Đồ án tốt nghiệp Khoa: CNSH & MT PHN I: M U 1.1 t Cựng vi s phỏt trin ca i sng xó hi, i sng ca ngi ngy mt c nõng cao, nhu cu lm p cho cuc sng cng theo ú m tng mnh m Hoa c coi l th trang sc khụng th thiu cuc sng hng ngy ca ngi, nú mang li cho cuc sng thờm mu sc rc r, hng thm ngt ngo Nhng bụng hoa ti thm cũn mang mỡnh mt sc mnh to ln, nú l cu ni gia nhng ngi yờu thng gi n nhng thụng ip tt p Mi mt loi mang mỡnh mt v ep riờng v ngoi v p riờng chỳng cũn mang mỡnh nhng ý ngha riờng Trong muụn loi hoa cú mt loi hoa trụng ging nh hoa Hng nhng hoa n r thỡ mang v p rt riờng , ú l loi hoa mang cỏi tờn Cỏt Tng Ging hoa Cỏt Tng mc di ti Texas M, ó c nhõn ging trng nhiu ni trờn th gii, hoa cú rt nhiu mu sc a dng nh: kem, tớm, vng, hng, hng phai, tớm m, trng vin tớmKhụng thm lng hay kiờu sa nh hoa hng ri nhanh hộo ỳa Cỏt tng hng ngy ban phỏt cho i sng s du dng m thm sc mu ca mỡnh Khỏc vi nhng loi hoa thụng thng khỏc, hoa cỏt tng khú trng hn Ngi trng hoa mua ging nhp t Nht, t M v em ging mnh t tt, ti xp v giu m m bo hoa cú th ny mm, phỏt trin Mt lung hoa cỏt tng trng khong 5, n thỏng l thu hoch t u, khong thỏng sau thu hoch t sau Lung hoa ch thu hoch nm, khong t, sau ú phi cuc lờn b ht trng lung mi Hoa cỏt tng l ging hoa cú kh nng chu lnh tt, du nhp vo Lt nc ta ln u tiờn khong chc nm v trc vi nhiu chng loi khỏc Hoa Cỏt tng rt c a chung, vỡ mu sc v kiu dỏng ca hoa rt p, vỡ tờn gi ca nú, mang n ý ngha s nh ý, may mn, an lnh, chỳng c tiờu th nhiu nht vo dp tt, cng mun c nm, mỡnh v gia ỡnh c cỏt tng Chu Tuấn Thành MSSV: 506301072 Đồ án tốt nghiệp Khoa: CNSH & MT Hoa Cỏt tng l mt ging hoa mi du nhp vo nc ta, ngun ging ch yu l nhp ngoi nờn giỏ hoa thnh phm khỏ cao, cha ỏp ng c nhu cu ca ngi chi hoa, hn na Cõy hoa Cỏt tng l loi cõy khỏ khú tớnh, cn k thut chm súc cn thn Vic nhõn ging bng ht cho hiu qu thp, h s nhõn thp, cht lng cõy khụng tt, cõy d b thoỏi hoỏ Rừ rng vic tỡm phng phỏp nhõn nhanh nhm to c lng cõy ging ln thi gian ngn, ng thi trỡ c nhng c tớnh quý ca ging l vic lm ht sc cú ý ngha Vỡ vy, hn ch c khú khn cụng tỏc chn to, nhõn ging, cỏc k thut gieo trng hoa Cỏt tng Vit Nam ó bc u c nghiờn cu cú th trin khai trờn quy mụ ln, gim giỏ thnh, hin k thut nhõn ging vụ tớnh in vitro ó c ỏp dng thnh cụng trờn rt nhiu i tng Phng phỏp ny cho phộp t mt lng nh ging ban u c nhõn nhanh cú th cung cp c mt lng cõy ging ln, ng nht, sch bnh, trỡ c c tớnh ca cõy m ban u Trờn c s ú thi gian thc tt nghip ti Vin di truyn nụng nghip chỳng tụi ó tin hnh nghiờn cu ti: Bc u nghiờn cu, xõy dng quy trỡnh nhõn nhanh in vitro ging hoa Cỏt tng (Eustoma grantdiflorum (Raf.) Shinn) 1.2.Mc ớch v yờu cu ca ti 1.2.1 Mc ớch Bc u nghiờn cu, xõy dng quy trỡnh nhõn nhanh ging hoa Cỏt tng (Eustoma grantdiflorum (Raf.) Shinn) bng phng phỏp nuụi cy mụ t bo nhm cung cp mt s lng ln cõy cho sn xut phc v nhu cu s dng hoa Cỏt tng H Ni v cỏc vựng lõn cn 1.2.2 Yờu cu - Nghiờn cu phng phỏp kh trựng mu to nguyờn liu u cho nhõn ging vụ tớnh in vitro cõy hoa Cỏt tng - Nghiờn cu kh nng phỏt sinh hỡnh thỏi ca cỏc mu nuụi cy Chu Tuấn Thành MSSV: 506301072 Đồ án tốt nghiệp Khoa: CNSH & MT - Nghiờn cu c nh hng ca cỏc cht iu tit sinh trng n kh nng nhõn nhanh, hỡnh thnh r v to cõy hon chnh - Nghiờn cu c nh hng ca cỏc giỏ th n t l sng ca cõy giai on m 1.3 í ngha khoa hc v thc tin ca ti 1.3.1 í ngha khoa hc Tỡm nh hng ca cỏc cht iu ho sinh trng cỏc nng khỏc v cỏc cht ph gia thớch hp cho s tỏi sinh chi, nhõn nhanh chi, to r cõy hoa Cỏt tng 1.3.2 í ngha thc tin To cõy hoa Cỏt tng hon chnh ngoi m, lm c s cho vic cung cp ging cho sn xut Chu Tuấn Thành MSSV: 506301072 Đồ án tốt nghiệp Khoa: CNSH & MT PHN II: TNG QUAN TI LIU 2.1 Tỡnh hỡnh