BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ ĐẠI HỌC Y DƯỢC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH PHẠM VĂN KHOA NGHIÊN CỨU IN-VITRO TÁC DỤNG CỦA LASER DIODE ĐỂ SỬA SOẠN ỐNG TỦY TRONG NỘI NHA LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC TP Hồ Chí Minh – Năm 2012 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ ĐẠI HỌC Y DƯỢC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH TRANG PHỤ BÌA PHẠM VĂN KHOA NGHIÊN CỨU IN-VITRO TÁC DỤNG CỦA LASER DIODE ĐỂ SỬA SOẠN ỐNG TỦY TRONG NỘI NHA Chuyên Ngành: Nha Khoa Mã Số: 62.72.28.01 LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC Người Hướng Dẫn Khoa Học: GS.TS Hoàng Tử Hùng TP Hồ Chí Minh – Năm 2012 i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan công trình nghiên cứu riêng Các số liệu, kết nêu luận án trung thực chưa công bố công trình khác Ký tên Phạm Văn Khoa ii MỤC LỤC Trang Lời cam đoan i Mục lục ii Một số định nghĩa v Các chữ viết tắt vi Danh mục bảng vii Danh mục hình viii Đặt vấn đề 1 Chương 1: Tổng quan tài liệu 1.1 Tổng lược giai đoạn phát triển quan niệm kỹ thuật điều trị nội nha 1.1.1 Giai đoạn mở đầu .4 1.1.2 Giai đoạn phát triển 1.1.3 Giai đoạn từ 1980 đến 1.2 Tương tác laser mô sống: sở lý sinh học ứng dụng laser y nha khoa .10 1.2.1 Hấp thu lượng laser mô đích 10 1.2.2 Sự truyền qua môi trường laser 11 1.2.3 Sự phản xạ ánh sáng laser 11 1.2.4 Sự tán xạ ánh sáng laser 12 1.3 Laser dùng sửa soạn hệ thống ống tủy 13 1.3.1 Tác dụng diệt vi khuẩn laser .13 1.3.2 Tác dụng làm rộng ống tủy laser .17 1.3.3 Tác dụng làm lớp mùn, thay đổi hình thái, cấu trúc bề mặt ngà vách ống tủy laser 23 Chương 2: Đối tượng phương pháp nghiên cứu .29 2.1 Đối tượng nghiên cứu giai đoạn tiến hành 29 2.1.1 Phân nhóm phân chia giai đoạn 30 2.1.2 Chuẩn bị mẫu 33 2.1.3 Giới thiệu thiết bị laser diode phương thức tác động 35 2.2 Phương pháp nghiên cứu: mô tả thử nghiệm, phương pháp đánh giá xử lý số liệu 36 2.2.1 Nghiên cứu thay đổi nhiệt độ bề mặt chân (thử nghiệm nhiệt) 36 2.2.2 Phân tích hình ảnh hiển vi điện tử quét (SEM) .39 2.2.3 Xác định thông số laser tối ưu 45 2.2.4 Thử nghiệm vi kẽ sau trám bít ống tủy 45 2.2.5 Thực nghiệm mô tiền lâm sàng 48 Chương 3: Kết nghiên cứu 51 3.1 Nhiệt độ bề mặt chân sử dụng laser 51 3.1.1 Kết cho phân nhóm cắt phần thân 51 3.1.2 Kết cho phân nhóm không cắt thân 54 iii 3.1.3 Chung cho hai phân nhóm (cắt không cắt thân răng) 56 3.1.4 So sánh hai phân nhóm cắt không cắt thân 60 3.2 Phân tích hình ảnh hiển vi điện tử quét (SEM) 61 3.2.1 Đánh giá lớp mùn sau xử lý laser (phân tích định lượng) .61 3.2.2 Phân tích định tính hình ảnh bề mặt ngà 68 3.3 Lựa chọn thông số laser tối ưu 71 3.4 Vi kẽ sau trám bít ống tủy có xử lý laser 72 3.5 Thực nghiệm mô tiền lâm sàng .77 3.5.1 Thử nghiệm nhiệt mô tiền lâm sàng 77 3.5.2 