Đề tài khóa luật tốt nghiệp: Luật thuế giá trị gia tăng thực tiễn thi hành nhìn từ hành vi vi pham Đối với quốc gia thuế đóng vai trò quan trọng chiếm phần lớn tổng thu ngân sách Nhà nước Việc thực thi số sách thuế có hiệu đảm bảo ổn định cho nguồn thu cấu trúc khoản thu thuế thuế GTGT đóng vai trò quan trọng LỜI MỞ ĐẦU Tính cấp thiết đề tài Đối với quốc gia thuế đóng vai trò quan trọng chiếm phần lớn tổng thu ngân sách Nhà nước Việc thực thi số sách thuế có hiệu đảm bảo ổn định cho nguồn thu cấu trúc khoản thu thuế thuế GTGT đóng vai trò quan trọng Ở Việt Nam theo thống kê Tổng cục thuế 92%[1] ngân sách Nhà nước thu từ thuế nên cần phải có phương pháp tính hợp lý nhằm đảm bảo công cho đối tượng nộp thuế kết hợp với việc hạch toán thuế doanh nghiệp phải theo chế độ kế toán, tài quy định pháp luật Sau năm thi hành Luật thuế GTGT, bên cạnh thành tựu đạt được, tồn nhiều vấn đề bất cập Các vụ gian lận thuế GTGT ngày nhiều, hình thức ngày tinh vi cho thấy vấn đề gian lận thuế GTGT trở nên vô nguy hiểm đáng báo động tạo bất công cho đối tượng nộp thuế Chỉ riêng hoàn thuế năm 1999 phát vụ gian lận thuế GTGT, năm 2000 phát 17 vụ, năm 2002 phát 64 vụ năm 2005 phát 263 vụ, năm 2007 phát 367 vụ nâng tổng số tiền hoàn thuế GTGT bị chiếm đoạt lên hàng ngàn tỷ đồng từ năm 1999 vụ mua bán hoá đơn hay làm sai lệch giá hoá đơn xu hướng giảm sút[2] Tình trạng làm đau đầu nhà quản lý nói riêng xã hội nói chung, có kẻ lợi dụng kẽ hở luật quản lý nhà nước ta để bòn rút tiền từ ngân sách nhà nước đút túi cá nhân Để góp phần đảm bảo công chủ thể có nghĩa vụ nộp thuế việc nghiên cứu chế thi hành Luật thuế GTGT có ý nghĩa quan trọng đánh giá thực trạng giải pháp để hoàn thiện pháp Luật thuế GTGT Xuất phát từ điều mạnh dạn tham gia nghiên cứu đề tài “Luật thuế Giá trị gia tăng thực tiễn thi hành nhìn từ hành vi vi phạm” Mục đích, lý chọn đề tài: Là sinh viên Luật năm cuối, khung chương trình đào tạo, học Luật thuế GTGT Qua trình học nhận thấy thân bạn sinh viên khác lúng túng việc hiểu chất hành vi vi phạm Luật thuế GTGT Do đó, chuẩn bị chọn đề tài viết khóa luận tốt nghiệp, với lòng ham mê học hỏi với thắc mắc muốn giải đáp chọn đề tài nghiên cứu Luật thuế GTGT thực tiễn thi hành nhìn từ hành vi vi phạm Phạm vi nghiên cứu đề tài Chỉ thời gian ngắn, mà vốn kiến thức khả phân tích tổng hợp nhiều hạn chế, xin trình bày khóa luận tìm hiểu riêng dựa trình nghiên cứu thực tiễn áp dụng quy định Luật thuế GTGT nhìn từ hành vi vi phạm, từ góp phần kiện toàn mặt pháp lý quy định Luật thuế GTGT Phương pháp nghiên cứu đề tài Trong khóa luận sử dụng phương pháp nghiên cứu như: phân tích so sánh, thống kê, tổng hợp Với kiến thức, tài liệu tích lũy trình học tập Khoa Luật- ĐHQGHN; khả tổng hợp; liên kết logic; đánh giá vấn đề sở lý luận biện chứng, mạnh dạn đưa quan điểm, ý kiến cá nhân Bố cục khóa luận: Chương I: Một số vấn đề thuế GTGT Luật thuế GTGT Chương II: Thực tiễn thi hành luật thuế GTGT nhìn từ hành vi vi phạm Chương III: Định hướng hoàn thiện pháp luật số kiến nghị Do thời gian có hạn, trình độ nghiên cứu khả đánh giá, nhìn nhận vấn đề nhiều hạn chế nên khóa luận không tránh khỏi thiếu sót Tôi mong nhận góp ý chân thành từ phía quý thầy cô bạn bè để khóa luận hoàn thiện Tác giả khóa luận Nguyễn Bảo Ngọc CHƯƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ THUẾ GTGT VÀ LUẬT THUẾ GTGT 1.1 Những vấn đề thuế GTGT: 1.1.1 Khái niệm đặc điểm thuế GTGT: Thuế GTGT gọi VAT từ viết tắt Value Added Tax Tại số quốc gia Australia, New Zealand, Canada, Singapor thuế gọi “Goods and Services Tax” viết tắt GST nghĩa thuế hàng hóa dịch vụ, Nhật Bản biết đến tên gọi: “thuế tiêu thụ” Do VAT có mục đích khoản thuế việc tiêu thụ, hàng xuất (theo định nghĩa người tiêu dùng nước ngoài) thường chịu thuế VAT VAT người xuất hoàn lại VAT nhà kinh tế học người Pháp Maurice Lauré nghĩ vào năm 1954 giám đốc quan thuế Pháp tên gọi taxe sur la va le ur ajoutée (TVA tiếng Pháp) áp dụng lần đầu từ ngày 10/4/1954 doanh nghiệp lớn mở rộng theo thời gian với tất phận kinh tế Theo người tiêu dùng cuối sản phẩm hàng hóa, dịch vụ hoàn lại VAT mua hang doanh nghiệp hoàn lại VAT nguyên vật liệu dịch vụ mà họ mua để tạo sản phẩm hay dịch vụ để trực tiếp hay gián tiếp bán cho người sử dụng cuối Theo cách tổng số thuế phải thu công đoạn dây chuyền kinh tế tỷ lệ cố định phần giá trị gia tăng công đoạn kinh doanh thêm vào sản phẩm phần lớn chi phí thu thuế sinh việc kinh doanh nhà nước Khai sinh từ nước Pháp, thuế GTGT áp dụng rộng rãi nhiều nước giới Ngày quốc gia thuộc khối liên minh Châu Âu, Châu Phi, Châu Mỹ La Tinh số quốc gia Châu Á có Việt Nam thức áp dụng thuế GTGT Các quốc gia khác thời kỳ nghiên cứu loại thuế Tính đến có 130 quốc gia áp dụng thuế GTGT Ở nước ta để thay cho Luật thuế doanh thu, Luật thuế GTGT quốc hội khóa X thông qua ngày 10 tháng năm 1997 có hiệu lực thi hành 01/01/1999; luật sửa đổi bổ sung số điều Luật thuế GTGT quốc hội khóa XI thông qua 17/06/2003 có hiệu lực thi hành ngày 01/01/2004; luật sửa đổi bổ sung số điều Luật thuế tiêu thụ đặc biệt Luật thuế GTGT quốc hội khóa XI thông qua ngày 29/11/2005 có hiệu lực thi hành ngày 01/01/2006 Theo quy định Luật thuế GTGT thuế GTGT loại thuế gián thu đánh khoản tăng thêm hàng hóa dịch vụ phát sinh trình từ sản xuất, lưu thông đến tiêu dùng nộp vào NSNN theo