BỘ Y TẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC DƯỢC HÀ NỘI VŨ THỊ MINH PHƯƠNG PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG TIÊU THỤ THUỐC TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA HUYỆN ĐÔNG SƠN - TỈNH THANH HÓA NĂM 2014 LUẬN VĂN DƯỢC SĨ CHUYÊN KHOA CẤP I HÀ NỘI 2015 BỘ Y TẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC DƯỢC HÀ NỘI VŨ THỊ MINH PHƯƠNG PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG TIÊU THỤ THUỐC TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA HUYỆN ĐÔNG SƠN - TỈNH THANH HÓA NĂM 2014 LUẬN VĂN DƯỢC SĨ CHUYÊN KHOA CẤP I CHUYÊN NGÀNH : TỔ CHỨC QUẢN LÝ DƯỢC MÃ SỐ : CK 60.72.04.12 Người hướng dẫn khoa học : PGS.TS Nguyễn Thị Song Hà HÀ NỘI 2015 LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành luận văn trước hết, xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến: PGS TS Nguyễn Thị Song Hà tận tình bảo, dìu dắt hướng dẫn truyền đạt kinh nghiệm nghiên cứu giúp đỡ suốt thời gian thực hoàn thành luận văn Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban giám hiệu, phòng đào tạo sau Đại học, thầy cô Trường Đại học Dược Hà Nội dạy dỗ tận tình tạo điều kiện cho học tập, nghiên cứu trường Tôi xin cảm ơn Bệnh viện Đa khoa Huyện Đông Sơn, nơi công tác thực đề tài tạo điều kiện thuận lợi cho nhiều tiến hành nghiên cứu đề tài Tôi xin cảm ơn anh chị, bạn bè, đồng nghiệp giúp đỡ thời gian qua Cuối cùng, xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến gia đình, bạn bè người thân sát cánh tạo động lực để phấn đấu học tập, sống, nghiệp Thanh Hóa, ngày 10 tháng năm 2015 Học viên Vũ Thị Minh Phương MỤC LỤC ĐẶT VẤN ĐỀ CHƯƠNG TỔNG QUAN 1.1 Khái quát thị trường thuốc giới 1.2 Khái quát thị trường thuốc thực trạng tiêu thụ thuốc Việt Nam năm gần 1.2.1 Thị trường thuốc Việt Nam 1.2.2 Thực trạng tiêu thụ thuốc sở khám chữa bệnh Việt Nam 1.3 Mô hình bệnh tật 12 1.4 Một số phương pháp phân tích sử dụng thuốc 13 1.4.1 Phân tích sử dụng thuốc theo nhóm điều trị 14 1.4.2 Phân tích sử dụng thuốc theo phương pháp ABC 14 1.4.3 Phân tích sử dụng thuốc theo phương pháp VEN 15 1.5 Vài nét Bệnh viện đa khoa huyện Đông Sơn 15 1.5.1 Mô hình tổ chức 16 1.5.2 Cơ cấu nhân lực 17 1.5.3 Mô hình bệnh tật nội trú bệnh viện năm 2014 18 1.5.4 Kết hoạt động khám chữa bệnh năm 2013 2014 19 2.1 Đối tượng, phạm vi, thời gian địa điểm nghiên cứu 21 2.1.1 Đối tượng nghiên cứu 21 2.1.2 Thời gian địa điểm nghiên cứu 21 2.1.3 Phạm vi nghiên cứu 21 2.2 Nội dung phương pháp nghiên cứu 21 2.2.1 Thiết kế nghiên cứu 21 2.2.2 Các biến số nghiên cứu 23 2.3.1 Nguồn thu thập 27 2.3.2 Phương pháp thu thập 27 2.4 Phương pháp phân tích xử lý số liệu 28 2.4.1 Phương pháp phân tích ABC 28 2.4.2 Phương pháp phân tích VEN 28 2.4.3 Ma trận ABC/VEN 29 2.4.4 Xử lý trình bày số liệu 29 CHƯƠNG KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 30 3.1 Phân tích cấu danh mục thuốc tiêu thụ theo Bệnh viện đa khoa Đông Sơn năm 2014 30 3.1.1 Cơ cấu thuốc tiêu thụ theo nhóm tác dụng 30 3.1.2 Cơ cấu thuốc tiêu thụ theo nguồn gốc – xuất xứ 35 3.1.3 Cơ cấu tiêu thụ theo tên biệt dược gốc – tên generic 36 3.1.4 Cơ cấu thuốc Gây nghiện, hướng tâm thần, tiền chất hướng tâm thần tiêu thụ 36 3.1.5 Cơ cấu thuốc tiêm truyền tiêu thụ 36 3.1.6 Một số đặc điểm cấu thuốc tiêu thụ .37 3.2 Phân tích giá trị thuốc tiêu thụ năm 2014 theo phương pháp phân tích ABC VEN 38 3.2.1 Cơ cấu thuốc tiêu thụ phân hạng ABC năm 2014 38 3.2.2 Cơ cấu tiêu thụ theo phân tích VEN 39 3.2.3 Phân tích danh mục thuốc tiêu thụ theo ma trận ABC/VEN 40 CHƯƠNG BÀN LUẬN 43 4.1 Về cấu số lượng giá trị thuốc tiêu thụ theo số tiêu Bệnh viện đa khoa huyện Đông Sơn 43 4.1.1 Cơ cấu tiêu thụ thuốc theo nhóm tác dụng 43 4.1.2 Về nguồn gốc xuất xứ thuốc tiêu thụ 46 4.1.3 Cơ cấu thuốc tiêu thụ theo tên generic biệt dược gốc 46 4.1.4 Cơ cấu thuốc gây nghiện, hướng tâm thần, tiền chất hướng tâm thần tiêu thụ 47 4.1.5 Cơ cấu thuốc tiêm truyền tiêu thụ 47 4.1.6 Một số đặc điểm cấu thuốc tiêu thụ 47 4.2.Về giá trị thuốc tiêu tiêu thụ theo phân tích ABC VEN 47 4.2.1 Cơ cấu thuốc tiêu thụ theo phân tích ABC 47 4.2.2 Cơ cấu thuốc tiêu thụ thuốc theo phân tích VEN 48 4.2.3 Cơ cấu số loại thuốc tiêu thụ theo ABC/VEN 49 CHƯƠNG KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 50 5.1 Kết luận 50 5.1.1 Cơ cấu số lượng giá trị danh mục thuốc tiêu thụ bệnh viện đa khoa Đông Sơn năm 2014 50 5.1.2 Giá trị thuốc tiêu thụ năm 2014 theo phương pháp phân tích ABC VEN 51 5.2 Kiến nghị 51 DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT TT VIẾT TẮT NỘI DUNG BHYT Bảo hiểm y tế BSCK Bác sĩ chuyên khoa BV Bệnh viện BVĐK Bệnh viện đa khoa BYT Bộ Y tế ETC Cơ sở khám chữa bệnh GTTT Giá trị tiêu thụ HĐT&ĐT Hội đồng thuốc điều trị HS – GĐCV Hạ sốt giảm đau chống viêm không steroid, điều trị gút bệnh xương khớp 10 HTT Hướng tâm thần 11 ICD Danh mục phân loại quốc tế bệnh tật 12 KSNK Kiểm soát nhiễm khuẩn 13 KST-CNK Ký sinh trùng, chống nhiễm khuẩn 14 MHBT Mô hình bệnh tật 15 OTC Các nhà thuốc, quầy thuốc bán lẻ 16 SLTT Số loại thuốc tiêu thụ 17 VN Việt Nam 18 WHO Tổ chức Y tế giới DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 1.1 Doanh số bán thuốc giới giai đoạn 2005- 2012 Bảng 1.2 Doanh số bán thuốc theo khu vực năm 2012 Bảng 1.3 Mười nhóm thuốc tiêu thụ nhiều năm 2012 Bảng 1.4 Số liệu sử dụng thuốc giai đoạn 2005- 2013 Việt Nam Bảng 1.5 Cơ cấu nhân lực Bệnh viện Đa khoa Đông Sơn năm 2014 17 Bảng 1.6 Cơ cấu bệnh tật nội trú BV Đa khoa Đông Sơn năm 2014 18 Bảng 1.7 Kết hoạt động Bệnh viện hai năm 2013 2014 19 Bảng 2.1 Nội dung, số, cách tính toán kỹ thuật thu thập thông tin, tiêu cấu giá trị thuốc tiêu thụ 23 Bảng 2.2 Nội dung, số, cách tính toán kỹ thuật thu thập thông tin, tiêu giá trị thuốc tiêu thụ 25 Bảng 2.3 Cơ cấu giá trị thuốc tiêu thụ theo ma trận ABC/VEN 29 Hình 3.1 Cơ cấu số lượng giá trị tiêu thụ thuốc theo nguồn gốc xuất xứ 35 Bảng 3.6 Cơ cấu tiêu thụ theo tên biệt dược – Tên chung quốc tế 36 Bảng 3.7 Cơ cấu tiêu thụ thuốc gây nghiện, hướng tâm thần, tiền chất hướng tâm thần 37 Bảng 3.8 Cơ cấu tiêu thụ thuốc tiêm truyền 37 Bảng 3.9 Một số đặc điểm khác cấu thuốc tiêu thụ 38 Bảng 3.10 Kết tiêu thụ thuốc theo phân hạng ABC năm 2014 38 Bảng 3.11 Cơ cấu tiêu thụ thuốc theo phân tích VEN năm 2014 39 Bảng 3.12 Cơ cấu tiêu thụ theo phân tích VEN 40 Bảng 3.13 Cơ cấu khối lượng, giá trị tiêu thụ hạng A theo phân tích VEN 41 Bảng 3.14 Cơ cấu khối lượng, giá trị tiêu thụ nhóm N hạng A(AN) 42 DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ Hình 1.1 Mô hình tổ chức Bệnh viện Đa khoa Đông Sơn 16 Hình 2.1 Sơ đồ tóm tắt nội dung nghiên cứu 22 Hình 3.1 Cơ cấu số lượng giá trị tiêu thụ thuốc theo nguồn gốc xuất xứ 35 ĐẶT VẤN ĐỀ Thuốc đóng vai trò quan trọng việc bảo đảm sức khỏe, tồn xã hội loài người Tại Việt Nam, với phát triển kinh tế xã hội năm qua, thị trường thuốc có nhiều thay đổi Số lượng chủng loại thuốc ngày đa dạng, phong phú tạo thuận lợi cho việc lựa chọn thuốc Nền sản xuất thuốc nước có nhiều tiến theo năm Theo thống kê ngành y tế: năm 2010, tổng số kinh phí chi cho mua thuốc bệnh viện công lập 15.000 tỷ đồng, số tiền dành mua thuốc nội chiếm chưa đến 40% Năm 2012, tỷ lệ có điều chỉnh tăng lên song bệnh viện tuyến Trung ương chiếm 10% - 20% [2] Đến năm 2012, giá trị thuốc sản xuất nước đạt 1,2 tỉ USD, chiếm 48,2% tổng giá trị thuốc sử dụng Việt Nam