TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ KHOA KINH TẾ  QUẢN TRỊ KINH DOANH VÕ DUY KHÁNH PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM - CHI NHÁNH HUYỆN TAM BÌNH, VĨNH LONG LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Ngành: Tài - Ngân hàng Mã số ngành: 52340201 Tháng 11-2014 TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ KHOA KINH TẾ  QUẢN TRỊ KINH DOANH VÕ DUY KHÁNH MSSV: 4114248 PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG NƠNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM - CHI NHÁNH HUYỆN TAM BÌNH, VĨNH LONG LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Ngành: Tài - Ngân hàng Mã số ngành: 52340201 GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN HUỲNH THỊ TUYẾT SƯƠNG Tháng 11-2014 LỜI CẢM TẠ Em xin chân thành cảm ơn thầy cô Trường Đại học Cần Thơ, đặc biệt thầy cô khoa Kinh tế - Quản trị kinh doanh tận tình giảng dạy truyền đạt kinh nghiệm q báo mình, giúp em có kiến thức để sẵn sàng vào đời Em xin cảm ơn Huỳnh Thị Tuyết Sương tận tình hướng dẫn em hoàn thành luận văn Em xin cảm ơn anh, chị Ngân hàng Nông nghiệp Phát triển nơng thơn huyện Tam Bình tiếp nhận em để em thực tập ngân hàng giúp em có trải nghiệm tế mơi trường làm việc sau Cảm ơn anh chị phịng tín dụng hướng dẫn, cung cấp thông tin quý báo để em hồn thành luận văn Xin chúc ngân hàng luôn phát triển thành đạt Do kiến thức hạn chế nên trình hồn thành luận văn khó tránh khỏi sai sót, mong góp ý thầy cơ, anh chị ngân hàng Em xin chúc quý thầy cô anh chị ngân hàng dồi sức khỏe thành công sống Trân trọng ! Tam Bình, ngày tháng năm 2014 Sinh viên thực Võ Duy Khánh TRANG CAM KẾT Tơi xin cam kết luận văn hồn thành dựa kết nghiên cứu kết nghiên cứu chưa dùng cho luận văn cấp khác Tam Bình, ngày tháng năm 2014 Sinh viên thực Võ Duy Khánh NHẬN XÉT CỦA CƠ QUAN THỰC TẬP Tam Bình, ngày tháng năm 2014 Thủ trưởng đơn vị MỤC LỤC Trang CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU 1.1 LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI 1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU 1.2.1 Mục tiêu chung 1.2.2 Mục tiêu cụ thể 1.3 PHẠM VI NGHIÊN CỨU 1.3.1 Không gian 1.3.2 Thời gian 1.3.3 Đối tượng nghiên cứu 1.4 CẤU TRÚC ĐỀ TÀI CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 2.1 CƠ SỞ LÝ LUẬN 2.1.1 Ngân hàng thương mại 2.1.2 Nguồn vốn ngân hàng 2.1.3 Các tiêu đánh giá hoạt động huy động vốn 1.2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 10 1.2.1 Phương pháp thu thập số liệu 10 1.2.2 Phương pháp phân tích số liệu 10 CHƯƠNG 3: KHÁI QUÁT VỀ NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THƠN VIỆT NAM - CHI NHÁNH HUYỆN TAM BÌNH, VĨNH LONG 11 3.1 LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA NGÂN HÀNG 11 3.1.1 Điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội huyện Tam Bình 11 3.1.2 Lịch sử hình thành phát triển NHNo&PTNT huyện Tam Bình 11 3.2 CƠ CẤU TỔ CHỨC VÀ CHỨC NĂNG CÁC PHÒNG BAN 12 3.2.1 Cơ cấu tổ chức 12 3.2.2 Chức phòng ban 13 3.3 KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA NGÂN HÀNG 14 3.3.1 Thu nhập 16 3.3.2 Chi phí 17 3.3.3 lợi nhuận 18 3.4 NHỮNG THUẬN LỢI VÀ KHÓ KHĂN CỦA NGÂN HÀNG 19 3.4.1 Thuận lợi 19 3.4.2 Khó khăn 20 3.5 ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN TRONG THỜI GIAN TỚI CỦA NGÂN i HÀNG 21 CHƯƠNG 4: PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG NƠNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM CHI NHÁNH HUYỆN TAM BÌNH, VĨNH LONG 23 4.1 KHÁI QUÁT TÌNH HÌNH NGUỒN VỐN CỦA NGÂN HÀNG QUA NĂM 2011 – 2013 VÀ SÁU THÁNG ĐẦU NĂM 2014 23 4.1.1 Vốn huy động 25 4.1.2 Vốn điều chuyển 25 4.2 PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG 27 4.2.1 Huy động vốn theo loại tiền gửi 27 4.2.2 Tình hình huy động vốn theo đối tượng khách hàng 29 4.2.3 Tình hình huy động vốn theo kỳ hạn 32 4.3 ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG 35 4.3.1 Vốn huy động tổng ngồn vốn 35 4.3.2 Tổng dư nợ vốn huy động 36 4.3.3 Chi phí lãi bình qn 36 4.3.4 Vốn huy động có kỳ hạn tổng vốn huy động 37 4.4 CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN TÌNH