BỘ TÀI CHÍNH TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI CHÍNH-MARKETING NGUYỄN QUỐC XUYÊN GIẢI PHÁP HẠN CHẾ GIAN LẬN TRONG HOÀN THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG CỦA CÁC DOANH NGHIỆP THƯƠNG MẠI TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH KIÊN GIANG CHUYÊN NGÀNH: TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG MÃ SỐ: 60 34 02 01 LUẬN VĂN THẠC SĨ TP HCM, THÁNG 06 – NĂM 2015 BỘ TÀI CHÍNH TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI CHÍNH-MARKETING NGUYỄN QUỐC XUYÊN GIẢI PHÁP HẠN CHẾ GIAN LẬN TRONG HOÀN THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG CỦA CÁC DOANH NGHIỆP THƯƠNG MẠI TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH KIÊN GIANG CHUYÊN NGÀNH: TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG MÃ SỐ: 60 34 02 01 LUẬN VĂN THẠC SĨ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS.LÊ XUÂN QUANG TP HCM, THÁNG 06 – NĂM 2015 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn: “Giải pháp hạn chế gian lận hoàn thuế giá trị gia tăng doanh nghiệp thương mại địa bàn tỉnh Kiên Giang” công trình nghiên cứu độc lập tôi, số liệu kết nghiên cứu trung trực, xác có nguồn gốc rõ ràng Tôi xin chịu trách nhiệm lời cam đoàn Tác giả luận văn Nguyễn Quốc Xuyên LỜI CẢM ƠN Sau thời gian nghiên cứu, học tập Trường Đại học Tài - Marketing Trước tiên, xin chân thành cảm ơn đến Ban Giám Hiệu, Quý thầy cô trường Đại học Tài – Marketing giảng dạy truyền đạt cho kiến thức quý báu, làm tảng cho hoàn thành luận văn Đặc biệt xin chân thành gửi lời cảm ơn sâu sắc đến TS.Lê Xuân Quang tận tình hướng dẫn thực hoàn thành luận văn cao học Tôi xin chân thành cám ơn đến Ban lãnh đạo Cục Thuế tỉnh Kiên Giang, bạn bè, đồng nghiệp hỗ trợ, giúp đỡ tạo điều kiện thuận lợi cho hoàn thành luận văn Đặc biệt xin gửi lời cám ơn sâu sắc đến gia đình: Cha, Mẹ Anh, Chị bên tôi, động viên cổ vũ tinh thần trình học tập hoàn thành luận văn Mặc dù có nhiều cố gắng học tập nghiên cứu suốt thời gian qua, thời gian có hạn, trình độ hạn chế nên đề tài không tránh khỏi thiếu sót Tôi mong nhận đóng góp ý quý thầy cô giáo, bạn bè quan tâm đến đề tài này, để luận văn hoàn thiện Tác giả luận văn Nguyễn Quốc Xuyên MUC LỤC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ THUẾ GTGT VÀ GIAN LẬN TRONG HOÀN THUẾ GTGT………………………………………………………………………….1 1.1 KHÁI NIỆM, ĐẶC ĐIỂM, VAI TRÒ CỦA THUẾ GTGT………………………1 1.1.1 Khái niệm thuế GTGT………………………………………………………… 1.1.2 Đặc điểm thuế GTGT……………………………………………………… 1.1.3 Vai trò thuế GTGT………………………………………………………… 1.2 NỘI DUNG CƠ BẢN CỦA HOÀN THUẾ GTGT……………………… … .4 1.2.1 Khái niệm hoàn thuế GTGT……………………………………………… 1.2.2 Điều kiện hoàn thuế GTGT…………………………………………………… 1.2.3 Đối tượng trường hợp hoàn thuế GTGT………………………….… .5 1.2.4 Nguyên tắc khấu trừ thuế GTGT đầu vào……………………………………… 1.2.5 Điều kiện khấu trừ thuế GTGT đầu vào…………………………………… 10 1.2.6 Ý nghĩa hoàn thuế GTGT…………………………………………… .11 1.3 KHÁI NIỆM VỀ GIAN LẬN……………………………………………………16 1.3.1 Khái niệm gian lận…………………………………………………….…….12 1.3.2 Khái niệm gian lận thuế GTGT……………………………………………… 13 1.3.3 Khái niệm gian lận hoàn thuế GTGT…………………………………….13 1.4 NHỮNG YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN HÀNH VI GIAN LẬN TRONG HOÀN THUẾ GTGT………………………………………………………………………….13 1.4.1 Yếu tố liên quan đến sách thuế………………………………………… 13 1.4.1.1 Yếu tố thuế suất………………………………………………………… 13 1.4.1.2 Chính sách thuế thay đổi…………………………………………………… 14 1.4.2 Các yếu tố liên quan đến quản lý thuế…………………………….……………14 1.4.2.1 Yếu tố kiểm tra, tra thuế……………………………………………….14 1.4.2.2 Yếu tố quản lý kê khai thuế đơn giản……………………………………14 1.4.2.3 Yếu tố phân tích rủi ro thuế…………………………………………….….