BỘYTÈ TRƯỜNG ĐẠI HỌC Dược HÀ NỘI CAO THỊ MINH HÒA ■ BƯỚC ĐẦU NGHIÊN cứu TẠO CHÊ PHẨNI LEPTIN V HỌC (KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP Dược sĩ KHÓA 2004 - 2009) Người hướng dân : TS Nguyễn Văn Rư DS Nguyễn Thị Mai Hưcmg Nơi thụrc : Bộ môn sinh hóa, Trường ĐH Dược Hà Nội Tbời gian thực : Từ tháng đến tháng năm 2009 HÀ NỘI - 2009 LỜI CẢM ƠN Tôi xin bày tỏ íòng biết ơn chân thành sâu sắc tới titầy giáo Ts Nguyễn Văn Rư cô giáo DS Nguyễn Thi Mai HüO'fíg, Bộ môn Sình Hóa, trường Đại học Dirơc Hà Nôi, ngưừi trưc tiếp hướng dẫn y tân tình giúp đỡ tạo điều kiện thuận lợi để giúp hoàn thành khóa luận Tôi xin chân trọng cám ơn thầy cô Bộ môn Hóa sinh, trường Đại học Dược Hà Nội nhiệt tình giúp đỡ tạo điều kiện thuận lợi để tôĩ hoàn thành khóa luận Tôi xỉn trân trọng cảm ơn Ban giám hiệu, Phòng đào tạo, cấc phòng ban , thầy cô giảo irirờng Đại học Dược Hả Nội tạo điều kiện thuận lợi cho suốt thời gian học tập vờ í hời gian làm khóa luận, Cuối lôi.xin bãy tỏ iòng biết ơn chân thành, sâu sắc tói gia đình tôi, người nuôi dưỡng, dạy chăm lỡ sảng vả học ìập Hà Nội, ngày 10 tháng tíânt 20Ữ9 Cao Thi Minh Hò aMUC LUC » • - tĐẶT VÁN ĐÈ Hiện nay, tình hỉnh bệnh rối loạn lipid máu, đái tháo đường, ung thư, tăng huyết áp, xơ vữa động mạch phổ bién trẽn giới Có nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh đó, đọ béo phì nguyên nhân đáng quan tâm Béo phì bệnh phổ biến với phát triền xã hội chất lượng sống nâng cao, Ở Mỹ có 50% số người đản thừa cân 30% mắc bệnh béo phi, Châu Au có 50% số dân thừa cân tỷ !ệ lên đến 70% vòng 30 năm tới Mỗi năm có khoảng 300.000 người chết mà nguyên nhân đo bệnh béo phì, Tại việt Nam tỷ lệ thừa cân béo phì trẻ em khoảng 4% (Hà Nội? 1995) 10,7% Tp Hồ Chí Minh (2000) Béo phi tình trạng tăng trọng đo tăng khối lượng mỡ Mô mỡ biét đến quan nội tiết chuyến hóa chủ động cao chức nội tiết, mô mỡ gia tăng béo phì lẳng đọng mỡ nội tạng liền với đề Ịtháng insulin, tảng glucose, rối loạn lipid, tăng hưyếí áp, tình trạng tiền viêm, tiền tẳc mạch Te bào mơ tiết hormon leptin, adiponectin, tiết nhiều chất protein khác Leptin lần phát vào năm 1994 lả homion peptiđ tiết mô mỡ, có vai trò quan trọng điều hòa thể trọng, đỉều hòa chức sinh sản, tác dụng trẽn tim mạch, bệnh sinh đái tháo đường nhiều tác dụng kMc Năm 1998 leptin thử nghiệm trẽn người tác dụng giảm cân Tại Vỉệt Nam leptin nghiên cứu đê úmg dụng chăn nuôi Để tỉm hiểu tiến hành nghiên cứu sử dụng hormon leptin điều trị, đà thực đề tài “Buỏc đầu nghiên cứu tạo chế phẩm leptin y học” với mục tiêu sau: 3 L Tint hiếu chắt nguồn gốCy tác động ỉeptin ữớỉtg CO'thê Bước đầu tiến hành chiết tách protein tù tai lợn đế tạo chế phẩm leptin PHẢN I: TỎNG QUAN 1.1 LEPTIN VÀ HORMON POLYPEPTID 1.1.1 Nguồn gốc, cấu tạo đặc điểm ỉeptin Leptỉn phát năm 1994 từ chuột, Từ ỉeptin có nguôn gôc Hy Lạp: leptos có nghĩa gầy, hormon với cấu tạo protein cỏ vai trò quan trọng điều hòa trọng lượng co thể? chuyển hóa chức sinh sản [6], [13] Leptin lả polypeptid gồm 167 acid amin, có khối krợng 16-kDa có cấu trúc tương đồng với- cytokin [6] Leptin tiết chủ yếu từ mổ mỡ, nồng độ leptin tiết tỷ lệ với khối lượng mô mỡ tình trạng dinh dưỡng, lượng nhỏ leptin tiết từ biểu mô dày thai [8] 4 Có nhiều yếu tổ ảnh hưởng đến tiết ỉeptin: > Các yếu tố làm tăng tiết leptin như: insulin, glucocorticoid, estrogen > Các yếu tố làm giảm tiết leptỉn như: androgen, acỉd béo tự do, GHL Nồng độ leptin máu chịu ảnh hưởng horrnon sinh dục Ớ nam giới leptin máu thương thấp hon nữ, Sự điểu trị testosteron thay người già nam giới thiểu androgen làm giảm leptin [11] Thụ thể leptin thuộc liên họ lớp I thụ thể cytokỉn, phân bố chủ yếu vùng đồi, có vai trò quan trọng trang điều hòa thể trọng Thụ thể leptin tìm thấy ngoại biên tế bào nội mạc mạch máu, lympho T Người ta tìm thấy typ thụ thể (từ LepRa đến LepRí) [26] 1.1.2 Tác dụng sính iý leptin LI.2.1 Cítửc điều hòa thếirọng leptìn 5 Leptin có vai trò quan trọng điều hòa thể trọng, thông qua vùng đồi leptin điều chỉnh thái độ ăn uống đói, thân nhiệt tiêu hao lirợng Thí nghiệm chích leptin hàng ngày cho chuột làm giảm ăn cách trầm trọng sau vài ngày làm thể trọng giảm đến 50% sau tháng Sự giảm thể trọng giải thích kết hợp tác dụng [11], [16], [12] > Giảm đói tiêu thụ thức ăn, qua trung gian phàn ức chế hoạt động neuropeptid Y (NPY) agouti — reĩate peptid (AgRP) đồng thời tăng cường hoạt động alpha — melanocortin stimulating hormon (AMSH) NPY AgRP chất kích thích mạnh ăn uống > Gỉa tăng tiêu hao lượng, đánh giá thông qua tiêu thụ oxy tăng, thân nhiệt cao giảm khoỉ lượng ITÌÔ mỡ ĩChác vớt giảm cân ăn kỉêng làm giảm khối mỡ khối nạc (cơ)? giảm cân chích leptin làm giảm khối mỡ mà tác dụng làm giảm khối nạc Nhumg chế tác dụng leptin lẽn chuyên hóa phức tạp người ta chưa hiểu rõ đầy đủ Ngoài vai trò vùng dươi đồi vùng ngoại biên gồm tế bào beta ả tụy tạng có vai trò [11T [ỉ6], [24] 6 Leptin máu giảm nhanh chóng hạn chế calori giám cân, Sự giảm leptin kèm với đáp ứng sinh lý đói tăng ngon miệng giảm tiêu hao lượng, béo phl leptỉn tăng cao đẻ kháng leptin Dù leptin tăng cao nội sinh điều trị với leptin ngoại sinh không làm giảm cân tình trạng đề kháng Cơ chế đề kháng leptin chưa rõ, dường khiếm khuyết thông tin từ leptin vận chuyên qua hàng rảo inốu mão [11] 1.1.2.2 Chức điểu hòa sinh sản ỉepíin Từ lâu người ta biết ràng thiếu ăn làm giảm chức sinh sản Ở phụ nữ có lượng mở thể thấp chu kỳ kinh nguyệt đừng lại Ớ súc vật thiếu ăn người ta ghi nhận tượng tương tự Biểu dậy thường liên quan đến tuổi tình trạng thể [15] Nồng độ leptin thấp người súc vật có lượng mỡ thể thấp, chúmg tỏ leptin có vai trò điều hòa chức sinh sản Tác dụng phần leptin có khả tăng tiết hormon giải phong hormon hương sinh dục (Gonadotropin-releasing hormon: GnRH) từ làm tăng tiết hormon kích sinh nang noãn (Follicle-stimulating hormon: FSH) hormon kích sinh hoảng thể (Luteinizing hormon; LH) từ thủy trước tuyến yên [20] Vai trò leptin Hên quan đến chức nảng sinh sản trước hết thể qua tượng dậy thỉ Thí nghiệm chuột giai đoạn tiền dậy điều trị với leptin nhàm mục đích tăng cân, người ta ghí nhận đuợc khả sinh sản dậy xuất sớm so với lô 7 chứng Ngoài ra, người bị đột biến bất hoạt gen thụ thể leptin không nhừng bị béo phì mà bị không dậy [15], [19], [20], 1.1.2.3 Chức nội tiết - thần kinh