Luận văn tốt nghiệp mục lục Trang mở đầu Lí chọn đề tài Mục đích nghiên cứu Nội dung nghiên cứu Khách thể, đối tợng phạm vi nghiên cứu Giả thiết khoa học Phơng pháp nghiên cứu Cấu trúc luận văn 1 2 3 Nội dung Chơng I: Cơ sở việc sử dụng MVT làm PTDH 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 Cơ sở khoa học việc sử dụng MVT làm PTDH Chức máy vi tính dạy học vật lý Các hình thức sử dụng máy vi tính dạy học vật lý Những hạn chế cần khắc phục sử dụng MVT làm PTDH Kết luận chơng I Chơng II: ý tởng s phạm việc Thiết kế BGĐT hỗ trợ 13 15 16 17 dạy học phần "Các định luật bảo toàn" 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 Lựa chọn công cụ thiết kế Bài giảng điện tử Vai trò máy vi tính phát triển giáo dục điện tử Thực trạng dạy học phần Các định luật bảo toàn Trong chơng trình vật lý 10 THPT Những ý tởng s phạm việc thiết kế giảng điện tử hỗ trợ dạy học phần "Các định luật bảo toàn" Xây dựng tiến trình giảng dạy phần "Các định luật bảo toàn" Kết luận chơng II 19 19 23 34 37 41 Chơng 3: sử dụng Bài giảng điện tử hỗ trợ dạy học phần "các định luật bảo toàn" chơng trình vật lý 10 3.1 3.2 3.3 Các giảng điện tử Sử dụng giảng điện tử hỗ trợ dạy học Kết luận chơng III Kết luận chung Tài liệu tham khảo Thái Thị Hà Phơng =1 42 68 68 70 71 Luận văn tốt nghiệp Thái Thị Hà Phơng =2 Luận văn tốt nghiệp Lời cảm ơn Tác giả luận văn xin chân thành cảm ơn Ban chủ nghiệm khoa, tổ PPGD, thầy cô giáo khoa Vật lý trờng Đại học Vinh Tác giả xin đợc bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc hớng dẫn tận tình thầy giáo hớng dẫn PGS.TS Nguyễn Quang Lạc TS Mai Văn Trinh giúp đỡ em suốt thời gian nghiên cứu hoàn thành luận văn Cuối tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn gia đình bạn bè giúp đỡ động viên hoàn thành luận văn Vinh, tháng năm 2004 Tác giả Thái Thị hà phơng Thái Thị Hà Phơng =3 Luận văn tốt nghiệp chữ viết tắt luận văn BGĐT Bài giảng điện tử CNTT Công nghệ thông tin GV Giáo viên HS Học sinh MVT Máy vi tính PPDH Phơng pháp dạy học THPT Trung học phổ thông SGK Sách giáo khoa PTDH Phơng tiện dạy học A mở đầu Lý chọn đề tài Trong năm gần đây, tin học phát triển mạnh mẽ tạo nên cách mạng lĩnh vực kinh tế, trị, xã hội Trong lĩnh vực giáo dục - đào tạo, nớc phát triển thực chơng trình tin học hoá nhà trờng Chơng trình không làm cho hệ lao động tơng lai thoát khỏi tình trạng mù vi tính mà nhằm biến máy vi tính thành PTDH nớc ta, Bộ trị thị 58 - CT/TW đẩy mạnh phát triển công nghệ thông tin phục vụ cho nghiệp: Công nghiệp hoá - đại hoá đất nớc Cùng với đổi mới, phát triển khoa học kỹ thuật, Đảng nhà nớc ta xác định cần phải có đổi nội dung, phơng pháp, hình thức đào tạo Thông qua việc sử dụng PTDH nâng cao chất lợng đào tạo, tạo điều kiện cho học sinh làm quen với PTDH đại, sản xuất tiên tiến Hiện nay, nớc ta viện nghiên cứu, trờng đại học, công ty hình thành nhóm nghiên cứu việc sử dụng máy vi tính làm PTDH, xây dựng phần mềm ứng dụng bớc đầu đem lại hiệu cao trình dạy học