Chương PHÁP LUẬT VỀ PHÁ SẢN */43 I/- MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG VỀ PHÁ SẢN: Khái niệm: ● ”Cty gặp khó khăn thua lỗ hoạt động kinh doanh đến mức thời điểm tổng số tài sản Cty không đủ toán tổng số khoản nợ đến hạn Cty lâm vào tình trạng phá sản” (Điều 24 – Luật Cty 1990) */43 Điểm hạn chế định nghĩa “tình trạng phá sản” theo Đ.24 Luật Cty 1990: ● ● Thiếu văn luật chuyên ngành cụ thể hoá: ● Trình tự thủ tục tiến hành phá sản, ● Cơ quan có thẩm quyền tuyên bố phá sản, ● Hậu pháp lý kèm theo… Luật dừng lại khái niệm tình trạng phá sản chung chung, mơ hồ, chưa thực thi */43 ● ● Luật Phá sản DN 1993, có hiệu lực từ 01.7.94, có chương, 52 điều, qui định trình tự, thủ tục, thẩm quyền tuyên bố phá sản doanh nghiệp ”Doanh nghiệp lâm vào tình trạng phá sản doanh nghiệp gặp khó khăn bị thua lỗ hoạt động kinh doanh, sau áp dụng biện pháp tài cần thiết mà khả toán nợ đến hạn” (Điều Luật Phá sản doanh nghiệp năm 1993) */43 Dấu hiệu khả toán nợ đến hạn: (2) Thua lỗ năm liên tiếp đến mức không trả khoản nợ đến hạn, tháng liên tiếp không trả đủ lương cho người lao động; ● ● Sau áp dụng biện pháp tài cần thiết (NĐ 189/CP ngày 23-12-94 hướng dẫn thi hành Luật Phá sản DN 1993) */43 Điểm hạn chế định nghĩa “tình trạng phá sản” theo Đ.2 Luật PS DN 1993: ● ● Qui định thời điểm lâm vào tình trạng phá sản khó để Toà án thụ lý (thua lỗ năm liên tiếp, sau áp dụng biện pháp tài cần thiết, qui định thủ tục chủ nợ khó thực được); Thua lỗ đến mức không trả khoản nợ đến hạn, Chủ nợ không yêu cầu (mà hoãn nợ), xoá nợ, có đơn vị bảo lãnh hay mua nợ; Cty chưa lâm vào tình trạng phá sản */43 ● Kết 10 năm (1994-2004): Thụ lý: 152 đơn yêu cầu, ●Quyết định tuyên bố phá sản: 46 doanh nghiệp ●Bình quân nước có 4,6 DN/năm bị tuyên bố phá sản ●Tỉ lệ phá sản so số doanh nghiệp: 0,02% ● (nguồn: Báo cáo TANDTC) => Không phản ánh thực trạng => Việc phá sản hợp tác xã? => Cần khái niệm bao quát, đầy đủ, chặt chẽ, đáp ứng nhu cầu, đòi hỏi thực tế */43 ● ● Luật Phá sản 2004, có hiệu lực từ 15.10.2004, có chương, 95 điều, khắc phục hạn chế, khiếm khuyết Luật PS DN 1993 ”Doanh nghiệp, hợp tác xã khả tóan khỏan nợ đến hạn chủ nợ có yêu cầu coi lâm vào tình trạng phá sản” (Điều Luật Phá sản năm 2004) */43 ● ● ● ● ● Bổ sung: đối tượng Hợp tác xã Nâng cao quyền yêu cầu chủ nợ Phá sản hệ tất yếu kinh tế thị trường Nguyên nhân dẫn đến phá sản đa dạng, phong phú: ● Cạnh tranh, ● Do yếu lực quản lý tổ chức hoạt động sản xuất kinh doanh, ● Thiếu thích ứng với biến động thị trường, ● Rủi ro kinh doanh … Phá sản làm xáo trộn, ảnh hưởng xấu đến việc phát