, kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp là phần không thể thiếu được đối với các doanh nghiệp xây lắp thực hiện chế độ kế toán, là nó có y nghĩa to lớn và chi phối chất lượng công tác kế toán toàn doanh nghiệp Công ty Cổ phần xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát là thành viên thứ năm của tập đoàn Hòa Phát với lĩnh vực hoạt động chính là xây dựng dân dụng và công nghiệp, kinh doanh bất động sản, cho thuê nhà và văn phòng, đầu tư và xây dựng đồng bộ hạ tầng kỹ thuật Để có thể tiếp tục đứng vững và gặt hái thành công tương lai, Công ty cần nâng cao chất lượng công trình, quản ly chặt chẽ chi phí quá trình thi công Trên thực tế, công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty cổ phần xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát còn bộc lộ mặt hạn chế nhất định cần phải hoàn thiện nhằm phản ánh chi phí sản xuất, làm sở cho việc tính giá thành sản phẩm sát với thực tế, đáp ứng yêu cầu quản ly kinh tế của đơn vị Với thực tế đó, tác giả lựa chọn đề tài nghiên cứu: “Hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại công ty cổ phần xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát” 1.2 Tổng quan công trình nghiên cứu có liên quan đến đề tài nghiên cứu Đã có nhiều đề tài nghiên cứu về kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp Có thể liệt kê một số đề tài nghiên cứu có liên quan qua các năm: + Luận văn thạc sỹ: “Hoàn thiện công tác hạch toán chi phí sản xuất tính giá thành sản phẩm nhằm tăng cường quản trị chi phí doanh nghiệp xây lắp” của tác giả Nguyễn Thị Thái Hà (2005) + Luận văn thạc sỹ: “Hoàn thiện hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại các doanh nghiệp hạch toán độc lập thuộc tổng công ty xây dựng Thanh Hóa” của tác giả Trịnh Thị Thu Huyền (2008) + Luận văn thạc sỹ: “ Hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp công ty xây dựng số Hà Nội” của tác giả Đinh Thị Lê (2008), và nhiều đề tài khác Các đề tài đều đưa được sở ly luận chung về kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp và gắn với thực tiễn của một công ty hay một số công ty Từ đó đánh giá được thực trạng kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại các công ty đó, làm sở cho việc đưa các giải pháp hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp điều kiện tương ứng của công ty Tuy nhiên, phần lớn các giải pháp còn mang tính ly thuyết, không mang tính ứng dụng cao Vì vậy, với mong muốn đóng góp nghiên cứu sâu cũng gắn liền với thực tiễn tại công ty cổ phần xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát, đề tài hy vọng sẽ mang lại điểm mới và thiết thực Bên cạnh việc làm rõ vấn đề bản về kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp dưới góc độ kế toán tài chính, đề tài còn nghiên cứu dưới góc độ kế toán quản trị để có cái nhìn toàn diện về kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp từ đó gắn với thực tiễn tại công ty cổ phần xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát để tìm hạn chế, nguyên nhân và giải pháp hoàn thiện 1.3 Mục tiêu nghiên cứu Mỗi một đề tài đưa để nghiên cứu đều cần xác định rõ ràng mục tiêu, mục tiêu chính là phương hướng để tác giả tập trung nghiên cứu nhằm đem lại kết quả mong muốn Khi xác định mục tiêu, tác giả mới có sở để xác định công việc cần phải làm, tài liệu cần thu thập, nghiên cứu và phân tích Xác định rõ điều đó, nghiên cứu đề tài “Hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại công ty cổ phần xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát”, tác giả dựa vào mong muốn về kết quả thu được để đề các mục tiêu Cụ thể, để đạt được mong muốn đưa tài liệu có giá trị, khắc phục được nhược điểm của các công trình nghiên cứu có liên quan của các tác giả trước, tác giả xác định mục tiêu nghiên cứu cụ thể làm định hướng cho các bước tiến hành thu thập số liệu cũng phân tích thông tin, đưa nhận xét đánh giá, tìm được giải pháp thích