HÌNH HUY ĐỘNG VỐN 37 4.4.1 Khách hàng 37 4.4.2 Chính sách Ngân hàng Nhà nước Chính phủ 38 4.4.3 Đối thủ cạnh tranh 39 4.4.4 Tín dụng đen 39 4.4.5 Công tác huy động vốn 40 CHƯƠNG 5: MỘT SỐ GIẢI PHÁP GÓP PHẦN NÂNG CAO HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG 41 5.1 NHỮNG KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC VÀ KHÓ KHĂN CỦA NGÂN HÀNG TRONG HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN 41 5.1.1 Những kết đạt 41 5.1.2 Khó khăn 42 5.2 GIẢI PHÁP NÂNG CAO HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN 43 CHƯƠNG 6: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 45 6.1 KẾT LUẬN 45 6.2 KIẾN NGHỊ 45 6.2.1 Đối với NHNo&PTNT tỉnh Vĩnh Long 45 6.2.2 Đối với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam 45 Tài liệu tham khảo 47 ii DANH SÁCH BẢNG Trang Bảng 3.1: Kết hoạt động kinh doanh NHNo&PTNT huyện Tam Bình giai đoạn 2011 – 2013 sáu tháng đầu năm 2014 15 Bảng 4.1: Tình hình nguồn vốn NHNo&PTNT huyện Tam Bình giai đoạn 2011 – 2013 sáu tháng đầu năm 2014 24 Bảng 4.2: Nguồn vốn huy động theo loại tiền gửi NHNo&PTNT huyện Tam Bình giai đoạn 2011 – 2013 sáu tháng đầu năm 2014 28 Bảng 4.3: Nguồn vốn huy động theo đối tượng khách hàng NHNo&PTNT huyện Tam Bình giai đoạn 2011 – 2013 sáu tháng đầu năm 2014 30 Bảng 4.4: Nguồn vốn huy động theo kỳ hạn NHNo&PTNT huyện Tam Bình giai đoạn 2011 – 2013 sáu tháng đầu năm 2014 33 Bảng 4.5: Một số tiêu đánh giá tình hình huy động vốn NHNo&PTNT huyện Tam Bình giai đoạn 2011 – 2013 sáu tháng đầu năm 2014 35 Bảng 4.6: Lãi suất huy động năm 2011 – 2013 sáu tháng đầu năm 2014 NHNo&PTNT huyện Tam Bình 39 iii DANH SÁCH HÌNH Trang Hình 3.1: Sơ đồ tổ chức NHNo&PTNT huyện Tam Bình 13 Hình 4.1: Cơ cấu nguồn vốn NHNo&PTNT huyện Tam Bình giai đoạn 2011 – 2013 sáu tháng đầu năm 2014 24 Hình 4.2: Cơ cấu loại tiền gửi NHNo&PTNT huyện Tam Bình giai đoạn 2011 – 2013 sáu tháng đầu năm 2014 28 Hình 4.3: Cơ cấu nguồn vốn huy động theo đối tượng khách hàng NHNo&PTNT huyện Tam Bình giai đoạn 2011 – 2013 sáu tháng đầu năm 2014 30 Hình 4.4: Cơ cấu nguồn vốn huy động theo kỳ hạn NHNo&PTNT huyện Tam Bình giai đoạn 2011 – 2013 sáu tháng đầu năm 2014 33 iv DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT NHNo&PTNT: Ngân hàng Nông nghiệp Phát triển nông thôn NHNH: Ngân hàng Nhà nước NHTM: Ngân hàng Thương mại TT: Thông tư VHĐ: vốn huy động CKH: có kỳ hạn NV: nguồn vốn TMCP: Thương mại Cổ phần PHỊNG KH-KD: phịng Kế hoạch - Kinh doanh PHỊNG KT-NQ: phịng Kế tốn - Ngân quỹ PGD: phịng giao dịch DN: dư nợ NHTW: Ngân hàng Trung ương TCTD: Tổ chức Tín dụng v Bảng 4.4: Nguồn vốn huy động theo kỳ hạn NHNo&PTNT huyện Tam Bình giai đoạn 2011 – 2013 sáu tháng đầu năm 2014 Đơn vị tính: Triệu đồng Chỉ tiêu 2011 Khơng kỳ hạn 41.389 2012 2013 2012/2011 số tiền (%) 2013/2012 số tiền (%) số tiền (%) 49.558 59.452 45.470 10.023 24,22 (1.854) (3,61) (13.982) (23,52) Có kỳ hạn 285.541 324.492 338.955 314.672 369.579 38.951 13,64 14.463 4,46 54.907 17,45 - Dưới 12 tháng 280.440 263.962 282.166 224.407 276.346 (16.478) (5,88) 18.204 6,90 51.939 23,14 55.429 1086,63 (3.741) (6,18) 2.968 3,29 40.925 10,94 - Từ 12 tháng 5.101 51.412 30/06/2013 30/06/2014 30/06/2014 so với 30/06/2013 60.530 56.789 90.265 93.233 Tổng vốn huy động 326.930 375.904 388.513 374.124 415.049 48.974 14,98 Nguồn: Phịng tín dụng NHNo&PTNT huyện Tam Bình 12,66% 13,68% 12,76% 12.609 3,35 10,96% 15,89% Không kỳ hạn 89,04% 87,34% 86,32% Năm 2011 84,11% 87,24% Năm 2012 Năm 2013 Có kỳ hạn 30/06/2014 30/06/2013 Nguồn: Phịng tín dụng NHNo&PTNT huyện Tam Bình Hình 4.4: Cơ cấu nguồn vốn huy động theo kỳ hạn NHNo&PTNT huyệnTam Bình giai đoạn 2011 – 2013 sáu tháng đầu năm 2014 33 4.2.3.2 Tiền gửi có kỳ hạn Nếu tiền gửi khơng kỳ hạn phổ biến cho tổ chức kinh tế tiền gửi có kỳ hạn cần cho dân cư Tồn hình thức tiền gửi tiết kiệm, bao gồm: tiết kiệm có kỳ hạn trả lãi sau tồn bộ, tiết kiệm có kỳ hạn trả lãi sau định kỳ tiết kiệm gửi góp hàng tháng Nhìn chung, tiền gửi có kỳ hạn chiếm tỷ trọng cao, trung bình khoản 86,97% tăng qua năm Năm 2012 tăng 38.951 triệu đồng đạt 324.492 triệu đồng so với năm 