Mô tả giải pháp đã biết: Trước khi nghiên cứu áp dụng các biện pháp của sáng kiến này tôi đãtừng sử dụng, tham khảo một số biện pháp của các đồng chí giáo viên trongcác trường mầm non về
Trang 1THÔNG TIN CHUNG VỀ SÁNG KIẾN
1 Tên đề tài: “Giải pháp sử dụng các trò chơi gây hứng thú cho trẻ 3-4 tuổi trong giờ hoạt động âm nhạc.”
2 Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Giảng dạy
3 Tác giả:
Họ và tên: Nguyễn Thị Thu Phương
Ngày tháng năm sinh: 18/06/1991
Chức vụ, đơn vị công tác: Giáo viên – Trường mầm non Quốc Tuấn – Huyện
An Dương
Điện thoại: 01282077536
4 Đơn vị áp dụng sáng kiến
Tên đơn vị: Trường mầm non Quốc Tuấn – Huyện An Dương
Địa chỉ: Thôn Nhu Kiều, xã Quốc Tuấn, huyện An Dương, thành phố HảiPhòng
I Mô tả giải pháp đã biết:
Trước khi nghiên cứu áp dụng các biện pháp của sáng kiến này tôi đãtừng sử dụng, tham khảo một số biện pháp của các đồng chí giáo viên trongcác trường mầm non về việc gây hứng thú cho trẻ trong giờ hoạt động âm nhạcnhư:
- Một số biện pháp gây hứng thú cho trẻ học môn âm nhạc của cô giáo Bùi ThịHằng – Trường mầm non Hưng Điền – Tỉnh Long An
- Một số biện pháp gây hứng thú cho trẻ 3-4 tuổi tham gia hoạt động âm nhạccủa cô giáo Nguyễn Thị Tâm – Trường mầm non Hoa Hồng – Cầu Giấy, HàNội
- Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 3 – 4 tuổi tích cực tham gia hoạt động âmnhạc của cô giáo Nguyễn Thị Hiền – Trường mầm non Hoa Hồng – NghĩaTân, Cầu Giấy, Hà Nội
* Ưu Điểm:
Trang 2- Các giáo viên đã vận dụng các biện pháp gây hứng thú cho trẻ trong giờ âmnhạc
- Đa số trẻ hứng thú và tích cực tham gia vào các hoạt động âm nhạc
- Các hoạt động âm nhạc phù hợp với độ tuổi và khả năng cảm thụ âm nhạccủa trẻ
II Nội dung giải pháp đề nghị công nhận sáng kiến:
Như chúng ta đã biết âm nhạc là bộ môn nghệ thuật dùng ngôn từ là âmthanh để diễn đạt những tình cảm, cảm xúc của con người, nó được diễn tảbằng nhạc cụ và tiếng hát Từ thuở lọt lòng chúng ta đã được thưởng thức giaiđiệu âm nhạc từ những câu hát à ơi của mẹ của bà, từ những bài hát thiếu nhi
từ trường học đến những bài hát sôi động của tuổi trẻ, những bài hát trữ tình
Trang 3sâu lắng về tình cảm gia đình, tất cả được diễn đạt từ âm nhạc Âm nhạc là thứgắn kết mọi người trên thế giới lại gần bên nhau, nó xóa bỏ rào cản ngôn ngữkhiến con người biết yêu thương nhau hơn, ở đâu có con người ở đó lời catiếng hát.