sn xut v tiờu th hoa Sn xut hoa cõy cnh trờn th gii ang phỏt trin mt cỏch mnh m v ang tr thnh mt ngnh thng mi cao sn xut hoa cõy cnh ó mang li li ớch to ln cho nn kinh t cỏc nc trng hoa cõy cnh Hin nay, sn xut hoa nc ta c thc hin bi i tng chớnh: nụng dõn sn xut t phỏt theo xu hng nhu cu th trng nc v bi cỏc doanh nghip t nhõn nc, liờn doanh vi nc ngoi hoc 100% nc ngoi sn xut hoa ch yu cho xut khu Hoa tiờu th nc chng loi a dng v cung cp th trng theo v, cht lng t thp n cao, giỏ c va phi, hiu qu kinh t khụng cao, sn xut nh l v thiu n nh Cỏc doanh nghip sn xut hoa xut khu lng hoa nhiu hn mang tớnh hng hoỏ, cht lng hoa cao hn v c sn xut iu kin k thut cao, sn phm c tiờu th theo hp ng Hin nay, Vit Nam ó xut khu c cỏc sn phm hoa ct cnh nh hng, phong lan, cỳc, ng tin, cm chng, ly ly, tớm sang Trung Quc, Hng Kụng, i Loan, Nht bn, Singapore Australia, rp; niờn thanh, mai chiu thy, mai cnh sang Trung Quc, Hoa K, Nht Bn Tuy nhiờn, s lng xut khu khụng nhiu, vi doanh thu hn 10 triu USD/nm S d, sn phm hoa, cõy cnh ca Vit Nam khú thõm nhp th trng th gii l chng loi, cht lng, kớch c khụng ng u, cha ỏp ng c th hiu ca khỏch hng quc t Trong ú, tiờu th nc li cú xu hng chy theo v (rm, l, Tt, cỏc ngy k nim) l chớnh [19] Lt l vựng sn xut hoa ni ting v l vựng cú tim nng ln nht v sn xut hoa ca c nc Hin cụng ty TNHH Lt - Hasfarm 100% nc ngoi ang ỏp dng cụng ngh sn xut hoa tiờn tin vi qui mụ din tớch 15 sn xut nh kớnh v nh thộp; cú h thng t ng iu chnh nhit , m , h thng ti nh git bng ngun nc sch hũa tan vi phõn bún, thuc bo v thc vt Cỏc chng loi hoa Cụng ty Lt - Hasfarm ang Chu Tuấn Thành MSSV: 506301072 Đồ án tốt nghiệp Khoa: CNSH & MT sn xut bao gm hoa hng, cỳc, cm chng, ly ly, ng tin v lỏ hoa trang trớ Sn lng hoa xut khu sang cỏc nc Hng Kụng, Nht, i Loan, Singapore chim 55%, phn cũn li dnh cho tiờu th ni a Quy trỡnh sn xut c thc hin khộp kớn t gieo trng n thu hoch, k c cụng ngh sau thu hoch nh x lý dung dch gi hoa, úng gúi, bo qun v chuyn ngy gi n ni tiờu th [19] Hin nc ta, nhu cu v hoa Cỏt tng ngy cng tng nhng thc tin sn xut v kinh doanh loi hoa ny cũn nhiu yu kộm c v nng sut, sn lng cng nh cht lng hoa Lý xut phỏt ca nhng hn ch ú l khú khn v chng loi, s lng, cht lng ging cng nh k thut nhõn ging gii quyt c nhng khú khn ú thỡ vic ỏp dng k nuụi cy mụ in vitro trờn cõy hoa Cỏt tng l rt cn thit 2.2 Mt s hn ch sn xut hoa hin Vit Nam Nhỡn chung sn xut hoa nc ta b hn ch rt ln v thi v iu kin khớ hu khụng thớch hp: phớa Bc, hu ht cỏc loi hoa cú cht lng cao ch cú th sn xut c vi cht lng khỏ v ụng Xuõn; cũn cỏc tnh phớa Nam khớ hu li cng ớt thun li hn (tr mt s vựng c thự) V quy mụ v t chc sn xut: Hu ht nhng c s sn xut hoa ct cnh nc ta cũn quy mụ nụng h nh, t chc sn xut n l, vi din tớch trung bỡnh t 2.000 n 3.000 m2 /h H sn xut hoa ln cng ch t n quy mụ sn xut ny khụng th ỏp dng nhng k thut tin b nh nh kớnh, nh li, sõn bói, mt bng, dõy chuyn ch bin, bo qun chuyn lnh, a ngnh sn xut hoa tr thnh sn xut cụng nghip Tng h nụng dõn sn xut nh l, thiu hp tỏc l tr ngi ln cho vic to ngun hng húa ln v a dng vi cht lng cao, ng nht Trờn thc t, ó cú nhiu hp ng xut khu khụng th thc hin c khụng th t chc cung cp sn phm theo yờu cu, tim nng sn xut l rt ln Chu Tuấn Thành MSSV: 506301072 Đồ án tốt nghiệp Khoa: CNSH & MT K thut trng hoa nhiu ni ch yu da vo kinh nghim v phng phỏp nhõn ging c truyn nh gieo t ht, trng t c, mm, nhỏnh Cỏc phng phỏp ny d trng, giỏ thnh cõy ging thp nhng cht lng ging khụng cao, d b thoỏi húa, lm gim cht lng hoa vỡ vy chng loi hoa ca Vit Nam khỏ phong phỳ nhng thiu ging hoa p, cht lng cao V ng dng cụng ngh cao: ó c ci thin ỏng k, nh thay i c cu ging, nuụi cy mụ, k thut canh tỏc v bo v thc vt tiờn