2011 285.541 triệu đồng, năm 2013 338.955 triệu đồng tăng 14.463 triệu đồng so với năm 2012 Sự đóng góp tiền gửi có kỳ hạn 12 tháng chiếm số lượng lớn, phổ biến tiền gửi có kỳ hạn dài Cụ thể, năm 2011 với số lớn năm, tổng số lượng tiền gửi 280.440 triệu đồng, sau giảm 16.478 triệu đồng năm 2012 tăng lại 18.204 triệu đồng năm 2013 So với tiền gửi không kỳ hạn, mức lãi suất tiền gửi có kỳ hạn cao hơn, biến động qua năm Để kiềm chế lạm phát năm 2011, Ngân hàng Nhà nước ban hành Thông tư số 02/TT-NHNN ngày 03/03/2011 quy định trần lãi suất huy động VND tổ chức tín dụng 14% Theo đó, lãi suất huy động cao kể từ 2010 Chính lẽ đó, lượng vốn huy động năm cao đạt 280.440 triệu đồng Theo Thông tư 19/2012/TT-NHNN, từ 06/2012, ngân hàng nhà nước thức bỏ trần huy động kỳ hạn dài Cụ thể, lãi suất kỳ hạn từ 12 tháng trở lên tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngồi ấn định sở cung - cầu vốn thị trường, trần lãi suất huy động 9% cho tiền gửi có kỳ hạn từ đến 12 tháng Do đó, lượng vốn huy động giảm 5,88% so với năm 2011 Theo Thông tư số 14 15/2013/TT-NHNN ngày 27/06/2013, trần lãi suất huy động 7% cho tiền gửi có kỳ hạn từ tháng đến tháng theo thông tư này, lãi suất tiền gửi có kỳ hạn từ tháng trở lên tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngồi ấn định sở cung cầu vốn thị trường Lãi suất có giảm 2% so với năm 2012, lượng tiền gửi tăng 6,90%, kết tốt, làm tăng khả thu hút vốn khách hàng Tiền gửi có kỳ hạn dài phổ biến hơn, tính khoản khơng cao nên lượng vốn huy động hạn chế Tồn hình thức tiết kiệm gửi góp hàng tháng Năm 2011, tiết kiệm kỳ hạn từ 12 tháng khống chế mức 14%/năm, nên lượng tiền gửi thấp có 5.101 triệu đồng, sang năm 2012 2013 ngân hàng nhà nước bỏ quy định cụ thể lãi suất huy động tối đa kỳ hạn từ 12 tháng tổ chức tín dụng phép ấn định lãi suất mức lãi suất thuận lợi cho người gửi tiền nên lượng vốn tăng 10 lần so với 2011 đạt 60.530 triệu đồng, năm 2013 giảm 3.741 triệu đồng xu giảm lãi suất chung, nên đạt 56.789 triệu đồng 34 Tình hình sáu tháng đầu năm 2014 khả quan, hầu hết khoản mục tăng Cụ thể, tiền gửi có kỳ hạn 12 tháng tăng 23,14%, từ 12 tháng tăng 3,29% Trong đó, tiền gửi khơng kỳ hạn giảm 23,52% Nhìn chung, tổng vốn huy động tăng 10,94% so với kỳ năm trước Tuy mặt lãi suất tiếp tục giảm từ 1-2% năm 2014 lượng vốn huy động tăng, kết thuận lợi cho hoạt động kinh doanh năm 2014 4.3 ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG Đánh giá tình hình huy động vốn ngân hàng việc làm quan trọng để xem xét trình huy động diễn thật hiệu hay khơng, có đạt kế hoạch đề hay không Tuy số mang tính chất tương đối thể tính quan trọng riêng thơng qua tiêu chí nhà quản trị dựa vào để nhận xét cách khái quát diễn khứ sở hoạch định nhiệm vụ, việc làm cụ thể có chiến lược hợp lí sáu tháng cuối năm 2014 thời gian Đánh giá tình hình huy động vốn thông qua số tiêu sau Bảng 4.5: Một số tiêu đánh giá tình hình huy động vốn NHNo&PTNT huyện Tam Bình giai đoạn 2011 – 2013 sáu tháng đầu năm 2014 Đơn vị tính: Triệu đồng Chỉ tiêu 2011 2012 2013 30/06/2013 30/06/2014 Vốn huy động 326.930 375.904 388.513 374.124 415.049 Tổng nguồn vốn 409.659 473.494 538.564 516.005 562.912 Tổng dư nợ 403.365 463.556 523.320 495.863 504.909 53.710 49.546 40.453 20.001 18.318 285.541 324.492 338.955 314.672 369.579 Tổng chi phí lãi Vốn huy động có kỳ hạn VHĐ/Tổng NV (%) 79,81 79,39 72,14 72,50 73,73 Tổng DN/VHĐ (lần) 1,23 1,23 1,35 1,33 1,22 Chi phí lãi bình qn (%/năm) 13,11 10,46 7,51 - - VHĐ CKH/Tổng VHĐ (%) 87,34 86,32 87,24 84,11 89,04 Nguồn: Phịng tín dụng NHNo&PTNT huyện Tam Bình 4.3.1 Vốn huy động tổng nguồn vốn Vốn huy động thể mạnh ngân hàng, tiêu cao chứng tỏ ngân hàng hoạt động tốt, khả thu hút vốn từ dân cư cao tự chủ nguồn vốn Ngược lại, vốn huy động thấp, ngân hàng phải vay từ cấp trên, 35 tốn chi phí nhiều ảnh hưởng đến kết kinh doanh ngân hàng Và ngân hàng huy động với nguồn vốn lớn mà kinh doanh không hiệu ảnh hưởng lớn đến ngân hàng Vì vậy, tiêu VHĐ/Tổng NV đánh giá khả huy động vốn ngân hàng Một cách khái quát, tiêu cao có kế hoạch kinh doanh hợp lí có lợi cho ngân hàng Trong