Trường Đại học Sư phạm Hà Nội GVHD: Th.S Nguyễn Thị Việt Nga LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành khóa luận tốt nghiệp Em xin chân thành cảm ơn sâu sắc tới cô giáo Ths Nguyễn Thị Việt Nga Khoa Sinh - KTNN trường Đại học Sư phạm Hà Nội hướng dẫn động viên em nhiều trình làm khóa luận Em xin chân thành cảm ơn thầy, cô giáo Khoa Sinh - KTNN trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2, thầy cô giáo em học sinh trường THPT Hoa Lư A - Tỉnh Ninh Bình tạo điều kiện giúp đỡ em suốt trình thưc khóa luận Do kiến thức kinh nghiệm thân chưa nhiều, nên đề tài tránh khỏi thiếu sót, em mong nhận góp ý từ thầy cô Em xin chân thành cảm ơn ! Hà Nội, ngày 14 tháng năm 2013 Sinh viên Hoàng Thị Thếp Hoàng Thị Thếp K35B - Sinh Trường Đại học Sư phạm Hà Nội GVHD: Th.S Nguyễn Thị Việt Nga LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan khóa luận kết nghiên cứu riêng tôi, có giúp đỡ giáo viên hướng dẫn tham khảo tài liệu có liên quan Tôi xin cam đoan kết nghiên cứu không trùng với kết tác giả khác Hà Nội, ngày 14 tháng năm 2013 Sinh viên Hoàng Thị Thếp Hoàng Thị Thếp K35B - Sinh Trường Đại học Sư phạm Hà Nội GVHD: Th.S Nguyễn Thị Việt Nga DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT STT Viết tắt Đọc DH Dạy học DHDA Dạy học dự án GD Giáo dục GV Giáo viên HS Học sinh PP Phương pháp PPDH Phương pháp dạy học SGK Sách giáo khoa SH10CB Sinh học 10 10 THPT Trung học phổ thông 11 XH Xã hội Hoàng Thị Thếp K35B - Sinh Trường Đại học Sư phạm Hà Nội GVHD: Th.S Nguyễn Thị Việt Nga MỤC LỤC PHẦN MỞ ĐẦU 1 Lí chọn đề tài Mục đích nghiên cứu Nhiệm vụ nghiên cứu Đối tượng , khách thể nghiên cứu Giả thuyết khoa học Phương pháp nghiên cứu Đóng góp đề tài PHẦN NỘI DUNG NGHIÊN CỨU Chương I : CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI 1.1 Lịch sử nghiên cứu DHDA 1.1.1 Trên giới 1.1.2 Ở Việt Nam 1.2 Cơ sở lí luận dạy học dự án 1.2.1 Khái niệm DHDA 1.2.2 Bản chất dạy học dự án 1.2.3 Các loại dự án học tập 11 1.2.4 Cấu trúc trình DHDA 13 1.2.5 Vai trò GV HS DHDA 14 1.2.6 Một số kĩ cần hình thành cho HS DHDA 15 1.2.7 Lợi ích hạn chế DHDA 19 1.3 Thực trạng tổ chức dạy học dự án số trường THPT 20 1.3.1 Mục đích điều tra 20 1.3.2 Phương pháp điều tra 21 1.3.3 Kết điều tra 21 Hoàng Thị Thếp K35B - Sinh Trường Đại học Sư phạm Hà Nội Chương II: GVHD: Th.S Nguyễn Thị Việt Nga TỔ CHỨC DẠY HỌC DỰ ÁN PHẦN 3: “ SINH HỌC VI SINH VẬT” SINH HỌC 10 – BAN CƠ BẢN 24 2.1 Kiến thức kĩ cần đạt phần “Sinh học vi sinh vật” 24 2.1.1 Kiến thức phần “Sinh học vi sinh vật” Sinh học 10 ban 24 2.1.2 Kĩ phần “Sinh học vi sinh vật” Sinh học 10 ban 24 2.2 Quy trình tổ chức dạy học dự án 25 2.2.1 Lí tổ chức DHDA…… 25 2.2.2 Triển khai học thành dự án 25 2.2.3 Kế hoạch dạy GV 25 2.2.4 Các bước thực dự án …… 27 2.2.5 Các kế hoạch hỗ trợ…… 28 Tổ chức dạy học dự án 31 phần “Sinh học vi sinh vật” 28 2.3.1 Trước thực dự án 28 2.3.2 Trong tiến hành dự án……… .33 2.3.3 Sau tiến hành dự án…… 34 2.3.4 Giáo án…….……………… 34 2.3.5 Sản phẩm học sinh…….……………… 38 Chương III : THAM VẤN CHUYÊN GIA 65 PHẦN KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 66 Tài liệu tham khảo 67 Hoàng Thị Thếp K35B - Sinh Trường Đại học Sư phạm Hà Nội GVHD: Th.S Nguyễn Thị Việt Nga PHẦN MỞ ĐẦU Lí chọn đề tài Thế kỉ 21, kỉ tri thức kĩ người yếu tố định phát triển xã hội Trong đó, GD không trang bị cho HS kiến thức mà nhân loại tích lũy qua lịch sử mà phải bồi dưỡng cho họ tính động, khả tư sáng tạo lực thực hành giỏi Trước tình hình đó, nhiệm vụ quan trọng đặt cho giáo dục việc trang bị cho HS kiến thức kĩ bản, cần phải tạo cho HS khả giải vấn đề, khả tư tự tìm giải pháp để thích ứng với yêu cầu xã hội PPDH truyền thống trường học, đạt nhiều thành tựu quan trọng nặng truyền thụ chiều, GV giảng giải, minh họa, HS lắng nghe, ghi nhớ bắt chước nên không đáp ứng yêu cầu đào tạo người thời kì công nghiệp hóa, toàn cầu hóa.