…15 1.4.2.4 Suy thoái cán quản lý thuế……………………………………………… 16 1.4.2.5 Thiếu phối hợp quản lý thuế……………………………………… …16 1.4.2.6 Yếu tố quản lý hóa đơn………………………………………………… 16 1.4.3 Các yếu tố liên quan đến người nộp thuế………………………………………17 1.4.3.1 Lợi ích từ gian lận thuế………………………………………… ………… 17 1.4.3.2 Kiến thức nhận thức tính công NNT……………………… 17 1.4.3.3 Cơ chế xử phạt vi phạm…………………………………………………… 18 1.5 NHỮNG HÀNH VI CƠ BẢN VỀ GIAN LẬN TRONG HOÀN GTGT……… 18 1.6 TÁC ĐỘNG CỦA GIAN LẬN TRONG HOÀN THUẾ GTGT…………… …20 1.6.1 Tác động kinh tế……………………………………………………… 21 1.6.2 Tác động xã hội……………………………………………………… 21 Kết luận chương 1………………………………………………………………… 22 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG VỀ GIAN LẬN TRONG HOÀN THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG CỦA CÁC DOANH NGHIỆP THƯƠNG MẠI TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH KIÊN GIANG……………………………………………………………… 23 2.1 KHÁI QUÁT TÌNH HÌNH KINH TẾ - XÃ HỘI TỈNH KIÊN GIANG……… 23 2.1.1 Vị trị địa lý …………………………………………………………………… 23 2.1.2 Khái quát hoạt động kinh doanh thương mại tỉnh Kiên Giang……………… 24 2.2 THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ THU THUẾ VÀ HOÀN THUẾ GTGT TẠI TỈNH KIÊN GIANG…………………………………………………………….27 2.2.1 Khái quát chung công tác thu thuế Cục Thuế tỉnh Kiên Giang………….27 2.2.1.1 Lịch sử hình thành Cục Thuế tỉnh Kiên Giang…………………………….…27 2.2.1.2 Công tác thu thuế Cục Thuế tỉnh Kiên Giang…………………………….29 2.2.2 Tình hình thực hoàn thuế GTGT Cục Thuế tỉnh Kiên Giang……….…31 2.2.3 Tình hình thực hoàn thuế GTGT DNTM Cục Thuế tỉnh Kiên Giang………………………………………………………………………………….32 2.3 THỰC TRẠNG GIAN LẬN TRONG HOÀN THUẾ GTGT CỦA CÁC DNTM TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH KIÊN GIANG…………………………………………… 32 2.3.1 Tình hình gian lận hoàn thuế GTGT chung học kinh nghiệm Việt Nam………………………………………………………………………………… 33 2.3.2 Những hành vi gian lận hoàn thuế GTGT DNTM địa bàn tỉnh Kiên Giang…………………………………………………………………………….37 2.4 TÌNH HÌNH KIỂM TRA, THANH TRA HOÀN THUẾ GTGT TẠI CỤC THUẾ TỈNH KIÊN GIANG………………………………………………………………….43 2.4.1 Tình hình kiểm tra thuế………………………………………………… ……43 2.4.2 Tình hình tra thuế………………………………………………… … 44 2.4.3 Tình hình kiểm tra hoàn thuế GTGT………………………………………… 45 2.5 PHÂN TÍCH CÁC YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN GIAN LẬN TRONG HOÀN THUẾ GTGT CỦA CÁC DNTM TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH KIÊN GIANG……….…46 2.5.1 Các yếu tố liên quan đến sách thuế………………………………………46 2.5.1.1 Yếu tố thuế suất………………………………………………………… 46 2.5.1.2 Chính sách thuế thay đổi……………………………….…………………….46 2.5.2 Các yếu tố liên quan đến quản lý thuế………………………………………….48 2.5.2.1 Yếu tố kiểm tra thuế………………………………………………………….48 2.5.2.2 Yếu tố quản lý kê khai thuế đơn giản……………………………………51 2.5.2.3 Yếu tố phân tích rủi ro thuế quan thuế…………………………….….51 2.6.2.4 Suy thoái cán quản lý thuế……………………………………………… 51 2.5.2.5 Thiếu phối hợp quản lý thuế………………………………………… 52 2.5.2.6 Yếu tố quản lý hóa đơn 52 2.5.3 Các yếu tố liên quan đến người nộp thuế………………………………………53 2.5.3.1 Cơ chế xử phạt vi phạm…………………………………………………… 53 2.5.3.2 Lợi ích từ gian lận thuế……………………………………………………….54 2.5.3.3 Kết khảo sát ý kiến…………………………………………………… 55 Kết luận chương 2……………………………………………………………… .55 CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP HẠN CHẾ GIAN LẬN TRONG HOÀN THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG…………………………………………… …………56 3.1 HOÀN THIỆN VỀ CHÍNH SÁCH THUẾ………………………………………56 3.1.1 Hoàn thiện sách thuế………………………………………………….….56 3.1.2 Hoàn thiện sách hoàn thuế GTGT………………… …… … ……… 57 3.1.3 Hoàn thiện sách xử phạt vi phạm hành thuế………… ………58 3.2 TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ THUẾ……………………………… 58 3.2.1 Tăng cường tuyên truyền pháp luật thuế……………………………………58 3.2.2 Tăng cường công tác quản lý kê khai kế toán thuế……………………… 59 3.2.3 Tăng cường quản lý hóa đơn tình hình mới………………………… …61 3.2.4 Tăng cường công tác kiểm tra, tra thuế………………………………….63 3.2.5 Hiện đại hóa công nghệ thông tin vào quản lý NNT…………………….…… 66 3.3 CÁC GIẢI PHÁP PHỐI HỢP GIỮA CÁC CHÍNH SÁCH PHÁP LUẬT LIÊN QUAN VÀ CÁC CƠ QUAN CHỨC NĂNG……………………………………… 67 3.3.1 Hoàn thiện luật doanh nghiệp……………………………………………….….68 3.3.2 Bổ sung số điều cần thiết vào Bộ Luật hình sự……………………………68 3.3.3 Phối hợp chặc chẽ quan thuế với quan chức năng…………… 69 3.3.3.1 Phối hợp với Sở Kế hoạch Đầu tư……………………………………… 69 3.3.3.2 Phối hợp với Sở Công Thương…………………………………………….