đáp ứng 234/466 hoạt chất danh mục thuốc thiết yếu VN lần thứ VI [8],[28] Nhu cầu thuốc ngày tăng cao, việc lựa chọn sử dụng chủng loại thuốc, liều lượng, cách dùng định Bác sĩ người dùng phải tuân thủ nghiêm ngặt [5] Bên cạnh thành tựu cung ứng tiêu thụ thuốc, thực trạng tiêu thụ thuốc cộng đồng nói chung bệnh viện nói riêng nước ta thời gian qua đặt nhiều vấn đề đáng quan tâm Ở nước ta, thời gian gần với tác động kinh tế thị trường sách quảng cáo khuyến mại hãng thuốc,… phần ảnh hưởng đến công tác cung ứng sử dụng thuốc Để đảm bảo hoạt động cung ứng thuốc Bệnh viện, Bộ Y tế Thông tư số 08/BYT-TT ngày 04/7/1997 Bộ Y tế hướng dẫn việc tổ chức, chức nhiệm vụ Hội đồng thuốc điều trị Bệnh viện, thị 05/2004/CT-BYT ngày 16/4/2004 việc chấn chỉnh công tác cung ứng, sử dụng thuốc Bệnh viện, Quyết định số 17/2005/QĐ-BYT việc ban hành Danh mục thuốc thiết yếu Việt Nam lần thứ V, Thông tư số 31/2011/TT-BYT việc hướng dẫn thực danh mục thuốc chữa bệnh chủ yếu sử dụng sở khám bệnh, chữa bệnh quỹ BV đa khoa huyện Quế Võ năm 2013 nhóm chiếm 23,7% GTTT BV đa khoa tỉnh Thanh Hóa năm 2013 nhóm kháng sinh chiếm 21,9% giá trị tiêu thụ Cũng nghiên cứu trên, kháng sinh  - lactam có 27 loại thuốc chiếm 62,8% số loại thuốc khác sinh sử dụng, GTTT chiếm tới 96,4% nhóm thuốc thuốc này, thuốc khác tiêu thụ với tỷ lệ thấp Tuy thực tế nhóm  - lactam chiếm tỷ lệ nhiều số dược chất, biệt dược kháng sinh nay, khả kháng khuẩn điều trị; với việc tiêu thụ cân đối nhiều (hơn 80%) cho thấy BVĐK huyện Đông Sơn chưa đa dạng hóa kháng sinh lạm dụng thuốc điều trị [1],[ 12],[15],[ 21] * Nhóm thuốc có nguồn gốc đông dược: Các chế phấm đông dược thuốc có nguồn gốc nước sản xuất khuyến khích sử dụng với phương châm kết hợp đông tây y điều trị Nhóm thuốc BV sử dụng với số lượng lớn, GTTT chiếm 11,3% tổng GTTT thuốc bệnh viện, tỉ lệ BV đa khoa huyện Quế Võ năm 2012 25,1%, BV đa khoa huyện Sơn Động 5,79% [14],[ 21] Trong nhóm với 04 thuốc Bài Thạch, Dưỡng tâm an thần, Hoạt huyết dưỡng não,Bosgaric chiếm 85% GTTT nhóm Điều cho thấy việc sử dụng thuốc bệnh viện có phần bất cập vì: - Các thuốc có nguồn gốc đông dược khuyến khích sử dụng, thực tế thuốc để điều trị bệnh hiệu có vài chế phẩm mà nhiều vị thuốc với việc thăm khám định cho phù hợp với đối tượng bệnh nhân - Các chế phẩm sử dụng nhiều (Bài Thạch, Dưỡng tâm an thần, Hoạt huyết dưỡng não,Bosgaric) thuốc có tác dụng điều trị tốt thực tế MHBT BVĐK huyện Đông Sơn thuốc áp dụng hạn chế cho số bệnh nhân Còn việc định nhiều mang tính hỗ trợ điều trị 44 Tóm lại, cơ cấu tiêu thụ thuốc BVĐK huyện Đông Sơn có cấu hợp lý theo nhóm tác dụng phù hợp với đặc điểm MHBT bệnh viện Tuy nhiên, qua phân tích thấy cấu tiêu thụ bệnh viện mang tính tập trung vào số thuốc định, thiếu tính đa dạng bệnh viện đa khoa * Với nhóm hạ sốt, giảm đau, chống viêm không steroid thuốc điều trị gút bệnh xương khớp Nhóm thuốc tiêu thụ với khối lượng giá trị thấp nhóm thuốc tiêu thụ nhiều bệnh viện với 366,9 triệu đồng chiếm 6,1% tổng giá trị tiêu thụ bệnh viện Mức tiêu thụ cấu phù hợp với MHBT bệnh viện với bệnh có triệu chứng đau Trong kết phân tích cấu nhóm theo chưa thật phù hợp vì: - Một lượng lớn loại thuốc chống thoái hóa khớp GTTT 164,9 triệu đồng chiếm tới 44,9% tổng GTTT nhóm với loại thuốc, mô hình bệnh tật Bệnh hệ xương mô liên kết chiếm tỉ lệ cao sử dụng nhiều thuốc theo thông báo WHO BYT tác dụng dược chất lâm sàng chưa rõ ràng - Nhóm hạ sốt, giám đau, chống viêm không steroid, thuốc điều trị gút bệnh xương khớp có nhiều dược chất kinh điển paracetamol, indomethacin, diclofenac,… dược chất nghiên cứu kỹ giá thành sản xuất thấp số lượng mặt hàng đa dạng lại có mức tiêu thụ cao