áp dụng thành tựu khoa học kỹ thuật hỗ trợ cho trình dạy học cách tốt để giáo viên học sinh làm quen với giáo dục điện tử góp phần đổi nội dung phơng pháp dạy học Thái Thị Hà Phơng =4 Luận văn tốt nghiệp nớc ta việc dạy học mang nặng tính chất thông báo, tái hiện, tình trạng dạy chay, học chay phổ biến trờng phổ thông học sinh thờng tiếp thu kiến thức cách thụ động không phát huy đợc tính tích cực học tập em Với đặc thù riêng môn vật lý đổi phơng pháp dạy học cách áp dụng thành tựu khoa học - kỹ thuật đặc biệt thành tựu CNTT làm PTDH đại điều cấp thiết Từ nhận thức vấn đề nh hớng tới tiến hành nghiên cứu thử nghiệm đề tài Xây dựng giảng điện tử phần Các định luật bảo toàn vật lý lớp 10 trung học phổ thông Mục đích nghiên cứu - Nghiên cứu bổ sung góp phần xây dựng sở lý luận việc sử dụng máy vi tính dạy học nói chung dạy học vật lý nói riêng - Đi sâu tìm hiểu chức PTDH máy vi tính dạy học vật lý, phần mềm dạy học, sử dụng phần mềm đại, dễ sử dụng để thiết kế giảng điện tử phù hợp với khả tin học giáo viên học sinh - Đi sâu nghiên cứu cụ thể nội dung, vị trí vai trò phần định luật bảo toàn chơng trình vật lý phổ thông - Thiết kế giảng điện tử hỗ trợ dạy học phần định luật bảo toàn sách giáo khoa vật lý 10 trờng trung học phổ thông đề xuất phơng án sử dụng chơng trình dạy học nhằm góp phần nâng cao chất lợng dạy học vật lý trờng THPT Nội dung nghiên cứu - Nghiên cứu sở lý luận sở thực tiễn việc sử dụng máy vi tính làm PTDH vật lý - Xác định vị trí, vai trò nội dung phần định luật bảo toàn chơng trình vật lý lớp 10 Tìm hiểu thực tiễn giảng dạy phần số trờng THPT - Nghiên cứu số phần mềm hỗ trợ thiết kế giảng điện tử - Thiết kế số giáo án để giảng dạy phần định luật bảo toàn sách giáo khoa vật lý 10 với hỗ trợ máy vi tính - áp dụng giảng dạy trờng THPT thực nghiệm s phạm Khách thể, đối tợng phạm vi nghiên cứu - Khách thể: Quá trình dạy học vật lý trờng THPT Thái Thị Hà Phơng =5 Luận văn tốt nghiệp - Đối tợng: Nội dung, phơng pháp dạy học vật lý trờng THPT, máy vi tính ứng dụng công nhgệ thông tin theo hớng đại hoá phơng tiện dạy học vật lý - Phạm vi: Nghiên cứu, sủ dụng máy vi tính với phần mềm hỗ trợ cho việc thiết kế giảng điện tử, áp dụng để giảng dạy thực nghiệm s phạm Giả thuyết khoa học: Có thể kích thích hứng thú học tập, tích cực hoá hoạt động nhận thức học sinh thiết kế đợc giảng điện tử hỗ trợ trình dạy học vật lý đáp ứng đợc yêu cầu mặt s phạm kỹ thuật; đồng thời sử dụng máy vi tính làm PTDH góp phần đại hoá nâng cao chất lợng dạy học định luật bảo toàn dạy học vật lý chơng trình THPT * Những đóng góp đề tài: - Góp phần nhỏ làm sáng tỏ sở lý luận việc sử dụng máy vi tính PTDH đại tình dạy học vật lý trờng THPT - Tìm hiểu số hớng ứng dụng phần mềm máy vi tính, xây dựng giảng điện tử hỗ trợ cho trình dạy học - Cho học sinh làm quen, tiếp xúc với máy vi tính với chức tiện ích - Xây dựng đợc số giảng điện tử hỗ trợ cho trình dạy học với đầy đủ nội dung: Giảng mới, ôn tập, kiểm tra, đánh giá