BỘ Y TÊ TRƯỜNG ĐẠI HỌC Dược HÀ NỘI NGUYỄN THỊ KHÁNH HUYỀN XÂY DỰNG PHƯƠNG PHÁP DỊNH LƯỢNG NỐNG ĐỘ ■ ■ ■ ■ IODID BẰNG KỸ THUẬT ĐỘNG HỌC • • • xúc TÁC (KHỐ LUẬN TỐT NGHIỆP DUỢC s ĩ KHỐ 2002 -2007) // * í V Người hướng dẫn: Ệjặặ' cè j^ ; ỳ TS. Thái Ngun H igThu DS. Bùi Đình Sơn Nơi thực hiện: Bộ mơn Hố Phân tích Trường Đại học Dược Hà Nội Thời gian thực hiện: 01.2007 - 05.2007 HÀ NỘI - 05.2007 LỜI CẢM ƠN Khố luận thực hồn thành mơn Hố phân tích Trường Đại học Dược Hà Nội. Trons q trình thực khố luận, tơi nhận hướng dẫn, giúp đỡ tận tình thầv eiáo, cán kỹ thuật viên tron Bộ mơn kiểm nghiệm. Lời tơi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới TS THÁI NGUYỄN HÙNG THƯ, ThS NGUYỄN TRƯNG HIẾU DS BÙI ĐÌNH SƠN trực tiếp hướng dẫn tơi thực khố luận này. Tơi xin cảm ơn giúp đỡ PGS.TSKH LÊ THÀNH PHƯỚC, TS v ũ ĐẶNG HỒNG thầy giáo, cán kỹ thuật viên mơn hố phân tích, cán thư viện trường Đại học Dược Hà Nội cung cấp tài liệu liên quan giúp tơi hồn thành khố luận này. Cuối tơi xin cảm ơn gia đình, bạn bè người ln động viẽn, giúp đỡ tơi tận tình q trình thực khố luận này. Hà Nội, tháng 5/2007 NGUYỄN THỊ KHẢNH IIUN MỤC LỤC Trang Đ ăt vấn đ ề • Phần 1: Tổng q u a n 1.1.M ột vài nét iod .3 1.2.Phương pháp quang ƯV- VIS 1.2.1.Khái qt phương pháp quang phổ UV-VIS 1.2.2.Một số đại lượng đặc trưna 1.2.3.Các kỹ thuật định lượns phương pháp quang phổ UV-VIS .7 1.3.Phương pháp động học xúc tác . 1.3.1.Bậc phản ứ ne 1.3.2. Ảnh hưởng nhiệt độ lên tốc độ phản ứng . 11 1.3.3. Ảnh hưởng chất xúc tác lên tốc độ phản ứng . 12 1.3.4. Các phươna pháp dùn^ để định lượng chất xúc tác .16 Phần 2: Đ ối tưọng - Nội dung - Phưig pháp nghiên c ứ u 19 2.1. Ngun liệu phương pháp nghiên cứu 2.1.1. Ngun liệu . 2.1.2. Đổi tượng - Nội dung - Phương pháp nghiên cứu . 2.1.2.1 Đối tượng nghiên cứu 19 2.1.2.2.NỘĨ dung nghiên cứu . 20 . 1.2 .3.Phương pháp nghiên cứu .20 2.2. Kết thực nghiệm . 2.2.1. Lựa chọn thể tích mẫu nhiệt độ tiến hành phân tích .23 2.2.2. Khảo sát chọn thời điểm tuyến tính dãy mẫu phân tích.27 2.2.3. Xác định giới hạn định lượns phương pháp 30 2.2.4. Đánh giá độ ổn định cua phương pháp 31 2.2.5. Đánh giá độ xác phương pháp 32 2.2.6. Đánh giá độ đúna phương pháp 33 2.2.7. Áp dụne để khảo sát số chế phẩm muối có thị trường . 34 2.3. Bàn lu ậ n .35 K et ln đề xu ấ t . Tài liêu tham k h ảo CHÚ GIẢI CÁC KÝ HIỆU VIÉT TẮT Pt : Phương trình. Xt : Xúc tác. Pứ : Phản ứng. PA : Tinh khiết. STT : Số thứ tự. B đầu : B an đầu ĐẬT VẤN ĐÈ Iod có vai trò quan trọng sức khoẻ người. Từ phát giá trị iod, người ta đặt tên cho sản phẩm “Liều thuốc thơng minh”. Sự thiếu hụt iod gây bướu cổ, đần độn. suy giáp . Còn thừa iod e,ây cường