hợp Với đề tài “Hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại công ty cổ phần xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát”, đề tài nhằm giải quyết lần lượt bốn mục tiêu bản: Thứ nhất: Đề tài sâu nghiên cứu sở ly luận về kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp Thứ hai: Qua tìm hiểu thực tế, đề tài tái hiện thực trạng kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại công ty cổ phần xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát Thứ ba: Trên sở thực trạng tại công ty cổ phần xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát, ly luận về kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp, đề tài đưa đánh giá về thực trạng tại công ty cổ phần xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát cả hai phương diện ưu điểm và tồn tại Thứ tư: Từ sở ly luận cũng thực tiễn công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp, đề tài phân tích nguyên nhân dẫn tới điểm còn hạn chế kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại công ty cổ phần xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát, để từ đó đưa một số giải pháp nhằm hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại công ty cổ phần xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát 1.4 Câu hỏi nghiên cứu Có thể nói, mục tiêu là định hướng bản để tác giả hướng công việc mình cần thực hiện Tuy nhiên đó mới là hướng chung nhất và bản nhất Cụ thể, tác giả cần làm gì, làm thế nào, thì lại phải dựa vào mục tiêu đó để đưa nội dung chi tiết hơn, mà trước hết là đưa được các câu hỏi nghiên cứu Thực chất, câu hỏi nghiên cứu này xoay quanh mục tiêu mà tác giả mong muốn đạt được Khi lần lượt trả lời các câu hỏi này là tác giả giải quyết được tất cả các vấn đề và đạt được mục tiêu Như vậy có thể nói, đề tài có đảm bảo chất lượng hay không là phụ thuộc vào việc đặt các câu hỏi nghiên cứu có bám sát nội dung nghiên cứu của đề tài hay không Cụ thể với đề tài “Hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại công ty cổ phần xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát”, để có thể đạt được mục tiêu nghiên cứu đề ra, đề tài phải lần lượt trả lời bốn câu hỏi lớn: Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp được thực hiện sở ly luận nào? Thực trạng kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại công ty cổ phần xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát có ưu điểm và hạn chế nào? Nguyên nhân của hạn chế là gì? Cần thực hiện giải pháp nào để có thể hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại công ty cổ phần xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát? Hoàn tất trả lời các câu hỏi trên, đề tài sẽ đóng góp nghiên cứu có y nghĩa cho các nhà quản trị, người làm công tác kế toán và người quan tâm tới kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp cả về mặt ly luận lẫn thực tiễn, dưới cả góc độ kế toán tài chính và kế toán quản trị 1.5 Phạm vi nghiên cứu Để có thể trả lời được cho các câu hỏi nghiên cứu đề ra, tác giả sẽ phải thu thập các tài liệu từ nhiều nguồn khác để có thể giải quyết triệt để các vấn đề Vấn đề đặt là tài liệu được thu thập đâu, và thời gian nào Để câu hỏi được giải đáp một cách tốt nhất thì tất nhiên tài liệu phải được thu thập sát với không gian cũng thời gian mà câu hỏi nghiên cứu đề cập đến Với đề tài “Hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại công ty cổ phần xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát”, tác giả lần lượt đưa sở ly luận cũng thực tế kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại công ty cổ phần xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát Để có thể nghiên cứu đầy đủ các nội dung đó, phạm vi nghiên cứu của đề tài phải sát thực với mục tiêu nghiên cứu, phải đảm bảo cung cấp đầy đủ các thông tin để trả lời được tất cả các câu hỏi nghiên cứu đề Cụ thể, phạm vi nghiên cứu được xác định theo hai nội dung bản của đề tài