năm, nguồn vốn huy động chiếm tỷ trọng cao, trung bình khoản 77,11%, có xu hướng giảm qua năm Cụ thể, năm 2011 79,81%, năm 2012 79,39% giảm 0,42% so với năm 2011và tiếp tục giảm 7,25% năm 2013 72,14% Mặc dù vốn huy động có tăng mức tăng vốn vay nhiều dẫn tới tỷ trọng vốn huy động giảm dần Tỷ số giảm qua năm tín hiệu khơng tốt ngân hàng lượng huy động không đủ cho vay đầu tư nên ngân hàng vay từ cấp Từ năm 2011 – 2013 ngân hàng vay vốn từ cấp tăng, nhiều năm 2013 với 27,86% làm cho chi phí năm cao lợi nhuận giảm so với năm 2012 Tình hình sáu tháng đầu năm 2014 diễn biến theo hướng có lợi cho ngân hàng, tỷ số đạt 73,73% tăng 1,23% so với kỳ năm trước Điều chứng tỏ ngân hàng đạt kế hoạch đề Tuy vốn huy động không đủ cho vay, số dư vốn huy động tăng liên tục tín hiệu tốt ngân hàng nhận ủng hộ ngày lớn người dân 4.3.2 Tổng dư nợ vốn huy động Chỉ tiêu nhằm đánh giá khả sử dụng vốn ngân hàng, tỷ số cao hay thấp khơng tốt ngân hàng Việc trì tỷ số phù hợp với ngân hàng điều khó, quan tâm nhà quản trị Nhìn chung, qua năm tỷ số lớn 1, cho thấy vốn huy động khơng đủ cho vay đầu tư nên ngân hàng bổ sung vốn vay ngân hàng cấp Năm 2011 năm 2012 1,23 đồng dư nợ vốn huy động đóng góp đồng, năm 2013 1,35 tăng 0,12 lần so với 2012 Năm 2011 năm 2012 ngân hàng chủ động vốn tốt năm 2013 Qua sáu tháng đầu năm 2014, tỷ số giảm 0,11 lần 1,22 lần so với kỳ năm trước 1,33 Đây kết tốt, góp phần ổn định vốn huy động thời gian tới khả tự chủ vốn huy động dần cải thiện 4.3.3 Chi phí lãi bình qn Một ngân hàng có hai lãnh vực kinh doanh nòng cốt: huy động vốn lựa chọn tài sản sinh lời để đầu tư từ nguồn vốn huy động Các ngân hàng nỗ lực để tạo lợi nhuận từ hai lĩnh vực Do đó, phương pháp 36 xác định chi phí huy động vốn hữu ích cho ngân hàng để xây dựng sách kinh doanh có hiệu Tính tốn tương đối xác chi phí vốn yếu tố để xác định mức lợi nhuận mà ngân hàng cần thu từ tài sản có sinh lời Tại NHNo&PTNT huyện Tam Bình tổng nguồn vốn chịu lãi ngân hàng tổng nguồn vốn ngân hàng có từ nguồn vốn huy động vốn vay từ ngân hàng tỉnh Vĩnh Long Chi phí lãi bình qn tỷ số tổng chi phí trả lãi tiền gửi vay tổng nguồn vốn chịu lãi Chi phí trả lãi ngân hàng giảm, bên cạnh tổng vốn huy động tăng, tổng vốn vay tăng điều làm cho chi phí lãi bình qn giảm Do sách giảm lãi suất cho vay nhóm ngành ưu tiên nên lợi nhuận tối thiểu để bù đắp chi phí vốn giảm qua năm Năm 2011 13,11%, năm 2012 10,46% giảm 2,65% so với năm 2011, năm 2013 7,51% giảm 2,95% so với năm 2012 Đây công thức đơn giản để thấy chi phí để có vốn huy động vay giảm qua năm làm cho lãi suất đầu giảm theo 4.3.4 Vốn huy động có kỳ hạn tổng vốn huy động Nguồn vốn ngân hàng đa dạng từ nhiều nguồn khác nhau: tiền gửi dân cư, tổ chức kinh tế, kho bạc Nhìn chung nguồn vốn ngân hàng chia thành loại tiền gửi có kỳ hạn khơng kỳ hạn Phân tích tiền gửi có kỳ hạn quan trọng ngân hàng, nguồn vốn mang tính ổn định mặt thời gian, chiếm tỷ trọng cao phần lớn hoạt động ngân hàng phụ thuộc lớn vào nguồn Phân tích tiêu cho biết khả kiểm sốt vốn huy động ngân hàng, vốn huy động có kỳ hạn, ngân hàng chủ động kinh doanh Qua năm, vốn huy động có kỳ hạn chiếm tỷ trọng cao trung bình khoản 86,97% biến động Năm 2012 giảm 1,02% so với năm 2011, năm 2013 tăng 0,92% so với năm 2012 Qua tháng đầu năm, tỷ số chiếm tỷ trọng cao 89,04% tăng 4,93% so với năm trước Qua cho thấy tính ổn định nguồn vốn cao đáp ứng khả hoạt động ngân hàng nguồn vốn chủ lực cho hoạt động ngân hàng 4.4 CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN TÌNH HÌNH HUY ĐỘNG VỐN 4.4.1 Khách hàng Khách hàng nhân tố quan trọng việc huy động vốn ngân hàng, chiếm tỷ trọng cao tổng nguồn vốn ngân hàng Khách hàng chủ yếu dân cư, tổ chức kinh tế kho bạc Trong đó, dân cư chiếm tỷ trọng cao trung bình khoản 87,85% tổng số vốn huy động Vì vậy, phân tích 37 nhân tố khách hàng chủ yếu dân cư để ngân hàng thu hút lượng vốn lớn từ chủ thể Tam Bình huyện sản xuất nơng nghiệp tỉnh Vĩnh Long, dân số 165.214 người Người dân chủ yếu sống nghề nông với 77% dân số làm nơng nghiệp Do đó, mức thu nhập người dân không ổn định, phụ thuộc lớn từ hoạt động trồng trọt