giáp [2, 13]. Đa số bệnh rối loạn thể liên quan đến iod thiếu hụt iod. Điển hình bướu cổ, ưóc tính có chừng 29% dân số giới sống vùng thiếu hụt iod. Theo điều tra khơng thức gần 137 nước thấy: thiếu hụt iod nặng gặp 29 nước, thiếu hụt trung bình 54 nước, khơng rõ ràrm ơặp 17 nước có 13 nước khơng có thiếu hụt iod [22], Ở Việt Nam theo tài liệu tống kết hoạt động năm 2000 - Hà Nội 3/2001 - Chương trình quốc gia phòng chống rối loạn thiếu iod tình trạng thiếu iod chiếm tới 32,9%, có tới 10% trẻ em từ - 12 tuổi bị bướu cố [13]. Một vấn đề đặt phải bổ sung iod số lượng iod phù hợp. Thực tế, có nhiều cách để bổ sune iod vào phần ăn. Thơng thườns người ta thường bổ sung iod vào muối ăn. Tỉ lệ trộn Việt Nam thườn 2; 50ppm (tức có 500microgam 10 gam muối ăn), song iod lại bị hao hụt tới 20 - 50% q trình vận chuyển chế biến thức ăn. Ngồi người ta trộn iod dầu ăn với khoảng 475 - 540mẹ iod 1L dầu ăn. Nhưng quan trọng hơn, phải bổ sung iod số lượng phù hợp [13]. Theo khuyến cáo tổ chức y tế giới WHO, nhu cầu iod ỏ' người từ 150 - 300 Ịie/ngày [22]. Như vậy, việc xác định hàm lượng iod chế phẩm chứa iod, đặc biệt muối iod góp phần giúp cho người sử dụng bổ sung lượng iod vừa đủ cho thể. Đã có nhiều phương pháp đưa đê định lượng iod. Trong dược điển có đề cập tới phương pháp định lượng iod natrithiosulfat. Ngồi có phương pháp đo thế, phương pháp định lượng A gN .[5]. Tuy nhiên phương pháp thường áp dụns cho chế phẩm có hàm lượng iod cao. Trong chế phẩm muối iod, hàm lưọim iod thấp hưn nhiều. Mặt khác, trona, chế phẩm muối iod có chứa nhiều ion halogen khác clorid có thê - - íluorid. Những ion làm ảnh hưởns tới kết định lượng phương pháp thơng thường tính chất lý hố £ần giống với iodid. Theo số tài liệu, iodid ion tham eia làm xúc tác đê chuyển Ce4+^ Ce3+ [6 , 17], Từ thực tế trên, với mục đích tìm phương pháp có giới hạn định lượng tốt phù hợp với hàm lượng iod chế phấm muối iod, chúng tơi tiến hành nghiên cứu đề tài "Xây dựng phương pháp định lượng nồng độ iodid kỹ thuật động học xú c tác" với mục tiêu: 1. Xảy dựng phương pháp định lượng iodid băng kỹ thuật động học xúc tác. 2. Áp dụng phương pháp xâv dựng để định lượng sổ chế phảm chứa muối chứa iod có thị trường. Phần TỒNG QUAN 1.1. MỘT VÀI NÉT VÈ IOD: [3, 4. 12, 13] 1.1.1. Một số tính chất iod [3, 12]: - Cơng thức: I2. - Khối lượng phân tử: 253,8 - Hàm lượng iod vỏ trái đất 4.10'6. lod tồn thể rắn, dễ bị thănụ hoa đun nóng nhanh. Màu tím đen. nhiệt độ nóne chảy 113°c, nhiệt độ SƠÌ184,5°C; độ tan nước 0,3e/l. - Có tính oxy hố mạnh, phản ứne vó'i kim loại, kim, nước bazơ. - Nguồn thiên nhiên chủ yếu chứa Iod: Rong biến, nước siếne khoan, dầu mỏ, quặng saltperter (NalOs). 