mức độ tiêu thụ hàng hóa dịch vụ Là loại thuế gián thu nên thuế GTGT không đánh trực tiếp vào thu nhập người nộp thuế mà đánh gián tiếp thông qua giá hàng hóa dịch vụ Nhà nước sử dụng loại thuế nhằm động viên phận thu nhập người tiêu dúng hàng hóa thông qua thu thuế người sản xuất kinh doanh hàng hóa dịch vụ Tính chất gián thu thể chỗ người nộp thuế người chịu thuế không đồng với (do số thuế cộng vào hàng hóa dịch vụ) Ưu điểm thuế gián thu hạn chế phản ứng thuế từ người gánh chịu thuế nhược điểm không tạo bình đẳng điều tiết thu nhập đối tượng có thu nhập chênh lệch Thuế GTGT khác với thuế doanh số bán hàng chỗ áp dụng lĩnh vực kinh doanh phần đơn giá mặt hàng bán phải chiu thuế mà người ta thực ngược lại người ta lại hoàn thuế GTGT mặt hàng mua mình, thuế GTGT áp dụng phần giá trị thêm vào (gia tăng) cho sản phẩm công đoạn sản xuất Thuế doanh thu thông thường tính doanh số bán hàng cuối cho người tiêu dùng: có việc hoàn thuế nên thuế GTGT có hiệu ứng kinh tế tổng thể đơn giá bán hàng cuối Khác biệt người ta cần phải hạch toán bổ sung cho công đoạn trung gian chuỗi cung ứng hàng hóa dịch vụ 1.1.2 Vai trò thuế GTGT Qua năm triển khai thực hiện, Luật thuế GTGT đem lại số thành tựu đáng kể Cụ thể góp phần thúc đẩy sản xuất phát triển, mở rộng lưu thông hàng hoá đẩy mạnh xuất Thuế GTGT góp phần khuyến khích xuất bảo hộ sản xuất nước, xếp lại cấu kinh tế Theo qui định Luật thuế GTGT hàng hoá xuất hưởng thuế suất 0% tức hoàn toàn số thuế GTGT nộp đầu vào, việc hoàn thuế GTGT đầu vào thực chất nhà nước trợ giá cho hàng xuất nên giúp doanh nghiệp tập trung nguồn hàng để xuất có điều kiện cạnh tranh với hàng hoá thị trường quốc tế Trong năm 1999 số tiền hoàn tăng vốn cho doanh nghiệp xuất khoảng 2.700 tỷ đồng; năm 2000 5.000 tỷ đồng Vì vậy, điều kiện thị trường xuất bị hạn chế, giá xuất giảm tổng giá trị xuất nước ta tăng so với năm 1998 23.18%; năm 2000 tăng 21.3% Ngoài việc hoàn thuế GTGT, dự án đầu tư có giá trị hàng hoá xuất đạt 30% tổng giá trị hàng hoá ưu đãi hưởng thuế suất thuế TNDN 25%[3]; có giá trị hàng hoá xuất 50% tổng giá trị hàng hoá xuất miễn thuế thu nhập bổ sung tạo điều kiện thuận lợi vốn cho doanh nghiệp hoạt động xuất Luật thuế GTGT khuyến khích việc sản xuất hàng hoá xuất xuất thay luật thuế cũ khuyến khích sản xuất hàng thay hàng nhập khẩu, đặc biệt Luật thuế GTGT khuyến khích sản xuất, kinh doanh mặt hàng mà Việt Nam mạnh: nông sản, lâm sản, hải sản, thủ công mỹ nghệ Đặc biệt Luật thuế GTGT góp phần đến công tác quản lý doanh nghiệp tạo điều kiện cho quan Nhà nước kiểm tra, giám sát hoạt động kinh doanh doanh nghiệp, tăng cường công tác hạch toán, kế toán thúc đẩy việc mua bán hoá đơn GTGT doanh nghiệp Do yêu cầu việc kê khai thuế GTGT, khấu trừ thuế GTGT đầu vào, tính thu nhập doanh nghiệp nên người làm công tác quản lý kinh doanh bắt đầu trú trọng đến công tác mở sổ kế toán, ghi chép, quản lý sử dụng hoá đơn chứng từ Thông qua việc chấp hành công tác kế toán, hoá đơn chứng từ doanh nghiệp, qua việc kê khai thuế, hoàn thuế, toán thuế giúp quan chức quan thuế bước nắm tình hình kinh doanh doanh nghiệp Luật thuế GTGT góp phần thúc đẩy sản xuất phát triển, mở rộng lưu thông hàng hoá đẩy mạnh xuất Việc thực Luật thuế GTGT tạo điều kiện cho giá thành công trình đầu tư xây dựng giảm khoảng 10% toàn thuế GTGT công trình đầu tư xây dựng hạch toán riêng không tính vào giá thành công trình Không phải khấu hao tài sản sau mà khấu trừ hoàn thuế Mặt khác nhập thiết bị máy móc, phương tiện vận tải chuyên dụng, loại nước chưa sản xuất để đầu tư TSCĐ theo dự án không thuộc diện chịu thuế GTGT Đặc biệt giảm 50% thuế suất sản phẩm xây dựng mức thuế phải nộp sau khấu trừ đầu vào bình quân khoảng 1% so với 4% so với thuế doanh thu thể khuyến khích đầu tư mạnh Mặt khác, Luật thuế GTGT góp phần khuyến khích xuất khẩu, bảo hộ sản xuất nước, xếp cấu lại kinh tế Theo quy định Luật thuế GTGT, hàng hoá xuất hưởng thuế suất 0% tức toàn thuế GTGT nộp đầu vào hoàn lại, việc hoàn thuế hàng hoá xuất thực chất nhà nước trợ giá cho hàng hoá xuất nên giúp cho doanh nghiệp xuất tập trung nguồn hàng nước để xuất nên giúp doanh nghiệp xuất tập trung nguồn hàng nước để xuất có điều cạnh tranh với hàng hoá thị trường quốc tế Trong năm 1999 số tiền hoàn vốn tăng cho doanh nghiệp xuất Khoảng 2.700 tỷ đồng, năm 2000 5.000 tỷ đồng Vì vậy, điều kiện xuất bị hạn chế, giá xuất giảm tổng giá trị xuất nước ta tăng so với năm 1998 23,18%, năm 2000 tăng 21,3% Trong có mặt hàng hoàn thuế đầu vào nhiều, xuất tăng so với năm 1998 như: cao su 37,2%, cà phê 27,6% , gạo 21,4%, thuỷ sản 14,1%, giày dép 36,3%, dệt may 15,1%, thủ công mỹ nghệ 52%, điện tử 54% [4] Ngoài việc hoàn thuế GTGT, dự án đầu tư có giá trị hàng xuất đạt 30% tổng giá trị hàng hoá hưởng thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp ưu đãi 25%, có giá trị hàng hoá xuất 50% tổng giá trị hàng hoá miễn thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung nên tạo điều kiện vốn cho doanh nghiệp xuất hoạt động Luật thuế GTGT khuyến khích việc sản xuất hàng xuất thay nhập khẩu, đặc biệt Luật thuế GTGT khuyến khích việc sản xuất kinh doanh hàng mà Việt Nam mạnh nông sản, lâm sản, hải sản, thủ công mỹ nghệ 1.1.3 Lịch sử hình thành Luật thuế GTGT Việt Nam: 1.1.3.1 Trước năm 1997 Lịch sử đời phát triển thuế quốc gia không giống