Trường ĐHSP Hà Nội Khóa luận tốt nghiệp Lời cảm ơn Em xin gửi lời cảm ơn chân thành tới thầy cô giáo trường Đại học Sư phạm Hà nội 2, khoa Giáo dục Tiểu học, tổ môn Tâm lí giáo dục tạo điều kiện suốt thời gian học tập nghiên cứu trường Đặc biệt em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới cô giáo Ths.GVC Nguyễn Thị Xuân Lan, người hướng dẫn, động viên, tận tình giúp đỡ em hoàn thành khoá luận Đồng thời em xin gửi lời cảm ơn tới thầy cô giáo, em học sinh trường Tiểu học Xuân Hòa A, Tiểu học Trưng Nhị, Tiểu học Lưu Quý An giúp đỡ em trình khảo sát thực tế Do thời gian nghiên cứu vốn kiến thức hạn chế chắn đề tài em không tránh khỏi thiếu sót Em mong góp ý, bảo thầy cô giáo bạn để khoá luận hoàn thiện Em xin chân thành cảm ơn! Hà Nội, tháng năm 2010 Sinh viên Nguyễn Thị Lan Nguyễn Thị Lan – K32A GDTH Trường ĐHSP Hà Nội Khóa luận tốt nghiệp Lời cam đoan Tôi xin cam đoan công trình nghiên cứu Những số liệu kết khoá luận hoàn toàn trung thực Đề tài chưa công bố công trình khoa học khác Hà Nội, tháng năm 2010 Sinh viên Nguyễn Thị Lan MỤC LỤC Nguyễn Thị Lan – K32A GDTH Trường ĐHSP Hà Nội Khóa luận tốt nghiệp Trang Phần 1: Mở đầu 1 Lí chọn đề tài Lịch sử nghiên cứu vấn đề Mục đích nghiên cứu 4 Khách thể, đối tượng nghiên cứu Phạm vi nghiên cứu Nhiệm vụ nghiên cứu Giả thuyết khoa học Các phương pháp nghiên cứu Kế hoạch nghiên cứu 10 Cấu trúc khóa luận Phần 2: Nội dung Chƣơng 1: Cơ sở lí luận 1.1 Một số vấn đề kiểm tra, đánh giá trình dạy học 1.1.1 Kiểm tra 1.1.2 Đánh giá 10 1.1.3 Quan hệ kiểm tra đánh giá 12 1.1.4 Vai trò kiểm tra, đánh giá 13 1.2 Kiểm tra, đánh giá trắc nghiệm khách quan 14 1.2.1 Khái niệm 14 1.2.2 Phân biệt trắc nghiệm khách quan trắc nghiệm tự luận 15 Nguyễn Thị Lan – K32A GDTH Trường ĐHSP Hà Nội Khóa luận tốt nghiệp 1.2.3 Ưu, nhược điểm trắc nghiệm khách quan 18 1.2.4 Các loại trắc nghiệm khách quan 18 1.2.5 Quy trình kiểm tra, đánh giá trắc nghiệm khách quan 22 1.2.6 Kỹ thuật xây dựng trắc nghiệm khách quan 22 1.2.7 Yêu cầu đề trắc nghiệm khách quan 26 Chƣơng 2: Môn Toán lớp vấn đề sử dụng phƣơng pháp 28 trắc nghiệm khách quan kiểm tra, đánh giá kết học tập học sinh 2.1 Môn Toán Tiểu học 28 2.1.1 Vị trí, vai trò môn Toán 28 2.1.2 Mục tiêu môn Toán Tiểu học 28 2.1.3 Nội dung chương trình môn Toán Tiểu học 28 2.2 Môn Toán lớp vấn đề sử dụng phương pháp trắc nghiệm 29 khách quan kiểm tra, đánh giá kết học tập 2.2.1 Đặc điểm môn Toán 29 2.2.2 Mục tiêu dạy học Toán 32 2.2.3 Các hình thức kiểm tra môn Toán học sinh lớp 33 2.2.4 Môn Toán vấn đề sử dụng phương pháp trắc nghiệm kháh 34 quan kiểm tra, đánh giá kết học tập môn Toán lớp Chƣơng 3: Thực trạng việc sử dung phƣơng pháp trắc nghiệm 35 khách quan kiểm tra, đánh giá kết học tập môn Toán lớp học sinh số trƣờng tiểu học khu vực Thị xã Phúc Yên 3.1 Thực trạng việc sử dụng phương pháp trắc nghiệm khách quan kiểm tra, đánh giá kết học tập môn Toán học Nguyễn Thị Lan – K32A GDTH 35 Trường ĐHSP Hà Nội Khóa luận tốt nghiệp sinh lớp 3.1.1 Thực trạng nhận thức giáo viên phương pháp trắc 35 nghiệm khách quan kiểm tra, đánh giá kết học tập môn Toán lớp 3.1.2 Thực trạng sử dụng phương pháp trắc nghiệm khách quan 37 kiểm tra, đánh giá kết học tập môn Toán lớp 3.2 Nguyên nhân biện pháp 50 3.2.1 Nguyên nhân 50 3.2.2 Biện pháp 52 Phần 3: Kết luận 56 Tài liệu tham khảo 59 Nguyễn Thị Lan – K32A GDTH Trường ĐHSP Hà Nội Khóa luận tốt nghiệp Phần 1: MỞ ĐẦU Lí chọn đề tài Tiểu học bậc học tảng Nó không sở để người phát triển toàn diện mặt tư duy, nhận thức, mà sở để người hình thành phẩm chất đạo đức, lực cần thiết người lao động Một khâu quan trọng cần thiết giáo dục học sinh Tiểu học, phát triển người toàn diện, khâu kiểm tra, đánh giá kết học tập Kiểm tra, đánh giá khâu có ý nghĩa quan trọng trình dạy học nói chung, dạy học Tiểu học nói riêng Kiểm tra nhằm mục đích giúp giáo viên nắm trình độ kiến thức học sinh Từ giáo viên điều chỉnh phương pháp dạy