Âm nhạc có vai trò vô cùng quan trọng đối với con người đặc biệt làvới trẻ mầm non Thực tế cho thấy trẻ mầm non rất nhạy cảm với âm nhạc Trẻthích nghe nhạc và hứng thú tham gia vào các hoạt động âm nhạc Thông quacác tác phẩm âm nhạc giáo dục tình cảm đạo đức, thẩm mỹ cho trẻ Giáo dục
âm nhạc hình thành cho trẻ lòng yêu thiên nhiên, tổ quốc, tình yêu thương conngười qua đó còn hình thành và phát triển ở trẻ những thói quen tốt trong sinhhoạt tập thể như: Tính tổ chức kỷ luật, tự chủ, mạnh dạn trước mọi người Giáodục âm nhạc còn là phương tiện nâng cao khả năng trí tuệ, phát triển thể chất,giúp trẻ phát triển trí tưởng tượng, củng cố kiến thức trẻ qua học tập, vui chơi.Quá trình trẻ tiếp xúc và hoạt động âm nhạc như học hát, nghe hát, vận độngtheo nhạc, chơi trò chơi âm nhạc sẽ hình thành ở trẻ những yếu tố của mộtnhân cách toàn diện, hài hòa là sự phát triển về thẩm mỹ, đạo đức, trí tuệ và thểlực Chính vì vậy, giáo dục âm nhạc cho trẻ mầm non là một nhiệm vụ vô cùngquan trọng
Để làm được những điều đó đòi hỏi người giáo viên phải thật sự chuyêntâm với trẻ Phải nghiên cứu tìm hiểu nắm chắc được mục đích yêu cầu củahoạt động để có hình thức tổ chức cho phù hợp Nên sáng tạo cải biến hìnhthức tổ chức hoạt động âm nhạc dưới dạng những trò chơi để thu hút trẻ cho trẻ
sự hứng khởi tích cực tham gia Các trò chơi âm nhạc phải đa dạng phong phú,tránh lặp đi lặp lại nhiều lần sẽ làm mất đi sự hứng thú của trẻ Trò chơi âmnhạc là cách làm đang được chúng ta khai thác nhiều nhất đây là cách giáoviên có thể trình bày vấn đề một cách sinh động, thu hút dễ nôi cuốn học sinhtham gia một cách tự nhiên, hứng thú Các trò chơi trong giờ học âm nhạc sẽgiúp làm tăng khả năng chú ý của trẻ, trẻ được vận dụng óc quan sát sáng tạo,
Trang 4biết lắng nghe, phát triển trí nhớ cũng như sự dẻo dai nhanh nhẹn Thấy đượctầm quan trọng của việc sử dụng các trò chơi trong các giờ dạy âm nhạc và làmthế nào để tạo được hứng thú cho trẻ khi tham gia hoạt động âm nhạc không bịnhàm chán tôi mạnh dạn đưa ra một số giải pháp như sau:
1.Giải pháp 1: Sưu tầm các trò chơi âm nhạc phù hợp với lứa tuổi.
Như chúng ta đã biết có vô vàn những trò chơi âm nhạc dành cho lứatuổi mầm non nói chung và mẫu giáo 3-4 tuổi nói riêng Giáo viên có thể sưutầm các trò chơi âm nhạc trong các tài liệu của bộ giáo dục ban hành, trongsách báo, các tuyển tập chuyên san hay trên internet Có thể nói các trò chơi
âm nhạc thì có rất nhiều nhưng để sử dụng một cách có hiệu quả thì còn đòihỏi người giáo viên phải nắm chắc được tâm lý, khả năng của trẻ, tất cả các trẻtrong lớp đều được chơi, phù hợp với từng bài học và các điều kiện để tổ chứchoạt động Nhận thức được tầm quan trọng của việc lựa chọn tổ chức các tròchơi trong giờ hoạt động âm nhạc là rất quan trọng nên trước khi tích hợp mộttrò chơi âm nhạc nào tôi đều phải nghiên cứu rất kỹ Dưới đây là một số tròchơi âm nhạc tôi đã sưu tầm trong các tài liệu và internet để áp dụng tổ chứccho trẻ chơi trong các giờ học âm nhạc nhằm gây hứng thú, giúp hoạt độnggiáo dục trong lớp tôi đạt kết quả cao:
* Trò chơi 1: Bắt chước âm thanh
- Mục đích: Phát triển khả năng lắng nghe và bắt chước âm thanh
- Thực hiện: Yêu cầu bé hãy lắng nghe âm thanh xung quanh Cô hướng dẫntrẻ đó là âm thanh gì? Sau đó yêu cầu trẻ bắt chước lại âm thanh đó Khi trẻ đãquen với trò chơi, cô sẽ cho bé nghe nhiều loại âm thanh khác nhau (có thể làcác âm thanh của các dụng cụ âm nhạc, video các âm thanh khác ) và yêu cầutrẻ đoán
* Trò chơi 2: “Tênh! Tênh! Tênh”
Bài hát “Tênh! Tênh! Tênh” của tác giả Trọng Bằng, tiết tấu ngắt nhịp ngắn,tạo ra nhịp điệu bước nhảy nhỏ, các cháu bước đi theo nhịp bài hát của cô.Cách 1: Cô cho trẻ đứng thành hàng dọc, cô đi trước vừa đi vừa hát, hát chậm
rõ từng câu nhạc, rõ từng tiết tấu để trẻ bước theo, sau đó nhanh lên dần
Trang 5Cách 2: Cho trẻ đứng thành vòng tròn, cô đứng giữa hát, tất cả trẻ cùng đi vềphía cô Sau đó cô hát, trẻ tiếp tục về chỗ cũ.
Cách 3: Trẻ hai tay chống hông, dậm chân tại chỗ theo nhịp bài hát của cô
* Trò chơi 3: “Bao nhiêu bạn hát”
Trò chơi tập cho trẻ nghe âm lượng, phân biệt số lượng người hát Đồng thờitập cho trẻ mạnh dạn, hồn nhiên, yêu thích ca hát
- Cách chơi: Cho cháu A đứng giữa lớp, đầu đội mũ che kín mặt hoặc đứng lêntrên, quay lưng xuống bên dưới không nhìn thấy người hát Cô chỉ định 2 hoặc
3 bạn hát Các bạn hát xong về chỗ ngồi Cháu A phải nói được mấy bạn hát.Nếu nói đúng sẽ được cả lớp hoan hô, nếu nói không đúng thì trẻ đó sẽ hát lạibài hát đó một lần Ở lần chơi tiếp theo số lượng trẻ hát có thể được tăng dần,tùy theo khả năng của trẻ
2 Giải pháp 2: “Cải biên, sáng tác, điều chỉnh một số trò chơi âm nhạc sao cho phù hợp với khả năng của trẻ và điều kiện của trường lớp.”
Trò chơi âm nhạc đóng vai trò rất quan trọng trong việc tổ chức các hoạtđộng âm nhạc cho trẻ Trong giờ hoạt động âm nhạc trẻ không chỉ được hát,được vận động nhịp nhàng mà còn được tham gia các trò chơi âm nhạc vôcùng hấp dẫn Nhưng làm thế nào để các trò chơi không bị nhàm chán, phù hợpvới khả năng của trẻ, tạo cho trẻ niềm cảm hứng, tích cực tham gia các hoạtđộng âm nhạc thì đòi hỏi người giáo viên phải không ngừng tìm tòi sáng tác,cải biên các trò chơi sao cho hấp dẫn hơn, phù hợp với khả năng của trẻ, điềukiện thực tế của trường lớp và dễ dàng thực hiện Thấy được tầm quan trọngcủa việc tổ chức các hoạt động âm nhạc có trò chơi sáng tạo có thể kích thíchđược trẻ tham gia tích cực hơn, bản thân tôi đã không ngừng học hỏi, nghiêncứu, sáng tạo, cải biên một số trò chơi âm nhạc để phù hợp với khả năng củatrẻ và điều kiện của trường lớp nơi mình đang giảng dạy Dưới đây là một sốtrò chơi âm nhạc tôi đã cải biên, sáng tạo để nhằm gây hứng thú cho trẻ trongcác giờ hoạt động âm nhạc:
Trang 6* Trò chơi 1: “Đội nào giỏi hơn”
- Mục đích: Phát triển khả năng quan sát, ghi nhớ, phản xạ nhanh
- Thực hiện: Cô chuẩn bị những bức tranh có hình thù rõ ràng ( Con vật, hoa,quả, ) tùy theo chủ đề Cô chia lớp thành 3 đội chơi, khi cô giơ bức tranh lênbức tranh có hình gì thì trẻ hát bài hát về hình đó Cô gọi lần lượt từng đội hát,đội nào hát được nhiều bài hát hơn thì đội đó sẽ dành chiến thắng
Trang 7Hình ảnh: Những bức ảnh về con vật được sử dụng trong trò chơi
Trang 8* Trò chơi 2: “ Ô cửa bí mật”
- Mục đích: Phát triển khả năng phản xạ nhanh với âm thanh
- Cô thiết kế trò chơi ô cửa bí mật trên máy vi tính Ô cửa gồm 4 ô số 1, 2, 3, 4,mỗi ô cửa có nhạc không lời một bài hát Mời đại diện trẻ lên chọn ô cửa, trẻnghe đoạn nhạc 1-2 lần rồi đoán tên và hát bài hát đó
* Hình ảnh: Trò chơi ô cửa bí mật được thiết kế trên máy vi tính.
3 Giải pháp 3: “Sử dụng nhạc cụ dụng cụ âm nhạc tự tạo, các thiết bị có sẵn tại lớp học để tổ chức trò chơi âm nhạc cho trẻ”
Sử dụng các dụng cụ âm nhạc, các thiết bị điện tử sẵn có tại lớp học để tổchức trò chơi nhằm gây hứng thú cho trẻ trong giờ hoạt động âm nhạc là mộttrong những giải pháp quan trọng để tăng cường hiệu quả hoạt động và chấtlượng giảng dạy
Như chúng ta đã biết có vô vàn những loại nhạc cụ, dụng cụ âm nhạc khácnhau Trong giáo dục mầm non những nhạc cụ giáo viên dễ tìm, dễ làm, dễ sửdụng có thể kể đến đó là đàn ocgan, trống, thanh la, mõ dừa, Trong giờ hoạtđộng âm nhạc giáo viên có thể lựa chọn những loại nhạc cụ âm nhạc để tổ chức
Trang 9trò chơi cho trẻ Việc được nghe những âm thanh trực tiếp phát ra từ nhạc cụ,được tự mình sử dụng những nhạc cụ đó sẽ khiến trẻ vô cùng thích thú
Ví dụ: Cô giáo có thể sử dụng đàn ocgan cho trẻ chơi các trò chơi âm nhạc: Tai
ai tinh; Đoán tên bài hát; Xướng âm theo giai điệu bài hát
Ví dụ: Giáo viên sử dụng các nhạc cụ, dụng cụ tự tạo như: Trống, thanh la, mõdừa để chơi các trò chơi: Vỗ tay theo tiết tấu; Nghe và đoán tên nhạc cụ;
* Hình ảnh: Một số dụng cụ âm nhạc tự tạo.
Để nâng cao chất lượng giáo dục trẻ trường mầm non Quốc Tuấn đã quantâm đầu tư mua sắm rất nhiều trang thiết bị hiện đại, một trong số đó là 100%các lớp đã được trang bị máy tính có nối mạng internet Với máy tính đã đượcnối mạng internet tôi có thể dễ dàng thiết kế sử dụng được những trò chơi âmnhạc nhằm gây hứng thú cho trẻ trong giờ hoạt động âm nhạc
Ví dụ: - Tôi có thể tìm rất nhiều các nguồn nhạc thiếu nhi không lời để tổ chúccho trẻ chơi trò chơi nghe nhạc đoán tên bài hát
Trang 10- Tự điều chỉnh được nhạc to – nhỏ cho trẻ chơi trò chơi tai ai tinh.