kết học tập học sinh, Phơng pháp nghiên cứu 6.1 Nghiên cứu lý thuyết: - Nghiên cứu văn kiện Đảng nhà nớc đổi phơng pháp dạy học - Nghiên cứu lý luận vấn đề lý thuyết việc sử dụng phơng tiện trực quan dạy học vật lý - Nghiên cứu tài liệu giáo dục học, tâm lý học, lí luận dạy học phơng pháp dạy học vật lý cần cho việc xây dựng tiến trình dạy học nâng cao hiệu hoạt động học tập học sinh - Nghiên cứu tài liệu PTDH vật lý, tài liệu, văn việc sử dụng máy vi tính dạy học phần mềm hỗ trợ dùng để thiết kế giảng điện tử - Nghiên cứu sách giáo khoa vật lý lớp 10 tài liệu tham khảo 6.2 Phơng pháp thực nghiệm Thái Thị Hà Phơng =6 Luận văn tốt nghiệp - Tìm hiểu thực trạng dạy học vật lý số trờng phổ thông Quan sát thái độ học sinh trình học tập, tổ chức kiểm tra đánh giá kết học tập học sinh sử dụng - Sử dụng máy vi tính phần mềm để xây dựng giảng điện tử - Tổ chức thực nghiệm s phạm, tiến hành thực nghiệm có đối chứng để đánh giá đợc hiệu việc sử dụng máy vi tính vào hoạt động dạy học vật lý - Dùng phơng pháp thống kê, mô tả thống kê kiểm định để xử lý kết thực nghiệm s phạm Qua khẳng định giả thuyết khác biệt kết học tập lớp đối chứng thực nghiệm Cấu trúc luận văn: Luận văn gồm phần: - Phần mở đầu - Phần nội dung - Phần kết luận - Tài liệu tham khảo Phần nội dung gồm chơng: - Chơng I: Cơ sở lý luận việc sử dụng máy vi tính làm PTDH - Chơng II: ý tởng s phạm việc thiết kế giảng điện tử hỗ trợ dạy học phần Các định luật bảo toàn chơng trình vật lý lớp 10 - Chơng III: Sử dụng giảng điện tử hỗ trợ dạy học phần "Các định luật bảo toàn" chơng trình Vật lý 10 Thái Thị Hà Phơng =7 Luận văn tốt nghiệp B Nội dung Chơng I: Cơ sở việc sử dụng máy vi tính làm PTDH 1.1 Cơ sở khoa học việc sử dụng máy vi tính làm PTDH 1.1.1 Cơ sở tâm lý học: Ngày nay, phát triển CNTT tạo chuyển biến mạnh mẽ đời sống kinh tế xã hội Nó thâm nhập lĩnh vực sống Trong Giáo dục, thâm nhập CNTT tạo cách thức tổ chức dạy học, PTDH, phơng pháp dạy học tạo điều kiện thực thành công chủ trơng đổi phơng pháp dạy học Việc sử dụng máy vi tính làm phơng tiện dạy học đại dựa sở tâm lý học sau đây: Thứ nhất, máy vi tính giúp tạo động học tập tích cực phát triển t học sinh Máy vi tính với vai trò phơng tiện dạy học đa chức với hình ảnh sinh động đợc phối hợp nhuần nhuyễn với âm thanh, màu sắc, văn ,đồ hoạ tác động tích cực vào giác quan học sinh làm nâng cao tính trực quan học, tạo sở cho việc phát triển lực t nh phân tích, tổng hợp, so sánh, khái quát hoá, trừu tợng hoá học sinh, góp phần rèn luyện kỹ năng, kỹ xảo cho học sinh, kích thích hứng thú học tập học sinh, hình thành tò mò khám phá trí thức mới, tạo nên tình học tập tích cực, làm xuất nhu cầu tiếp thu tri thức học sinh Việc hình thành đợc học sinh động học tập tích cực hớng học sinh mục đích giảng, hoạt động học sinh phù hợp với thiết kế giảng mang lại hiệu cao cho tiến trình dạy học Học tập với máy vi tính học sinh phải huy động tối đa hoạt động: Mắt thấy, tai nghe, tay làm, óc suy nghĩ tích cực