học, bổ sung khiếm khuyết, lỗ hổng kiến thức cho học sinh Đồng thời, kiểm tra, đánh giá giúp học sinh tự đánh giá, tự kiểm tra việc nắm vững kiến thức để tự điều chỉnh hoạt động học Những phương pháp kiểm tra đánh giá truyền thống thi tự luận vấn đáp ưu điểm bộc lộ nhiều hạn chế như: kì kiểm tra kiến thức học sinh chưa thường xuyên, khối lượng kiến thức kiểm tra lần hạn chế, việc chấm phụ thuộc nhiều vào ý muốn chủ quan người chấm… Để tạo điều kiện giúp học sinh tự đánh giá phát huy ý nghĩa kiểm tra, đánh giá thành học tập, nhiều nước giới sử dụng phổ biến phương pháp trắc nghiệm khách quan Đó phương pháp có nhiều ưu điểm như: đảm bảo tính khách quan chấm điểm, cho phép thời gian ngắn kiểm tra nhiều kiến thức cụ thể, gây hứng thú tính tích cực học tập học sinh… Môn Toán trường Tiểu học môn học quan trọng Để đáp ứng mục tiêu Giáo dục Tiểu học, chương trình môn Toán đưa mục tiêu Nguyễn Thị Lan – K32A GDTH Trường ĐHSP Hà Nội Khóa luận tốt nghiệp môn học nhằm khơi dậy tính tích cực hoạt động học sinh Vì năm gần nhà sư phạm sử dụng phương pháp trắc nghiệm khách quan trình kiểm tra, đánh giá kết học tập môn Toán đạt kết bước đầu Kiểm tra đánh giá kết học tập trắc nghiệm khách quan vấn đề hoàn toàn Cho đến có nhiều viết, công trình nghiên cứu đề cập đến vấn đề Song chủ yếu nghiên cứu mặt lí luận phương pháp thực trạng việc sử đụng phương pháp trắc nghiệm khách quan kiểm tra, đánh giá kết học tập học sinh chưa có nhiều công trình nghiên cứu đề cập đến Kế thừa thành tựu công trình nghiên cứu trước xuất phát từ nhu cầu thực tiễn nên em chọn đề tài: “Tìm hiểu thực trạng sử dụng phương pháp trắc nghiệm khách quan kiểm tra, đánh giá kết học tập môn Toán lớp học sinh số trường Tiểu học khu vực Thị xã Phúc Yên – Vĩnh Phúc” để nghiên cứu Lịch sử nghiên cứu vấn đề * Trắc nghiệm khách quan hình thức kiểm tra, đánh giá sử dụng từ lâu giới: - Từ kỉ XIX, Francis Galta (Anh) sau M.Cattell (Mỹ) sử dụng trắc nghiệm khả trí tuệ - Đến kỉ XX E.Toocđaica người dùng trắc nghiệm để đo trình độ kiến thức học sinh môn Số học - Năm 1904 A.Binet – nhà Tâm lí học người Pháp nghiên cứu khả dùng trắc nghiệm để xác định mức độ chậm phát triển trí tuệ trẻ em - Năm 1928 Mâyli dùng trắc nghiệm để nghiên cứu trí tuệ để phục vụ tư vấn nghề nghiệp giáo dục phổ thông Nguyễn Thị Lan – K32A GDTH Trường ĐHSP Hà Nội Khóa luận tốt nghiệp - Ở Mỹ, đầu kỉ XX bắt đầu sử dụng phương pháp trắc nghiệm vào trình dạy học đến năm1963 sử dụng máy tính điện tử thăm dò trắc nghiệm diện rộng Ở Anh, thành lập hội đồng toàn quốc hàng năm định mẫu trắc nghiệm tiêu chuẩn cho trường Trung học Ở Trung Quốc trắc nghiệm khách quan áp dụng vào kì thi tuyển sinh Đại học toàn quốc từ năm 1989 Ở Nhật, Hàn Quốc, Thái Lan sử dụng phương pháp trắc nghiệm khách quan vào kì thi qui mô toàn quốc Những năm gần hầu giới sử dụng phương pháp trắc nghiệm khách quan cách rộng rãi phổ biến trình dạy học * Ở Việt Nam thập kỉ 70 kỉ XX có nhiều công trình nghiên cứu liên quan đến việc sử dụng trắc nghiệm khách quan lĩnh vực: tâm lí học, sinh học, vật lí… khoa học khác - Năm 1993, Đại học Bách khoa Hà Nội tổ chức hội thảo khoa học “Kĩ thuật trắc nghiệm ứng dụng đại học” tác giả Lâm Quang Thiệp, Phan Hữu Tiết, Nghiêm Xuân Hùng - Năm 1994, Vụ Đại học cho in “Những sở kĩ thuật trắc nghiệm” GS.TS Lâm Quang Tiệp chủ biên - Hiện phương pháp trắc nghiệm khách quan sử dụng phổ biến kì thi tất bậc học, đặc biệt kì thi tuyển sinh vào trường đại học, cao đẳng Trong kì thi tuyển sinh vào Đại học năm 2006, lần hình thức thi trắc nghiệm khách quan áp dụng với môn Ngoại ngữ PGS.TS Nguyễn Hữu Lân đánh giá “ khâu đột phá, cách mạng chiến lược cải cách giáo dục nói chung” *Ở Tiểu học: Có nhiều tác giả viết việc sử dụng trắc nghiệm khách quan kiểm tra, đánh giá kết học tập học sinh Tiểu học: Nguyễn Thị Lan – K32A GDTH Trường ĐHSP Hà Nội Khóa luận tốt nghiệp Tác giả Nguyễn Phụng Hoàng, Vũ Ngọc Lan (2006) có “ Phương pháp trắc nghiệm kiểm tra đo lường kết học tập” Tác giả Phó Đức Hoà có công trình “Xây dựng quy trình đánh giá tri thức học sinh Tiểu học” “Lý thuyết trắc nghiệm khách quan thiết kế tập trắc nghiệm Tiểu học” Đối với môn Toán trường Tiểu học có nhiều tác giả viết phương pháp trắc nghiệm khách quan kiểm tra, đánh giá kết học tập như: Trần Diên Hiển, Phạm Đình Thực, Nguyễn Danh Ninh, Đỗ Tiến Đạt… Như trắc nghiệm khách quan sử dụng phổ biến trình dạy học giới Việt Nam Mục đích nghiên cứu Từ việc làm rõ sở lí luận phương pháp trắc nghiệm khách quan kiểm tra, đánh giá kết học tập học sinh, tiến hành tìm hiểu thực trạng việc sử dụng phương pháp trắc nghiệm khách quan trình kiểm tra đánh giá kết học tập môn Toán lớp Tiểu học Trên sở tìm hiểu nguyên nhân đề xuất biện pháp nhằm nâng cao kết học tập nói chung trình dạy học Khách thể, đối tƣợng nghiên cứu 4.1 Khách thể nghiên cứu Vấn đề kiểm tra, đánh giá kết học tập học sinh lớp 4.2 Đối tượng nghiên cứu Thực trạng sử dụng phương pháp trắc nghiệm khách quan kiểm tra, đánh giá kết học tập học sinh lớp Phạm vi nghiên cứu Do thời gian nghiên cứu có hạn nên phạm vi nghiên cứu đề tài dừng lại việc tìm hiểu thực trạng sử dụng phương pháp trắc nghiệm khách Nguyễn Thị Lan – K32A GDTH Trường ĐHSP Hà Nội Khóa luận tốt nghiệp quan kiểm tra, đánh giá kết học tập môn Toán học sinh lớp khu vực Thị xã Phúc Yên - Tỉnh Vĩnh Phúc Nhiệm vụ nghiên cứu 6.1.Tìm hiểu sở lí luận phương pháp trắc nghiệm khách quan kiểm tra, đánh giá kết học tập học sinh Tiểu học 6.2 Tìm hiểu thực trạng sử dụng phương pháp trắc nghiệm khách quan kiểm tra, đánh giá kết học tập môn Toán lớp học sinh số trường Tiểu học khu vực Thị xã Phúc Yên 6.3.Tìm hiểu nguyên nhân thực trạng đề xuất biện pháp khắc phục Giả thuyết khoa học Nếu tìm hiểu thực trạng sử dụng phương pháp trắc nghiệm khách quan kiểm tra, đánh giá kết học tập môn Toán học sinh lớp đề xuất số biện pháp hợp lí nâng cao chất lượng kiểm tra, đánh giá nói riêng chất lượng dạy - học Toán Tiểu học nói riêng Các phƣơng pháp nghiên cứu - Phương pháp nghiên cứu tài liệu - Phương pháp trò chuyện - Phương pháp điều tra - Phương pháp quan sát - Phương pháp thống kê toán học Kế hoạch nghiên cứu - Tháng 10/2009: Nhận đề tài nghiên cứu - Từ tháng 10/2009 đến tháng 1/2010: Nghiên cứu tài liệu để tìm hiểu sở lí luận vấn đề nghiên cứu - Từ tháng 1/2010 đến tháng 4/2010: Tiến hành tìm hiểu thực trạng việc sử dụng phương pháp trắc nghiệm khách quan kiểm tra, đánh giá kết Nguyễn Thị Lan – K32A GDTH 10 Trường ĐHSP Hà Nội Khóa luận tốt nghiệp - Hệ thống đáp án biểu điểm chưa quan tâm mức, thường xây dựng sơ lược, số giáo viên không xây dựng - Khi chấm xong làm học sinh, giáo viên không chữa nhận xét kết đạt em, làm em không nhận điểm yếu để khắc phục Không kịp thời động viên, khích lệ em học tập 3.2 Nguyên nhân biện pháp 3.2.1 Nguyên nhân Qua trình điểu tra tìm hiểu thực trạng, thấy giáo viên lớp nhận thức đắn vai trò, tác dụng trắc nghiệm khách quan kiểm tra, đánh giá kết học tập môn Toán học sinh Tuy nhiên khâu tố chức số hạn chế việc sử dụng phương pháp trắc nghiệm khách quan Từ nghiên cứu thực tế dạy học trường Tiểu học, thấy có nguyên nhân sau: 3.2.2 Nguyên nhân từ phía giáo viên Việc kiểm tra, đánh giá kết học tập học sinh cung cấp cho giáo viên thông tin “liên hệ ngược ngoài” giúp người dạy điều chỉnh hoạt động dạy Kiểm tra, đánh giá phương pháp trắc nghiệm khách quan tiến hành cách công phu cung cấp cho giáo viên trình độ chung lớp, nắm học sinh tiến sút đột ngột Giáo viên phải giữ vai trò người hướng dẫn đồng thời ban giám khảo đánh gia kết học tập học sinh Từ đó, có định hướng điều chỉnh, điều khiển trình dạy học để nâng cao chất lượng kiểm tra, đánh giá Những đòi hỏi nhiều giáo viên chưa đáp ứng trình độ chuyên môn, nghiệp vụ chưa cao Khi biên soạn đề kiểm tra trắc nghiệm khách quan đòi hỏi kiến thức người giáo viên phải chắc, hiểu sâu rộng vấn đề Có đảm