đề thi thử thpt quốc gia môn ngữ văn năm 2016 có đáp án

3.0 điểm Anh/chị hãy viết một bài văn ngắn khoảng 600 từ, trình bày suy nghĩ của mình về câu nói sau: “Phải biết ước mơ, song ước mơ chỉ có nghĩa khi nó giục giã con người hành động” Câ

I PHẨN ĐỌC HIỂU (3 điểm)

Đọc hai đoạn văn bản sau và thực hiện các yêu cầu từ câu 1 đến câu 4

Lũ chúng tôi từ tay mẹ lớn lên

Còn những bí và bầu thì lớn xuống Chúng mang dáng giọt mồ hôi mặn

(Trong lời mẹ hát – Trương Nam Hương)

Câu 1 Nêu hai phương thức biểu đạt nổi bật trong đoạn thơ thứ nhất

Câu 2 Xác định nghệ thuật tương phản trong từng đoạn thơ trên?

Câu 3 Nêu hiệu quả nghệ thuật của phép nhân hóa trong câu thơ “Thời gian chạy qua tóc mẹ”?

Câu 4 Những điểm giống nhau về nội dung và nghệ thuật của hai đoạn thơ trên là gì? Trả lời trong

khoảng 6 - 8 dòng

II PHẦN LÀM VĂN (7 điểm)

Câu 1 (3 điểm)

“Đừng cố gắng trở thành người nổi tiếng mà trước hết hãy là người có ích”

Hãy viết một bài văn ngắn (khoảng 400 từ) trình bày suy nghĩ của anh (chị) về ý kiến trên

Câu 2 (4 điểm)

Cảm nhận của anh (chị) về đoạn thơ sau:

“ – Mình về mình có nhớ ta Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng Mình về mình có nhớ không

SỞ GD & ĐT BẮC NINH

TRƯỜNG THPT HÀM LONG

ĐỀ THI THỬ ĐẠI HỌC ĐỢT II (2015 -2016)

Môn: Ngữ Văn 12 (Thời gian làm bài 120 phút, không kể thời gian giao đề)

Nhìn cây nhớ núi, nhìn sông hóa nguồn?

- Tiếng ai tha thiết bên cồn Bâng khuâng trong dạ bồn chồn bước đi

Áo chàm đưa buổi phân li Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay…”

(Sách giáo khoa Ngữ văn 12, tập 1, NXBGD 2008, tr 109)

- Hết- (Thí sinh không sử dụng tài liệu, cán bộ coi thi không giải thích gì thêm)

PHẦN I: ĐỌC HIỂU (3.0 điểm)

Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi từ câu 1 đến câu 4:

“ Nói tới sách là nói tới trí khôn của loài người,nó là kết tinh thành tựu văn minh mà hàng bao thế hệ tích lũy truyền lại cho mai sau Sách đưa đến cho người đọc những hiểu biết mới mẻ về thế giới xung quanh, về vũ trụ bao la, về những đất nước và những dân tộc xa xôi

Những quyển sách khoa học có thể giúp người đọc khám phá ra vũ trụ vô tận với những quy luật của nó,hiểu được trái đất tròn trên mình nó có bao nhiêu đất nước khác nhau với những thiên nhiên khác nhau Những quyển sách xã hội lại giúp ta hiểu biết về đời sống con người trên các phần đất khác nhau đó với những đặc điểm về kinh tế,lịch sử, văn hóa, những truyền thống,những khát vọng

Sách, đặc biệt là những cuốn sách văn học giúp ta hiểu biết về đời sống bên trong tâm hồn của con người, qua các thời kì khác nhau,những niềm vui và nỗi buồn,hạnh phúc và đau khổ, những khát vọng và đấu tranh của họ Sách còn giúp người đọc phát hiện ra chính mình,hiểu rõ mình là ai giữa vũ trụ bao la này, hiểu mỗi người có mối quan hệ như thế nào với người khác, với tất cả mọi người trong cộng đồng dân tộc và cộng đồng nhân loại này Sách giúp cho người đọc hiểu được đâu là hạnh phúc,đâu là nỗi khổ của con người và phải làm gì để sống cho đúng và đi tới một cuộc đời thật sự

Sách mở rộng những chân trời ước mơ và khát vọng Ta đồng ý với lời nhận xét mà cũng là một lời khuyên bảo chí lí của M.Gorki: “Hãy yêu sách,nó là nguồn kiến thức, chỉ có kiến thức mới là con đường sống” Vì thế,mỗi chúng ta hãy đọc sách,cố gắng đọc sách càng nhiều càng tốt”

(Trích Về việc đọc sách)

Câu 1.Đoạn trích được viết theo phong cách ngôn ngữ nào? (0,5 điểm)

Câu 2.Hãy ghi lại câu văn nêu khái quát chủ đề của văn bản trên (0,5 điểm)

Câu 3 Trong đoạn trích,tác giả chủ yếu sử dụng thao tác lập luận nào? (0,5 điểm)

Câu 4 Anh/chị hãy nêu quan điểm riêng của mình về ý nghĩa của việc đọc sách đối với lớp trẻ ngày

nay Trả lời trong khoảng 7-8 dòng (1,5 điểm)

PHẦN II LÀM VĂN (7,0 điểm)

Câu 1 (3.0 điểm)

Anh/chị hãy viết một bài văn ngắn (khoảng 600 từ), trình bày suy nghĩ của mình về câu nói sau:

“Phải biết ước mơ, song ước mơ chỉ có nghĩa khi nó giục giã con người hành động”

Câu 2.(4.0 điểm)

Cảm nhận của anh/chị về đoạn thơ sau:

“Tây Tiến đoàn quân không mọc tóc Quân xanh màu lá dữ oai hùm

Mắt trừng gửi mộng qua biên giới Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm Rải rác biên cương mồ viễn xứ Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh

Áo bào thay chiếu anh về đất Sông Mã gầm lên khúc độc hành”

(Tây Tiến - Quang Dũng)

HƯỚNG DẪN CHẤM NGỮ VĂN 12 (H3,4,5,6) PHẦN I ĐỌC HIỂU

Câu 1 (0,5 điểm) Hai phương thức biểu đạt nổi bật trong đoạn thơ thứ nhất: Miêu tả, biểu cảm

Câu 2 (0,5 điểm) Xác định nghệ thuật tương phản trong đoạn thơ thứ nhất: tương phản giữa “Lũ

chúng tôi lớn lên” và “bí và bầu lớn xuống”; trong đoạn thơ thứ hai: tương phản giữa “Lưng mẹ còng dần xuống” và “con ngày một thêm cao”

Câu 3 0,75 điểm) Hiệu quả nghệ thuật của phép nhân hóa trong câu thơ “Thời gian chạy qua tóc

mẹ”: Nhân hóa “Thời gian” qua từ “chạy”, cho thấy thời gian trôi qua nhanh làm cho mẹ già nua

, bộc lộ nỗi xót xa, thương mẹ của người con

Câu 4 (1,25 điểm) Hai đoạn thơ trên có điểm giống nhau về nội dung: Bộc lộ niềm xót xa và lòng biết ơn của con trước những hi sinh thầm lặng của mẹ; về nghệ thuật: ngôn ngữ tạo hình, biểu

cảm, biện pháp tương phản, nhân hóa

PHẦN II LÀM VĂN

Câu 1

1 Giải thích ý kiến (0,5 điểm)

- Người nổi tiếng được khâm phục, được nhiều người biết đến về tài năng và sự thành công