hoá đợc trình học tập, hình thành kỹ năng, kỹ xảo cho em Thứ hai, dạy học với máy vi tính tạo điều kiện thuận lợi để chơng trình hoá nội dung tri thức, mà có đờng nắm vững tri thức - hoạt động trí tuệ học sinh Tâm lý học đại khẳng định, chất lợng tiếp thu kiến thức học sinh đợc nâng cao học sinh chịu đợc tác động tích cực nhiều hình thức nghe - nhìn sinh động phong phú Khi học tập với máy vi tính, so sánh đối tợng hình, liên hệ với thực tế với tác động giáo viên, học sinh có khả phân tích toàn diện vật, tợng, chuyển hoá cụ thể Thái Thị Hà Phơng =8 Luận văn tốt nghiệp sang trừu tợng, từ trừu tợng liên hệ với cụ thể mức độ cao hơn, từ bồi dỡng t tổng hợp cho học sinh Yếu tố trực quan đợc dùng để vạch mối liên hệ phổ biến đối tợng, tợng trình giúp hình thành t học sinh Máy vi tính hoạt động dạy học, hoạt động theo chơng trình ( có tác động yếu tố s phạm) đợc xây dựng sở thuật toán chặt chẽ, lôgic Do vậy, sử dụng máy vi tính làm phơng tiện dạy học giúp học sinh hình thành quy trình hoạt động có nguyên tắc (chơng trình hoá), tạo điều kiện tốt cho việc phát triển t lôgic, khả lập luận chặt chẽ vấn đề, giúp phát triển trí tuệ cho học sinh mức độ cao Thứ ba, dạy học với máy vi tính hoạt động dạy học tích cực Dạy học phải trớc phát triển, dẫn dắt phát triển trí tuệ học sinh Việc dạy học với máy vi tính kích thích phán đoán lôgic học sinh, chơng trình học tập gợi mở, dẫn dắt học sinh trình tìm tòi tri thức Vì kết hợp với nỗ lực cá nhân học sinh lĩnh hội đợc tri thức mức độ cao Nghĩa nhờ máy vi tính dạy học có điều kiện trớc phát triển, dẫn dắt phát triển học sinh Thứ t, dạy học với máy vi tính góp phần phát triển thao tác t học sinh Theo quan điểm V-gôt-xki trình phát triển tâm lí ngời hoàn thiện công việc trí tuệ chủ yếu cách phát triển phơng tiện hỗ trợ, phơng tiện kỹ thuật Đối với thao tác tâm lí phơng tiện giữ vai trò nh vai trò công cụ kỹ thuật trình lao động Cũng theo V-gôtxki, sử dụng phơng tiện chẳng qua sử dụng đối tợng làm phơng thức, phơng tiện nắm hành vi thân Theo Lôgic nh vậy, phát triển, đại hoá phơng tiện dạy học góp phần phát triển, hoàn thiện hành vi học sinh, góp phần phát triển thao tác t duy, lực t ngời học Thứ năm, học tập với máy tính góp phần phát triển khả lĩnh hội ghi nhớ kiến thức cách chắn Trong dạy học tính trực quan không đóng vai trò minh hoạ cho giảng giáo viên mà làm cho học sinh quen với đặc tính bên bên vật, đảm bảo cho học sinh nhận biết sâu sắc vấn đề tiếp thu kiến thức dễ dàng hơn.Tính trực quan hoạt động dạy học thờng thể qua PTDH Thái Thị Hà Phơng =9 Luận văn tốt nghiệp PTDH làm cho học sinh phát huy tất giác quan trọng trình lĩnh hội kiến thức, cụ thể: Quá trình tiếp thu kiến thức học đạt đợc: 1% qua nếm; 1.5% qua sờ; 3.5% qua ngửi; 11% qua nghe; 83% qua nhìn Tỷ lệ kiến thức nhớ đợc sau học: 10% qua nghe đợc; 30% qua nhìn đợc; 50% qua nhìn nghe đợc; 80% qua nói đợc; 90% qua nói làm đợc Thông qua phần mềm dạy học , thông qua thao tác xử lý máy vi tính, tiến hành thí