“Đổi mạnh mẽ phương pháp giáo dục đào tạo, khắc phục lối truyền thụ chiều rèn luyện thành nếp tư sáng tạo người học” Văn kiện Đại hội IX Đảng Cộng sản Việt Nam lại tiếp tục rõ phương hướng phát triển giáo dục đào tạo năm tới: “Tiếp tục nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, đổi nội dung phương pháp dạy học, hệ thống trường lớp hệ thống quản lí giáo dục” Mục đích trình đổi PPDH tích cực hóa hoạt động HS, tổ chức hướng dẫn HS tự tìm hiểu, phát hiện, giải vấn đề sở tự giác, tự tranh luận, đề xuất giải pháp, tạo khả điều kiện để tích cực, chủ động hoạt động nhận thức GV đồng thời phải người tổ chức, người hướng dẫn, người thực nhà nghiên cứu Trường Đại học Sư phạm Hà Nội GVHD: Th.S Nguyễn Thị Việt Nga Một phương hướng đổi PPDH Sinh học trường phổ thông nghiên cứu tổ chức trình DH theo hướng tích cực hóa hoạt động HS, HS thực nhiệm vụ DH phức hợp gắn với thực tiễn, kết hợp lí thuyết với thực hành, tự lực lập kế hoạch, thực đánh giá kết kết sản phẩm hành động giới thiệu hay nói cách khác kiểu tổ chức DHDA Qua đó, ta thấy DHDA tạo hội cho HS tổng hợp kiến thức từ nhiều lĩnh vực học tập, áp dụng cách sáng tạo vào thực tế sống; củng cố kiến thức xây dựng kỹ hợp tác, giao tiếp học tập độc lập; chuẩn bị hành trang cho HS học tập suốt đời đối mặt với thử thách sống Vì lí trên, tiến hành nghiên cứu đề tài “Tổ chức dạy học dự án phần 3: Sinh học vi sinh vật – SH 10 bản” Mục đích nghiên cứu Vận dụng dạy học dự án vào tổ chức hoạt động dạy học dạy học phần “Sinh học vi sinh vật” lớp 10 ban nhằm phát huy tính sáng tạo, tự lực, tích cực học tập, đồng thời phát triển kĩ sống (phân tích, tổng hợp, kỹ hợp tác, trình bày vấn đề…) cho HS Nhiệm vụ nghiên cứu - Nghiên cứu sở lý luận dạy học dự án - Xác định nội dung kiến thức kỹ cần đạt phần “Sinh học vi sinh vật” SH 10 ban - Điều tra thực tế tổ chức dạy học dự án kiến thức phần “Sinh học vi sinh vật” SH 10 ban số trường THPT - Soạn thảo tiến trình dạy học dự án cho phần “Sinh học vi sinh vật” lớp 10 ban nhằm phát huy tính sáng tạo, tự lực, tích cực học tập, đồng thời phát triển kỹ sống cho học sinh Trường Đại học Sư phạm Hà Nội GVHD: Th.S Nguyễn Thị Việt Nga Đối tượng, khách thể nghiên cứu - Đối tượng: Nội dung kiến thức phần “Sinh học vi sinh vật” lớp 10 - Khách thể nghiên cứu: HS lớp 10 số trường THPT Giả thuyết khoa học Nếu tổ chức dạy học dự án phần Sinh học Vi sinh vật thành công, nâng cao chất lượng dạy học phần Vi sinh vật – chương trình SH10CB Phương pháp nghiên cứu - Nghiên cứu lý thuyết + Nghiên cứu tài liệu tâm lí học, lý luận dạy học đại, lý luận dạy hoc sinh học, tạp chí có liên quan làm sở lý thuyết cho đề tài + Nghiên cứu nội dung phần sinh học vi sinh vật chương trình Sinh học 10 để thiết kế dạy theo dự án + Nghiên cứu ứng dụng kiến thức phần sinh học vi sinh vật vào thực tế + Nghiên cứu tài liệu liên quan đến việc tích hợp công nghệ, sử dụng phần mềm tin học hỗ trợ, nhằm phát huy tối đa hiệu dạy học - Quan sát điều tra sư phạm + Khảo sát, dự tiết học môn Sinh học THPT + Trực tiếp trao đổi với GV HS phương pháp dạy học dự án + Sử dụng phiếu điều tra để đánh giá chất lượng dạy học phần sinh học vi sinh vật theo DHDA - Phương pháp chuyên gia: Trao đổi, xin ý kiến đóng góp phiếu đánh giá GV phổ thông DHDA phần Sinh học Vi sinh vật Đóng góp đề tài Góp phần vào việc giảng dạy theo phương pháp dạy học mới, lấy người học làm trung tâm, phát huy tối đa tính sáng tạo chủ động học sinh Lấy làm sở cho việc giảng dạy toàn kiến thức Sinh học 10 nói riêng kiến thức Sinh học THPT nói chung Trường Đại học Sư phạm Hà Nội GVHD: Th.S Nguyễn Thị Việt Nga PHẦN NỘI DUNG NGHIÊN CỨU Chương I : CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI 1.1 Lịch