đó là mặt ly luận và thực tiễn: + Về ly luận: Đề tài tập trung nghiên cứu kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp nói chung + Về thực tiễn: Đề tài được tiến hành gắn với thực tiễn tại công ty cổ phần xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát, với nguồn số liệu được thu thập quy I năm 2010 Do thời gian nghiên cứu có hạn, đề tài nghiên cứu phần hành kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại công ty cổ phần xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát, mà không thu thập và phân tích số liệu tại các công ty Đề tài sâu nghiên cứu về kế toán tập hợp chi phí sản xuất chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp, chi phí sử dụng máy thi công, chi phí sản xuất chung; nghiên cứu về cách đánh giá sản phẩm dở dang; phương pháp tính giá thành sản phẩm xây lắp được áp dụng tại công ty cổ phần xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát thông qua các số liệu được thu thập thực tế từ các chứng từ và sổ sách phòng kế toán, phòng kỹ thuật cung cấp 1.6 Phương pháp nghiên cứu Dựa mục tiêu, câu hỏi và phạm vi nghiên cứu đề ra, tác giả sẽ tiến hành thu thập tải liệu, nhiên, nếu một đề tài mà mục tiêu, câu hỏi và phạm vi nghiên cứu được xác định đắn tác giả không có phương pháp tiếp cận cũng phân tích, giải quyết vấn đề thì đề tài cũng thể đem lại kết quả tốt Chính vì vậy, một nội dung vô quan trọng đó là, tác giả cần xác định phương pháp nghiên cứu cụ thể mình áp dụng là gì Phương pháp càng khoa học, thích hợp thì thông tin thu được sẽ càng hữu ích, nhận định tác giả đưa sẽ càng sắc bén, thuyết phục Để nghiên cứu đề tài “Hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại công ty cổ phần xây dựng và Phát triển đô thị Hòa Phát”, tác giả bám sát mục tiêu, câu hỏi và phạm vi nghiên cứu đề để tìm các phương pháp phù hợp với mục tiêu đó cũng điều kiện thực tế Những phương pháp tác giả áp dụng sở của phương pháp tổng quát nhất đó là phương pháp vật biện chứng, từ đó đưa các biện pháp cụ thể gắn liền với nội dung của đề tài, trình độ cũng điều kiện cho phép của tác giả Từ đó, tác giả xây dựng được hệ thống phương pháp gồm hai nội dung lớn là phương pháp chung và phương pháp nghiên cứu cụ thể ♦ Phương pháp chung Phương pháp chung và tổng quát sử dụng để nghiên cứu đề tài là phương pháp vật biện chứng, vật lịch sử và các ly luận kinh tế học Kế toán quản trị được hình thành và phát triển rất mạnh các nước có nền kinh tế phát triển Mỹ, Canada, Anh Quốc Trong đó Việt Nam, kế toán quản trị là lĩnh vực khá mới mẻ, được xây dựng và phát triển mức độ thấp Kế toán tài chính nhằm đáp ứng nhu cầu thông tin cho các đối tượng bên ngoài tổ chức bao gồm các nhà đầu tư hiện tại và tiềm năng, các chủ nợ, các quan nhà nước, các nhà phân tích đầu tư, khách hàng, đó trọng tâm của kế toán quản trị nhằm cung cấp thông tin phục vụ cho các nhà quản ly của tổ chức Để phù hợp với xế phát triển hiện tại và đáp ứng nhu cầu quản ly, Công ty cần xây dựng bộ máy kế toán quản trị nhằm hoàn thiện công tác kế toán nói chung và kế toán chi phí sản xuất tính giá thành sản phẩm xây lắp nói riêng Với điều kiện hiện tại của công ty, việc tổ chức kế toán quản trị thành một hệ thống riêng biệt so với kế toán tài chính là biện pháp không khả thi Thứ nhất, nó đòi hỏi khá nhiều chi phí cho công tác tổ chức một phòng kế toán quản trị Thứ hai, cần phải mất nhiều thời gian và công sức để đào tạo được một bộ máy kế toán quản trị chuyên biệt Thứ ba, điều kiện của công ty hiện nay, việc tách biệt hai hệ thống kế toán chưa thực sự cần thiết và gây lãng phí về nhân lực, công ty trọng đến việc sắp xếp, tinh giảm bộ máy quản ly nhằm tiết kiệm chi phí, nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất- kinh doanh Do đó, xây dựng bộ máy kế toán quản trị mối quan hệ với kế toán tài chính là phù hợp nhất Theo đó, bộ máy kế toán quản trị vừa đảm bảo tính thống nhất vừa đảm bảo tính độc lập tương đối với kế