nghiệm có trợ giúp máy vi tính học sinh phải lúc thực nhiều thao tác: Nghe nhìn đọc làm việc.Nhờ góp phần phát triển khả lĩnh hội ghi nhớ kiến thức Ngoài yếu tố nêu trên, việc sử dụng máy vi tínhvà PTDH đại nhà trờng làm nâng cao uy tín nhà trờng, có tác động tích cực đến tâm lí học sinh, phụ huynh học sinh nh toàn xã hội Dạy học với máy tính cầu nối giúp nhà trờng gắn liền với thực tiễn xã hội, giáo viên học sinh có điều kiện tiếp cận, bắt nhịp với trình độ phát triển cao khoa học công nghệ phơng tiện kỹ thuật , giúp học sinh có niềm tin vào thân, hình thành nét nhân cách ngời lao động thời đại kinh tế tri thức ngày 1.1.2 Cơ sở lí luận dạy học Quá trình dạy học trình hoạt động có mục đích, có tổ chức có kế hoạch giáo viên học sinh.Trong trình dạy học mục đích- nội dung - phơng pháp có mối quan hệ biện chứng mục đích nhân tố trình.Căn vào mục đích để đa nội dung dạy học thực nội dung cách tốt nhất, đạt hiệu qủa s phạm cao giáo viên phải biết vận dụng, phối hợp nhiều phơng pháp dạy học tối u cho tích cực hoá trình học tập học sinh Trong hoạt động ngời nói chung, hoạt động dạy học nói riêng ba phạm trù nội dung - phơng pháp - phơng tiện có mối quan hệ chặt chẽ với Với nội dung phải có phơng pháp phơng tiện thích ứng Trong xu phát triển nh cần phải có đổi mới, điều chỉnh nội dung dạy học kèm với cải tiến đại hoá PTDH 1.1.2.1 Máy vi tính phơng tiện dạy học đại Trong trình dạy học nói chung dạy học vật lý nói riêng, sử dụng máy vi tính làm PTDH có chức bật so với PTDH khác: Thái Thị Hà Phơng =10 Luận văn tốt nghiệp Thái Thị Hà Phơng =60 Luận văn tốt nghiệp Thái Thị Hà Phơng =61 Luận văn tốt nghiệp Thái Thị Hà Phơng =62 Luận văn tốt nghiệp Thái Thị Hà Phơng =63 Luận văn tốt nghiệp Thái Thị Hà Phơng =64 Luận văn tốt nghiệp Thái Thị Hà Phơng =65 Luận văn tốt nghiệp Thái Thị Hà Phơng =66 Luận văn tốt nghiệp Thái Thị Hà Phơng =67 Luận văn tốt nghiệp Thái Thị Hà Phơng =68 Luận văn tốt nghiệp Thái Thị Hà Phơng =69 Luận văn tốt nghiệp Thái Thị Hà Phơng =70 Luận văn tốt nghiệp 3.2 Sử dụng giảng điện tử hỗ trợ dạy học Trong trình nghiên cứu thiết kế giảng điện tử thấy phần mềm dạy học có khả hỗ trợ dạy học sau đây: - Tạo động tích cực hóa học tập - Sửa chữa tức thời tự so sánh - Học tập từ góc nhìn khác - Trình bày thông tin sống động trực quan ( Thí nghiệm ảo, hình ảnh tĩnh, hình ảnh động, ) - Có thể thích ứng với nội dung học tập mặt tốc độ học tập, cách thức học tự lực - Nhanh chóng phản hồi ngời học, giúp giáo viên chẩn đoán tiến học sinh Khích lệ, động viên học sinh - Khuyến khích ý thức tự chịu trách nhiệm học sinh thông qua việc cá nhân hoá tổ chức trình dạy học - Giảm nhẹ công việc ( Viết bảng, nói ) cho ngời giáo viên mà đảm bảo thời gian chất lợng dạy học Do điều kiện không cho phép nên thực nghiệm s phạm giảng điện tử trờng phổ thông nên cha thể khẳng định đợc tính vợt trội sử dụng giảng điện tử vào việc hỗ trợ trình dạy học so với phơng pháp truyền thông mặt định lợng Nhng qua t liệu tham khảo số đề