khác Ngoài hiệu điều chỉnh lượng, chức sinh sản, leptin điều hòa chức thần kinh nội tiết hệ nội tiết Thiếu leptin lảm tăng hoạt động trục đồi - yên - thượng thận ức chế trục đồi - yên - giáp trục sinh dục Leptin làm giảm cortison, ức chế tiết CRH đồi stress Cơ chê tác dụng tăng hoạt trục thirợng thận chưa rõ Leptin bình thường hóa nồng độ hormon giáp bị thấp thiếu leptin trước đó, phần kích thích tiết tăng tác dụng TRH từ vùng đồi Ngoài tác dụng kích thích đậy nêu trên, dùng leptin thay thê lúc đói ngăn chặn thay đôi trục sinh dục trục giáp trạng đói người bình thường Leptin có tác dụng trực tiếp lên thự thể leptĩn ngoại biên buồng trứng, tinh hoàn, tiền liệt tuyến, thai [21], [7], ĩ 1,2,4 Tác dụng tim mạch ỉeptin Leptin góp phần làm tăng huyết áp thông qua hoạt hóa giao cảm, leptin lảm tăng tái hấp thu Natri thận từ dó làm tăilg thể tích máu góp phần làm tãng thêm huyết áp Ở bệnh nhân béo phì leptin máu tăng bị đề kháng tác đụng phương điện làm giảm cân* Sự đề kháng có tính chất chọn lọc bệnh nhân béo phì kèm với tình trạng tãng leptin máu gây thêm tác dụng bất lợi tim mạch bệnh nhân béó phì [20], [16] bệnh nhân béo phì, thuờeg có đề kháng insulin dỏ hỏrmởiì khác tiết từ mô mơ 8 gây hiên tượng tăng insulin máu, thân insulin máu tăng kích thích hệ giao cảm tăng giữ Natri làm tăng huyết áp Nhỉều protein hệ RAS sản xuất từ mô mỡ trực tiếp làm tăng huyết áp [16], [10] Từ biểu xuất lúc bệnh nhân béo phì gây nên hậu xấu tim mạch, Tỷ lệ tăng huyết áp cao đối tượng béo phì L 1.2.5 Leptin đái íháơ đường Leptin điều hòa đường máu thông qua đường khác nhau: > Kiếm soát ngon miệng tích trữ lượng > Thông tin cho gan cần sử dụng glucose dự trữ Cả đường leptĩn bị phá vỡ từ dẫn đến bệnh đái tháo đường Nghiên cứu qua 15 năm từ tác giả R.Baumgartner cộng chứng minh nồng độ ỉeptin tương quan chặt chẽ vớỉ đề kháng insulin người giả Nhiều nghiên cứu khác đă chứng minh có the leptin đỏng vai trò bệnh sinh hội chửng chuyển hóa* 9 *■> Các tác dụng khác Leptin có nhiều vai trò nội tiết khác như: điều hòa chức miễn dịch, tạo huyết, tân tạo máu, phát triển xương [22], [16] > Leptin binh thường hóa chức miễn địch bị ức chế suy diiih dưỡng thiếu leptin Leptin thúc đẳy tăng sinh vả biệt hóa tế bào tạo máu , thay đổi sản xuất cytokin tế bào miễn dịch, kích thích phát triển tế bào nội mạc mạch máu, tân sinh mạch máu, đẩy nhanh ỉành vết thương [22] > Thiểu leptin làm tăng khối xương đối tượng tảng cortison máu suy sinh dục, tác động thông qua vùng bụng đôi Vùng bụng đồi có đáp ứng với leptin lại ảnh hưcmg lên hoạt động hệ thần kinh thực vật Nhiều nghiên cứu cho thấy leptin làm giảm khối ỉượng xương cách gián tiếp thông qua hoạt hóa hệ thần kinh thực vật Rổ ràng leptin có nhiều chức nội tiết khác vai trò điều chỉnh lượng [16], [23], 1.2.3 Hormon polypeptid chất leptin 1.2,3 ỉ Định nghĩa Hờrmon đặc điếm hệ thống nội tiết Định nghĩa hormon: Hormon chất dẫn truyền thông tin hỏa học có chất 10 10 Bảng 2.5; Kết tủơ ỉèptỉn amonisưlphat 40% Qua bước két tủa tỉ lệ thu hồi đạt 85,27 % • Sơ đồ đông khô protein - leptin tạo chế phẩm thô (chế phấm đông khô) *1* Mô tả trình đông khô: - Pha chế hỗn dịch