alphachymotrysin khoảng 6% Như vậy, kết cấu tổng thể cấu tiêu thụ thuốc Bệnh viện phù hợp với MHBT bệnh viện số nhóm thuốc tiêu thụ nhiều tương ứng với số nhóm bệnh tật có tỷ lệ cao Nhưng phân tích sâu cấu nhóm tiêu thụ nhiều cấu nhóm có nhiều điểm chưa hợp lý: thuốc sử dụng loại có tính hỗ trợ điều trị tác dụng chưa rõ ràng,… 45 4.1.2 Về nguồn gốc xuất xứ thuốc tiêu thụ Bệnh viện tiêu thụ chủ yếu thuốc sản xuất nước với GTTT cao 73,4% so với tổng giá trị thuốc tiêu thụ năm, thuốc ngoại nhập tiêu thụ 26,6% Tại BV đa khoa tỉnh Thanh hóa năm 2013, tỉ lệ thuốc sản xuất nước chiếm 24,2% GTTT, tỉ lệ BV huyện Quế Võ 84,6% [1],[ 21] Mức độ tiêu thụ thuốc có nguồn gốc sản xuất nước Bệnh viện Đa khoa huyện Đông Sơn năm 2014 cao nhiều so với mức độ tiêu thụ từ năm 2008 đến năm 2010 Bệnh viện Hữu Nghị (GTTT thuốc có nguồn gốc SX nước Bệnh viện Hữu Nghị năm chiếm chưa đến 25%) cao mức tiêu thụ trung bình 61,5% bệnh viện tuyến huyện nước năm 2010[15] Theo chúng tôi, khác biệt hoàn toàn hợp lý với Bệnh viện Hữu Nghị bệnh viện tuyến trung ương nên việc tiêu thụ thuốc có nguồn gốc sản xuất nước có tỷ lệ Bệnh viện Đa khoa Huyện Đông Sơn phù hợp, mặt khác so với mức độ tiêu thụ thuốc nội trung bình nước năm 2010 có khác biệt năm 2010 BYT có định hướng dẫn bệnh viện nước tăng cường sử dụng thuốc có nguồn gốc sản xuất nước nên tác động định hạn chế tới tình hình tiêu thụ thuốc bệnh viện Còn với số liệu nghiên cứu định BYT triển khai 04 năm nên có ảnh hưởng nhiều đến tình hình tiêu thụ thuốc bệnh viện Như vậy, Bệnh viện thực tốt theo định 05/2008/QĐ-BYT hướng dẫn bệnh viện việc xây dựng danh mục thuốc khuyến khích bệnh viện sử dụng thuốc sản xuất nước có chất lượng đáp ứng yêu cầu điều trị 4.1.3 Cơ cấu thuốc tiêu thụ theo tên generic biệt dược gốc Theo kết nghiên cứu Bệnh viện Đa khoa huyện Đông Sơn tiêu thụ chủ yếu thuốc Generic Số loại thuốc mang tên chung quốc tế 242; chiếm 97,6%, tỉ lệ BV đa khoa tỉnh Thanh Hóa 46 năm 2013 92,4%, BV đa khoa huyện Quế Võ 20,29% [1],[ 21] Việc sử dụng nhiều thuốc Generic chủ trương đắn giảm chi phí trình điều trị cho người bệnh ngân sách ngành y tế 4.1.4 Cơ cấu thuốc gây nghiện, hướng tâm thần, tiền chất hướng tâm thần tiêu thụ Các thuốc gây nghiện, hướng tâm thần, tiền chất hướng tâm thần sử dụng trường hợp cấp cứu, hay phẫu thuật Đây nhóm thuốc quan trọng hoạt động điều trị chuyên môn bệnh viện Tại BV đa khoa Đông Sơn, nhóm thuốc có loại thuốc với GTTT không cao 5,7 triệu, chiếm 0,1% GTTT thuốc toàn bệnh viện Tỉ lệ BV đa khoa tỉnh Thanh Hóa năm 2013 8,9% [1] Đây điều hợp lý BV Đông Sơn bệnh viện tuyến huyện hạng III, lại có vị trí địa lý gần BV đa khoa tỉnh 4.1.5 Cơ cấu thuốc tiêm truyền tiêu thụ Các thuốc tiêm truyền tiêu thụ chiếm tỉ lệ đáng kể số lượng 25% giá trị tiêu thụ 25,6%, phù hợp với bệnh viện đa khoa tuyến huyện với mô hình bệnh tật đa dạng Tuy nhiên nhóm thuốc bệnh viện cần phải quản lý kiểm soát chặt chẽ nhằm tránh việc lạm dụng thuốc tiêm truyền điều trị 4.1.6 Một số đặc điểm cấu thuốc tiêu thụ Trong năm 2014, bệnh viện đa khoa Đông Sơn thuốc hạn, thuốc tiêu thụ nằm danh mục thuốc thiết yếu Bộ Y tế Như bệnh viện kiểm soát tốt việc tiêu thụ thuốc nhằm tạo thuận lợi cho công tác toán với Bảo hiểm Y tế quản lý hạn sử dụng thuốc chặt chẽ 4.2.Về giá trị thuốc tiêu tiêu thụ theo phân tích ABC VEN 4.2.1 Cơ cấu thuốc tiêu thụ theo phân tích ABC Phân tích ABC công cụ quản lý tiêu thụ tồn trữ hàng hóa 47 nói chung thuốc nói riêng Phân tích ABC cho thấy thuốc sử dụng thay với lượng lớn mà có chi phí thấp danh mục có sẵn thị trường Cơ cấu tiêu thụ thuốc theo phân tích ABC BVĐK huyện Đông Sơn gồm hạng A có 42 thuốc (chiếm 16,9%), GTTT 4.786,9 triệu đồng