toán tài chính Một số nhân viên kế toán tài chính có thể kiêm nhiệm chức kế toán quản trị tuỳ theo khả Kế toán quản trị có mối quan hệ mật thiết với kế toán tài chính, song phải đảm bảo rằng nó cung cấp thông tin phục vụ cho nội bộ doanh nghiệp mà Để áp dụng cách thức tổ chức này, cần phải có sự phân công phân nhiệm lại về chức năng, nhiệm vụ các kế toán viên phòng kế toán Mô hình tổ chức bộ máy kế toán có sự kết hợp kế toán tài chính và kế toán quản trị được thể hiện qua Mô hình tổ chức bộ máy kế toán (Phụ lục 31) Nhóm tổng hợp, phân tích và tư vấn (phần việc của kế toán quản trị): thực hiện nhiệm vụ lập dự toán sản xuất, dự toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, dự toán nhân công trực tiếp, dự toán chi phí sản xuất chung; tổ chức phân tích sự biến động chi phí sản xuất phân tích chi phí nguyên vật liệu trực tiếp; chi phí nhân công trực tiếp, chi phí sản xuất chung cung cấp thông tin cho quản trị chi phí, giá thành; lập hệ thống dự toán ngân sách của doanh nghiệp; phân tích tình hình thực hiện dự toán qua đó đánh giá kết quả hoạt động của các bộ phận doanh nghiệp, đồng thời phân tích và tìm hiểu các nguyên nhân gây nên chênh lệch các kết quả thực tế với số liệu dự toán về các tiêu chi phí, doanh thu, lợi nhuận Kế toán toán: thực hiện hạch toán chi tiết nợ phải thu, nợ phải trả theo đối tượng nợ, nghiệp vụ phát sinh nợ và toán nợ, theo dõi kỳ hạn toán nợ… Kế toán tiền lương và BHXH, BHYT, KPCĐ: thực hiện nhiệm vụ hạch toán chi tiết và tổng hợp tiền lương, toán lương, BHXH, BHYT, KPCĐ cho người lao động Kế toán tài sản cố định: gồm việc hạch toán về số lượng, giá trị, các thông số kỹ thuật, thời gian khấu hao, mức khấu hao, sự biến động về số lượng, về giá trị nhượng bán, ly, chuyển nội bộ, điều chuyển theo lệnh cấp trên… Kế toán bán hàng và xác định kết quả: thực hiện ghi sổ kế toán chi tiết bán hàng, chi phí bán hàng, chi phí quản ly doanh nghiệp, sổ kế toán chi tiết kết quả, lập dự toán doanh thu, dự toán chi phí bán hàng, chi phí quản ly doanh nghiệp Kế toán vật tư: gồm việc hạch toán theo số lượng và giá trị của thứ, nhóm, theo kho Kế toán thuế: thực hiện kê khai các loại thuế và phân tích các ảnh hưởng của các quyết định liên quan đến các luật thuế Để mỗi nhóm kế toán hoạt động có hiệu quả thì cần phải kết hợp chặt chẽ các bộ phận kế toán với việc cung cấp thông tin kế toán nhằm mục đích phục vụ tốt cho doanh nghiệp việc điều hành hoạt động sản xuất kinh doanh và lập các báo cáo tài chính ♦ Tổ chức thực hiện kế toán quản trị chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm - Phân loại chi phí phục vụ yêu cầu quản trị doanh nghiệp Vì sản phẩm của ngành xây dựng mang tính đơn chiếc, không giống và dự toán chi phí xây dựng(Hồ sơ dự thầu) công trình được xác định sở khối lượng của công tác xây dựng nhóm công tác, bộ phận kết cấu và đơn giá xây dựng tiêu chuẩn nhà nước quy định tương ứng với công tác xây dựng nên không có định mức giá thành cho sản phẩm xây dựng mà có định mức về chi phí cho chi tiết nhỏ tạo nên sản phẩm, vì vậy phân loại chi phí thành biến phí, định phí và chi phí hỗn hợp(chi phí hỗn hợp gồm cả biến phí và định phí) Công ty cần quan tâm tới định mức của chi tiết nhỏ cấu thành nên sản phẩm xây lắp Phần chênh lệch doanh thu sau trừ phần tổng hợp của các biến phí chi tiết nhỏ gọi là số dư đảm phí(lãi biến phí) Số dư đảm phí trước hết được dùng để trang trải cho chi phí bất biến và gì còn lại mới là lợi nhuận Nếu số dư đảm phí không đủ để trang trải chi phí bất biến thì Công ty sẽ bị lỗ kỳ mà chi phí bất biến là đại lượng tương đối ổn định Do đó, nếu Công ty muốn tối đa hóa lợi nhuận thì phương án tối ưu nhất là tối đa hóa lãi biến phí, là sở rất quan trọng cho việc phân tích và đưa các quy định liên quan tới mối quan hệ chi phí – khối lượng – lợi nhuận Cách phân loại này giúp cho nhà quản trị xác định phương hướng và biện pháp nhằm giảm chi phí sản xuất, xác định được các nguyên