triển sản xuất, đời sống, việc làm, thu nhập… người lao động Song, phá sản lúc tiêu cực mà xem phá sản giải pháp hữu hiệu việc cấu lại kinh tế, góp phần hình thành, trì doanh nghiệp mạnh, đủ sức đứng vững cạnh tranh diễn ngày gay gắt khốc liệt */43 Một số nội dung cần lưu ý: Mất khả toán nghĩa doanh nghiệp hoàn toàn cạn kiệt tài sản (còn tài sản không bán được), ●Có thể chủ DNTN mắc nợ khả toán (nhưng DNTN kinh doanh hiệu quả), ●Trả nợ hay không chưa phải dấu hiệu để nhận biết tình trạng khả toán DN (có thể vay nặng lãi trả nợ để che đậy), ●Lâm vào tình trạng phá sản chưa hẳn bị phá sản ● */43 Trình tự, thủ tục giải phá sản: Là bước tiến hành nhằm giải cho doanh nghiệp, HTX phá sản theo qui định pháp luật ● Các bước tiến hành: ●Nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản đến TA, ●Mở thủ tục yêu cầu tuyên bố phá sản: - Tòa án định Thẩm phán thụ lý, Thành lập Tổ quản lý, lý tài sản giúp Thẩm phán giải quyết, 3.Tổ chức hội nghị chủ nợ, 4.Tuyên bố phá sản ● */43 Tổ chức Hội nghị chủ nợ Trong hạn 30 ngày từ ngày khoá sổ danh sách chủ nợ, Thẩm phán triệu tập chủ trì Hội nghị chủ nợ ● Thành phần Hội nghị: ●Thẩm phán, ●Thành viên Tổ quản lý lý tài sản, ●Các chủ nợ, ●Đại diện Công đoàn doanh nghiệp nợ, ●Người bảo lãnh trả nợ thay cho doanh nghiệp (nếu ● có), Đại diện hợp pháp doanh nghiệp nợ ● */43 ● Trong hạn 30 ngày từ ngày khoá sổ danh sách chủ nợ, Thẩm phán triệu tập chủ trì Hội nghị chủ nợ (phải gởi giấy mời chủ nợ, doanh nghiệp nợ trước 15 ngày) */43 Nội dung Hội nghị chủ nợ: ● ● Các chủ nợ tiến hành thảo luận, xem xét biểu thông qua phương án hòa giải, tổ chức lại hoạt động doanh nghiệp (nếu có), Thảo luận kiến nghị Thẩm phán phương án phân chia giá trị tài sản lại doanh nghiệp (nếu phương án hòa giải doanh nghiệp nợ) */43 Hình thức Hội nghị chủ nợ: ● ● Phải có nửa số chủ nợ đại diện cho 2/3 tổng số nợ bảo đảm tham dự Việc tính số tiền nợ, phương án hòa giải giải pháp tổ chức lại doanh nghiệp Hội nghị chủ nợ lần phải nửa số chủ nợ đại diện cho 2/3 tổng số nợ bảo đảm đồng ý */43 Tuyên bố phá sản doanh nghiệp: Doanh nghiệp bị tuyên bố phá sản khi: ●Doanh nghiệp mắc nợ phương án hòa giải giải pháp tổ chức lại doanh nghiệp, ●Đại diện hợp pháp doanh nghiệp mắc nợ mặt Hội nghị chủ nợ để trình bày phương án hòa giải, ●Phương án hòa giải không Hội nghị thông qua, ●Hết thời hạn tổ chức lại hoạt động kinh doanh theo phương án hòa giải mà hiệu chủ nợ lại yêu cầu tuyên bố phá sản, ●Trong thời hạn tổ chức lại hoạt động doanh nghiệp mắc nợ vi phạm nghiêm trọng cam kết Hội nghị chủ nợ, ●Trong trình giải phá sản Doanh nghiệp tư