tin; ỏp dng cụng ngh nh li cú mỏi che sỏng Tuy nhiờn, s thay i ny din khụng ng u gia cỏc vựng sn xut vỡ nhiu lý (khớ hu thi tit, trỡnh thõm canh, kh nng u t, kh nng tip cn k thut tin b v th trng) Lt cú th coi l a bn cú tin b nhanh nht c nc v phỏt trin sn xut hoa ct cnh [19] 2.3 Gii thiu chung v hoa cỏt tng Hoa cỏt tng 2.3.1 V trớ, tờn gi v xut x - Gii: Plantae - Ngnh: Magnoliophyta - Lp: Magnoliopsida - Lp ph: Asteridae - B: Gentianales - H: Gentianaceae - Ging: Eustoma - Tờn khoa hc: Eustoma grandiflorum - Tờn khỏc: Lisianthus, Prairie Gentian,Texas bluebell, Tulip Gentian, Bluebell, Lire de san pedro - Tờn Vit Nam: Cỏt tng Cỏt tng- tờn khoa hc Eustoma grandiflorum (Raf.) Shinn cú ngun gc t tõy nc M, cú kh nng chu lnh tt, du nhp vo Lt nc ta ln Chu Tuấn Thành MSSV: 506301072 Đồ án tốt nghiệp Khoa: CNSH & MT u tiờn khong hn chc nm v trc vi nhiu chng loi v mu sc a dng nh: kem, tớm, vng, hng, hng phai, tớm m, trng vin tớm Hin ti cỏt tng l ging hoa c ngi tiờu dựng rt a chung v ang c sn xut lm hoa thng phm Hoa cỏt tng c sn xut nhiu Lt vỡ iu kin khớ hu v th nhng ni õy rt phự hp vi c im sinh trng ca nú Ngoi ra, cỏt tng cũn c coi l hoa ch lc v lm lờn thng hiu nhiu hoa nh hoa Lang Biang Farm Ti õy, vi din tớch trng hoa 6ha thỡ trng hoa cỏt tng l ch yu ó cho nhng cnh hoa thõn cao, hoa ln ú chớnh l im mnh a hoa cỏt tng ca Lang Biang Farm khụng ch ni ting Lt m c TP H Chớ Minh Hin nay, nhu cu chi hoa Cỏt tng ngy cng tng, hoa sn xut khụng cu Vỡ vy, nm va qua, Hip hi hoa Lt ó t chc hi tho chuyờn v qui trỡnh k thut canh tỏc, thu hoch hoa Cỏt tng vi s cú mt ca 10 nh khoa hc v hn 40 ngi trng hoa trờn a bn Lt trng hoa cỏt tng cú hiu qu v cung cp tt nht nhu cu ca ngi tiờu dựng [19] 2.3.2 c im thc vt hc 2.3.2.1 R: R ca hoa cỏt tng thuc loi r cc, cú ngun gc t mm r ca ht R ca cõy phỏt trin theo chiu sõu m ớt phỏt trin theo chiu ngang vy cõy cú kh nng chu hn cao 2.3.2.2 Thõn: Thõn tho, ng, cú kh nng phõn nhỏnh mnh Cú nhiu t, giũn, d gy, thõn cõy cng ln cng cng Cỏc t sỏt gc thng to v ngn hn cỏc t trờn ngn Cỏc t ngn cõy di v nh Cõy cao t 15 60 cm 2.3.2.3 Lỏ: Lỏ n mc i, khụng cú lỏ kốm Lỏ cú hỡnh ụvan hoc hỡnh bu dc di tu tng ging, u lỏ nhn, lỏ khụng cú cung m ụm sỏt ly thõn Mộp lỏ khụng cú rng ca Phin lỏ cú th to hay nh tu thuc vo c im tng Chu Tuấn Thành MSSV: 506301072 Đồ án tốt nghiệp Khoa: CNSH & MT ging T mi nỏch lỏ thng phỏt sinh mt mm nhỏnh Lỏ cỏt tng cú mu xanh bic, mnh d, mng nc, b mt lỏ cú ph mt lp sỏp mng Trờn lỏ cú t gõn, gõn lỏ song song., ú gõn gia n sõu v rừ hn c cỏt tng gúc lỏ cú s thay i theo tui ca lỏ, cỏc lỏ mi hỡnh thnh cú gúc lỏ ng, sau ú cỏc lỏ m ngang v r xung 2.3.2.4 Hoa: Hoa i xng, lng tớnh i hoa, cỏnh hoa lin Cỏc nh hoa trờn trng nm so le vi cỏc thu trng hoa ỏy nhy hoa cú mt a mt Cỏc hoa ớnh noón vỏch bờn Cm hoa hỡnh xim Trng hoa cú nhiu mu sc khỏc nhau, cú loi cỏnh n v loi cỏnh kộp tu tng ging 2.3.2.5 Qu: Qu nang t n nhỡn mu lỏ cú th xỏc nh mu ca qu 2.3.2.6 Ht: Cú kớch thc nh, vi ni nh nhiu du Phụi mm ln Ny mm kộm 2.3.3 c im sinh trng Hoa cỏt tng phỏt trin tt iu kin 70 - 80 Klux ỏnh sỏng t nhiờn Do vy vo xuõn hay hố cú cng ỏnh sỏng cao nờn thng phi che li cho hoa Hoa cỏt tng thớch hp vi v di ngy, cú s gi chiu sỏng ngy ti u l 16 gi ngy thỡ s cho cht lng bụng cao nht Tớnh c thi gian t lỳc gieo ht cho n cõy hoa l t 20 23 tun Nhit ti thớch cho hoa cỏt tng sinh trng v phỏt trin l t 18 20oC vo ban ngy v 15 18 oC vo ban ờm Nhit vo ban ờm thp hn 15oC s lm trỡ tr quỏ trỡnh sinh trng ca cõy Vo ban ngy, nhit cao hn 28 oC s lm cho hoa n sm, rỳt ngn quỏ trỡnh sinh trng ca hoa v cho hoa kộm cht lng Tựy theo tng chng loi ging m cú yờu cu v nhit v quang chu k khỏc nhau, vy trc