Thử nghiệm vi kẽ mô tiền lâm sàng 79 3.6 Tóm tắt kết nghiên cứu 82 3.6.1 Giai đoạn .82 3.6.2 Lựa chọn thông số laser tối ưu 83 3.6.3 Giai đoạn .83 Chương 4: Bàn luận 84 4.1 Sự thay đổi nhiệt độ bề mặt chân dùng laser diode 85 4.1.1 Về phương pháp đánh giá thay đổi nhiệt độ bề mặt chân 85 4.1.2 Về kết thử nghiệm nhiệt .87 4.2 Tác dụng làm lớp mùn, thay đổi hình thái, cấu trúc bề mặt ngà vách ống tủy laser diode 91 4.2.1 Vấn đề lớp mùn đánh giá lớp mùn nội nha .91 4.2.2 Về kết quan sát hiển vi điện tử quét (SEM) .95 4.3 Tác dụng làm giảm vi kẽ sau trám bít laser diode 101 4.3.1 Về phương pháp đánh giá vi kẽ .101 4.3.2 Về kết thử nghiệm trám bít .105 4.4 Vấn đề đo lường tính kiên định mức độ thống quan sát viên 109 4.4.1 Hệ số Kappa 109 4.4.2 Hệ số tương quan nội lớp .109 4.5 Những điểm ý nghĩa nghiên cứu 112 4.5.1 Ý nghĩa khoa học 112 4.5.2 Ý nghĩa thực tiễn 112 4.6 Hạn chế đề tài 113 Kết luận 114 Kiến nghị 116 Tài liệu tham khảo 118 iv ĐỐI CHIẾU THUẬT NGỮ VIỆT ANH Các loại oxy phản ứng Reactive oxygen species Cắt bỏ (bằng) hóa nhiệt Thermo-chemical ablation Cắt bỏ (bằng) nổ nước Water-mediated explosive ablation Chu trình TCA (Krebs) Tricarboxylic Acid Cycle Chuỗi vận chuyển electron Electron transport chain Đầu xoắn ốc phát sang bên Side-firing spiral tip Đồ hình phân tán tia X X-Ray Diffraction Hiển vi điện tử quét Scanning Electron Microscope (SEM) Hiển vi điện tử quét môi trường Environmental Scanning Electron Microscope Hiển vi điện tử quét trường phát xạ Field Emission Scanning Electron Microscopy Kỹ thuật bước lùi Stepback technique Kỹ thuật bước xuống Stepdown technique Kỹ thuật chuẩn Standardized technique Quang bốc bay Photodisruption / Photovaporation Quang Photomechanical Quang hóa Photochemical Tái tinh thể hóa Recrystallized Sự tạo (khối ngà) hình cầu Globular formation Khối cầu (ngà) tái tinh thể hóa Recrystallized globules Dạng bong bóng sôi vỡ Ebullition v MỘT SỐ ĐỊNH NGHĨA Lý Sinh Học: (hay vật lý sinh học) môn khoa học liên ngành, ứng dụng lý thuyết phương pháp khoa học vật lý vào vấn đề sinh học Hiển vi điện tử quét môi trường: loại hiển vi điện tử quét cho phép chụp vi ảnh mẫu vật “ướt”, không phủ kim loại nhờ diện khí bên buồng chứa mẫu vật Hiệu ứng quang bốc bay: hiệu ứng mà lượng photon đủ cao để phá hủy liên kết nguyên tử hay phân tử phóng thích nguyên tử, phân tử Số lượng vật chất bốc nên lớp cắt gọn Hiệu ứng quang cơ: hiệu ứng thường gặp sử dụng laser làm việc chế độ xung Trong mô xuất tạo plasma tăng nhiệt độ chỗ đáng kể phân ly vật chất tác dụng trường điện mạnh Sự mở rộng plasma tạo sóng âm lan truyền môi trường tùy thuộc mức lượng mà xuất sóng va chạm hay tạo bong bóng Hiệu ứng quang hóa: hiệu ứng gồm hai trình: hấp thu photon phân tử cảm quang phản ứng hóa học xảy phân tử cảm quan trạng thái kích thích