tài thiết kế giảng điện tử qua trình thực nghiệm s phạm có đợc bảng thống kê số qua kiểm tra học sinh trờng THPT xử lý kết chứng minh đợc sử dụng giảng điện tử hỗ trợ dạy học đạt kết cao so với phơng pháp truyền thống Tuy nhiên, không đợc xem máy vi tính phơng tiện dạy học vạn thay hoàn toàn ngời giáo viên, hay phủ định tất phơng tiện dạy học truyền thống khác Để phát huy tối đa mạnh phơng tiện dạy học, ngời giáo viên phải suy nghĩ, đầu t thời gian để biết sử dụng phối hợp máy vi tính với phơng tiện dạy học, phối hợp linh hoạt hình thức lên lớp phơng pháp dạy học khác 3.3 Kết luận chơng III Căn theo yêu cầu mức độ nội dung kiến thức học sinh cần nắm đợc phần "Các định luật bảo toàn" nh tình hình giảng dạy học tập chơng trờng phổ thông, vận dụng quan điểm dạy học tích cực, khai thác tiềm phơng tiện dạy học dạy học vật lý phổ thông vào việc thiết kế giảng điện tử phần "Các định luật bảo toàn " Điểm đặc biệt ý việc tổ chức định hớng trình nhận thức học sinh giảng điện tử sử dụng tính Thái Thị Hà Phơng =71 Luận văn tốt nghiệp máy tính điện tử đa vào số hình ảnh động thí nghiệm Từ tạo điều kiện kích thích hứng thú học tập cho học sinh làm cho họ tự lực, tích cực chiếm lĩnh tri thức vận dụng vào giải mới, tạo điều kiện định hớng cho việc tự học tập học sinh dới đạo giáo viên Những dự thảo tiến trình dạy học cho thấy tính khả thi lý thuyết trình bày thể cách quán quan điểm; tăng cờng tính tích cực, tự học giải vấn đề học tập thảo luận nhóm lớp để hệ thống hoá, đào sâu, mở rộng kiến thức học sinh Do điều kiện không cho phép nên thực đợc trình thực nghiệm s phạm nên cha có kết mặt định hớng Vì thế, mong thầy cô nhà trờng thông cảm, có điều kiện thuận lợi thực Thái Thị Hà Phơng =72 Luận văn tốt nghiệp Kết luận chung Trên sở mục đích ,nhiệm vụ nghiên cứu kết đạt đợc trình nghiên cứu đề tài "Thiết kế giảng điện tử hỗ trợ dạy học vật lý " phần "Các định luật bảo toàn " lớp 10 THPT thu nhận đợc kết nh sau: - Làm sáng tỏ sở khoa học việc sử dụng máy vi tính làm phơng tiện dạy học vật lý nhằm mục đích nâng cao hiệu cho trình dạy học - Vận dụng quan điểm lý luận đại chất hoạt động chức giáo viên việc tổ chức, kiểm tra định hớng hành động học cho học sinh - Qua nhiều sách giáo khoa, tài liệu tham khảo làm sáng tỏ chất đại lợng, khái niệm vật lý, định luật - Qua điều tra nghiên cứu thực trạng dạy học phần "Các định luật bảo toàn " phát khó khăn giáo viên dạy học học sinh học tập chơng đa giải pháp khắc phục khó khăn theo hớng phát triển hứng thú, tích cực, tự lực tham gia giải vấn đề học tập học sinh, góp phần nâng cao chất lợng nắm vững kiến thức học sinh - Với hình ảnh động, tĩnh, hình vẽ, Video, Clip,hy vọng giảng điện tử mà soạn thảo thiết kế thực góp phần giải khó khăn cảu giáo viên giảng dạy học sinh học phần Với đề tài cha kiểm nghiệm thực tế ,mong thầy cô, cô giáo nhà trờng thông cảm Nhng qua số đề tài tham khảo có trình thực nghiệm s phạm với số liệu trình xử lí kết cho thấy hiệu việc sử dụng giảng điện