BÁO CÁO NGHIÊN CỨU Hà Nội, tháng 10 - 2010 ĐÁNH GIÁ VIỆC THỰC HIỆN LUẬT PHÒNG CHỐNG BẠO LỰC GIA ĐÌNH Nghiên cứu địa bàn xã thuộc tỉnh, thành phố: Yên Bái, Hà Nam, Đà Nẵng, Tp Hồ Chí Minh Trung tâm Nghiên cứu Giới, Gia đình Môi trường Phát triển (CGFED) Trung tâm nghiên cứu Giới, Gia đình Môi trường Phát triển (CGFED) Nhóm tác giả-thành viên mạng Gencomnet: Viết báo cáo: GS TS.Lê Ngọc Hùng, Viện Xã hội học, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh Các trưởng nhóm nghiên cứu và viết báo cáo định tính: PGS TS Hoàng Bá Thịnh, Đại học KHXH&NV (Báo cáo nghiên cứu Tp Hồ Chí Minh) Ths Lê Thị Mộng Phượng (Báo cáo nghiên cứu Đà Nẵng và Hà Nội) Ths Phạm Kim Ngọc, CGFED (Báo cáo nghiên cứu Yên Bái) Vũ Thị Thanh Nhàn, ISDS (Báo cáo nghiên cứu Hà Nam) Mục lục Lời cảm ơn Phần 1: Giới thiệu Phần 2: Phương pháp nghiên cứu I Mục đích nghiên cứu II Chọn mẫu nghiên cứu III Phương pháp nghiên cứu IV Đối tượng nghiên cứu V Khách thể nghiên cứu VI Khung lý thuyết VII Khái niệm công cụ Phần 3: Thực trạng bạo lực gia đình I Hiểu biết luật phòng chống bạo lực gia đình II II Đánh giá tình hình bạo lực gia đình cách xử lí Phần 4: Nguyên nhân bạo lực gia đình I Nguyên nhân II Đánh giá III Các lý giải đặc biệt Phần 5: Hoạt động phòng, chống bạo lực gia đình I Tuyên truyền Luật phòng chống bạo lực gia đình II Đánh giá tham gia hiệu thực tế tổ chức III Các thuận lợi phòng chống bạo lực gia đình IV Các khó khăn phòng chống bạo lực gia đình V Các giải pháp để thực hiệu luật phòng chống bạo lực gia đình Phần 6: Kết luận khuyến nghị I Kết luận II Khuyến nghị Tài liệu tham khảo Phụ lục Chữ viết tắt BCH Ban chấp hành BĐG Bình đẳng giới BLGĐ Bạo lực gia đình BL Bạo lực CEDAW Công ước xóa bỏ hình thức phân biệt đối xử với phụ nữ CLB Câu lạc Gencomnet Mạng Giới phát triển cộng đồng HĐND Hội đồng Nhân dân HLHPN Hội Liên hiệp Phụ nữ HPN Hội phụ nữ PN Phụ nữ PCBLGĐ Phòng chống bạo lực gia đình UBND Uỷ ban Nhân dân Biểu bảng Các sơ đồ  Sơ đồ Khung lý thuyết nghiên cứu đánh giá việc triển khai thực hiện luật PCBLGĐ  Sơ đồ : Tổ hoà giải cấp Phường cấp sở  Sơ đồ 3: Mạng lưới truyền thông ở địa phương Các biểu đồ  Biểu đồ Cơ cấu tuổi người trả lời chia theo nam, nữ  Biểu đồ Cơ cấu tình trạng hôn nhân người trả lời  Biểu đồ Cơ cấu mẫu thành thị - nông thôn chia theo giới tính nam, nữ  Biểu đồ Tỉ lệ nam nữ "có nghe nói đến" Luật phòng, chống bạo lực gia đình  Biểu đồ Tỉ lệ nam nữ nhận biết "đúng" hành vi bạo lực gia đình  Biểu đồ Biểu đồ thể tỉ lệ ý kiến đồng ý lý ”Chồng ngược đãi, hành hạ vợ”  Biểu đồ Biểu đồ thể tỉ lệ nam nữ cho biết tình hình bạo lực gia đình thôn năm qua: số hành vi bạo lực gia đình  Biểu đồ Biểu đồ thể tỉ lệ ý kiến cho biết ở thôn có hình thức tuyên truyền luật Phòng, chống bạo lực gia đình phân chia theo địa phương  Biểu đồ 10 Biểu đồ thể điểm trung bình mức độ tham gia hiệu thực tế phòng, chống BLGĐ tổ chức địa phương  Biểu đồ 11 Biểu đồ thể điểm trung bình đánh giá trách nhiệm loại cán cấp thôn phân chung cho nam nữ Thang điểm: điểm trách nhiệm thấp điểm trách nhiệm cao  Biểu đồ 12 Biểu đồ thể điểm trung bình đánh giá trách nhiệm loại cán cấp xã phân chia theo nam nữ chung nam nữ Thang điểm: điểm trách nhiệm thấp điểm trách nhiệm cao  Biểu đồ 13 Biểu đồ thể tỉ lệ nam nữ cho biết loại biện pháp xử lý phổ biến áp dụng xảy bạo lực gia đình Các bảng  Bảng Cơ cấu Dân tộc phân chia theo giới tính nam và nữ  Bảng Cơ cấu tôn giáo người trả lời chia theo nam, nữ  Bảng Cơ cấu thành thị nông thôn phân theo tỉnh, thành phố  Bảng Cơ cấu trình độ học vấn và chuyên môn kỹ thuật  Bảng Cơ cấu nghề nghiệp người trả lời chia theo nam nữ  Bảng Tỉ lệ tự đánh giá mức sống nghèo, trung bình, khá, giàu phân chia theo nam và nữ  Bảng Tỉ lệ tự đánh giá mức sống nghèo, trung bình, khá, giàu phân chia theo địa phương  Bảng Tỉ lệ người có nghe nói đến luật Phòng, chống bạo lực gia đình phân theo tỉnh thành  Bảng Tỉ lệ nhận biết biểu hành vi bạo lực gia đình phân chia theo địa phương  Bảng 10 Tỉ lệ ý kiến cho biết nguyên nhân quan trọng nhất gây bạo lực gia đình phân chia theo địa phương  Bảng 11 Mức độ quan trọng nguyên nhân dẫn đến bạo lực gia đình (1 điểm quan trọng nhiều nhất, điểm quan trọng nhất)  Bảng 12: Tỉ lệ ý kiến “đồng ý” với lý chồng ngược đãi, hành hạ phân chia theo địa phương  Bảng 13 Tỉ lệ số ”đồng ý”, ”không đồng ý” với ý kiến quyền cha mẹ việc sử dụng bạo lực giáo dục  Bảng 14 Tỉ lệ số ”đồng ý”, ”không đồng ý” với ý kiến quyền cha mẹ việc sử dụng bạo lực giáo dục  Bảng 15 Điểm trung bình đánh giá mức độ đồng ý nhận định, phân chia theo nam nữ đồng ý không đồng ý  Bảng 16 Tỉ lệ nam nữ cho biết lý gia đình có tượng đánh đập, chửi mắng cha mẹ  Bảng 17 Tỉ lệ các ý kiến cho biết ở thôn đã xảy bạo lực đình một năm quan phân theo địa phương  Bảng 18 Tỉ lệ ý kiến cho biết người can ngăn vụ BLGĐ xảy thời gian gần nơi cư trú  Bảng 19 Tỉ lệ nam nữ cho biết lí can ngăn vụ bạo lực gia đình  Bảng 20 Tỉ lệ ý kiến cho biết thôn "có" hay "chưa có" tuyên truyền nội dung phòng chống bạo lực gia đình tháng qua phân chia nam nữ  Bảng 21 Tỉ lệ ý kiến cho biết thôn "có" hay "chưa có" tuyên truyền nội dung phòng chống bạo lực gia đình tháng qua phân chia theo địa phương  Bảng 22 Tỉ lệ nam nữ cho biết có hình thức tuyên truyền luật Phòng chống bạo lực gia đình  Bảng 23 Tỉ lệ nam nữ cho biết biên pháp áp dụng địa phương để phòng, chống bạo lực gia đình  Bảng 24 Điểm trung bình về mức độ quan trọng của từng yếu tố thuận lợi phòng chống bạo lực gia đình ở địa phương  Bảng 25 Tỉ lệ các ý kiến cho biết yếu tố thuận lợi nhất phòng chống bạo lực gia đình phân theo địa phương  Bảng 26 Điểm trung bình về mức độ quan trọng của từng yếu tố khó khăn phòng, chống bạo lực gia đình ở địa phương  Bảng 27 Tỉ lệ ý kiến cho biết yếu tố khó khăn nhất