Ở các nước phát triển như Nhật Bản, Mỹ hay một số nước khác đã đưa hoạt động trải nghiệm rèn luyện TQVS vào hoạt động học để giúp trẻ hình thành cho mình những biểu tượng đúng về các tha
Mục đích nghiên cứu
Dựa trên nghiên cứu lý luận và thực tiễn, chúng tôi đã phát triển quy trình thiết kế hoạt động trải nghiệm nhằm rèn luyện thói quen vệ sinh cho trẻ 5-6 tuổi, với mục tiêu nâng cao hiệu quả giáo dục thói quen vệ sinh tại trường mầm non.
Nhiệm vụ nghiên cứu
Đe đạt được mục đích nêu trên, đề tài cần giải quyết những nhiệm vụ sau:
- Nghiên cứu cơ sở lí luận của việc thiết kế hoạt động trải nghiệm cho trẻ 5 tuổi ở trường mầm non.
- Tìm hiểu cơ sở thực tiễn của việc thiết kế hoạt động trải nghiệm cho trẻ 5 tuổi ở trường mầm non.
- Xây dựng quy trình thiết kế hoạt động trải nghiệm cho trẻ 5 tuổi ở trường mầm non.
- Tham vấn chuyên gia về hiệu quả và tính khả thi của hoạt động giáo dục đã được thiết kế
Đối tượng và khách thể nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: Quy trình thiết kế hoạt động trải nghiệm cho trẻ ở trường mầm non.
- Khách thể nghiên cứu: Trẻ em ở trường mầm non c ố Loa - Đông Anh
Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu lí luận
- Phương pháp thống kê toán học
Giả thuyết nghiên cứu
Thiết kế hợp lý các hoạt động trải nghiệm cho trẻ 5-6 tuổi sẽ nâng cao hiệu quả tổ chức trải nghiệm cho trẻ, từ đó cải thiện chất lượng giáo dục tổng thể.
Cấu trúc của khóa luận
Chương I: Cơ sở lí luận và thực tiễn của việc thiết kế hoạt động trải nghiệm cho trẻ 5-6 tuổi.
Chương II: Thiết kế các hoạt động trải nghiệm cho trẻ 5-6 tuổi.
Chương III: Tham vấn chuyên gia
Phần kết luận và kiến nghị
C ơ SỞ LÍ LUẬN VÀ THựC TIỄN CỦA ĐÈ T À /
Lịch sử nghiên cứu
Giáo dục trải nghiệm đã xuất hiện từ rất sớm trong lịch sử loài người, và mặc dù đã được các nhà khoa học quan tâm, nhưng đến cuối thế kỷ XIX và đầu thế kỷ XX, khái niệm này mới thực sự được đưa vào giáo dục.
Jonh Dewey (1890-1992) là người sáng lập giáo dục trải nghiệm, đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng nền tảng cho phương pháp này Thuyết trải nghiệm của ông dựa trên hai nguyên lý chính: sự liên tục và tác động ảnh hưởng lẫn nhau, nhấn mạnh tầm quan trọng của trải nghiệm trong quá trình học tập.
Sự liên tục trong trải nghiệm của con người được thể hiện qua việc tích lũy kinh nghiệm từ những điều tốt và xấu, ảnh hưởng đến bản chất và sự phát triển của mỗi cá nhân trong tương lai Theo Jonh Dewey, trải nghiệm quá khứ có tác động lớn đến tình huống hiện tại, và lý thuyết giáo dục trải nghiệm của ông đã trở thành nền tảng cho nhiều nhà giáo dục và nghiên cứu viên Năm 1984, giáo sư David Kold đã công bố mô hình học tập qua kinh nghiệm, bao gồm bốn giai đoạn quan trọng.
Giai đoạn 1: Khởi động bằng việc tiếp thu kinh nghiệm
Giai đoạn 2: Quan sát và phản hồi
Giai đoạn 3: Hình thành khái niệm trừu tượng
Giai đoạn 4: Thử nghiệm chủ động
Theo mô hình của David Kolb, người học có thể tham gia vào bất kỳ giai đoạn nào trong bốn giai đoạn của chu trình học Giai đoạn đầu tiên là trải nghiệm, tiếp theo là quá trình phản hồi, thảo luận, phân tích và đánh giá kinh nghiệm.
Theo Cral Reges, việc học tập hiệu quả chỉ có thể đạt được thông qua sự khám phá bản thân và tự lĩnh hội kiến thức, điều này sẽ giúp con người thay đổi hành vi Bản chất của phương pháp này chính là giáo dục trải nghiệm.
Richard Ponzio và Sally Stanly nhấn mạnh rằng giáo dục trải nghiệm không chỉ là thực hiện một hoạt động và rút ra kết luận để áp dụng vào các tình huống khác nhau Thay vào đó, nó là quá trình kết hợp nhiều cảm giác trong việc chia sẻ kinh nghiệm, giúp tất cả người học mở rộng hiểu biết của mình.