gắn liền với đời phát triển đất nước Để phục vụ cho trình phát triển cách mạng Việt Nam điều chỉnh pháp Luật thuế GTGT nước ta qua giai đoạn khác nhau, giai đoạn phục vụ cho quan điểm sử dụng thuế khoá giai đoạn Chính quan điểm định hướng sâu sắc đến trình điều chỉnh pháp luật thuế nước ta Giai đoạn 1945-1954: Xuất phát từ quan điểm tạo lòng tin nhân dân vào quyền phải đảm bảo nguồn thu cho ngân sách nhà nước, nhà nước xoá thứ thuế bất công vô lý Pháp, sửa đổi số thuế cũ ban hành số thuế khác Đặc biệt kháng chiến chống Pháp chuyển sang giai đoạn phản công, yêu cầu phải củng cố hậu phương chi viện tích cực cho tiền tuyến, nhà nước bỏ thứ thuế ban hành tạm thời, banh hành chế độ thuế áp dụng thống cho nước gồm: chế độ thuế nông nghiệp, chế độ thuế công thương nghiệp, chế độ thuế hàng hoá, chế độ thuế phát sinh, chế độ thuế trước bạ, chế độ thuế tem; chế độ thuế xuất nhập Bảy chế độ thuế móng hệ thống pháp luật thuế nước ta thực thi suốt thời kỳ cuối kháng chiến 1951-1954 kế thừa sử dụng cho giai đoạn sau Giai đoạn 1954-1975: giai đoạn thuế sử dụng, thực nhiệm vụ khác cụ thể: Từ 1954-1959 nhà nước sử dụng thuế để khôi phục kinh tế để cải tạo xã hội chủ nghĩa miền Bắc cách sưả đổi sách thuế theo tinh thần phân biệt đối xử thuế vậy, chế độ thuế nông nghiệp chế độ lợi tức doanh nghiệp sửa đổi cách góp phần tích cực vận động cá thể vào hợp tác xã, khuyến khích mô hình kinh tế hợp tác xã đời phát triển Từ 1960-1975 nhà nước tiếp tục thay đổi hệ thống pháp luật thuế chủ yếu sửa đổi chế độ thuế nông nghiệp, chế độ thuế môn bài, chế độ thuế doanh thu, chế độ thuế lợi tức doanh nghiệp cho thực thí điểm hai chế độ thu không mang tính chất thuế, chế độ thu quốc doanh, chế độ phân phối trích nộp lợi nhuận dần tách khu vực kinh tế quốc doanh khỏi điều chỉnh thuế Hai giai đoạn hệ thống pháp luật thuế không xây dựng mà tinh thần sửa đổi, bổ sung nên hệ thống pháp luật thuế không ổn định, chế độ thuế mang tính chắp vá, hiệu lực pháp lý thấp Giai đoạn 1975-1989: Xuất phát từ tình hình đất nước có nhiều biến đổi nên chế độ thuế giai đoạn sửa đổi liên tục năm đầu miền Nam tạm thời sửa đổi số chế độ thuế quyền Thiệu, sửa đổi số chế độ thuế miền Bắc để áp dụng cho miền Nam Năm 1980 hai miền Nam, Bắc thực hệ thống thuế thống dựa hệ thống thuế áp dụng miền Bắc có sửa đổi cho phù hợp với hai miền.Tháng 2/1983 nhà nước ban hành pháp lệnh thuế nông nghiệp thay cho điều lệ thuế nông nghiệp sửa đổi vào năm 1983 Cũng năm 1983 pháp lệnh thuế công thương nghiệp ban hành thay cho điều lệ thuế công thương nghiệp sửa đổi bổ sung vào năm 1987 Tháng 7/1987 Quốc hội ban hành luật thuế xuất nhập Năm 1990 với thay đổi lớn, đường lối phát triển kinh tế giai đoạn kéo theo thay đổi quan điểm sử dụng thuế Thuế coi công cụ tạo nguồn thu chủ yếu cho ngân sách Nhà nước, trở thành công cụ quản lý kinh tế Nhà nước, thuế phải có tính pháp lý cao, phải đảm bảo bình đẳng thành phần kinh tế Để thực mục đích hàng loạt văn pháp luật thuế ban hành vào đầu năm 90 nhằm động viên phần thu nhập cá nhân thông qua sắc thuế trực thu gián thu 1.1.3.2 Từ năm 1999 đến nay: Hệ thống pháp luật thuế đời thể đáp ứng quan điểm sử dụng thuế song nhiều tồn cần xem xét hoàn thiện để phù hợp với điều kiện kinh tế xã hội Thực tế đặt yêu cầu cải cách thuế giai đoạn 2; năm 1996 dự kiến kết thúc vào năm 2005, thời điểm Việt Nam thức nhập vào khu mậu dịch tự ASEAN Việc xây dựng, ban hành Luật thuế GTGT thay cho luật thuế doanh thu coi kiện quan trọng cải cách thuế giai đoạn kết thúc việc xây dựng hệ thống thuế có khả hội nhập cao Các văn hướng dẫn thi hành Luật thuế GTGT Ngày 3/9/2002 phủ ban hành nghị định số 76/2002/NĐ-CP việc sửa đổi bổ sung số điều nghị định 79/2002/NĐ-CP ngày 29/12/2002 quy định chi tiết thi hành Luật thuế GTGT Theo sửa đổi số quy định đối tượng không chịu thuế GTGT số loại hàng hoá nhập trường hợp như: viện trợ nhân đạo, viện trợ không hoàn lại, quà tặng quan nhà nước, tổ chức trị xã hội số tổ chức khác Hơn nữa, nghị định bổ sung sửa đổi số quy định mức thuế 0% thuế GTGT số hàng hóa xuất nhập khẩu, bao gồm hàng hoá chịu thuế tiêu thụ đặc biệt xuất khẩu, hàng hoá gia công xuất khẩu, sửa chữa máy móc, thiết bị, phương tiện vận tải cho nước ngoài, phần mềm máy tính xuất khẩu, dịch vụ xuất lao động, hoạt động xây dựng, xuất nước ngoài, xuất vào khu chế xuất.và số quy định khấu trừ thuế GTGT đầu vào, hoàn thuế GTGT Ngày 18/9/2002 Bộ tài ban hành thông tư số 82/2002/TT-BTC việc hướng dẫn sửa đổi, bổ sung số nội dung thông tư số 122/2000/TT-BTC ngày 29/12/2000 hướng dẫn thi hành nghị định 79/2000/NĐ-CP ngày 29/1/2000 phủ quy định chi tiết thi hành Luật thuế GTGT Thông tư số 120/2003/TT-BTC ngày 12 thỏng 12 năm 2003 Bộ Tài hướng dẫn thi hành Nghị định số 158/2003/NĐ-CP ngày 10 tháng 12 năm 2003 Chính phủ quy định chi tiết thi hành Luật Thuế giá trị gia tăng Luật sửa đổi, bổ sung số điều Luật Thuế giá trị gia tăng Ngày 12/12/2003 Thông tư 84 /2004/TT-BTC đời sửa đổi, bổ sung Thông tư số 120/2003/TT-BTC ngày 12/12/2003 hướng dẫn thi hành Nghị định số 158/2003/NĐ-CP ngày 10/12/2003 Chính phủ quy định chi tiết thi hành Luật thuế giá trị gia tăng Luật sửa đổi, bổ sung số điều Luật thuế giá trị gia tăng Ngày 18/9/2002 Bộ trưởng Bộ tài ban hành định số 110/2002/QĐ-BTC việc sửa đổi, bổ sung, quản lý, sử dụng hoá đơn bán hàng, ban