phòng, chống bạo lực gia đình phân theo địa phương  Bảng 28 Tỉ lệ nam nữ cho biết chủ thể chịu trách nhiệm phòng, chống bạo lực gia đình  Bảng 29 Điếm trung bình mức độ ưu tiên biện pháp phân chia theo nam nữ chung nam nữ Thang điểm: ưu tiêu hàng đầu ưu tiên hạng ba  Bảng 30 Tỉ lệ nam nữ cho biết hoạt động bảo vệ, hỗ trợ nạn nhân BLGĐ địa phương  Bảng 31 Tỉ lệ ý kiến cho biết ở địa phương có các hoạt động bảo vệ và hỗ trợ nạn nhân bạo lực gia đình phân chia theo địa phương  Bảng 32 Tỉ lệ nam nữ cho biết địa phương “có” hay “không có” sở trợ giúp nạn nhân bạo lực gia đình  Bảng 33 Tỉ lệ các ý kiến cho biết địa phương có hay không các sở trợ giúp nạn nhân bạo lực gia đình phân chia theo địa phương  Bảng 34 Tỉ lệ nam nữ cho biết địa phương có loại sở trợ giúp nạn nhân BLGĐ  Bảng 35 Tỉ lệ các ý kiến cho biết có các sở trợ giúp nạn nhân bạo lực gia đình phân chia theo địa phương  Bảng 36 Tỉ lệ nam nữ cho biết hàng tháng cán thôn “có” “không” kiểm tra, giám sát việc phòng chống bạo lực gia đình  Bảng 37 Tỉ lệ ý kiến cho biết cán bộ ở thôn có hoặc không kiểm tra, giám sát việc phòng chống bạo lực gia đình phân chia theo địa phương  Bảng 38 Tỉ lệ ý kiến cho biết sự có mặt của cán bộ sở xảy bạo lực gia đình để can thiệp, xử lý  Bảng 39 Tỉ lệ ý kiến cho biết cán bộ sở có mặt để can thiệp, xử lý vụ bạo lực gia đình phân chia theo địa phương  Bảng 40 Tỉ lệ ý kiến cho biết ở địa phương có trường hợp người chồng đánh vợ không cho người vào can thiệp  Bảng 41 Tỉ lệ ý kiến cho biết tình trạng xảy trường hợp chồng đánh vợ không cho người ngoài can thiệp phân chia theo địa phương  Bảng 42 Tỷ lệ ý kiến cho biết cán bộ sở “có” và “không” áp dụng biện pháp can thiệp trường hợp “chồng đánh vợ không cho người ngoài vào can thiệp” Các hộp  Hộp Đặc điểm kinh tế - xã hội của xã Minh Bảo, tỉnh Yên Bái  Hộp Đặc điểm kinh tế - xã hội của xã Văn Xá, huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam  Hộp Đăc điểm kinh tế xã hội Phường Hòa Thọ Tây, thành phố Đà Nẵng  Hộp Đặc điểm kinh tế xã hội xã Bình Chánh, huyện Bình Chánh, Hồ Chí Minh LỜI CẢM ƠN Để có thể thực hiện thành công cuộc nghiên cứu này, chúng đã làm việc với nhiều cá nhân, gia đình, tổ chức, quan ở thành phố Hà Nội; xã Minh Bảo, thành phố Yên Bái, tỉnh Yên Bái; xã Văn Xá, huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam; phường Hòa Thọ Tây, thành phố Đà Nẵng; xã Bình Chánh, huyện Bình Chánh, thành phố Hồ Chí Minh Ở địa bàn nào, chúng đều nhận được sự ủng hộ, giúp đỡ, và chia sẻ quý báu từ tất cả người mà chúng đã có dịp tiếp xúc và trao đổi tình hình thực tiễn đánh giá về việc thực hiện luật Phòng, chống Bạo lực gia đình Chúng xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới cá nhân, gia đình, tổ chức, quan mà chúng khó có thể ghi đầy đủ chi tiết quý danh về sự giúp đỡ quý báu đã giành cho đoàn nghiên cứu chúng suốt quá trình thực nghiên cứu Chúng xin đặc biệt cảm ơn chuyên gia, nhà nghiên cứu, Ban điều hành thành viên GENCOMNET nhiệt tình đóng góp ý kiến nhận xét hữu ích cho báo cáo nghiên cứu hoàn thiện Cuối cùng, xin dành lời cảm ơn tới tất cán nghiên cứu từ CGFED, ISDS, RDSC, RAFH số thành viên cá nhân GENCOMNET tham gia làm việc nghiêm túc, có trách nhiệm chuyến nghiên cứu thực địa Hà Nội, tháng 12 năm 2010 Nhóm viết báo cáo TÓM TẮT Mục đích nghiên cứu việc thực luật PCBLGĐ Việt Nam GENCOMNET thực hiện là nhằm cung cấp cho nhà hoạch định sách, quan thực pháp luật, quan tài trợ, nhà tư vấn, nghiên cứu, tổ chức hoạt động lĩnh vực bình đẳng giới nói chung BLGĐ nói riêng, thông tin khách quan thuận lợi, khó khăn-thách thức việc thực thi Luật PCBLGĐ, nhằm góp phần hoàn thiện khung pháp lý, nâng cao hiệu thực hiệu tài trợ cho việc thực Luật PCBLGĐ Nghiên cứu GENCOMNET triển khai Hà Nội và bốn tỉnh, thành phố khảo sát là Yên Bái, Hà Nam, Đà Nẵng, Thành phố Hồ Chí Minh Các kết quả nghiên cứu được trình bày bản báo cáo có thể tóm tắt sau: Sau gần hai năm thực hiện luật PCBLGĐ (có hiệu lực từ ngày 1/7/2008), đại đa số người dân đã nghe nói đến luật với mức độ hiểu biết khác Các địa phương đều đã triển khai công tác thông tin, tuyên truyền về luật dưới nhiều hình thức nhiều cán bộ và người dân vẫn chưa có nhận thức chính xác về các loại BLGĐ Các ý kiến của cán bộ và người dân cho biết tình trạng bạo lưc xảy với nhiều hình thức phức tạp, số đó hành vi “chồng mắng chửi vợ” và thậm chí là “chồng đánh vợ” được nhiều người cho rằng đã xảy vòng một năm qua Khi xảy bạo lực gia đình, đa số người được hỏi cho rằng “hàng xóm” người can ngăn vụ BLGĐ, tiếp đến là “thành viên tổ hòa giải”, “cán thôn xã” và “công an” và những người khác Rất BLGD là việc của nội bộ nên các “thành viên gia đình” can ngăn không BLGĐ bung đến mức người ngoài gia đình đã biết và can ngăn Hơn một nửa số người được hỏi đã giải thích “không có can ngăn vụ BLGĐ “người ta coi việc riêng gia đình” Trong số 15 các nguyên nhân gây BLGĐ, nhiều người nói đến nhất là những nguyên nhân “Nghèo đói, thất nghiệp”, “nghiện rượu, bia”, “Cha mẹ quan tâm đến cái”, “Học vấn thấp, hiểu biết”, “Do nam giới nóng tính”, “Vợ hoặc chồng ngoại tình”, “Ham mê cờ bạc, số đề” Trong số chín lý biện hộ cho việc chồng có thể ngược đãi, hành hạ vợ, nhiều người nhấn mạnh đến lý ”Chồng phát vợ không chung thuỷ” Về hành vi bạo lực cha mẹ cái, Ở Việt Nam tình trạng cha mẹ đánh mắng hiếm, chí phổ biến, không ít người giáo dục theo kiểu ”yêu cho roi cho vọt, ghét cho cho bùi” Gần một nửa số người được hỏi tỏ đồng ý với việc ”Cha mẹ có quyền dùng roi vọt dạy con” Hơn phần ba số người hỏi đồng ý với việc ”Cha mẹ có quyền chửi mắng cái” Nhưng gần một nửa những người được hỏi đã không đồng ý với nhận định ”Cha mẹ có quyền đánh đập con” Hơn một nửa số người được hỏi cho biết lý BLGD giữa cái với cha, mẹ là cái “hư” vướng vào “tệ nạn xã hội” ”nghiện hút ma túy”, ”nghiện bia, nghiện rượu”, ”chơi cờ bạc, số đề” Đồng thời là ”cha mẹ giáo dục không tốt”, ”cha mẹ không làm gương cho cái”, ”cha mẹ không quan tâm đến cái” lý liên quan đến lợi ích vật chất ”do tranh chấp tài sản, phân chia tài sản” Trong sáu tháng trước thời điểm khảo sát địa phương có khoảng ba phần tư số người trả lời cho biết có nghe tuyên truyền nội dung phòng chống bạo BLGĐ, cho thấy việc tuyên truyền BLGĐ cần thường xuyên tổ chức để đảm bảo người dân biết, hiểu thực thi pháp luật Về hình thức tuyên truyền phòng chống BLGĐ gồm có: Tuyên truyền qua họp tổ dân phố/họp thôn/ấp, Tuyên truyền qua sinh hoạt đoàn thể, Tuyên truyền qua loa truyền thanh, Qua chương trình văn hoá văn nghệ, Tuyên truyền qua panô/áp phích, Cộng tác viên DS-GĐ-TE đến gia đình, Tuyên truyền qua bảng tin Trong họp tổ dân phố, thôn ấp hình thức phổ biến để tuyên truyền nội dung phòng chống BLGĐ thôn, bản, ấp ”họp dân” Đối tượng buổi tuyên truyền phụ nữ nam nữ chưa đủ, chưa hiệu quả Trong số 12 tổ chức địa phương nhiều người được hỏi đã đánh giá cao vai trò của Hội phụ nữ, tổ dân phố, tổ hòa giải sở PCBLGĐ Việc kết hợp tổ chức đặc biệt quyền địa phương chưa đánh giá cao và việc giải vụ BLGĐ chủ yếu qua hòa giải Hoạt động tổ hào giải gặp nhiều khó khăn điều kiện kinh tế, xã hội, tâm lý địa phương Hoạt động hòa giải với tư vấn chưa có điểm tư vấn thức, bước đầu có hiệu Trong số 10 biện pháp phòng, chống BLGĐ biện pháp “tuyên truyền Luật phòng chống BLGĐ loa đài nhiều người cho biết là phổ biến nhất và nhìn chung các biện pháp tuyên truyền về luật là chưa phát huy được tác dụng, hiệu quả mong muốn Nguyên nhân chủ yếu là thiếu kinh phí, nguồn lực và lực cần thiết Đối với phòng, chống BLGĐ, chỉ tuyên tuyền, giáo dục thì chưa đủ; biện pháp xử phạt hành cũng chưa có hiệu lực ngăn chặn mang tính chất đối phó và thực tế cũng rất khó thực hiện có hiệu quả Việc thực hiện luật PCBLGĐ có yếu tố thuận lợi định mọi người ít nhiều “được trang bị kiến thức về luật PCBLGĐ”, “có sự phối hợp đồng bộ của chính quyền và các đoàn thể”, “công tác phòng, chống BLGĐ được lồng ghép vào kế hoạch phát triển của địa phương” Luật PCLBLGĐ được triển khai với nhiều thuận lợi, cũng gặp phải không ít khó khăn: bảy khó khăn đã nêu ra, nhiều người nhấn mạnh khó khăn “Thiếu kinh phí cho hoạt động Phòng chống BLGĐ” và “Nạn nhân BLGĐ không tự nguyện khai báo” Trong số chủ thể chịu trách nhiệm thực hiện luật PCBLGĐ thì chủ thể gia đình được nhiều người nhấn mạnh nhất Trong số biện pháp thực hiện luật PCBLGĐ thì nhiều người nhấn mạnh biện pháp hàng đầu là “Tăng cường tuyên truyền bình đẳng giới gia đình”, “Phát xử lý kịp thời hành vi BLGĐ” và “Tạo dư luận cộng đồng lên án mạnh mẽ hành vi BLGĐ” Tóm lại, nghiên cứu về việc thực hiện luật PCBLGĐ đã thực hiện được mục đích đề là cung cấp thông tin khách quan, khoa học về thuận lợi, khó khăn - thách thức việc thực thi Luật PCBLGĐ để các nhà hoạch định sách, quan thực pháp luật, quan tài trợ, nhà tư vấn, nghiên cứu, tổ chức hoạt động lĩnh vực bình đẳng giới nói chung BLGĐ nói riêng tham khảo việc góp phần hoàn thiện khung pháp lý, nâng cao hiệu thực hiệu tài trợ cho việc thực Luật PCBLGĐ ở Việt Nam thời gian tới Đối với một thiết chế xã hội lâu đời gia đình thì luật PCBLGĐ cần phải có nhiều thời gian nữa để vào cuộc sống Luật và chính sách liên quan cần liên tục được hoàn thiện theo hướng nâng cao vai trò của Hội phụ nữ, thu hút sự tham gia của nam giới, tăng cường trách nhiệm phối hợp liên ngành của các quan tổ chức các cấp, tổ chức xã hội dân sự, đổi mới các hình thức giáo dục, truyền thông thay đổi hành vi thực hiện luật PCBLGĐ và bình đẳng giới PHẦN GIỚI THIỆU Luật phòng chống Bạo lực gia đình (PCBLGĐ), Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam thông qua ngày 21/11/2007, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2008 Đây sở pháp lý quan trọng để bảo vệ quyền lợi ích thành viên gia đình, người cao tuổi, phụ nữ trẻ em, người dễ 10 PHẦN KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ I Kết luận Mức độ hiểu biết về pháp luật là khác giữa các nhóm xã hội, các địa phương nhìn chung hiểu biết luật PCBLGĐ và hành vi BLGĐ cả người dân và cán bộ chưa cao, chưa sâu sắc, chưa đầy đủ, thiếu chính xác Các hình thức và hành vi BLGĐ rất phong phú, đa dạng mà cả người gây BLGĐ và nạn nhân BLGĐ cũng không có nhận thức rõ ràng về nguyên nhân và hậu quả của chúng Nguyên nhân BLGĐ chủ yếu thái độ gia trưởng nam giới, rượu chè, kinh tế khó khăn, việc làm không ổn định, ngoại tình Các quan, tổ chức ở địa phương có nhiều cố gắng việc tuyên truyền phòng chống BLGĐ đã triển khai thực hiện các biện pháp phòng, chống (hoà giải, xử lý vi phạm tượng bạo lực gia đình) nhờ theo đánh giá cán người dân bạo lực gia đình có chiều hướng giảm so với thời gian trước Tuy nhiên nghiên cứu cho thấy, lực tuyên truyền vận động đội ngũ cán sở chưa thật tốt Có phối hợp đoàn thể, ban ngành địa phương chưa thật chặt chẽ Hội Phụ nữ có vai trò rất quan trọng việc tuyên truyền vận động, giáo dục người dân phòng chống bạo lực gia đình Nam giới chưa được thu hút vào quá trình phòng, chống BLGĐ vậy vai trò của nam giới còn mờ nhạt 82 II Khuyến nghị Đối với quan nhà nước cấp trung ương địa phương o Biện pháp tuyên truyền – vận động thực hiện luật Công tác phòng chống BLGĐ mang tính xã hội cao, phải đẩy mạnh công tác tuyên truyền giáo dục phòng chống BLGĐ với các biện pháp chủ yếu sau đây: Các phương tiện truyền thông đại chúng phải coi biện pháp quan trọng chiến lược phòng ngừa, ngăn chặn, hạn chế gia tăng hành vi BLGĐ Đối với tỉnh thành khác khu vực khác cần thực tiện tuyên truyền khác Để thực điều cần có thống quan từ cấp trung ương đến cấp địa phương để lựa chọn hình thức