…69 3.3.3.3 Phối hợp với Cục Hải Quan………………………………………………….69 3.3.3.4 Phối hợp với Công An…………………………………… ……………… 70 3.4 MỘT SỐ GIẢI PHÁP KHÁC……………………………………………………71 3.4.1 Chính sách khen thưởng, kỷ luật……………………………………………….71 3.4.2 Đào tạo, bồi dưỡng người………………………………………………….71 3.5 KIẾN NGHỊ…………………………………………………………………… 72 Kết luận chương 3…………………………………………………………………….74 KẾT LUẬN …………………………… ………………………………………… 76 TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC PHỤ LỤC DANH MỤC BẢNG Bảng 2.1: Tổng sản phẩm (GDP) tỉnh Kiên Giang……………………………… 24 Bảng 2.2: Tình hình xuất, nhập tỉnh Kiên Giang giai đoạn 2010-2014…………26 Bảng 2.3: Tổng hợp số thu NSNN Cục Thuế tỉnh Kiên Giang giai đoạn từ 2010-2014 31 Bảng 2.4: Tổng hợp hoàn thuế GTGT giai đoạn 2010-2014 Cục Thuế tỉnh Kiên Giang………………………………………………………………………………… 31 Bảng 2.5: Tổng hợp DNTM hoàn thuế qua biên giới đất liền Cục Thuế tỉnh Kiên Giang………………………… ……………………………………………… 38 Bảng 2.6: Tình hình DN bỏ trốn, tích tỉnh Kiên Giang 41 Bảng 2.7: Tình hình kiểm tra thuế trụ sở NNT qua năm Cục Thuế tỉnh Kiên Giang………… …………………………………………………………………… 43 Bảng 2.8: Thanh tra thuế trụ sở NNT Cục Thuế tỉnh Kiên Giang……… ……44 Bảng 2.9: Tình hình kiểm tra sau hoàn thuế GTGT Cục Thuế tỉnh Kiên Giang… 45 Bảng 2.10: Tình hình kiểm tra trước hoàn thuế GTGT .45 Bảng 2.11: Tình hình nhân cán tra, kiểm tra ngành thuế tỉnh Kiên Giang……………… ……………………………………………………………… 50 - Kiến nghị Tổng cục Thuế: + Hoàn thiện quy trình quản lý hoàn thuế GTGT quan thuế cấp theo hướng phân công rõ trách nhiệm, thẩm quyền đảm bảo thời gian giải hoàn thuế hạn cho NNT Tăng cường kỷ luật, kỷ cương, nâng cao tinh thần trách nhiệm đội ngũ cán công chức công tác giải hoàn thuế + Phải xây dựng dự toán hoàn thuế đảm bảo sát với tình hình thực tiễn địa phương Có giải pháp đảm bảo kinh phí hoàn thuế đầy đủ, kịp thời để hoàn cho NNT đối tượng, ưu tiên hoàn xuất khẩu, dự án đầu tư trọng điểm + Triển khai đồng biện phápquản lý hoàn thuế, tăng cường công tác tra, kiểm tra chống gian lận, tập trung lĩnh vực có nhiều rủi ro cao hoàn thuế hoàn thuế hoạt động xuất khẩu, đặc biệt xuất qua biên giới đất liền…Rà soát sách khấu trừ, hoàn thuế GTGT để có giải pháp quản lý hoàn thuế chặt chẽ, đối tượng Thực phối hợp với quan chức liên quan để kiểm tra, kiểm soát hoạt động kinh doanh doanh nghiệp, ngăn chặn kịp thời hành vi gian lận hoàn thuế GTGT + Hoàn thiện quy trình quản lý hoàn thuế GTGT quan thuế cấp theo hướng phân công rõ trách nhiệm, thẩm quyền cà đảm bảo thời gian giải hoàn thuế hạn cho người nộp thuế - Kiến Nghị với UBND tỉnh Kiên Giang: Kiến nghị UBND tỉnh Kiên Giang đạo đơn vị chức phối hợp chặt chẽ việc ngăn chặn đẩy lùi hành vi gian lận hoàn thuế GTGT hoạt động xuất nhập qua biên giới Campuchia phối hợp với Cục Thuế tỉnh phải triển khai đồng giải pháp: Tăng cường phối hợp chặt chẽ với ngành công an, hải quan, ngân hàng, sở kế hoạch đầu tư, tổ chức phân loại toàn diện DN xuất tiểu ngạch, thực kiểm soát toàn diện DN xuất qua biên giới, tăng cường công tác xác minh hoá đơn DN xuất tiểu ngạch qua biên giới… - Kiến nghị với Cục Thuế tỉnh Kiên Giang: + Tập trung, kiện toàn lại cấu tổ chức công chức làm công tác kiểm tra Công chức làm công tác kiểm tra phải có phẩm chất đạo đức tốt, thái độ làm việc 73 khách quan, trung thực Hàng năm, Tổng cục Thuế nên tổ chức hội thảo chuyên đề để trao đổi kinh nghiệm công tác kiểm tra theo ngành nghề mà địa phương làm tốt, tăng cường lớp tập huấn, đào tạo, bồi dưỡng kiến thức chuyên môn nghiệp vụ cho công chức để đáp ứng với tiến trình cải cách đại hóa công tác kiểm tra + Khi luân phiên, luân chuyển công chức làm công tác kiểm tra sang phòng khác lưu ý luân phiên công việc phòng tra, kiểm tra, nhằm phát huy tốt kinh nghiệm người làm công tác tra, kiểm tra lâu năm + Chỉ đạo liệt công tác phối hợp phòng Kê khai kế toán thuế với phận tra, kiểm tra Công an kinh tế để công tác chống thất thu thuế triệt để + Đẩy mạnh tuyên truyền giáo dục, thuyết phục để người