hành kèm theo định số 885/1998/QĐ-BTC ngày 16/7/98 Bộ trưởng Bộ tài Theo thay nội dung, thủ tục mua hoá đơn tổ chức, cá nhân mua hoá đơn lần đầu thủ tục mua hoá đơn lần sau Cơ quan thuế có quyền từ chối việc bán hoá đơn định đình việc sử dụng hoá đơn tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm sử dụng hoá đơn, chứng từ cụ thể: tạm dừng việc bán hoá đơn với tổ chức, cá nhân mua hoá đơn không đủ thủ tục, điều kiện kèm theo quy định, không kê khai thuế kê khai thuế doanh thu sau tháng mua hoá đơn, không thực báo cáo sử dụng hoá đơn theo quy định Đình việc sử dụng hoá đơn với tổ chức, cá nhân có hành vi bán khống hoá đơn (hoá đơn trùng) lập hoá đơn hàng hoá, dịch vụ, tiếp tục có hành vi tẩy xoá hoá đơn, ghi hoá đơn có giá trị hàng hoá, dịch vụ cao giá trị thực hàng hoá, dịch vụ; ghi hoá đơn bán hàng, dịch vụ hoá đơn giao cho người mua khác với hoá đơn lưu sở kinh doanh Ngày 10/10/2002 Bộ tài thông tư số 90/2002/TT-BTC hướng dẫn thuế xuất khẩu, thuế nhập thuế GTGT hàng hoá bán cho thương nhân nước giao hàng cho doanh nghiệp khác Việt Nam theo định thương nhân nước để làm nguyên liệu sản xuất, gia công hàng xuất Thông tư áp dụng hàng hoá doanh nghiệp Việt Nam (bao gồm doanh nghiệp Việt Nam doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài) sản xuất bán cho thương nhân nước theo hợp đồng mua bán ngoại thương, thương nhân nước toán tiền mua hàng ngoại tệ hàng giao cho doanh nghiệp khác Việt Nam theo định thương nhân nước để tiếp tục sản xuất gia công hàng xuất Điều kiện áp dụng sách thuế hướng dẫn tới thông tư bao gồm: hàng hoá xuất chỗ, nhập chỗ sở thực hợp đồng mua bán ngoại thương ký với thương nhân nước ghi rõ mặt hàng, tên số lượng, địa doanh nghiệp nhận hàng Việt Nam, cục thuế kiểm tra 1.345 doanh nghiệp, lập biên xử lý ghi thu 1.408 tỷ đồng số thuế ẩu lâu phải truy thu 398 tỷ đồng Số doanh nghiệp bị xử lý hành thuế 897 đơn vị, chiếm 66,7% tổng số doanh nghiệp kiểm tra[13] Tuy nhiên, công tác tra, kiểm tra nhiều hạn chế nhiều nguyên nhân chủ quan khách quan khác Vì vậy, phải khắc phục hạn chế nhiều cách: Thứ nhất, phải thực tốt hai mặt: tra kiểm tra đối tượng nộp thuế tra, kiểm tra nội ngành thuế Thứ hai, để tránh tình trạng chồng chéo kiểm tra, tra thuế cần phải có thống quy định văn pháp luật quan có thẩm quyền kiểm tra, tra theo hướng đạo quan có thẩm quyền kiểm tra, tra đối tượng nộp thuế việc thực nghĩa vụ thuế quy định luật thuế Đây thông lệ nhiều nước giới Thứ ba, cần phân biệt giới hạn tra, kiểm tra thuế với tác nghiệp nghiệp vụ thuế, tránh gây phiền hà cho sở sản xuất kinh doanh Thứ tư, củng cố máy, đội ngũ kiểm tra, tra thuế, nguồn lực phân bổ cho công tác kiểm tra, tra ngành thuế cần phải tăng cường tối thiểu 30% nguồn lực ngành thuế phải giành cho công tác tra, kiểm tra Thứ năm, thực nghiêm túc quy trình, quy chế tra, kiểm tra thuế đồng thời phải tổ chức giám sát chặt chẽ cán tra thuế, giám sát tra thuế Để đảm bảo cho chế tự kê khai nộp thuế có hiệu vấn đề tra, kiểm tra cần phải tăng cường mục tiêu công tác tra, kiểm tra nhằm phát hành vi gian lận thuế hành vi gian lận thương mại để trốn thuế, lậu thuế giảm xuống mức thấp chênh lệch số thuế đối tượng tự kê khai số thuế phải nộp theo luật thuế Đặc biệt, cần trọng đẩy mạnh kiểm tra hoàn thuế hàng hoá xuất qua đường biên giới đất liền sang Trung Quốc, tăng cường biện pháp quản lý chặt chẽ việc xác nhận hàng hóa xuất khẩu, chặn đứng tượng quay vòng hàng hoá xuất khẩu, xuất khống 3.2.2 Hiện đại công tác quản lý thuế công cụ tin học Trong công cải cách hành thuế, quản lý thuế công cụ tin học đặt tất yếu bước đột phá lớn ngành thuế Hiện nay, toàn ngành có 5.500 cán tin học có 150 cán chuyên tin có khả tiếp nhận công nghệ thông tin để triển khai thực thuế có hiệu địa phương Ngành thuế thực nối mạng nội tất 61 tỉnh, thành 50 chi cục thuế lớn nước với 4.050 máy tính 100 máy chủ tạo nên mạng lưới thông tin thống tỉnh Các chương trình phần mềm tổng cục thuế thống triển khai xác, an toàn hiệu Các chương trình quản lý mã số thuế, quản lý thuế, quản lý ấn hai cấp cục chi cục… Để phát huy kết đạt khắc phục tồn công tác công nghệ tin học nhằm đáp ứng yêu cầu công tác quản lý thuế cần phải quan tâm đến vấn đề sau: Thứ nhất, ưu tiên đầu tư phát triển hệ thống thông tin phục vụ chuyên ngành chương trình quản lý mã số đối tượng nộp thuế, quản lý hoá đơn, tính thuế, lập theo dõi nợ đọng, toán thuế Thứ hai, ưu tiên cung cấp trang thiết bị cho địa phương có địa giới hành rộng, có số thu lớn nhằm giảm bớt công việc thủ công, phát triển tin học cách đồng đến tất địa phương, xây dựng hệ sở liệu đồng nhất, phát triển chương trình ứng dụng, bước phát huy hiệu hệ thống mạng máy tính cục thuế, chi cục thuế Thứ ba, cần trọng đến công tác đào tạo cán tin học, phải tiến hành đào tạo thường xuyên chất lượng đào tạo phải đặt lên hàng đầu nên đào tạo theo nhiều trình độ khác đào tạo cán theo trình độ cao để quản lý dự án tin học lớn ngành đạo tạo cán quản lý triển khai ứng dụng, đạo tạo cán sử dụng chương trình ứng dụng cho cán không chuyên làm việc phòng ban khác Thứ tư, thực nối mạng quan thuế với đối tượng nộp thuế quan quản lý chức khác để có đầy đủ thông tin liệu cần thiết chủ thể quản lý đối tượng bị quản lý phục vụ cho công tác quản lý thuế 3.2.3 Hoàn thiện chế độ quản lý chứng từ, hoá đơn GTGT: Hoá đơn GTGT