tuyên truyền phòng chống bạo lực gia đình phù hợp Đặc biệt với phương tiện truyền thông phổ biến truyền hình cần lồng ghép chương trình tuyên truyền chống BLGĐ khung cao điểm thu hút người xem Cần có phối hợp chặt chẽ đài truyền hình từ trung ương đến địa phương để đảm bảo chương trình tuyên truyền có số lượng cao người dân đón xem Trong chương trình tuyên truyền BLGĐ nội dung cần nêu bật vị quan trọng người phụ nữ lĩnh vực xã hội gia đình Đối nội dung hình thức tuyên truyền cho phù hợp với đối tượng: cần sử dụng phương tiện nghe, nhìn, pa nô, áp phích, tờ rơi, tranh, báo, đài, truyền hình, giúp người hiểu rõ hình thức, đặc điểm, tính chất BLGĐ, nguyên nhân, điều kiện chế BLGĐ, hậu BLGĐ biện pháp phòng chống BLGĐ Riêng tờ rơi tuyên truyền cần đảm bảo phát đến tận tay người dân Tuyên truyền bằng cách lồng ghép nội dung vào họp, sinh hoạt ở địa phương Đây là một các biện pháp có hiệu quả, cần chú ý đến nội dung cho phù hợp với đối tượng, tức là mời được đúng đối tượng tham gia các cuộc họp, sinh hoạt Bởi rất có thể những người được mời, cần được mời tham gia thì lại không đến họp, ví dụ: Theo em thấy thông qua họp xóm, họp phụ nữ công tác tuyên truyền vấn đề bạo lực gia đình vấn đề họp, đối tượng tham gia họp số thôi, số bà gia đình có ý thức người ta đi, lại phần gia đình ý thức trường hợp xảy bạo lực, xảy đánh cãi thường xảy gia đình không tham dự họp thông tin nghe, hiểu vấn đề chưa sâu rộng nên xảy nhiều (TLN nam niên chưa có gia đình, Hà Nam) Một số hình thức khác đề cập nhiều tuyên truyền qua hình thức đóng kịch, tiểu phẩm truyền thông trường học 83 Hình thức khác sinh họat đóng tiểu phẩm, diễn đàn văn nghệ, giao lưu văn nghệ, sinh hoạt đoàn thể thôn xóm lồng ghép nội dung vào Lên trường học nói chuyện chuyên đề trợ giúp pháp lý Nhất cháu lớp Lớp lớp Phòng chống buôn bán trẻ em, bạo lực trẻ em Có nhiệt tình lại thích họat động Rồi nói cho bố mẹ nghe (PVS cán tư pháp, Hà Nam) Theo em ví dụ muốn Luật chống bạo lực gia đình muốn có hiệu ta phải phương tiện thông tin này, ta tổ chức tiểu phẩm buổi nói chuyện pháp luật chương trình nói chuyện tiếp sóng VTV1, VTV2 nói luật, chủ yếu băng rôn họ đưa vào tiểu phẩm họ diễn sát với người dân văn có dân họ không đọc Đa số tuyên truyền băng rôn hiệu, kịch đưa sát với người dân xem TV nhiều (TLN nam niên chưa có gia đình, Hà Nam) o Biện pháp giáo dục nâng cao nhận thức pháp luật Tuyên truyền nội dung luật pháp có liên quan đến quyền phữ trẻ em như: Luật PCBLGĐ, Công ước quốc tế xóa bỏ hình thức phân biệt đối xử với phụ nữ; Công ước Liên hiệp quốc quyền trẻ em; Luật bảo vệ, chăm sóc giáo dục trẻ em, Bộ Luật hình Các luật muốn đến với người dân phải chuyển thành hình ảnh, ngôn từ đơn giản dễ hiểu sinh động, có tiếp cận có hiệu với nhóm đối tượng có học vấn không cao Tổ chức nói chuyện, tọa đàm, tạo diễn đàn trao đổi có tham gia phụ nữ trẻ em và nam giới nhằm tuyên truyền tình hình biện pháp phòng chống BLGĐ Huy động tham gia tích cực nam giới phòng chống bạo lực gia đình Nam giới đứng đối tượng làm thay đổi vấn đề bạo lực gia đình cách thông qua buổi họp cộng đồng, thông qua tuyên truyền dòng họ sinh hoạt dòng họ thu hút đông tham gia nam giới (suất đinh) Trong buổi họp dòng họ cần xác định tuyên truyền cho người có tầm ảnh hưởng dòng họ trước, sau từ người tiến hành tuyên truyền thay đổi suy nghĩ người đàn ông khác dòng họ o Biện pháp phát hiện, hòa giải xử lý vụ BLGĐ Xây dựng số điện thoại đường dây nóng, đảm bảo số điện thoại phổ biến rộng rãi cho người dân (Ví dụ: Dán số điện thoại đường dây nóng vào hộ gia đình, phát số điện thoại đường dây nóng liên 84 tục truyền hình vào cao điểm ) Các quan chức cần xử lý nghiêm hành vi bạo lực gây hậu nghiêm trọng o Biện pháp nghiên cứu, đổi mới, hoàn thiện pháp luật Nghiên cứu xây dựng hoàn thiện hệ thống pháp luật hình sự, tố tụng hình sự, dân sự, hành Đặc biệt cần bổ sung, cụ thể hóa phù hợp quy định pháp luật liên quan đến công tác phòng chống BLGĐ Huy động nguồn lực nhằm giúp đỡ phụ nữ, trẻ em có hoàn cảnh khó khăn (tạo việc làm, giải mâu thuẫn gia đình, ngăn ngừa bạo lực phụ nữ, trẻ em, tư vấn pháp luật ) o Biện pháp hỗ trợ đối tượng bị BLGĐ Hỗ trợ nạn nhân bị BLGĐ khâu tất yếu việc khắc phục hậu phòng tránh nạn BLGĐ Để thực tốt vấn đề cần có phối hợp nhiều quan tổ chức từ trung ương đến địa phương, từ nhà tài trợ nhiều tổ chức dân Các quan trung ương cần xây dựng hệ thống sách- pháp luật việc hỗ trợ cho nạn nhân bị BLGĐ Quy định quan tổ chức địa phương chịu trách nhiệm hỗ trợ nạn nhân bị BLGĐ Các quan địa phương cần phân định rõ ràng nhiệm vụ việc hỗ trợ nạn nhân bị BLGĐ Việc hỗ trợ cần tiến hành nhanh chóng Một giải pháp đưa mở nhà tạm lánh sở y tế, điều thuận lợi cho việc chăm sóc nạn nhân o Biện pháp tăng cường quản lý Để việc quản lý vấn đề BLGĐ cách có hiệu cần có thống quan từ trung ương đến địa phương Các quan trung ương cần thành lập quan chuyên trách quản lý BLGĐ, khoanh vùng điểm nóng BLGĐ địa phương để tăng cường việc quản lý Các quan cần có hoạt động kiểm tra, đánh giá địa phương hàng tháng, hàng quý, hàng năm để đánh giá tình hình BLGĐ Nâng cao hiệu hoạt động quan chuyên trách vấn đề BLGĐ địa phương Tránh trường hợp chồng chéo chức nhiệm vụ gây khó khăn việc quản lý Đặc biệt cần ý đến việc nâng cao hiệu hoạt động công an, dân phòng, tự quản địa phương, dân quân tự vệ địa phương Để tăng cường hiệu quản lý quan, địa phương cần lập danh sách 85 hộ gia đình xảy bạo lực gia đình, xảy tranh chấp, có mâu thuẫn Và có quan tâm, giám sát chặt chẽ Nâng cao tính hiệu công tác hòa giải cách trang bị thêm kỹ kiến thức làm việc với nhóm người bị bạo lực Họ cần phải làm gặp trường hợp bị bạo lực, cách hành xử với nạn nhân bị BLGĐ đối tượng gây BLGĐ (quan trọng lên tiếng bảo vệ người bị bạo lực hoà