nhân vượt, hụt nguyên vật liệu, chi phí nhân công trực tiếp, chi phí máy thi công Xuất phát từ y nghĩa của cách phân loại chi phí theo cách này, Công ty nên phân loại chi phí sản xuất các tài khoản khái quát thể hiện qua Bảng phân loại chi phí theo cách ứng xử của chi phí (Phụ lục 32) - Xác định các trung tâm chi phí Trung tâm chi phí là địa cụ thể của chi phí, tạo kết quả hoạt động theo mục tiêu của đơn vị Do vậy cần phải phân tích để đánh giá mức độ hiệu quả của chi phí, thu nhập của bộ phận đóng góp vào chi phí, thu nhập chung của Công ty Tại Công ty cổ phần xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát có nhiều bộ phận tham gia vào quá trình sản xuất kinh doanh như: các đội thi công, bộ phận hành chính Các bộ phận được phân loại góc độ chức hoạt động để từ đó lập, phân tích báo cáo bộ phận Có thể chia các trung tâm chi phí thành các loại sau: + Trung tâm sản xuất kinh doanh (còn gọi là các trung tâm chuyên nghiệp): Thực hiện nhiệm vụ chính của doanh nghiệp Tại công ty cổ phần xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát, trung tâm sản xuất kinh doanh là các đội thi công, các xưởng trực tiếp thi công công trình Trung tâm sản xuất kinh doanh được chia thành nhiều trung tâm nhỏ như: Trung tâm tiếp liệu: Đảm nhận cung cấp vật tư, hàng hoá, dịch vụ cho hoạt động xây lắp bộ phận vật tư các đội xây lắp Trung tâm sản xuất các đội thi công sử dụng các yếu tố đầu vào thi công xây lắp công trình Đây là trung tâm quan trọng nhất việc tập hợp chi phí và tính giá thành sản phẩm của quá trình xây lắp Ngoài còn có các trung tâm không chuyên nghiệp được tổ chức để phục vụ cho các trung tâm chuyên nghiệp các đội giới + Thuộc loại trung tâm quản ly điều hành bao gồm: trung tâm quản ly hành chính quản trị (tổ chức, hành chính), trung tâm quản ly kinh doanh (phòng kế hoạch, phòng dự án), trung tâm quản ly tài chính (kế toán, tài chính), trung tâm nhân sự (lao động, tiền lương) Cách chia các trung tâm chi phí xuất phát từ hoạt động riêng biệt, không thể hoà trộn cấu tổ chức của Công ty Tuy nhiên cấu phân loại trung tâm chính cần cụ thể theo đơn vị SXKD nội bộ để xây dựng báo cáo chi phí - thu nhập bộ phận Đối với công ty cổ phần xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát, chia theo địa điểm thi công, đội thi công, công trình Xác định các trung tâm chi phí với mục tiêu chính là cung cấp thông tin để đánh giá trách nhiệm của các bộ phận đội sản xuất, bộ phận quản ly để từ đó tăng cường công tác hạch toán nội bộ Kế toán tiến hành lập các báo cáo chi tiết theo công trình, hạng mục công trình, xưởng theo mẫu thể hiện Báo cáo kết quả kinh doanh theo công trình (Phụ lục 33) Số liệu để lập báo cáo này là cứ vào sổ chi tiết doanh thu, chi phí theo công trình (hạng mục công trình) Lợi nhuận của công trình là phần đóng góp của một công trình vào kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty Bảng này cung cấp cho các nhà quản ly Công ty thông tin về lợi nhuận của công trình (hạng mục công trình) để đưa các quyết định phù hợp, kịp thời đảm bảo cho công trình mang lại lợi nhuận cao nhất - Thiết lập số báo cáo cung cấp thông tin về chi phí, giá thành cho quá trình quản trị chi phí các doanh nghiệp Để quản ly chi phí có hiệu quả, tránh thất thoát, lãng phí Công ty cần có các giải pháp để sử dụng thông tin kế toán một cách tối ưu Với trách nhiệm quan trọng của mình kế toán phải kịp thời cập nhật các thông tin về chi phí, giá thành cung cấp cho các nhà quản ly Nếu dựa vào các thông tin kế toán tài chính phản ánh số liệu quá khứ thì không thể đáp ứng được nhu cầu của nhà quản ly Chính vì vậy bộ phận kế toán phải xây dựng được các mẫu biểu của kế toán quản trị để đáp ứng kịp thời quản ly chi phí của Công ty từ đó đề được các biện pháp tiết kiệm chi phí, tăng hiệu quả sản xuất kinh doanh Tại phòng kế toán Công ty phải lập các bảng báo cáo chi phí chi tiết theo hạng mục công trình Bảng này được lập dựa