tử vào hỗ trợ dạy học Chúng tin có điều kiện để thực nghiệm đề tài chắn có kết nh đề tài qua thực nghiệm Thái Thị Hà Phơng =73 Luận văn tốt nghiệp tài liệu tham khảo Dơng Trọng Bái - Tô Giang - Nguyễn Đức Thâm - Bùi Gia Thịnh: SGK Vật Lý 10 NXB Giáo dục Dơng Trọng Bái - To Giang - Nguyễn Đức Thâm - Bùi Gia Thịnh: Sách giáo viên vật lớp 10 NXB Giáo dục Dơng Trọng Bái - To Giang - Nguyễn Đức Thâm - Bùi Gia Thịnh: Bài tập vật lý 10 NXB Giáo dục Nguyễn Hữu Chơng nhóm tác giả: T liệu giảng dạy vật lý cấp III tập NXB Giáo dục Nguyễn Văn Đồng (Chủ biên ): Phơng pháp giảng dạy vật lý trờng phổ thông Nguyễn Quang Lạc - Mai Văn Trinh: Máy vi tính làm phơng tiện mô minh hoạ dạy học vật lý, giảng cho học viên cao học chuyên nghành PPGH Vật lý Đại học Vinh, 1998 Vũ Thanh Khiết - Nguyễn Thanh Hải: Bài tập định tính câu hỏi thực tế Vật lý 10 NXB Giáo dục Trơng Thọ Lơng - Phan Hoàng Văn - Nguyễn Thị Hồng: Ôn tập kiểm tra Vật lý 10 NXB Đà Nẵng Nguyễn Quang Lạc: Lý luận dạy học vật lý trờng phổ thông ĐHSPV, 1997 10 M.E.TULRINXKI: Những tập định tính vập lý cấp III NXB Giáo dục1978 11 Phạm Kim Chung: Luận văn thạc sĩ khoa giáo dục 12 Phan Thị Kim Dung: Luận văn tốt nghiệp chuyên nghành: PPGD vật lý Thái Thị Hà Phơng =74 [...]... tích phần "Các định luật bảo toàn" , chúng tôi thấy học sinh đã và đang gặp một số khó khăn trong khi tiếp thu các kiến thức cuả phần này nh sau: Thứ nhất, xét về vị trí phần "Các định luật bảo toàn" đợc trình bày ở phần cuối của phần môn cơ học, nên các định luật bảo toàn là các định luật tổng quát và chúng tổng hợp nhiều kiến thức đã học của các phần đầu phần cơ học Các định luật bảo toàn là phần. .. theo cấu trúc sau: - Định luật bảo toàn động lợng - ứng dụng định luật bảo toàn động lợng - Định luật bảo toàn cơ năng - Định luật bảo toàn năng lợng - ứng dụng định luật bảo toàn năng lợng Trong giáo trình vật lý phổ thông các định luật bảo toàn đợc hình thành theo con đờng quy nạp Sách giáo khoa đã xây dựng định luật động lợng bằng thực nghiệm, còn với định luật bảo toàn bảo toàn cơ năng ( dạng riêng... chức năng nổi bật của phần mềm Power Point trong lĩnh vực thiết kế bài giảng điện tử hỗ trợ cho quá trình dạy và học Biết khai thác các u thế này ta sẽ phát huy đợc tối đa các chức năng của nó 2.2.2 Các chức năng hỗ trợ dạy học của bài giảng điện tử Bài giảng điện tử là toàn bộ kế hoạch hoạt động dạy học của giáo viên và hoạt động học tập của học sinh cùng với các phơng tiện dạy và học ( nh tranh ảnh,... ơng trình vật lý 10 THPT 2.3.1 Nội dung, vị trí, vai trò của các định luật bảo toàn trong ch ơng trình vật lý phổ thông lớp 10 2.3.1.1 Nội dung, vị trí, vai trò của các định luật bảo toàn trong sách giáo khoa vật lý 10 Các định luật bảo toàn đợc trình bày trong bảy tiết của hai chơng: - Định luật bảo toàn động lợng đợc trình bày trong 3 tiết ( Tiết 38,39,40) trong chơng VIII - Định luật bảo toàn năng... dạy học phần "Các định luật bảo toàn " Các định luật bảo toàn là các định luật tổng