Nguyễn Thị Lan – K32A GDTH 55 Trường ĐHSP Hà Nội Khóa luận tốt nghiệp bảo đề kiểm tra có chất lượng Trong đề kiểm tra phải có câu hỏi phân hoá trình độ học sinh, có độ “nhiễu” để học sinh phải suy nghĩ thận trọng làm Để đáp ứng yêu cầu người giáo viên phải có lực chuyên môn vững vàng kinh nghiệm nghề nghiệp Tuy nhiên thực tế giáo viên đáp ứng yêu cầu Một số giáo viên không sử dụng phương pháp trắc nghiệm khách quan để thiết kế đề kiểm tra môn Toán, theo họ thiết kế đề trắc nghiệm khách quan tốn nhiều thời gian Một số giáo viên chủ quan cho việc chuẩn bị đề kiểm tra việc làm đơn giản, không cần thiết phải thời gian suy nghĩ Mặt khác, giáo viên chưa có kinh nghiệm để xây dựng hệ thống đề hoàn chỉnh vừa đảm bảo mục tiêu dạy học, phân hoá trình độ học sinh, vừa góp phần phát triển trí tuệ, tư cho học sinh nên chất lượng đề trắc nghiệm khách quan chưa cao Như vậy, nói nguyên nhân từ phía giáo viên nguyên nhân định đến chất lượng trình kiểm tra, đánh giá kết học tập học sinh trắc nghiệm khách quan 3.2.1.1 Nguyên nhân từ phía học sinh Để sử dụng tốt phương pháp trắc nghiệm khách quan kiểm tra, đánh giá kết học tập môn Toán nguyên nhân từ phía giáo viên phải kể đến nguyên nhân từ phía học sinh: Do không nắm cách làm trắc nghiệm khách quan nên nhiều em làm không lựa chọn đáp án mà trình bày lời giải vào trắc nghiệm, vừa tốn thời gian trình bày lời giải vừa không phù hợp với yêu cầu dẫn đến thiếu thời gian làm bài, kết kiểm tra không cao Nguyễn Thị Lan – K32A GDTH 56 Trường ĐHSP Hà Nội Khóa luận tốt nghiệp Có nhiều học sinh phân bố thời gian cách hợp lý nên không làm xong kiểm tra Các em đầu tư nhiều thời gian vào câu hỏi đầu, câu hỏi dễ nên không thời gian làm Bên cạnh phải kể đến nguyên nhân trình độ kiến thức, kĩ học sinh Do kiến thức không vững nên em khó khăn lựa chọn đáp án, dựa vào may rủi trắc nghiệm để làm Chính nguyên nhân dẫn đến hiệu kiểm tra trắc nghiệm khách quan chưa cao 3.2.1.3 Nguyên nhân từ phía nhà quản lí giáo dục Một nguyên nhân dẫn đến tình trạng phương pháp trắc nghiệm sử dụng đề kiểm tra, đánh giá mang lại kết chưa cao, chưa thực mang lại hiệu từ phía nhà giáo dục Không thể phủ nhận bệnh cố hữu giáo dục nước ta bệnh thành tích Vì phấn đấu điểm số thật cao, nâng thành tích khối, trường nên nhà quản lí giáo dục đề thi trắc nghiệm coi phần gỡ điểm, câu hỏi đề thi nhẹ nhàng so với trình độ kiến thức học sinh Vì đề thi câu hỏi phân hoá Do trắc nghiệm khách quan chưa mang lại hiệu thực kiểm tra, đánh giá kết học tập môn Toán học sinh Bên cạnh nguyên nhân số nguyên nhân dẫn đến tình trạng Đó sở vật chất, trang thiết bị dạy học… Nếu khắc phục hạn chế đem lại hiệu cao sử dụng phương pháp trắc nghiệm khách quan kiểm tra, đánh giá kết học tập môn Toán tiểu học 3.2.2 Biện pháp Kiểm tra, đánh giá nhằm thu thông tin phản ánh trình dạy học Từ giúp giáo viên, học sinh điều chỉnh hoạt động dạy học Chính kiểm tra, đánh giá không nên tuỳ tiện, chủ quan Nguyễn Thị Lan – K32A GDTH 57 Trường ĐHSP Hà Nội Khóa luận tốt nghiệp mà phải đặt trình dạy học, gắn với mục tiêu, nội dung, phương pháp dạy học Để ứng dụng phương pháp trắc nghiệm khách quan vào kiểm tra, đánh giá kết học tập học sinh đạt hiệu cao, đồng thời xuất phát từ nguyên nhân thực trạng trên, xin đề xuất số biện pháp nhằm nâng cao hiệu kiểm tra, đánh giá kết học tập môn Toán học sinh phương pháp trắc nghiệm khách quan: 3.2.2.1 Nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ lực tổ chức quản lí giáo viên cán quản lí + Nhận thức vai trò phương pháp trắc nghiệm khách quan kiểm tra, đánh giá xem kiểm tra, đánh giá khâu then chốt, thúc đẩy trình dạy học Kiểm tra, đánh giá giúp người dạy thu tin hiệu ngược nhằm kịp thời điều chỉnh phương pháp dạy học mục đich điểm số Thay đổi nhận thức kiểm tra, đánh giá sở giúp giáo viên, học sinh, nhà quản lí thực việc kiểm tra, đánh giá kết học tập học sinh đạt kết quả, nâng cao chất lượng dạy học Toán + Thiết kế đề