- Lựa chọn được những hình ảnh sinh động để thiết kế trò chơi: Nhìn tranh
vẽ đoán tên bài hát; Hát theo hình vẽ
- Thiết kế trò chơi âm nhạc bằng phần mềm photo shop, powerpoint
4 Giải pháp 4: “Lựa chọn các trò chơi phù hợp với từng giờ hoạt động âm nhạc.”
Muốn tổ chức chức thành công một giờ hoạt động âm nhạc thì trước tiêngiáo viên cần phải lựa chọn, sắp xếp các hoạt động trong tiết học một cáchhợp lý Tiết học âm nhạc cần phải được xen kẽ giữa động và tĩnh để trẻ hoạtđộng một cách hiệu quả nhất Nắm chắc được đặc điểm tâm lý trẻ cùng vớikinh nghiệm khi tổ chức tiết học giáo viên có thể dễ dàng thiết kế được các giờhọc âm nhạc hấp dẫn thu hút trẻ Theo như tôi khi thiết kế một giờ học âmnhạc tôi thường lựa chọn các trò chơi như sau:
- Trong giờ dạy kĩ năng ca hát: Do đặc thù của một giờ dạy hát cho trẻ là mộtgiờ tĩnh, trẻ ngồi trên ghế nhiều và học hát nên tôi sẽ lựa chọn những trò chơi
âm nhạc mang tính chất động Những trò chơi được chọn đảm bảo phù hợp vớikhả năng, không quá sức với trẻ
Ví dụ như các trò chơi: Bắt chước hình dáng, tiếng kêu của con vật; Tai ai tinh(Nhạc nhanh/to đi nhanh, chậm/nhỏ đi chậm)
- Trong giờ dạy vận động: Trẻ được nhún nhảy, làm các động tác vận độngnhiều nên cho trẻ tôi sẽ lựa chọn các trò chơi âm nhạc tĩnh Các trò chơi tĩnhđược lựa chọn phù hợp với từng bài học, không làm cho trẻ nhàm chán vẫn tạođược hứng thú cho trẻ tham gia tích cực
Ví dụ như các trò chơi: Nghe giai điệu đoán tên bài hát; Xướng âm theo giaiđiệu bài hát; Đó là dụng cụ âm nhạc gì?;
Có rất nhiều cách lựa chọn, thiết kế các trò chơi trong giờ hoạt động âmnhạc nhưng quan trọng nhất là phải đảm bảo được xen kẽ động tĩnh giữa các
Trang 11hoạt động và có tính tập thể cao, tất cả trẻ trong lớp đều được tham gia, phùhợp với khả năng không quá sức đối với trẻ.
5 Giải pháp 5: “Nghiên cứu cách tổ chức các trò chơi âm nhạc cho trẻ”
Tôi đã từng nghe một câu ngạn ngữ rằng: “Dạy học là đặt vết tích của mộtngười vào sự phát triển của một người khác” – Fugene P Bertin “Nghề giáo làmột nghề cao quý” Nhưng để trở thành một cô giáo tôi mới cảm nhận hết sựcao quý ấy Bởi nghề giáo là nghề giáo dục con người nhưng cũng là nghề rènluyện cho ta tính kiên nhẫn, cái tâm với cái nghề vì đã là giáo viên chúng ta
“Cho nhiều hơn nhận.”