quát, tổng hợp nhiều kiến thức Để dạy học phần này thực sự có hiệu quả giáo viên cần phải có những phơng pháp, PTDH thích hợp, trớc hết là kích thích hứng thú học tập của học sinh, sau đó nâng cao chất lợng của quá trình học tập 2.3.2 Thực trạng của việc dạy học phần "Các định luật bảo toàn" ở các tr ờng phổ thông Để... Chơng II ý tởng s phạm của việc Thiết kế bài giảng điện tử hỗ trợ dạy học phần Các định luật bảo toàn 2.1 Lựa chọn công cụ thiết kế bài giảng điện tử 2.1.1 Yêu cầu về phơng diện công cụ Việc lựa chọn các công cụ để thiết kế bài giảng điện tử đóng vai trò quan trọng Nó phải đạt đợc các yêu cầu về nội dung và hình thức cơ bản sau: - Là PTDH hiện đại : Công cụ lựa chọn phải kết hợp âm thanh, hình ảnh, hoạt... vững ý nghĩa vật lí và điều kiện của các định luật bảo toàn Thứ ba, trong phần "Các định luật bảo toàn" thì định luật bảo toàn động lợng đợc xây dựng bằng phơng pháp thực nghiệm Tuy nhiên trong thực tế giảng dạy thì các thí nghiệm này chỉ có tính chất nguyên lí, giáo viên chỉ giới thiệu mô ta thí nghiệm và kết quả nh đã trình bày ở SGK rồi đa ra định luật Với định luật bảo toàn động lợng, học sinh đã... những phần mềm có giá trị khoa học và tính s phạm cao để hỗ trợ tốt cho quá trình dạy và học - Là PTDH hiện đại nhng phải thiết kế để phù hợp với khả năng tin học của số đông giáo viên và học sinh - Sử dụng tiện lợi và đạt hiệu quả cao trong dạy học 2.1.2 Công cụ thiết kế bài giảng điện tử Hiện nay với sự bùng nổ của công nghệ thông tin cho nên có rất nhiêu phần mềm hỗ trợ thiết kế bài giảng điện tử ,... của mình - Bài giảng điện tử có thể đợc in ra giấy để giáo viên làm giáo án giảng dạy trong trờng hợp không sử dụng máy tính Nội dung tổng kết cuối bài học sau khi đã đợc rút từ bài giảng điện tử cũng có thể đợc in ra giấy và phát cho học sinh sau mỗi tiết học để làm tài liệu học tập cho học sinh ở nhà, ngoài những gì mà các em ghi đợc vào vở 2.3 Thực trạng dạy học phần Các định luật bảo toàn Trong... Với định luật bảo toàn năng lợng đợc hình thành bằng con đờng chứng minh lý thuyết thì học sinh càng gặp khó khăn hơn, vì thế học sinh tiếp thu kiến thức một cách miễn cỡng phải chấp nhận đó nh là điều hiển nhiên Thứ t, khi giải các bài toán áp dụng định luật bảo toàn thì học sinh không xác định đợc chắc chắn là cần phải áp dụng định luật nào trong các định luật bảo toàn năng lợng hay định luật bảo toàn ... thiết kế giảng điện tử hỗ trợ dạy học phần Các định luật bảo toàn chơng trình vật lý lớp 10 - Chơng III: Sử dụng giảng điện tử hỗ trợ dạy học phần "Các định luật bảo toàn" chơng trình Vật lý 10. .. Định luật bảo toàn động lợng - ứng dụng định luật bảo toàn động lợng - Định luật bảo toàn - Định luật bảo toàn lợng - ứng dụng định luật bảo toàn lợng Trong giáo trình vật lý phổ thông định luật. .. phạm việc thiết kế giảng điện tử hỗ trợ dạy học phần "Các định luật bảo toàn" 2.4.1 Cơ sở định lợng cho việc cài đặt chức giảng điện tử 2.4.1.1 Dạy học "Lấy ngời học làm trung tâm" Dạy học "Lấy