với phân tử khác Trong trình này, lượng ánh sáng truyền cho phân tử cảm quang Nhóm chứng dương: nhóm thử nghiệm, chủ ý làm cho diễn thay đổi, làm chuẩn để so sánh mức độ khác biệt xảy nhóm thử nghiệm Thí dụ: Trong nghiên cứu vi kẽ, nhóm chứng dương nhóm không trám bít ống tủy không phủ sơn hoàn toàn chân Nhóm chứng âm: nhóm thử nghiệm, chủ ý làm cho không diễn thay đổi so với tình trạng bình thường, dùng để tránh trường hợp dương tính giả Thí dụ: Trong nghiên cứu vi kẽ, nhóm chứng âm nhóm trám bít ống tủy phủ sơn hoàn toàn chân lỗ chóp Mức tăng nhiệt độ an toàn bề mặt chân răng: không 100C không phút vi CÁC CHỮ VIẾT TẮT ATP Adenosine triphosphate EDTA Ethylenediaminetetraacetic acid Er, Cr: YAG Erbium, Chromium: Yttrium Aluminium Garnet Er: YAG Erbium: Yttrium Aluminium Garnet Er:Y3Al5O12 ESEM Environmental Scanning Electron Microscope FE-SEM Field Emission Scanning Electron Microscopy Ho: YAG Holmium: Yttrium Aluminium Garnet LASER Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation MTAD Mixture of Tetracycline, citric Acid and Detergent Nd: YAG Neodymium: Yttrium Aluminium Garnet; Nd:Y3Al5O12 NIT Non-Instrumental Technique PAD Photo-activated disinfection ROS Reactive oxygen species SEM Scanning electron microscope TCA Tricarboxylic acid cycle TCP Tricalcium phosphate TTCP Tetracalcium phosphate monoxide XRD X-Ray diffraction vii DANH MỤC BẢNG STT Số bảng   10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9 3.10 3.11 3.12 3.13 3.14 3.15 3.16 3.17 3.18 3.19 3.20 3.21 3.22 3.23 3.24 3.25 3.26 3.27 4.1 4.2 4.3 4.4 Nội dung Trang Mức tăng nhiệt độ (0C) bề mặt chân nhóm thử nghiệm 52 So sánh mức tăng nhiệt độ theo vị trí 53 So sánh mức tăng nhiệt độ mức công suất 53 Mức tăng nhiệt độ (0C) bề mặt chân nhóm thử nghiệm 54 So sánh mức tăng nhiệt độ theo vị trí 55 So sánh mức tăng nhiệt độ mức công suất 56 Mức tăng nhiệt độ (0C) bề mặt chân nhóm thử nghiệm 58 So sánh mức tăng nhiệt độ theo vị trí 58 So sánh mức tăng nhiệt độ mức công suất 59 So sánh mức tăng nhiệt độ phân nhóm 60 Lớp mùn vùng phần ba chóp 62 So sánh lớp mùn phần ba chóp chân mức công suất 64 Lớp mùn vùng phần ba 65 So sánh lớp mùn phần ba chân mức công suất 66 So sánh lớp mùn hai vùng chân mức công suất 66 So sánh lớp mùn hai vùng chân mức công suất 67 Mức độ thâm nhập xanh methylene theo nhóm 73 Các mức độ thâm nhập xanh methylene theo nhóm chứng 74 Mức thâm nhập xanh methylene trung bình 76 Phép kiểm t-test so sánh nhóm thử nghiệm vi kẽ sau trám bít 76 Mức tăng nhiệt độ (0C) bề mặt chân nhóm thử nghiệm 77 So sánh mức tăng nhiệt độ phân nhóm 78 Phép kiểm t so sánh mức tăng nhiệt độ trung bình (0C) 78 Các mức độ thâm nhập xanh methylene nhóm thử nghiệm 79 Các mức độ thâm nhập xanh methylene theo nhóm chứng 80 Mức thâm nhập xanh methylene trung bình 81 Phép