Xây dựng, tổng hợp tập axit - bazơ chương trình giáo dục đại học ngành SP Hoá học LỜI CẢM ƠN Em xin chân thành cảm ơn quý thầy cô giáo trường Đại học Quảng Bình, khoa Khoa học tự nhiên, tổ môn hóa họcđã giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi cho em suốt trình học tập nghiên cứu. Em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến thầy giáo Trần Đức Sỹ tận tình giảng dạy giúp đỡ em trình học tập, nghiên cứu, tạo điều kiện thuận lợi để em hoàn thành khóa luận tốt nghiệp. Tuy cố gắng, chắn làm em có nhiều thiếu sót. Em mong nhận góp ý quý thầy cô bạn để khóa luận hoàn chỉnh đạt kết mong muốn. Em xin chân thành cảm ơn! Quảng Bình, tháng 05 năm 2015 Tác giả Nguyễn Thị Hiền Xây dựng, tổng hợp tập axit - bazơ chương trình giáo dục đại học ngành SP Hoá học MỤC LỤC A. MỞ ĐẦU 1. Lí chọn đề tài 2. Mục đích nghiên cứu . 3. Đối tượng phạm vi nghiên cứu 4. Phương pháp nghiên cứu 5. Khả áp dụng đề tài 6. Cấu trúc đề tài B. NỘI DUNG . CHƯƠNG I: LÝ THUYẾT VỀ AXIT – BAZƠ VÀ PHÂN LOẠI BÀI TẬP AXIT – BAZƠ TRONG DUNG DỊCH . I. Các axit – bazơ . 1. Định nghĩa 1.1. Một số thuyết axit – bazơ trước Arêniuyt 1.2. Thuyết axit – bazơ Arêniuyts (thuyết axit – bazơ cổ điển) . 1.3. Thuyết proton axit – bazơ Bronstet – Laury . 1.4. Thuyết electron axit – bazơ Lơuyts 1.5. Các thuyết axit – bazơ khác 2. Phản ứng axit - bazơ nước 2.1. Sự điện li nước . 2.2. Phản ứng axit – bazơ nước . II. Định luật bảo toàn proton . 10 III. Dung dịch đơn axit đơn bazơ .11 1.Axit mạnh .11 2.Bazơ mạnh 12 3. Đơn axit yếu 12 4. Đơn bazơ yếu . 14 5. Hỗn hợp đơn axit đơn bazơ . 15 5.1. Hỗn hợp axit mạnh axit yếu 15 5.2. Hỗn hợp bazơ mạnh bazơ yếu 16 5.3. Phân số nồng độ 17 5.4. Hỗn hợp đơn axit 18 5.5. Hỗn hợp đơn bazơ 18 5.6. Hỗn hợp axit yếu bazơ liên hợp 19 IV. Đa axit đa bazơ . 20 Xây dựng, tổng hợp tập axit - bazơ chương trình giáo dục đại học ngành SP Hoá học 1.Đa axit . 20 2. Đa bazơ . 20 V. Các chất điện li lưỡng tính 21 VI. Dung dịch đệm 23 1.Thành phần tính chất dung dịch đệm . 23 2.Đệmnăng 23 3.Hệsốphaloãng . 24 4. Ứngdụngcủacácdungdịchđệm 24 VII. Cân tạo phức hiđroxo dung dịch nước ion kim loại . 25 1.Kháiniệm Error! Bookmark not defined. CHƯƠNG 2: VẬN DỤNG LÝ THUYẾT ĐỂ XÂY DỰNG VÀ GIẢI BÀI TẬP VỀ CÂN BẰNG AXIT – BAZƠ TRONG DUNG DỊCH . 26 I.Axit mạnh bazơ mạnh . 26 II.Đơn axit yếu đơn bazơ yếu 32 III.Hỗn hợp đơn axit đơn bazơ 38 IV.Đa axit đa bazơ 46 V.Các chất điện li lưỡng tính . 50 VI.Dung dịch đệm . 52 VII. Cân tạo phức hiđroxo ion kim loại . 