Giáo dục trải nghiệm đã được đề cập từ lâu trên thế giới, với nhiều quan điểm khác nhau Hình thức học này nhấn mạnh việc học qua các hoạt động trải nghiệm, giúp học sinh ghi nhớ lâu hơn và kết hợp lý thuyết với thực hành trong thực tế.
Mục tiêu giáo dục trẻ mầm non là giúp trẻ hòa nhập tích cực với môi trường thông qua các hoạt động trải nghiệm Trẻ sẽ tự mình tham gia và rút ra bài học từ những kinh nghiệm đó Nhiều quốc gia, đặc biệt là Nhật Bản và Mỹ, đã đưa hoạt động trải nghiệm vào chương trình ngoại khóa, giúp trẻ phát triển kỹ năng tự lập và hiểu biết về thói quen vệ sinh cá nhân Ở Nhật, trẻ em được khuyến khích tự thực hiện các công việc như thay quần áo, lấy thức ăn và vệ sinh cá nhân, giúp trẻ nhanh chóng hình thành thói quen tốt Việc thực hiện thường xuyên và có nền tảng kiến thức vững chắc đã giúp trẻ Nhật trở nên thành thạo trong việc chăm sóc bản thân.
1.1.2 Ở Việt Nam Ở Việt Nam giáo dục trải nghiệm mới được đưa vào nghiên cứu vài năm gần đây Dự án giáo dục môi trường Hà Nội phối hợp Trung tâm Con người và Thiên nhiên biên soạn cuốn: “ Học mà chơi- Chơi mà học” hướng dẫn hoạt động môi trường trải nghiệm trong cuốn sách này tác giả đã đưa ra các bước tố chức thực hiện hoạt động trải nghiệm và giới thiệu một số hoạt động cụ thế.[6]
Vào năm 2008 - 2009, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã phát động phong trào “trường học thân thiện - học sinh tích cực”, nhằm khuyến khích trẻ tham gia hứng thú vào các hoạt động tại trường với tinh thần tự giác và sáng tạo Trong đó, hoạt động trải nghiệm đóng vai trò quan trọng, giúp trẻ phát huy tối đa tinh thần tự giác Do đó, việc “rèn luyện thói quen vệ sinh cho trẻ 5-6 tuổi thông qua hoạt động trải nghiệm ở trường mầm non” là một đề tài mới có ý nghĩa thiết thực trong công tác chăm sóc và giáo dục trẻ, phù hợp với mục tiêu giáo dục hiện nay.
1.2.1 Các khái niệm về thói quen vệ sình Đe hiếu rõ việc rèn luyện thói quen vệ sinh chúng tôi lần phân tích các khái niệm: thói quen, thói quen vệ sinh.
Theo tác giả Ngô Công Hoàn, thói quen là những hành vi ứng xử của cá nhân diễn ra trong những điều kiện ổn định của không gian và quan hệ xã hội cụ thể Nội dung thói quen bao gồm trật tự các thao tác hành vi hợp lý, hệ thống thái độ tương ứng với trật tự và thao tác hành vi bền vững của cá nhân, đồng thời thói quen hành vi thường gắn liền với nhu cầu của cá nhân.
Theo Hoàng Thị Phương, thói quen là những hành động cá nhân diễn ra trong điều kiện thời gian, không gian và quan hệ xã hội cụ thể Chúng có nội dung tâm lý ổn định và thường liên quan đến nhu cầu cá nhân Khi đã hình thành, thói quen khiến các hoạt động tâm lý trở nên cố định, cân bằng và khó thay đổi.
Tác giả Nguyễn Thị Thư nhấn mạnh rằng thói quen và kỹ năng đều là những hành động được tự động hóa một phần Tuy nhiên, thói quen không chỉ đơn thuần là khả năng thực hiện hành động mà còn đảm bảo rằng hành động đó được hoàn thành.
Thói quen, theo Đại từ điển Tiếng Việt của Nguyễn Như Ý, được định nghĩa là “lối sống hay hành động do lặp đi lặp lại lâu ngày trở thành nếp sống rất khó thay đổi.” Định nghĩa này cho thấy thói quen bao gồm tất cả những hành động và lối sống được thực hiện một cách thường xuyên, từ ngày này qua ngày khác, dẫn đến việc hình thành những thói quen khó từ bỏ.
Cơ sở thực tiễn
1.3.1 Thực trạng việc to chức rèn luyện TQVS qua hoạt động trải nghiệm cho trẻ mầm non
Việc tổ chức hoạt động trải nghiệm (HĐTN) nhằm rèn luyện kỹ năng sống (TQVS) cho trẻ mầm non đang ngày càng được chú trọng tại các trường mầm non trên toàn quốc Nhiều trường đã áp dụng phương pháp giáo dục trải nghiệm, kết hợp HĐTN với các hoạt động hàng ngày như hoạt động ngoài trời, hoạt động góc và khám phá trong lớp học Mặc dù chưa phổ biến ở tất cả các trường, một số trường đã thực hiện nghiêm túc và đạt hiệu quả trong việc rèn luyện TQVS cho trẻ Sự nâng cao trình độ nhận thức của giáo viên và cán bộ trong các trường mầm non đã góp phần làm tăng vai trò và ý nghĩa của việc rèn luyện TQVS qua trải nghiệm.