giải chuyện lắng dịu) Nâng cao nhận thức tác động hậu bạo lực gia đình lên sống phát triển trẻ em gia đình có bạo lực Chứng kiến cảnh bạo lực gia đình diễn gia đình tác động lớn đến tâm sinh lý phát triển trẻ em Cần có chương trình đặc biệt nâng cao nhận thức vấn đề bạo hành gia đình cho phụ nữ trẻ em gái để giúp cho phụ nữ em gái có kiến thức cần thiết đối mặt với bạo hành gia đình (tìm đến đâu để trình báo bị bạo hành) Cần tập trung cho việc giáo dục trẻ em từ đầu phương án mang tính lâu dài.Những chương trình nâng cao nhận thức phải thiết kế phù hợp với trình độ ngôn ngữ nhóm dân cư Tuyên truyền Bạo lực Gia đình trường học cho giáo viên học sinh theo mô hình vết dầu loang Những em học sinh tác nhân mạnh tác động đến hành vi ý thức cha mẹ người thân khác gia đình Biện pháp lâu dài với địa phương kết hợp PCBLGĐ với việc xóa đói giảm nghèo phòng chống tệ nạn xã hội o Tài tham gia quan ban ngành, tổ chức Cần coi việc phòng chống BLGĐ là một những mục tiêu, nội dung hoạt động của cả cộng đồng xã hội để có thể phân bổ được nguồn lực cần thiết và huy động sự tham gia của các ban, ngành, đoàn thể Có nhiều nhu cầu giải pháp mà người tham gia TLN PVS đưa để giải vấn đề thực thi luật PCBLGD địa phương Tuy nhiên, giải pháp mà cán người dân đưa dừng mức tuyên truyền nâng cao nhận thức người dân BLGD mà chưa có hình thức xử lý đối tượng bạo lực hỗ trợ nạn nhân bạo lực Điều cho thấy, Luật PCBLGD đời có hiệu lực, nhiên người dân chưa có thái độ coi hành vi BLGĐ hành vi vi phạm pháp luật đáng bị trừng trị Đây có lẽ rào cản lớn khiến cho Luật PCBLGD khó thực thi cách trọn vẹn Cần có quy định nghiêm cấm các hành vi nguy cao gây BLGĐ hạn chế, ngăn cấm uống rượu quá nhiều 86 Lý uống rượu vào đánh vợ Cái xã hội ý đề nghị xã hội ngăn cấm rượu bớt Bây nóng bia vào lại ghen tuông, chửi bới, cầm dao chém vợ (PVS người nhà nạn nhân, Hà Nam) Trên thực tế, khu vực nhà nước đã có quy định cấm cán bộ, công chức uống bia, rượu giờ làm việc Nhưng khu vực nông thôn thì người dân vẫn có thể uống rượu vào bất cứ lúc nào, điều này có nghĩa là BLGĐ vẫn có thể xảy bất kỳ lúc nào và với bất kỳ gia đình nào Đối với tổ chức tài trợ Để thực tốt mục tiêu phòng chống BLGĐ vai trò quan, nhà tài trợ vô quan trọng Các quan tài trợ cần có sách phân bổ nguồn tài trợ , cho hoạt động phòng chống BLGĐ cách hợp lý theo chủ đề, theo địa phương… cụ thể Tránh để việc tài trợ tràn lan thiếu quản lý chặt chẽ o Biện pháp tuyên truyền vận động Các quan nhà tài trợ cần tài trợ cho công tác tuyên truyền phòng chống BLGĐ cách thường xuyên có hệ thống lâu dài Điều mang lại hiệu cao cho công tác tuyên truyền, vận động BLGĐ Tránh việc tham gia công tác tài trợ có vận động lớn Những buổi nói chuyện, tọa đàm tuyên truyền BLGĐ thực mang lại hiệu cao cho công tác phòng chống BLGĐ Để thực hoạt động thường xuyên có hệ thống cần có giúp đỡ lớn từ phía nhà tài trợ Các nhà tài trợ cần tham khảo ý kiến chuyên gia, quan địa phương để tài trợ cho buổi tọa đàm mang lại hiệu cao o Biện pháp tăng cường quản lý Để tăng cường hiệu quản lý cần nâng cao lực cán địa phương, lập nên đoàn cán tra từ trung ương đến địa phương để giám sát, kiểm tra vấn đề BLGĐ Để thực vấn đề cần có nguồn kinh phí lớn mà quan nhà nước khó đáp ứng đủ Vì vậy, quan, nhà tài trợ tham gia vào công tác tài trợ việc đào tạo, tập huấn cho cán bộ; tài trợ cho việc thành lập đoàn tra từ cấp sở đến trung ương o Biện pháp nghiên cứu, đổi mới, hoàn thiện pháp luật Khi luật ban hành dù trải qua trình hoàn thiện không tránh khỏi hạn chế định 87 trình thi hành Các nhà tài trợ đầu tư cho dự án nghiên cứu, đánh giá hiệu luật phòng chống BLGĐ, từ đưa khuyến nghị giải pháp thích hợp cho quan lập pháp hành pháp nhà nước o Biện pháp hỗ trợ nạn nhân bị BLGĐ Hiện chủ yếu hoạt động nhà tài trợ giúp đỡ, hỗ trợ cho nạn nhân bị BLGĐ Vì quan tài trợ cho nạn nhân cần có phối kết hợp với quan nhà nước địa phương việc xây dựng nên sở hỗ trợ nạn nhân sách hỗ trợ để việc hỗ trợ nạn nhân BLGĐ có hiệu TÀI LIỆU THAM KHẢO Luật Phòng chống bạo lực gia đình - Luật số 02/2007/QH12, Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XII, kỳ họp thứ thông qua ngày 21/11/2007 Báo cáo Kết điều tra Gia đình Việt Nam, , 2008 Nghiên cứu định tính bạo lực gia đình Phạm Thị Hiền 2005, Vũ Hồng Phong 2005 CDC, Sexual violence prevention: beginning the dialogue, 2004 Báo cáo nghiên cứu đánh giá việc triển khai thực luật phòng chống bạo lực gia đình địa bàn phường Hòa Thọ Tây, quận Cẩm Lệ, thành phố Đà Nẵng tháng 8/2010 Báo cáo nghiên cứu đánh giá việc triển khai thực luật phòng chống bạo lực gia đình địa bàn xã Minh Bảo, tỉnh Yên Bái Báo cáo nghiên cứu đánh giá việc triển khai thực luật phòng chống bạo lực gia đình địa bàn Xã Văn Xá, Huyện Kim Bảng, Tỉnh Hà Nam Báo cáo nghiên cứu đánh giá việc triển khai thực luật phòng chống bạo lực gia đình địa bàn xã Bình Chánh, huyện Bình Chán, Thành phố Hồ Chí Minh Báo cáo đánh giá thực thi Luật phòng chống bạo lực gia đình việc hỗ trợ nạn nhân bạo lực gia đình địa bàn: Huyện Yên Bình, Thành phố Yên Bái tỉnh Yên Bái; Hyện Tân Lạc, thành phố Hoà Bình - tỉnh Hoà Bình; Huyện Mỹ Hào tỉnh Hưng Yên; Huyện Tam Đường – tỉnh Lai Châu; Huyện Điện Biên - tỉnh Điện Biên từ tháng 9/2009 đến tháng 11/2009 10 Bài viết: “Bi hài chuyện 'cải tà' ông chồng bạo lực” đăng ngày 10/12/2009 11 http://baolucgiadinh.net/default.aspx?portalid=1&tabid=351&itemid=575 12 11.Bài viết “Phòng chống bạo lực gia đình: Có luật chưa đủ “ đăng ngày 26/6/2010 13 http://www.luatviet.org/Home/phap-luat-va-cuoc-song/2010/8926/Phong-chongbao-luc-gia-dinh-Co-luat-thoi-chua-du.aspx 88 14 Bài viết: “Phòng chống bạo lực gia đình Đà Nẵng: Tuyên truyền đến người dân” đăng 4/2010 http://www.baomoi.com/Info/Phong-chong-bao-luc-gia-dinho-Da-Nang-Tuyen-truyen-den-tung-nguoi-dan/144/4171946.epi 