55 C. KẾT LUẬN 59 TÀI LIỆU THAM KHẢO 60 Xây dựng, tổng hợp tập axit - bazơ chương trình giáo dục đại học ngành SP Hoá học DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ĐKP : Điều kiện proton ĐLTDKL : Định luật tác dụng khối lượng BĐ : Ban đầu Pư : Phản ứng Dd : Dung dịch Xây dựng, tổng hợp tập axit - bazơ chương trình giáo dục đại học ngành SP Hoá học A.MỞ ĐẦU 1.Lí chọn đề tài Phản ứng axit - bazơ có vai trò lớn, chiếm vị trí quan trọng chương trình hoá học phổ thông đặc biệt chương trình hoá học phân tích trường đại học, cao đẳng. Lý thuyết tập phản ứng axit - bazơ kiến thức khó sinh viên đại học, cao đẳng. Đặc biệt, số tập đưa thiếu giải chi tiết, không rõ ràng tính đến trình phụ, nên sinh viên học gặp nhiều khó khăn. Phản ứng axit – bazơ nội dung quan trọng học phân “Hóa học phân tích định tính”, tạo sức hấp dẫn học sinh, sinh viên nói chung sinh viên chuyên ngành nói riêng. Đã có số tác giả quan tâm nghiên cứu sử dụng tập Hóa học phân tích để phục vụ công tác giảng dạy nhà trường trung học phổ thông trường Đại học, Cao đẳng quy. Song hệ thống lý thuyết tập phần cần tổng kết dạng chuyên đề để đáp ứng nhu cầu tham khảo học sinh, sinh viên. Chính lí trên, chọn đề tài “Xây dựng, tổng hợp tập axit - bazơ chương trình giáo dục đại học ngành Sư phạm Hoá học”. 2.Mục đích nghiên cứu Tập hợp hệ thống kiến thức liên quan đến cân axit – bazơ hóa học phân tích. Xây dựng số tập cân axit – bazơ dung dịch. 3.Đối tượng phạm vi nghiên cứu Lý thuyết tập cân axit - bazơ dung dịch chất điện li. 4.Phương pháp nghiên cứu Tổng hợp kiến thức liên quan sở lý thuyết cân axit - bazơ dung dịch. Hệ thống hoá tập có liên quan đến cân axit - bazơ dung dịch. 5.Khả áp dụng đề tài Nghiên cứu đề tài hoàn thành góp thêm tài liệu tham khảo, tài liệu học tập cho sinh viên chuyên ngành hoá học sinh viên liên quan đến ngành hoá học ởtrường đại học, cao đẳng. Xây dựng, tổng hợp tập axit - bazơ chương trình giáo dục đại học ngành SP Hoá học 6.Cấu trúc đề tài Ngoài trang bìa, mục lục, danh mục từ viết tắt, tài liệu tham khảo, đề tài có phần sau: Phần mở đầu + Lí chọn đề tài +Mục đích nghiên cứu + Đối tượng phạm vi nghiên cứu + Phương pháp nghiên cứu + Khả áp dụng đề tài Phần nội dung Chương 1: Lý thuyết axit - bazơ phân loại tập axit - bazơ dung dịch. Chương 2: Vận dụng lý thuyết axit - bazơ để xây dựng giải tập cân axit -bazơ dung dịch. Phần kết luận Xây dựng, tổng hợp tập axit - bazơ chương trình giáo dục đại học ngành SP Hoá học B.NỘI DUNG CHƯƠNG I: LÝ THUYẾT VỀ AXIT – BAZƠ VÀ PHÂN LOẠI BÀI TẬP AXIT – BAZƠ TRONG DUNG DỊCH I.CÁC AXIT, BAZƠ 1.