1.1.2. Tác dụng dược lý [4, 13]: - Iod cần cho thể neười nhưne ngun tố độc trạne thái tự do.Thở nhiều khí có chứa iod. đường hơ hấp bị tốn thươna. naười mệt mỏi. Iod gây bỏng da huỷ hoại mơ. - Tổng số iod trone thể ngưcri khoảng 20-25mg, tập truna; chủ tuyến giáp (đến 30%) cơ, da, xươna. Nhu cầu hằne; ngày thể khoảna từ 0.10,2mg. Hormon thyroxin tuyến siáp chứa tới 65% iod cần thiết cho phát triển hài hồ não bộ. Thiếu iod làm tuyến eiáp khơng sản xuất thyroxin. tuyến phản ứng lại cách phồng to tạo nên bướu cổ. Cùng với bướu cố trí tuệ chậm phát triển, đần độn chứne; bệnh khác. Ngồi ra, iod dùng để sát khuẩn y tế. - Liều dùng: 0,1 -0,2mg/ne;ày. 1.1.3. Các dạng iod dược dụng thường gặp [3, 12]: * Iod ngun tổ: - Iod hồ tan nhiều dune, dịch chứa KI hay Nai tạo thành ion polyiodid (như r 3). Ở nồne dộ khác nhau, từ 0,15-1% dung dịch polyiodiđ dược dùng để dự phòng điều trị bướu cổ, dùne ngồi để sát trùng chữa số bệnh ngồi da. - Dung dịch 5% iod trona cồn 95° có thêm KI cũne pha chế- dùns uốníi theo giọt để chữa bướu cổ để sát trùns chữa số bệnh ngồi da. *Kali iodid (KI): KI thuốc điều trị cường siáp, bảo vệ tuyến giáp, điều trị thiếu hụt iod, điều trị nấm ngồi da, có tác dụng lons đờm nhẹ. DÙĨÌ2 uốns dạnơ dune dịch, viên nén, viên bao tan . * Povidon-Iod: Povidon có chứa 9-12% iod. Povidon polymer tổng hợp l-vinyl-2- pyrrolidinon có lực đặc biệt với phân tử iod. làm giảm bay kích ứna iod, giải phóng iod từ từ thấm sâu sử dụng. Ớ phân liều khác nhau, pividon-iod dùng dạng cồn thuốc, khí dung phun xịt, thuốc mỡ, duna dịch súc miệng dùng ngồi da, gel bơi, viên đặt âm đạo . đế khử khuấn. sát khuẩn, diệt virus, nấm, động vật đơn bào, kén bào tử vết thươns, khoang thể, dụng cạ y tê. * Iod cản quang: Iod gắn vào khung hữu thích hợp tạo thành hợp chất hấp thụ X quang nên dùng rộng rãi làm thuốc cản quang dạng tiêm để chẩn đốn bệnh đường tiết niệu, mật, não thất. khóp. đường tiêu hố, động mạch, hệ sinh dục. Có chế phẩm như: Iohexol, Iodamin. Diatrizoat, Iopamidol . 1.1.4. Các phương pháp đưọc áp dụng đê định lượng iodid [1, , 9] : 1.1.4.1. Phương pháp định lượng dựa vào dung dịch chuẩn muối Hg22+: Ngun tắc: Khi cho dung dịch Hg22+ tác dụna với I' tạo thành tủa Hg 2Ỉ2- Ưu điếm phương pháp này: - Muối Hg(I) tan muối bạc tươnẹ ứng nên bước nhay đường con« định lượng dài hơn. - Có thể định lượng trực tiếp bằns thuỷ ngân mơi trường acid. định lượng bạc phải mơi trường trung tính. - Thuỷ ngân rẻ tiền bạc. Nhược điểm phương pháp: - Thuỷ ngân độc. 1.1.4.2. Phương pháp dìcromat: Ngun tắc: Định lượna r bằns cách cho phản ứng với Fe3+ dư. sau chuẩn độ Fe2+ tạo thành bàng K 2Cr20 1.1.4.3. Phương