pháp lý để xác định cụ thể phạm vi, mức độ nghĩa vụ thuế GTGT, xác định số thuế GTGT đầu vào khấu trừ, số thuế GTGT phải nộp vào ngân sách nhà nước số thuế GTGT hoàn với giá trị pháp lý riêng có hoá đơn GTGT, nên có quyền sử dụng hoá đơn GTGT Người viết hoá đơn người cung cấp hàng hoá, dịch vụ với điều kiện người cung cấp hàng hoá, dịch vụ có quyền thể số thuế GTGT hóa đơn, nghiệp vụ không nằm phạm vi đánh thuế GTGT miễn trừ thuế GTGT người cung cấp dịch vụ, hàng hoá không viết hoá đơn GTGT, thực nghĩa vụ mà viết hoá đơn số tiền thuế GTGT cho khách hàng người cung cấp hàng hoá, dịch vụ (người nộp thuế) vi phạm pháp luật thuế GTGT Còn xét phương diện quản lý nhà nước, hoá đơn GTGT văn quản lý nhà nước Để thực quản lý nhà nước tất mặt hoạt động xã hội, nhà nước phải sử dụng hình thức quản lý định mà hình thức quản lý chủ yếu mang tính chất pháp lý định quản lý hay nói cách khác văn quản lý Để giảm bớt hành vi vi phạm chế độ quản lý, sử dụng chứng từ, hoá đơn nước ta cần tăng cường số biện pháp: Thứ nhất, khuyến khích doanh nghiệp sử dụng hoá đơn tự in việc đẩy mạnh công tác kiểm tra, giám sát loại hoá đơn trách nhiệm tài việc quản lý công chức thuế đòi hỏi cao hơn, phương tiện quản lý đòi hỏi đại Thứ hai, nhà nước cần công bố giá trị hoá đơn bán hàng người tiêu dùng hàng hóa, dịch vụ, đồng thời khuyến khích biện pháp kinh tế cho người tiêu dùng nhận hoá đơn mua hàng 3.3 Một số biện pháp chống gian lận thuế GTGT thời gian tới: 3.3.1 Các giải pháp tiếp tục hoàn thiện Luật thuế GTGT 3.3.1.1 Sửa đổi, bổ sung số quy định đối tượng chịu thuế GTGT Về đối tượng chịu thuế GTGT, quy định luật thuế kiện pháp lý làm phát sinh nghĩa vụ thuế GTGT việc quy định trực tiếp “hàng hoá, dịch vụ dùng cho sản xuất, kinh doanh tiêu dùng Việt Nam đối tượng chịu thuế GTGT” vừa không phương diện lý luận vừa gặp nhiều khó khăn vướng mắc trình áp dụng thuế GTGT Chính vậy, cần sửa đổi số thuật ngữ, sửa đổi bổ sung số vấn đề xác định Luật thuế GTGT Ví dụ dùng thuật ngữ “người chịu thuế GTGT” thay cho thuật ngữ “đối tượng chịu thuế GTGT” để tránh nhầm lẫn người chịu thuế GTGT đối tượng chịu thuế GTGT Hoặc để đảm bảo thuế GTGT thuế tiêu dùng đánh bình diện rộng, có tính liên hoàn tập trung kinh tế cao, pháp luật thuế GTGT cần phải thu hẹp diện miễn trừ thuế GTGT cách chuyển số “hàng hoá, dịch vụ” nằm diện “ không chịu thuế GTGT” sang diện đối tượng chịu thuế GTGT loại bỏ số hàng hoá, dịch vụ nằm phạm vi này, tức mở rộng đối tượng thuộc dạng chịu thuế GTGT Để đảm bảo pháp luật thuế GTGT ngày chặt chẽ, tránh gây hiểu lầm thuật ngữ quy định Luật thuế GTGT, số kiến nghị đưa nhằm hoàn thiện pháp luật thuế GTGT sau: Không quy định trực tiếp “hàng hoá, dịch vụ dùng cho sản xuất kinh doanh tiêu dùng Việt Nam đối tượng chịu thuế GTGT” nên điều luật thuế GTGT cần sửa đổi “đối tượng chịu thuế GTGT đối tượng hoạt động chuyển giao hàng hoá, cung cấp dịch vụ phải trả tiền hoạt động kinh tế phạm vi lãnh thổ Việt Nam” Điều cần sửa đổi là: “đối tượng miễn trừ thuế GTGT” Đưa khoản 3, khoản 20, điều khỏi diện miễn trừ thuế GTGT Để loại bỏ, thu hẹp bớt diện đối tượng nộp thuế GTGT, có kiến nghị sửa đổi điều luật thuế GTGT “tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh hàng hoá, dịch vụ chịu thuế nhập hàng hóa, dịch vụ đối tượng nộp thuế GTGT” Ngoài ra, Luật thuế GTGT cần bổ sung thêm điều luật phạm vi lãnh thổ thuế GTGT xác định rõ nguyên tắc nơi đánh thuế hoạt động chuyển giao tài sản, nơi đánh thuế hoạt động cung cấp dịch vụ Về đối tượng nộp thuế GTGT, pháp luật thuế GTGT quy định hai phương pháp tính thuế: phương pháp khấu trừ phương pháp trực tiếp, quy định khấu trừ thuế đầu vào theo tỷ lệ ấn định, quy định hai loại hoá đơn (hoá đơn bán hàng, hoá đơn GTGT) xuất phát từ việc pháp luật thuế GTGT rộng, đặc biệt đối tượng nộp thuế GTGT hộ kinh doanh cá thể chiếm tỷ trọng qúa lớn Vì vậy, pháp luật cần thu hẹp diện đối tượng nộp thuế GTGT cách quy định ngưỡng chịu thuế GTGT hộ kinh doanh cá thể Những đối tượng không đạt mức doanh số chuyển sang áp dụng thuế khoán ấn định doanh thu, hộ kinh doanh cá thể khác bắt buộc phải thực nghĩa vụ thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ 3.3.1.2 Hoàn thiện quy định tính thuế thuế suất, phương pháp tính thuế Về giá tính thuế, pháp luật thuế GTGT cần thể hoá giá tính thuế giá chưa có thuế GTGT, đồng thời cần quy định rõ giá ghi hóa đơn mà nhỏ giá thị trường vào gía thị trường để tính Trường hợp bán phá giá để trốn thuế cần có can thiệp nhà nước Về mặt lý luận, thuế suất thuế GTGT thấp gây vi phạm từ phía người tiêu dùng doanh nghiệp Ngoài áp dụng thuế suất thống khắc phục nguy gian lận, trốn thuế tránh thuế sinh từ việc nhập nhằng thuế suất có mức thuế suất cao mức thuế suất thấp khác Để đảm bảo mức thuế suất hàng hoá, dịch vụ thống nhất, pháp luật thuế GTGT phải thể hoá tiêu chí phân định hàng hoá, dịch vụ biểu thuế dựa tính năng, công dụng hàng hoá, dịch vụ Trên sở có kiến nghị, khoản 1, điều luật thuế GTGT quy định: “đối với hàng hoá, dịch vụ giá bán chưa có thuế GTGT” quy định không rõ ràng nên sửa thành “đối với hàng hóa, dịch vụ sở sản xuất kinh doanh bán giá bán chưa có thuế GTGT”.Vì vậy, xuất phát từ thực tế kinh tế xã hội nước ta pháp luật thuế GTGT cần lựa chọn hệ thống thuế suất phù hợp Về phương pháp tính thuế, qua thực tiễn áp dụng thuế GTGT