Định nghĩa [1,7] Ban đầu, định nghĩa axit – bazơ dựa tính chất xác định thực nghiệm không dựa vào thành phần chúng. Đến kỷ XVIII, người ta cố gắng hệ thống hóa khái niệm axit – bazơ dựa vào thành phần phân tử để định nghĩa axit – bazơ. 1.1. Một số thuyết axit – bazơ trước Arêniuyt - Thuyết oxi axit Lavoadiê Trước số lớn chất tạo thành cháy oxi chúng có tính chất axit dung dịch, Lavoadiê cho oxi nguyên tố mang tính chất axit. Theo ông thì: Axit = oxi + gốc axit - Thuyết hiđrô axit Dựa kiện hóa học hữu cơ, nhà bác học Đức Livic cho rằng: Không phải nguyên tử hiđrô phân tử mang tính axit mà nguyên tử hiđrô thay kim loại mang tính axit. 1.2. Thuyết axit – bazơ Arêniuyts (thuyết axit – bazơ cổ điển) Dựa vào thuyết điện li mình, Arêniuyts nêu lên định nghĩa axit bazơ gần gũi với quan điểm đại sau: -Axit chất chứa hiđrô dung dịch nước phân li cho ion hiđrô (H+) HA ⇋ H + A -Bazơ chất chứa nhóm hiđroxit (OH )và nước phân li cho ion hiđroxit Ví dụ 1Axit Bazơ HCl →H BOH →B + OH + Cl NaOH →Na + OH 1.3. Thuyết proton axit – bazơ Bronstet – Laury Theo lí thuyết proton Bronxtet Laury (Bronste Lowry) axit chất có khả nhường proton, bazơ chất có khả thu proton. Ví dụ 2:AxitHSO ⇋ H + SO Xây dựng, tổng hợp tập axit - bazơ chương trình giáo dục đại học ngành SP Hoá học BazơNH + H O ⇋ NH + OH Cũng electron, proton tồn mức độ rõ rệt trạng thái tự do. Bởi vậy, axit nhường proton có mặt bazơ có khả tiếp nhận proton đó, nhường proton axit chuyển thành dạng bazơ liên hợp với nó. Cũng vậy, bazơ thu proton chuyển thành dạng axit liên hợp tương ứng. Có thể mô tả sơ đồ phản ứng axit- bazơ sau: ⇋B1 A1 Axit B2 p+ + K1 bazơ liên hợp + p+ ⇋ A2 K Bazơ A1+B2 ⇋A1+B2 proton axit liên hợp K= (1) Như (1) tổ hợp hai nửa phản ứng liên quan đến hai cặp axit bazơ A1/B1 A2/B2 . Thông thường hai cấu tử A1 B2 có nồng độ chiếm ưu đóng vai trò dung môi. Cường độ axit phụ thuộc vào chất axit mà phụ thuộc chất dung môi. Axit mạnh bazơ liên hợp yếu ngược lại. 1.4.Thuyết electron axit – bazơ Lơuyts Theo Lơuyts thì: Axit chất có khả nhận thêm hay nhiều cặp electron chất khác để tạo thành liên kết cộng hóa trị mới. Bazơ chất có khả nhường hay nhiều cặp electron chưa liên kết cho chất khác để tạo thành liên kết cộng hóa trị mới. B: Bazơ + A → (B:→A) axit (B→A) liên kết phối trí mũi tên cặp electron chưa liên kết bazơ nhường cho axit để tạo liên kết phối trí. 1.5. Các thuyết axit – bazơ khác Ngoài thuyết trên, có thuyết khác: -Thuyết hệ dung môi E.S Frăngcơlanh. -Thuyết hóa học axit – bazơ Powphâphe Vecni người Thụy Sỹ Đức. Xây dựng, tổng hợp tập axit - bazơ chương trình giáo dục đại học ngành SP Hoá học -Thuyết không proton Uxanovich. -Thuyết axit – bazơ Maliken. -Thuyết axit – bazơIdomailôp. Những thuyết tính chất định lượng nhiều ý