kiểm t-test so sánh nhóm thử nghiệm 81 Tóm tắt nghiên cứu nhiệt độ sử dụng laser nội nha 90 So sánh điểm số Hulsmann tỷ lệ phần trăm diện tích ống ngà 93 Tóm tắt nghiên cứu ảnh hưởng laser lên bề mặt ngà 100 Tóm tắt nghiên cứu vi kẽ sau trám bít có xử lý laser 108 viii DANH MỤC HÌNH STT 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 Số hình 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 2.10 2.11 2.12 2.13 2.14 2.15 2.16 2.17 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9 3.10 3.11 3.12 3.13 Nội dung Trang Tay khoan nội nha năm 1912 Tay khoan nội nha Cursor Hệ số hấp thu tương bước sóng khác 11 Đầu phát laser hình nón 19 Thay đổi giấy cảm nhiệt 20 Vùng tác động laser Er:YAG với đầu hình nón góc 84 độ 20 Góc Schneider .30 Sơ đồ tổng quát: phân nhóm giai đoạn 32 Răng đặt khối thạch cao trộn mùn cưa gỗ 34 Chụp phim đo chiều dài 34 Laser Diode bước sóng 980nm .35 Đầu dò nhiệt độ E52-CA1D M6 hiển thị K3MA-L-C 36 Bộ giữ mẫu với đầu dò nhiệt 37 Xử lý laser bên ống tủy 37 Sơ đồ quy trình thử nghiệm nhiệt SEM .38 Điểm số lớp mùn 41 Các vết nứt bề mặt ngà laser diode 3W 42 A Dạng khối cầu, B Dạng mảng tái tinh thể hóa 43 C Dạng bong bóng sôi vỡ 43 Sơ đồ quy trình quan sát hiển vi điện tử quét .44 Sơ đồ quy trình thử nghiệm vi kẽ sau trám bít .47 Đầu dò đặt vùng phần ba chóp chân 48 Sơ đồ quy trình thực nghiệm mô tiền lâm sàng 50 Biểu đồ nhiệt độ bề mặt chân sử dụng laser phần ba chóp 57 Biểu đồ nhiệt độ bề mặt chân sử dụng laser phần ba .57 Điểm số lớp mùn 1, phần ba chóp, laser công suất 3W 63 Điểm số lớp mùn 4, phần ba chóp, laser công suất 4W 63 Điểm số lớp mùn 3, phần ba chóp, laser công suất 5W 63 Điểm số lớp mùn 1, phần ba chóp, nhóm chứng (không xử lý laser) 64 Các vết nứt bề mặt ngà phần ba chóp, laser công suất 3W 68 Các vết nứt bề mặt ngà phần ba chóp, laser công suất 4W 69 Bề mặt ngà vùng phần ba giữa, laser công suất 4W .69 Các vết nứt bề mặt ngà phần ba chóp, laser công suất 5W .70 Bề mặt ngà chân vùng phần ba giữa, laser công suất 5W 70 Bề mặt ngà vùng phần ba giữa, laser công suất 5W .70 Thâm nhập xanh methylene nhóm thử nghiệm (xử lý laser) .73 PHỤ LỤC Các bảng đánh giá điểm số lớp mùn Bảng đánh giá điểm số lớp mùn lần đầu, hai quan sát viên Điểm Số Hình Số Quan sát viên Quan sát viên 102 3 112 2 202 1 212 3 302 2 312 3 402 412 2 502 3 512 3 602 1 612 1 702 3 712 802 1 812 1 902 4 912 4 1002 1 1012 4 1102 3 1112 4 1202 4 1212 1 1302 1 1312 1 1402 3 1412 2 1502 4 1512 3 Ghi Chú 1602 2 1612 2 1702 3 1712 3 1802 4 1812 1 1902 1 1912 1 2002 2 2012 3 2102 4 2112 3 2202 4 2212 1 2302 4 2312 1 2402 4 2412 1 2502 2 2512 2 2602 5 2612 4 2702 2712 3 2802 4 2812 1 2902 5 2912 1 3002 3 3012 3 3102 3 3112 1 3202 3 3212 4 3302 3 3312 1 3402 3 3412 1 3502 4 3512 1 3602 4 3612 1 3702 5 3712 4 3802 4 3812 2 3902 4 3912 1 