vào dự toán công trình được thẩm định Bảng này có thể thiết kế theo mẫu Bảng tổng hợp chi phí theo dự toán (Phụ lục 34) Kế toán dựa vào bảng này cung cấp thông tin cho chủ nhiệm công trình biết để điều chỉnh chi phí phát sinh nhằm đảm bảo quy cách chất lượng công trình Thêm vào đó kế toán còn dựa vào số liệu bảng để kiểm tra tính hợp ly của các chứng từ hoá đơn kế toán đội tập hợp Tại các đội thi công định kỳ kế toán đội lập báo cáo chi phí Bảng này thể hiện chi tiết chi phí theo yếu tố như: chi phí nguyên vật liệu, chi phí nhân công, chi phí dịch vụ mua ngoài sử dụng trực tiếp cho công trình (hạng mục công trình) và lập bảng theo dõi chi phí chung dùng cho cả công trình Báo cáo chi phí này có thể được lập theo mẫu Báo cáo chi phí (Dùng cho bộ phận trực tiếp thi công) (Phụ lục 35) và Báo cáo chi phí (Dùng cho bộ phận gián tiếp) (Phụ lục 36) Kế toán Công ty cũng cần lập Báo cáo chi phí sản xuất để cung cấp cho nhà quản ly thông tin về chi phí sản xuất theo cách phân loại ứng xử chi phí của công trình, hạng mục công trình Từ báo cáo này nhà quản ly có thể kiểm soát được các yếu tố chi phí biến động và yếu tố nào biến động có ảnh hưởng lớn đến giá thành sản phẩm để có các biện pháp kịp thời giải quyết Báo cáo này có thể lập theo mẫu Báo cáo chi phí sản xuất (Phụ lục 37) Đồng thời kế toán cũng cần lập các báo cáo về giá thành (Phụ lục 38) để cung cấp thông tin về giá thành công trình, hạng mục công trình Các bảng tính giá thành công trình giúp cho nhà quản ly dự đoán được giá thành công trình thực tế khoảng bao nhiêu, cần quản ly chi phí thế nào để đạt được giá thành thế Từ bảng ước tính chi phí các doanh nghiệp lập bảng ước tính giá thành của các công trình Nhà quản ly sử dụng bảng này để ước lượng được chi phí, giá thành kỳ là bao nhiêu, từ đó đối chiếu kiểm soát lại với thực tế Từ các thông tin về giá thành ước tính Công ty có thể ước tính được kết quả sản xuất kinh doanh của mình và có đưa quyết định đắn tương lai Kế toán còn phải cung cấp các thông tin về tình hình thực hiện kế hoạch giá thành, so sánh giá thành kế hoạch và giá thành thực tế của công trình, hạng mục công trình, các thông tin về việc lập kế hoạch và đưa các quyết định khác 4.4 Điều kiện thực giải pháp hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất tính giá thành sản phẩm xây lắp công ty cổ phần xây dựng phát triển đô thị Hoà Phát Để có thể thực hiện tốt các giải pháp hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp, công ty cổ phần xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát cần đáp ứng yêu cầu sau: Nhận thức và nâng cao trình độ quản ly của các nhà quản ly doanh nghiệp, đồng thời phải biết đưa yêu cầu về thông tin cần được kế toán quản trị cung cấp và quan trọng nhất là các nhà quản trị phải phân tích và sử dụng được thông tin đó Tổ chức bộ máy quản ly sản xuất hợp ly, có sự phân định rõ ràng về trách nhiệm, quyền hạn của bộ phận việc thu nhận, xử ly và cung cấp thông tin Nghiêm chỉnh chấp hành các chính sách, chế độ kế toán hiện hành của Nhà nước Có chính sách đào tạo, bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ chuyên môn kế toán về kế toán tài chính mà còn cả về kế toán quản trị cho đội ngũ nhân viên kế toán của doanh nghiệp Đặc biệt đối với người làm công tác kế toán quản trị cần phải đào tạo thêm nghiệp vụ xây dựng bản Tổ chức ứng dụng công nghệ tin học đặc biệt là các phần mềm kế toán công tác kế toán, vậy sẽ giúp cho công tác kế toán trở nên đơn giản, tiết kiệm lao động, thời gian đồng thời có thể đáp ứng được khối lượng thông tin lớn, đầy đủ, kịp thời, chính xác 4.5 Các đóng góp đề tài nghiên cứu Với đề tài: “ Hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất tính giá thành sản phẩm xây lắp công ty cổ phần xây dựng phát triển đô thị Hòa Phát” Luận văn tập trung làm rõ vấn đề sau: Thứ nhất: Trình bày, làm rõ vấn đề ly luận bản về kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp Những vần