chiếm 79.6%; Hạng B có 49 thuốc chiếm 19,8%, GTTT 844,8 triệu đồng chiếm 14,1%; Hạng C có 157 thuốc chiếm 63.3%, GTTT 381,1 triệu đồng chiếm 6,3% Kết cấu phân bố sử dụng thuốc tương đối phù hợp với khuyến cáo WHO BYT [9] 4.2.2 Cơ cấu thuốc tiêu thụ thuốc theo phân tích VEN Nếu phân tích ABC thuốc, nhóm thuốc tiêu thụ nhiều phân tích VEN cấu chi phí hữu ích chưa hữu ích bệnh viện sử dụng thuốc Từ kết phân tích VEN BVĐK huyện Đông Sơn thấy nhóm V chiếm số loại thuốc nhiều 43,1 % GTTT 39,9%; 101 thuốc thuộc nhóm E chiếm 40.73% 40 thuốc thuộc nhóm N chiếm 16.13% Là bệnh viện đa khoa cấp huyện có mô hình bệnh tật đa dạng, đối tượng bệnh nhân đa dạng độ tuổi nằm khu vực lân cận với BV đa khoa tỉnh Thanh Hóa, yêu cầu đáp ứng mức độ chuyên môn không nhỏ Nên với cấu số lượng chủng loại thuốc BVĐK Đông Sơn phù hợp với thực tế điều kiện để trì công tác khám chữa bệnh thu hút người bệnh bệnh viện Tuy nhiên cần lưu ý với nhóm N có tỷ lệ 16,1% cao tỷ lệ Bệnh viện Hữu Nghị từ năm 2008 - 2010 (có tỷ lệ từ - 7%) BV đa khoa Quế Võ – Bắc Ninh (8,74%) , điều mà HĐT&ĐT cần lưu ý để năm sau có tiêu chí lựa chọn loại bỏ thuốc không cần thiết điều trị [15],[ 21] Phân tích cấu tiêu thụ theo VEN cho thấy mức độ tiêu thụ thuốc thuộc nhóm N có GTTT chiếm tỷ lệ không nhỏ (942,4 triệu đồng, 15,7%) Theo BVĐK huyện Đông Sơn cần quan tâm để tránh lãng phí nguồn lực bệnh viện chi phí không cần thiết cho thuốc nhóm N 48 4.2.3 Cơ cấu số loại thuốc tiêu thụ theo ABC/VEN Nhóm I gồm AV,AE,AN,BV,CV nhóm cần thiết cho điều trị sử dụng nhiều ngân sách gồm 132 loại thuốc, chiếm tổng số 53,2% tổng số loại thuốc điều trị Trong nhóm AN nhóm chi phí cao không cần thiết cho điều trị có loại thuốc chiếm tỉ lệ 2,8% số loại toàn bệnh viện Đây nhóm thuốc mà bệnh viện cần phải xem xét để hạn chế danh mục Nhóm thuốc CV nghĩa quan trọng chi phí thấp có 70 thuốc chiếm 28,2% cao tỉ lệ BV Quế Võ năm 2012 (18,45%) nhóm thuốc AN thuốc không quan trọng chi phí tiêu thụ cao có thuốc chiếm 2,8%, tỉ lệ BV Quế Võ năm 2012 2,43% Đây điều cho thấy rằng, BV đa khoa Đông Sơn cần tiếp tục trì số lượng chủng loại thuốc nhóm V có chi phí thấp, giảm số lượng thuốc thuộc nhóm AN 49 Chương KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 5.1 Kết luận 5.1.1 Cơ cấu số lượng giá trị danh mục thuốc tiêu thụ bệnh viện đa khoa Đông Sơn năm 2014 - Có 04 nhóm thuốc có GTTT cao là: nhóm KST-CNK: 23,5%, nhóm hormone nội tiết tố 19,1%, nhóm thuốc tác dụng đường tiêu hóa 13,8%, thuốc đông dược: 11,3% Nhóm Vitamin khoáng chất chiếm 8,9% - Trong nhóm thuốc điều trị ký sinh trùng, chống nhiễm khuẩn: Kháng sinh nhóm  - lactam có GTTT mức cao 96,4%; tiếp đến nhóm Imidazol: 1,7%, nhóm khác tiêu thụ - Nhóm thuốc đông dược có 80% giá trị tiêu thụ 04 sản phẩm: Dưỡng tâm an thần: 26,8 %; Bài thạch: 26,1%; hoạt huyết dưỡng não: 19,4% Bosaric 13,8% Đây thuốc dùng để điều trị an thần, sỏi thận, giải độc gan bác sĩ dễ lựa chọn - Các thuốc chống thoái hóa khớp có GTTT cao là: 44,9% giá trị sử dụng nhóm thuốc hạ sốt, giảm đau, chống viêm không steroid, thuốc điều trị gút bệnh xương khớp - Thuốc có nguồn gốc nước có GTTT đạt 4.657,7 triệu đồng, chiếm 77,5%, cao nhiều GTTT thuốc có nguồn gốc nhập - Thuốc biệt dược dược gốc tiêu thụ với 2,4 % số loại thuốc tiêu thụ 0,6% GTTT Ngược lại thuốc Generic tiêu thụ nhiều: 99,4% GTTT - Thuốc gây nghiện, hướng tâm thần, tiền chất hướng tâm thần chiếm tỉ lệ GTTT (0,1%) - Thuốc tiêm truyền chiếm tỉ lệ 25,6% GTTT, bệnh viện thuốc hết hạn, thuốc tiêu thụ danh mục thuốc thiết yếu 50 5.1.2 Giá trị thuốc tiêu thụ năm 2014 theo phương pháp phân tích ABC VEN Phân hạng ABC - Các thuốc nhóm A có 42 sản phẩm chiếm 16,9% GTTT chiếm 