4002 3 4012 1 Ngày 16 tháng 04 năm 2010 Quan sát viên Quan sát viên Đinh Thị Khánh Vân Huỳnh Hữu Thục Hiền Bảng đánh giá điểm số lớp mùn lần thứ hai, hai quan sát viên Điểm Số Hình Số Quan sát viên Quan sát viên 102 3 112 2 202 1 212 3 302 2 312 3 402 3 412 2 502 3 512 3 602 1 612 1 702 3 712 3 802 1 812 1 902 4 912 4 1002 1 1012 4 1102 3 1112 4 1202 4 1212 1 1302 1 1312 1 1402 3 1412 2 1502 4 1512 3 1602 2 1612 2 1702 3 Ghi Chú 1712 3 1802 4 1812 1 1902 1 1912 1 2002 2 2012 2102 4 2112 3 2202 4 2212 1 2302 4 2312 1 2402 4 2412 1 2502 2 2512 2 2602 5 2612 4 2702 4 2712 3 2802 4 2812 1 2902 2912 1 3002 3 3012 3 3102 3 3112 1 3202 3 3212 4 3302 3312 1 3402 3 3412 1 3502 4 3512 1 3602 4 3612 1 3702 5 3712 4 3802 4 3812 2 3902 4 3912 1 4002 3 4012 1 Ngày 18 tháng 05 năm 2010 Quan sát viên Quan sát viên Đinh Thị Khánh Vân Huỳnh Hữu Thục Hiền Bảng trọng số tính Kappa Quan sát viên Quan sát viên 2 Tổng Cộng 1,00 0,75 0,50 0,25 0,00 24 0,75 1,00 0,75 0,50 0,25 10 0,50 0,75 1,00 0,75 0,50 23 0,25 0,50 0,75 1,00 0,75 20 0,00 0,25 0,50 0,75 1,00 Tổng Cộng 24 10 22 21 80 | Trọng số Kappa tính theo công thức: | Bảng Kết hai lần đánh giá quan sát viên Lần Lần 2 Tổng Cộng 24 0 0 24 10 0 10 0 19 22 0 19 21 0 Tổng Cộng 24 10 21 23 80 Bảng Kết hai lần đánh giá quan sát viên Lần Lần 2 Tổng Cộng 24 0 0 10 0 0 20 2 19 0 0 25 10 22 21 0 0 2 Tổng Cộng 24 10 22 22 80 Bảng Kết đánh giá hai quan sát viên Quan sát viên Quan sát viên 2 Tổng Cộng 24 0 0 10 0 0 21 0 19 0 0 24 10 23 20 0 0 3 Tổng Cộng 24 10 22 21 80 Các giá trị tính theo công thức: ∑∑ ∑∑ kw PHỤ LỤC Các bảng đo lường thâm nhập xanh methylene (mm) vào ống tủy Bảng đo lường thâm nhập xanh methylene vào ống tủy (mm) – thử nghiệm vi kẽ sau trám bít Lần thứ Răng số Nhóm Lần Lần Lần Ghi 1 3,145 4,248 3,982 2,68 2,981 2,346 3,795 3,659 3,127 1,775 1,882 1,253 1,396 1,125 1,738 1,824 2,141 1,256 3,255 3,856 2,993 8,512 8,156 7,968 4,452 5,247 4,136 10 4,288 3,981 3,962 11 3,306 3,563 4,016 12 1,898 1,575 1,213 13 3,377 3,872 2,685 14 4,617 5,102 3,981 15 1,438 1,768 1,863 16 4,701 5,342 4,256 17 3,66 4,015 3,132 18 1,03 1,412 1,986 19 2,097 2,325 1,863 20 2,272 2,658 1,969 21 3,947 4,235 3,529 22 2,043 1,875 2,565 23 4,178 3,896 4,536 24 1,893 2,127 1,576 25 3,83 3,142 3,696 26 1,963 2,635 2,145 1,226 27 1,629 1,983 28 4,874 4,135 5,165 29 2,982 2,248 2,435 30 3,805 4,145 3,235 Nhóm 1: Chứng (bơm rửa NaOCl + EDTA, không xử lý laser), Nhóm 2: Thử nghiệm (xử lý laser diode công suất 3W) Đo lần thứ Ngày 11 tháng 06 năm 2010 Người đo Đo lần thứ hai Ngày 09 tháng 07 năm 2010 Người đo Đo lần thứ ba Ngày 10 tháng 08 năm 2010 Người đo Huỳnh Hữu Thục Hiền Huỳnh Hữu Thục Hiền Huỳnh Hữu Thục Hiền Bảng đo lường thâm nhập xanh methylene vào ống tủy (mm) – vi kẽ mô tiền lâm sàng (MPTLS) Lần thứ Răng số Nhóm Lần Lần Lần