15 Bài viết : “Tuyên truyền bạo lực gia đình: Thiếu chiều sâu” Đăng ngày 24/5/2010.http://www.thegioiphunu.pnvn.com.vn/Tin.aspx? varbaoid=1408&varnhomid=4 Phụ lục Cơ cấu giới tính và tuổi của mẫu khảo sát Về cấu giới tính: Cuộc khảo sát có quy mô mẫu là 500 người đó có 208 nam chiếm 41.6% và 292 nữ chiếm 58.4% nữ Về cấu tuổi: nhóm tuổi niên tức là nhóm người dưới 30 tuổi chiếm 21%, nhóm tuổi 30-49 chiếm 46.8% và nhóm tuổi từ 50 trở lên chiếm 32.2% Như vậy hai phần ba số người được khảo sát thuộc nhóm tuổi từ 30 trở lên, nhóm tuổi “người lớn” thực sự không còn là niên, tức là có cuộc sống gia đình Biểu đồ Biểu đồ thể cấu tuổi người trả lời chia theo nam, nữ Tình trạng hôn nhân Có tới 86% số người được khảo sát “đang có vợ hoặc chồng” và chỉ có 9% số người chưa có vợ hoặc chưa có chồng Số còn lại hoặc là tình trạng “ly thân”, “ly hôn” hoặc “góa” Như vậy mẫu khảo sát có đủ các tình trạng hôn nhân gia đình để có thể cung cấp được thông tin về chủ đề BLGĐ Biểu đồ Biểu đồ thể cấu tình trạng hôn nhân người trả lời 89 Đáng chú ý là tỉ lệ nam chưa có vợ cao nhiều so với tỉ lệ nữ chưa có chồng Có thể giải thích điều này bằng một thực tế là nam kết hôn muộn nữ cùng một độ tuổi niên tỉ lệ nữ chưa chồng ít nhiều so với tỉ lệ nam chưa vợ Tỉ lệ nam và nữ tình trang “ly thân” là tương đương Nhưng tỉ lệ nữ “ly thân” và “góa” cao hẳn so với tỉ lệ nam Việc tỉ lệ nam “ly thân” ít tỉ lệ nữ có thể giải thích bằng một hiện tượng là nam có thể có tâm lý ngại nói đến “ly thân” hoặc không cởi mở nói về tình trạng có vẻ “tế nhị, riêng tư, chưa rõ ràng” này quan hệ hôn nhân, gia đình Việc tỉ lệ nữ góa chồng cao nhiều tỉ lệ nam có thể giải thích là nam giới có thể dễ dàng tái hôn là nữ và phụ nữ nhiều yếu tố về tuổi và gánh nặng cái nên khó tái hôn nam giới Điều quan trọng là mẫu khảo sát có đủ các thành phần liên quan tới các tình trạng hôn nhân, gia đình sẽ giúp thu được thông tin đầy đủ về các khía cạnh, các vấn đề khác có thể có của BLGĐ Cơ cấu dân tộc Trong mẫu khảo sát, người Kinh chiếm đại đa số với tỉ lệ là 98.8%, số còn lại là người các dân tộc ít người Như vậy cấu dân tộc của mẫu khảo sát không đại diện cho cấu dân tộc của cả nước bởi vì bốn địa phương chỉ có Yên Bái là tỉnh miền núi nơi có nhiều đồng bào dân tộc sinh sống Ba địa phương còn lại là Hà Nam, Đà Nẵng và thành phố Hồ Chí Minh không phải là các tỉnh có nhiều đồng bào dân tộc ít người Bảng Cơ cấu Dân tộc phân chia theo giới tính nam và nữ “Kinh” “Khác” “Nam” Số lượng 205 Tỉ lệ 98.6 1.4 “Nữ” Số lượng 289 Tỉ lệ 99.0 1.0 Chung Số lượng 494 Tỉ lệ 98.8 1.2 Chung 208 100.0 292 100.0 500 100.0 Cơ cấu tôn giáo Nhìn chung, đa số người dân “không theo tôn giáo nào” với 79% trả lời vậy Trong số những người có theo tôn giáo, số người theo “đạo Phật” chiếm đông nhất với 17.2%, tiếp đến là “Công giáo” với 2.8%, tiếp theo là “Đạo Cao Đài” với 0.6% và cuối cùng là “Đạo Tin Lành” với 0.4% 90 Phụ nữ có xu hướng “mộ đạo” nhiều nam giới: điều này thể hiện rõ ở tỉ lệ nam không theo tôn giáo nào chiếm tới 85.6% tỉ lệ nữ là 74.3% Tỉ lệ nữ theo “Công Giáo” là 3.8% nhiều gấp đôi tỉ lệ nam (1.4%) Bảng Cơ cấu tôn giáo người trả lời chia theo nam, nữ “Không “Đạo “Đạo theo tôn Công “Đạo Tin giáo nào” Giáo” Phật” Lành” “Nam” Số lượng 178 26 Tỉ lệ 85.6 1.4 12.5 0.0 “Nữ” Số lượng Tỉ lệ Chung Số lượng Tỉ lệ “Đạo Cao Đài” Chung 208 100.0 292 217 11 60 0.5 74.3 395 3.8 14 20.5 86 0.7 0.7 100.0 500 79.0 2.8 17.2 0.4 0.6 100.0 Cơ cấu thành thị nông thôn chia theo giới tính nam nữ Nhìn chung, cấu thành thị nông thôn mẫu điều tra phản ánh xác cấu thành thị - nông thôn nước: 25% người trả lời sống thành thị 75% sống nông thôn Biểu đồ Biểu đồ thể cấu mẫu thành thị - nông thôn chia theo giới tính nam, nữ Tuy nhiên, xét theo giới tính, thấy tỉ lệ nữ sống nông thôn nhiều nam ngược lại tỉ lệ nam sống thành thị nhiều nữ (xem bảng) Cơ cấu thành thị và nông thôn theo địa bàn nghiên cứu Cơ cấu thành thị nông thôn người trả lời cho thấy: tỉnh Yên Bái tỉnh Hà Nam hai tỉnh miền núi với 100% số người trả lời nông thôn Trong đó, thành phố Đà Nẵng có 125 người hỏi cho biết 100% sống thành thị Nhưng 125 người hỏi thành phố Hồ Chí Minh cho biết 100% họ sống nông thôn Bảng Cơ cấu thành thị nông thôn phân theo tỉnh, thành phố “Nông “Thành thị” thôn” Chung 91 “Yên Bái” “Đà Nẵng” “Hà Nam” “Tp Hồ Chí Minh” Chung Số lượng Tỉ lệ Số lượng Tỉ lệ Số lượng Tỉ lệ Số lượng Tỉ lệ Số lượng Tỉ lệ 0 125 100.0 0 0 125 25.0 125 100.0 0.0 125 100.0 125 100.0 375 75.0 125 100.0 125 100.0 125 100.0 125 100.0 500 100.0 “Trung học phổ thông” “Trung cấp trung học chuyên nghiệp” “Cao đẳng Đại học” “Sau đại học” Chung Chung “Trung học sở” Nữ Số lượng Tỉ lệ Số lượng Tỉ lệ Số lượng Tỉ lệ “Tiểu học” Nam “Không biết đọc, biết viết” Cơ cấu trình độ học vấn và chuyên môn kỹ thuật Bảng Cơ cấu trình độ học vấn và chuyên môn kỹ thuật 23 93 62 11 14 208 1.4 11.1 44.7 29.8 5.3 6.7 1.0 100.0 63 136 69 292 2.4 21.6 46.6 23.6 2.7 3.1 0.0 100.0 10 86 229 131 19 23 500 2.0 17.2 45.8 26.2 3.8 4.6 0.4 100.0 Trong tổng số 500 người được khảo sát có 10 người, chiếm 2%, không biết đọc không biết viết, gọi là “mù chữ” Chỉ có 26.2% số người khảo sát có trình độ “trung học phổ thông”, 3.8% trình độ trung cấp chuyên nghiệp và 4.6% trình độ cao đẳng, đại học (xem bảng) Đáng chú ý là tỉ lệ nữ có trình độ “cao đẳng, đại học” là 3.1%, chỉ bằng một nửa tỉ lệ nam là 6.7% Tỉ lệ nam có trình độ trung học chuyên nghiệp cũng cao tỉ lệ nữ Như vậy, có thể nói là mẫu khảo sát đã phản ánh được khoảng cách giới thậm chí là bất bình đẳng giới về trình độ học vấn và trình độ chuyên môn kỹ thuật giữa nam và nữ Nhìn chung, mẫu khảo sát có cấu trình độ học vấn và chuyên môn kỹ thuật tương đương với cấu lực lương lao động của cả