79,6%; hạng B có 49 sản phẩm chiếm 19,8% GTTT chiếm 14,1%; hạng C có 157 sản phẩm chiếm 63,3% GTTT chiếm 6,3% Phân tích VEN - Nhóm V có 107 loại thuốc chiếm tỷ lệ 43,1%; GTTT chiếm tỷ lệ 39,9% Nhóm E có 101 loại thuốc chiếm tỷ lệ 40,7%; GTTT chiếm tỷ lệ 44,4% Nhóm N có 40 loại thuốc chiếm tỷ lệ 16,1%; GTTT chiếm tỷ lệ 15,7% Phân tích ABC/VEN - Tiểu nhóm AV có 17 thuốc chiếm tỷ lệ 6,9% số loại thuốc tiêu thụ có giá trị tiêu thụ chiếm 39,3% GTTT nhóm A - Tiểu nhóm thuốc giá trị điều trị lại có mức tiêu thụ cao AN có loại chiếm 2,8% số loại thuốc tiêu thụ, chiếm 14,9% GTTT nhóm A - Các thuốc N hạng A có khối lượng tiêu thụ lớn Ibatonic - F tương ứng với GTTT chiếm tỷ lệ cao 34,9% hạng A 5.2 Kiến nghị Từ kết nghiên cứu trên, để góp phần nâng cao chất lượng cung ứng thuốc Bệnh viện Đa khoa Đông Sơn tiết kiệm kinh phí sử dụng thuốc cho người bệnh chúng em xin đề xuất số kiến nghị sau: Bệnh viện cần quan tâm xem xét việc đa dạng hóa sử dụng bệnh viện, với thuốc phải sử dụng nhiều Amoxicilin 500mg, Cefadroxil 500mg bệnh viện cần lưu ý để tiếp tục tìm thuốc có giá thành rẻ Hội đồng thuốc điều trị nên xem xét cụ thể việc sử dụng chế phẩm Ibatonic - F, Ciramin 625, Naminginko 80mg, TobiWel để hạn chế việc sử 51 dụng chế phẩm loại chúng khỏi DMT bệnh viện Bệnh viện xem xét vấn đề sử dụng thuốc nhóm Hạ sốt, giảm đau, chống viêm khuyến cáo sử dụng hoạt chất giảm đau, chống viêm mà tác dụng dược lý khẳng định Bệnh viện nên xem xét đa dạng hóa cấu nhóm thuốc Đông dược thuốc Đông dược thuốc có tác dụng điều trị tốt cần phù hợp với MHBT Bệnh viện cần tiếp tục trì tỉ lệ sử dụng thuốc Generic, thuốc có nguồn gốc sản xuất nước Giảm số lượng thuốc thuốc thuộc nhóm N 52 TÀI LIỆU THAM KHẢO TÀI LIỆU TIẾNG VIỆT Đỗ Tú Anh (2013), Phân tích số hoạt động cung ứng thuốc bệnh viện đa khoa tỉnh Thanh Hóa, Luận văn thạc sĩ Dược học, Trường Đại học Dược Hà Nội Bô Y tế (2012), Đề án “người Việt Nam ưu tiên dùng thuốc Việt Nam”, Ban hành kèm theo Quyết định số 4824/QĐ-BYT ngày 03/12/2012 Bộ trưởng Bộ Y tế, Hà Nội Bộ Y tế (2000), Bảng phân loại quốc tế bệnh tật lần thứ X (ICD)Nhà xuất y học Hà Nội Bộ Y tế (2004), Chỉ thị Bộ trưởng Bộ Y tế việc chấn chỉnh công tác cung ứng, quản lý, sử dụng thuốc bệnh viện, Chỉ thị số 05/2004/CT-BYT ngày 16/04/2004, Hà Nội Bộ Y tế (2010), Niên giám thống kê 2010, Hà Nội Bộ Y Tế (2010), Quy hoạch chi tiết phát triển công nghiệp Dược Việt Nam giai đoạn đến năm 2020 tầm nhìn đến 2030, Hà Nội, ed Bộ Y tế (2011), Thông tư "Hướng dẫn sử dụng thuốc sở y tế có giường bệnh", Thông tư số 23/2011/TT-BYT ngày 10 tháng năm 2011,Hà Nội Bộ Y tế (2013), Danh mục thuốc thiết yếu tân dược lần thứ VI, ban hành kèm theo thông tư số 45/2013/TT-BYT ngày 26/12/2013, Hà Nội Bộ Y Tế (2013), Thông tư 21/2013/TT-2013 Quy định tổ chức hoạt động Hội đồng thuốc điều trị bệnh viện, Hà Nội 10 Bộ Y tế - Bộ Nội vụ (2007), Thông tư liên tịch số 08/2007/TTLT-BYTBNV hướng dẫn định mức biên chế sở Y tế nhà nước, Hà Nội 11 Trương Quốc Cường (2012), Ưu tiên sử dụng thuốc nước, phát triển nghành công nghiệp Dược nghiệp chăm sóc bảo vệ sức khỏe nhân dân, Hà Nội -2012, Cục quản lý dược - Bộ Y tế 12 Tống Thị Quỳnh Giao (2012), Khảo sát hoạt động cung ứng thuốc, hóa chất, vật tư y tế tiêu hao Bệnh viện Nhi tỉnh Thái Bình năm 2010, Luận văn DSCK I, Trường Đại học Dược Hà Nội 13 Trần Thu Hà (2009), Nghiên cứu hoạt động cung ứng thuốc Bệnh viện Thanh Nhàn Hà Nội giai đoạn 2006-2008, Luận văn Thạc sĩ Dược học,Trường Đại học Dược Hà Nội 14 Nguyễn Thị Thúy Hằng (2013), Phân tích cấu tiêu thụ thuốc Bệnh viện đa khoa huyện Sơn Động tỉnh Bắc Giang từ năm 2010-2012, Luận văn DSCK I, Trường Đại học Dược Hà Nội 15 Hoàng Thị Minh