kiểm tra theo tinh thần đổi Trong kiểm tra, đánh giá thiết kế đề kiểm tra có vai trò đặc biệt quan trọng, định chất lượng kiểm tra, đánh giá Một đề kiểm tra dễ khó, không phù hợp với đối tượng học sinh không đánh giá kết học tập em Vì phải coi kiểm tra, đánh giá khâu đột phá để nâng cao chất lượng dạy học, khắc phục tình trạng “học thi nấy, thi học nấy” Muốn thiết kế đề kiểm tra cần xác định rõ: - Nội dung đề kiểm tra trắc nghiệm khách quan phải thể tính toàn diện yêu cầu mục tiêu học tập, mức độ mặt kiến thức, kĩ năng, thái độ Đặc biệt kiến thức, đề kiểm tra trắc nghiệm khách quan phải đánh giá toàn diện khả hiểu, biết, vận dụng học sinh Nguyễn Thị Lan – K32A GDTH 58 Trường ĐHSP Hà Nội Khóa luận tốt nghiệp - Tuân thủ thực qui trình thiết kế đề trắc nghiệm khách quan (xác định mục tiêu, lựa chọn nội dung, lựa chọn loại câu hỏi…) Mỗi bước qui trình có vai trò quan trọng đảm bảo chất lượng đề kiểm tra trắc nghiệm khách quan - Chất lượng đề kiểm tra phản ánh từ chất lượng làm học sinh Qua chất lượng kiểm tra biết đề kiểm tra dễ hay khó, có đánh giá kết học tập học sinh Khi thiết kế đề kiểm tra phải ý: cách hỏi, hình thức hỏi, kết hợp sử dụng phương pháp tự luận trắc nghiệm khách quan cho hợp lí… Chất lượng đề phản ánh chất lượng người thầy, đặt cho thầy tự điều chỉnh hoàn thiện lực chuyên môn Chất lượng đề đảm bảo độ xác, rõ ràng, phân hoá trình độ kết học tập học sinh Trong nội dung câu hỏi, mức độ câu hỏi phải phù hợp với thời gian làm bài, với trình độ nhận thức học sinh để đề kiểm tra đạt độ tin cậy tính giá trị + Khâu chấm sử lí thông tin, đánh giá kết kiểm tra phải coi trọng Kết học tập đạt đươc có tác động lớn đến học sinh đặc biệt học sinh Tiểu học giai đoạn đầu phát triển chức tâm lí Điểm số nhận xét phân loại giáo viên vừa mục đích vừa động lực thúc đẩy hoạt động học tập học sinh; ngược lại gây ảnh hưởng không tốt hoạt động học tập phát triển nhân cách học sinh Vì vậy, việc chấm bài, xử lí thông tin, đánh giá kết phải coi trọng, biện pháp để động viên, khuyến khích học sinh học tập, rèn luyện + Sử dụng kết kiểm tra để điều chỉnh trình dạy học Thực tế dạy học cho thấy, giáo viên chưa coi trọng chức điều chỉnh trình dạy học kiểm tra, đánh giá làm hạn chế vai trò tác dụng kiểm tra, đánh giá trình dạy học Nguyễn Thị Lan – K32A GDTH 59 Trường ĐHSP Hà Nội Khóa luận tốt nghiệp + Kết hợp kiểm tra, đánh giá giáo viên với hoạt động tự kiểm tra, đánh giá học sinh đặc trưng dạy học tích cực Để thực tốt vấn đề giáo viên cần ý: - Nhận thức vai trò chủ thể học sinh kiểm tra, đánh giá - Tạo điều kiện khuyến khích học sinh tham gia tích cực vào trình tự kiểm tra, đánh giá kết học tập thân bạn + Giáo viên cần học hỏi,trao đổi kinh nghiệm với đồng nghiệp để nâng cao lực chuyên môn Thường xuyên cập nhật thông tin, ứng dụng trắc nghiệm khách quan vào dạy học + Các cấp quản lí cần quan tâm đầu tư đến đời sống giáo viên vật chất tinh thần để giáo viên yên tâm công tác 3.2.2.2 Về phía học sinh Để làm tốt kiểm tra trắc nghiệm khách quan học sinh phải có kiến thức Vì vậy, học sinh phải luôn tích luỹ củng cố kiến thức, không “bỏ qua” phần, kiến thức trắc nghiệm kiến thức bao chùm toàn chương trình môn học Đồng thời em phải tham gia tích cực vào trình kiểm tra, đánh giá tự kiểm tra, đánh giá Kiểm tra, đánh giá hoạt động đòi hỏi nỗ lực giáo viên học sinh Qua nội dung kiểm tra, đánh giá học sinh củng cố kiến thức bản, đồng thời tiếp tục rèn luyện phương pháp học tập tích cực, ý thức làm việc độc lập, chủ động để hoàn thành chu trình học tập theo định hướng tự học hướng dẫn giup đỡ giáo viên.Việc tự kiểm tra, đánh giá phải thực bước học trình học tập hàng ngày mang tính điều chỉnh thân Tóm lại, với biện pháp đề hi vọng góp phần nâng cao chất lượng dạy học môn Toán lớp nói riêng Tiểu học nói chung Nguyễn Thị Lan – K32A GDTH 60 Trường ĐHSP Hà Nội Khóa luận tốt nghiệp PHẦN 3: KẾT LUẬN Công tác kiểm tra, đánh giá với tư cách phận