đề ly luận bản này sẽ là sở để xem xét, đánh giá thực trạng kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại công ty cổ phần xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát Thứ hai: Trình bày thực trạng kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại công ty cổ phần xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát Thứ ba: Đánh giá thực trạng và đưa được nguyên nhân khách quan và chủ quan của hạn chế và ưu điểm công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp của Công ty Thứ tư: Từ việc phân tích đánh giá thực trạng đưa giải pháp nhằm hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại công ty cổ phần xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát 4.6 Kết luận Kế toán là một công cụ quản ly kinh tế rất quan trọng, nó đóng vai trò không thể thiếu bất cứ hoạt động kinh tế nào Trong nền bối cảnh kinh tế cạnh tranh ngày nay, thông tin kế toán ngày càng trở nên hết sức cần thiết đối với mỗi nhà quản trị doanh nghiệp, nhất là thông tin về chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm là một mảng lớn của kế toán, chính vì vậy đòi hỏi các doanh nghiệp phải luôn hoàn thiện để cung cấp được thông tin chính xác, đầy đủ, kịp thời, trung thực, khách quan cho các đối tượng sử dụng thông tin Xuất phát từ yêu cầu vậy, nên việc hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại công ty cổ phần xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát là hết sức cần thiết và phù hợp với xu thế phát triển chung của nền kinh tế Luận văn về bản đáp ứng được yêu cầu đề Tuy nhiên kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp không phải là lĩnh vực còn mới mẻ lại rất phức tạp vì vậy luận văn không tránh khỏi hạn chế nhất định Tác giả kính mong các thầy cô giáo và các bạn đóng góp bổ sung y kiến để luận văn ngày càng hoàn thiện Em xin chân thành cảm ơn cô giáo hướng dẫn TS Lê Kim Ngọc rất nhiệt tình giúp đỡ em hoàn thành đề tài này Em xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo Khoa Kế toán trường Đại học Kinh tế Quốc dân có y kiến đóng góp quy báu để luận văn được hoàn thiện TÀI LIỆU THAM KHẢO Bùi Hoang Anh 2006 Giá thành sản phẩm xây lắp http://www.tapchiketoan.com Công ty cổ phần xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát (2001), Điều lệ công ty cổ phần xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát Công ty cổ phần xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát (2010), Báo cáo Hội đồng quản trị và các Báo cáo tài chính hợp nhất đã được kiểm toán Ngày 31 tháng 12 năm 2009 Công ty cổ phần xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát (2011), Báo cáo Hội đồng quản trị và các Báo cáo tài chính hợp nhất đã được kiểm toán Ngày 31 tháng 12 năm 2010 Công ty cổ phần xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát (2009), Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh công ty cổ phần (đăng ký thay đổi lần 15) Đinh Thị Lê (), Luận văn thạc sỹ kinh tế “Hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp công ty cổ phần xây dựng số Hà Nội” Thúy Phượng 2006 Đặc điểm sản xuất xây lắp có ảnh hưởng đến kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm các doanh nghiệp xây lắp http://www.tapchiketoan.com Vũ Thị Dịu 2006 Đối tượng và phương pháp hạch toán chi phí sản xuất kinh doanh xây lắp http://www.tapchiketoan.com PGS.TS Đặng Thị Loan (2006), Kế toán tài chính doanh nghiệp, NXB Đại học Kinh tế quốc dân, Hà Nội 10 PGS.TS Đoàn Xuân Tiên (2007), Kế toán quản trị doanh nghiệp, NXB Tài chính, Hà Nội 11 PGS.TS Vũ Cao Đàm (2008), Phương pháp luận nghiên cứu khoa học, NXB Thế giới, Hà Nội MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN LỜI CẢM ƠN DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT MỤC LỤC [...]