nước Có thể giải thích sự tương đồng về cấu học vấn vậy bằng một thực tế là mẫu khảo sát gồm những người độ tuổi lao động ở bốn tỉnh, thành phố cả nước 92 “Buôn bán, kinh doanh” “Nghề khác” Chung 0.5 1.4 1.0 “Cán viên chức” 24 11.5 1.7 29 5.8 “Công nhân” S.lượng Tỉ lệ S.lượng Tỉ lệ 62 29.8 122 41.8 184 36.8 “Nông nghiệp kiêm ngành nghề” S.lượng Tỉ lệ “Phi nông nghiệp” “Nông nghiệp” Cơ cấu nghề nghiệp Bảng Cơ cấu nghề nghiệp người trả lời chia theo nam nữ 20 9.6 27 9.2 47 9.4 4.3 12 4.1 21 4.2 20 9.6 54 18.5 74 14.8 72 34.6 68 23.3 140 28.0 208 100.0 292 100.0 500 100.0 Trong tổng số 500 người được khảo sát, chỉ có 36.8% số người làm nghề “nông nghiệp” đó tỉ lệ này là 54% tổng lực lượng lao động của cả nước Đó là vì bốn địa bàn nghiên cứu chỉ có tỉnh Yên Bái là ở miền núi phía Bắc còn lại tỉnh Hà Nam ở đồng bằng sông Hồng, thành phố Đà Nẵng và thành phố Hồ Chí Minh Số người là “cán bộ viên chức” chỉ chiếm 4.2% và làm nghề “buôn bán, kinh doanh” chiếm 15% Điều quan trọng là mẫu khảo sát bao gồm được các nhóm nghề nghiệp khác xã hội Cơ cấu xã hội về mức sống Cuộc khảo sát này sử dụng một chỉ báo về mức sống: đó là người dân tự đánh giá mức sống của mình Kết quả là 14% số người tự xếp mức sống của gia đình thuộc loại “nghèo” Cuộc khảo sát mức sống hộ gia đình dựa vào chỉ báo khách quan là tiêu chuẩn nghèo cũng cho biết tỉ lệ nghèo tương tự Chỉ có người tổng số 500 người hỏi tự nhận có mức sống giàu (chiếm 0.2%), 8.4% tự đánh giá mức sống “khá”, đa số (77.4%) đánh giá mức sống thuộc loại “trung bình” Bảng Tỉ lệ tự đánh giá mức sống nghèo, trung bình, khá, giàu phân chia theo nam và nữ “Trung “Nghèo” bình” “Khá” “Giàu” Chung Nam Số lượng 22 162 23 208 Tỉ lệ 10.6 77.9 11.1 0.5 100.0 Nữ Số lượng 48 225 19 292 Tỉ lệ 16.4 77.1 6.5 0.0 100.0 Chung Số lượng 70 387 42 500 Tỉ lệ 14.0 77.4 8.4 0.2 100.0 93 Xem xét cấu mức sống giàu nghèo ở các địa phương có thể thấy chỉ có tỉnh Hà Nam là có người tự đánh giá mức sống thuộc loại “giàu”, còn lại cả ba địa phương không có tự nhận có mức sống “giàu” Thành phố Hồ Chí Minh, mặc dù là địa phương có mức sống cao nhất cả nước có tỉ lệ cao nhất (29.6%) số người tự đánh giá mức sống nghèo và 4% tự đánh giá là có mức sống “khá” Rất có thể những người này đã so sánh mức sống của mình với mức sống của những người giàu có của thành phố nên mới tự nhận là nghèo Thành phố Đà Nẵng có tỉ lệ cao nhất (84.8%) số người tự đánh giá mức sống thuộc loại “khá”, đó thành phố Hồ Chí Minh có tỉ lệ thấp nhất (66.4%) số người tự đánh giá “khá” về mức sống Tỉnh Yên Bái có tỉ lệ thấp nhất (5.6%) những người tự đánh giá là “nghèo lại có tỉ lệ cao nhất (16%) số người tự đánh giá mức sống là “giàu” Như vậy, các đia phương khác có cấu nghèo, trung bình và khá giả không giống Mặc dù đời sống người dân đã được cải thiện rất mạnh mẽ, đến năm 2009 mới chỉ có rất ít người tự đánh giá mức sống “giàu có”, còn lại đa số tự đánh giá có mức sống gia đình bình thường Bảng Tỉ lệ tự đánh giá mức sống nghèo, trung bình, khá, giàu phân chia theo địa phương Tự đánh giá Yên Bái Hà Nam Đà Nẵng Tp Hồ Chí mức sống của Minh hộ gia đình Nghèo Trung bình Khá Giàu Tổng cộng 5.6 78.4 16.0 100.0 11.2 80.0 8.0 0.8 100 9.6 84.8 5.6 100.0 29.6 66.4 4.0 100.0 94 Phụ lục Hộp Đặc điểm kinh tế - xã hội của xã Minh Bảo, tỉnh Yên Bái Xã Minh Bảo thuộc thành phố Yên Bái, tiếp giáp với phường thành phố xã huyện Yên Bình huyện Trấn Yên, xã có tuyến đường Thanh Liêm chạy từ Km Đại Đồng (huyện Yên Bình), có đường liên thôn, liên xã Minh Bảo có diện tích 1.554ha, chia thành đơn vị hành cấp thôn Dân số có 837 hộ 3.235 nhân khẩu, có 43 hộ công giáo, 11 dân tộc anh em làm ăn sinh sống Minh Bảo xã nông, chủ yếu trồng lúa, rau màu, nhân dân canh tác chè, trồng cây, khai thác gỗ, phát triển chăn nuôi gia súc, gia cầm thủy cầm Trên địa bàn xã Minh Bảo có 13 đơn vị doanh nghiệp, xã có điều kiện thuận lợi để phát triển kinh tế, văn hóa xã hội, song nơi thuận lợi để tệ nạn xã hội xâm nhập, phát sinh Xã chưa có hoạt động can thiệp Hộp Đặc điểm kinh tế - xã hội của xã Văn Xá, huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam Xã Văn Xá có 7454 người với 2773 hộ gia đình Xã chia làm thôn (Điền Xá, Chanh Thôn, Đặng Xá, Trung Đồng) Số người độ tuổi lao động xã 2850 người đó số người làm công nghiệp chiếm 10%, dịch vụ 20% và nông nghiệp chiếm 70% Tổng số vốn đầu tư địa bàn bình quân hàng năm 35 tỷ đồng, giá trị sản xuất ngành công nghiệp tiểu thủ công nghiệp 4100 triệu đồng Giá trị hàng xuất 1500 triệu đồng, tổng thu ngân sách thường xuyên xã 510 triệu đồng, tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân hàng năm 7% Thu nhập bình quân đầu người 7.1 triệu đồng Tổng sản lượng lương thực có hạt bình quân 4.980 tấn, lương thực bình quân đầu người 618kg Tỉ lệ hộ nghèo giảm từ 15% năm 2009 xuống còn 6.65% giữa năm 2010 Hộp Đăc điểm kinh tế xã hội Phường Hòa Thọ Tây, thành phố Đà Nẵng Toàn xã có trường tiểu học nằm cạnh Ủy ban Nhân dân xã Phường Hòa Thọ Tây thành lập vào năm 2005 sở xã Hòa Thọ Tây chuyển lên phường Toàn xã có tổ hòa giải rải cho thôn, trung bình thôn có tổ hòa giải, riêng thôn Chanh Thôn đông Phường HòacóThọ 28 tổ dân phố, với 2458 hộ dân Trong số hộ nghèo theo tiêu chí có 398 hộ, dân số tổTây hòacó giải chiếm 16,7% Dân cư Phường Hòa Thọ Tây không đồng nhất, có nhiều người nơi khác di cư đến tìm việc Xã , huyệ n Kim Bảđất ng,định thuộcư c địa làmVăn thuêXá nhà ở, mua lâubàn dài.dự án Gencomnet/SDC chưa có hoạt động can thiệp Mà xã Đồng Hóa của huyện Kim Bảng mới có hoạt động can thiệp Phường có 28 tổ dân phố với 18 chi đảng, 18 chi hội phụ nữ, chi hội cựu chiến binh 18 chi hội người cao tuổi, đoàn niên Toàn phường có 18 tổ hòa giải, tổ hòa giải thuộc liên tổ dân phhoos, tổ hòa giải thuộc liên tổ dân phố, số lại