pháp Mo/tr: Ngun tắc: Định lượn£ r bằnR A eN 3, dùng thị kali cromat. Khi ân tới điểm tương đươns ion C r()f kết hợp với A s+ tạo thành tủa A 22Cr 4. cần xác định nồng độ chất thị để tủa Ag 2C r0 xuất bước nhảy đường cong chuẩn độ (sai số < ±0, 1%). Nhược điểm phương pháp có tượng hấp phụ chất thị Cr()42 xảy nên khó phát điếm kết thúc. Do định lượn r ứng dụnc hãn phương pháp này. 1.1.4.4. Phươngpháp Volhard: Ngun tắc: Định lượne theo phươna pháp chuấn độ ngược (chuẩn độ thừa trừ): Cho AgNC>3 dư xác để kết tủa hết r theo phản ứng: A gN + I' = A g U + N 3' Sau đỏ định lượng A gN dư bằne duna dịch chuẩn KCNS với thị Fe3+. Tính kết dựa vào cơng thức: V NAỉi' = v / N / + rC_AN r.v.v 1.1.4.5. Phương pháp Fajans: Ngun tắc: Thực phản ứno kết tủa r bàng dung dịch chuấn ỉN với thị hấp phụ Natri eosin mơi trường acid acetic. Ion eosinat E' base liên hợp acid hữu CO' HE, dune dịch có màu hồng, định lượng phản ứng xảy ra: -5 - 2.2.1.2. Lựa chọn bước sóng: Lấy 2,0mL Ce4+ vừa pha vào bình định mức. thêm nước vừa đủ lOOmL. Ọt phố UV-VIS dung dịch vừa pha được, thu kết hình 2.1. Chọn cực đại hấp thụ bước sóng 279nm (Ầmax) đế đo. 1,50 1.25 • 1' C 1-00 jỊj ầMì n“ •75“ < ũ. 50 0.25 0.00 200 250 300 ^ Ili »-Ịnri4 ^0 JŨŨ ■iHi‘3 ^ n qthi n !T|! Hình 2.1 - Phơ hấp thụ UV-VỈS cua dunẹ dịch Ce4\ 2.2.1.3. Đo mật độ quang thể tích nhiệt độ khác nhau: Lấy thể tích định dunơ dịch Ceri amoni Sulfat 0,005 M (1.52,0mL) dung dịch acid aseniơ 0,1N (l,0-l„5-2.0mL ) vào bình định mức lOOmL, thêm nước cất vừa đủ lOOmL. Đem đo quang nhiệt độ khác (20 - 30°c ). phút đo lần (đo từ phút thứ đến phút thứ 20). Ket thu ghi bảng . 1. Ket bảng 2.1 cho thấy: - Khi nồng độ ceri amoni Sulfat dao độn khoảng 0,725.10'4H- 1,00.10"4M và nồng độ acid aseniơ dao độn£ tronsỉ khoang Ũ,1.10‘2^0,2.10‘2N, có phụ thuộc tuyến tính mật độ quang với thời sian. Sự phụ thuộc biến đổi theo quy luật đường gần thẳng theo thời gian. Độ tuyến tính khác nhiệt độ nồna độ thay đổi chất phản ứng. - Điều kiện chọn vừa phái thoả mãn u cầu hệ số tương quan r có trị số sần vừa phải phù hợp điều kiện trana thiết bị kỹ thuật phòng thí nshiệm đế đảm bảo kết thực nghiệm xác nhất. Báng 2.1 - Két qná kháo sát nhiét va nóng dó chát phán úng. . z; ■a¡> o*. 20 22 24 26 28 ort> rr rt»o K é t q u ó* p h ú t th ir 1 o 00 -* O > p 10 12 14 16 18 2,0 2,0 1,226 1,225 1,187 1,165 1,148 1,135 1,127 1,115 1,113 1,089 0,9510 2,0 1,5 1,225 1,187 1,190 1,171 1.148 1,146 1,137 1,124 1,119 1,106 0,9501 2,0 1,0 1,210 1,206 1,180 1,165 1,150 1,137 1,125 1,101 1,091 1,089 0,9850 1,5 2,0 0,888 0,874 0,866 0,853 0.843 0,841 0,839 0,832 0,825 0,818 0,9563 1,5 1,5 0,882 0,872 0,860 0,847 0.847 0,839 