cho thấy phương pháp tính thuế trực tiếp GTGT không tác dụng mà phản ánh sai lệch nghĩa vụ thuế GTGT chất thuế GTGT đưa đến nhiều hậu phát sinh tiêu cực khác Vì vậy, tất yếu pháp luật thuế GTGT sửa đổi cần quy định phương pháp phương pháp khấu trừ thuế GTGT Để tính toán dễ dàng, giảm bớt sai lệch việc phản ánh nghĩa vụ thuế GTGT chất thuế GTGT nên quy định phương pháp tính thuế phương pháp khấu trừ, phải bỏ khoản 2, điều Luật thuế GTGT, tức bỏ phương pháp tính thuế trực tiếp GTGT Đồng thời quy định phương pháp quy đổi thuế suất GTGT thành thuế suất theo giá toán để đảm bảo tất số thuế GTGT phát sinh phản ánh hoá đơn, có đầy đủ pháp lý cho hạch toán khấu trừ 3.3.1.3 Cần sửa đổi quy định khấu trừ thuế, hoàn thuế GTGT Về khấu trừ thuế GTGT, cần sửa đổi làm rõ vấn đề sau: Thứ nhất, để đảm bảo khía cạnh việc khấu trừ thuế chất liên hoàn thuế GTGT cần chuẩn hoá quy định nguyên tắc khấu trừ thuế, cụ thể: - Chỉ khấu trừ thuế đầu vào cho hoạt động chịu thuế GTGT - Có thu khấu trừ, không khấu trừ khống Mua hàng hóa, dịch vụ hoá đơn, chứng từ có hoá đơn không hợp pháp không khấu trừ Thứ hai, quy định rõ nguyên tắc xác định số tiền khấu trừ, số tiền có quyền khấu trừ số thuế đầu vào tính sản phẩm hàng hoá, dịch vụ mua vào tuỳ thuộc vào nghiệp vụ khấu trừ toàn hay phần Thứ ba, quy định cụ thể xác định số thuế khấu trừ, cụ thể hoá đơn GTGT mua hàng, biên lại nộp thuế Trong trường hợp, nhập phiếu xuất kho, trường hợp hàng hoá, dịch vụ doanh nghiệp tự cung cấp Thứ tư, để đảm bảo quyền đổi lại thuế GTGT doanh nghiệp cần quy định hình thức khấu trừ vào số thuế phải nộp vào kỳ sau trường hợp nghiệp vụ thuế GTGT bị huỷ bỏ không trả tiền tức thuế GTGT trả vào lúc diễn hành động bán hàng cung cấp dịchvụ sau bị huỷ bỏ không trả tiền doanh nghiệp có quyền xin lại (đòi lại) số thuế GTGT nộp Về hoàn thuế GTGT, để hạn chế bớt việc lợi dụng chế hoàn thuế nhằm chiếm đoạt tiền ngân sách nhà nước tất trường hợp hoàn thuế GTGT phải quy định xác cụ thể Luật thuế GTGT vậy, kiến nghị sửa đổi, bổ sung điều 16 Luật thuế GTGT hoàn thuế sau: “việc hoàn thuế GTGT áp dụng trường hợp: - Xuất hàng hoá, dịch vụ - Cơ sở kinh doanh thành lập, đầu tư tài sản cố định Bổ sung “hoàn thuế GTGT trường hợp xuất hàng hoá, dịch vụ thực theo tháng theo chuyến hàng mà không hạn chế số tiền không khấu trừ Còn trường hợp khác hoàn theo quý theo năm” Quy định “thời hạn giải hoàn thuế áp dụng với chứng từ phát sinh không năm kể từ có chứng từ đề nghị hoàn thuế” Các sở kinh doanh tháng liên tục trở lên có luỹ kế số dư đầu vào khấu trừ lớn số thuế đầu nên quy định ngưỡng định hoàn thuế, ngưỡng tiếp tục chuyển cho kỳ sau để khấu trừ, để tiết kiệm chi phí, thời gian công sức quan thuế đối tượng nộp thuế Đưa trường hợp hoàn thuế GTGT nguồn vốn sử dụng vốn ODA, tổ chức sử dụng tiền viện trợ nhân đạo, viện trợ không hoàn lại tổ chức, cá nhân nước mua hàng hoá, dịch vụ Việt Nam khỏi diện hoàn thuế GTGT Đối với hoàn thuế xuất hàng hoá, dịch vụ quy định hoàn theo tháng theo chuyến hàng mà không hạn chế số tiền chưa khấu trừ quy định Còn trường hợp khác theo quý theo năm Ngoài ra, thời hạn giải hoàn thuế nên quy định áp dụng chứng từ phát sinh không hai năm kể từ có chứng từ đề nghị hoàn thuế 3.3.2 Sửa đổi, bổ sung số quy định đăng ký, kê khai, nộp thuế, toán thuế GTGT Về đăng ký thuế GTGT, bước văn minh hoá, đại hoá chế thực nghĩa vụ thuế GTGT Pháp luật thuế GTGT cần sửa đổi, bổ sung số nội dung việc đăng ký thuế để khắc phục vướng mắc Một là, lập quy định theo mã tỉnh không đảm bảo tính ổn định trạng thái hoạt động sản xuất kinh doanh doanh nghiệp phức tạp quản lý Hai là, mã tình trạng nộp thuế GTGT (NO) không đảm bảo nguyên tắc đối tượng nộp thuế cấp mã số thuế suốt trình hoạt động từ thành lập đến chấm dứt hoạt động Về kê khai nộp thuế GTGT, tính tự giác thực nghĩa vụ thuế đối tượng yếu tố then chốt định thành công lớn trình tổ chức thực luật thuế Vì vậy, pháp luật điều chỉnh thuế nói chung thuế GTGT nói riêng cần có quy định nâng cao khả tự giác đối tượng nộp thuế Đặc biệt với phát triển ngày đa dạng đối tượng nộp thuế tự giác đối tượng nộp thuế có ý nghĩa hết Chính tự kê khai nộp thuế theo kê khai thay cho quan tính thuế thông báo nộp thuế chuyển trách nhiệm pháp lý cho đối tượng nộp thuế thông tin tờ khai thuế họ với quy định xử phạt phù hợp góp phần tăng cường ý thức tuân thủ nghiêm luật thuế Về toán thuế GTGT, thực chế tự kê khai, tự tính thuế nộp vào ngân sách nhà nước việc toán thuế trở nên quan trọng không mang thủ tục hành trước nữa, cần phải có quy định chặt chẽ vấn đề đặc biệt trường hợp toán không theo định kỳ hàng năm có định phá sản, giải thể, chia, tách, sát nhập, hợp nhất, chuyển đổi giao bán doanh nghiệp… o KẾT LUẬN Qua thực tế áp dụng thuế GTGT nước ta năm qua cho thấy pháp luật thuế GTGT nước ta đáp ứng yêu cầu điều chỉnh quan hệ xã hội phát sinh, hoàn thiện cấu trúc nội dung hình thức Các quy định thuế GTGT phản ánh nội dung, yêu cầu sách tài nói chung sách thuế nói riêng thể mục tiêu, định hướng chủ trương đường lối phát triển kinh tế Đảng Trong trình xây dựng, triển khai Luật thuế GTGT nước ta thể nhận thức đắn, tính phức tạp thuế GTGT, cách tính, kê khai thu nộp thuế GTGT, nên bước đầu xác định chế điều chỉnh thích hợp bối cảnh điều kiện để phát huy hiệu sắc thuế chưa thực đầy đủ Song trình xây dựng triển