chăn ni Diễn biến khí hậu năm gần gây ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống người dân Cụ thể, nhiều loại bệnh xuất ngày nhiều lúa, ô nhiễm môi trường nước làm cho việc nuôi thủy sản khó khăn Các hoạt động trồng trọt ăn phát triển, dịch bệnh, mùa, đầu khơng ổn định chi phí đầu vào cao Với yếu tố làm cho thu nhập người dân thấp, phần gây khó khăn cho ngân hàng việc huy động vốn từ chủ thể Thói quen đầu tư người dân gây ảnh hưởng đến khả huy động vốn ngân hàng Khi lượng tiền nhàn rỗi, việc gửi tiền vào ngân hàng, người dân mua vàng dự trữ, chơi hụi, cho vay,… Hình thức có lợi người dân sẵn sàng đầu tư mặc cho có rủi ro hay khơng Hơn nữa, người dân có tâm lý ngại đến nơi với nhiều thủ tục phức tạp ngân hàng có người sở hữu sổ rút tiền, khơng có hoạt động rút dùm Nên người dân e ngại với ngân hàng, đối tượng am hiểu lỉnh vực đến ngân hàng Do đó, ngân hàng cần có biện pháp thích hợp để thay đổi thói quen này, góp phần gia tăng đáng kể lượng vốn huy động 4.4.2 Chính sách Ngân hàng Nhà nước Chính phủ Các ngân hàng hoạt động theo điều hành Ngân hàng Nhà nước Chính phủ Ngân hàng Nhà nước ban hành nghị định, thông tư liên quan đến lãi suất huy động, cho vay Theo đó, ngân hàng cấp thực theo quy định đề Cụ thể sách quan trọng từ năm 2011 – 2013 bao gồm, Nghị số 11/NQ-CP ngày 24/02/2011 giải pháp chủ yếu tập trung kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an sinh xã hội, điều hành kiểm sốt để bảo đảm tốc độ tăng trưởng tín dụng năm 2011 20% Ngày 03/03/2011, NHNN ban hành Thông tư số 02/TT-NHNN quy định trần lãi suất huy động VND TCTD 14% Thông tư 19/2012/TTNHNN ngày 08/06/2012 quy định trần lãi suất huy động 9% cho tiền gửi có kỳ hạn từ đến 12 tháng Thông tư số 14 15/2013/TT-NHNN ngày 27/06/2013 trần lãi suất huy động 7% cho tiền gửi có kỳ hạn từ tháng đến tháng Quyết định số 498/QĐ-NHNN ngày 17/03/2014 38 mức lãi suất tối đa tiền gửi VND lãi suất tối đa áp dụng tiền gửi khơng kỳ hạn có kỳ hạn tháng giảm từ 1,2%/năm xuống 1%/năm, lãi suất tối đa áp dụng tiền gửi có kỳ hạn từ tháng đến tháng giảm từ 7%/năm xuống 6%/năm, lãi suất tiền gửi có kỳ hạn từ tháng trở lên TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ấn định sở cung cầu vốn thị trường Lãi suất huy động giảm liên tục, điều ảnh hưởng lớn đến khả huy động vốn ngân hàng Cụ thể NHNo&PTNT huyện Tam Bình có quy định mức lãi suất kỳ hạn thông dụng khách hàng dân cư thời điểm 30/12 năm ngày 18/03/2014 sau: Bảng 4.6: Lãi suất huy động năm 2011 – 2013 sáu tháng đầu năm 2014 NHNo&PTNT huyện Tam Bình Đơn vị tính: % Chỉ tiêu 2011 2012 2013 30/06/2014 Không kỳ hạn 2,50 2,00 1,00 1,00 Kỳ hạn tháng 13,90 7,90 6,90 5,50 Kỳ hạn tháng 13,92 7,92 7,00 6,20 Kỳ hạn tháng 13,94 7,94 7,00 6,20 Kỳ hạn 12 tháng 13,95 7,96 7,95 7,00 Nguồn: Phịng tín dụng NHNo&PTNT huyện Tam Bình Như vậy, lãi suất huy động giảm qua năm theo chủ trương NHNN đề ra, ngun nhân ảnh hưởng đến khả thu hút vốn từ dân cư 4.4.3 Đối thủ cạnh tranh Ngồi NHNo&PTNT huyện Tam Bình cịn có ngân hàng khác như: Ngân hàng TMCP Công Thương, Ngân hàng TMCP Đại Tín Các ngân hàng có trụ sở chính, NHNo&PTNT huyện Tam Bình có thêm phịng giao dịch Bình Ninh, Hòa Hiệp, Cái Ngang, Song Phú tạo điều kiện cho ngân hàng tiếp nhận nguồn vốn nhàn rỗi hầu hết xã huyện, lợi lớn so với ngân hàng Tuy mở nhiều phòng giao dịch, mặt lãi suất huy động Do đó, có nhiều lựa chọn cho khách hàng điều gây ảnh hưởng nhiều đến doanh số huy động ngân hàng tương lai 4.4.4 Tín dụng đen Ngân hàng kênh cho vay nhất, tồn song song với 39 ngân hàng người cho vay khơng thức Hình thức gọi cho vay nặng lãi hay hình thức tín dụng đen, đặc điểm loại hình cho vay với lãi suất cao, thủ tục đơn giản, nhận tiền Đối với người có nguồn vốn lớn, việc gửi vào ngân hàng để sinh lời họ cho vay với đặc điểm để hưởng mức sinh lời cao Do ràng buộc pháp lý bên, nên xảy rủi ro khả vốn lẫn lãi Vì thế, loại hình đối thủ ngân hàng Với hình thức gây khó khăn khơng nhỏ cho việc thu hút vốn vào ngân hàng 4.4.5 Công tác huy động vốn Cơng tác huy động vốn có ý nghĩa quan trọng việc thu hút khách hàng, để thực điều ngân hàng ln tăng