0,834 0,826 0,819 0,815 0,9732 1,5 1,0 0,888 0,854 0,837 0,819 0,802 0,793 0,776 0,773 0,764 0,756 0,9928 2,0 2,0 1,617 1,530 1,544 1.474 1.442 1.394 1,391 1,364 1,364 1,348 9174 2,0 1,5 1,259 1,240 1,221 1,171 1,122 1,112 1,017 1,107 1,068 1,048 0,8326 2,0 1,0 1,273 1,250 1,209 1,160 1,122 1,112 1,077 1,107 1,068 1,048 0,9168 1,5 2,0 1,064 1,017 0,964 0,943 0,901 0,889 0,845 0,832 0,812 0,779 0,9772 1,5 1,5 0,839 0,815 0,791 0,779 0,763 0,750 0,743 0,727 0,714 0,700 0,9828 1,5 1,0 0,795 0,785 0,778 0,764 0,750 0,741 0,733 0,729 0,720 0,710 0,9835 2,0 2,0 1,356 1,344 1,312 1,263 1,261 1,297 1,244 1,235 1,217 1,160 0,8781 | 2,0 1,5 1,356 1,328 1,248 1,244 1,252 1,217 1,217 1,217 1,172 1,143 0,8802 2,0 1,0 1,401 1,317 1,335 1,297 1,285 1,277 1,248 1,231 1,193 1,168 0,9410 1,5 2,0 0,698 0,685 0,659 0,641 0,638 0,626 0,616 0,613 0,610 0,676 0,3615 1,5 1,5 0,718 0,689 0,678 0,666 0.662 0,648 0,643 0,637 0,645 0,609 0,9020 1,5 1,0 0,685 0,682 0,679 0.675 0.672 0.668 0,668 0.665 0.660 0.659 0.9865 2,0 2,0 1,250 1,217 1,179 1,150 1,100 1,075 1,064 1,061 1,042 1,010 0,9531 2,0 1,5 1,253 1,227 1,193 1,149 1.129 1,109 1,090 1,086 1,092 1,020 0,9350 2,0 1,0 1,218 1,190 1,154 1,124 1,106 1,086 1,068 1,051 1,030 1,020 0,9784 1,5 2,0 0,708 0,682 0,672 0,665 0,660 0,651 0,646 0,641 0,630 0,619 0,8403 1,5 1,5 0,695 0,687 0,683 0,675 0,670 0,664 0,662 0,658 0,650 0,640 0,9848 1,5 1,0 0,697 0,687 0,680 0,672 0,660 0,650 0,638 0.625 0,610 0,600 0,991 | 2,0 2,0 1,237 1,211 1,187 1,171 1,162 1,154 1,146 1,145 1,119 1,109 0,9447 2,0 1,5 1,214 1,204 1,183 1,165 1,158 1,137 1,140 1,130 1,120 1,102 0,9476 2,0 1,0 0,916 0,902 0,891 0,885 0,874 0,870 0,864 0,860 0,853 0,847 0,9573 1,5 2,0 0,887 0,878 0,872 0,866 0,861 0,854 0,851 0,843 0,841 0,834 0,9706 1,5 1,5 0.923 0,915 0.909 0.899 0.892 0,890 0,886 0.880 0.876 0,874 0.9916 1,5 1,0 0,964 0,943 0,918 0,898 0.876 0,858 0,833 0,818 0,799 0,776 0.9859 ¡i1 20 Bảng 2.1 - Kêt qua khảo sát nhiệt độ nơng độ chát phan ứng ịtiêp). Nhiệt độ (°C) nrt> H =r p . õ' ár CỊ =* o > cn 2,0 K ế t q u ả p h ú t th ứ R2 2,0 1,199 1,101 1,120 2,0 1,5 1,143 1,100 2,0 1,0 1,310 1,5 2,0 1,5 i 10 12 14 16 18 1,068 1,028 0,979 0,914 0,902 0,846 0,779 0,9775 1,080 1,049 1,050 1,027 1,000 0,975 0,952 0,926 0.9848 1,330 1,200 1,120 1,143 1,008 0,975 0,902 0,857 0,822 0,9699 0,997 0,991 0,974 0,958 0,936 0,923 0,910 0,896 0,892 0,878 ,9 8 1,5 1,058 1,041 1,01 0,996 0.975 0,954 0,930 0,924 0,912 0,895 0.9852 1,5 1,0 1,048 0,990 0,972 0,957 0,933 0,937 0,929 0,919 0,941 0,897 0,7134 2,0 2,0 1,260 1,220 1,155 1,115 1,075 1,031 0,995 0,953 0,910 0,850 0,9967 2,0 1,5 1,164 1,146 1,107 1,088 1,063 