Sự phát triển của xã hội đã tạo điều kiện cho các gia đình chú trọng hơn đến việc giáo dục trẻ, với sự hợp tác giữa phụ huynh và nhà trường trong việc rèn luyện thói quen vệ sinh cá nhân (TQVS) thông qua các hoạt động ngoại khóa Đảng và Nhà nước cũng đã thể hiện sự quan tâm đặc biệt đến thế hệ măng non, đầu tư vào cơ sở vật chất và trang thiết bị trường học, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện các hoạt động rèn luyện TQVS Điều này bao gồm việc cung cấp các đồ dùng vệ sinh cần thiết như giá khăn, khăn mặt, xà phòng, chậu rửa, bình nóng lạnh, bếp ăn vệ sinh một chiều, nguồn nước sạch và vòi nước, giúp trẻ thực hiện vệ sinh tại lớp học một cách hiệu quả.
Sự phát triển của ngành giáo dục Mầm non đang được chú trọng, đặc biệt trong việc tổ chức rèn luyện Thể chất và Vệ sinh cá nhân (TQVS) cho trẻ 5 tuổi thông qua các hoạt động trải nghiệm (HĐTN) Điều này không chỉ nâng cao vị thế của giáo dục Mầm non mà còn góp phần quan trọng vào việc hình thành nhân cách cho trẻ.
1.3.2 Thực trạng việc tố chức rèn luyện TQVS bằng hoạt động trải nghiệm ở trường mầm non c ố Loa- Đông Anh- Hà Nội
Trong 10 tuần được học tập và rèn luyện tại trường mầm non c ổ Loa- Đông Anh- Hà Nội bản thân em đã thấy được thực trạng việc tố chức trải nghiệm rèn luyện TQVS cho trẻ em trường mầm non c ố Loa - Đông Anh - Hà Nội nói chung và với độ tuổi 5-6 tuổi nói riêng như sau:
Trường mầm non Cổ Loa - Đông Anh - Hà Nội là một trong sáu trường đạt chuẩn loại II thuộc thành phố Hà Nội, đồng thời là trường đầu tiên đạt chuẩn II của huyện Đông Anh Nằm tại thôn Nhồi Dưới, xã Cổ Loa, trường có bề dày thành tích và kinh nghiệm trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ em Trường tích cực tổ chức các hoạt động nhằm rèn luyện thói quen vệ sinh cho trẻ, được tích hợp vào mọi hoạt động hàng ngày của các em Để hiểu rõ hơn về thực trạng việc tổ chức rèn luyện thói quen vệ sinh cho trẻ thông qua trải nghiệm, chúng ta sẽ tìm hiểu các hoạt động của trường.
Việc rèn luyện thói quen vệ sinh (TQVS) được nhà trường tích hợp vào các kế hoạch hàng tuần, phù hợp với nội dung giáo dục trong chương trình và theo chủ đề Mỗi ngày, trẻ em sẽ học hai nội dung chính: nội dung trọng tâm và nội dung tích hợp Trong nội dung tích hợp, giáo viên có thể lồng ghép các hoạt động vệ sinh nhằm giáo dục trẻ về thói quen và kỹ năng vệ sinh Đặc biệt, đối với trẻ từ 5-6 tuổi, thời gian cho một tiết học là 30-35 phút, giúp trẻ thực hành và thành thạo các kỹ năng vệ sinh cần thiết.
Trong tiết giáo dục âm nhạc, giáo viên có thể sử dụng bài hát, bài vận động và bài múa để dạy trẻ Qua những hoạt động này, giáo viên không chỉ truyền đạt kiến thức về Thể chất và Vệ sinh cá nhân (TQVS) mà còn giúp trẻ hình thành thói quen vệ sinh tốt, góp phần xây dựng nề nếp tích cực cho bản thân.
Môn học môi trường xung quanh là lĩnh vực thuận lợi để giáo viên tích hợp hoạt động trải nghiệm cho trẻ Qua các chủ đề như bản thân, giáo viên có thể giúp trẻ phát triển kỹ năng vệ sinh thông qua các bài học như “bé giữ sạch đôi bàn tay” và “bé tập làm nhà thiết kế thời trang”.
Trong các tiết học như toán, tạo hình và thể chất, giáo viên có thể tổ chức lồng ghép các hoạt động cho trẻ, phù hợp với nội dung giáo dục.
Hoạt động góc là hoạt động chủ đạo cho trẻ 5-6 tuổi, giúp trẻ hình thành kỹ năng chơi và củng cố các TỌVS một cách hiệu quả Môi trường này khuyến khích trẻ phát huy tính tích cực và sáng tạo.
GV nên khuyến khích trẻ tham gia các trò chơi sáng tạo như vẽ, nặn, và xé dán, đồng thời ôn lại các bài hát và bài múa Nội dung hoạt động cần phù hợp với độ tuổi và đảm bảo an toàn cho trẻ, giúp trẻ rèn luyện thói quen vệ sinh một cách tự nhiên và thoải mái, đặc biệt thông qua các trò chơi đóng vai theo chủ đề.