trng nờn tỡm hiu chng loi ging m b trớ v thớch hp Chu Tuấn Thành MSSV: 506301072 Đồ án tốt nghiệp Khoa: CNSH & MT 2.3.4 Phõn loi hoa cỏt tng Ging hoa cỏt tng gm cú hai loi: Ging hoa kộp v hoa n 3.4.1.Ging hoa kộp - Nhúm Avilia: nhúm ny thớch hp iu kin ỏnh sỏng yu v nhit mỏt Do vy nhúm ging ny thng trng vo v ụng Cỏc mu thng l trng ng, vin xanh, hng cỏnh sen, tớa - Nhúm Balboa: nhúm ny thớch hp nhit v cng ỏnh sỏng cao hn Thớch hp trng v xuõn n hố Phỏt trin tt iu kin quang chu k ngy di Cỏc mu thng l xanh, vin xanh, xanh tớa - Nhúm Catalina: thớch hp vi iu kin ngy di v thi tit m ỏp Cỏc mu thng l xanh tớa v mu vng - Nhúm Candy: thớch hp vi cng ỏnh sỏng trung bỡnh v quang chu k ngy ngn Nhúm ny cho hoa n ng lot v cú nhiu mu chn la - Nhúm Echo: Nhúm ny l nhúm ph bin ging hoa cỏt tng Khụng thớch hp vi cng ỏnh sỏng quỏ cao hay thp, thớch hp cho v ụng xuõn Cỏc mu ph bin ging ny l xanh búng, xanh tớa, hng, hng tớa, trng tuyn - Nhúm Mariachi: Nhúm ny thớch hp trng chu c im ging ny l cú s cỏnh hoa nhiu, cỏnh hoa mng hn cỏc ging khỏc nờn nhỡn rt p Cỏc mu ph bin ging ny l trng, hng, hng nht, xanh Chu Tuấn Thành MSSV: 506301072 Đồ án tốt nghiệp Khoa: CNSH & MT 2.3.4.2 Ging hoa n - Nhúm Flamenco: l nhúm thớch hp vi cng ỏnh sỏng cao v quang chu k ngy di Thõn hoa di v mnh Cỏc mu l xanh búng, hng, vng, trng - Nhúm Heidi: thớch hp vi cng ỏnh sỏng trung bỡnh v quang chu k ngy ngn Cú nhiu mu chn la - Nhúm Laguna: l nhúm thớch hp vi cng ỏnh sỏng cao v quang chu k ngy di Thõn hoa di khong 48 cm, mt cõy trung bỡnh cú ba thõn v 25 n hoa Cú hai mu l xanh m v xanh tớa - Nhúm Malibu: thớch hp vi cng ỏnh sỏng trung bỡnh v xuõn v thu Cú nhiu mu l hoa c, xanh m, trng, hng, trng vin xanh - Nhúm Yodel: Thõn hoa di khong 45 - 50cm Cú nhiu mu l xanh m, xanh, hoa c, hng phn, hng, trng [19] 2.4 S lc v nuụi cy mụ t bo thc vt Nuụi cy mụ t bo thc vt l lnh vc nuụi cy mụ, t bo v cỏc c quan hon ton sch cỏc vi sinh vt trờn mụi trng dinh dng nhõn to iu kin vụ trựng C s khoa hc ca k thut nuụi cy mụ t bo thc vt chớnh l tớnh ton nng v kh nng phõn hoỏ, phn phõn hoỏ ca t bo thc vt T bo c coi l n v cu trỳc v chc nng ca mi c th sinh vt S phõn hoỏ, phn phõn hoỏ t bo cựng vi c tớnh cú ca nú l tớnh ton nng, l c s lý lun vng chc xõy dng k thut nuụi cy mụ, t bo nhm tỏi sinh cõy Chu Tuấn Thành 10 MSSV: 506301072 Đồ án tốt nghiệp Khoa: CNSH & MT 4.5 Thớ nghim 5: nh hng ca -NAA n kh nng r v to cõy hon chnh Bng 4.5: nh hng ca nng -NAA ti quỏ trỡnh r ca chi in vitro (sau tun) S -NAA mu (mg/l) cy (chi) S cõy r (cõy) T l S r/ Chiu cõy di r r (%) Hỡnh thỏi cõy (cm) Cõy cao, thõn cũi, lỏ 0,1 60 29 48,33 3,15 0,71 hi nh, r yu, mu trng Cõy cao, thõn hi cũi, 0,2 60 43 71,67 4,02 1.21 lỏ to, xanh m, r khụng ng u mu trng nõu Cõy cao, thõn mp, 0,3 60 55 91,67 5,12 1,65 xanh m, r ng u, to, mu trng nõu Cõy cao, thõn cũi, lỏ 0,4 60 41 68,33 3,85 0,75 nh, r khụng ng u, mu trng LSD0,05 0,17 0,21 CV (%) 0,37 0,88 Chu Tuấn Thành 39 MSSV: 506301072 Đồ án tốt nghiệp Chu Tuấn Thành Khoa: CNSH & MT CT1 CT3 CT2 CT4 40 MSSV: 506301072 Đồ án tốt nghiệp Khoa: CNSH & MT Qua Bng 4.5 v biu ta thy b sung -NAA vi cỏc mc nng thay i chỳng tụi nhn thy nng 0,3 mg/l thỡ s lng r trung bỡnh c to ln nht t 5,12 r/cõy, chiu di v cht lng r tng lờn rừ rt so vi b sung 0,1 mg/l v 0,2 mg/l Nhng tng nng -NAA l ờn 0,4 mg/l thỡ t l r/cõy, di v cht lng r li gim Nh vy, thớ nghim ny mụi trng tt nht r chi cõy Cỏt tng l: MS+ 3% ng+ 6,8g/l agar+ 100mg/l Inositol + 0,3 mg/l -NAA t 5,12 r/cõy v chiu di r l 1,65 cm 4.6 Thớ nghim 6: nh hng ca t hp -NAA v IBA ti quỏ trỡnh r to cõy hon chnh Bng 4.6: nh hng ca t hp -NAA v IBA ti quỏ trỡnh r ca chi in vitro CT S S mu cõy cy r (chi) (cõy) T l S r/ Chiu r cõy di r (%) Hỡnh thỏi r (cm) Cõy cao, thõn cũi, lỏ hi CT1 60 56 93,33 5,23 1,67 nh, xanh nht, r yu, nh, mu trng Cõy cao, thõn mp, lỏ to, CT2 60 58 96,67 5,56 1,72 CT3 60 48 80,00 4,13 1,51 CT4 60 35 58,33 3,91 0,81 xanh m, r ng u, to, mu trng nõu Cõy thp, thõn mp, lỏ to, r khỏ ng u, mu trng nõu Cõy thp, thõn mp, lỏ to, r khụng ng u, nh yu mu nõu en LSD0,05 0,23 0,3 CV (%) 0,56 0,83 Chu Tuấn Thành 41 MSSV: 506301072 Đồ án tốt nghiệp Khoa: CNSH & MT CT1 CT2 CT3 CT4 Chu Tuấn Thành 42 MSSV: 506301072 Đồ án tốt nghiệp Khoa: CNSH & MT thớ nghim ny, t l r v s lng r/cõy cng cao hn so vi cỏc cụng thc thớ nghim 5, chiu di r v cht lng r cng tng v t cao nht 5,56 r/cõy, chiu di r l 1,72 cm cụng thc cú b sung 0,3 mgl/ -NAA v 0,1 mg/l IBA Vy t hp -NAA v IBA cú tỏc ng tớch cc n quỏ trỡnh r ca cõy Cỏt tng Nh vy, cỏc kt qu nghiờn cu r hai thớ nghim v thỡ mụi trng thớch hp nht cho s r l: MS+ 3% ng+ 6,8g/l agar+ 100mg/l Inositol+ 0,3 mg/l -NAA + 0,1 mg/l IBA, s r t c 5,56 r/cõy, chiu di r 1,72 cm - Giai on 4: Giai on m 4.7 Thớ nghim 7: nh hng ca giỏ th n t l sng ca cõy in vitro õy l giai on a cõy nuụi cy t mụi trng nhõn to ngoi mụi trng t nhiờn, chớnh l chuyn cõy sng t trng thỏi d dng sang trng thỏi t dng v chu nhiu tỏc ng ca cỏc yu t mụi trng t nhiờn bin ng (thi tit, t ai) Nhm gim i hin tng sc thay i iu kin mụi trng nờn cõy cn cú giai on thớch nghi, bi vy cõy in vitro nht thit phi c tri qua mt giai on chuyn tip, ú l giai on m Ti m, ta cú th ch ng hn ch bt mt s tỏc nhõn bt li cng nh s bin ng t ngt ca mt s yu t mụi trng, to iu kin cõy thớch nghi dn vi iu kin sn xut V õy chớnh l giai on cú ý ngha quan trng, quyt nh n kh nng ng dng ca ton b quỏ trỡnh vi nhõn ging vo thc tin sn xut giai on m, ti ó tin hnh nghiờn cu nh hng ca cỏc loi giỏ th khỏc n t l sng ca cõy Cỏc cõy c a ng nghim, sch agar bỏm r v c m vo loi giỏ th, c th hin Bng 3.7 Sau tun theo dừi thu c kt qu th hin bng 4.7 Chu Tuấn Thành 43 MSSV: 506301072 Đồ án tốt nghiệp Khoa: CNSH & MT Bng 4.7: nh hng ca giỏ th n t l sng ca cõy in vitro a ngoi m Thi gian Cụng thc Giỏ th theo dừi T l sng Chiu cao S lỏ/cõy (%) cõy TB (cỏi) 7,05 8,3 GT1 GT2 Cỏt Tru hun 76,7 90 (cm) 3,08 3,12 GT3 Mựn x da 100 3,42 8,13 GT4 Cỏt + Tru 100 3,53 9,4 LSD0,05 0,7 0,1 CV % 0,7 7,05 8,3 Tun hun GT1 GT2 Cỏt Tru hun 60 76,7 1,2 3,37 GT3 GT4 Mựn x da Cỏt + Tru 73,33 100 3,5 4,07 8,13 9,4 LSD0,05 0,9 0,1 CV % 43,33 70 70 1,3 3,54 4,2 4,2 0,7 7,5 9,5 9,5 100 4,35 10,04 LSD0,05 0,69 0,17 CV % 0,9 1,0 Tun hun Tun GT1 GT2 GT3 GT4 Chu Tuấn Thành Cỏt Tru hun Mựn x da Cỏt + Tru hun 44 MSSV: 506301072 Đồ án tốt nghiệp Khoa: CNSH & MT GT1 GT2 GT3 GT4 Chu Tuấn Thành 45 MSSV: 506301072 Đồ án tốt nghiệp Khoa: CNSH & MT Nhỡn chung, qua tun u theo dừi k t cõy thỡ s bin ng v t l sng cỏc giỏ th cng khụng ỏng k, nhng t l sng ca cõy trng trờn giỏ th cỏt t t l thp nht 76,7%, trờn giỏ th tru hun t l cõy cht cng rt ớt, v t l sng ca nú t 90% Cũn loi giỏ th cỏt+ tru hun v mựn x da t 100% Chiu cao cõy cng bin ng nh k t cõy Vỡ quỏ trỡnh cõy ngoi m cõy cn phi cú khong thi gian thớch nghi vi iu kin t nhiờn Cõy trng trờn giỏ th mựn x da t l sng 100%, v cú chiu cao trung bỡnh ca cõy cao nht t 3,35 cm Sang tun th thỡ t l sng ca cõy ó cú s thay i giỏ th cỏt gim t 76,7% xung 60%, giỏ th tru hun gim t 90% xung 76,7%, giỏ th mựn gim t 100% xung 73,33 %, nhng giỏ th cỏt+ tru hun thỡ t l sng t 100% Chiu cao trung bỡnh ca cõy v s lỏ/cõy hu nh khụng thay i my n tun th thỡ t l sng ca cõy trờn cỏc loi giỏ th thay i rừ rt nh giỏ th cỏt gim xung ch cũn 43,33%, giỏ th tru hun cũn 70%, giỏ th mựn gim nhiu cũn 56,7%, nhng cõy trng trờn giỏ th Cỏt+ tru hun t 100%, chiu cao trung