ở một lĩnh vực nào đó

- Người có ích là người đem lại lợi ích, giá trị tốt đẹp cho xã hội bằng những việc làm cụ thể của mình

Ý kiến trên đã khẳng định giá trị đích thực của mỗi cá nhân thông qua những đóng góp của

họ đối với gia đình và xã hội

2 Bàn luận về ý kiến (2,0 điểm)

- Khát vọng trở thành người nổi tiếng là khát vọng chính đáng, nhưng không phải ai cũng có

năng lực tố chất và điều kiện để đạt được (0,5 điểm)

- Nếu cố gắng bằng mọi cách chỉ để nổi tiếng, con người dễ trở nên mù quáng, ảo tưởng về

bản thân, thậm chí gây tác hại cho xã hội (0,5 điểm)

- Mỗi cá nhân, bằng những suy nghĩ, việc làm bình thường, hoàn toàn có thể khẳng định được giá trị của bản thân, đóng góp cho cộng đồng, trở thành người có ích mà vẫn có cơ hội nổi tiếng; tuy nhiên, có ích là điều kiện để nổi tiếng, vì thế trước khi thành người nổi tiếng

hãy là người có ích (0,5 điểm)

- Những người chỉ bằng lòng, an phận với những gì mình đã có, thiếu ý chí và khát vọng thì

cuộc sống sẽ mất dần ý nghĩa và sẽ không còn hy vọng trở thành người nổi tiếng (0,5 điểm)

3 Bài học nhận thức và hành động (0,5 điểm)

- Cần xác định rõ mục đích sống, ý thức được điều quan trọng trong cuộc đời là sự khẳng định giá

trị của bản thân bằng những đóng góp tích cực cho xã hội

- Không ngừng nuôi dưỡng khát vọng vươn lên trong cuộc sống

CÂU 2 (4 điểm)

1 Giới thiệu tác giả, tác phẩm và đoạn trích (0,5 điểm)

2 Cảm nhận về đoạn trích (2,75 điểm)

3 - Kết cấu đối đáp: (0,25 điểm)

4 câu đầu là lời ướm hỏi ngọt ngào tình tứ của người ở lại, 4 câu sau là tiếng lòng của người ra đi

Kết cấu đã góp phần thể hiện thành công đạo lý cách mạng, cũng là truyền thống của dân

tộc uống nước nhớ nguồn, thủy chung với quá khứ

4 - 4 câu đầu: (1,25 điểm)

Nỗi nhớ bao trùm thời gian, bao trùm không gian Biểu hiện:

+ Đại từ nhân xưng: mình – ta: Sự gắn bó quấn quýt giữa kẻ ở, người đi

+ Thời gian mười lăm năm ấy sâu nặng ân tình Đó là 15 năm cách mạng gắn bó với Việt

Bắc để làm nên một Việt Bắc dân chủ cộng hòa

+ Hình ảnh núi, nguồn biểu tượng cho Việt Bắc và đồng bào chiến khu Đồng bào nhắn nhủ người Cách mạng hãy luôn nhớ tới Việt Bắc, giữ lấy đạo lý tốt đẹp của dân tộc uống nước nhớ nguồn

5 - 4 câu sau: (1,25 điểm)

Sự lưu luyến bịn rịn của người đi – người ở lại, của ta – mình:

+ Bâng khuâng: là nỗi niềm nhớ thương với cảnh và người, cuộc sống kháng chiến

+ Bồn chồn: bước chân mang tâm trạng của người về xuôi, mỗi bước mỗi nhớ nhung không yên

+ Áo chàm đưa buổi phân li/ Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay…

Dấu (…) ở cuối câu là một dấu lặng thể hiện ân tình sâu lắng thiết tha Im lặng để lắng nghe tiếng đồng vọng trong tâm hồn mình

6 Đánh giá (0,75 điểm)

- Đoạn thơ thể hiện tình cảm thủy chung, son sắt giữa kẻ ở - người đi Tình cảm đó tiêu biểu cho chủ nghia anh hùng của nhân dân trong cuộc kháng chiến chống Pháp

- Thể thơ lục bát, cách dùng đại từ nhân xưng mình – ta thân mật, điệp từ nhớ diễn tả được

chiều sâu cung bậc tâm hồn, tình cảm của con người Việt Nam ở một thời điểm lịch sử :

ĐÁP ÁN THI THỬ ĐẠI HỌC LẦN II NĂM HỌC 2015-2016

MÔN : NGỮ VĂN 12 (KHỐI D, 12H2) Phần I Đọc hiểu (3.0 điểm)

Câu 1 Trả lời đúng theo một trong các cách: Phong cách ngôn ngữ chính luận/ Phong cách chính luận/ Chính luận (0,5 điểm)

Câu 2 Ghi đúng câu văn nêu khái quát chủ đề của văn bản: “Nói tới sách là nói tới trí khôn của loài người,nó là kết tinh thành tựu văn minh mà hàng bao thế hệ tích lũy truyền lại cho mai sau.” (0,5 điểm) Câu 3 Trả lời đúng theo một trong các cách: Thao tác lập luận phân tích/ Thao tác phân tích/ Lập luận phân tích/ Phân tích (0,5 điểm)

Câu 4 Nêu ý nghĩa của việc đọc sách theo quan điểm riêng của bản thân,không lặp lại ý của tác giả trong đoạn trích đã cho.(1,5 điểm)

Những trường hợp sau không được điểm:

- Nêu ý nghĩa của việc đọc sách nhưng không phải là quan điểm riêng của bản thân mà lặp lại ý của tác giả trong đoạn trích

- Nêu ý nghĩa của việc đọc sách theo quan điểm riêng nhưng không hợp lí,không thuyết phục

- Câu trả lời chung chung, không rõ ý, không thuyết phục

- Không có câu trả lời

Phần II Làm văn (7.0 điểm)

Câu 1 (3.0 điểm)

* Giới thiệu vấn đề và giải thích ý kiến (0,5 điểm)

- Giới thiệu vấn đề (tùy theo cách riêng của mỗi thí sinh,song cần sát với vấn đề nghị luận)

- Giải thích ý kiến: Ước mơ là những mong muốn tốt đẹp mà con người tha thiết, khao khát hướng tới, đạt được.=> Trong cuộc sống, con người nên biết và cần phải có ước mơ, nhưng ước mơ của con người chỉ thật sự có ý nghĩa khi nó thôi thúc, khuyến khích con người có những hành động thiết thực để biến ước mơ thành hiện thực

* Bình luận ý kiến (2,0 điểm)

- Bàn luận chung về ước mơ của con người:

+ Là nhu cầu, quyền của mỗi người

+ Ước mơ của mỗi người rất đa dạng: Có ước mơ lớn lao, có ước mơ bình dị đời thường

- Ước mơ của mỗi người phản ánh rõ mục đích, lí tưởng mà người đó hướng tới

- Nếu những ước mơ ấy chỉ tồn tại trong suy nghĩ thì sẽ trở nên vô nghĩa, đôi khi còn đẩy con người vào những ảo tưởng viển vông, xa rời thực tế cuộc sống

- Khi ước mơ giục giã con người hành động, tiếp thêm ý chí nghị lực để họ vượt lên mọi trở ngại, biến ước mơ thành hiện thực thì ước mơ ấy mới thực sự có ý nghĩa với mình và xã hội (Lấy ví dụ cụ thể)

- Tuổi trẻ ngày nay có rất nhiều ước mơ và có rất nhiều điều kiện thuận lợi để thực hiện ước mơ