nộp thuế ý thức đầy đủ, trách nhiệm việc thực nghĩa vụ thuế Triển khai rộng rãi công tác tuyên truyền phổ biển thuế qua phương tiện thông tin đại chúng, tổ chức Đảng, đoàn thể, quyền cấp + Tổ chức tập huấn, hướng dẫn kịp thời sách thuế cho người nộp thuế, đối tượng nộp thuế kinh doanh Tuyên dương kịp thời thành tích tổ chức, cá nhân chấp hành tốt nghĩa vụ thuế, đối thoại với người nộp thuế để giải đáp kịp thời vướng mắc việc thực sách thuế + Thường xuyên mở lớp tập huấn phân tích chuyên sâu giám sát hồ sơ khai thuế cho cán thuế, để nâng cao chuyên môn nghiệp vụ, khả phân tích rủi ro kê khai thuế hoàn thuế Kết luận chương 3: Trong chương này, tác giả dựa vào đánh giá thực trạng, yếu tố tác động đến gian lận hoàn thuế GTGT Việt Nam nói chung tỉnh Kiên Giang nói riêng, luận văn đề số giải pháp nhằm hạn chế gian lận hoàn thuế GTGT, đặc biệt xuất qua biên giới đất liền tỉnh Kiên Giang Các giải pháp liên quan tới sách thuế, sách hoàn thuế, sách xử phạt vi phạm, số sách quản lý thuế như: Công tác tuyên tuyền sách thuế, quản lý 74 kê khai thuế, công tác tra, kiểm tra thuế, tăng cường CNTT quản lý rủi ro thuế tăng cường quản lý hóa đơn thuế GTGT Ngoài ra, luận văn đưa số giải pháp khác như: Hoàn thiện luật DN, Bổ sung vào Bộ Luật hình sự, phối hợp với quan chức quản lý thuế (Công An, Hải quan, Sở ban ngành…) nhằm ngăn chặn kịp thời hành vi gian lận hoàn thuế GTGT DN, vấn đề xã hội đặc biệt quan tâm 75 KẾT LUẬN Chống gian lận hoàn thuế GTGT vấn đề nước ta quan tâm theo dõi diễn biến tình hình DN có nhiều hành vi gian lận hoàn thuế ngày tinh vi, khó lường trước hậu Vì vậy, để chống lại thủ đoạn, hành vi gian lận hoàn thuế tất yếu cần phải làm để tạo cho môi trường kinh doanh DN cạnh tranh công bằng, lành mạnh, hạn chế tối đa vấn đề thất thu NSNN Đề tài: “Giải pháp hạn chế gian lận hoàn thuế giá trị gia tăng doanh nghiệp thương mại địa bàn tỉnh Kiên Giang” đạt số kết đóng góp sau: Thứ nhất, hệ thống lại sở lý luận thuế GTGT hoàn thuế, thông qua hình thành số khái niệm liên quan đến gian lận gian lận hoàn thuế GTGT, phục vụ cho phân tích, đánh giá vấn đề gian lận hoàn thuế Thứ hai, phân tích sâu thực trạng gian lận hoàn thuế GTGT nói chung DNTM địa bàn tỉnh Kiên Giang nói riêng giai đoạn từ năm 2010 đến năm 2014 Thông qua việc thu thập số liệu, vấn chuyên gia Từ đánh giá thực trạng, tìm yếu tố tác động đến gian lận hoàn thuế GTGT, đặc biệt DNTM XK qua biên giới đất liền tỉnh Kiên Giang Thứ ba, Trên sở đánh giá yếu tố tác động đến gian lận, hạn chế quan thuế quản lý, thực hoàn thuế GTGT, hạn chế số sách pháp luật, với xu hướng phát triển gian lận hoàn thuế thời gian tới, luận văn đề xuất giải pháp hạn chế hành vi gian lận DNTM tỉnh Kiên Giang hoàn thuế GTGT Hạn chế nghiên cứu hướng nghiên cứu tiếp theo: Luận văn phân tích dựa số liệu mang tính chất tổng hợp, từ chưa thấy đầy đủ hành vi gian lận hoàn thuế GTGT DNTM, chưa phân tích sâu rủi ro ngành khác hoàn thuế GTGT, nên chưa đánh giá tổng thể vấn đề nghiên cứu Ngoài ra, phương pháp nghiên cứu chưa tiến hành khảo sát ý kiến mởi rộng đối tượng, nên không đánh giá yếu tố tác động đến hành vi gian lận 76 hoàn thuế GTGT cách chi tiết hơn, cụ thể theo thực tế Vì vậy, đề xuất giải pháp mang tính chất khái quát Dựa kết nghiên cứu, thời gian tới, đề tài phát triển nghiên cứu theo hướng Khảo sát mở rộng đối tượng để thực mô hình theo phương pháp định lượng, từ đánh giá kết xác giải pháp mang tính cụ thể 77 TÀI LIỆU THAM KHẢO TIẾNG VIỆT: Cục Thuế tỉnh Kiên Giang (2010 - 2014), “Báo cáo tổng kết hàng năm” Cục Thống Kê tỉnh Kiên Giang (2010 - 2014), “Tình hình kinh tế - xã hội tỉnh Kiên Giang” Lê Thị Hà (2014), “ Ngăn chặng hành vi gian lận hoàn thuế GTGT”, Tạp chí tài Sở Công Thương tỉnh Kiên Giang (2010 - 2014), “Báo cáo tổng kết hàng năm” Trần Huỳnh Thanh Nghị, Nguyễn Ngọc Duy Mỹ (2009), (Những Văn pháp luật luật), NXB Thống kê Lê Quang Thuận (2013), “ Kinh nghiệm quốc tế phòng chống gian lận thuế”, Tạp chí tài số năm 2013 Mai Thanh Thúy (2012), (Luận văn thạc sĩ: Hạn chế gian lận thuế giá trị gia