bỡnh cao nht t 4,35%, s lỏ/cõy l 10,4 cỏi Nh vy, loi giỏ th ó s dng thỡ giỏ th Cỏt+ tru hun l loi giỏ th tt nht cho cõy Cỏt tng in vitro giai on m Sau tun thỡ t l sng l 100%, chiu cao cõy t cao nht l 4,35 cm Chu Tuấn Thành 46 MSSV: 506301072 Đồ án tốt nghiệp Khoa: CNSH & MT S TNG QUT Qua nghiờn cu cỏc thớ nghim, ti a ra: S tng quỏt quỏ trỡnh nhõn nhanh ging in vitro cho cõy hoa Cỏt tng (Eustoma grantdiflorum (Raf.) Shinn) Mu (chi) Kh trựng (Dung dch HgCl2 0,1 % phỳt, ri cy vo mụi trng MS + 3% ng + 6,8g/l agar + 100mg/l Inositol) tun Tỏi sinh v nhõn nhanh chi MS+ 3% ng+ 6,8g/l agar+ 100mg/l Inositol + 0,5 mg/l BAP + 0,3 mg/l NAA tun Ra r v to cõy hon chnh MS+3% ng+6,8g/l agar+100mg/l Inositol + 0,3 mg/l -NAA + 0,1 mg/l IBA tun Vn m (Giỏ th cỏt+ tru hun) KT LUN V NGH Chu Tuấn Thành 47 MSSV: 506301072 Đồ án tốt nghiệp Khoa: CNSH & MT Kt lun T nhng kt qu nghiờn cu chỳng tụi a kt lun sau: Hoỏ cht kh trựng tt nht l HgCl vi thi gian kh trựng l phỳt, cho t l sng cao nht l 66,67 % Mụi trng c bn tt nht cho tỏi sinh v nhõn nhanh chi l MS + 3% ng+ 6,8g/l agar+ 100 mg/l Inositol+ 0,5 mg/l BAP + 0,3 mg/l NAA, sau tun nuụi cy cho 5,56 r/cõy, chiu di r t 1,72 cm Mụi trng tt nht r v to cõy hon chnh bỡnh nuụi cy l: MS+ 3% ng+ 6,8g/l agar+ 100mg/l Inositol + 0,3 mg/l -NAA + 0,1 mg/l IBA Sau tun nuụi cy cho 5,56 r/cõy, chiu di r t 1,72 cm Giỏ th thớch hp nht cho cõy in vitro gian on m l giỏ th cỏt+ tru hun sau tun nuụi theo dừi cho t l sng 100%, chiu cao cõy 4,35 cm, v s lỏ/cõy l 10,4 lỏ Kin ngh - Nghiờn cu thờm v vai trũ ca mt s cht iu tit sinh trng khỏc n kh nng nhõn nhanh chi cõy hoa Cỏt tng - Nghiờn cu cỏc bin phỏp tỏc ng nhm nõng cao t l sng ca cõy in vitro giai on m - Nghiờn cu, ỏnh giỏ s sinh trng, phỏt trin ca cỏc cõy in vitro ngoi sn xut TI LIU THAM KHO Chu Tuấn Thành 48 MSSV: 506301072 Đồ án tốt nghiệp Khoa: CNSH & MT * Ti liu bng ting Vit Lờ Hu Cn, Nguyờn Xuõn Linh (2003), Giỏo trỡnh hoa cõy cnh, NXB Nụng nghip, H Ni Jiang Qing Hai (2004), Hi ỏp v k thut trng hoa v cõy cnh nh (Trn Vn Móo dch), NXB Nụng nghip, H Ni Trn Hp (1992), Cõy cnh Vit Nam, NXB H Ni Nguyn Xuõn Linh v cng s (1998), Hoa v k thut trng hoa, NXB Nụng nghip, H Ni Nguyn Th Kim Lý (2009), Hoa v cõy cnh, NXB Nụng nghip, H Ni Trn Vn Minh (1996), Cụng ngh sinh hc thc vt, NXB Nụng nghip, H Ni Phan C Nhõn, Nguyn Minh Cụng (1999), Giỏo trỡnh Di truyn hc, NXB Giỏo dc Hong Th Sn (2007), Phõn loi thc vt hc, NXB Giỏo dc Nguyn Quang Thch, Nguyn Th Lý Anh v cng s (20070, Giỏo trỡnh Sinh hc nụng nghip NXB Nụng nghip, H Ni 10 Nguyn c Thnh (2002), Nuụi cy mụ t bo thc vt- nghiờn cu ng dng, NXB Nụng nghip, H Ni 11 Nng Vnh (2005), Cụng ngh t bo thc vt, ng dng NXB Nụng nghip, H Ni 12 V Vn V, V Thanh Tõm, Hong Minh Tn (2005), Sinh lý hc Thc vt, NXB Giỏo dc * Ti liu bng ting Anh 13 Ammtrato P.V et all (1990), Hand book of plant cell culture, Vol.5: Ornamental species, McGraw- Hill Publishing Company, New_York 14 Bhojwani S.S and S.S and Razdan M.K (1983), Plan tissue culture, Theory and practice, Elsevirer science publishers, Amsterdam Chu Tuấn Thành 49 MSSV: 506301072 Đồ án tốt nghiệp Khoa: CNSH & MT 15 Kyungchul Han, 2004 In vitro shoot regenation from cotyled ons of immat ure ovule of impati ens phatypetala LINDL 16 Pierik R.L.M (1987), In vitro culture of higher plant Martinus nijhoff publishers, Dordrech The Netherlands * Ti liu trờn Internet 17 http://vi.wikipedia.org 18 http://www.caycanhvietnam.com 19 http://www.rauhoaquavietnam.vn 20 http://www.dalat.gov.vn 21 http://www.shootgardeing.co.uk 22 http://dalathoa.com/diendan/showthread.php?t=7891 Chu Tuấn Thành 50 MSSV: 506301072 Đồ án tốt nghiệp Khoa: CNSH & MT Phụ Lục