cường công tác tuyên truyền quảng bá thương hiệu NHNo&PTNT huyện Tam Bình, tích cực tiếp cận khách hàng có nguồn vốn nhàn rỗi việc lôi cuống khách hàng lần đến giao dịch Triển khai kịp thời thể thức huy động để hạn chế mức thấp rủi ro lãi suất Phát huy lợi hoạt động phòng giao dịch, nâng cao trách nhiệm phận nghiệp vụ việc thực tiêu huy động vốn giao Đa dạng hình thức huy động với lãi suất đầu vào hợp lý Đổi tác phong giao dịch nhằm giữ tăng lượng khách hàng, khai thác triệt để phát triển dịch vụ huy động để tối đa vốn cho ngân hàng Nếu ngân hàng làm tốt mặt thu hút vốn từ dân cư Ngược lại, yếu khâu nguyên nhân sụt giảm vốn huy động 40 CHƯƠNG MỘT SỐ GIẢI PHÁP GÓP PHẦN NÂNG CAO HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG 5.1 NHỮNG KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC VÀ KHÓ KHĂN CỦA NGÂN HÀNG TRONG HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN 5.1.1 Những kết đạt NHNo&PTNT huyện Tam Bình ngân hàng lâu đời tạo lòng tin khách hàng sản phẩm, dịch vụ Những kết đạt cơng tác huy động vốn góp phần nâng cao thương hiệu, uy tính ngân hàng Cơng tác huy động vốn ngân hàng trú trọng, điều thấy rõ thông qua lượng vốn huy động tăng qua năm Cụ thể năm 2011 tổng vốn huy động 326.930 triệu đồng, năm 2012 375.904 triệu đồng tăng 48.974 triệu đồng so với năm 2011 tiếp tục tăng 12.609 triệu đồng năm 2012 đạt 388.513 triệu đồng Tình hình huy động sáu tháng đầu năm 2014 đạt tín hiệu tốt, vốn huy động 415.049 triệu đồng, tăng 40.925 triệu đồng so với kỳ năm trước Để có kết ngân hàng có chiến lược huy động vốn hợp lý phấn đấu toàn thể ngân hàng Đây động lực giúp ngân hàng đạt vượt tiêu đề thời gian tới Nhận thấy rõ tầm quan trọng lượng vốn từ dân cư sau phân tích tình hình huy động vốn theo thành phần kinh tế Ngân hàng có kế hoạch riêng cho chủ thể coi nguồn vốn huy động chủ lực hầu hết hoạt động ngân hàng Nguồn vốn tích lũy dân cư lớn hầu hết nguồn vốn cất giữ nhà, tham gia hoạt động khơng thức như: chơi hụi, cho vay nặng lãi,… Các hình thức có mức sinh lợi khơng ổn định có độ rủi ro cao gặp biến cố xảy Để thay đổi suy nghĩ người dân, ngân hàng có biện pháp thiết thực như: tăng cường quảng cáo hình thức huy động, tư vấn cho khách hàng biết dịch vụ ngân hàng,… Qua đó, mặt làm thay đổi cách nhìn nhận người dân kết đạt lượng vốn huy động thông qua hình thức tăng qua năm Ngồi trụ sở đặt trung tâm huyện, ngân hàng cịn có thêm phịng giao dịch Bình Ninh, Hịa Hiệp, Song Phú Cái Ngang rút ngắn thời gian lại, thu hút vốn nhàn rỗi hầu hết xã, ấp huyện Với điều tạo điều kiện thận lợi cho ngân hàng lẫn người dân đến giao dịch Ngân hàng đưa nhiều biện pháp huy động tiền gửi cho khách hàng lựa chọn như: tiết kiệm khơng kỳ hạn, tiết kiệm có kỳ hạn trả lãi sau tồn bộ, tiết kiệm có kỳ hạn trả lãi sau định kỳ tiết kiệm gửi góp hàng tháng 41 Bên cạnh ngân hàng cịn có hình thức khuyến cho khách hàng như: tặng ly, áo mưa, tặng lịch vào cuối năm,… Đó cách tốt nhằm thu hút khách hàng tăng khả cạnh tranh với ngân hàng khác huyện Với đội ngũ nhân viên có trình độ chun mơn cao, có kinh nghiệm tạo lòng tin người tiêu dùng đến giao dịch Cơ sở vật chất ngân hàng cải thiện, có đội ngũ tư vấn có yêu cầu Đó yếu tố quan trọng việc thu hút khách hàng gửi tiền 5.1.2 Khó khăn Mặc dù ngân hàng hoạt động tốt thời gian qua, bên cạnh cịn tồn số khiếm khuyết cần khắc phục Để hoạt động huy động vốn ngân hàng ngày hoàn thiện ngân hàng phải trú trọng khắc phục nhược điểm, khó khăn để cơng tác huy động vốn tốt tạo tin cậy tuyệt đối lịng khách hàng Một số khó khăn chủ yếu ngân hàng như:  Vốn từ dân cư chiếm phần lớn tổng vốn huy động, bên cạnh hoạt động nơng nghiệp diễn biến thất thường thiên tai, mùa, giá cả, khả chuyển dịch cấu cịn chậm Do đó, lợi nhuận có từ hoạt động khơng ổn định, thu nhập người dân thấp điều gây khó khăn cho việc huy động vốn từ chủ thể  Việc giảm lãi suất cho vay ngành nông nghiệp nông thôn, doanh nghiệp vừa nhỏ, xuất khẩu, công nghiệp hỗ trợ, doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao làm cho lãi suất đầu vào giảm Người dân có tâm lý đầu tư vào kênh khác, làm cho doanh số huy động