1,017 0,961 0,956 0,912 0,915 0,9792 2,0 1,0 1,134 1,129 1,058 1,025 1,002 0,96 ỉ 0,930 0,912 0,919 0,865 0,96 16 1,5 2,0 1,013 0,918 0,906 0,901 0,893 0,896 0,875 0,881 0,870 0,869 0,9897 1,5 1,5 0,937 0,922 0,916 0,914 0,91 0.903 0,894 0,885 0,879 0,872 0,995 1,5 1,0 0,942 0,940 0,935 0,941 0,925 0,934 0,915 0,905 0,903 0,926 0,982 20 29 30 Do điều kiện nhiệt độ thể tích phân tích chúng tơi chọn sau: - Nhiệt độ: 30°c. - T i lệ thê tích: 2, OmL ceri amoni suỉỊat 0,005M + 2, OmL acid aseniơ Sự thay đối mật độ quang theo thời aian điều kiện chọn bảng .2 . Thời gian Mật độ quang Phút thứ 10 12 14 1,260 1,220 1,155 1,115 1,075 1,031 0,995 16 18 20 0,953 0,910 0,850 Đồ thị biểu diễn biến đổi mật độ quang theo thời gian hình 2.2. Hình 2.2- Đường cỉniản điêu kiện nhiệt độ nơng độ chọn 2.2.2. Khảo sát chọn thời điểm tuyến tính dãy mẫu phân tích: 2.2.2.1. Chuẩn bi• dung KI chuẩn: ỡ clich • - Dung dịch A: Hồ tan 0,2630ẹ Kỉ với nước cất cho vào bình định mức lOOOmL, thêm nước vừa đủ đến vạch. - Dung dịch B: Pha lỗne 5,00mL dung dịch A với nước cất định mức thành lOOmL - Dung dịch C: Pha lỗne LOOmL duna dịch B với nước cất vừa đủ lOOmL 2.2.2.2. Tiến hành: - Lấy bình định mức lOOmL ký hiệu từ D| đến D4, cho vào bình thể tích dung dịch chuẩn c sau: 2.50; 5,00; 10,00 20,00mL. Thêm nước cất tới vạch, lắc đều. - Lấy dung dịch 2.00mL cho vào bình tương ứng. Cách chuẩn bị bình tù' số đến sơ đưọ'c trình bày bảng 2.3. Bảng 2.3 - Cách chn bị bình chứa dây chn phân tích Thể tích thêm vào bình số Các dung dịch 2.00 2.00 2,00 2.Ơ 2.00 2,00 2,00 2.00 Dung dịch iodid (mL) 2,00 (D|) 2,00 (D2) 2,00 (D3) 2,00 (D4) Nước cất vừa đủ (mL) 100 100 100 100 Dung dịch H 3A SO (mL ) Dung dịch C e(S0 4)2 (mL) -27- Lưu ỷ: Cho dung dịch vào đồns thời, sau thêm nước cất vừa đủ, dem ủ để giữ nhiệt độ 30°, đo phút từ thứ đến phút thứ 20 (nước cất điều chỉnh 30°). 2.2.23. Kết khảo sát thời gian: Kết khảo sát chọn thời eian phân tích tổng hợp bảng 2.4. Bảng 2.4 - Kêt qua khao sát chọn thời gian phân tích L ần B ìn h số số M ậ t đ ộ q u a n g p h ú t th ứ 10 12 14 16 18 20 1,264 1,196 1,128 1.023 0,963 0,910 0,818 0,779 0,713 0,660 1,009 0,980 0,963 0.9 ỉ 0,88 0,857 0,830 0,810 0,777 0,758 0,840 0,825 0,81 0,787 0,774 0,790 0,738 0,719 0,701 0.688 0,720 0,707 0,69 0,678 0,668 0,659 0,650 0,639 0,628 0.621 R2 0,9942 1,254 1,185 1.093 1.032 0.975 0,91 0,863 0,808 0,762 0,708 0,982 0,95 0,934 0,903 0.883 0,853 0,839 0,821 0.807 0.7848 0,881 0,862 0,843 0,828 0,806 0,791 0,772 0,75 0,741 0.731 0,722 0,712 0,697 0,691 0.68 0,666 0,658 0,652 0,641 0,635 R2 0,9902 1,233 1,216 1,14 1.062 0.982 0,891 0,84 0,759 0,691 0,669 0,937 0,923 0,909 0.896 