Hiền (2012), Hoạt động cung ứng thuốc bệnh viện Hữu Nghị - Thực trạng số giải pháp, Luận văn thạc sĩ, Trường Đại học Dược Hà Nội 16 Vũ Thị Thu Hương (2011), Các số đánh giá hoạt động Hội đồng Thuốc điều trị, Tạp chí dược học số 422 (6/2011), tr.2-6 17 Vũ Thị Thu Hương (2012), Ðánh giá hoạt Ðộng hội Ðồng thuốc Ðiều trị xây dựng thực danh mục thuốc số bệnh viện Ða khoa, Luận án tiến sỹ, Trường Đại học Dược Hà Nội 18 Lê Xuân Nghĩa (2012), Kinh tế Việt Nam giai đoạn 2006-2011 triển vọng 2012-2015, Hà Nội 19 Cao Minh Quang (2010), Đẩy mạnh sản xuất dược phẩm Việt Nam,, Hội thảo Hợp tác Bộ y tế Việt Nam, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) Tổ chức phát triển Công nghiệp (UNIDO),Hà Nội 20 Thủ tướng Chính phủ (2014), Quyết định phê duyệt chiến lược quốc gia phát triển ngành Dược Việt Nam giai đoạn đến năm 2020 tầm nhìn đến năm 2030, Quyết định số 68/QĐ-TTg,Hà Nội 21 Bùi Thị Thúy Tình (2014), Phân tích thực trạng tiêu thụ Bệnh viện đa khoa huyện Quế Võ - Tỉnh Bắc Ninh năm 2012, Luận văn DSCK ITrường Đại học Dược Hà Nội 22 Hoàng Hiếu Tri (2014), Báo cáo Ngành Dược phẩm, FPT Securities 23 IMS Health (2012), IMS Health Marker Prognosis, Total Unaudicines And Audited Global Pharmaceutical Maket, 2003-2011 24 IMS Health (2012), IMS Health Market Prognosis, Global Insight 25 Ims Institute for Healthcare Informatics (2011), The Global Use of Medicines: Outlook Through 2015 26 World Health Organization (2003), Drug and therapeutics committees: A practical guide, , Printed in France 27 World Health Organization (2004), Drug and Therapeutics Committee Practical 28 Báo cáo chung tổng quan ngành Y tế (2014), truy cập ngày, trang web http://jahr.org.vn/downloads/JAHR2014/JAHR%202014_VN_full.pdf 29 Đặng Huế (2013), Hội thảo Quản lý thuốc khám chữa bệnh BHYT, Trang tin điện tử Bảo hiểm xã hội Việt Nam, trang web http://baohiemxahoi.gov.vn/index.aspx?u=nws&su=d&cid=384&id=8302 30 Lê Quốc Thịnh (2010), Đừng lạm dụng kê đơn thuốc tên biệt dược, , Sức khỏe đời sống, phiên online truy cập ngày 10/6/2010, trang web http://suckhoedoisong.vn/duoc-si-tu-van/dung-lam-dung-kedon-thuoc-bang-ten-biet-duoc-20100616085432903.htm Phụ lục PHIẾU THU THẬP SỐ LIỆU THỨ CẤP THUỐC TIÊU THỤ NÃM 2014 STT 10 11 Tên thuốc Dược chất Đơn vị tính GT nhập Số lượng xuất Giá xuất GT xuất Phụ lục PHIẾU THU THẬP SỐ LIỆU THUỐC PHÂN NHÓM THEO VEN NÃM 2014 Nhóm V STT Tên thuốc Tên dược chất Ghi Nhóm E STT Tên thuốc Tên dược chất Ghi Nhóm N STT Tên thuốc Tên dược chất Ghi PHỤ LỤC PHÂN TÍCH ABC/VEN DANH MỤC THUỐC SỬ DỤNG TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA ĐÔNG SƠN 2014 [...]... các nhóm thuốc Nội dung nghiên cứu được tóm tắt trong hình 2.1 21 Phân tích thực trạng tiêu thụ thuốc tại bệnh viện đa khoa huyện Đông Sơn, tỉnh Thanh Hóa năm 2014 Phân tích cơ cấu về số lượng và giá trị thuốc tiêu thụ tại bệnh viện đa khoa huyện Đông Sơn theo một số chỉ tiêu Phân tích chi phí thuốc tiêu thụ năm 2014 theo phương pháp phân tích ABC và VEN a/ Phân tích ABC - Cơ cấu tiêu thụ theo phân hạng... quản lý sử dụng thuốc của bệnh viện đa khoa Đông Sơn chúng tôi tiến hành đề tài: Phân tích thực trạng tiêu thụ thuốc tại Bệnh viện đa khoa Huyện Đông Sơn - Tỉnh Thanh Hóa năm 2014 nhằm phân tích cơ cấu số lượng và chi phí thuốc tiêu thụ tại bệnh viện đa khoa Đông Sơn năm 2014 Từ đó đưa việc quản lý sử dụng thuốc tại viện hợp lý hơn, nâng cao hiệu quả điều trị của công tác khám chữa bệnh 20 Chương... mục thuốc sử dụng tại Bệnh viện đa khoa Đông Sơn - Hội đồng thuốc và điều trị - Khoa Dược Bệnh viện đa khoa Đông Sơn 2.1.2 Thời gian và địa điểm nghiên cứu - Thời gian: Từ 01/01 /2014 – 31/12 /2014 - Địa điểm: Bệnh viện