sử nghiên cứu DHDA 1.1.1 Trên giới DHDA (hay gọi DHTDA, DH tiếp cận dự án) PPDH giới, việc đưa dự án vào chương trình DH ý tưởng lạ mang tính cách mạng giáo dục, nhiên gần thập kỉ trở lại đây, việc triển khai dự án thực tế DH phát triển thức thành chiến lược DH nước ta DHDA chiếm giữ vai trò PPDH nhiều ưu điểm vượt trội Theo nhà nghiên cứu GD: HS có hứng thú với việc học có hội thâm nhập vào vấn đề phức tạp, mang tính thách thức cao đầy rẫy khó khăn sát với thực tế đời sống HS học tập theo dự án có nhiều hội Ý đồ GV tổ chức DH xung quanh dự án kéo theo ràng buộc bên lớp học – hoạt động với tài liệu hợp tác HS xuất từ đầu kỉ XIX Với nguồn gốc từ xu hướng tạo dựng, cho kiến thức tuyệt đối mà “tạo dựng” người học dựa kiến thức sẵn có giới quan riêng họ, cách học dựa dự án xây dựng sở công trình nghiên cứu nhà nghiên cứu tâm lí nhà giáo dục Lev Vygotsky, Jerome – Bruner, Jean Piaget John Dewey Dewey (1859-1952) nhấn mạnh thực tiễn quan trọng lí thuyết Ông cho HS học cách tư thông qua hoạt động tư tranh luận, cách giải vấn đề nảy sinh thực tế Quá trình Trường Đại học Sư phạm Hà Nội GVHD: Th.S Nguyễn Thị Việt Nga cho phép lớp học trở thành môi trường làm việc với HS trung tâm thông qua mô hình học tập dựa dự án Tầm quan trọng dự án kinh nghiệm thu trình thực không kết cuối Năm 1918, nhà tâm lí học William H.Kilpatric (1871-1965) viết báo với tiêu đề “Phương pháp dự án” gây tiếng vang sở đào tạo giáo viên trường học Ông nhà nghiên cứu trường đại học Columbia đóng góp lớn để truyền bá phương pháp qua học, hội nghị tác phẩm xuất năm 1925 Đối với Kilpatric, dự án hoạt động có mục đích cụ thể, có cam kết với tất người thực diễn môi trường XH Trong giải thích mà họ đưa lại, quan trọng tồn mục đích Celestin Fereinet (1896-1966) người tiên phong châu Âu DHDA Theo ông, lớp học trước hết nơi tất phải áp dụng cách làm việc để nghiên cứu thông tin, trao đổi ý kiến trả lời thu nhận từ lớp HS khác chuẩn bị điều tra lớp học, phân tích kiện trình bày báo tập hợp được… Trong môi trường thế, hợp tác bên nhóm phong phú Khát vọng Fereinet tạo nên cá nhân có đầu óc phát triển tốt đầu óc rót đầy kiến thức Nhiều nhà sư phạm châu Âu vận dụng “sư phạm dự án” Một nguyên tắc PP niềm tin gần không giới hạn vào quyền lực giáo dục khả phát triển trẻ; cần thiết phải chịu trách nhiệm trước xã hội qua công việc đảm nhận với người khác; chịu trách nhiệm cá nhân tập thể bên nhóm người có nét riêng Nhà sư phạm Macrenco (1888-1939)cho cần đặt trẻ trước Trường Đại học Sư phạm Hà Nội GVHD: Th.S Nguyễn Thị Việt Nga C Sản phẩm nhóm 3: Tìm hiểu số bệnh nguy hiểm cho người động vật virut gây xây dựng biện pháp phòng chống I MỘT SỐ BỆNH NGUY HIỂM DO VIRUT GÂY RA Ở NGƯỜI - Virut trở nên nguy hiểm mức độ lây lan nhanh mức độ nguy hiểm - Ngày nay, người ta biết khoảng 500 bệnh virut gây - Nhiều loại chưa có thuốc trị SARS, AIDS, sốt ebola, viêm não Nhật Bản, bệnh dại Bệnh cúm A H5N1 Bệnh cúm gia cầm (còn gọi cúm A/H5N1) virus cúm A/H5N1 gây ra; bệnh dễ lây lan thành dịch, chưa có thuốc điều trị đặc hiệu nên cần có giải pháp dự phòng tích cực Virus cúm A/H5N1 lây nhiễm từ gia cầm sang người tiếp xúc với gia cầm bị bệnh trung gian qua thực phẩm chế biến từ gia cầm bị bệnh xảy qua tiếp xúc trực tiếp như: giết mổ, vận chuyển, mua bán cầm, sờ vào gia cầm bị nhiễm bệnh, Người bị cúm A/H5N1 thường có dấu hiệu sau: sốt cao đột ngột, đau đầu, đau nhức cơ, ho khan kéo dài, đau họng, tức ngực dội, khó thở, nghe phổi có tiếng ran, tím tái nhanh, mệt mỏi rã rời, tiêu chảy, rối loạn ý thức Bệnh thường diễn biến nhanh gây khó thở, suy hô hấp dẫn đến tử vong không chữa trị kịp thời Hiện chưa có thuốc đặc trị cúm A/H5N1 nên người cần chủ động phòng bệnh cách thực biện pháp sau: - Vệ sinh cá nhân, vệ sinh ăn uống: - Hạn chế tiếp xúc với nguồn bệnh: - Cố gắng không giết mổ gia cầm nhà - Tăng cường sức khoẻ 53 Trường Đại học Sư phạm Hà Nội GVHD: Th.S Nguyễn Thị Việt Nga Hình ảnh virut cúm A H5N1 Bệnh bại liệt - Bại liệt bệnh truyền nhiễm cấp tính virut bại liệt gây ra, bệnh lây theo đường hô hấp đường tiêu hoá - Đặc điểm lâm sàng chủ yếu biểu liệt mềm ngoại vi, rối loạn cảm giác kèm theo - Virut bại liệt (poliovirus) hình cầu, kích thước nhỏ, đường kính 8-27 nm, có cấu tạo ARN protein, chất béo Virut bại liệt có typ kháng nguyên khác không gây miễn dịch chéo TypI: Điển hình chủng Brunhilde TypII: Điển hình chủng Lansing TypIII: Điển hình chủng Leon Trong typI chủ yếu gây bệnh cho người cho người thể điển hình, typII gây bệnh thể ẩn typIII gây bệnh hợn Nguồn bệnh: Là bệnh nhân bị bệnh bại liệt virut có họng phân người bệnh trước sau khởi phát đến hai tuần 54 Trường Đại học Sư phạm Hà Nội GVHD: Th.S Nguyễn Thị Việt Nga Ngoài ra, người mang virut dấu hiệu lam sang (người lành mang virut) nguồn lây quan trọng Đường lây: Bằng viêc phân lập virut họng, người ta xác định virut bại liệt lây theo đường hô hấp thời kì đầu bệnh Nhưng bệnh lây chủ yếu đường tiêu hóa thông qua tay dụng cụ nhiễm bẩn với vật chủ trung gian truyền bệnh ruồi Virut thải theo phân người bệnh thời gian dài Điều trị bại liệt thể nhẹ: - Giảm đau, an thần, hạ nhiệt - Điều trị rối loạn tiêu hóa - Tăng cường dinh dưỡng, nâng cao sức đề kháng - Theo dõi sát để phát tình trạng liệt Điều trị bại liệt thể không liệt - Chủ yếu an thần, giảm đau, chống phù nề não - Có thể áp dụng lý liệu pháp có biểu co thắt kéo dài bắp theo dõi vòng hai tháng Dự phòng: Dùng vacxin: - Vacxin bất hoạt Salk loại vacxin dược chế tạo từ chủng virut bại liệt bị bất hoại Formalin Loại dùng đường tiêm, tạo kháng thể mà không gây miễn dịch ruột Hiện vacxin Salk sử dụng vacxin đường uống kết - Vacxin sống độc lực Sabin có nhiều ưu điểm hơn: dùng đường uống, gây miễn dịch lâu bền, chống lại xâm nhập virut hoang dại (do tạo miễn dịch ruột), đạt hiệu 90-100%, giá thành rẻ Tất trẻ em (nhất trẻ từ sơ sinh đến 60 tháng) uống giọt vacxin Sabin lần hàng năm uống lại Nhờ có vacxin mà nhiều nước 55 Trường Đại học Sư phạm Hà Nội GVHD: Th.S Nguyễn Thị Việt Nga đẩy lùi toán bệnh bại liệt Đó mục tiêu đến năm 2000 nước ta Virut bại liệt Bệnh sốt xuất huyết Sốt xuất huyết bệnh truyền nhiễm cấp tính, gây thành dịch virut dengue gây Bệnh lây lan muỗi vằn đốt người bệnh nhiễm virut sau truyền bệnh cho người lành qua vết đốt Hai loại muỗi vằn truyền bệnh có tên khoa học Aedes aegyptivà Aedes albopictus, chủ yếu Aedes aegypti Bệnh có hai thể (sốt dengue sốt xuất huyết dengue), xảy tất nước nằm vùng khí hậu nhiệt đới Ở Việt Nam bệnh xảy hầu hết tỉnh, xảy quanh năm thường bùng phát thành dịch lớn vào mùa mưa Sự nguy hiểm bệnh sốt xuất huyết: - Bệnh chưa có thuốc điều trị đặc hiệu chưa có vắc xin phòng bệnh 56 Trường Đại học Sư phạm Hà Nội GVHD: Th.S Nguyễn Thị Việt Nga - Thường gây dịch lớn với nhiều người mắc lúc làm cho công tác điều trị khó khăn, gây tử vong với trẻ em, gây thiệt hại lớn kinh tế, xã hội Biểu bệnh: Thể bệnh nhẹ: (thường thể sốt dengue, chủ yếu bị người lớn, khu vực thành thị, nơi mật độ dân số cao, dẫn đến tử vong) - Sốt cao đột ngột 39 – 40 độ C, kéo dài – ngày, khó hạ sốt - Đau đầu dội vùng trán, sau nhãn cầu - Có thể có mẩn, phát ban Thể bệnh nặng: (thường thể sốt xuất huyết dengue, chủ yếu bị trẻ em với tỷ lệ tử vong cao (30 – 40%) Phòng bệnh sốt xuất huyết: - Cách phòng bệnh tốt diệt muỗi, bọ gậy (lăng quăng) phòng chống muỗi đốt - Loại bỏ nơi sinh sản muỗi, diệt bọ gậy (lăng quăng) Virut gây sốt xuất huyết 57 Trường Đại học Sư phạm Hà Nội GVHD: Th.S Nguyễn Thị Việt Nga Bệnh HIV - HIV loại virus; tên đầy đủ virus suy giảm miễn dịch người Virus công hệ thống bảo vệ thể làm cho hệ thống suy yếu dần - AIDS hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải AIDS giai đoạn cuối nhiễm HIV - Cơ chế hoạt động virus HIV: Virus HIV phá huỷ tế bào bạch cầu (tế bào T) - phần hệ thống miễn dịch thể Các tế bào CD4 + T - lymphocyte mục tiêu Virus HIV Một virus xâm nhập vào tế bào thể, gây nhiễm trùng bị ung thư mà không bị nhiễm virus chống lại Những nhiễm trùng gọi nhiễm trùng hội Sự phá huỷ diễn thời gian dài, khoảng 10 năm Virus HIV Bệnh viêm gan - Viêm gan A, Viêm gan B, Viêm gan C bệnh viêm gan gây nên loại virút khác Mặc dù loại gây nên triệu chứng giống nhau, chúng có cách lây truyền cách ảnh hưởng đến gan khác 58 Trường Đại học Sư phạm Hà Nội GVHD: Th.S Nguyễn Thị Việt Nga - Viêm gan A bệnh gan dễ lây virus viêm gan A (Hepatitis A virus - HAV) gây nên Bệnh xuất nhiễm trùng mới, cấp tính không trở thành mãn tính, bệnh diễn biến từ vài tuần đến vài tháng Chúng lây truyền theo đường tiếp xúc với vật dụng, thức ăn, nước uống bị nhiễm virút viêm gan A - Viêm gan B C nhiễm virus viêm gan B, C Sự lây truyền xảy máu, chất tiết người bị viêm gan B C vào thể người chưa bị nhiễm Điều xảy quan hệ tình dục không an toàn, dùng chung bơm kim tiêm không tiệt trùng với người bị nhiễm từ người mẹ bị nhiễm truyền qua lúc sinh đẻ - Phòng bệnh: Mặc dù có nhiều bệnh gan phòng ngừa , người có nhiều cách để bảo vệ gan tổn thương + Ăn uống hợp lý + Ngủ sớm giờ, không xem tivi ngồi làm việc trước máy tính lâu + Uống nhiều nước + Giữ tinh thần thoải mái, tăng cường luyện tập + Tránh lây nhiễm 59 Trường Đại học Sư phạm Hà Nội GVHD: Th.S Nguyễn Thị Việt Nga II MỘT SỐ BỆNH NGUY HIỂM DO VIRUT GÂY RA Ở ĐỘNG VẬT Bệnh Newcastle ( Bệnh dịch tả gà ) - Là bệnh truyền nhiễm cấp tính lây lan nhanh, bệnh gây xáo trộn bệnh tích đường hô hấp, tiêu hóa thần kinh - Bệnh gây virus Paramyxovirus serotype thuộc họ Paramyxovididae - Virus xâm nhập vào thể gà qua đường hô hấp, tiêu hóa niêm mạc, da tiếp xúc với thức ăn, nước uống môi trường nhiễm bệnh - Cách sinh bệnh: + Thời gian ủ bệnh - 15 ngày, trung bình: - ngày + Khi virus xâm nhập vào đường hô hấp, tiêu hóa, nhóm virus có độc lực yếu nhân lên tế bào biểu mô hô hấp, tiêu hóa tới có điều kiện thuận lợi phát triển thành bệnh + Đối với virus cường độc sau xâm nhập sau nhân lên hệ thống tiêu hóa hô hấp vào máu đến quan để gây bệnh - Phòng trị bệnh: Chưa có thuốc chữa trị đặc hiệu, chủ yếu phòng bệnh chương trình vaccin sau: + Trên gà con: chủng vaccin LASOTA lúc ngày tuổi, lặp lại lúc 12 28 ngày tuổi + Trên gà giống: Giai đoạn hậu bị chủng vaccin lúc 8-10 tuần tuổi, giai đoạn tuần trước đẻ trứng chủng vaccin IMOPEST + Kết hợp với chăm sóc nuôi dưỡng tốt, bổ sung thức ăn nước uống vitamin, khoáng, chất dinh dưỡng để tăng sức kháng bệnh + Vệ sinh sát trùng chuồng trại thường xuyên (3 ngày phun thuốc sát trùng lần) + Kết hợp sử dụng số kháng sinh Ampicillin, Tylosin, loại kháng sinh thuộc nhóm Amynoglucozit như: Gentamycin, Streptomicin, Neomyci, Spectinomycin 60 Trường Đại học Sư phạm Hà Nội GVHD: Th.S Nguyễn Thị Việt Nga Gà mắc bệnh ( H1: Xuất huyết ruột ngả ba van hồi manh tràng, H2: Dạ dày tuyến xuất huyết bề mặt, H3: Lách sưng, xuất huyết có điểm trắng hoại tử) Bệnh dại (lyssa) - Bệnh dại virus thuộc loài Paramixo gây Đây virus hướng thần kinh,xâm nhập qua vết thương, vết cắn, qua niêm mạc, qua nhúm thai Sau xâm nhập sinh sản nhanh theo dây thần kinh tuyến nuớc bọt, sau phá vỡ tế bào thần kinh làm cho vật bị rối loạn tâm lý, sợ sệt, sau chuyển sang bại liệt Virus gây bệnh dại - Vết thương nặng, gần não thời gian ủ bệnh ngắn Người mắc bệnh dại bị chó, mèo dại cắn cào Nước bọt có mang nhiều virus dại truyền sang người qua vết cắn, vết cào từ chỗ bị tổn thương, trầy xước da - Bệnh nhân bị bệnh dại thường có triệu chứng co thắt thực quản hô hấp, sợ gió, sợ nước, huyết áp