Ghi 1 3,542 3,856 3,436 2,861 2,823 2,562 3,016 2,925 3,689 1,885 1,952 1,568 1,468 1,356 1,386 1,569 1,932 1,685 3,627 3,952 3,159 4,552 4,856 4,103 4,596 4,685 4,991 10 4,698 4,953 4,361 11 3,686 3,758 3,325 12 2,013 2,653 2,542 13 3,568 3,746 3,975 14 4,956 5,523 4,563 15 1,652 1,863 1,534 16 4,523 4,145 4,976 17 3,694 3,963 3,145 18 1,236 1,675 1,567 19 2,542 2,853 2,647 20 2,145 1,825 2,225 21 3,568 4,125 3,765 22 2,652 2,986 2,986 23 4,125 4,365 4,537 24 1,423 1,226 1,698 25 3,523 3,635 3,102 26 1,825 1,961 1,946 27 1,467 1,568 1,975 28 4,856 5,236 5,268 29 3,125 2,963 2,652 30 3,923 4,253 3,145 Nhóm 1: Chứng (bơm rửa NaOCl + EDTA, không xử lý laser), Nhóm 2: Thử nghiệm (xử lý laser diode công suất 3W) Đo lần thứ Ngày 11 tháng 06 năm 2010 Người đo Đo lần thứ hai Ngày 09 tháng 07 năm 2010 Người đo Đo lần thứ ba Ngày 10 tháng 08 năm 2010 Người đo Huỳnh Hữu Thục Hiền Huỳnh Hữu Thục Hiền Huỳnh Hữu Thục Hiền Bảng kiểm tra phân phối số liệu ban đầu – thử nghiệm vi kẽ sau trám bít Kolmogorov-Smirnov Nhóm Thống kê Độ tự p Shapiro-Wilk Thống kê Độ tự p Chứng 0,169 15 0,200 0,839* 15 0,012 Thử Nghiệm 0,190 15 0,151 0,928 15 0,251 Chứng 0,148 15 0,200 0,916 15 0,167 Thử Nghiệm 0,177 15 0,200 0,931 15 0,287 Chứng 0,209 15 0,076 0,846* 15 0,015 Thử Nghiệm 0,142 *p0,05 tất nhóm) Phép kiểm ANOVA số liệu hoán chuyển cho ba lần đo (nhóm chứng) – thử nghiệm vi kẽ sau trám bít Nguồn sai số Tổng bình Bậc Trung bình F Giá trị Nhóm phương tự bình phương p Yếu tố 0,030 0,015 0,291 0,749 NaOCl nhóm + Sai số EDTA 2,192 42 0,052 nhóm Tổng cộng 2,223 44 Phép kiểm ANOVA số liệu hoán chuyển cho ba lần đo (nhóm thử nghiệm) – thử nghiệm vi kẽ sau trám bít Nhóm Nguồn sai số Tổng bình Bậc Trung bình F Giá trị phương tự bình phương p Yếu tố 0,009 0,004 0,128 0,880 Laser nhóm diode Sai số 3W 1,394 42 0,033 nhóm Tổng cộng 1,403 44 Hệ số tương quan Pearson lần đo cho nhóm - thử nghiệm vi kẽ sau trám bít Lần đo (i) Lần đo (j) Hệ số tương quan Pearson Mức ý nghĩa Lần đo Lần đo 0,954 0,000 Lần đo Lần đo 0,947 0,000 Lần đo Lần đo 0,906 0,000 Hệ số tương quan nội lớp cho ba lần đo (số liệu hoán chuyển) – thử nghiệm vi kẽ sau trám bít Hệ số tương quan nội lớp Mức ý nghĩa Độ tin cậy đo – đo lại 0,886 0,000 Độ tin cậy trung bình lần đo 0,959 0,000 Bảng kiểm tra phân phối số liệu ban đầu – vi kẽ mô tiền lâm sàng Kolmogorov-Smirnov Nhóm Vi kẽ đo lần Vi kẽ đo lần Vi kẽ đo lần Thống kê Độ tự p Shapiro-Wilk Thống kê Độ tự p Chứng 0,162 15 0,200 0,910 15 0,137 Thử Nghiệm 0,146 15 0,200 0,948 15 0,496 Chứng 0,142 15 0,200 0,951 15 0,541 Thử Nghiệm 0,158 15 0,200 0,934 15 0,315 Chứng 0,153 15 0,200 0,934 15 0,314 Thử Nghiệm 0,198 15 0,117 0,922 15 0,204 Như vậy, số liệu thử nghiệm vi kẽ mô tiền lâm sàng có phân phối theo quy luật chuẩn (p>0,05 tất nhóm) Phép kiểm ANOVA cho ba