tăng doanh nghiệp thương mại tỉnh Tiền Giang), trường Đại học Kinh tế TP.HCM Lê Xuân Trường, Nguyễn Đình Chiến (2013), “ Nhận diện hành vi gian lận thuế”, Tạp chí tài Quốc Hội (2009), (Luật Thuế giá trị gia tăng), NXB Tư pháp TIẾNG ANH: 10 Clotfelter (1983), Tax evasion and tax rate: An analysis of individualreturns, the review of economics and statistics, LSV (3), 363-373 11 OECD (2013), White paper on transfer pricing documentation T 12 The Association of Certified Fraud Examiners (2004, 2006, 2008), Report to the nation occupation fraud and abuse 13 Richard M.Bird, Oliver Oldman “Cải thiện tuân thủ thuế”, chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright, biên dịch kim chi, hiệu đính Phan Hiển Minh PHỤ LỤC 1: PHỎNG VẤN CHUYÊN GIA Tôi sinh viên cao học trường Đại học Tài Chính Marketing, thực nghiên cứu đề tài “Giải pháp chống gian lận hoàn thuế giá trị gia tăng doanh nghiệp thương mại địa bàn tỉnh Kiên Giang” Chúng trân trọng mong Anh/Chị dành chút thời gian quý báu tham gia đóng góp ý kiến khảo sát Chúng đánh giá cao đóng góp quý Anh/Chị cho nghiên cứu này, trả lời khách quan Anh/Chị góp phần định thành công nghiên cứu giúp đánh giá thực tế xác thực trạng gian lận hoàn thuế GTGT doanh nghiệp thương mại địa bàn tỉnh Kiên Giang (Anh/chị lựa chọn trả lời yếu tố liệt kê đây) Từ để tìm yếu tố tác động lên hành vi gian lận hoàn thuế GTGT cho đề tài nghiên cứu Thuế suất Chính sách thuế thay đổi Yếu tố kiểm tra, tra thuế Yếu tố quản lý kê khai thuế đơn giản Yếu tố phân tích rủi ro thuế Suy thoái cán quản lý thuế Thiếu phối hợp quản lý thuế Yếu tố quản lý hóa đơn Lợi ích từ gian lận thuế 10 Kiến thức nhận thức tính công người nộp thuế 11 Cơ chế xử phạt vi phạm Ý kiến khác: ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… Chân thành cảm ơn! PHỤ LỤC 2: MỘT SỐ TRƯỜNG HỢP ĐIỂN HÌNH QUA CÔNG TÁC KIỂM TRA HOÀN THUẾ TẠI TRỤ SỞ NGƯỜI NỘP THUẾ TẠI CỤC THUẾ TỈNH KIÊN GIANG Kiểm tra hoàn thuế Công ty Cổ phần Hoàng Đăng * Đặc điểm, tình hình chung: - Công ty Cổ phần Hoàng Đăng thành lập theo Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh số 6300090654 Province Hậu Giang cấp ngày 27/7/2009 Loại hình DN: Công ty cổ phần Ngành nghề: Chế biến, bào quản thủy sản sản phẩm từ thủy sản Vốn kinh doanh: 6.500.000.000 đồng * Nội dung kiểm tra: Căn vào hoá đơn, chứng từ Công ty Cổ phần Hoàng Đăng xuất trình, Đoàn kiểm tra tiến hành kiểm tra trước hoàn thuế từ tháng 01/2010 đến tháng 02/2012 ghi nhận sơ ban đầu sau: - Kiểm tra sổ sách, kế toán: Công ty Cổ phần Hoàng Đăng chưa thực đầy đủ chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ theo qui định pháp luật kế toán qui định pháp luật thuế hành văn hướng dẫn kế toán thuế có liên quan - Kiểm tra chứng từ toán qua Ngân hàng hàng hoá, dịch vụ mua vào 20 triệu đồng: Hàng hoá, dịch vụ mua vào có giá trị từ 20 triệu đồng trở lên Công ty Cổ phần Hoàng Đăng chưa toán qua ngân hàng đầy đủ theo qui định - Kiểm tra hồ sơ XK: Công ty Cổ phần Hoàng Đăng chưa cung cấp đầy đủ hồ sơ XK theo quy định * Kết Luận: - Về sổ sách kế toán: Do Công ty Cổ phần Hoàng Đăng chưa thực đầy đủ chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ theo qui định pháp luật kế toán - Về hồ sơ XK: Công ty Cổ phần Hoàng Đăng cung cấp không đầy đủ hồ sơ theo quy định - Về toán qua ngân hàng: Công ty Cổ phần Hoàng Đăng chưa toán qua ngân hàng đầy đủ theo qui định - Về thuế GTGT không hoàn kỳ kê khai: Số thuế GTGT không đủ điều kiện hoàn 3.599.318.432 đồng Kiểm tra hoàn thuế Công ty TNHH MTV Hương Giang * Đặc điểm, tình hình chung: - Công ty TNHH MTV Hương Giang thành lập theo Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh số 1700570889 Sở Kế hoạch Đầu tư tỉnh Kiên Giang cấp ngày 13/3/2008 Loại hình DN: Công ty trách nhiệm hữu hạn Ngành nghề: Chế biến đóng hộp thủy sản Vốn kinh doanh: 77.199.685.650 đồng *Nội dung kiểm tra: Căn vào sổ sách kế toán hoá đơn, chứng từ Công ty TNHH MTV Hương Giang xuất trình, Đoàn kiểm tra tiến hành kiểm tra sau hoàn thuế từ tháng 01/2009 đến tháng 08/2011 sau: (ĐVT: Đồng) ST