tụt đồng tử giãn, gây tử vong 61 Trường Đại học Sư phạm Hà Nội GVHD: Th.S Nguyễn Thị Việt Nga - Muốn phòng bệnh dại hiệu quả, chuyên gia dịch tễ cho cần có kết hợp tốt thú y công tác phòng dịch, đàn chó nuôi phải tiêm phòng cẩn thận Bệnh lở mồm long móng - Bệnh virus thuộc giống Aphthovirus, họ Picornaviridae có type virus gây bệnh lở mồm long móng: O, A, C, S.A.T–1, S.A.T- 2, S.A.T- ASIA-1 Hiện nước ta có type gây bệnh A, O - Bệnh lây qua đường tiêu hóa, đường hô hấp sinh dục đường xâm nhập phụ Sự truyền bệnh trực tiếp nuôi nhốt chung, chăn thả chung… lây gián tiếp qua thức ăn, nước uống, dụng cụ chăn nuôi mang mầm bệnh, người, phương tiện vận chuyển - Biện pháp phòng tránh: + Đối với nơi xảy dịch: Thực tích cực việc bao vây dập tắt ổ dịch biện pháp + Đối với nơi chưa có dịch: Cần phát bệnh sớm, chẩn đoán, tốt thực chẩn đoán định kỳ ngăn ngừa bệnh từ xa Tiêu độc định kỳ môi trường, nơi liên quan đến chăn nuôi động vật, vùng ổ dịch cũ nơi phát sinh để tiêu diệt mầm bệnh Xử lý vệ sinh thú y triệt để phương tiện vận chuyển thức ăn chăn nuôi, vật dụng (quần, áo) nước uống + Phương pháp chữa bệnh: Ở miệng: Dùng chất sát trùng nhẹ thuốc tím với liều lượng 0,1% nước chua (chanh, khế ) bóp lấy nước xoa vào niêm mạc miệng Cho gia súc ăn thức ăn mềm, dễ tiêu Móng: Rửa sạch, dùng loại kháng sinh mỡ, cồn iốt, thuốc nam bàng, phèn đen, xoan, trầu không chống nhiễm trùng, kích thích lên da non, chống ruồi muỗi 62 Trường Đại học Sư phạm Hà Nội GVHD: Th.S Nguyễn Thị Việt Nga Ở vú: Thường xuyên vắt cạn sữa, sát trùng mụn loét dung dịch sát trùng, bị nặng dùng thêm kháng sinh Penicillin, Streptomyxin để tiêm Một số hình ảnh triệu chứng, bệnh tích FMD bò Bệnh dịch tả lợn - Virus gây bệnh dịch tả lợn có kích thước từ 25 - 30nm (nanomet) Được xếp vào loại Virus qua lọc nhỏ nhất, có hình cầu, ADN Virus, có khả hấp thụ than bụi keo phèn - Truyền lây: Mầm bệnh Dịch tả lợn truyền lây chủ yếu qua đường tiêu hóa, vào niêm mạc mắt, mũi, da qua đường hô hấp Gây bệnh chủ yếu da, qua đường tiêu hoá không Thường lây trực tiếp từ ốm sang khoẻ, qua thức ăn, nước uống, gián tiếp qua chất bại tiết, vận chuyển hay động vật khác mang mầm bệnh truyền lây 63 Trường Đại học Sư phạm Hà Nội GVHD: Th.S Nguyễn Thị Việt Nga Virus gây bệnh dịch tả lợn Lợn bệnh - Giải pháp phòng ngừa: Áp dụng biện pháp an toàn sinh học chăn nuôi + Chọn giống phải có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng, đạt tiêu chuẩn chất lượng, tiêm phòng đầy đủ vắc xin phòng bệnh truyền nhiễm nguy hiểm theo quy định + Thực “3 không”: không dấu heo mắc bệnh, không bán chạy heo bệnh không vứt xác heo chết bừa bãi Phòng bệnh vắc xin: tiêm vắc xin phòng bệnh dịch tả heo định kỳ năm lần: - Lần 1: từ tháng - - Lần 2: từ tháng - 10 Tiêm phòng bổ sung vào tháng lại heo sinh, heo chưa tiêm thời gian tiêm phòng định kỳ tiêm nhắc lại heo hết thời gian miễn dịch 64 Trường Đại học Sư phạm Hà Nội GVHD: Th.S Nguyễn Thị Việt Nga Chương III : THAM VẤN CHUYÊN GIA 3.1 Mục đích tham vấn chuyên gia Mục đích tham vấn chuyên gia đánh giá giả thuyết khoa học đề tài Cụ thể: - Đánh giá xem tiến trình DH thiết kế sở vận dụng DHDA có giúp HS phát triển hoạt động nhận thức tích cực, tự lực hay không; có giúp HS nắm vững nội dung học cách sâu sắc hiểu rõ ứng dụng kiến thức phần sinh học vi sinh vật vào thực tế hay không? - Đánh giá tính khả thi tiến trình xây dựng, sở bổ sung, sửa đổi tiến trình DH soạn thảo cho phù hợp 3.2 Nội dung tham vấn chuyên gia Sử dụng phiếu điều tra để điều tra định tính dự án dạy học phần sinh học vi sinh vật thông qua thấy khả phát triển nhận thức tích cưc, tự lực học sinh 3.3 Kết tham vấn chuyên gia Qua trình tham vấn chuyên gia hầu hết GV cho biết: - DHDA phát triển hoạt động nhận thức tích cực, tự lực HS tức là: + Không giúp HS lĩnh hội