lần đo (nhóm chứng) – vi kẽ mô tiền lâm sàng Nguồn sai số Tổng bình Bậc tự Trung bình F Giá trị Nhóm phương bình phương p Yếu tố 0,291 0,828 0,582 0,190 NaOCl nhóm + Sai số EDTA 64,392 42 1,533 nhóm Tổng cộng 64,974 44 Phép kiểm ANOVA cho ba lần đo (nhóm thử nghiệm) – vi kẽ mô tiền lâm sàng Nhóm Nguồn sai số Tổng bình Bậc Trung bình F Giá trị phương tự bình phương p Yếu tố 0,155 0,077 0,054 0,947 Laser nhóm diode Sai số 3W 59,701 42 1,421 nhóm Tổng cộng 59,856 44 Hệ số tương quan Pearson lần đo cho nhóm – vi kẽ mô tiền lâm sàng Lần đo (i) Lần đo (j) Hệ số tương quan Pearson Mức ý nghĩa Lần đo Lần đo 0,980 0,000 Lần đo Lần đo 0,943 0,000 Lần đo Lần đo 0,922 0,000 Hệ số tương quan nội lớp cho ba lần đo – vi kẽ mô tiền lâm sàng Hệ số tương quan nội lớp Mức ý nghĩa Độ tin cậy đo – đo lại 0,942 0,000 Độ tin cậy trung bình lần đo 0,980 0,000 [...]... nhiều nghiên cứu sâu hơn cho những thiết bị laser thuộc họ Erbium này 1.3.3 Tác dụng làm sạch lớp mùn, thay đổi hình thái, cấu trúc bề mặt ngà vách ống tủy của laser Tác dụng hỗ trợ hiệu quả nhất của laser thể hiện trong giai đoạn sửa soạn ống tủy Không như tác dụng làm rộng ống tủy là lợi thế của laser thuộc họ Erbium, tác dụng hỗ trợ trong làm sạch ống tủy đều có ở các loại laser thường dùng trong nội. .. nội nha như laser CO2, Nd:YAG và các laser thuộc họ Erbium Tác dụng làm sạch lớp mùn của laser là tác dụng được chú ý nhất trong khi sử dụng laser làm biện pháp hỗ trợ trong giai đoạn sửa soạn ống tủy, vì vậy, các nghiên cứu tập trung vào hiệu quả làm sạch lớp mùn của laser Bên cạnh đó, sự thay đổi bề mặt vách ống tủy về mặt hình thái, cấu trúc do tác động của việc sử dụng laser cũng được nghiên cứu. .. tần số 100Hz, thời gian kích hoạt 8ms với các mức công suất 3W, 4W và 5W trong giai đọan sửa soạn ống tủy để điều trị nội nha 2 Xác định mức công suất laser diode tối ưu dùng trong sửa soạn ống tủy 3 Sử dụng laser diode (ở mức công suất tối ưu) trong sửa soạn ống tủy để đánh giá vi kẽ sau trám bít trong điều kiện thử nghiệm in- vitro và thực nghiệm mô phỏng tiền lâm sàng 4 1 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI... TRỊ NỘI NHA Việc sửa soạn hệ thống ống tủy bao gồm sửa soạn cơ học và sinh học Sửa soạn cơ học hệ thống ống tủy nhằm tạo ra khoảng trống cho phép dung dịch bơm rửa và các thuốc kháng khuẩn đặt bên trong ống tủy phát huy tối đa hiệu quả loại bỏ vi khuẩn và các độc tố của vi khuẩn (tức sửa soạn sinh học) Sửa soạn cơ học, vì vậy, là giai đoạn quan trọng và khó khăn nhất trong toàn bộ quá trình điều trị nội. .. [36], [37] Tác dụng làm thay đổi bề mặt hốc tủy của các loại laser Neodium, CO2, Holmium và đặc biệt là của các loại laser diode cũng đang được nhiều tác giả nghiên cứu ở mức độ sâu rộng hơn Nhờ tác động làm thay đổi bề mặt hốc tủy mà việc sử dụng laser trong