- Có rất nhiều bạn trẻ đã biến ước mơ thành những hành động thiết thực, say mê học tập,rèn luyện để chinh phục những đỉnh cao tri thức,hăng hái tham gia các phong trào xã hội

- Nhưng có không ít những bạn trẻ đang sống thiếu ước mơ, có những ước mơ viển vông,ảo tưởng,sống thụ động,ngại đối mặt với những khó khăn thử thách Với họ,không chỉ những ước mơ trở thành vô nghĩa mà cả tuổi trẻ của họ sẽ trở nên phí hoài

* Bài học nhận thức (0,5 điểm)

- Trong cuộc sống không thể thiếu những ước mơ,tuổi trẻ cần phải biết xây dựng những ước mơ đẹp

- Cần phải có bản lĩnh,ý chí nghị lực để biến ước mơ trở thành hiện thực

* Mở bài: Giới thiệu được vấn đề nghị luận (0,5 điểm)

* Thân bài (3,0 điểm)

- Khái quát chung về bút pháp xây dựng hình tượng người lính của Quang Dũng (0,25 điểm)

+ Chân dung người lính Tây Tiến ẩn hiện trong suốt bài thơ,nhưng đoạn thơ này miêu tả đầy đủ từ diện mạo đến tâm hồn,khí phách,thái độ trước sự sống và cái chết

+ Quang Dũng đã tinh lọc những nét tiêu biểu của người lính Tây Tiến bằng vẻ đẹp bi tráng

- Ngoại hình người lính Tây Tiến: (1,0 điểm)

+ “không mọc tóc”, “Quân xanh màu lá” Thiếu thốn,gian khổ,điều kiện chiến đấu,nhiệm vụ đặc thù của người lính vẻ đẹp ngang tàng,lãng mạn

+ “Mắt trừng” Ý chí,tình yêu quê hương trong mỗi người lính Tây Tiến

- Phẩm chất,tâm hồn: (1,0 điểm)

+ “dữ oai hùm” Sức mạnh,uy lực như của loài chúa sơn lâm

+ “Đêm mơ Hà Nội”, “gửi mộng qua biên giới”  Tâm hồn lãng mạn,yêu đời,mộng mơ,ý chí mạnh mẽ,tình yêu quê hương tha thiết

- Sự hy sinh của người lính Tây Tiến (0,5 điểm)

+ Bi thương “Rải rác viễn xứ”

+ Đẹp đẽ,nhẹ nhàng “Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh”, từ “về đất”

- Nghệ thuật: Sự kết hợp bút pháp lãng mạn và hiện thực,dùng từ biểu cảm (0,25 điểm)

* Kết bài: Khái quát lại vấn đề (0,5 điểm)

SỞ GD&ĐT BẮC NINH

TRƯỜNG THPT THUẬN THÀNH

SỐ 1

ĐỀ KHẢO SÁT THPT QUỐC GIA LẦN 1 NĂM HỌC 2015-2016

Môn thi: Ngữ văn

Thời gian làm bài: 180 phút, không kể thời gian phát đề

Phần 1: Đọc - hiểu (3,0 điểm)

Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi từ Câu 1 đến Câu 4:

Làm thơ, ấy là dùng lời và những dấu hiệu thay cho lời nói, tức là chữ – để thể hiện một trạng thái tâm lí đang rung chuyển khác thường Làm thơ là đang sống, không phải chỉ nhìn lại sự sống, làm một câu thơ yêu, tâm hồn cũng rung động như khi có người yêu trước mặt Bài thơ

là những câu, những lời diễn lên, làm sống ngay lên một tình cảm, một nỗi niềm trong lòng người đọc Ta nói truyền sang hình như người đọc chỉ đứng yên mà nhận Nhưng kì thực, cái trạng thái tâm lí truyền sang ấy là người đọc tự tạo cho mình, khi nhìn những chữ, khi nghe những lời, khi mọi sợi dây của tâm hồn rung lên vì chạm thấy những hình ảnh, những ý nghĩa, những mong muốn, những tình cảm mà lời và chữ của bài thơ kéo theo đằng sau như vầng sáng xung quanh ngọn lửa

(Nguyễn Đình Thi, Mấy ý nghĩ về thơ, Ngữ văn 12, tập một)

Câu 1: Xác định phong cách ngôn ngữ chính của văn bản? (0,25

điểm)

Câu 2: Chỉ ra câu văn nêu nội dung chính của văn bản? (0,25 điểm)

Câu 3: Theo Nguyễn Đình Thi, nhà thơ dùng phương tiện/chất liệu nào để thể hiện tình

cảm, cảm xúc của mình? (0,5 điểm)

Câu 4: Trong số những bài thơ đã học hoặc đã đọc, bài thơ nào để lại cho anh (chị) ấn

tượng sâu đậm nhất? Tình cảm/cảm hứng chủ đạo mà nhà thơ gửi gắm trong bài thơ đó là gì? Tình cảm/cảm hứng ấy đã tác động như thế nào đến đời sống tinh thần của anh (chị)? Hãy trả lời ngắn gọn trong khoảng 10 – 12 dòng (0,5 điểm)

Đọc đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi từ Câu 5 đến Câu 8:

Bên kia sông Đuống

Quê hương ta lúa nếp thơm nồng

Tranh Đông Hồ gà lợn nét tươi trong

Màu dân tộc sáng bừng trên giấy điệp

Quê hương ta từ ngày khủng khiếp

Câu 5: Xác định các phương thức biểu đạt sử dụng trong đoạn thơ (0,25 điểm)

Câu 6: Tìm những từ ngữ, hình ảnh thể hiện lòng căm thù giặc của tác giả (0,25 điểm) Câu 7: Đoạn thơ thể hiện tâm tư, tình cảm gì của nhà thơ ? (0,5 điểm)

Câu 8: Từ đoạn thơ trên, hãy viết một đoạn văn ngắn (10 – 12 câu) về tình yêu quê

hương của thanh niên hiện nay (0,5 điểm)

Cảm nhận của anh, chị về hai đoạn thơ sau:

Nhớ gì như nhớ người yêu Trăng lên đầu núi, nắng chiều lưng nương Nhớ từng bản khói cùng sương Sớm khuya bếp lửa người thương đi về

(Việt Bắc – Tố Hữu, Ngữ văn 12, tập 1, NXB Giáo dục, tr.110)

Con sóng dưới lòng sâu Con sóng trên mặt nước

Ôi con sóng nhớ bờ Ngày đêm không ngủ được Lòng em nhớ đến anh

Cả trong mơ còn thức

(Sóng – Xuân Quỳnh, Ngữ văn 12, tập 1, NXB Giáo dục, tr.155)

Hết

(Thí sinh không sử dụng tài liệu Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm.)