nội dung kiến thức mà hình thành phát triển kĩ học tập mình, hình thành phát triển cách học + Nâng cao hiệu chất lượng dạy học, đảm bảo tính toàn diện, cụ thể làm cho học sinh: * Nắm vững, hiểu sâu hiểu sâu kiến thức * Luôn củng cố phát triển cách học * Phát triển phẩm chất đạo đức cá nhân tính kiên trì, lòng nhẫn lại, tinh thần trách nhiệm ý thức tập thể * Phát triển tinh thần hợp tác tương trợ lẫn nhau,tôn trọng lẫn - Có thể sử dụng DHDA thưc tiễn trường phổ thông phương pháp dạy học tích cưc 65 Trường Đại học Sư phạm Hà Nội GVHD: Th.S Nguyễn Thị Việt Nga PHẦN KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ Kết luận Qua trình thưc khóa luận tốt nghiệp, rút số kết luận sau: - Chúng hệ thống sở lý luận thực tiễn dạy học dự án - Chúng hệ thống nội dung kiến thức kĩ phần sinh học vi sinh vật sinh học 10 ban - Qua điều tra thấy dạy học dự án chưa áp dụng phổ biến trường phổ thông - Chúng soạn thảo tiến trình dạy học dự án cho phần “Sinh học vi sinh vật” lớp 10 ban trường THPT phát huy tính sáng tạo, tự lực, tích cực học tập Kiến nghị Để nâng cao mức độ sử dụng khả thành công cho phương pháp DHDA đề nghị: - Cần hoàn thiện sản phẩm dự án dạy học 31 phần sinh học 10 ban - Ban giám hiệu có buổi tập huấn DHDA tất GV trường - Xây dựng tiếp dự án day học chương trình sinh học phổ thông Do thời gian cho nghiên cứu, hoàn thành ngắn, lực thân sở vật chất hạn chế nên đề tài không tránh khỏi thiếu sót Tôi kính mong tiếp tục nhận ý kiến đóng góp quý báu thầy cô giáo bạn để đề tài hoàn thiện có tính ứng dụng cao 66 Trường Đại học Sư phạm Hà Nội GVHD: Th.S Nguyễn Thị Việt Nga TÀI LIỆU THAM KHẢO Nguyễn Văn Cương (2006), Một số vấn đề chung đổi PPDH trường THPT- Dự án phát triển GD THPT Đặng Thành Hưng, Kĩ thuật thiết kế học theo nguyên tắc hoạt động Tạp chí phát triển Nguyễn Thị Thanh Huyền (2007), “Sử dụng phương pháp dạy học dự án hoạt động hướng nghiệp”, Tạp chí Giáo dục số 179, trang 21 – 22 Phạm Xuân Quế, Ứng dụng CNTT tổ chức hoạt động nhận thức tích cực, tự chủ, sáng tạo, Nxb Đại học sư phạm HN Đỗ Hương Trà, Dạy học dự án tiến trình thực hiện, Tạp chí Giáo dục số 157, 2007 Sử dụng công nghệ thông tin dạy học, Tài liệu tập huấn chương trình Panrtner in Learning, Nxb Giáo dục, 2003 L.F Kharlamop, Phát huy tính tích cực học tập HS nào, NXB Giáo dục, 1978, dịch Đỗ Thị Trang Nguyễn Ngọc Trang Robert J Marzano, Debra J.Pickering, Jane E Pollock, Các phương pháp dạy học hiệu quả, Nxb Giáo dục, Thành phố HCM http:www//alt.edu.net.vn, trang web Dạy học tích cực dự án Việt – Bỉ nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng GV tiểu học trung học sở 10 http://mspil.net.vn, trang web chương trình Partners is Learning Microsoft Việt Nam Trung tâm công nghệ thông tin – Bộ giáo dục Đào tạo 11 Essential Course, Chương trình dạy học Intel, phiên 10.0 67 [...]... quan sát 1.2 .3 Các loại dự án học tập Tùy theo các cơ sở phân loại mà ta có các loại dự án học tập sau: - Phân loại theo chuyên môn: + Dự án trong môn học: Loại dự án chỉ giới hạn trong bộ phận một môn học cụ thể Ví dụ: dự án “Bảo tồn đa dạng sinh học chỉ gói gọn trong nội dung kiến thức của môn Sinh học + Dự án liên môn học: Khi thực hiện dự án HS phải kết hợp với kiến thức của một số môn học khác Ví... của dự án + Mục tiêu của dự án + Điều kiện thực hiện dự án + Giải pháp thực hiện dự án + Công việc chính cần thực hiện (thực hiện giải pháp) + Địa điểm thực hiện dự án + Sản phẩm dự kiến của dự án 25 Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 GVHD: Th.S Nguyễn Thị Việt Nga 2.2 .3 Kế hoạch bài dạy của GV Tổng quan bài dạy Ý tưởng dự án Bộ câu hỏi định hướng - Câu hỏi nội dung - Câu hỏi mở rộng Mục tiêu dự án -... học Sư phạm Hà Nội 2 GVHD: Th.S Nguyễn Thị Việt Nga 2 .3 Tổ chức dạy học dự án bài 31 phần 3 “Sinh học vi sinh vật” 2 .3. 