T Chỉ tiêu Số báo cáo Số kiểm tra Chênh lệch 344.003.269 345.194.869 - 1.191.600 Thuế GTGT đầu Thuế GTGT đầu vào 6.454.345.844 6.219.900.325 - 234.445.519 Thuế GTGT khấu trừ 6.110.342.575 5.874.705.456 - 235.637.119 Thuế đề nghị hoàn 6.110.342.575 5.874.705.456 - 235.637.119 Giải trình số liệu chênh lệch: Kỳ hoàn thuế tháng 01/2010 (từ tháng 01- 12/2009): Thuế GTGT đầu vào giảm 81.097.051 đồng sau: - Giảm thuế GTGT đầu vào 54.201.076 đồng Công ty có hàng hoá, dịch vụ mua vào từ 20 triệu đồng trở lên chi tiền mặt - Giảm thuế GTGT đầu vào 26.896.875 đồng Công ty có hàng hoá, dịch vụ mua vào từ 20 triệu đồng trở lên chưa thực toán qua ngân hàng, không cung cấp hợp đồng trả chậm vi phạm quy định tiết b, Điểm 1.3, Mục III, Phần B Thông tư số 129/2008/TT-BTC Kỳ hoàn thuế tháng 05/2010 (từ tháng 01-04/2010): Thuế GTGT đầu vào giảm 70.628.969 đồng sau: - Giảm thuế GTGT đầu vào 70.268.969 đồng Công ty có hàng hoá, dịch vụ mua vào từ 20 triệu đồng trở lên chi tiền mặt Công ty kê khai khấu trừ hóa đơn số 115369, ký hiệu CE/2010N, ngày 17/04/2010, doanh số chưa thuế: 178.287.984 đồng, thuế GTGT: 17.828.798 đồng Sau hóa đơn bị hủy theo Biên xác nhận hủy hóa đơn ngày 30/09/2010 Công ty đơn vị bán Đến kỳ kê khai tháng 10/2010 công ty phát thực điều chỉnh giảm số thuế GTGT đầu vào số hóa đơn nói Nhưng số tiền thuế hóa đơn hoàn theo Giấy đề nghị hoàn trả khoản thu NSNN ngày 05/05/2010, Cục Thuế tỉnh Kiên Giang ban hành Lệnh hoàn trả khoản thu NSNN ngày 13/05/2010 Kỳ hoàn thuế tháng 9/2010 (từ tháng 05 - 8/21010:Thuế GTGT đầu vào giảm 49.556.727 đồngdo Công ty có hàng hoá dịch vụ mua vào từ 20 triệu đồng trở lên chi tiền mặt vi phạm quy định tiết b, Điểm 1.3, Mục III, Phần B Thông tư số 129/2008/TT-BTC Kỳ hoàn thuế tháng 01/2011 (từ tháng 09 - 12/2010): Giảm thuế GTGT đầu vào 2.914.703 đồng Công ty kê khai khấu trừ 01 hóa đơn mua hàng hóa trực tiếp từ nước (hóa đơn công ty nước xuất bán, chứng từ nộp thuế nhập khẩu), số hóa đơn kê khai sai tiền thuế bảng kê hàng hóa dịch vụ mua vào cao so với số phát sinh thực tế, vi phạm quy định Kỳ hoàn thuế từ tháng 05/2011 (T 01 - 04/2011): Thuế GTGT đầu vào giảm 21.762.136 đồng Công ty có hàng hoá dịch vụ mua vào từ 20 triệu đồng trở lên chi tiền mặt Kỳ hoàn thuế tháng 09/2011 (từ tháng 05 - 8/2011): - Thuế GTGT đầu tăng 1.191.600 đồng Do Công ty kê khai thiếu hóa đơn ký AA/11P, số 37, ngày 23/6/2011 - Thuế GTGT đầu vào giảm 8.485.033 đồng Công ty có hàng hoá dịch vụ mua vào từ 20 triệu đồng trở lên chưa thực toán qua ngân hàng, không cung cấp hợp đồng trả chậm Tăng thuế GTGT đầu 1.191.600 đồng Công ty kê khai thiếu hóa đơn ký AA/11P, số 37, ngày 23/6/2011 * Kiến nghị: - Kiến nghị Ban lãnh đạo Cục Thuế ban hành Quyết định thu hồi hoàn thuế GTGT Công ty TNHH MTV Hương Giang từ tháng 01/2009 đến tháng 08/2011 với số tiền 235.637.119 đồng - Đối với hành vi khai sai dẫn đến tăng số tiền thuế hoàn vi phạm vào Điều 106, 107 Luật Quản lý Thuế số 78/2006/QH11 ngày 29/11/2006 Đoàn kiểm tra kiến nghị Ban lãnh đạo Cục Thuế xử lý theo điểm 2,3 Điểu 13 Nghị Định số 98/2007/NĐ-CP ngày 07/6/2007 Chính phủ qui định xử lý vi phạm pháp luật thuế cưỡng chế thi hành định hành thuế: Tổng cộng số tiền phạt là: 79.814.427 đồng Trong đó: + Phạt 10% tính số thuế truy thu: 235.637.119 đồng x 10% = 23.563.711 đồng, Phạt chậm nộp 0.05%: 56.250.716 đồng - Đề nghị Công ty TNHH MTV Hương Giang khắc phục tồn phần kết luận Đối với số thuế GTGT chưa đủ diều kiện khấu trừ 46.773.577 đồng kê khai khấu trừ công ty thực đầy đủ thủ tục kê khai khấu trừ thuế theo qui định - Đề nghị Công ty TNHH MTV Hương Giang nộp đầy đủ, kịp thời số tiền thuế truy hoàn tiền phạt là: 315.451.546 đồng nhận định Cục Thuế tỉnh Kiên Giang Kiểm tra Công ty TNHH thủy sản Kiên Long * Đặc điểm, tình hình chung: - Công ty TNHH Thuỷ sản Kiên Long thành lập theo Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh số 1700515768 Sở Kế hoạch Đầu tư tỉnh Kiên Giang cấp ngày 15/9/2009 (cấp lần gần nhất) Loại hình DN: Công ty trách nhiệm hữu hạn Ngành nghề: Chế biến, bảo