khai thực có nhiều vấn đề vướng mắc phát sinh, lẽ mà văn pháp luật thuế GTGT phải sửa đổi, bổ sung liên tục để đáp ứng yêu cầu điều chỉnh vấn đề phát sinh Qua trình triển khai thuế GTGT nhiều vấn đề nảy sinh buộc nhà làm luật quan chức phải đau đầu Sự thiếu sót luật quản lý khiến kẻ hội bắt chấp trừng phạt pháp luật để tìm cách “lách luật” vi phạm pháp luật quan ban ngành nỗ lực giảm bớt tình trạng gian lận thuế GTGT, tình trạng gian lận thuế GTGT nước ta năm qua không giảm chí tăng với hình thức đa dạng hơn, thủ đoạn ngày tinh vi Chính thực tế đòi hỏi phải có luật hoàn chỉnh hơn, máy quản lý làm việc có hiệu để ngăn chặn tình trạng gian lận thuế GTGT xã hội Đây yêu cầu đòi hỏi xã hội để xây dựng xã hội công văn minh o o o o TÀI LIỆU THAM KHẢO A-VĂN BẢN PHÁP LUẬT Hiến pháp nước Cộng hóa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 1992( sửa đổi bổ sung năm 2001) Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội; Bộ luật Hình nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 1999 Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội; Luật thuế GTGT (được sửa đổi bổ sung năm 2005) Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội; Nghị định số 158/2003/NĐ-CP ngày 10 tháng 12 năm 2003 Chính Phủ quy định chi tiết thi hành Luật thuế GTGT Luật sửa đổi bổ sung số điều Luật thuế GTGT; Thông tư số 120/2003/TT-BTC ngày 12 tháng 12 năm 2003 Bộ Tài Chính hướng dẫn thi hành Nghị định số 158/2003/NĐ-CP ngày 10 tháng 12 năm 2003 Chính Phủ quy định chi tiết thi hành Luật thuế GTGT Luật sửa đổi bổ sung số điều Luật thuế GTGT; Thông tư số 127/2004/TT-BTC ngày 27 tháng 12 năm 2004 Bộ Tài Chính sửa đổi Thông tư số 127/2003/TT-BTC ngày 22 tháng 12 năm 2003 thông tư số 84/2004/TT-BTC ngày 18/8/2004 Bộ Tài Chính mẫu tờ khai hướng dẫn lập tờ khai thuế GTGT; Quyết định số 110/2002/QĐ-BTC việc sửa đổi, bổ sung, quản lý, sử dụng hoá đơn bán hàng, ban hành kèm theo định số 885/1998/QĐBTC ngày 16/7/98 Bộ trưởng Bộ tài B- SÁCH, BÁO, TẠP CHÍ Giáo trình Luật tài Việt Nam, Khoa Luật, Nxb Đại học Quốc Gia Hà Nội, Hà Nội 2001; Giáo trình Luật thuế Việt Nam, Trường Đại học Luật Hà Nội, Nxb Tư pháp, Hà Nội 2005; Giáo trình Luật thuế thực hành, Nxb.Thống kê, Hà Nội 2001; Thời báo kinh tế Việt Nam số 41 năm 2006 – 2007; Tạp chí nghiên cứu kinh tế số 247; Báo nhân dân ngày 23/05/2007; Báo an ninh giới số 58 ngày 15/08/2007; Tạp chí tài số năm 2007; Tạp chí thuế nhà nước số 12/2007; 10 Website Tổng cục thuế Bộ tài chính; 11 Tài liệu hội nghị sơ kết năm thực luật thuế ngày 24/04/2000; 12 Tài liệu tập huấn chương trình cải cách đại hóa ngành thuế đến năm 2010, Tổng cục thuế, Bộ Tài Chính, Hà Nội 3-2005; 13 Báo cáo tình hình kết thực sách thuế hai năm từ năm 2005 đến năm 2007; 14.Vnexpress.net MỤC LỤC LỜI MỞ ĐẦU………………………………………………………… CHƯƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ THUẾ GTGT VÀ LUẬT THUẾ GTGT 1.1 Những vấn đề thuế GTGT: 1.1.1 Khái niệm đặc điểm thuế GTGT: 1.1.2 Vai trò thuế GTGT 1.1.3 Lịch sử hình thành luật thuế GTGT Việt Nam: 1.2 Nội dung luật thuế GTGT: 1.2.1 Đối tượng nộp thuế: 1.2.2 Đối tượng chịu thuế 1.2.3 Căn tính thuế: 1.2.4 Cách tính thuế: 1.2.4.1 Phương pháp khấu trừ thuế: 1.2.4.2 Phương pháp tính trực tiếp giá trị gia tăng 1.2.5 Quyền nghĩa vụ người nộp thuế chế thi hành Luật thuế GTGT: 1.2.5.1 Đăng ký thuế cấp mã số thuế 1.2.5.2 Kê khai thuế GTGT 1.2.5.3 Nộp thuế GTGT 1.2.5.4 Quyết toán thuế 1.2.6 Khấu trừ hoàn thuế GTGT 1.2.6.1 Khấu trừ thuế GTGT 1.2.6.2 Hoàn thuế GTGT 1.2.7 Hóa đơn, chứng từ: 1.3 Một số nhận xét thực trạng thi hành luật thuế GTGT: 1.3.1 Những ưu điểm: 1.3.2 Những vấn đề tồn tại: CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG THI HÀNH LUẬT THUẾ GTGT Ở VIỆT NAM NHÌN TỪ CÁC HÀNH VI VI PHẠM 2.1 Thực trạng thi hành Luật thuế GTGT nước ta thời gian qua: 2.2 Các hành vi gian lận thuế GTGT doanh nghiệp Việt Nam nay: 2.2.1 Mua bán, sử dụng hóa đơn bất hợp pháp: 2.2.1.1 Sử dụng hóa đơn giả: 2.2.1.2 Hành vi mua bán hóa đơn: 2.2.1.3 Khai thấp giá trị thực hang hóa hóa đơn GTGT: 2.2.2 Cố tình kê khai sai để chiếm đoạt tiền hoàn thuế: 2.3 Nguyên nhân tình trạng gian lận thuế GTGT: CHƯƠNG 3: ĐỊNH HƯỚNG HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT CHỐNG GIAN LẬN THUẾ GTGT 3.1 Định hướng hoàn thiện quy định pháp luật: 3.1.1 Điều chỉnh pháp luật thuế để phù hợp với thông lệ quốc tế: 3.1.2 Hoàn thiện chế thi hành phù hợp với phát triển công nghệ thông tin: 3.1.3 Gắn với việc thực sách thuế: 3.1.4 Hoàn thiện chế: 3.2 Các giải pháp hoàn thiện chế bảo đảm thực pháp luật thuế GTGT 3.2.1 Cải cách mạnh mẽ công tác tra, kiểm tra thuế 3.2.2 Hiện đại công tác quản lý thuế công cụ tin học 3.2.3 Hoàn thiện chế độ quản lý chứng từ, hoá đơn GTGT: 3.3 Một số biện pháp chống gian lận thuế GTGT thời gian tới: 3.3.1 Các giải pháp tiếp tục hoàn thiện luật thuế GTGT 3.3.1.1 Sửa đổi, bổ sung số quy định đối tượng chịu thuế GTGT 3.3.1.2 Hoàn thiện quy định tính thuế thuế suất, phương pháp tính thuế 3.3.1.3 Cần sửa đổi quy định khấu trừ thuế, hoàn thuế GTGT 3.3.2 Sửa đổi, bổ sung số quy định đăng ký, kê khai, nộp thuế, toán thuế GTGT KẾT LUẬN TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] Báo cáo tình hình kết thực sách thuế hai năm từ 2005-2007 Cục thuế Hà Nội [2] Tạp chí tài số năm 2007 [3] Thời báo kinh tế Việt Nam số 41 năm 2006 – 2007 [4] Báo cáo tình hình kết thực sách thuế hai năm từ năm 2005 đến năm 2007 [5] Tài liệu hội nghị sơ kết năm thực luật thuế ngày 24/04/2000 [6] Tài liệu hội nghị sơ kết năm thực luật thuế ngày 24/04/2000 [7] Vnexpress.net ngày 25/04/2003 [8] Vnexpress.net ngày 25/04/2003 [9] Tạp chí thuế nhà nước số 12/2007 [10] Tạp chí thuế nhà nước số 13/2007 [11] Website Tổng cục thuế ngày 30/12/2006 [12] Website Bộ Tài Chính ngày 30/12/2006 [13] Website Tổng cục thuế ngày 30/12/2006 [...]