theo tỉ lệ lg kết tủa protein - leptỉn với 5ml đệm Sau hút xác l mỉ hỗn dịch pha loằng cho vào lọ thủy tinh dùng để đông khô, đặt lọ vào khay - Đưa khay vào tủ lạnh, đông lạnh nhiệt độ - 40()c, tốc độ làm lạnh khoảng l°Cj thời gian khoảng lh - Sau chế phẩm đông rán hoàn toàn, đưa chế phẩm vào buồng đông khô, hút chân không đến áp suất khoảng 0,1 mbar, nhiệt độ condensor khoảng -45ỡc, thời gian 24h - Tiếp tục tãng nhiệt độ giá lên tới nhiệt độ (-40)- (-50°C), trì áp suất nhiệt độ buồng ngưng, thời gian sấy 48h - Lẩy vỉ thuốc khỏi khay, cho vào túi PE, đặt bình hút ẩm có chứa vôi sống dể bảo quản Tiến hành hòa tan chế phẩm đông khô đo quang, ta thu kết quả: tổng số protein 390mg Như từ lg bột đông khô pha loãng với ml đệm, tiến hành đo quang thu 130,00 ml/ml protein Do Ig bột đông khô có 650,00 mg protein Bảng 2.6: Protein íống sơ chế phẩm protein - ỉepíin dung dịch chế phẩm đồng khô protein tống sô (mg) ■ protein tổng số (mg> Chế phẩm Chểphầm dungdịch đông khô 394 393 392 391 390 389 388 Hình 2.6: So sảnh heợng protein tổng số chế phẩm protein - íeptin dung dịctĩ với chếphấm đông khô Nhận xét: Tổng lượng protein cùa chế phẩm dung dịch ché phẩm đông khô khác Nhưng khác không đáng kế Nguyên nhân có thề trình đông khỏ, việc để vỉ thuốc bình ngưng thời gian dài làm protein - ỉeptin trào bọt vạy mà tổng lượng protein - leptin chế phấm đông khô bị giảm so với chế phẩm dung dịch 2.2.4 Tách protein — lepfin bàng sắc kí lọc gel Tiến bành lọc gel cột sephadex G75 kích thirớc 18 X lcm Nạp lml CF thu phân đoạn từ 15 — 18 ml Đo nồng độ protein, Ket ghi bảng Kết cho thấy qua giai đoạn tỉnh chế phương pháp lọc gel, tử 111,83 ml protein ban đầu thu 13,97 mi 2.2 BÀN LUẬN 2.3.1 Tại lựa chọn tai lọn để chiết xuất leptin? Các công trình nghiên cửu khảm phá leptin mở nhiều hứa hẹn phương pháp điều trị béo phì Tác dụng leptin như: chức điều hoà thể trọng, chức sinh sản, chức nội tiết thần kinh khác; bên cạnh có chức khác điều hòa chức miễn dịch, tạo huyết, tân tạo máu phát triển xương Trên thể giới đă có nhiều công trình nghiên cứu hormon Tuy nhiên Việt Nam số lượng công trình hạn ché* công trình chủ yểu lĩnh vực nông nghiệp nghiên cứu đa hình kiểu gen leptin liên quan đến tính trạng kinh tế số giống lợn nuôi Việt Nam Như biết hiệu ngành chăn nuôi nhìn chung phụ thuộc nhiều vảo tốc độ tăng trọng, sản lượng thịt, sữa khả nãng sinh sản loài vật nuôi, Các tính trạng lỉên quan tớỉ chất lượng thịt: tỷ lệ nạc, độ dày mỡ lung, độ mềm, màu sắc độ thịt khả nàng tăng trọng ,, quan tâm nghiên cửu Trong loải vật nuôi Việt Nam, lợn íoàĩ quan trọng Thịt lợn chiếm khoảng 76% tống số loại thịt tiêu thụ Việt nam Các biện pháp kỹ thuật truyền thống thụ tinh nhân tạo, cấy truyền phôi? thay đổi điều kiện chăm sóc, nuôi dưỡng, cải tiến chất lượng thức ăn, lai tạo, thủ y nâng cao đóng góp lớn vào việc cải tạo nâng cao tầm vóc, suất giống lạn nuôi Việt Nam phần đáp ứng cầu thi trường Tuy nhiên phương tiện chủ yếu để cải tiến suất vật nuôi lả chọn lọc di truyền Hiệu chọn lọc phụ thuộc vào độ xác đánh giá di truyền Các kỹ thuật di truyền phân tử cho phép điều khiển gen, phân tích hệ gen, chọn lọc trực tiếp tính