Đa khoa Huyện Đông Sơn – Tỉnh Thanh Hóa 2.1.3 Phạm vi nghiên cứu Do giá trị thuốc sử dụng tại bệnh viện chủ yếu là các sản phẩm thuốc tân dược và các thành phẩm đông dược còn các thuốc đông. .. cầu thuốc trong thăm khám và điều trị của bệnh viện Tuy vậy, công tác cung ứng thuốc và quản lý sử dụng thuốc của bệnh viện vẫn còn gặp nhiều khó khăn Chính vì vậy, để góp phần nâng cao hiệu quả trong quá trình lập kế hoạch cung ứng thuốc và quản lý sử dụng thuốc của bệnh viện chúng tôi tiến hành đề tài: Phân tích thực trạng tiêu thụ thuốc tại Bệnh viện đa khoa Huyện Đông Sơn - Tỉnh Thanh Hóa năm 2014 ... VIII: Bệnh Tai và Xương 9 Chương VI: Bệnh Hệ thần kinh 10 Khác Cộng Là một bệnh viện đa khoa, MHBT của Bệnh viện Đa khoa Đông Sơn khá đa dạng và phong phú Tuy nhiên, tỷ lệ bệnh nhân phân bố không đều giữa các 18 nhóm bệnh Bệnh hệ hô hấp chiếm tỉ lệ cao nhất (21,89%), sau đó đến các nhóm bệnh tiêu hóa, cơ xương, tuần hoàn Là một bệnh viện tuyến huyện giáp ranh với Bệnh viện đa khoa tỉnh, các bệnh về... các mục tiêu sau: 1 Phân tích cơ cấu về số lượng và giá trị của thuốc tiêu thụ theo một số chỉ tiêu tại Bệnh viện huyện Đông Sơn năm 2014 2 Phân tích giá trị thuốc tiêu thụ năm 2014 theo phương pháp phân tích ABC và VEN Từ đó đưa ra một ý kiến đề xuất giúp bệnh viện quản lý sử dụng thuốc hợp lý hơn, nâng cao hiệu quả của công tác khám chữa bệnh 2 Chương 1 TỔNG QUAN 1.1 Khái quát về thị trường thuốc trên... hiểm thanh toán Trong việc xây dựng danh mục thuốc sử dụng tại Bệnh viện, Bộ Y tế đã chỉ đạo ưu tiên lựa chọn hàng sản xuất trong nước Tuy nhiên, thực tế việc lựa chọn, sử dụng, tiêu thụ thuốc sản xuất trong nước tại các bệnh viện vẫn đang là vấn đề cần bàn luận Bệnh viện đa khoa huyện Đông Sơn là một bệnh viện tuyến huyện hạng 3 của tỉnh Thanh Hóa, trong những năm gần đây hoạt động cung ứng thuốc. .. tuyến bệnh viện Cụ thể: - Tại các bệnh viện tuyến trung ương, số khoản mục thuốc tiêm chiếm tỷ lệ từ 62,6% đến 69,7% Trong đó tại bệnh viện Đa khoa Trung ương Thái Nguyên có 69,7%, Bệnh viện E (62,6%) Giá trị sử dụng nhóm thuốc tiêm của Bệnh viện Đa khoa trung ương Thái Nguyên chiếm 74,7% - Tại các bệnh viện tuyến tỉnh giá trị sử dụng thuốc tiêm chiếm tỷ lệ từ 46,1 đến 65,3 Trong đó Bệnh viện Đa khoa. .. quyết định giá thuốc phù hợp Phân tích VEN được sử dụng trong lựa chọn thuốc như sau: thuốc tối cần và thuốc thiết yếu nên ưu tiên lựa chọn, nhất là khi ngân sách thuốc hạn hẹp [26] Năm 2013, Bộ Y tế cũng đã có hướng dẫn HĐT&ĐT phân tích VEN nhằm xác định và phân tích các vấn đề liên quan đến sử dụng thuốc [9] 1.5 Vài nét về Bệnh viện đa khoa huyện Đông Sơn Bệnh viện đa khoa huyện Đông Sơn có nhiệm vụ... phân - %SLTT thuốc nhóm N N trong hạng A tích ABC/VEN trong nhóm A= Số lượng tiêu thụ của nhóm*100/Tổng số thuốc tiêu thụ nhóm A - %GTTT thuốc nhóm N trong nhóm A = GTTT của nhóm*100/ Tổng GTTT thuốc tiêu thụ nhóm A 2.3 Phương pháp thu thập số liệu 2.3.1 Nguồn thu thập Để phân tích thực trạng tiêu thụ thuốc tại bệnh viện đa khoa Đông Sơn, đề tài đã thu thập số liệu hoạt động của bệnh viện bao gồm các ... bệnh viện đa khoa huyện Đông Sơn, tỉnh Thanh Hóa năm 2014 Phân tích cấu số lượng giá trị thuốc tiêu thụ bệnh viện đa khoa huyện Đông Sơn theo số tiêu Phân tích chi phí thuốc tiêu thụ năm 2014. .. cung ứng thuốc quản lý sử dụng thuốc bệnh viện đa khoa Đông Sơn tiến hành đề tài: Phân tích thực trạng tiêu thụ thuốc Bệnh viện đa khoa Huyện Đông Sơn - Tỉnh Thanh Hóa năm 2014 nhằm phân tích cấu... cung ứng thuốc quản lý sử dụng thuốc bệnh viện tiến hành đề tài: Phân tích thực trạng tiêu thụ thuốc Bệnh viện đa khoa Huyện Đông Sơn - Tỉnh Thanh Hóa năm 2014 nhằm mục tiêu sau: Phân tích cấu