0,881 0,869 0,863 0,839 0,826 0,81 0,818 0,799 0,788 0.775 0.759 0,749 0.711 0,698 0.672 0.6623 0,645 0,632 0.615 0,606 0,593 0,582 0,578 0,563 0,553 0.544 R2 0,9920 -28 - Bảng 2.4 - Kêt khảo sát chọn thời gian phân tỉch(tiếp) Lần sơ M ậ t đ ộ q u a n g tạ i p h ú t th ứ B ìn h sơ 1,208 1,128 1,141 10 12 14 16 18 20 1,080 1.022 0.969 0,906 0,869 0,816 0.760 0,720 1,098 1,062 0,989 0.942 0,894 0,876 0,836 0,790 0.736 1,115 1,080 1,035 0,984 0,936 0,881 0,849 0,796 0.756 0,720 1,040 1,035 0,989 0.938 0.902 0,849 0,800 0,756 0.710 0.670 0,9961 R2 1,140 1,106 1,086 1.046 0.995 0,973 0,936 0,904 0,880 0,853 1,115 1,106 1,046 0,982 0,92 0,880 0,860 0,800 0,756 0.705 0,986 0,904 0,853 0.800 0,734 0,700 0,648 0,601 0,563 0,489 0,700 0,652 0,576 0,516 0,415 0,388 0,353 0,277 0,230 0.175 R2 0,9983 1,224 1,155 1,063 1,002 0,945 0,903 0,833 0,778 0,732 0,678 0,946 0,931 0.902 0,882 0,863 0,846 0,840 0,815 0,799 0.7823 0,828 0,81 0.798 0.786 0.769 0,748 0,724 0,709 0.684 0.674 0,654 0,642 0,624 0,614 0,604 0,593 0,585 0,573 0,564 O.ro:» 0,860 0,807 0,756 0.715 . . 0,9939 R2 T ru n g 1,221 1.164 1.098 1.031 0.972 0,916 1,022 0.998 0,969 0,929 0,895 0,867 0,851 0,820 0,793 0,763 0,911 0,881 0,857 0.831 0.801 0,777 0,752 0,724 0,701 0.676 0,747 0,730 0,699 0,674 0,644 0,623 0,604 0,577 0,554 0,533 R2 0.891 0.908 0.946 0.968 0.986 0.998 0.989 0.968 0.924 0.887 b ìn h lầ n Ị số liệu bảng 2.4 cho thấy: Ở phút thứ 12 hệ số tương quan r có giá trị tuyệt đối lớn quan hệ mật độ quang nồng độ KI tuyến tính nhất. Do thời điếm phút thứ 12 chọn để đo mật độ quang dune dịch. Đồ thị biểu diễn mối quan hệ mật độ quang theo nồng độ dune dịch Kỉ thể hình .3 . Hình 2.3 - Quan hệ mật độ quang theo nồng độ dung dịch KI phút thứ 12. 2.2.3. Xác định giới hạn định lưọng ciia phirong pháp: Giảm dần nồng độ dung dịch bình A theo cách pha lỗng lần dune dịch bình B, c , D, E . có nồng độ sơ đồ đây: BìnhA ,3 .1 '" — >100ml BìnhB — >>00ml Bình c . . 1(V' - 5-u--> 10°w/ Bình D — >' OOm/ Bình E I I.N 25 . I I ) '" . . ()'" 11 . ( 11, ;- [I!" Đo mật độ quang duns dịch, mồi nồng độ làm lần, tính độ lệch chuẩn giá trị mật độ quane thu được. Giới hạn định lượng nồng độ KI nhỏ mà độ lệch chuẩn RSD khơng vượt q 10%. Ket khảo sát trình bày troní bảng 2.5. Bảng 2.5 - Kêt qua khao sát ẹiới hạn định lượng. Lân thí nghiệm Bình A Binh B Bình c Bình D tìinh E 0,907 0,939 0,951 1,21 1,04 0,913 0.927 0,947 1,03 1,25 0,905 0.935 0,939 1,12 1.01 0,929 0.926 0.958 1.07 1.29 0,925 0,941 0,961 1,28 1,05 RSD 1,07 0,68 0,88 10,23 13,12 Số liệu bảng 2.5 cho thấv: Bắt đầu từ nồng độ bình D. siá trị mật độ quang thu có giá trị RSD > 10% .Vậy nồng độ nhỏ cho RSD đạt u cầu nồng độ bình c. Vậy eiới hạn định lượng phương pháp ứne với nồrm độ KI 0,825.10'6 mg/mL. 2.2.4. Đánh giá độ ốn định phưong pháp: Pha dung dịch chất xúc tác 1. 