trạng mong muốn vật có quần thể mức độ phân tử Kỷ thuật giữ vai trỏ cho việc chọn giống vật nuôi mức độ phân từ tương laĩ Phương pháp phân tích trực tiếp gen khẳc phục nhược điểm cách chọn lọc truyền thống phân tích dựa vào hệ phả, hay moỉ quan hệ hệ phả, tức cần phải theo dõi dải hom qua nhiều hệ nhiều trường hợp đặc đỉểm ngoại hình không tương ứng vớỉ kiểu gen nên kết chọn lọc không xác, Nhờ thành tựu chương trình giải mã gen ỉợn phát triển mạnh mẽ cúa kỹ thuật di truyền phân tử, có nhiều thị di truyền phân tử liên quan tới tính trạng có ý nghĩa kinh tế lợn tốc độ sinh trưởng, tỷ lệ nạc mỡ, khả sinh sản, chống chịu bệnh xác định Một gen quan trọng nghiên cứu lợn lả gen LeptiĩL Như vậy, có the nói gen leptin gen liên quan tới tính trạng chất lượng thịt lợn khả tăng trọng lợn Lý chủ yếu khiến chủng quyêt định lựa chọn tai ỉợn đẻ nghiên cửu ỉằ do: - Trong điều kiện hạn chế phòng thí nghiệm nguyên liệu tai lợn dễ kiểm, mặt khác mẫu mô tai lợn tương đối dễ bảo quản cónhững trình trước nghiên cứu Đe tài nảy mang tính chấtbước cứu đề từ tạo sở cho nghiên cửu sâu công đầunghiên - Mặt khác môi trường kiềm proteỉn - leptìn tan tốt, việc thực nghiệm cho thấy chứng chiết xuất protein “ leptin pH kết thu proteỉn tổng lượng cao Chính mà lựa chọn chiết tách protein - leptin dùng đung dịch đệm pH 2.3.2 chiết tách, tinh chế leptin từ tai lọn Leptin nghiên cứu nhiều thể giới, Việt Nam chủ yếu nghiên cứu nông nghiệp Đe tài sử dụng phương pháp nghiên cứu hòa tan — kết tủa muối phương pháp sắc kí lọc gel đe chiết tách tinh chế ỉeptin từ tai lợn Ket thu chế phẩm leptin thô CF ỉeptin tinh chế RF Nhưng nghiên cứu giai đoạn bước đầu nghiên cứu nên chủng xác định tổng luợng proteỉn mà chưa tiến hành thử nghiệm hiệu giảm béo hormon động vật thí nghiệm Neu có điều kiện thời gỉan ta sử dụng phương pháp chiết tách khác đề so sánh thấy đuợc kết phương pháp như; > Phương pháp tách chiết ADN > Phương pháp nhân gen (PCR) > Phương pháp điện di 2.3*3 vấn đề dạng chế phẩm ỉeptin dung dịch chế phẩm leptin đỏng khô Đông khô trình í oại bỏ nước chế phẩm sau đông lạnh cách đặt chế phẩm vào buồng chân không Điều kiện cho phép nước chuyển trạng thái từ rắn sang thể mà qua thể long trung gian Chúng tiến hành chiết tách protein leptin từ tai lạn thu dạng chế phẩm leptin dung dịch chế phầm leptin đông khô Chể phẩm đông khô có ựu điếm là: — Cải thiện độ hòa tan dược chất trình đông khô làm thay đổi trạng thái kết tinh dược chất Dược chất chuyển phần sang dạng vô định hình độ tan tăng lên — Quá trình thăng hoa nước tạo lỗ xốp cấu trúc sản phẩm đông khô, làm tăng khả hút nước sản phểm hòa tan Do làm tăng tốc độ hòa tan sản pham đông khô — Quá trình loại bó nước đuợc tiến hành diều kiện nhiệt độ thấp vỉ tránh phân hủy chất Điều quan trọng với leptin hormon có chất protein không bền với nhiệt độ cao Tuy nhiên nhừng ưu điếm trẻn kỳ thuật đồng khỏ có nhược điểm là: — Đòi hổi thiết bị đặc biệt Ọuá trình đông khô tốn thời gian có nhiều thao tác thủ công.PHẦN III: KÉT LUẬN VÀ ĐÈ XUẤT KẾT LUẬN - Leptin hormon có chất protein, có khối lượng phân tử 16000 Da, sinh chủ yếu tế bào béo, có vai trò quan trọng điều hòa