quản XK thuỷ sản * Nội dung kiểm tra: Căn vào sổ sách kế toán hoá đơn chứng từ Công ty TNHH thuỷ sản Kiên Long xuất trình, Đoàn kiểm tra tiến hành kiểm tra ghi nhận kết sau: - Thuế GTGT đầu vào: Số báo cáo: 5.607.860.272 đồng, Số kiểm tra: 5.360.119.998 đồng, Chênh lệch: 247.740.274 đồng Các loại hàng hoá, dịch vụ mua vào có giá trị từ 20 triệu đồng trở lên phải toán qua ngân hàng Tuy nhiên, qua kiểm tra số hoá đơn thiếu chứng từ toán qua ngân hàng chưa đủ điều kiện khấu trừ thuế GTGT đầu vào theo quy định * Kiểm tra hồ sơ XK: Đoàn kiểm tra tiến hành kiểm tra hồ sơ XK từ tháng 07 đến 11/2009.Qua kiểm tra thực tế cho thấy Công ty TNHH thuỷ sản Kiên Long XK hàng hoá theo hình thức XK trực tiếp Công ty TNHH thuỷ sản Kiên Long không cung cấp chứng từ toán qua ngân hàng doanh thu XK 78.775.129.351 đồng kỳ đề nghị hoàn thuế từ tháng 08/2009 đến tháng 06/2010 Các hợp đồng XK ghi thời gian toán sau 30 đến 90 ngày kể từ hàng hoá thực XK, lô hàng nói hết thời hạn toán ghi hợp đồng Mặt khác, bên mua bên bán ghi phụ lục hợp đồng dời thời gian toán hay giấy tờ khác chứng minh theo qui định Công văn số 16053/BTC-CST ngày 26/11/2010 Bộ Tài qui định “Về việc hoàn thuế GTGT hàng hoá XK có vướng mắc chứng từ toán qua ngân hàng” Như Công ty TNHH thuỷ sản Kiên Long không đủ điều kiện áp dụng thuế suất 0% theo qui định Tổng số thuế GTGT đầu vào không đủ điều kiện khấu trừ trường hợp 1.478.886.095 đồng Vậy sau loại trừ trường hợp không khấu trừ thuế GTGT đầu vào theo qui định hồ sơ đề nghị hoàn thuế kỳ kê khai từ tháng 01/2009 đến tháng 06/2010 có kế sau: (ĐVT: Đồng) Chỉ tiêu Số báo cáo Số kiểm tra Chênh lệch Thuế đầu 1.224.820.182 1.224.820.182 Thuế đầu vào 5.607.860.272 3.881.233.903 1.726.626.369 Thuế đề nghị hoàn 5.098.043.034 3.532.685.847 1.565.357.187 Thuế phải nộp 715.002.944 876.272.126 161.269.182 Thuế hoàn 4.876.654.100 4.876.654.100 221.388.934 221.388.934 1.343.968.253 1.343.968.253 1.505.237.435 1.505.237.435 Thuế chưa hoàn Thuế thu hồi Truy thu, thu hồi Ghi * Kết Luận: Đa số hàng hoá XK không đủ điều kiện áp dụng thuế suất 0%, không khấu trừ khấu trừ thuế theo quy định Về hoá đơn chứng từ: Hoá đơn đầu vào: Còn số trường hợp kê khai, sử dụng hoá đơn GTGT đầu vào sai qui định.Tại bảng kê hàng hoá, dịch vụ mua vào mẩu 01-2/GTGT đơn vị kê khai nhảy dòng dẫn đến sai nội dung ghi hoá đơn nhiều Về số thuế hoàn: Tại kỳ kê khai từ tháng 01/2009 đến tháng 06/2010 Công ty TNHH thuỷ sản Kiên Long hoàn thuế GTGT 3.532.685.847 đồng * Kiến nghị: - Đoàn kiểm tra kiến nghị Ban lãnh đạo Cục Thuế Quyết định xử phạt 10%, số tiền (161.269.182 + 1.343.968.253) x 10% = 150.523.744 đồng tính số tiền thuế kê khai sai phải nộp, theo quy định Điều 107 Luật Quản lý thuế Xử phạt hành vi nộp chậm tính từ quan thuế lập Lệnh hoàn trả ngân sách đến ngày công bố định kiểm tra ngày 18/02/2011 Việc xử phạt tính số thuế GTGT bị truy thu thuế GTGT bị thu hồi 161.269.182 + 1.343.968.253 = 1.505.237.435 đồng, không xử phạt nộp chậm số thuế GTGT chưa hoàn 221.388.934 đồng [...]... giá trị gia tăng và gian lận trong hoàn thuế giá trị gia tăng Chương 2: Thực trạng về gian lận trong hoàn thuế giá trị gia tăng của các doanh nghiệp thương mại trên địa bàn tỉnh Kiên Giang Chương 3: Một số giải pháp hạn chế gian lận trong hoàn thuế giá trị gia tăng ix CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG VÀ GIAN LẬN TRONG HOÀN THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG 1.1 KHÁI NIỆM, ĐẶC ĐIỂM, VAI TRÒ CỦA THUẾ GTGT... NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI - Xác định những yếu tố tác động đến hành vi gian lận trong hoàn thuế GTGT của các DNTM trên địa bàn tỉnh Kiên Giang - Phân tích thực trạng các hành vi gian lận trong hoàn thuế GTGT của các DNTM trên địa bàn tỉnh Kiên Giang Đề xuất các giải pháp và kiến nghị tốt nhất có thể, nhằm hạn chế các hành vi gian lận trong hoàn thuế GTGT của các DNTM trên địa bàn tỉnh Kiên Giang, hạn chế thất... T 5 1 giá được các yếu tố tác động đến hành vi gian lận trong hoàn thuế GTGT đối với các DNTM trên địa bàn