Khi kết thúc hoạt động GV nên giáo dục trẻ TQVS hoạt động có văn hóa như sắp xếp đồ dùng, đồ chơi một cách gọn gàng ngăn nắp.
Hoạt động ngoài trời mang lại cho trẻ cơ hội tiếp xúc với thiên nhiên, giúp rèn luyện thể chất và tinh thần Đây là điều kiện lý tưởng để phát triển kỹ năng vận động và khả năng tương tác với môi trường xung quanh.
Tùy thuộc vào nội dung kế hoạch bài học hàng tuần và điều kiện của trường lớp, nhà trường sẽ tổ chức hoạt động lồng ghép hoạt động trải nghiệm trong các hoạt động ngoài trời.
Việc giáo dục TQVS cho trẻ được biểu hiện ở một số thao tác sau:
+ Trước khi ra sân thì GV nhắc trẻ mặc quần áo phù hợp với thời tiết, tự mặc quần áo, đi giầy dép, chú ý tới thể trạng,
+ Trong quá trình chơi, cô nhắc trẻ giữ gìn vệ sinh cá nhân và vệ sinh môi trường, cô phải chú ý bao quát trẻ trong quá trình trẻ chơi.
+ Ket thúc cô nhắc trẻ cất đúng giầy dép vào đúng nơi quy định, rửa tay lau mặt và nghỉ ngơi vài phút.
Sắp xếp công việc hợp lý là rất quan trọng Cô giáo hướng dẫn trẻ rửa tay, tự kê bàn ghế và ngồi ngay ngắn Trong giờ ăn trưa, cô nhắc nhở trẻ mời cô và các bạn ăn cơm, khuyến khích trẻ tự xúc ăn mà không để vãi cơm ra bàn, ăn hết suất và không làm việc riêng hay nói chuyện trong khi ăn Sau khi ăn, trẻ tự đi cất thìa, bát, bàn ghế và đi vệ sinh.
Ngủ trưa là thời gian quan trọng cho trẻ, vì vậy trước khi ngủ, hãy nhắc trẻ chuẩn bị chăn gối và đi vệ sinh Trong lúc ngủ, trẻ không nên nói chuyện để đảm bảo giấc ngủ sâu Cần chú ý đến không gian ngủ của trẻ, bao gồm ánh sáng, tiếng ồn và trang phục phù hợp để tạo điều kiện tốt nhất cho giấc ngủ.
XÂY DựNG QUY TRÌNH THIÉT KÉ HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM
Nguyên tắc xây dựng quy trình thiết kế các hoạt động trải nghiệm
2.1.1 Nguyên tắc đảm bảo sự phù họp giữa nội dung trọng tâm và nội dung kết họp
Thiết kế hoạt động trải nghiệm cho trẻ cần bao gồm nhiều nội dung khác nhau, với một nội dung trọng tâm và các nội dung kết hợp Nếu giáo viên chỉ tập trung vào kiến thức trọng tâm mà bỏ qua các nội dung kết hợp, bài học sẽ trở nên nhàm chán và trẻ sẽ không còn hứng thú Ngược lại, nếu giáo viên dành quá nhiều thời gian cho nội dung kết hợp, sẽ không đủ thời gian để giải quyết nội dung trọng tâm, dẫn đến khó đạt được mục tiêu bài học.
Trong việc tổ chức hoạt động trải nghiệm cho trẻ, giáo viên cần đảm bảo sự cân đối giữa nội dung trọng tâm và nội dung kết hợp Nội dung trọng tâm phải chiếm ưu thế về số lượng và phong phú, đa dạng để đáp ứng thị hiếu thẩm mỹ của trẻ Đồng thời, giáo viên cần truyền đạt đầy đủ nội dung trọng tâm, trong khi nội dung kết hợp nên xuất phát tự nhiên từ bài học và được lồng ghép hợp lý vào nội dung chính.
2.1.2 Nguyên tắc đảm bảo có sự luân phiên kết hợp giữa các dạng hoạt động (tĩnh- động) Đe thu hút sự chú ý và kích thích sự tích cực tham gia của trẻ vào các hoạt động trải nghiệm thì sự luân phiên giữa các hoạt động là vô cùng cần thiết Neu các HĐTN diễn ra quá nhiều thì sẽ làm cho trẻ nhanh chóng mệt mỏi, uể oải và không muốn tham gia vào các hoạt động sau đó Ngược lại nếu trẻ được trải nghiệm những hoạt động mang tính vui chơi lồng ghép với học tập, học mà chơi, chơi mà học thì hiệu quả mang lại sẽ khác Các hoạt động tĩnh- động, chơi- học đan xen nhau sẽ giúp trẻ có hứng thú hơn trong việc thực hiện các HĐTN Sự luân phiên trong các HĐTN sẽ giúp cho trẻ thoả mãn nhu cầu nhận thức một cách có hiệu quả mà không cảm thấy nhàn chán, ngược lại trẻ sẽ thấy được tầm quan trọng của kĩ năng vệ sinh đối với cơ thể.