HƯỚNG DẪN CHẤM

A Hướng dẫn chung

- Giám khảo cần nắm vững yêu cầu của Hướng dẫn chấm thi để đánh giá tổng quát bài

làm của thí sinh, tránh cách đếm ý cho điểm Do đặc trưng của môn Ngữ văn nên giám khảo cần linh hoạt trong quá trình chấm, khuyến khích những bài viết có cảm xúc, sáng tạo nhưng không trái với chuần mực đạo đức và pháp luật

- Việc chi tiết hóa điểm số của các câu (nếu có) trong Hướng dẫn chấm thi phải đảm bảo

không sai lệch với tổng điểm của mỗi câu và được thống nhất trong hội đồng chấm thi

B Hướng dẫn chấm cụ thể

Phần 1: Đọc – hiểu (3,0 điểm)

1 Yêu cầu về kĩ năng:

- Thí sinh có kĩ năng đọc hiểu văn bản

- Diễn đạt rõ ràng, không mắc các lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp

2 Yêu cầu về kiến thức:

Câu 1: Phong cách ngôn ngữ nghệ thuật

 Điểm 0,25: Trả lời đúng phương án trên

 Điểm 0: Trả lời sai hoặc không trả lời

Câu 2: Câu: Làm thơ, ấy là dùng lời và những dấu hiệu thay cho lời nói, tức là

chữ – để thể hiện một trạng thái tâm lí đang rung chuyển khác thường

 Điểm 0,25: Trả lời đúng nội dung trên

 Điểm 0: Trả lời sai hoặc không trả lời

Câu 3: Theo Nguyễn Đình Thi, nhà thơ dùng phương tiện/chất liệu là ngôn ngữ (lời và

chữ) để thể hiện tình cảm,cảm xúc của mình

 Điểm 0,5: Trả lời đúng nội dung trên

 Điểm 0,25: Trả lời đúng một phần nội dung trên

 Điểm 0: Trả lời sai hoặc không trả lời

Câu 4: Thí sinh nêu tên một bài thơ, nêu được tình cảm/cảm hứng chủ đạo, chỉ ra tác

động của bài thơ đến đời sống tinh thần Nội dung câu trả lời phải hợp lí, có sức thuyết phục

 Điểm 0,5: Trả lời đúng nội dung trên

 Điểm 0,25: Trả lời đúng một phần nội dung trên

 Điểm 0: Trả lời sai hoặc không trả lời

Câu 5: Miêu tả, tự sự, biểu cảm

 Điểm 0,25: Trả lời đúng nội dung trên

 Điểm 0: Trả lời sai hoặc không trả lời

Câu 6: khủng khiếp, ngùn ngụt lửa hung tàn, ruộng ta khô, nhà ta cháy, chó ngộ

một đàn, lưỡi dài lê sắc máu

 Điểm 0,25: Trả lời đúng nội dung trên

 Điểm 0: Trả lời sai hoặc không trả lời

Câu 7: - Niềm tự hào về truyền thống văn hóa và tình yêu thiết tha với quê hương

- Nỗi đau xót khi quê hương bị giặc xâm chiếm

- Lòng căm thù quân xâm lược

 Điểm 0,5: Trả lời đúng nội dung trên

 Điểm 0,25: Trả lời đúng một phần nội dung trên

 Điểm 0: Trả lời sai hoặc không trả lời

Câu 8: Thí sinh có thể trình bàu suy nghĩ theo những hướng khác nhau, nhưng cần làm

rõ các nội dung:

- Ý thức trách nhiệm của mỗi người với quê hương (hiện nay: thời bình)

- Phê phán những biểu hiện của thái độ ích kỉ, bàng quan trước những vấn đề của quê hương; những biểu hiện của tình yêu quê hương chưa đúng đắn

 Điểm 0,5: Trả lời đúng nội dung trên

 Điểm 0,25: Trả lời đúng một phần nội dung trên

 Điểm 0: Trả lời sai hoặc không trả lời

Phần 2: Làm văn (7,0 điểm)

Câu 1: 3,0 điểm

a Yêu cầu về kĩ năng:

- Thí sinh biết cách làm bài nghị luận xã hội

- Vận dụng tốt các thao tác lập luận

- Không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp

- Khuyến khích những bài viết sáng tạo

b Yêu cầu về kiến thức

Thí sinh có thể trình bày theo nhiều cách nhưng cần làm nổi bật các ý sau đây:

1 Mở bài (0,25 điểm)

Yêu cầu bắt buộc dẫn dắt, giới thiệu được và trích dẫn trực tiếp ý kiến

2 Thân bài (2,5 điểm)

a Giải thích (0,5 điểm)

- Giải thích các từ ngữ, hình ảnh (0,25 điểm)

+ Thói quen: lối sống, cách sống hay hành động do lặp đi lặp lại lâu ngày thành quen,

khó thay đổi

+ Tấm gương phản chiếu con người bạn: thói quen phản chiếu chính xác bạn là người

như thế nào Nhìn vào thói quen của bạn người ta có thể đoán định được đặc điểm tính cách, tâm hồn bạn

+ Giúp bạn không bao giờ thất bại hoặc khiến bạn sụp đổ trước ngai vàng của sự thành

công: thói quen có thể giúp ta đạt được kết quả tốt đẹp như mong muốn hoặc là nguyên

nhân dẫn ta đến thất bại, phải gánh chịu những hậu quả đáng tiếc

- Giải thích ý nghĩa cả câu (0,25 điểm)

Khẳng định ý nghĩa của thói quen trong việc thể hiện tính cách, tâm hồn con người và tác động, ảnh hưởng của nó tới cuộc sống, tới sự thành bại của chúng ta

b Suy nghĩ về ý kiến (1,75 điểm)

* Thói quen là tấm gương phản chiếu con người bạn (0,5 điểm)

- Thói quen không đơn thuần chỉ là sự lặp đi lặp lại mà chính là bản chất thứ hai bên trong mỗi con người Thói quen dù nhỏ cũng thường phản ánh những tâm tư, suy nghĩ, tính cách, lối sống bởi nó được hình thành từ những suy nghĩ, sở thích, cách sống của mỗi chúng ta… (0,25 điểm)

- Những thói quen và đặc điểm con người tương ứng với những thói quen ấy; dẫn

chứng thực tế…(0,25 điểm)

* Thói quen giúp bạn không bao giờ thất bại hoặc khiến bạn sụp đổ trước ngai vàng

của sự thành công (1,0 điểm)

- Những thói quen tốt giúp bạn không bao giờ thất bại (0,5 điểm)

+ Từ một thói quen nhỏ cũng có thể mang tới thành công lớn cho con người Nó tạo dựng cho con người nhận thức đúng đắn và sâu sắc về bản thân, giúp con người biết sống có chuẩn mực Thói quen tốt sẽ giúp chúng ta có phương hướng đúng để phát triển, nó trở thành bàn đạp trên con đường dẫn tới thành công Có thói quen tốt là bạn đã có người dẫn đường tuyệt vời (0,25 điểm)

+ Những dẫn chứng thực tế… (0,25 điểm)

- Những thói quen xấu khiến bạn sụp đổ trước ngai vàng của sự thành công (0,5 điểm)

+ Nếu bạn hình thành thói quen xấu, bất cứ hành vi nào không tốt của bạn cũng sẽ khiến bạn tuột mất cơ hội Thói quen xấu sinh ra lười vận động, lười lao động, lười tư duy, suy nghĩ… Hậu quả là con người sẽ trở nên yếu đuối và yếu kém bởi vậy mà không thể có thành công Thói quen xấu đã trở thành những hòn đá cản đường bạn

+ Thói quen xấu ủ thành quả đắng, khiến bản thân chúng ta hối hận không kịp Lỗi nhỏ nếu không kịp thời ngăn chặn, loại bỏ cuối cùng sẽ là sai lầm lớn không thể nào sửa đổi được

+ Những dẫn chứng thực tế…

* Mở rộng vấn đề (0,25 điểm)

mới hay từ bỏ thói quen cũ không phải dễ dàng Con người cần sự kiên trì, phấn đấu bền

bỉ, ý chí, nghị lực mới có thể thực hiện được

- Đa số các nhà khoa học đều cho rằng có được thành công, điều quan trọng chính là từ nhỏ được dạy bảo những thói quen tốt Nên việc hình thành thói quen tốt từ nhỏ rất cần thiết