thể trọng béo gầy thể tham gia điều hòa số chức khác thể - Đã sử dụng hai phương pháp chiết tách ieptin là: hòa tan - kết tủa tạo chế phẩm leptin thô có hàm ỉượng protein 131,14 mg/ml phương pháp đông khô đê tạo chê phảm leptin dạng bột đông khỏ có hàm lượng protein 650,00 mg/1 gam bột - Đã sử dụng phương pháp sắc kỷ lọc gel để tinh ché tạo chế phẩm leptin có độ tinh khiết cao với proteỉn có khối lượng phân tử từ 15000 - 16000 Da ĐÈ XUẨT Tiếp tục nghiên cứu để tạo- chế phẩm ỉeptin dùng cho ngành dược, tiêu chưấn hóa thử nghiệm khác tạo inột loại thuốc có khả làm giảm béo phì .TÀI LIỆU THAM KHẢO Tài liệu tiếng Việt: Bộ môn Hóa Sinh - Trường ĐH Dược Hà Nội (2004), Hoả Sinh học, Trung tâm thông tin thư viện Đại học Dược Hà Nội, tập Viện chăn nuôi (1998^ Kêt nghiên cửu khoa học kỹ thuật chân nuỏi 1996-1997, Nhả xuất nông nghiệp, Hà nội Vũ Đình Vinh, Đặng Hanh Phức, Đỗ Đình Hồ, (1997), Kỹ thuật y sinh hóa, Trường ĐH quản y Lê Viết Ly (1999), Chuyên khảo bảo tần nguồn gen vật nuôi Ở4Ỉ Việt namy Nhả xuất Nỏng nghiệp, Hà nội Nguyễn Văn Rư (2002), Nghiền cừu tạo chê phẩm prơtease nguồn gốc động vật, thực vật ứng dụng phòng chống suy dinh dưỡng, Trưởng ĐH Dược Hà Nội Tài liệu tiếng Anh: Brennan A.M., Mantzoros c.s (June 2006), Drug Insight: the role ofleptm in human physiology and pathophysiology - emerging clinical applications, Nat Clin Pract Endocrinol Metab, p.318-27 Bjorbaek C., Kahn B.B ( 2004), Leptin signaling in the central nervous system and the periphery, Recent Prog Hör Res, p.305-331 Bidwell C.A., Ji s., Frank G.R., Cornelius s.G., Willis G.M., Spurlock M, (1997) , “Cloning and expression of the porcine obese gene” Animal Biotechnology, (2), p 191-206 Erlich H.A (1989), PCR Technology: Principles and Applications for DNA Amplification 10 Erin E ( 2004), Adipose tissue as an endocrine origan,Clinical endocrinology, p.25482556 11 Friedman J.M., Halaas J (1998), “Leptin and the regulation of body weight in mammals”, Nature, 395, p*763“770 12 Fruhbeck G ( 200J), The adipocyte: a model for intergration of endocrine and metabolic signaling in energy metabolism regulation, Am.J Physiol Endocrinol Metab, p,827-847 13 Gregreen E.D.* Maffei ML, Braden V.V** Proenca R., DeSilva U., Zhang Y., Chua S.C., Leibel R.L., Weissenbach J., Friedman J.M (August 1995) The hitman obese (OB) gene: RNA expression pattern and mapping on the physical, cytogenetic; and genetic maps of chromosome, Genome Res, p.5 14 Gray Fujioka K (1991), Use of relative weight and Body Mass Index for the determination of adiposity, J Clin Epidemiol, p.45-50 15 Hardge T., Kopke K., Wimmer K (1998), “Asociation between polymorphism of the Leptin gene (LEP) and perfomiace traits in a porcine resource family and in comercial outbred population11, Animal genetic, 29, p 60-74, 16 http://www.ebi.ac.uk and http://www.ncbi.nlm.nih.gov 17 http://en.wikipedia.org/wiki/Obesity 18 Innis M.A., Geifand D.H., Sninsky J.J., White T.J (1990), PCRprotocol: A Guide to Methods and Applications 19 Jiang, Z-H., Gibson, J.P (1999), Genetic polymorphisms in the leptin gene and their association with fatness in four pig breeds, Mammalian Genome, 10, p 191-193 20 Kennes Y.M., Murphy B.D., Pothier F., Palin M.