... phẩm xây lắp Chi phí xây lắp dở dang cuối kỳ Gía thành sản phẩm Chi phí xây = lắp dở dang Chi phí xây + lắp phát sinh Chi phí xây - lắp dở dang xây lắp đầu kỳ trong kỳ cuối kỳ Khi giá trị sản phẩm xây lắp dở dang (chi phí xây lắp dở dang) đầu kỳ và cuối kỳ bằng nhau hoặc khi không có sản phẩm dở dang thì tổng giá thành sản phẩm bằng tổng chi phí sản xuất phát sinh... nét ở sản phẩm xây lắp và quá trình tạo ra sản phẩm của ngành Điều này đã chi phối đến công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm trong các doanh nghiệp xây lắp Sự chi phối này được thể hiện như sau: - Sản phẩm xây lắp mang tính chất riêng lẻ: Sản phẩm sản xuất xây lắp (XL) không có sản phẩm nào giống sản phẩm nào, mỗi sản phẩm. .. ly chi phí giá thành nói riêng, trong đó trọng tâm là công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành đảm bảo phát huy tối đa tác dụng của công cụ kế toán đối với quản ly sản xuất Trước yêu cầu đó, nhiệm vụ chủ yếu đặt ra cho kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp là: - Phản ánh đầy đủ, kịp thời toàn bộ chi phí sản xuất. .. lĩnh vực xây lắp rút ra được những bài học nhằm hoàn thiện hơn thực tế kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp của đơn vị mình Cũng dựa trên những tồn tại và nguyên nhân từ thực tiễn kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại công ty cổ phần xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát, tác giả đã đề xuất một... trình sản xuất sản phẩm Chúng bao gồm chi phí về lao động sống và lao động vật hóa kết tinh trong sản phẩm Tuy nhiên giữa chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm có sự khác nhau về quy mô giá trị, phạm vi tập hợp Điều này được thể hiện khái quát qua hình vẽ sau: Chi phí xây lắp dở dang Chi phí xây lắp phát sinh trong kỳ đầu kỳ Gía thành sản phẩm xây lắp. .. lượng xây lắp đã hoàn thành Giá thành sản xuất sản phẩm là một phạm trù của sản xuất hàng hóa, phản ánh lượng giá trị của những hao phí lao động sống và lao động vật hóa đã thực sự chi ra cho sản xuất Những chi phí đưa vào giá thành sản phẩm phải phản ánh được giá trị thực của các tư liệu sản xuất tiêu dùng cho sản xuất và các khoản chi tiêu... sát chi phí và yêu cầu tính giá thành Để xác định đúng đắn đối tượng kế toán chi phí sản xuất xây lắp trong các doanh nghiệp, trước hết phải căn cứ vào các yếu tố tính chất sản xuất và quy trình công nghệ sản xuất, đặc điểm tổ chức sản xuất, yêu cầu và trình độ quản ly, đơn vị tính giá thành trong doanh nghiệp Đối tượng hạch toán chi phí sản xuất. .. sản phẩm trong phạm vi phân xưởng sản xuất Đối với các đơn vị xây lắp giá thành sản xuất gồm chi phí nguyên vật liệu, chi phí nhân công, chi phí máy thi công, chi phí sản xuất chung - Giá thành tiêu thụ: (hay còn gọi là giá thành toàn bộ) là chỉ tiêu phản ánh toán bộ các khoản chi phí phát sinh liên quan đến việc sản xuất, tiêu thụ sản phẩm G iá thành. .. đã kết cấu gồm bốn chương, do đó thể hiện đầy đủ, sâu sắc hơn nội dung cần truyền tải Cụ thể, đề tài gồm có bốn chương: Chương 1: Giới thiệu đề tài nghiên cứu Chương 2: Cơ sở ly luận về kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp Chương 3: Thực trạng kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại công ty cổ phần xây. .. lắp dưới cả hai góc độ kế toán tài chi nh và kế toán quản trị Qua đó, giúp cho người đọc có cái nhìn toàn diện về kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp trên hai phương diện kế toán tài chi nh và kế toán quản trị và đem lại những tài liệu hữu ích cho những người làm công tác kế toán, những người quan tâm và đặc biệt là các nhà ... về kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp Chương 3: Thực trạng kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại công ty cổ phần xây. .. lớn: Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp được thực hiện sở ly luận nào? Thực trạng kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp. .. Chi phí xây lắp phát sinh kỳ đầu kỳ Gía thành sản phẩm xây lắp Chi phí xây lắp dở dang cuối kỳ Gía thành sản phẩm Chi phí xây = lắp dở dang Chi phí xây + lắp phát sinh Chi phí