- Những thói quen không chỉ ảnh hưởng đến bản thân ta mà còn có sức ảnh hưởng lớn đến cộng động, xã hội

c Bài học nhận thức và hành động (0,25 điểm)

- Bài học nhận thức: nhận thức đúng đắn, sâu sắc về sức mạnh to lớn của thói quen trong

cuộc sống…

- Bài học hành động: loại bỏ những thói quen xấu như lười biếng, cẩu thả, ỷ lại, dựa

dẫm, tiêu xài hoang phí…nuôi dưỡng, rèn luyện thói quen tốt để cùng thói quen tốt bước vào tương lai: chăm chỉ, ngăn nắp gọn gàng, sạch sẽ, khoa học, nghiêm túc, biết chia sẻ, thành thực, tích cực suy nghĩ, hành động…

- Điểm 1: Đáp ứng được một phần yêu cầu về kiến thức, mắc nhiều lỗi chính tả, diễn đạt

- Điểm 0: Lạc đề hoàn toàn hoặc không làm bài

Câu 3: 4,0 điểm

a Yêu cầu về kĩ năng:

- Thí sinh biết cách làm bài nghị luận văn học

- Vận dụng tốt các thao tác lập luận

- Không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp

- Khuyến khích những bài viết sáng tạo

b Yêu cầu về kiến thức

Thí sinh có thể trình bày theo nhiều cách nhưng cần làm nổi bật các ý sau đây:

1 Vài nét về tác giả, tác phẩm (0,5 điểm)

- Tố Hữu là lá cờ đầu của thơ ca cách mạng với phong cách trữ tình, chính trị Việt

Bắc là một thành công xuất sắc của ông Bài thơ thể hiện một cách tinh tế tình cảm

cách mạng giữa những người kháng chiến và người dân Việt Bắc

- Xuân Quỳnh là nhà thơ trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mĩ Thơ Xuân Quỳnh là tiếng lòng của một tâm hồn phụ nữ giàu trắc ẩn, hồn hậu, chân thực và luôn

da diết trong khát vọng về hạnh phúc bình dị đời thường Sóng là thi phẩm tiêu biểu

cho hồn thơ ấy

2 Cảm nhận về 2 đoạn thơ (3,0 điểm)

a Về đoạn thơ trong bài Việt Bắc (1,5 điểm)

* Nội dung (1,0 điểm)

- Đoạn thơ thể hiện nỗi nhớ sâu nặng, nghĩa tình của người cán bộ cách mạng với quê hương Việt Bắc

- Tố Hữu diễn tả nỗi niềm thương nhớ day dứt khôn nguôi của người kháng chiến với

Việt Bắc luôn thường trực, da diết như trong nỗi nhớ của tình yêu đôi lứa “Nhớ gì như

nhớ người yêu” Nhưng nỗi nhớ không dành riêng cho một đối tượng mà nỗi nhớ dành

cho tất cả đồng bào và thiên nhiên Việt Bắc Nỗi nhớ đầy vơi trong lòng, giăng mắc khắp không gian, lung linh bao kỉ niệm

- Hiện lên trong nỗi nhớ là hình ảnh thiên nhiên Việt Bắc với cảnh vật bình dị, đơn sơ, đầm ấm: trăng đầu núi, nắng chiều lưng nương, bản khói cùng sương…là những hình ảnh rất đặc trưng cho khung cảnh núi rừng êm đềm, thơ mộng

- Trên cái nền trữ tình là hình ảnh con người Việt Bắc tần tảo, chịu thương chịu khó Con người và thiên nhiên hài hòa gắn bó trong nỗi nhớ người kháng chiến về xuôi

* Nghệ thuật (0,5 điểm)

- Thể thơ lục bát, nhịp điệu thơ linh hoạt, uyển chuyển, âm hưởng ngọt ngào, tha thiết

- Hình ảnh thơ giản dị, cách ví von đậm chất dân gian, phép đối, phép điệp hài hòa, cân xứng

=> Đoạn thơ tiêu biểu cho phong cách thơ Tố Hữu: phong cách trữ tình đầy cảm xúc, thể thơ lục bát giàu nhạc điệu và đậm sắc màu dân tộc, kết hợp với cách lựa chọn từ ngữ, hình ảnh giàu chất gợi cảm

b Về đoạn thơ trong bài Sóng (1,5 điểm)

* Nội dung (1,0 điểm)

- Đoạn thơ thể hiện nỗi nhớ của tình yêu đôi lứa, một nỗi nhớ bao trùm cả không gian, trải dài theo thời gian, ám ảnh cả vào cõi vô thức

- Nỗi nhớ cồn cào da diết của em được gửi gắm qua hai hình ảnh: sóng và em Sóng

nhớ bờ không ngủ được còn em nhớ anh cả trong mơ vẫn còn thao thức Sóng hướng

vào bờ, em hướng về anh: niềm khát khao gắn bó và ước nguyện thủy chung

- Nỗi nhớ được bộc lộ trực tiếp, bạo dạn, chân thành gợi mở vẻ đẹp tâm hồn người phụ

- Tương đồng: Cả 2 đoạn thơ đều bộc lộ nỗi nhớ tha thiết, bồi hồi, sâu lắng của người trong cuộc Nỗi nhớ được diễn tả bằng một tâm hồn nhạy cảm, tinh tế với một bút pháp nghệ thuật điêu luyện, tài hoa

- Khác biệt:

+ Đoạn thơ trong bài Việt Bắc của Tố Hữu là nỗi nhớ về thiên nhiên,con người Việt Bắc

gắn với tình cảm cách mạng ân tình, thủy chung Đoạn thơ mang màu sắc dân tộc, truyền thống

+ Đoạn thơ trong bài Sóng của Xuân Quỳnh lại là nỗi nhớ của người con gái đang yêu gửi vào hình tượng sóng, gắn với không gian rộng lớn của biển cả Thể thơ 5 chữ, xây dựng thành công hai hình tượng sóng và em, mang màu sắc hiện đại

-> Nét tương đồng thể hiện sự gặp gỡ của những tài năng, tấm lòng với con người, quê hương Nét khác biệt cho thấy sự phong phú, đa dạng của thơ ca Việt Nam hiện đại

- Điểm 1: Đáp ứng được một phần yêu cầu về kiến thức, mắc nhiều lỗi chính tả, diễn đạt

- Điểm 0: Lạc đề hoàn toàn hoặc không làm bài

SỞ GD&ĐT THANH

HÓA TRƯỜNG THPT HẬU

LỘC 4 -

ĐỀ KIỂM TRA CHẤT LƯỢNG ÔN THI

THPT QUỐC GIA Năm học 2015 – 2016 Môn thi: Ngữ văn

Thời gian làm bài: 180 phút

Phần I Đọc hiểu (3,0 điểm)

Đọc văn bản sau đây và trả lời các câu hỏi từ Câu 1 đến Câu 4:

Vị vua và những bông hoa

Một ông vua nọ rất có tài chăm sóc những cây hoa và ông đang muốn tìm một người kế vị mình Ông quyết định để những bông hoa quyết định, vì thế ông đưa cho tất

cả mọi người mỗi người một hạt giống Người nào trồng được những bông hoa đẹp nhất

từ hạt giống này sẽ được lên ngôi

Một cô gái tên là Serena cũng muốn tham gia vào cuộc cạnh tranh để trồng được bông hoa đẹp nhất Cô gieo hạt giống trong một cái chậu rất đẹp, chăm sóc nó rất

kỹ càng, nhưng đợi mãi mà chẳng thấy hạt giống nảy mầm

Năm sau, cô thấy mọi người tụ tập tại cung điện với những chậu hoa rất đẹp Serena rất thất vọng, nhưng vẫn tới cuộc tụ họp với chậu hoa trống rỗng Nhà vua kiểm tra tất cả chậu hoa, rồi dừng lại ở chậu hoa của Serena Ngài hỏi “tại sao chậu hoa của

cô không có gì?” “Thưa điện hạ, tôi đã làm mọi thứ để nó lớn lên nhưng tôi đã thất bại” – cô gái trả lời

“Không, cô không thất bại Những hạt giống mà ta đưa cho mọi người đều đã được nướng chín, vì thế chúng không thể nảy mầm Ta không biết tất cả những bông hoa đẹp này ở đâu ra Cô đã rất trung thực, vì thế cô xứng đáng có được vương miện Cô sẽ là

nữ hoàng của vương quốc này” (Dẫn theo Quà tặng cuộc sống)

Câu 1 Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản trên? (0,25 điểm)

Câu 2 Nêu nội dung chính của văn bản trên (0,5 điểm)

Câu 3 Hãy giải thích vì sao cô Serena lại được nhà vua phong làm nữ hoàng ? (0,25 điểm)

Câu 4 Anh/chị hãy rút ra bài học cho bản thân khi đọc xong câu chuyện trên Trả

lời trong khoảng 5-7 dòng (0,5 điểm)

Đọc bài thơ sau đây và trả lời các câu hỏi từ Câu 5 đến Câu 8:

Thuyền và biển

Em sẽ kể anh nghe Chuyện con thuyền và biển:

"Từ ngày nào chẳng biết Thuyền nghe lời biển khơi Cánh hải âu, sóng biếc Ðưa thuyền đi muôn nơi

Lòng thuyền nhiều khát vọng

Và tình biển bao la Thuyền đi hoài không mỏi Biển vẫn xa còn xa

Chỉ có thuyền mới hiểu Biển mênh mông nhường nào Chỉ có biển mới biết

Thuyền đi đâu, về đâu

Những ngày không gặp nhau Biển bạc đầu thương nhớ Những ngày không gặp nhau Lòng thuyền đau - rạn vỡ

Nếu từ giã thuyền rồi Biển chỉ còn sóng gió”

Những đêm trăng hiền từ Biển như cô gái nhỏ Thì thầm gửi tâm tư Quanh mạn thuyền sóng vỗ

Cũng có khi vô cớ Biển ồ ạt xô thuyền (Vì tình yêu muôn thuở

Có bao giờ đứng yên?)

Nếu phải cách xa anh

Em chỉ còn bão tố

(Dẫn theo Thơ Xuân Quỳnh, NXB Giáo Dục, 2014)

Câu 5 Bài thơ trên viết về đề tài gì? Viết theo thể thơ nào? (0,25 điểm)

Câu 6 Hãy nêu nội dung chính của bài thơ trên (0,5 điểm)

Câu 7 Trong bài thơ trên, tác giả đã sử dụng biện pháp tu từ nào qua hai hình ảnh

thuyền, biển? (0,25 điểm)

Câu 8 Hãy nhận xét quan niệm tình yêu của Xuân Quỳnh trong bài thơ trên Trả

lời trong khoảng 5-7 dòng (0,5 điểm)

Phần II Làm văn (7,0 điểm)

Có nhận định cho rằng: Người trẻ hiện nay “xấu xí” Hãy viết bài văn trình bày ý

Câu 2 (4,0 điểm):

Sự kết hợp giữa tính dân tộc và tính hiện đại trong đoạn thơ sau:

Ta về, mình có nhớ ta

Ta về, ta nhớ những hoa cùng người

Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng

Ngày xuân mơ nở trắng rừng

Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang

Ve kêu rừng phách đổ vàng

Nhớ cô em gái hái măng một mình

Rừng thu trăng rọi hoà bình

Nhớ ai tiếng hát ân tình thuỷ chung

(Trích Việt Bắc - Tố Hữu, Ngữ văn 12, Tập một, NXB Giáo dục, 2008,

tr.111)

……… HẾT………

Họ tên thí sinh ….……… SBD ………

- Năm học 2015 – 2016

Môn thi: Ngữ văn

Thời gian làm bài: 180 phút

Phần I Đọc hiểu (3,0 điểm)

Câu 1 Phương thức biểu đạt chính là phương thức tự sự/tự sự (0,25 điểm)

Câu 2 Nội dung: kể về việc một vị vua muốn lựa chọn người kế vị bằng cách thử

lòng trung thực của mọi người từ những hạt giống hoa đã được nướng chín và chỉ có duy nhất cô gái tên Serena là người chiến thắng nhờ lòng trung thực của mình; thông qua câu

chuyện Vị vua và những bông hoa để khẳng định tính trung thực sẽ đem lại cho chúng ta

những món quà bất ngờ (0,5 điểm)

Câu 3 Cô Serena lại được nhà vua phong làm nữ hoàng vì Cô đã rất trung thực

khi trồng đúng hạt giống hoa mà nhà vua ban/ Cô không tìm mọi cách để có chậu hoa đẹp như người khác mà chỉ chăm sóc hạt giống nhà vua đã ban (0,25 điểm)

Câu 4 Bài học của bản thân: Con người cần phải sống trung thực, có lòng tin vào

sự trung thực của bản thân/ có lòng trung thực con người sẽ gặt hái được nhiều thành công trong cuộc sống Câu trả lời có sức thuyết phục (0,5 điểm)

Câu 5 Bài thơ viết về đề tài tình yêu, thể thơ tự do 5 chữ (0,25 điểm)

Câu 6 Nội dung chính của bài thơ:

Từ câu chuyện mang tính ẩn dụ về “thuyền và biển”, nhà thơ đã diễn tả tình yêu của “anh” và “em” với những cung bậc: thấu hiểu, đồng cảm, nhớ nhung và khát khao gặp

gỡ, qua đó thể hiện quan niệm về tình yêu của mình (0,5 điểm)

Câu 7 Trong bài thơ, tác giả đã sử dụng biện pháp tu từ ẩn dụ qua hai hình ảnh như thuyền,

biển Thuyền chỉ người con trai, biển chỉ người con gái (Biển như cô gái nhỏ) (0,25 điểm)

Câu 8

- Nêu quan niệm tình yêu của Xuân Quỳnh: Tình yêu luôn là sự đồng cảm, thấu

hiểu của hai người ở mức độ sâu sắc; luôn hướng về nhau với nỗi nhớ nhung da diết Nhận xét về quan niệm đó: đúng hay sai, đẹp hay không đẹp, phù hợp hay không phù hợp với tình yêu đôi lứa… (Câu trả lời phải hợp lí, có tính thuyết phục cao) (0,5 điểm)

Phần II Làm văn (7,0 điểm)

Câu 1 (3,0 điểm): Về nhận định cho rằng: Người trẻ hiện nay “xấu xí”

I Yêu cầu về kĩ năng: Biết cách làm bài NLXH, kết cấu chặt chẽ, diễn đạt lưu loát, văn có cảm xúc, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp…