trình dạy học Toán cần đóng góp cách có ý nghĩa vào việc học toán học sinh, không đơn việc thu thập thông tin chất lượng học tập học sinh mà tạo hội thúc đẩy trình học tập học sinh Mặc dù đánh giá tiến hành với nhiều lí khác mục đích công tác kiểm tra , đánh giá nhằm nâng cao hiệu dạy học giáo viên chất lượng học tập học sinh Là công cụ kiểm tra đánh giá, trắc nghiệm khách quan góp phần quan trọng vào trình dạy học Các kiểm tra trắc nghiệm khách quan dạng tập có tác dụng kích thích hứng thú học Toán học sinh, đồng thời đáp ứng yêu cầu đổi phương pháp kiểm tra đánh giá kết học tập môn Toán học sinh, đảm bảo yêu cầu kiểm tra đánh giá cách toàn diện, khách quan Không tập trắc nghiệm giúp giáo viên học sinh tự đánh giá khả truyền đạt lĩnh hội kiến thức mình, từ điều chỉnh cách dạy học cho phù hợp Phương pháp sử dụng tập trắc nghiệm khách quan kiểm tra đánh giá kết học tập môn Toán Tiểu học phương pháp mới, góp phần khắc phục số hạn chế mà phương pháp truyền thống chưa làm Song bên cạnh số hạn chế khó khắc phục triệt để Vì cần phải phối hợp phương pháp kiểm tra trắc nghiệm khách quan va kiểm tra tự luận Để xây dựng sử dụng đề kiểm tra trắc nghiệm khách quan trình dạy học Toán, cần xác định rõ cần thiết để xây dựng như: mục đích trắc nghiệm, đối tượng sử dụng, thời gian hay cấu trúc nội dung tập Điều giúp xây dựng đề Nguyễn Thị Lan – K32A GDTH 61 Trường ĐHSP Hà Nội Khóa luận tốt nghiệp kiểm tra đảm bảo yêu cầu kiến thức kĩ cần thiết, học sinh đạt kết cao kì kiểm tra, đánh giá kết học tập Chương trình, giảng dạy kiểm tra, đánh giá ba yếu tố có mối liên hệ khăng khít với trình nhằm phát triển lực học Toán học sinh Chính kiểm tra đánh giá trắc nghiệm khách quan tạo hội cho phép học sinh thể kiến thức Toán chúng vừa học mà nâng cao lực học Toán, giúp học sinh biết coi trọng môn Toán nhờ nâng cao hiệu học tập Toán Trong thực tế phương pháp trắc nghiệm khách quan sử dụng phổ biến trường tiểu học Giáo viên nhận thức đắn vai trò, tác dụng sở lí luận phương pháp Song thực nhiều thiếu sót chưa đạt hiệu cao, chưa phát huy hết tác dụng phương pháp Nguyên nhân thực trạng có nhiều yếu tố, bao gồm yếu tố khách quan chủ quan Để thay đổi thực trạng cần phải tác động tích cực đến tất yếu tố nguyên nhân gây nên thực trạng đó, từ giáo viên đến học sinh, đồng thời phải kết hợp chặt chẽ với cấp quản lí Đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ biện pháp quan trọng hàng đầu Như vậy, phương pháp trắc nghiệm khách quan phương pháp quan trọng kiểm tra, đánh giá kết học tập môn Toán lớp nói riêng Tiểu học nói chung Nó góp phần nâng cao hiệu công tác kiểm tra, đánh giá kết học tập chất lượng dạy học giáo viên học sinh Trên sở hiểu biết lí luận phương pháp trắc nghiệm khách quan, khoá luận tìm hiểu thực trạng việc sử dung phương pháp trắc nghiệm khách quan kiểm tra kết học tập học sinh số trường tiểu Nguyễn Thị Lan – K32A GDTH 62 Trường ĐHSP Hà Nội Khóa luận tốt nghiệp học khu vực thị xã Phúc Yên Qua khoá luận tìm nguyên nhân thực trạng, đề xuất số biện pháp để mang lại hiệu quả, góp phần tạo nên thành công việc sử dung phương pháp trắc nghiệm khách quan để kiểm tra, đánh giá kết học tập học sinh Do hạn chế thời gian, điều kiện nghiên cứu trình độ, khoá luận tránh khỏi thiếu sót Kính mong đóng góp ý kiến bảo thầy cô giáo bạn sinh viên để đề tài hoàn thiện Nguyễn Thị Lan – K32A GDTH 63 Trường ĐHSP Hà Nội Khóa luận tốt nghiệp TÀI LIỆU THAM KHẢO TS Vũ Thị Phương Anh – Đánh giá kết học tập Tiểu học – NXB Giáo dục, TPHCM Bách khoa Toàn thư mở wikipedia Bộ Giáo dục & Đào tạo (2005) – Chương trình Giáo dục phổ thông bậc Tiểu học – NXB Giáo dục, Hà Nội Đỗ Tiến Đạt, Vũ Văn Dương – Bài tập trắc nghiệm Toán – NXB ĐHSPHN Trần Bá Hoành – Đánh giá giáo dục – NXBGD, HN Trần Diên Hiển (2006) – 10 chủ đề trắc nghiệm khách quan Toán – NXB,ĐHSPHN Phó Đức Hoà – Đánh giá giáo dục Tiểu học – NXBĐHSP Phó Đức Hoà – Lí thuyết trắc nghiệm khách quan