tổ dân phố có tổ hòa giải Tổ trưởng tổ hòa giải Trưởng Ban công tác mặt trận kiêm nhiệm (thành phần tổ hòa giải xem chi tiết báo cáo) Địa bàn Phường Hòa Thọ Tây đà chuyển đổi từ xã sang phường, sở hạ tầng yếu kém, đời sống nhân dân nhiều khó khăn Nghề nghiệp: - Có 40% số hộ sản xuất nông nghiệp - 30% số hộ buôn bán kinh doanh - 30 % cán công chức nhà nước 95 Hộp Đăc điểm kinh tế xã hội xã Bình Chánh, huyện Bình Chánh, thành phố Hồ Chí Minh Xã Bình Chánh nằm phía nam huyện Bình Chánh (Tp Hồ Chí Minh) cách trung tâm huyện Bình Chánh khoảng 7-8km Xã Bình Chánh giáp với Thị trấn Tân Túc phía Bắc, giáp với xã Tân Quý Tây phía Đông, giáp với xã Phước Lý Mỹ Yên (huyện Bến Lức tỉnh Long An) phía Nam Đông Nam, xã Tân Bửu (huyện Bến Lức tỉnh Long An) phía Tây Trước 30/4/1975 xã Bình Chánh quận lỵ Quận Bình Chánh thuộc tỉnh Gia Định Diện tích tự nhiên xã Bình Chánh 814 ha, diện tích canh tác 180 Dân số xã Bình Chánh: theo số liệu công an xã tính đến ngày 16/62010, địa bàn xã Bình Chánh có 4055 hộ với 22.126 nhân khẩu, cư trú ấp với 119 tổ dân phố Với số lượng dân số nhiều vậy, Bình Chánh xã có dân số đông huyện Bình Chánh Đó chưa kể đến số lượng công nhân làm việc xí nghiệp, sở sản xuất tạm trú Trên địa bàn xã có 231 doanh nghiệp, thương mại dịch vụ, 1084 hộ kinh doanh cá thể; 02 chợ Mức sống người dân xã Bình Chánh thuộc loại so với 15 xã, thị trấn huyện Bình Chánh Trên địa bàn xã có Trường Mầm non ( có trường tư thục); Trường tiểu học, trường Trung học sở Trường trung học phổ thông Toàn xã có chùa, tịnh thất, nhà thờ Công giáo, đình miếu Đình Bình Trường UBND thành phố Hồ Chí Minh công nhận di tích kiến trúc nghệ thuật cấp thành phố ngày 01/02/2005 96 [...]... có gia đình, Hà Nam) ”Rượu chè về đánh vợ con Cãi nhau chửi nhau trong gia đình Đánh vợ chửi "vợ, mắng con là bạo lực gia đình. ” (TLN nam giới có gia đình, Hà Nam) Ngoài ra, một số người cũng đã đề cập đến các hình thức của bạo lực gia đình liên quan đến bạo lực thể chất và bạo lực tinh thần Bạo lực gia đình đã không đơn thuần xảy ra giữa chồng và vợ mà còn đối với các thành viên khác trong gia đình. .. ra đánh nhau là bạo lực gia đình (TLN phụ nữ có gia đình, Hà Nam) ”Theo em nghĩ thì trước hết nó nằm trong phạm vi một gia đình Có thể là từ thế hệ trước, trong gia đình có thể là vợ chồng với con cái, hay ông bà với con cái Và bạo lực gia đình nó thể hiện mối quan hệ giữa mọi người trong gia đình có thẻ do mâu thuẫn hay do vấn đề gì đó trong gia đình không giải quyết được dẫn đến bạo lực gia đình ... đúng hành vi bạo lực gia đình Câu hỏi nghiên cứu tiếp theo là có bao nhiêu phần trăm nam và nữ nhận biết chính xác những biểu hiện của hành vi bạo lực gia đình Đây là điều quan trọng bởi vì người dân có hiểu biết đúng về bạo lực gia đình thì mới có khả năng phòng tránh và ngăn chặn bạo lực gia đình Để tìm hiểu vấn đề này, tám loại hành vi bao lực gia đình với các mức độ và hình thức biểu hiện khác nhau... (TLN phụ nữ có gia đình, Hà Nam) “Em chỉ nghĩ đánh đập đến thể xác gây thương tích thì mới là bạo lực gia đình ( nữ, Yên Bái) Cũng có phụ nữ không biết thế nào là bạo lực gia đình: “Những hành vi nào được coi là bạo lực gia đình ư Tôi không biết” (nữ, 32 tuổi, học vấn lớp 1, TP Hồ Chí Minh) Đa phần những người tham gia thảo luận nhóm đều cũng có chung quan điểm: bạo lực gia đình là bạo lực giữa chồng... tình huống bạo lực gia đình với tư cách là người bị bạo lực gia đình hoặc chứng kiến nên tỉ lệ nữ cao hơn tỉ lệ nam trong việc nhận biết đúng về hành vi bạo lực gia đình Loại hành vi bạo lực gia đình khó nhận biết nhất là “Không quan tâm đến các thành viên trong gia đình : chỉ có 50.2% số người được hỏi nhận biết đúng Có thể giải thích tỉ lệ gần như 50/50 số người hiểu đúng về hành vi bạo lực này là... lực gia đình cực kỳ nghiêm trọng, nghiêm trọng và ít nghiêm trọng Tương ứng với mỗi loại bạo lực này có những cách thức, biện pháp phòng, chống phù hợp cần phải tính đến khi thực hiện Luật PCBLGĐ ở địa phương PHẦN 3 THỰC TRẠNG BẠO LỰC GIA ĐÌNH I Hiểu biết về luật phòng chống bạo lực gia đình 14 I.1 Hiểu biết của người dân về Luật Phòng chống bạo lực gia đình Luật. .. niệm công cụ: Bạo lưc gia đình: Luật phòng chống bạo lực gia đình được quốc hội nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ban hành ngày 21/11/2007 định nghĩa: Bạo lực gia đình là hành vi cố ý của thành viên trong gia đình gây tổn hại hoặc có khả năng gây tổn hại vể thể chất, tinh thần, kinh tế, đối với thành viên khác trong gia đình Về mặt hình thức, có thể phân biệt bạo lực gia đình thành... và vợ, bạo lực gia đình xuất phát từ những mâu thuẫn trong gia đình không giải quyết được 18 ”Theo em hiểu là bạo lực gia đình là vấn đề của nhiều người, tức là chồng đối xử với người phụ nữ dùng bạo lực, hành động để áp dụng lên chị em phụ nữ, đánh đập các chị em phụ nữ (nhóm nữ thanh niên chưa có gia đình) Không, nhiều cách nó dẫn đến cãi nhau chứ, nhiều cái nó gây nên cãi nhau là bạo lực gia đình, ... của cán bộ và người dân về bạo lực gia đình Thảo luận nhóm lãnh đạo cho thấy, ngay cả cán bộ lãnh đạo cũng cho rằng việc xô xát bình thường chưa được coi là bạo lực gia đình, những hành vi đánh đập, gây thương tích nặng mới được coi là bạo lực Xô xát bình thường, bạo lực gia đình chưa có mấy Vợ chồng phải đánh đập nhau mới bạo lực gia đình, gây thương tích nặng, vợ chồng cãi vã... đề xuất những kiến nghị cho việc hoàn thiện khung pháp lý và các giải pháp đối với các bên liên quan để nâng cao hiệu quả thực hiện Luật “Dự án phòng chống Bạo lực gia đình thông qua nghiên cứu, can thiệp và vận động chính sách”, do Cơ quan Hợp tác và Phát triển Thuỵ Sỹ (SDC) tài trợ cho GENCOMNET, thực hiện trong giai đoạn 2007 – 2011, đã tác động thúc đẩy việc thực thi Luật PCBLGĐ đối với một số địa