2.1.3 Nguyên tắc đảm bảo sự đa dạng hoá trong việc sử dụng các phương pháp và hình thức dạy học
Nguyên tắc đa dạng hóa phương pháp và hình thức dạy học là yếu tố quan trọng trong thiết kế hoạt động giáo dục cho trẻ mẫu giáo lớn Giáo viên cần kết hợp nhiều phương pháp như quan sát, đàm thoại, thí nghiệm, và các hình thức dạy học khác nhau như tiết học trên lớp, tham quan, hoạt động nhóm Việc áp dụng các phương pháp này cần linh hoạt và phù hợp với điều kiện cụ thể của từng trường, lớp và địa phương Điều này giúp trẻ có cơ hội hoạt động, trải nghiệm, và thảo luận, từ đó tạo hứng thú tham gia vào các hoạt động mà không cảm thấy nhàm chán hay mất tập trung.
2.1.4 Nguyên tắc đảm bảo sự thống nhất giữa vai trò tự giác, tích cực , độc lập của trẻ và vai trò chủ đạo của giáo viên Đổi mới phương pháp, hình thức dạy học đòi hỏi phát huy tính tích cực, tự giác độc lập nhận thức của học trẻ và vai trò chủ đạo của giáo viên Quá trình tổ chức HĐTN trong việc rèn luyện TQVS cho trẻ cũng đảm bảo nguyên tắc trên.
Trong giáo dục trải nghiệm, tính tự giác của trẻ được thể hiện qua việc nhận thức rõ mục đích và nhiệm vụ của hoạt động, giúp trẻ lĩnh hội tri thức và rèn luyện kỹ năng vệ sinh Trẻ cũng có ý thức lưu trữ thông tin, tự kiểm tra và đánh giá toàn bộ quá trình trải nghiệm của mình.
Tính tích cực được đánh giá ở việc trẻ tham gia vào các HĐTN một cách tích cực, nghiêm túc và hiệu quả.
Tính độc lập ở trẻ được thể hiện qua khả năng tự tìm tòi, phát hiện và giải quyết các vấn đề Đồng thời, trẻ cũng biết cách tích lũy kinh nghiệm thông qua những hoạt động mà mình trải nghiệm.
Để phát triển các đức tính của trẻ, giáo viên cần tổ chức hoạt động học tập một cách dễ hiểu, rõ ràng và sinh động, đa dạng phong phú nhằm kích thích hứng thú học tập cho trẻ.
Quy trình thiết kế hoạt động trải nghiệm cho trẻ 5-6 tu ố i
Chúng tôi đã xây dựng quy trình thiết kế hoạt động trải nghiệm (HĐTN) nhằm rèn luyện tư duy phản biện và sáng tạo (TQVS) cho trẻ 5-6 tuổi tại trường mầm non, dựa trên việc phân tích các đặc điểm, cách thức tổ chức HĐTN và nội dung rèn luyện TQVS.
Phần 1: Chuẩn bị ỉ) Xác định mục tiêu
Củng cố và chính xác hóa các biểu tượng đã biết cho trẻ, đồng thời cung cấp biểu tượng mới và rèn luyện kỹ năng vệ sinh cho trẻ.
Rèn luyện kĩ năng quan sát, tri giác, chú ý có chủ đích, rèn luyện các thao tác tư duy.
Rèn luyện và phát triển các kĩ năng khác: thí nghiệm, thực nghiệm, vận động, giao tiếp, hợp tác.
Phát triển ngôn ngữ cho trẻ em là quá trình tích lũy và mở rộng vốn từ vựng liên quan đến các khái niệm vệ sinh Điều này không chỉ giúp hệ thống hóa và tích cực hóa vốn từ mà còn rèn luyện khả năng giao tiếp và diễn đạt của trẻ, từ đó nâng cao kỹ năng ngôn ngữ một cách hiệu quả.
+ Rèn luyện và phát triển một số kĩ năng khác
Mục tiêu thái độ trong giáo dục trẻ em bao gồm việc hình thành tình cảm, đạo đức, thẩm mỹ, thói quen và các hành vi ứng xử đúng đắn liên quan đến Tư tưởng Hồ Chí Minh Nội dung của các hoạt động giáo dục này cần được thiết kế một cách sáng tạo để thu hút sự chú ý và tạo sự hứng thú cho trẻ.
Việc xác định nội dung hoạt động là rất quan trọng vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng tiếp nhận tri thức của trẻ Giáo viên cần làm rõ nội dung hoạt động sẽ truyền đạt cho trẻ, đồng thời xem xét mối liên hệ của nó với bài học Từ đó, giáo viên có thể lựa chọn hình thức và phương pháp giáo dục phù hợp để đạt hiệu quả cao nhất.
Giáo viên cần dự kiến các phương pháp và hình thức tổ chức hoạt động trải nghiệm để chuẩn bị chu đáo về đồ dùng, phương tiện dạy học và môi trường tổ chức Việc lựa chọn phương pháp và hình thức tổ chức phụ thuộc vào mục tiêu, yêu cầu, nội dung bài học, khả năng của trẻ trong lớp và các hoạt động trải nghiệm mà giáo viên dự định thực hiện.