giảm theo Do đó, ngân hàng muốn có nguồn khó  Nguồn vốn huy động tăng trưởng khơng đồng phòng giao dịch trực thuộc nên chưa phát huy lợi mạng lưới hoạt động, nguồn vốn huy động trung dài hạn không đủ đầu tư cho dự án, sở hạ tầng đối tượng đầu tư khác, không cân đối phải vay vốn từ ngân hàng cấp trên, làm tăng chi phí huy động từ nguồn Số dư khơng ổn định, từ hiệu kinh doanh khơng cao  Quy mô tăng trưởng sản phẩm dịch vụ chủ lực thấp chưa tương xứng với lợi địa bàn, công tác quảng bá tiếp thị chưa thật động sáng tạo, không gây ý thu hút nhiều khách hàng  Cơ cấu vốn ngắn hạn chiếm tỷ trọng cao Do khơng thể sử dụng vốn ngắn hạn để đầu tư trung dài hạn Vì vậy, ngân hàng cần sử dụng số biện pháp để thu hút vốn trung dài hạn, nâng cao lực đầu tư tăng lợi nhuận cho ngân hàng 42  Tính cạnh tranh ngày gay gắt NHNo&PTNT huyện Tam Bình với Ngân hàng TMCP Cơng Thương Ngân hàng TMCP Đại Tín địa bàn làm cho lãi suất huy động số ngân hàng khác có khuyến nên tạo hấp dẫn cho người gửi, ảnh hưởng đến doanh số huy động 5.2 GIẢI PHÁP NÂNG CAO HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN Ngân hàng hoạt động chủ yếu phải nhờ vào nguồn vốn huy động được, để nâng cao lượng vốn với chi phí thấp nhất, ngân hàng cần thực số giải pháp thiết thực sau:  Đối với nhân tố khách quan: điều kiện tự nhiên sách NHNN  Ngân hàng liên kết với phịng Nơng nghiệp Phát triển nơng thôn huyện để hướng dẫn người dân canh tác có hiệu quả, chủ động thay đổi phương thức truyền thống để sản suất tốt hơn, mở hội thảo để bà nông dân học hỏi kinh nghiệm Từ đó, khơng người dân trả nợ cho ngân hàng mà tiếp nhận khoản lợi nhuận có được, làm gia tăng vốn cho ngân hàng  Việc áp dụng trần lãi suất huy động làm cho ngân hàng bình đẳng đưa mức lãi suất để thu hút khách hàng, với giảm lãi suất qua năm gây khó khăn huy động Do đó, ngân hàng nên chủ động áp dụng mức lãi suất huy động gần với trần lãi suất để thu hút khách hàng, bên cạnh áp dụng thêm hình thức khuyến kèm theo để nắm giữ khách hàng lâu đời thu hút thêm khách hàng  Đối với nhân tố chủ quan: lực phòng giao dịch, sản phẩm dịch vụ, lãi suất kỳ hạn dài, đối thủ canh tranh Ngân hàng đưa kế hoạch, chiến lược hoạt động cụ thể để thu hút nguồn vốn như:  Phát huy lợi hoạt động phòng giao dịch, nâng cao trách nhiệm phận nghiệp vụ việc thực tiêu huy động vốn giao Giao khoán tiêu huy động vốn cụ thể chi nhánh, phận nghiệp vụ, cá nhân xem công tác trọng tâm Tăng cường công tác huy động vốn địa bàn, đặc biệt nguồn vốn có kỳ hạn nguồn vốn có tính ổn định nhằm tăng tính chủ động vốn cho ngân hàng, phấn đấu đạt mục tiêu giảm dần vốn vay ngân hàng cấp trên, đủ nguồn vốn huy động để cân đối đáp ứng nhu cầu vốn cho vay theo tiêu dư nợ giao  Tăng cường công tác tuyên truyền quảng bá thương hiệu ngân hàng huyện Tam Bình, tích cực tiếp cận khách hàng có vốn nhàn rỗi, triển khai kịp thời thể thức huy động, hạn chế đến mức thấp rủi ro lãi suất chủ động nguồn vốn đầu tư cho nông nghiệp nông thôn Ngân hàng không thu hút lãi suất mà cịn hình thức khác như: tặng q, rút thăm trúng 43 thưởng,… Bên cạnh đó, ngân hàng tạo điều kiện thuận lợi cho khách hàng đơn giản thủ tục theo quy định để giảm thời gian, chi phí lại Mở rộng hình thức huy động vốn dân cư bao gồm tiền gửi tiết kiệm, tiền gửi toán dịch vụ thẻ điện tử  Đối với vốn có kỳ hạn trung dài, ngân hàng thu hút thơng qua kênh lãi suất, lãi suất hấp dẫn, lớn khả huy động dễ dàng Theo thông tư số 14 15/2013/TT-NHNN ngày 27/06/2013, lãi suất tiền gửi có kỳ hạn từ tháng trở lên tổ chức tín dụng tự ấn định sở cung - cầu vốn thị trường Do đó, ngân hàng tự ấn định lãi suất phù hợp để thu hút vốn có kỳ hạn từ 12 tháng trở lên  Đối với cạnh tranh ngân hàng, ngân hàng huyện Tam Bình tiến hành nghiên cứu đối thủ cạnh tranh huyện, từ ngân hàng đề thể thức huy động có hiệu quả, tăng tính cạnh tranh lành mạnh So sánh cách thức huy động ngân hàng với đối thủ để thấy lợi hạn chế ngân hàng Từ có điều chỉnh linh hoạt để thu hút khách hàng, phát huy lợi cải thiện hạn chế để ngân hàng hoàn chỉnh việc huy động 44 CHƯƠNG KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 