-F., (2001), Characterization of swine leptin (LEP) polymorphisms and their association with production traits, Animal Genetics, 32, p.2l 5-218 21 Kuryl J., Kapela—Ski W., Fierzchala M., Bocian M., Grajewska S,, ( 2003 ), A relationship be/ween genotypes at the GH and LEP loci and carcass meat and fat deposition in pigs, Animal Science , 21, p 15-26 22 Neuenschwander S., Rettenberger, G., Mejjerink E., Jeejrb H., Stranzinger G (1996), “Partial characterization of porcine obesity gene (OBS) and its localization to chromosome 18 by somatic cell hybrids”, Animal Genetics, 27, p.275-278 23 Ruan H., Lodish H.F (2003/ Insulin res is fence in adipose tissue: direct and indirect effects ofTNFa Cytokine; Growth Factor Rev, p.447-455 24 Spurlock M.E., Frank G.R., Cornelius, S.G., G.M., Bidwell C.A (1998J, “Obese gene expression in porcine adipose tissue is reduced by food deprivation but not by maintenance or submaintenance intake”, The Journal of Nutrition, 128, p.677-682 25 Williams Don C., Whitaker J.R (1969), “Multiple molercular forms of Ficus glabra Ficin Theri separation and relative physical, chemical and enzymatic properties", Plant, 44, p 1574 - 1583 26 Wang M.Y., Zhou Y.T., Newgard C.B., Unger R.H (August 1996), A novel leptin receptor isoform in ratr FEBS Lett, p.87-90 27 Zou Y., Bian M., Yiang Z., Liu W., Xu X (1990), Compaction of four methods to generate immurtoreactive fragments of amurine monoclonal antibody OC859 againts human ovarian epithelial cancer antigen, Chin med Sci J, p.78 — 81 [...]... ít nhất 2 v ng chức năng: > V ng nhận dạng hormon > V ng phát tín hiệu lảm nhiệm v truyền tin song song v ỉ v ệc nhận dạng hormon 1*23>2 Cấu tạơ hóa học v phân loại hormơn v mặt hóa học có thể chỉa hormon thành 3 nhóm (bảng 1) peptid, amin v steroid Nhóm thử 4 mang tín hiệu ngoài tế bào là eicosanoid, đó là những chất có tác dụng tương tự hormon (hormonelike) nhưng hoạt động tại chỗ Ten viết tắt... do hoạt động thể lực kém hay do yếu tố di truyền v yếu tố xầ hội Nghiên cứu béo phì trở thảnh một đề tài khoa học nóng, một cục nam châm thu hút nhiều nhà khoa học dấn thân v o nghiên cứu để tìm ra cách điều trị 1.3.3 Điều trị béo phi 1.3.3 ỉ Chế độ ăn cho người béo phì Giảm nàng lượng của khấu phần ăn từng bước một, mỗi tuần giảm khoảng 300 kcal so v i khẩu phần ăn trước đó cho đến khi đạt nàng lượng... 6 tháng v các trường học phải cho trẻ tập thể dục hàng ngày từ v a phải đến tích cực • Bác sỹ nên giáo dục trẻ em v bố mẹ v dinh dưỡng khỏe mạnh v các thói quen hoạt động; chủ trương hạn chế tính sẵn có của việc chọn thức ăn lchông khỏe mạnh ở trường học; cấm quảng cáo khuyến mãi sự chọn lựa thức ãn không khỏe mạnh cho trẻ em v thiết kể những cộng đồng giúp tối đa các cơ hội để đi bộ v đi xe... mạch v nh, đái đường không phụ thuộc insulin, sỏi mật Ớ phụ nữ mãn kinh, các nguy cơ ung thư túi mật, ung thư v v tử cung tăng lên ở những người béo phì, còn ở nam giới béo phì thì bệnh ung thư thận v tuyến tiền liệt hay gặp hơn s Tỷ lệ từ vong cũng cao hơn? nhất là trong các bệnh kế trên Thừa