Trước khi tổ chức hoạt động trải nghiệm cho trẻ, giáo viên cần lên kế hoạch cụ thể về thời gian và địa điểm tổ chức, có thể là trong lớp học hoặc ngoài sân Ngoài ra, việc tạo ra các góc hoạt động hay khu vực trải nghiệm cũng rất quan trọng để trẻ có thể tham gia một cách hiệu quả trong quá trình hoạt động.
Phần 2: Xây dụng kế hoạch bài học
Bước 1: Gây hứng thú (giáo viên có thể tổ chức gây hứng thú cho trẻ thông qua bài hát, câu đố hay trò chơi )
Hoạt động gây hứng thú đóng vai trò quan trọng trong quá trình tổ chức hoạt động giáo dục Để thu hút trẻ, giáo viên cần tạo ra những trải nghiệm sinh động và đa dạng qua nhiều lĩnh vực khác nhau Việc sử dụng bài hát, câu chuyện, bài thơ, câu đố, ca dao, tục ngữ và các trò chơi là những phương pháp hiệu quả giúp kích thích sự hứng thú của trẻ, từ đó khuyến khích các em tham gia tích cực vào các hoạt động.
- PPDH: GV có thể sử dụng câu thơ, câu đố, câu chuyện, bài hát, bản nhạc hoặc trò chơi để gây hứng thú cho trẻ.
- HTTC: Tiết học, hoạt động ngoại khoá, phần thi trong các hội thi.
Bước 2: Trò chuyện, giới thiệu hoạt động
GV trò chuyện và giới thiệu hoạt động mới, giúp trẻ nhận biết tên bài dạy và dẫn dắt vào nội dung bài học Qua hoạt động này, trẻ sẽ ghi nhớ tên hoạt động và tăng cường hứng thú trong việc tiếp thu kiến thức.
- Đàm thoại nội dung bài dạy: Gv đưa ra những câu hỏi nhằm khai thác khả năng tiếp thu bài học của trẻ.
Giáo dục lồng ghép TQVS yêu cầu giáo viên phải chuẩn bị cho trẻ bằng cách giáo dục chúng về TQVS trước khi thực hiện lồng ghép Trẻ cần hiểu và thực hiện TQVS không chỉ trong lớp học mà còn ở nhà Việc lồng ghép nên được thực hiện thông qua các tình huống thực tế, giúp trẻ liên hệ với những kiến thức đã có và khuyến khích chúng giải quyết vấn đề.
Bước 3: Tổ chức hoạt động trải nghiệm.
- HĐ 1 GV cho một vài trẻ lên thực hiện hoạt động.
VD: Tổ chức HĐTN là rửa tay thì trong bước này cô cho 1-2 trẻ lên thực hiện thao tác rửa tay.
- HĐ 2: GV cho trẻ nói về hoạt động mà trẻ đã thực hiện
Sau khi trẻ thực hiện hoạt động rửa tay, hãy khuyến khích trẻ chia sẻ về cách rửa tay của mình bằng cách đặt các câu hỏi phù hợp Việc này không chỉ giúp trẻ củng cố kiến thức về vệ sinh tay mà còn phát triển khả năng giao tiếp và tư duy phản biện.
+ Con đã rửa tay như thế nào?
+ Theo cô con rửa như vậy là chưa sạch, vậy phải làm như thế nào cho sạch?
HĐ 3: Tổ chức hoạt động cho trẻ trải nghiệm.
- Trong hoạt động này GV có thể tổ chức bằng hình thức cá nhân, tổ, nhóm Bước 4: Củng cố, kết thúc hoạt động.
Trong bước này, giáo viên cần tổng kết nội dung bài học bằng cách trình bày quy trình hoạt động trải nghiệm (HĐTN) để giúp trẻ khái quát lại các bước thực hiện HĐTN một cách rõ ràng và dễ hiểu.
- Cô củng cố cho trẻ bằng trò chơi, bài hát, xem video.
Kết quả nghiên c ứ u
2.3.1 HĐTN: Thói quen rửa tay
Trẻ em cần nắm vững quy trình rửa tay đúng cách, bao gồm việc rửa tay khi tay bẩn, trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh Khi rửa tay, trẻ nên để tay xuôi dưới vòi nước và vặn nhỏ nước để tiết kiệm nước và đảm bảo hiệu quả rửa tay.
Rèn luyện kĩ năng quan sát, chú ý, ghi nhớ, kĩ năng phối họp nhóm.
Phát triển ngôn ngữ, tư duy, mở rộng vốn từ.
Giáo dục trẻ biết vệ sinh sạch sẽ đôi bàn tay cũng như thân thể để phòng tránh các dịch bệnh.
- Đồ dùng của cô: Chậu nước, xà phòng, khăn lau tay, video 6 bước rửa tay, nhạc bài hát : “ đôi bàn tay”.
- Đồ dùng của trẻ: chậu nước, xà phòng, khăn lau tay ( số lượng vừa đủ cho 3 nhóm)
1 Ốn định gây hứng thú.