Các chữ viết tắt sử dụng đồ án tốt nghiệp BAP: 6- benzyl amino purin IAA: - indole- acetic acid IBA: indole- 3- butyric aid Ki: Kinetin MS: Murashige & Skoog (1962) - NAA: Napthalene acetic acid H2O2: Hydro peroxide (nc oxi gi) HgCl2: Mereurric chloride ( Clorua thu ngõn) Agar: Thch Phyto hormone: Cht iu ho sinh trng thc vt TB: Trung bỡnh PH LC Chu Tuấn Thành 51 MSSV: 506301072 Đồ án tốt nghiệp Khoa: CNSH & MT MễI TRNG MS (Murashige & Skoog, 1962) Thnh phn Hoỏ cht Nng (mg/l) a lng NH4NO3 KNO3 CaCl2.2H2O MgSO4 KH2PO4 1650,00 1900,00 440,00 370,00 170,00 Na2EDTA.2H2O FeSO4.7H2O MgSO4 ZnSO4.7H2O H3BO3 Na2MoO4.H2O CuSO4.5H2O CaCl2 37,26 27,80 16,90 8,60 6,20 0,25 0,025 0,025 Vitamin Glycine MyO- Inositol Nicotinic acid Pyridocine HCl Thiamin HCl 2,00 100,00 0,50 0,50 0,10 Cỏc cht hu c Saccarose Agar 20,00 7,00 Vi lng PH LC Chu Tuấn Thành 52 MSSV: 506301072 Đồ án tốt nghiệp Khoa: CNSH & MT BNG MU X Lí S LIU THEO IRRISTAT 0BALANCED ANOVA FOR VARIATE C.CAO FILE TN3 14/ 5/10 19:28 :PAGE VARIATE V003 C.CAO LN SOURCE OF VARIATION DF LN SOURCE OF VARIATION DF SUMS OF MEAN F RATIO PROB ER SQUARES SQUARES LN ============================================================================= CT$ 219360 548400E-01 31.98 0.000 SLLAP 122800E-01 614000E-02 3.58 0.077 * RESIDUAL 137200E-01 171500E-02 * TOTAL (CORRECTED) 14 245360 175257E-01 BALANCED ANOVA FOR VARIATE HSOX FILE TN3 14/ 5/10 19:28 :PAGE VARIATE V004 HSOX SUMS OF MEAN F RATIO PROB ER SQUARES SQUARES LN ============================================================================= CT$ 7.85267 1.96317 175.81 0.000 SLLAP 223333E-01 111667E-01 1.00 0.412 * RESIDUAL 893331E-01 111666E-01 * TOTAL (CORRECTED) 14 7.96433 568881 TABLE OF MEANS FOR FACTORIAL EFFECTS FILE TN3 14/ 5/10 19:28 :PAGE MEANS FOR EFFECT CT$ CT$ NOS 3 3 3 C.CAO 2.56000 2.34000 2.42000 2.30000 2.20000 HSOX 2.55000 3.50000 4.66667 3.60000 2.90000 SE(N= 3) 0.239096E-01 0.610099E-01 5%LSD 8DF 0.779666E-01 0.198947 MEANS FOR EFFECT SLLAP SLLAP NOS 5 C.CAO 2.36600 2.39800 2.32800 HSOX 3.48000 3.46000 3.39000 SE(N= 5) 0.185203E-01 0.472581E-01 5%LSD 8DF 0.603927E-01 0.174104 ANALYSIS OF VARIANCE SUMMARY TABLE FILE TN3 14/ 5/10 19:28 :PAGE F-PROBABLIITY VALUES FOR EACH EFFECT IN THE MODEL SECTION - VARIATE C.CAO HSOX GRAND MEAN (N= 15) NO OBS 15 2.3640 15 3.4433 Chu Tuấn Thành STANDARD DEVIATION C OF V SD/MEAN BASED ON BASED ON % TOTAL SS RESID SS 0.13238 0.41413E-01 0.7 0.75424 0.10567 0.9 53 |CT$ | | | 0.0001 0.0000 |SLLAP | | | 0.0769 0.4115 | | | | MSSV: 506301072 [...]... DUNG, PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 3.1 Đối tượng, vật liệu, địa điểm và thời gian nghiên cứu 3.1.1 Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu là cây hoa Cát tường (Eustoma grantdiflorum (Raf. ) 3.1.2 Vật liệu nghiên cứu Vật liệu vào mẫu ban đầu là chồi, lá của cây hoa Cát tường 3.1.3 Địa điểm nghiên cứu Các thí nghiệm thuộc giai đoạn in vitro được tiến hành tại phòng nuôi cấy mô trong điều kiện nhân tạo chủ động... sinh và nhân nhanh chồi Thí nghiệm 2: Ảnh hưởng của nồng độ BAP tới tái sinh và nhân nhanh chồi Bảng 3.2: Ảnh hưởng của BAP đến tái sinh và nhân nhanh chồi của cây hoa Cát tường Công thức Nồng độ BAP (mg/l) Số mẫu cấy CT1 0 90 CT2 0,3 90 CT3 0,5 90 CT4 0,7 90 CT5 1,0 90 Môi trường cơ bản: MS+ 3% đường+ 6,8g/l agar+ 100mg/l Inositol Thí nghiệm 3: Ảnh hưởng của nồng độ kinetin tới tái sinh và nhân nhanh. .. tèt nghiÖp Khoa: CNSH & MT + Nhân nhanh kết hợp làm sạch virus + Bảo quản tập đoàn gen 2.6 Kỹ thuật nuôi cấy mô tế bào và ứng dụng trong nhân nhanh giống cây trồng 2.6.1 Giới thiệu quy trình nhân giống vô tính in vitro Ngày nay, hầu hết các