2, 3, bảng 2.3. Tiến hành mật độ quang điều kiện khảo sát hai thời điểm cách h. Sai lệch lần đo tính theo cơng thức: % sai lệch = — X100% Ket thực nghiệm tính tốn trình bày bảng 2.6. Bảng 2.6 - Kêt qua Đánh giá độ ơn định % sai lệch > Bình 2T OI [...]... phỏp - S dng phng phỏp xỏc nh hm lng iodid trong mt s mu muụi - S b so sỏnh phng phỏp va xõy dng vúi cỏc phng phỏp nh lng iodid khỏc 2.1.2.3 Phng phỏp nghiờn cu: ** Kho sỏt v la chn thờ tớch mn phõn tớch ca cht, ch th v nhit tiờn 1 hnh phn tớch - Nguyờn tc: Ce4+ + (mu vng) A s3+ -ằ Ce3+ + As5+ (khụng mu) Phn ng gia Ce4+ v As3+ lm nne ca Ce4+ gim dn theo thi gian Dựng phng phỏp o quana o ml d quaim... mnh, B hp -N u: >)tl[A][B]->kl[A][B]+k: * k : :2 ph yu Thay vo ta c: i h\ : bAp A ằ b H H bAp A ằ 1 p , _^A _ dt Pý bõc -+v = k b p ũa P a 1.3.4 Cỏc phng phỏp dựng nh lung cht xỳc tỏc [ 8 , 10, 15, 19]: e xỏc nh nng cht xỳc tỏc, ngi ta thng dựng phng phỏp vi phõn v o cỏc i lng hoỏ lý l hm ca nng nh mt quang duna dch cht mu, chiu cao pic ca dũng in phõn, chiu cao súna cc ph Khi c nh nng tt c cỏc... dng ng biu din s ph thuc 1/t - c - 18 - Phn 2 THC NGHIM V KẫT QU 2.1 N G U Y ấ N LIU V PH N G PHP N G H IấN c u 2.1.1 Nguyờn liu: 2.1.1.1 Ho cht: - Asen(III) oxit: PA - Ceri amoni Sulfat: PA - Kali iodid : chun - NaOH: PA - Dung dch axit sulfuric - Qu tớm - Nc ct 2 ln 2.1.1.2 My múc v dng c: - Mỏy o quang UV-VIS Chimazu d dc chuõn hoỏ - Bỡnh cỏch thu cú iu nhit - Cuvet thch anh - Cỏc dng c thu tinh:... b cỏc bỡnh tự' s 1 n sụ 4 'c trỡnh by trong bng 2.3 Bng 2.3 - Cỏch chuõn b cỏc bỡnh cha dõy chuõn phõn tớch Th tớch thờm vo bỡnh s Cỏc dung dch 1 2 3 4 2.00 2.00 2,00 2. 0 2.00 2,00 2,00 2.00 Dung dch iodid (mL) 2,00 (D|) 2,00 (D2) 2,00 (D3) 2,00 (D4) Nc ct va (mL) 100 100 100 100 Dung dch H 3A SO 3 (mL ) Dung dch C e(S0 4)2 (mL) -27- Lu : Cho c 3 dung dch vo ns thi, sau ú thờm nc ct va , dem gi . iodid bằng kỹ thuật động học xúc tác& quot; với 2 mục tiêu: 1. Xảy dựng được phương pháp định lượng iodid băng kỹ thuật động học xúc tác. 2. Áp dụng phương pháp xâv dựng được để định lượng một. BỘ Y TÊ TRƯỜNG ĐẠI HỌC Dược HÀ NỘI NGUYỄN THỊ KHÁNH HUYỀN XÂY DỰNG PHƯƠNG PHÁP DỊNH LƯỢNG NỐNG ĐỘ ■ ■ ■ ■ IODID BẰNG KỸ THUẬT ĐỘNG HỌC xúc TÁC • • • (KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP DUỢC. tác. - 14 - *x* Động học xúc tác của phản ứng: -ộ- Trường hợp phản ứng đơn phân tu: Bảng 1.4 - Động học xúc tác của phán ứng: Trường hợp phản ứng đơn phân tử XÚC tác đông thê Xúc tác dị thê -Xét