II Yêu cầu về kiến thức: Thí sinh có thể linh hoạt trong cách trình bày, nhưng

cần

làm rõ được các ý sau:

- Nêu vấn đề nghị luận (0,25 điểm)

- Giải quyết vấn đề (2,5 điểm)

+ Giải thích: Người trẻ hiện nay “xấu xí” Xấu không dừng lại ở phương diện hình

thức mà muốn nhấn mạnh sự xuống cấp ở các phương diện thuộc về nhân cách của một

bộ phận người trẻ hiện nay (0,5 điểm)

+ Bàn luận

 Không thể phủ nhận thực tế là dù được hưởng những điều kiện tốt (đất nước hòa bình, cuộc sống ấm no, có điều kiện học hành ) nhưng một bộ phận giới trẻ hiện nay vẫn đang “xấu xí” về nhiều mặt như văn hóa ứng xử, lời ăn tiếng nói, hành động (HS nêu và phân tích dẫn chứng) (0,5 điểm)

 Hiện tượng đó xuất phát từ nhiều nguyên nhân như: ý thức bản thân, sự quan tâm, giáo dục của gia đình, bối cảnh xã hội Sự xấu xí của một bộ phận người trẻ là dẫu hiệu đáng buồn, làm vơi đi truyền thống tốt đẹp của thanh niên Việt Nam (HS nêu và phân tích dẫn chứng) (0,5 điểm)

 Bên cạnh đó một bộ phận lớn giới trẻ đang giữ vai trò quan trọng trong việc xây dựng và phát triển đất nước, góp phần đưa đất nước hội nhập với thế giới, làm rạng danh cho Tổ quốc với những cống hiến cao đẹp, họ sống đẹp, sống có ước mơ, sẵn sàng đương đầu với khó khăn để khẳng định bản thân, cống hiến cho xã hội (HS nêu và phân tích dẫn chứng) (0,5 điểm)

 Nhận định người trẻ hiện nay “xấu xí” không sai nếu nhìn vào rất nhiều những

hiện tượng xấu xuất hiện trong xã hội thời gian qua Tuy nhiên công bằng mà nói, cách nhận xét như trên vẫn có phần bi quan bởi bên cạnh một bộ phận người trẻ sống ích kỉ, xuống cấp về văn hóa, lối sống vẫn còn rất nhiều những tấm gương người trẻ sống đẹp rất đáng để noi theo (0,5 điểm)

- Thí sinh nêu bài học nhận thức, hành động của bản thân (0,25 điểm)

+ Phê phán, loại bỏ lối sống xấu xí của một bộ phận người trẻ

+ Học tập, phát huy lối sống đẹp

+ Không ngừng học tập, tu dưỡng để trở thành người có ích, được mọi người quý mến

Câu 2 (4,0 điểm)

I Yêu cầu về kĩ năng trình bày:

Đảm bảo một văn bản nghị luận có bố cục rõ ràng, hợp lí, tổ chức sắp xếp ý một cách lôgic, chặt chẽ, hành văn trôi chảy, mạch lạc, chữ viết rõ ràng, cẩn thận, không mắc lỗi về chính tả, dùng từ, diễn đạt…

1 Giới thiệu tác giả, tác phẩm, vấn đề nghị luận (0,5 điểm)

2 Sự kết hợp giữa tính dân tộc và tính hiện đại trong đoạn thơ (3,0 điểm)

a Tính dân tộc (1,0 điểm)

- Biểu hiện của tính dân tộc trong hình thức (ngôn ngữ, thể thơ, giọng điệu,… ) (0,5 điểm)

+ Thể thơ lục bát: vốn là một trong những thể thơ mang tính dân tộc sâu sắc

+ Lối kết cấu đối đáp quen thuộc trong ca dao

+ Ngôn ngữ thơ: giàu tính dân tộc (sử dụng cặp đại từ mình – ta)

+ Nhịp điệu: quen thuộc của ca dao góp phần tạo nên giọng thơ tâm tình ngọt

ngào, tha thiết

- Biểu hiện của tính dân tộc trong nội dung (đề tài, chủ đề, cảm hứng,…) (0,5 điểm)

+ Đề tài: nằm trong đề tài viết về một cuộc chia tay, tiễn biệt mang tính truyền

thống

+ Chủ đề: bức tranh tứ bình về bốn mùa (xuân, hạ, thu, đông) với bút pháp chấm

phá, các nét vẽ đơn sơ phù hợp với văn hoá phương Đông

+ Cảm hứng: tình yêu thiên nhiên đất nước, con người qua nỗi nhớ

b Tính hiện đại (1,0 điểm)

+ Lối kết cấu: được vận dụng một cách sáng tạo Ta (người đi) là những cán bộ

kháng chiến, mình (người ở lại) là người dân Việt Bắc

+ Thể thơ lục bát: mang màu sắc hiện đại trong điệp khúc nhịp 2/4 ở một số câu

lục gắn với điệp từ “nhớ” đem đến cho người đọc những xúc cảm thẩm mĩ thú vị

+ Ngôn ngữ thơ: cặp đại từ mình – ta sử dụng sáng tạo: đóng vai trò như một thủ

pháp nghệ thuật độc đáo thể hiện sự phân thân của tác giả - cái tôi trữ tình, đại từ mình

dùng ở ngôi thứ hai kết hợp với đại từ ta (điệp ba lần) diễn tả chiều sâu nỗi niềm của

người đi trong nỗi nhớ da diết cảnh và người

+ Hình ảnh thơ: con người là hình ảnh trung tâm của bức tranh thiên nhiên

- Biểu hiện của tính hiện đại trong nội dung (đề tài, chủ đề, cảm hứng,…)

+ Đề tài: cuộc chia tay mang sự kiện thời sự có tính lịch sử

+ Chủ đề: bức tranh tứ bình về bốn mùa được tác giả bắt đầu bằng mùa đông đến

mùa xuân, mùa hạ và mùa thu phù hợp với tiến trình phát triển của cách mạng dân tộc

c Tính dân tộc và tính hiện đại trong đoạn thơ được Tố Hữu kết hợp hài hoà, nhuần

nhuyễn đến tự nhiên Bức tranh tuyệt đẹp về thiên nhiên, con người Việt Bắc (đặc biệt tám

câu thơ cuối cứ câu lục nói về cảnh thì câu bát nói về người) ấy thể hiện sâu sắc tình cảm yêu

thương, gắn bó của người đi với mảnh đất chiến khu Người đọc như nhập vào giai điệu riêng

vừa thân thuộc vừa mới mẻ để nhận biết và càng thêm tự hào, có ý thức bảo tồn một thể thơ

mang bản sắc văn hoá dân tộc độc đáo (1,0 điểm)

3 Đánh giá (0,5 điểm)

Đoạn thơ đã thể hiện được sự kết hợp giữa tính dân tộc và tính hiện đại ở cả nghệ thuật và

nội dung tư tưởng Qua đó, người đọc có thể hiểu rõ hơn đóng góp đầy ý nghĩa của thơ Tố Hữu

đối với sự nghiệp cách mạng chung của dân tộc và nền văn học nước nhà

Đọc đoạn thơ sau và trả lời các câu hỏi từ 1 đến 4:

Tiếng mẹ gọi trong hoàng hôn khói sẫm Cánh đồng xa cò trắng rủ nhau về

Nghe xạc xào gió thổi giữa cau tre

… Chưa chữ viết đã vẹn tròn tiếng nói Vầng trăng cao đêm cá lặn sao mờ

Ôi tiếng Việt như đất cày, như lụa Óng tre ngà và mềm mại như tơ

…

Ôi tiếng Việt suốt đời tôi mắc nợ Quên nỗi mình quên áo mặc cơm ăn Trời xanh quá môi tôi hồi hộp quá