thiết kế tập trắc nghiệm trắc nghiệm Tiểu học – NXBGD,HN Đỗ Đình Hoan – Toán – NXBGD,HN 10 Nguyễn Phụng Hoàng, Vũ Ngọc Lan (2006) – Phương pháp trắc nghiệm kiểm tra đo lường kết học tập – NXB, ĐHSPHN 11 Nguyễn Danh Ninh – Câu hỏi ôn tập kiểm tra Toán – NXBGD 12 Hoàng Phê - Từ điển Tiếng Việt 2008 – NXB Đà Nẵng, Trung tâm từ điển học 13 Phạm Đình Thực (2008) – 500 Bài toán trắc nghiệm thực hành – NXB, ĐHSPHN Nguyễn Thị Lan – K32A GDTH 64 Trường ĐHSP Hà Nội Khóa luận tốt nghiệp PHỤ LỤC ĐỀ Thời gian làm bài: 20 phút Khoanh tròn chữ đặt trước câu trả lời Câu 1: Số chẵn lớn có bốn chữ số A 9998 B 1000 C.9999 D.1002 Câu 2: Biết 35 < x < 45, x số lẻ chia hết cho Vậy x A 36 C 39 B D 45 42 Câu 3: Số số sau có chữ số biểu thị cho 9000 A 93574 C 90398 B 18943 D 29687 Câu 4: Phân số 21/35 A 12 C 15 B 15 D 12 Câu 5: Cho 39m2.9dm2 =…… dm2 Số cần điền vào chỗ chấm A 399 C 39009 B 3990 D 3909 Câu 6: Cho hình bình hành abcd biết: a = 52cm; b = 48cm; h = 40cm Diện tích hình bình hành là: A 52 x 48=2496 (cm2) B 52 x 40=2000 (cm2) C 52 x 40=2080 (cm2) Nguyễn Thị Lan – K32A GDTH 65 Trường ĐHSP Hà Nội Khóa luận tốt nghiệp D (52 x 40):2=1040 (cm2) ĐỀ Thời gian làm bài: 20 phút Khoanh vào chữ đặt trước câu trả lời Câu 1: Phân số n l ph ân s ố b é nh ất A C B D Câu 2: Kết phép tính 2038 x 146 A 279548 C 295748 B 297548 D 294758 Câu 3: Phân số phân số A 25 36 C 20 24 B 15 24 D 20 18 Câu 4: Giá trị chữ số số 187000321 A 8000 C 8000000 B 800000 D 80000000 Câu 5: 7/12 = … giây Số cần điền vào chỗ chấm A 2100 C.210 B 35 D.350 Câu 6: Nối phép tính với kết 440x4 440x4 Nguyễn Thị Lan – K32A GDTH 66 Trường ĐHSP Hà Nội Khóa luận tốt nghiệp 4400x40 1760 176000 17600 ĐỀ Thời gian làm bài: 20 phút Khoanh tròn chữ đặt trước kết Câu 1: Trong số 12525; 12055; 35450; 15520 Số chia hết cho là: A 12525 C 35450 B 12055 D 15520 Câu 2: Phân số lớn phân số: A C 40 B 10 D Câu 3: Hiệu số lớn có sáu chữ số bé có sáu chữ số là: A 888888 C 900000 B 899999 D 99999 Câu 4: Cả hai dãy có 50 vải thiều Dãy thứ có nhiều dãy thứ hai vải thiều Hỏi dãy thứ có vải thiều ? A 28 C 44 B 22 D Câu 5: phần ngày ? A ngày Nguyễn Thị Lan – K32A GDTH C 67 ngày Trường ĐHSP Hà Nội B Khóa luận tốt nghiệp ngày 12 D ngày Câu 6: Trong hình vẽ có cặp đường thẳng song song với ? A cặp B cặp C cặp D cặp ĐỀ Thời gian làm bài: 20 phút Khoanh vào chữ trước câu trả lời Câu 1: Giá trị biểu thức 728035 – 49382 A 678753 C 235215 B 234215 D 678653 Câu 2: Trong số 3232; 6890; 12345; 34560 Số chia hết cho hai ba là: A 3232 C 12345 B 6890 D 34560 Câu 3: Phân số bé phân số A 10 21 C 10 14 B 15 14 D 15 28 Nguyễn Thị Lan – K32A GDTH 68 Trường ĐHSP Hà Nội Khóa luận tốt nghiệp Câu 4: Số viết thành phân số A 500 500 C 10 B 50 D 500 100 Câu 5: Đổi 9600 giây = … giờ….phút, kết là: A 36 phút C 60 phút B 40 phút D 160 phút Câu 6: Tỉ số độ dài cạnh hình vuông chu vi hình vuông là: A 1:4 C 1:3 B 1:2 D 1:4 Câu 7: Một tổ có 12 bạn, có bạn nữ Tỉ số số bạn nam bạn nữ tổ là: A 12 C B 12 D Nguyễn Thị Lan – K32A GDTH 69 [...]... trắc nghiệm khách quan trong kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh Chương 3: Thực trạng việc sử dụng phương pháp trắc nghiệm khách quan trong kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Toán lớp 4 của học sinh một số trường Tiểu học khu vực thị xã Phúc Yên Phần 3: Kết luận Nguyễn Thị Lan – K32A GDTH 11 Trường ĐHSP Hà Nội 2 Khóa luận tốt nghiệp Phần 2: NỘI DUNG Chƣơng 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN 1.1 Một số. .. công tác kiểm tra, đánh giá, phải kết hợp hình thức kiểm tra truyền thống và kiểm tra trắc nghiệm khách quan Qua đó góp phần nâng cao chất lượng dạy - học trong nhà trường Nguyễn Thị Lan – K32A GDTH 32 Trường ĐHSP Hà Nội 2 Khóa luận tốt nghiệp Chƣơng 2: MÔN TOÁN LỚP 4 VÀ VẤN ĐỀ SỬ DỤNG PHƢƠNG PHÁP TRẮC NGHIỆM KHÁCH QUAN TRONG KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH 2.1 Môn Toán ở Tiểu học 2.1.1... chủ yếu bằng hoạt