nhân mà chủ Doanh nghiệp tư nhân bị chết, người thừa kế chủ Doanh nghiệp tư nhân bỏ trốn */43 Nội dung QĐ tuyên bố phá sản: ● Phải có phương án phân chia giá trị tài sản doanh nghiệp, định phải gởi cho đương sự, Viện kiểm sát cấp để họ thực quyền khiếu nại kháng nghị hạn 30 ngày Nếu có khiếu nại, kháng nghị, Tòa phúc thẩm Toà án nhân dân tối cao có quyền giải hạn 60 ngày Quyết định Tòa phúc thẩm định cuối cùng, Quyết định có hiệu lực thi hành Tòa án phải đăng báo ba số liên tiếp gởi định cho Viện kiểm sát cấp, Phòng thi hành án, Cơ quan tài chính, Cơ quan lao động cấp, Cơ quan cấp giấy chứng nhận ĐKKD cho doanh nghiệp đó, cho chủ nợ doanh nghiệp bị phá sản */43 Thi hành định tuyên bố phá sản: ● ● ● ● ● Giá trị tài sản lại doanh nghiệp bị phá sản xác định loại: Tài sản tiền góp vốn liên doanh, Tài sản cho thuê, cho mượn, cầm cố, chấp, Tài sản cố định, tài sản lưu động, Tài sản bị nợ, bị chiếm đoạt, Các quyền tài sản doanh nghiệp (quyền sở hữu công nghiệp, bí công nghệ, giá trị thương hiệu nhượng quyền ) */43 Phân chia giá trị lại doanh nghiệp bị phá sản tính theo thứ tự sau: ● Lệ phí, chi phí hợp pháp cho thủ tục phá sản, ● Nợ lương, trợ cấp việc, bảo hiểm xã hội ● ● Trả cho chủ nợ bảo đảm theo danh sách chủ nợ (nếu không đủ tính theo tỉ lệ %), Trường hợp tóan xong khỏan nợ mà phần lại thuộc chủ sở hữu doanh nghiệp bị phá sản (nếu doanh nghiệp tư nhân), thuộc thành viên doanh nghiệp, công ty bị phá sản, thành viên hợp tác xã, doanh nghiệp nhà nước phải nộp vào ngân sách nhà nước */43 */43 Những diểm tiến Luật Phá sản 2004 Hoàn thiện khái niệm phá sản khái niệm doanh nghiệp, HTX lâm vào tình trạng phá sản; ● Khẳng định thủ tục phá sản thủ tục tư pháp đặc biệt; ● ● Bảo vệ lợi ích chủ nợ triệt để */43 ● ● ● Toà án định tuyên bố phá sản với nợ mà không cần thụ lý đon yêu cầu tuyên bố phá sản (khoản Ðiều 87 LPS 2004) sau thụ lý (khoản Ðiều 87) đình thủ tục lý tài sản (Ðiều 86); Thủ tục phục hồi không thủ tục bắt buộc truớc thủ tục lý tài sản tiến trình giải yêu cầu tuyên bố phá sản; Khi thủ tục phục hồi thực đuợc thực không thành công chuyển đổi sang thủ tục lý tài sản (Ðiều 79, 80) */43 Những điểm hạn chế Luật Phá sản 2004 Chưa làm rõ chất thủ tục phá sản; ●Khái niệm phá sản hạn chế tính “thiếu triệt để”; ●CCòn vuCòn vuớCòn vuớng mCòn vuớng mắCòn vuớng mắc qui định: loại chủ nợ, nguời bảo lãnh, thủ tục phục hồi, mối quan hệ lý tài sản tuyên bố phá sản ● */43 Theo Công ty Tài quốc tế (IFC) - trực thuộc Ngân hàng Thế giới (WB): ● ● ● Thời gian để thực thủ tục phá sản DN Việt Nam năm, khu vực 2,7 năm; Chi phí để thực phá sản Việt