Tiếng Việt ơi tiếng Việt ân tình

(Tiếng Việt, Lưu Quang Vũ - Thơ tình, NXB Văn học 2002)

1 Các phương thức biểu đạt của đoạn thơ trên là gì ?

2 Chỉ ra và nêu hiệu quả nghệ thuật của biện pháp tu từ được sử dụng trong hai câu thơ:

Ôi tiếng Việt như đất cày, như lụa Óng tre ngà và mềm mại như tơ

3 Nêu ngắn gọn nội dung của đoạn thơ

4 Viết một đoạn văn (5 đến 7 dòng) bày tỏ suy nghĩ của anh (chị) sau khi đọc câu

thơ: Tiếng Việt ơi tiếng Việt ân tình

Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi từ 5 đến 8:

(1) Có thể sẽ có nhiều, rất nhiều người không tin Làm sao để tin được bởi vì

chữ “nghề” được hiểu là công việc để kiếm sống, tức là có thu nhập để chăm lo

cho cuộc sống bản thân, gia đình Nên nói làm từ thiện là “đi cho” chứ ai lại “cá

kiếm” bao giờ

(2) Chuyện tưởng nghe chừng vô lý, là khó xảy ra, nhưng nó lại là sự thật, thậm

chí xuất hiện nhan nhản cứ như “nấm mọc sau mưa” trên… mạng xã hội

Facebook Mạng thì tưởng là ảo, nhưng chuyện là thật và tiền là thật của trò kiếm

sống bằng nghề “làm từ thiện” online

… (3) Ăn chặn tiền từ thiện của các nhà hảo tâm dành cho những số phận, những

mảnh đời kém may mắn là một trong những điều độc ác Thế nên ai đang nghĩ,

đang suy tính hay đang lọc lừa bằng cách “lấy từ thiện làm nghề mưu sinh”, ắt hẳn

chưa bao giờ có được một giấc ngủ trọn vẹn Họ mới chính là những người đáng

thương hơn cả những người có số phận không may, kém may mắn, phải không các

bạn?

(Theo Blog - Dantri.com.vn, 18/12/2015)

5 Văn bản trên thuộc kiểu phong cách ngôn ngữ nào?

6 Chỉ ra giọng điệu và thái độ của tác giả trong đoạn (1)

7 Thao tác lập luận trong đoạn (3) là gì?

8 Phân tích cấu tạo ngữ pháp và xác định kiểu câu của câu văn sau: Ăn chặn tiền

từ thiện của các nhà hảo tâm dành cho những số phận, những mảnh đời kém may mắn là một trong những điều độc ác

PHẦN II: LÀM VĂN (7,0 điểm)

Câu 1 (3,0 điểm)

Viết một bài văn ngắn (khoảng 600 từ) bày tỏ quan điểm của anh/chị về ý

kiến sau: Gập máy tính lại, tắt điện thoại đi Hãy giao tiếp nhiều hơn với xã hội và

tận hưởng cuộc sống thực tại

Câu 2 (4,0 điểm)

Về hình tượng sông Hương trong bút kí Ai đã đặt tên cho dòng sông của

Hoàng Phủ Ngọc Tường, có ý kiến cho rằng:

Sông Hương mang vẻ đẹp đầy nữ tính và rất mực đa tình

Bằng hiểu biết về tác phẩm, anh (chị) hãy làm sáng tỏ nhận xét trên

SỞ GD&ĐT VĨNH PHÚC

(Hướng dẫn chấm gồm 06 trang)

HƯỚNG DẪN CHẤM KTCL ÔN THI THPT QUỐC GIA LẦN 1- NĂM HỌC 2015 - 2016

duy khoa học, lập luận sắc sảo, có khả năng cảm thụ văn học và tính sáng tạo cao

- Sau khi chấm xong, điểm toàn bài làm tròn đến 0,25 điểm

- Biện pháp tu từ được sử dụng trong hai câu thơ: So sánh

- Nêu tác dụng: Biện pháp so sánh được sử dụng khiến hai câu thơ trở nên mềm mại, cuốn hút So sánh tiếng Việt với đất cày, lụa, tre

ngà, tơ tác giả gợi ra vẻ bình dị, nên thơ, gần gũi, gắn bó của tiếng

0,25

0,25

I

Việt với cuộc sống của người nông dân, đồng thời khơi dậy trong

lòng người đọc tình yêu, ý thức trách nhiệm gìn giữ vẻ đẹp văn hóa

quý báu của dân tộc

3 Nội dung chính của đoạn thơ là: Ca ngợi vẻ đẹp, thể hiện sự

gắn bó, yêu quý, thấu hiểu của tác giả với tiếng Việt

5 - Văn bản thuộc kiểu phong cách ngôn ngữ : Báo chí 0,25

6 - Giọng điệu: Mỉa mai, châm biếm

- Thái độ: Bất bình, khinh miệt,…

0,25 0,25

7 Thao tác lập luận trong đoạn (3) : Bình luận 0,25

8 + Ăn chặn tiền từ thiện của các nhà hảo tâm dành cho những số

phận,

những mảnh đời kém may mắn: Chủ ngữ + là một trong những điều độc ác: Vị ngữ

- Thuộc kiểu câu đơn

0,25

0,25

LÀM VĂN

I

1

Viết bài văn trình bày suy nghĩ về ý kiến: Gập máy tính

lại, tắt điện thoại đi Hãy giao tiếp nhiều hơn với xã hội và tận

Có đủ mở bài, thân bài, kết bài Mở bài nêu được vấn đề

Thân bài triển khai được vấn đề Kết bài kết luận được vấn đề

- Điện thoại, máy tính là những phương tiện thiết yếu phục vụ nhu

cầu giao tiếp, trao đổi, tìm kiếm, khai thác thông tin trong cuộc

sống hiện đại

- Gập máy tính lại, tắt điện thoại đi Hãy giao tiếp nhiều hơn với xã

hội và tận hưởng cuộc sống thực tại là một thông điệp giàu ý nghĩa,

giúp con người thoát ra khỏi cuộc sống ảo và sống với cuộc đời

thực

I * Phân tích thực trạng, nguyên nhân, tác động của hiện

tượng

- Con người trong thời đại ngày nay đang sống trong một thế giới

số, nơi mọi hoạt động từ những sinh hoạt thường ngày đến những sự kiện đặc biệt, từ công việc đến vui chơi giải trí, chúng ta đều tự gắn chặt với thế giới số Mạng xã hội đã trở thành một phần của đời sống hiện đại, nhất là giới trẻ

- Vì sao con người đắm chìm trong thế giới ảo? Vì cuộc sống ảo luôn chứa đựng nhiều điều bất ngờ, thú vị nên con người dễ bị cuốn hút về phía ấy

- Đắm chìm trong thế giới ảo để lại hậu quả rất nghiêm trọng với cuộc sống thực của con người: Họ không quan tâm tới thế giới thực

tại quanh mình Cuộc sống của họ diễn ra trên Facebook, Twitter,

Youtube… họ tự cô lập mình với thế giới thực, nhiều hậu quả đau lòng có thể nảy sinh từ đây

- Mỗi người cần nhận thức rõ tác dụng của việc sử dụng công nghệ số và tác hại khi lạm dụng nó