1 Trước khi thực hiện dự án - Tìm hiểu kiến thức xuất phát của HS + Kiến thức ở bậc THCS: Sinh học lớp8: Bài 65 Đại dịch AIDS- thảm họa của loài người + Kiến thức ở lớp 10: * Cấu trúc các loại virut * Sự nhân lên của virut trong tế bào chủ - Phác thảo ý tưởng dự án : + Tên của dự án: ... Phân loại theo quỹ thời gian: + Dự án nhỏ: thực hiện trong thời gian ngắn từ 2 đến 6 tiếng đồng hồ + Dự án trung bình: còn gọi là ngày dự án + Dự án lớn: còn gọi là tuần dự án lớn - Phân loại theo hình thức tham gia: + Dự án cá nhân: Bản thân mỗi HS tiến hành làm dự án học tập cho riêng mình Thường thì những dự án như thế tương đối đơn giản và mất không nhiều thời gian + Dự án nhóm: Chia lớp thành nhiều... mỗi nhóm thực hiện một dự án học tập + Dự án toàn lớp: Cả lớp làm chung một dự án + Dự án toàn trường: Dự án được thực hiện trên qui mô lớn do toàn bộ các khối HS trong nhà trường thực hiện - Phân loại theo nhiệm vụ: + Dự án tìm hiểu: Ví dụ: HS tiến hành một cuộc điều tra để tìm hiểu về tỉ lệ HS bị cận thị trong nhà trường, dự án tìm hiểu về tình trạng ô nhiễm môi trường, dự án tìm hiểu về thực trạng... kết quả của quá trình DH 23 Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 GVHD: Th.S Nguyễn Thị Việt Nga Chương II: TỔ CHỨC DẠY HỌC DỰ ÁN PHẦN 3: “SINH HỌC VI SINH VẬT” SINH HỌC 10 – BAN CƠ BẢN 2.1 Kiến thức và kĩ năng cần đạt được phần 3 “Sinh học vi sinh vật” 2.1.1 Kiến thức phần 3 “Sinh học vi sinh vật” Sinh học 10 ban cơ bản - Nêu và khái quát được các kiểu dinh dưỡng của vi sinh vật thấy được tính đa dạng về... tra 1 .3. 3 Kết quả điều tra Tháng 11 năm 2012 chúng tôi tiến hành điều tra ở một số trường THPT như trường Hoa –Lư A - Ninh Bình, trường Nguyễn Huệ - Yên Bái Qua tìm hiểu thực tế việc dạy và học phần ba sinh học vi sinh vật tại trường THPT Hoa Lư A chúng tôi rút ra một số kết luận sau đây: 1 .3. 3.1 Tình hình GV - Các giờ học đều có kế hoạch dạy học theo PP đổi mới, thực hiện kế hoạch dạy học, tổ chức. .. Triển khai bài học thành dự án Việc thiết kế dự án đòi hỏi phải có sự định hướng của GV để giúp HS hình dung ra kiểu dự án cho phép, các đề tài đề cập đến, thúc đẩy sự học tập và tạo mối liên hệ sâu sắc của HS với kiến thức Dựa trên bộ câu hỏi định hướng, GV sẽ gợi ý một số dự án có thể thực hiện, sau đó hướng dẫn HS lựa chọn hoặc giao cho từng nhóm HS thực hiện các dự án Để đưa ra dự án, HS cần xác... dụ: thực hiện dự án “Nghiên cứu chế tạo máy phát điện vừa và nhỏ”, HS phải sử dụng kết hợp kiến thức môn Vật lí, Công nghệ, Toán học, … để hoàn thành sản phẩm 11 Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 GVHD: Th.S Nguyễn Thị Việt Nga + Dự án ngoài môn học: dự án này không nằm trong nội dung các môn học trong nhà trường Ví dụ: dự án thiết kế một buổi trình diễn thời trang cho lứa tuổi học đường, xây dựng chương... dự án HS làm việc theo nhóm và cá nhân theo kế hoạch để tạo ra sản phẩm dự án 4) Giới thiệu dự án HS công bố giới thiệu dự án và sản phẩm dự án, thảo luận, tranh luận về các vấn đề đã trình bày để làm rõ hơn vấn đề đã được nghiên cứu 5) Đánh giá dự án GV cùng HS đánh giá quá trình học tập và kết quả học tập của HS 13 Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 GVHD: Th.S Nguyễn Thị Việt Nga Việc phân chia các giai ... 2 .3. 1 Trước thực dự án 28 2 .3. 2 Trong tiến hành dự án …… .33 2 .3. 3 Sau tiến hành dự án … 34 2 .3. 4 Giáo án ….……………… 34 2 .3. 5 Sản phẩm học sinh…….……………… 38 ... Triển khai học thành dự án 25 2.2 .3 Kế hoạch dạy GV 25 2.2.4 Các bước thực dự án …… 27 2.2.5 Các kế hoạch hỗ trợ…… 28 Tổ chức dạy học dự án 31 phần “Sinh học vi... đạt phần “Sinh học vi sinh vật” SH 10 ban - Điều tra thực tế tổ chức dạy học dự án kiến thức phần “Sinh học vi sinh vật” SH 10 ban số trường THPT - Soạn thảo tiến trình dạy học dự án cho phần