Nam chiếm 15% tổng tài sản Ðặc biệt, tỷ lệ thu hồi (mô tả theo cách thức nguời đòi nợ thu hồi đuợc cent USD họ bỏ từ công ty khả trả nợ) đuợc 18 cent USD; Trong số 178 kinh tế duợc IFC tiến hành đánh giá, mức độ dễ dàng thực thủ tục phá sản Việt Nam đứng thứ 121 */43 Sau năm đời, Luật phá sản 2004 thể rõ tính bất cập, liên quan đến quản lý, lý tài sản, việc giao đất cho doanh nghiệp quốc doanh, phá sản xử lý quyền sử dụng đất sao? */43 [...]... tẩu tán tài sản, cố tình báo cáo sai… để tạo ra những lý do phá sản không đúng sự thật; Phá sản tự nguyện và phá sản bắt buộc; Phá sản doanh nghiệp và phá sản cá nhân */43 II/- NỘI DUNG CHỦ YẾU CỦA LUẬT PHÁ SẢN: 1 CHỦ THỂ CÓ QUYỀN YÊU CẦU TUYÊN BỐ PHÁ SẢN: 1.1 CHỦ NỢ 1.2 ÐẠI DIỆN NGUỜI LAO ÐỘNG 1.3 DOANH NGHIỆP NỢ */43 1.4 Hồ sơ yêu cầu phá sản: 7 Đơn, ●Danh sách các chủ nợ, ●Bản sao các tài liệu kế... tục giải quyết phá sản: Là các bước tiến hành nhằm giải quyết cho một doanh nghiệp, HTX phá sản theo các qui định của pháp luật ● Các bước tiến hành: ●Nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản đến TA, ●Mở thủ tục yêu cầu tuyên bố phá sản: - Tòa án chỉ định 1 hoặc 3 Thẩm phán thụ lý, Thành lập Tổ quản lý, thanh lý tài sản giúp Thẩm phán giải quyết, 3.Tổ chức hội nghị chủ nợ, 4.Tuyên bố phá sản ● */43 Tổ chức... bị phá sản, thành viên hợp tác xã, nếu là doanh nghiệp nhà nước thì phải nộp vào ngân sách nhà nước */43 */43 Những diểm tiến bộ của Luật Phá sản 2004 Hoàn thiện khái niệm phá sản và khái niệm doanh nghiệp, HTX lâm vào tình trạng phá sản; ● Khẳng định thủ tục phá sản là một thủ tục tư pháp đặc biệt; ● ● Bảo vệ lợi ích của các chủ nợ triệt để hơn */43 ● ● ● Toà án có thể quyết định tuyên bố phá sản. .. nghiệp đó, cho các chủ nợ và doanh nghiệp bị phá sản */43 Thi hành quyết định tuyên bố phá sản: ● ● ● ● ● Giá trị tài sản còn lại của doanh nghiệp bị phá sản sẽ được xác định là các loại: Tài sản và tiền góp vốn liên doanh, Tài sản đang cho thuê, cho mượn, đang cầm cố, thế chấp, Tài sản cố định, tài sản lưu động, Tài sản đang bị nợ, bị chiếm đoạt, Các quyền về tài sản của doanh nghiệp (quyền sở hữu công... giải quyết phá sản dối với nguời mắc nợ “ Australia: Một cơng ty sẽ lâm vào tình trạng phá sản và buộc phải giải quyết việc phá sản nếu cơng ty dĩ khơng trả duợc tất cả các khoản nợ dến hạn Trong hạn 21 ngày mà khơng trả duợc khoản tối thiểu là 2.000 Ðơ la Úc theo yêu cầu, thì bị coi là lâm vào tình trạng bắt buộc phá sản */43 2 Phân loại phá sản: ● ● ● 3 Phá sản trung thực và gian trá, Phá sản tự nguyện... nguyện và bắt buộc, Phá sản doanh nghiệp và phá sản cá nhân */43 ● Phá sản trung thực: là hậu quả khi doanh nghiệp mất khả năng thanh toán nợ đến hạn, do nguyên nhân khách quan hay do những rủi ro bất khả kháng gây ra; (theo mục a, khoản 2, Điều 50, Luật Phá sản) ● ● ● Phá sản gian trá: là những thủ đoạn gian trá, có sắp đặt trước nhằm chiếm đoạt tài sản của người khác Ví dụ: tẩu tán tài sản, cố tình báo... biết, Luật phá sản của một số nuớc? ● ● Nhật Bản: “Khi một nguời mắc nợ ngừng trả tiền thì nguời đó được coi là không thể trả đuợc nợ” Pháp: “Mọi thuong nhân và pháp nhân, kể cả các pháp nhân khơng cĩ quy chế thuong nhân, khi bị lâm vào tình trạng ngừng thanh tốn thì dều phải khai báo trong thời hạn muời lam ngày dể mở thủ tục phục hồi doanh nghiệp hoặc thủ tục thanh lý doanh nghiệp” */43 ● ● Luật Phá sản. .. tài sản ngay (Ðiều 79, 80) */43 Những điểm hạn chế của Luật Phá sản 2004 Chưa làm rõ bản chất của thủ tục phá sản; ●Khái niệm phá sản còn hạn chế bởi tính “thiếu triệt để”; ●CCòn vuCòn vuớCòn vuớng mCòn vuớng mắCòn vuớng mắc về các qui định: các loại chủ nợ, nguời bảo lãnh, thủ tục phục hồi, về mối quan hệ giữa thanh lý tài sản và tuyên bố phá sản ● */43 Theo Công ty Tài chính quốc tế (IFC) - trực... nghiệp bị phá sản được tính theo thứ tự sau: ● Lệ phí, chi phí hợp pháp cho thủ tục phá sản, ● Nợ lương, trợ cấp thôi việc, bảo hiểm xã hội ● ● Trả cho các chủ nợ không có bảo đảm theo danh sách chủ nợ (nếu không đủ thì tính theo tỉ lệ %), Trường hợp đã thanh tóan xong các khỏan nợ mà vẫn còn thì phần còn lại thuộc về chủ sở hữu của doanh nghiệp bị phá sản (nếu là doanh nghiệp tư nhân), thuộc về các... nợ đến hạn, ●Báo cáo về các biện pháp tài chính cần thiết, ●Báo cáo về trách nhiệm của các thành viên HĐQT, Gíam đốc đối với tình trạng mất khả năng thanh toán của DN ● */43 ● Người nào nộp đơn yêu cầu đối với việc tuyên bố phá sản thì phải nộp lệ phí Tòa án là một triệu đồng, riêng tổ chức Công đoàn nộp đơn sẽ không phải nộp lệ phí */43 2 Thẩm quyền giải quyết các yêu cầu phá sản: 2.1 Tòa kinh tế ... vào tình trạng bắt buộc phá sản */43 Phân loại phá sản: ● ● ● Phá sản trung thực gian trá, Phá sản tự nguyện bắt buộc, Phá sản doanh nghiệp phá sản cá nhân */43 ● Phá sản trung thực: hậu doanh... tình trạng phá sản chưa hẳn bị phá sản ● */43 Bạn có biết, Luật phá sản số nuớc? ● ● Nhật Bản: “Khi nguời mắc nợ ngừng trả tiền nguời coi trả đuợc nợ” Pháp: “Mọi thuong nhân pháp nhân, kể pháp nhân... 50, Luật Phá sản) ● ● ● Phá sản gian trá: thủ đoạn gian trá, có đặt trước nhằm chiếm đoạt tài sản người khác Ví dụ: tẩu tán tài sản, cố tình báo cáo sai… để tạo lý phá sản không thật; Phá sản