tỉnh Kiên Giang, từ đó đề ra giải pháp, mục tiêu phát triển trong thời gian tới Vì vậy, tôi đã quyết định chọn đề tài: Giải pháp hạn chế gian lận trong T 5 1 hoàn thuế giá trị gia tăng của các doanh nghiệp thương mại trên địa bàn tỉnh Kiên Giang làm luận văn bảo vệ học vị thạc sĩ kinh tế cho... nghiên cứu: Các hành vi gian lận trong hoàn thuế GTGT của các DNTM trên địa bàn tỉnh Kiên Giang - Phạm vi nghiên cứu: Nghiên cứu tập trung vào phân tích, đánh giá thực trạng và các hành vi gian lận trong hoàn thuế GTGT (Chủ yếu là các DN xuất khẩu) của các DNTM trên địa bàn tỉnh Kiên Giang giai đoạn từ năm 2010-2014 ii 4 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Phương pháp nghiên cứu của đề tài là phương pháp định tính,... đề tài cũng nêu thiếu nhiều hành vi gian lận thuế GTGT ngày càng tin vi của DN Ngoài ra đề tài chưa phân tích sâu tình hình hoàn thuế tại tỉnh Tiền Giang, chưa đánh giá được sâu mức độ ảnh hưởng của việc gian lận thuế GTGT trong khấu trừ hoàn thuế nên các giải pháp đưa ra chưa bao quát mọi vấn đề gian lận thuế GTGT của DN, có thể chưa ngăn chặn triệt để gian lận thuế GTGT và làm thất thu NSNN Nghiên... nêu ra thực trạng trong gian lận khấu trừ hoàn thuế còn hạn chế và chưa đánh giá được mức độ ảnh hưởng của nó đến số thu NSNN, đặc biệt chưa nêu ra được các yếu tố tác động lên hành vi gian lận này Từ đó chưa đưa ra các giải pháp sâu sắc để khắc phục thực trạng hiện tại vii Mai Thanh Thúy (2012) thực hiện nghiên cứu đề tài Hạn chế gian lận thuế GTGT của các DN thương mại tại tỉnh Tiền Giang là gần đây... này chỉ phù hợp với thực tế tại các DNTM tại tỉnh Tiền Giang Ngoài ra, giai đoạn từ năm 2010 – 2014 có khá nhiều luận văn thạc sĩ nghiên cứu về các lĩnh vực có liên quan đến gian lận thuế như: gian lận thuế thu nhập DN, viii gian lận hoàn thuế GTGT, gian lận trong báo cáo tài chính… Tuy nhiên, tôi nhận thấy các nghiên cứu này chỉ phù hợp với phạm vi và đối tượng mà các tác giả thực hiện Cho đến thời... sách thuế hiểu sâu hơn về nguyên nhân dẫn đến các hành vi gian lận trong hoàn thuế GTGT của các doanh nghiệp Điều này sẽ góp phần tạo cơ sở cho việc ban hành các văn bản hướng dẫn thực hiện chính sách thuế hiệu quả hơn nhằm kịp thời ngăn chặn gian lận trong hoàn thuế GTGT, đồng thời giúp NNT nâng cao được ý thức chấp hành pháp luật thuế iii - Kết quả nghiên cứu giúp cho cơ quan thuế tại tỉnh Kiên Giang, ... GDP của tỉnh Kiên Giang từng nhóm ngành nghề giai đoạn từ năm 2010-2014…………… ……………………………………………… 25 Biểu đồ 2.2: Kim nghạch xuất khẩu tỉnh Kiên Giang giai đoạn 2010-2014……… 27 Sơ đồ 2.1: Sơ đồ cơ cấu tổ chức Cục Thuế tỉnh Kiên Giang …… …….……… 28 Biểu đồ 2.3: Tổng hợp DN quản lý tại tỉnh Kiên Giang từ năm 2010-2014………….29 Biểu đồ 2.4: Tình hình hoàn thuế GTGT của hàng hoá XK qua biên giới đất liền tại tỉnh. .. KHÁI NIỆM VỀ GIAN LẬN 1.3.1 Khái niệm về gian lận Gian lận thương mại là hành vi dối trá, mánh khóe, lừa lọc trong lĩnh vực thương mại thông qua hoạt động mua bán, kinh doanh, xuất nhập khẩu hàng hoá, dịch vụ nhằm mục đích thu lợi bất chính Mục đích của hành vi gian lận thương mại là nhằm thu lợi bất chính do thực hiện trót lọt hành vi lừa đảo, dối trá Chủ thể tham gia hành vi gian lận thương mại bao gồm: ... gia tăng doanh nghiệp thương mại địa bàn tỉnh Kiên Giang Chương 3: Một số giải pháp hạn chế gian lận hoàn thuế giá trị gia tăng ix CHƯƠNG TỔNG QUAN VỀ THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG VÀ GIAN LẬN TRONG HOÀN... GIẢI PHÁP HẠN CHẾ GIAN LẬN TRONG HOÀN THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG CỦA CÁC DOANH NGHIỆP THƯƠNG MẠI TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH KIÊN GIANG CHUYÊN NGÀNH: TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG MÃ SỐ: 60 34 02 01 LUẬN VĂN THẠC SĨ... TRẠNG VỀ GIAN LẬN TRONG HOÀN THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG CỦA CÁC DOANH NGHIỆP THƯƠNG MẠI TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH KIÊN GIANG …………………………………………………………… 23 2.1 KHÁI QUÁT TÌNH HÌNH KINH TẾ - XÃ HỘI TỈNH KIÊN GIANG ……