động thực hành luyện tập Nguyễn Thị Lan – K32A GDTH 33 Trường ĐHSP Hà Nội 2 Khóa luận tốt nghiệp 2.2 Môn Toán lớp 4 với vấn đề sử dụng phƣơng pháp trắc nghiệm khách quan trong kiểm tra, đánh giá kết quả học tập 2.2.1 Đặc điểm của môn Toán lớp 4 2.2.1.1 Toán 4 mở đầu cho giai đoạn mới của dạy học Toán ở Tiểu học Quá trình dạy học Toán trong chương trình Tiểu học được chia thành hai... và đánh giá được các kết quả giáo dục của người học Nguyễn Thị Lan – K32A GDTH 21 Trường ĐHSP Hà Nội 2 Khóa luận tốt nghiệp - Nhằm mục đích kiểm tra trình độ nhận thức hiện có của người học, tạo cho người học sự hứng thú trong học tập - Kết quả đánh giá của trắc nghiệm khách quan và trắc nghiệm tự luận, nếu khách quan luôn đủ độ tin cậy Khác nhau Trắc nghiệm khách quan Trắc nghiệm tự luận - Người học. .. cấu làm cơ sở cho phương pháp trắc nghiệm Có thể phân thành hai loại chính: trắc nghiệm tâm lí và trắc nghiệm giáo dục - Trắc nghiệm tâm lí: chủ yếu để kiểm tra tư duy, tiềm năng của con người - Trắc nghiệm giáo dục: mang tính chất ứng dụng, nhằm đánh giá năng lực thực tế của người học Trắc nghiệm giáo dục được phân thành trắc nghiệm tự luận và trắc nghiệm khách quan Trắc nghiệm khách quan thường bao... sinh, giúp học sinh phát triển tư duy, giúp đánh giá tương đối khách quan trình độ học sinh - Phương pháp đánh giá: đánh giá mức độ nhận biết, thông hiểu và khả năng vận dụng kiến thức của học sinh - Hình thức tổ chức: kiểm tra 15 phút, kiểm tra viết từ 40 phút trở lên - Hình thức câu hỏi: tự luận, trắc nghiệm khách quan, kết hợp cả hai Để đảm bảo đánh giá được toàn diện kết quả nhận thức của học sinh. .. bài toán liên quan đến tìm một trong các phần bằng nhau của một số 2.2.1.3 Toán 4 kế thừa và phát huy các kết quả của phương pháp dạy học Toán và đổi mới đánh giá kết quả học tập Toán Cụ thể là: - Giáo viên phải lập kế hoạch dạy học, tổ chức, hướng dẫn và hợp tác với học sinh triển khai các hoạt động học tập để thực hiện kế hoạch dạy học (cả năm học, từng tuần lễ, từng bài học) - Học sinh phải tích... tính Trong giáo dục ở Tiểu học hiện nay, trắc nghiệm mô hình được sử dụng chưa nhiều, tuy nhiên dạng trắc nghiệm này thích ứng và phù hợp với người học 1.2.5 Qui trình kiểm tra, đánh giá bằng trắc nghiệm khách quan - Xác định rõ mục đích kiểm tra, đánh giá - Xác định hệ thống tiêu chuẩn kiểm tra đánh giá tri thức người học - Xác định hình thức kiểm tra, đánh giá - Thiết kế các câu hỏi trắc nghiệm khách. .. dấu hiệu đơn giản, hay một từ, một cụm từ, đôi khi là các số Trắc nghiệm khách quan mang tính quy ước vì hệ thống đánh giá bằng điểm mang tính khách quan, không phụ thuộc vào ý muốn chủ quan của người đánh giá 1.2.2.2 So sánh trắc nghiệm tự luận và trắc nghiệm khách quan Trắc nghiệm khách quan hay tự luận đều nhằm một mục đích duy nhất là đánh giá kết quả giáo dục của người học Giữa chúng có sự khác... (hoặc lời) trong số học mà học sinh có điều kiện tự lập một số công thức tính chu vi, tính diện tích của một số hình đã và đang học Một sồ quan hệ toán học và ứng dụng của chúng trong thực tế cũng được giới thiệu gắn với dạy học về biểu đồ, giải toán liên quan đến tìm số trung bình cộng của nhiều số Co thể nói trong chương trình Tiểu học mới việc dạy học số tự nhiên được thực hiện liên tục từ lớp 1 đến ... đánh giá kết học tập môn Toán lớp học sinh số trƣờng tiểu học khu vực Thị xã Phúc Yên 3.1 Thực trạng việc sử dụng phương pháp trắc nghiệm khách quan kiểm tra, đánh giá kết học tập môn Toán học. .. GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP MÔN TOÁN LỚP CỦA HỌC SINH MỘT SỐ TRƢỜNG TIỂU HỌC KHU VỰC THỊ XÃ PHÚC YÊN 3.1 Thực trạng việc sử dụng phƣơng pháp trắc nghiệm khách quan kiểm tra, đánh giá kết học tập môn Toán. .. dụng phương pháp trắc nghiệm khách quan kiểm tra, đánh giá kết học tập môn Toán Tiểu học 3.1.2 Thực trạng việc sử dụng phƣơng pháp trắc nghiệm khách quan kiểm tra, đánh giá kết học tập môn Toán lớp