nhà nghiên cứu đều thống nhất rằng thành công của vi nhân giống chỉ đạt được khi nó trải qua 5 giai đoạn, chứa không phải 3 giai đoạn như Murashige (197 4) đã nêu ra... nuôi cấy, gây tạo phôi vô tính, tăng cường phát sinh chồi phụ… Vì thế trong giai đoạn đầu của của phát sinh phôi soma sự có mặt của auxin là cần thiết những giai đoạn sau phôi phải được nuôi cấy trên môi trường có cytokinin để biệt hoá chồi Các cytokinin thường sử dụng trong nuôi cấy là: BAP (N6- Benzyl amino purin), kinetin (6- Furfurry amino purin) với nồng độ biến đổi từ 1-2mg/l thích hợp cho nhiều... Bảng 3.3: Ảnh hưởng của Kinetin đến tái sinh và nhân nhanh chồi của cây hoa Cát tường Chu TuÊn Thµnh 22 MSSV: 506301072 §å ¸n tèt nghiÖp Khoa: CNSH & MT Công thức Nồng độ Kinetin (mg/l) Số mẫu cấy CT1 0 90 CT2 0,3 90 CT3 0,5 90 CT4 0,7 90 CT5 1,0 90 Môi trường cơ bản: MS+ 3% đường+ 6,8g/l agar+ 100mg/l Inositol Thí nghiệm 4: Ảnh hưởng của tổ hợp BAP và NAA tới sự tái sinh và nhân nhanh chồi Bảng 3.4: Ảnh... 506301072 §å ¸n tèt nghiÖp Khoa: CNSH & MT - Giai đoạn 2: Giai đoạn tái sinh và nhân nhanh Các nghiên cứu trong giai đoạn này nhằm tìm ra được môi trường thích hợp nhất cho quá trình tái sinh và nhân chồi cây hoa Cát tường Để nghiên cứu khả năng tái sinh và nhân nhanh chồi, các chồi được cắt thành những đoạn dài 0,5- 1 cm rồi cấy vào các môi trường có các nồng độ các chất kích thích sinh trưởng khác nhau... được dung dưới dạng muối phức (chetat): Fe- EDTA, Fe- citrate [9] * Các Vitamin Mô, tế bào nuôi cấy in vitro có thể tự tổng hợp vitamin nhưng không đủ cho hoạt động sống của chúng nên cần bổ sung thêm vitamin vào môi trường nuôi cấy Đáng chú ý là các vitamin: thiamin (B 1), axit nicotinic (B 3), pyridoxine (B 6), riboflavin Nồng độ thường dùng khoảng 1mg/l Các vitamin này đóng vai trò quan trọng trong... phát sinh hình thái của mô nuôi cấy, người ta thường bổ sung vào mộ trường nuôi cấy hai nhóm chất điều tiết sinh trưởng thực vật là auxin và cytokinin [9] 2.5 Ứng dụng nuôi cấy mô tế bào thực vật + Duy trì và nhân nhanh các kiểu gen quý làm vật liệu cho công tác giống + Nhân nhanh các loài hoa, cây cảnh khó trồng bằng hạt + Duy trì nhân nhanh các dòng bố mẹ và các dòng lai để tạo hạt giống cây, cây hoa. .. tuổi sinh lý mẫu cấy Thường các mô non chưa phân hoá có khả năng tái sinh cao hơn các mô trưởng thành đã chuyên hóa sâu Theo Anderson mẫu cấy của cây được lấy vào thời kỳ sinh trưởng mạnh cho kết quả rất khả quan trong tái sinh chồi Giai đoạn 2: Nhân nhanh chồi Để tăng hệ số nhân, người ta thường đưa thêm vào môi trường dinh dưỡng nhân tạo các chất điều hoà sinh trưởng (auxin, cytokinin, gibberellin ). .. độ BAP Kết luận: Nồng độ BAP thích hợp cho hệ số nhân chồi cao nhất là ở nồng độ 0,5 mg/l với hệ số nhân chồi đạt 6,2 lần 4.3 Thí nghiệm 3: Ảnh hưởng của nồng độ Kinetin tới tái sinh và nhân nhanh chồi Để xác định ảnh hưởng của Kinetin đến hệ số nhân chồi Cát tường, chúng tôi đã tiến hành cấy các mẫu tương đối đồng đều vào các môi trường có bổ sung Kinetin với các nồng độ khác nhau theo Bảng 3.3 Sau ... dng quy trỡnh nhõn nhanh in vitro ging hoa Cỏt tng (Eustoma grantdiflorum (Raf. ) Shinn) 1.2.Mc ớch v yờu cu ca ti 1.2.1 Mc ớch Bc u nghiờn cu, xõy dng quy trỡnh nhõn nhanh ging hoa Cỏt tng (Eustoma. .. nhõn nhanh ging in vitro cho cõy hoa Cỏt tng (Eustoma grantdiflorum (Raf. ) Shinn) Mu (chi) Kh trựng (Dung dch HgCl2 0,1 % phỳt, ri cy vo mụi trng MS + 3% ng + 6,8g/l agar + 100mg/l Inositol) tun... Khoa: CNSH & MT 2.3.4 Phõn loi hoa cỏt tng Ging hoa cỏt tng gm cú hai loi: Ging hoa kộp v hoa n 3.4.1.Ging hoa kộp - Nhúm Avilia: nhúm ny thớch hp iu kin ỏnh sỏng yu v nhit mỏt Do vy nhúm ging