- Cô cho trẻ hát bài: “ đôi bàn tay ”
2.Trò chuyện, giới thiệu tên hoạt động
+ Các con vừa hát bài hát gì?( bài hát đôi bàn tay)
+ Trong bài hát nhắc đến bộ phận nào trên cơ thể?( đôi bàn tay)
+ Đôi bàn tay của bạn nhỏ trong bài hát như thế nào?( trắng tinh)
+ Các con có biết tại sao đôi bàn tay của bạn nhỏ trong bài hát lại trắng tinh sạch sẽ như vậy không?( vì bạn chăm chỉ rửa tay)
+ Vậy khi nào chúng mình phải rửa tay nhỉ? ( khi tay bẩn ạ)
+ Các con có biết tại sao chúng mình phải rửa tay không?( để bàn tay sạch sẽ được mọi người yêu mến ạ)
+ Khi nào thì chúng mình phải rửa tay? ( khi tay bị bẩn ạ)
Giáo dục lồng ghép là phương pháp hiệu quả trong việc dạy trẻ về vệ sinh cá nhân Qua bài hát “Đôi bàn tay”, trẻ được nhắc nhở về tầm quan trọng của việc rửa tay để giữ cho đôi bàn tay luôn sạch sẽ và thơm tho Hãy cùng nhau thực hành rửa tay để có được đôi bàn tay trắng tinh như trong bài hát!
Trước khi cả lớp rửa tay, cô sẽ mời 1-2 bạn lên làm mẫu để cả lớp cùng quan sát và kiểm tra xem các bạn đã thực hiện đúng và đủ các bước rửa tay hay chưa.
- Cô cho 1-2 trẻ lên rửa tay
Cô vừa mời hai bạn lên rửa tay Các con hãy chia sẻ với cô và các bạn về cách mà các con đã rửa tay nhé!
Cô quan sát trẻ rửa tay, để tìm ra sai sót của trẻ trong quá trình trẻ rửa tay. 3.3 Tổ chức cho trẻ thực hiện
Cô cho trẻ thực hiện rửa tay theo cá nhân, tổ, nhóm
Cô nhắc nhở trẻ xắn tay áo
Trong quá trình rửa tay, cô nhận thấy một số bạn chưa thực hiện đúng cách Cụ thể, bạn Minh không rửa sạch các kẽ ngón tay, trong khi bạn Quang lại bỏ qua việc rửa cổ tay Liệu cách rửa tay như vậy có đảm bảo vệ sinh không, cả lớp?
Vây khi rửa tay chúng mình phải rửa như thế nào?
Chúng ta vừa thực hiện việc rửa tay, nhưng cô nhận thấy rằng cách rửa tay của chúng ta vẫn chưa đúng và đủ Vì vậy, cô sẽ hướng dẫn chúng ta các bước rửa tay đúng cách.
Cô thực hiện thao tác rửa tay cho trẻ, vừa rửa tay vừa phân tích các bước cho trẻ quan sát Bước 1: Làm ướt hai bàn tay bằng nước sạch, thoa xà phòng vào lòng bàn tay, chà sát hai lòng bàn tay vào với nhau Bước 2: Dùng ngón tay và lòng bàn tay cuốn xoáy lần lượt vào ngón tay của bàn tay kia và ngược lại Bước 3: Chà sát chéo lên mu bàn tay kia và ngược lại Bước 4: Dùng đầu ngón tay miết vào từng kẽ ngón tay của bàn tay kia và ngược lại Bước 5: Chụm 5 đầu ngón tay cọ vào lòng bàn tay và xoay đi xoay lại, sau đó xoay cọ lần lượt hai bên cổ tay Bước 6: Xả tay hết xà phòng dưới nguồn nước sạch và lau khô tay bằng khăn và giấy sạch.
- Trong quá trình rửa tay chúng mình cần chú ý là:
Trong thời gian rửa tay thì chúng mình chỉ rửa tay trong một phút, các bước 2,
Để diệt sạch vi khuẩn và phòng ngừa các bệnh về tay, chúng ta cần rửa tay đúng cách bằng xà phòng theo trình tự 6 bước Hãy lặp lại các bước 3, 4, 5 trong mỗi lần rửa tay để đảm bảo hiệu quả tối ưu.
Giáo dục trẻ em về việc rửa tay đúng cách là rất quan trọng Cô giáo đã thực hiện thao tác rửa tay để các em quan sát và nhớ cách rửa tay sạch sẽ tại nhà Điều này giúp đôi bàn tay luôn sạch sẽ, thơm tho và được mọi người yêu mến Để các em dễ nhớ các bước rửa tay, cô sẽ trình chiếu một video hướng dẫn quy trình rửa tay hiệu quả.
- Ket thúc hoạt động: Cô cho trẻ xem video về 6 bước rửa tay.
2.3.2 HĐTN: Thói quen rửa mặt
Trẻ biết được tại sao phải rửa mặt, khi nào phải rửa mặt.
Trẻ biết rửa mặt khi mặt bị bấn, rửa mặt đế được mọi người yêu mến, đế có khuôn mặt thơm tho, sạch sẽ, không bị mắc bệnh.