“ Không thể trồng cây ở những nơi thiếu ánh sáng, cũng không thể nuôi dạy trẻvới chút ít nhiệt tình” – Can jung Thật vậy nghề giáo viên nhất là giáo viênmầm non thì lòng nhiệt tình tận tụy với nghề là vô cùng quan trọng Trẻ nhỏđặc biệt là trẻ mầm non còn rất non nớt cả về thể chất và tinh thần vì thế côgiáo mầm non là người chăm sóc giáo dục trẻ từ thuở đầu đời phải vô cùngkhéo léo “Trẻ em như một tờ giấy trắng, chúng sẽ là những tác phẩm hay hoặc
dở đều phụ thuộc vào những gì bạn viết lên trang giấy ấy” Trẻ nhỏ ở lớp với
cô cả ngày nên trẻ coi cô giáo như một chuẩn mực để noi theo Giáo viên cókhả năng tổ chức các hoạt động linh hoạt, phong cách phù hợp, sáng tạo sẽ thuhút được sự chú ý của trẻ nhiều hơn “ Học, học nữa, học mãi” là một giáo viênmầm non nhận thức được tầm quan trọng của việc giáo dục trẻ trong các hoạtđộng nói chung và tổ chức trò chơi trong giờ học âm nhạc nói riêng tôi đã cónhững kế hoạch học, rèn luyện thêm về phong cách, kỹ năng tổ chức giờ hoạtđộng giáo dục âm nhạc để tạo cho trẻ sự hứng khởi, thích thú, mong muốnđược tham gia vào hoạt động âm nhạc và đạt kết quả cao khi giờ học kết thúc.Tôi đã nghiên cứu để tìm ra cách tổ chức các trò chơi âm nhạc hấp dẫn cho trẻ
Trang 12để trẻ không bị nhàm chán hứng thú tích cực tham gia vào các hoạt động âmnhạc cụ thể như sau:
- Nắm rõ được đặc điểm tâm sinh lý của trẻ để có thể áp dụng những biệnpháp cụ thể
Như chúng ta đã biết trẻ mầm non là lứa tuổi bình minh của cuộc đời, trẻcòn rất non nớt cả về tâm hồn và thể chất Trẻ 3 – 4 tuổi cũng vậy, vì là lứatuổi mẫu giáo bé nên sự tiếp thu kiến thức của trẻ còn khó khăn cũng như thểchất của trẻ còn rất mềm yếu Nắm chắc được những đặc điểm về tâm sinh lýcủa lứa tuổi mình đang giảng dạy tôi đã có những biện pháp riêng để có thể tổchức thành công những trò chơi âm nhạc trong giờ hoạt động âm nhạc:
+ Cô phải giới thiệu trò chơi, cách chơi một cách ngắn gọn, dễ hiểu
+ Đối với những trò chơi khó cô phải hướng dẫn trẻ tỉ mỉ, rõ ràng, dễ hiểu Cô
có thể tham gia chơi cùng trẻ 1 đến 2 lần đầu sau đó mới cho trẻ tự chơi Vớinhững trò chơi đơn giản cô có thể tùy theo khả năng của trẻ để điều chỉnh tăngdần thêm độ khó
+ Cô phải thay đổi thường xuyên hình thức tổ chức trò chơi để trẻ không bịnhàm chán Cô sử dụng nhiều cách để giới thiệu trò chơi, nhiều cách tổ chứccho trẻ chơi trò chơi để kích thích sự hứng thú tham gia tích cực của trẻ, tránhgây cho trẻ cảm giác nhàm chán
- Khi tổ chức trò chơi âm nhạc cũng như các hoạt động trong giờ học âmnhạc thì phong cách của giáo viên cũng vô cùng quan trọng Một cô giáo cóphong cách chững chạc, vui tươi, nhí nhảnh dễ ràng thu hút trẻ vào các hoạtđộng hơn nhất là trong giờ hoạt động âm nhạc
- Dự giờ học hỏi thêm đồng nghiệp để có thêm kinh nghiệm về phong cách,
kỹ năng tổ chức các trò chơi trong giờ hoạt động âm nhạc
Qua việc tự rèn luyện phong cách, kỹ năng tổ chức các trò chơi trong giờhoạt động âm nhạc cho trẻ giúp tôi có thêm kinh nghiệm tổ chức các hoạt động