cân v béo phì còn Làm giảm v đẹp cùa mọi người Rõ ràng v i một cơ thể phì nộn, béo phi làm giảm v đẹp... loại hormon theo cẩu tạo ơ • • 1.2.3.4 Hornton có bản chất protein v pơỉypeptid Thuộc nhóm này là những hormon của các tuyến yên, v ng dưới đồi, rau thai, tụy, cận giáp v hormon tiêu hóa Bảng L 2: Môt Sớ hờrntúỉt protein v pỡỉypepỉid Như v y, leptin là một horrrìon có bản chất là protein (polypeptid) có khối lượng phân tử là 16000 Da, ỉeptin được tiết ra chủ yếu ở tế bào béo v có vai trò quan trọng... năng lượng đưa v o một ngày ỉà 1500 kcaL •BMI từ 30-34,9 thì năng lượng đưa v o một ngày là 1200 kcal •BMI từ 35-39,9 thì năng lượng đưa v o một ngày là 1000 kcal •BMI > 40 thì năng lượngđưa v o một ngày là 800 kcal, Trong đó tỉ lệ nãng lượng giữa các chất là 15-Ỉ6% protein, 12-13% lipid, 71-72% glucid S Ăn ít chất béo, bột s Đủ chất đạm, vitamin, muối khoáng, cần bổ sung viên đa vitamin v vi lượng tổng... điểm những khuyến cáo, đánh giá, phát triển v hệ thống định lượng để mô tả độ mạnh của nhũng khuyến cáo v chất lượng của chứng cứ, nói chung là thấp hoặc rất thấp, Các ủy ban v các thành viên của Hội nội tiết v Hội nội tiết Nhi khoa Lawson Wilkins đã xem xét v góp ý v o những bản thảo ban đầu được phát triển qua hai cuộc thảo luận nhóm, nhiều hội nghị v nhừng thông tin email giúp đạt đến những... trẽn 25 là thừa cản v trên 30 là béo phL Đó là chỉ sổ dành cho người châu Âu v châu Mỹ, Đối v i người châu Á, BMI bình thường có giới hạn từ 18.5-23 Một đỉều cần chú ý nữa là v ng chất mỡ tập trung Mờ tập trung nhiều quanh v ng eo lưng tạo nên dáng người "quả táo tàu" thường được gọi ỉà béo kiểu "trung tâm", kiểu phần trên hay béo kiểu dáng đàn ỏng v mỡ tập trưng ở phần háng tạo nên v c người "hình... hoạt động thể lực v mua sắm ở các v ng í ân cận Như v y, chúng ta thấy rằng mục đích của các can thiệp trẻ em v người v thành niên béo phì là dụ phòng hoặc cải thiện các bệnh có liên quan đến béo phỉ, v dụ: không dung nạp glucose v đái tháo đường type 2, hội chứng chuyển hóa, rối loạn chuyến hóa lipid v tăng huyết áp, Chúng ta cũng nhận thấy rằng đỉều trị bằng thuốc (kết hợp v i thay đổi lối sống)... chi định v hỗ trợ sự thay đổi lối sống một cách tích cực, bao gồin chế độ ăn, hoạt động thể lực v các yếu tố hành vi • Những khuyên cáo chê độ ăn bao gôm tránh tiêu thụ các thức ăn nghèo dinh dưỡng, giàu calorie (v dụ: các đồ uống ngọt, hầu hết các “thức ăn nhanh” v các ỉoại bánh snack giàu calorie); kiểm soát năng lirợng nhập v o thông qua kiểm soát khấu phần ăn theo các Hướng dẫn của Viện Hàn ... cân Tại V ệt Nam leptin nghiên cứu đê úmg dụng chăn nuôi Để tỉm hiểu tiến hành nghiên cứu sử dụng hormon leptin điều trị, đà thực đề tài “Buỏc đầu nghiên cứu tạo chế phẩm leptin y học v i mục... động ỉeptin ữớỉtg CO'thê Bước đầu tiến hành chiết tách protein tù tai lợn đế tạo chế phẩm leptin PHẢN I: TỎNG QUAN 1.1 LEPTIN V HORMON POLYPEPTID 1.1.1 Nguồn gốc, cấu tạo đặc điểm ỉeptin Leptỉn... đầy đủ Ngoài vai trò v ng dươi đồi v ng ngoại biên gồm tế bào beta ả tụy tạng có vai trò [11T [ỉ6], [24] 6 Leptin máu giảm nhanh chóng hạn chế calori giám cân, Sự giảm leptin kèm v i đáp ứng sinh