Trẻ biết rửa mặt khi mặt bị bẩn, trước và sau khi đi ngủ, ăn và đi ra ngoài đường.
Trẻ biết thực hiện đúng các thao tác rửa mặt
Rèn luyện kĩ năng quan sát, chú ý, ghi nhớ, kĩ năng phối hợp nhóm
Phát triển ngôn ngữ, tư duy, mở rộng vốn từ.
Giáo dục trẻ biết vệ sinh sạch sẽ khuôn mặt của cũng như thân thể đề phòng tránh các dịch bệnh.
- Đồ dùng của cô: Giá khăn, chậu nước, khăn mặt, nhạc bài hát “ vì sao con mèo rửa mặt”
- Đồ dùng của trẻ: chậu nước, khăn mặt ( số lượng vừa đủ cho 3 nhóm)
1 Ốn định gây hứng thú.
- Cô cho trẻ hát bài: “ vì sao con mèo rửa mặt ”
2.Trò chuyện, giới thiệu tên hoạt động
+ Các con vừa hát bài hát gì?( bài hát vì sao con mèo rửa mặt)
+ Trong bài hát nhắc đến bộ phận nào trên cơ thể?( nhắc đến khuôn mặt )
+ Cả lớp có biết vì sao mà chú mèo phải rửa mặt kĩ càng và thường xuyên như vậy không?( vì sợ đau mắt ạ)
+ Vậy khi nào chúng mình phải rửa mặt nhỉ? ( khi mặt bấn ạ)
+ Các con có biết tại sao chúng mình phải rửa mặt không?( để khuôn mặt sạch sẽ được mọi người yêu mến ạ)
Giáo dục lồng ghép là một phương pháp hiệu quả để truyền đạt kiến thức cho trẻ em Qua bài hát “Vì sao con mèo rửa mặt”, trẻ em được nhắc nhở về tầm quan trọng của việc giữ gìn vệ sinh cá nhân, đặc biệt là rửa mặt Hành động này không chỉ giúp khuôn mặt luôn sạch sẽ, thơm tho và xinh xắn mà còn phòng tránh bệnh tật và tạo ấn tượng tốt với mọi người xung quanh Hãy cùng nhau rửa mặt để chăm sóc bản thân và nâng cao ý thức vệ sinh nhé!
Trước khi cả lớp rửa mặt, cô sẽ mời 1-2 bạn lên thực hiện việc rửa mặt để cả lớp cùng quan sát và đánh giá xem các bạn đã thực hiện đúng và đủ các bước hay chưa.
- Cô cho 1-2 trẻ lên rửa mặt.
Cô vừa mời hai bạn lên rửa mặt Các con hãy chia sẻ với cô và các bạn về cách mà các con đã rửa mặt nhé!
Cô quan sát trẻ rửa mặt, để tìm ra sai sót của trẻ trong quá trình trẻ rửa mặt. 3.3 Tổ chức cho trẻ thực hiện
Cô cho trẻ thực hiện rửa mặt theo cá nhân, tổ, nhóm.
Trong quá trình trẻ thực hiện GV chú ý quan sát bao quát, nhắc nhở trẻ.
Cô nhắc nhở trẻ xắn tay áo
Trong lớp, khi rửa mặt, cô đã nhận thấy bạn Bình, bạn Ngọc Châu và nhiều bạn khác rửa mặt không đúng cách Các bạn rửa mặt rất nhanh nhưng lại không lau mắt, điều này có đúng không? Vậy cả lớp hãy cùng thảo luận xem cách rửa mặt đúng để đảm bảo sạch sẽ là như thế nào nhé!
Chúng ta vừa thực hiện bước rửa mặt, nhưng cô nhận thấy rằng cách rửa mặt của chúng ta vẫn chưa đúng và đủ Vì vậy, cô sẽ hướng dẫn chúng ta các bước rửa mặt đúng cách.
Cô thực hiện thao tác rửa mặt cho trẻ, bắt đầu bằng việc xắn tay áo nếu tay áo dài Trước khi rửa mặt, cô rửa tay sạch sẽ Sau đó, cô vò khăn, vắt khô nước và nhúng khăn vào chậu nước, rồi lau mặt trẻ từ khoé mắt ra đuôi mắt, đảm bảo khăn luôn sạch Cô tiếp tục lau sống mũi, miệng và cằm, gấp đôi khăn để lau trán và từng bên má Tiếp theo, cô gấp đôi khăn hoặc vò khăn lần hai để lau gáy, cổ và sử dụng mặt sau của khăn để ngoáy tai Cuối cùng, cô dùng hai góc khăn để ngoáy mũi, luôn chú ý giữ cho da mặt trẻ tiếp xúc với khăn sạch và rửa từ trong ra ngoài, từ dưới lên trên Sau khi hoàn tất, cô vò khăn lần cuối, vắt kiệt nước, giũ phang và phơi khăn trên giá.
Sau mỗi lần trẻ rửa mặt, nên thay nước khác, không để trẻ rửa chung chậu nước hoặc lau chung khăn mặt.