ống tủy gián tiếp ảnh hưởng đến chất lượng của giai đoạn trám bít ống tủy Do vậy, ảnh hưởng của laser lên vi kẽ sau trám bít ống tủy cũng là... 1838 [28], dụng cụ dùng trong giai đoạn sửa soạn ống tủy ngày nay đã có nhiều bước cải tiến vượt bậc làm cho việc điều trị nội nha, nhất là giai đoạn sửa soạn này, bớt mất nhiều thời gian và bớt nhàm chán 10 1.2 TƯƠNG TÁC GIỮA LASER VÀ MÔ SỐNG: CƠ SỞ LÝ SINH HỌC CỦA ỨNG DỤNG LASER TRONG Y VÀ NHA KHOA Có 4 loại tương tác giữa laser và mô sống tùy thuộc vào các thông số quang học của mô tương tác Cấu trúc... được báo cáo của Shoji (2000) [82] Năm 2005, Ali lần đầu tiên nghiên cứu sử dụng laser Er,Cr:YSGG trong tạo dạng làm rộng ống tủy trên răng cửa trên đã nhổ của người [15] Nghiên cứu sử dụng laser công suất 2W, dùng kỹ thuật từ thân răng xuống so sánh với kỹ thuật dùng dụng cụ cầm tay dũa K trên ống tủy thẳng Nghiên cứu dùng kính hiển vi quang học để đánh giá hình dạng ống tủy sau khi sửa soạn và dùng... quan trọng trong ứng dụng laser vào nội nha là đặc trưng ánh sáng laser phát ở đầu phát chỉ có tác dụng ở ngay tại đầu phát và hướng thẳng về phía trước đầu phát Hệ thống ống tủy thường là những ống có đường kính nhỏ nhưng chiều dài gấp nhiều lần so với đường kính của ống tủy Trong kỹ thuật, một lỗ có chiều dài gấp bốn lần đường kính đã được xem là một ống dài Trong nội nha, ống tủy là những ống rất dài,... thể, giúp cho dụng cụ có tính mềm dẻo Từ đầu thế kỷ XXI, sự phát triển của công nghệ laser cũng như hiểu biết về tương tác giữa laser và mô sống ngày càng tăng, giúp cho ứng dụng laser trong lĩnh vực sức khỏe nói chung, nha khoa nói riêng ngày càng mở rộng Nhiều loại laser có bước sóng khác nhau đã được áp dụng trong nội nha Laser diode là một trong những thiết bị mới sử dụng trong nội nha, do có đầu... độ cơ thể 100C) trong vòng một phút có thể gây hoại tử xương ổ răng [32] Tác dụng diệt khuẩn của nhiều loại laser đã được một số tác giả chứng minh: laser Er:YAG, Nd:YAG, các loại laser diode – Mohammadi (2009) [64] Tác dụng tạo dạng, làm rộng ống tủy nhờ tác động bốc bay các thành phần bên trong ống tủy của laser Er:YAG được Shoji nghiên cứu đầu tiên vào năm 2000 [82] Các thiết bị laser thuộc họ Erbium ... 4W 5W giai đọan sửa soạn ống tủy để điều trị nội nha Xác định mức công suất laser diode tối ưu dùng sửa soạn ống tủy Sử dụng laser diode (ở mức công suất tối ưu) sửa soạn ống tủy để đánh giá vi... ống tủy Không tác dụng làm rộng ống tủy lợi laser thuộc họ Erbium, tác dụng hỗ trợ làm ống tủy có loại laser thường dùng nội nha laser CO2, Nd:YAG laser thuộc họ Erbium Tác dụng làm lớp mùn laser. .. xảy tương tác laser mô sống (Coluzzi –2004) [26] 13 1.3 LASER DÙNG TRONG SỬA SOẠN HỆ THỐNG ỐNG TỦY 1.3.1 Tác dụng diệt vi khuẩn laser Laser diệt khuẩn dùng nội nha có hai loại – loại laser công