... thực hiện CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG THI HÀNH LUẬT THUẾ GTGT Ở VI T NAM NHÌN TỪ CÁC HÀNH VI VI PHẠM 2.1 qua: Thực trạng thi hành Luật thuế GTGT ở nước ta trong thời gian Pháp luật thuế GTGT là một luật thuế hoàn toàn mới mẻ trong lịch sử pháp luật tài chính nước ta và trong nhận thức của tầng lớp dân cư Vì vậy, vi c thực hiện các luật thuế mới nói chung và Luật thuế GTGT nói riêng sẽ có tác động đến nhiều... mọi giá Vì vậy, sự điều chỉnh Luật thuế GTGT và cơ chế đảm bảo thực hiện là sự đòi hỏi cấp thi t trong giai đoạn này 2.2 Các hành vi vi phạm Luật thuế GTGT: Thực tiễn áp dụng Luật thuế GTGT ở nước ta trong thời gian vừa qua cho thấy pháp luật thuế GTGT còn có nhiều vấn đề lớn cần giải quyết Chính những vấn đề này đã tạo ra kẽ hở cho một số kẻ lợi dụng để vi phạm pháp luật Trong điều kiện thực hiện thuế. .. trừ thuế hoặc hoàn thuế GTGT đã phát triển tới mức báo động và không chỉ dừng lại ở sự đơn lẻ của từng doanh nghiệp mmà có sự móc nối giữa các doanh nghiệp Những bất cập trên đã đặt ra sự tất yếu phải hoàn thi n Luật thuế GTGT và cơ chế đảm bảo thực hiện đồng thời cũng là cơ sở thực tiễn cho vi c đề ra các giải pháp hoàn thi n Luật thuế GTGT và cơ chế đảm bảo thực hiện CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG THI HÀNH LUẬT... doanh) và tổ chức, cá nhân khác nhập khẩu hàng hoá chịu thuế (gọi chung là người nhập khẩu) là đối tượng nộp thuế giá trị gia tăng (Điều 3- Luật thuế GTGT) Qua quy định của Luật về đối tượng nộp thuế có thể thấy, Luật thuế GTGT là sắc thuế có phạm vi điều chỉnh rộng nhất trong tất cả các Luật thuế hiện hành của Nhà nước ta Thuế GTGT động vi n sự đóng góp của tất cả mọi người dân thông qua hành vi tiêu... hai cách xác định: Giá tính thuế là giá đã bao gồm thuế GTGT, có nghĩa là thuế được tính trên giá bán đã bao gồm thuế Giá tính thuế là giá chưa bao gồm thuế GTGT Cách tính này làm cho bên mua và bên bán thấy rõ ràng hơn là giá chưa có thuế và thuế GTGT Giá tính thuế GTGT được xác định tùy thuộc vào loại hàng hóa và dịch vụ Cụ thể là:  Đối với hàng hoá, dịch vụ là giá bán chưa có thuế GTGT  Đối với... quan điểm động vi n của Nhà nước với từng hoạt động sản xuất kinh doanh Thuế suất thuế GTGT là loại thuế suất theo giá trị tức là thuế suất quy định tỷ lệ % huy động trên một đơn vị giá trị đối tượng nộp thuế Với mục tiêu khi ban hành là Luật thuế GTGT là mức động vi n vào ngân sách Nhà nước tương đương với mức động vi n của thuế doanh thu Do vậy thuế suất GTGT được thi t kế vừa phải, để các doanh nghiệp... khó khăn phức tạp trong quản lý hành chính thuế Hai là, căn cứ tính thuế là giá tính thuế và thuế suất, song thực tiễn thực thi nghĩa vụ thuế GTGT, giá tính thuế được phản ánh trên hoá đơn chứng tù còn có sự khác biệt so với giá thực, đặc biệt giá tính thuế của hàng tiêu dùng, nhưng không có đủ cơ sở pháp lý để chứng minh vì vậy trong nhiều trường hợp phạm vi mức độ của thuế GTGT không được xác định... bằng thuế GTGT đầu ra trừ thuế GTGT đầu vào Thuế GTGT đầu ra bằng giá tính thuế của hàng hoá, dịch vụ bán ra nhân với thuế suất Thuế GTGT đầu vào bằng tổng số thuế GTGT đã thanh toán được ghi trên hoá đơn GTGT mua hàng hóa, dịch vụ hoặc chứng từ nộp thuế GTGT hàng hoá nhập khẩu 1.2.4.2 Phương pháp tính trực tiếp trên giá trị gia tăng Số thuế phải nộp bằng GTGT của hàng hoá, dịch vụ nhân với thuế suất thuế. .. chịu thuế phát sinh trong kỳ (tháng, quý hoặc năm), số thuế GTGT đã trả khi mua hàng, số thuế GTGT thu được khi bán hàng, số thuế GTGT đã nộp, số thuế GTGT phải nộp trong kỳ cho cơ quan thuế Vi c kê khai thuế được tiến hành theo mẫu tờ khai thuế Người có nghĩa vụ kê khai thuế căn cứ vào các dữ liệu trên tờ khai thuế thực hiện hành vi kê khai, chịu trách nhiệm về tính chính xác của vi c kê khai và nộp... GTGT cũng như cơ chế vận hành của thuế GTGT Chính vì những lý do đó mà sau những năm triển khai thực hiện Luật thuế GTGT đã được một số thành tựu đáng kể mà thành tựu bao trùm nhất là đạt được mục tiêu, yêu cầu đặt ra trong Luật thuế GTGT Vi c thực hiện Luật thuế GTGT tạo điều kiện cho giá thành các công trình đầu tư xây dựng cơ bản được giảm khoảng 10% vì toàn bộ thuế GTGT của các công trình xây dựng ... thi n Luật thuế GTGT chế đảm bảo thực đồng thời sở thực tiễn cho vi c đề giải pháp hoàn thi n Luật thuế GTGT chế đảm bảo thực CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG THI HÀNH LUẬT THUẾ GTGT Ở VI T NAM NHÌN TỪ CÁC...tài Luật thuế Giá trị gia tăng thực tiễn thi hành nhìn từ hành vi vi phạm” Mục đích, lý chọn đề tài: Là sinh vi n Luật năm cuối, khung chương trình đào tạo, học Luật thuế GTGT Qua trình... lý hành thuế Hai là, tính thuế giá tính thuế thuế suất, song thực tiễn thực thi nghĩa vụ thuế GTGT, giá tính thuế phản ánh hoá đơn chứng tù có khác biệt so với giá thực, đặc biệt giá tính thuế