6.1 KẾT LUẬN Qua phân tích tình hình huy động vốn năm 2011-2013 sáu tháng đầu năm 2014 cho thấy tổng nguồn vốn huy động tăng Sự đóng góp khoản mục tiền gửi dân cư chiếm phần lớn tỷ trọng tổng vốn huy động Thành có từ nỗ lực tập thể cán công nhân viên ngân hàng nỗ lực chi nhánh Thông qua số tài để đánh giá hoạt động huy động vốn vốn huy động tổng ngồn vốn giữ mức cao hạn chế giảm nhẹ qua năm Chỉ số tổng dư nợ vốn huy động trì mức lớn cho thấy vốn huy động khơng đủ cho vay đầu tư Chi phí lãi bình qn có xu hướng giảm chi phí huy động giảm tổng nguồn vốn tăng Vốn huy động có kỳ hạn ln chiếm tỷ trọng cao biến động Nhìn chung vốn huy động ngân hàng đáp ứng phần lớn nhu cầu vốn địa phương Việc huy động cấp tín dụng thực tất xã, ấp huyện Qua đó, vị ngân hàng ngày quan trọng phát triển huyện Bên cạnh ngân hàng số hạn chế cần khắc phục để trình hoạt động thời gian tới tốt 6.2 KIẾN NGHỊ 6.2.1 Đối với NHNo&PTNT tỉnh Vĩnh Long Ngân hàng cấp thường xuyên tổ chức đợt kiểm tra chi nhánh việc thực chủ trương đề Kịp thời phát sai phạm nghiệp vụ huy động sử dụng vốn để nâng cao chất lượng hoạt động chi nhánh Do nhu cầu giao dịch khách hàng ngày đơng cán tín dụng lại ít, gây q tải cơng việc, khách hàng nhiều thời gian để chờ Do đó, cần tăng cường có chun mơn để hoạt động không bị ùn tắt, đỡ thời gian cho khách hàng Thường xuyên mở lớp tập huấn cho cán bộ, để nâng cao kỹ nghiệp vụ, linh hoạt xử lý tình phát sinh trình hoạt động Tổ chức phong trào thi đua, khen thưởng chi nhánh, động lực giúp chi nhánh hoàn thành vượt tiêu đề 6.2.2 Đối với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Ngân hàng nhà nước cần có văn hướng dẫn cụ thể cách 45 đồng việc thực định Từ có biện pháp chấn chỉnh kịp thời, tránh sai phạm đáng tiếc xảy ra, hạn chế việc ngân hàng thương mại thực không tinh thần định ban hành Thường xuyên mở hội thảo để tiếp nhận ý kiến phản hồi từ ngân hàng cấp dưới, từ đề văn phù hợp với thực tiễn Sửa đổi bổ sung để hoàn thiện luật ngân hàng cho phù hợp với thực tế 46 TÀI LIỆU THAM KHẢO Thái Văn Đại, 2012 Nghiệp vụ kinh doanh ngân hàng thương mại Cần Thơ: Nhà xuất Đại học Cần Thơ Thái Văn Đại Nguyễn Thanh Nguyệt, 2010 Quản trị ngân hàng thương mại Cần Thơ: Nhà xuất Đại học Cần Thơ Bùi Lê Thái Hạnh, 2013 Bài giảng nghiệp vụ ngân hàng Đại học Cần Thơ Bùi Lê Thái Hạnh, 2013 Bài giảng quản trị ngân hàng Đại học Cần Thơ Hồ Hữu Phương Chi, 2013 Bài giảng kế toán ngân hàng Đại học Cần Thơ Thái Văn Đại Bùi Văn Trịnh, 2010 Tiền tệ ngân hàng Cần Thơ: Nhà xuất Đại học Cần Thơ Võ Văn Thành, 2011 Giảm lãi suất cho vay 17-19%/năm [ngày truy cập: 22 tháng 09 năm 2014] Nguyễn Hiền, 2012 Trần lãi suất huy động cho vay thức giảm 9% 13%/năm [ngày truy cập: 23 tháng 09 năm 2014] Nguyễn Hằng, 2013 Giảm trần lãi suất huy động VND xuống 7%/năm, huy động USD xuống 1,25%/năm [ngày truy cập: 24 tháng 09 năm 2014] 10 Bảo Việt, 2013 Giảm lãi suất cho vay với lĩnh vực ưu tiên xuống 9%/năm [ngày truy cập: 25 tháng 09 năm 2014] 11 Bùi Thị Mỹ Xn, 2009 Phân tích tình hình huy động vốn giải pháp nâng cao hiệu huy động vốn Ngân hàng Đầu Tư Phát triển - Chi nhánh Vĩnh Long Luận văn Đại học Trường Đại học Cần Thơ 12 Phạm Thái Bảo, 2011 Phân tích tình hình huy động vốn NHNo&PTNT chi nhánh huyện Long Phú – Sóc Trăng Luận văn đại học Đại học Cần Thơ 13 Nghị định số 57/2012/NĐ-CP chế độ tài tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước Nghị số 47/2010/QH12 luật tổ chức tín dụng 47 ... 4114248 PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG NƠNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM - CHI NHÁNH HUY? ??N TAM BÌNH, VĨNH LONG LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Ngành: Tài - Ngân hàng Mã... HƯỚNG PHÁT TRIỂN TRONG THỜI GIAN TỚI CỦA NGÂN i HÀNG 21 CHƯƠNG 4: PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG NƠNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM CHI NHÁNH HUY? ??N TAM BÌNH,... trị ngân hàng Ngân hàng Nông nghiệp Phát triển nông thơn huy? ??n Tam Bình chi nhánh ngân hàng tỉnh Vĩnh Long Tuy chi nhánh nên thay đổi tình hình huy động vốn ngân hàng bị ảnh hưởng không nhỏ, nghiệp