nghĩa thực tiễn. Trong thuyết axit – bazơ thuyết Bronstet – Laury đạt thành tựu lớn lao dễ hiểu học sinh trường trung học, sinh viên trường đaị học cao đẳng nên sử dụng nhiều chương trình. Và tất nghiên cứu sau lấy thuyết Bronstet – Laury làm sở. 2. Phản ứng axit - bazơ nước [1,7] 2.1. Sự điện li nước Nước chất điên li yếu phân li theo phươnng trình: H O⇋H + OH Vì H+ không tồn tự dung dịch nên kết hợp với nước H O+H ⇋H O Vì viết: 2H O ⇋ H O Từ phương trình phân li trên, ta có: . Kc = Vì nồng độ nước "ô$ %&' (ướ+ ! , + OH -= ///0/, 20/%&' = 33,3 %&' , coi số nên ta tinh giảm biểu thức cách nhập số hạng [H O vào số cân K + để có số cân gọi số tích số ion nước (gọi tắt tích số ion nước) kí hiệu K K + .[H O = K = [H O ].[OH ] = 1,0 × 10 (ở 25/ C) Cần ý rằng: ion H O ion OH xuất phân tử H O phân li. [H O ] = [OH ] = :1,0 × 10 = 1,0 × 10 < mol/l (ở 25/ C) Nước nguyên chất có nồng độ 55,5 mol/L, cân có phần 555 triệu ( 333 × /= ) phân tử H O phân li thành ion. 2.2. Phản ứng axit – bazơ nước Nước chất điện li yếu, lưỡng tính, vừa thể tính axit, vừa thể tính bazơ: Xây dựng, tổng hợp tập axit - bazơ chương trình giáo dục đại học ngành SP Hoá học H O ⇋ p + OH Axit H O +p ⇋ H O Bazơ 2H O ⇋ H O Tổng hợp + OH Có thể biểu diễn đơn giản dạng: H O⇋H + OH Khichomộtaxitvàonướcthìnósẽ nhườngprotonchonướcvà tạora ionH3O+. Vídụ 3:HCl+H O→ H O + Cl SựtíchlũyH+lớnhơnso vớiOH-làmchodungdịchcó phảnứngaxit. Khichomộtbazơvàonướcthìnósẽthuprotonchonướcvàtạora1lượngtươngđương OH . Vídụ 4NH + H O ⇋ NH + OH Sựtíchlũy OH lớnhơnso vớiH+làmchodungdịchcó phảnứngbazơ. Như dung dịch nước có mặt OH H+. Để đặc trưng thống tính axit - bazơ dung dịch người ta dùng số hoạt độ ion hiđro pH, tức âm logarit hoạt độ ion hiđro: pH = -lg(H+ ) pH = -lg[H+] (đối với dung dịch loãng) Trong dung dịch axit [H+] >1,0.10-7, pH 7,0 Trong dung dịch bazơ [H+] < 1,0.10-7, pH >7,0; pOH < 7,0 Trong môi trường trung tính [H+] = [OH-] =1,0.10-7, pH = 7,0 II. ĐỊNHLUẬTBẢOTOÀN PROTON [4,7] Nội dung:Nếuta chọnmộttrạngtháinàođócủadungdịchlàmchuẩn(thườnggọilà trạngtháiquychiếuhaylà mứckhông)thìtổngnồngđộprotonmàcáccấutử ởmứckhônggiảiphóngra bằngtổngnồngđộprotonmàcáccấutửthuvàođể đạttớitrạngtháicânbằng. Hay ởmứckhông: [H+] = (Σ[H+]i)cho - (Σ[H+]i)nhận Trongđómứckhôngcó tháitùychọn. thểlà trạngtháibanđầu, Ví dụ Viết biểu thức ĐKP nước nguyên chất. - Mức không: H O 10 trạngtháigiớihạnhaytrạng Xây dựng, tổng hợp tập axit - bazơ chương trình giáo dục đại học ngành SP Hoá học Bài 9. Tính nồng độ HCl phải có dung dịch CH3COOH 1,00 M cho độ điện li CH3COOH giảm 50%. [7] Giải CH COOH ⇋ CH COO + C [] 1.(1-α) α H K F = 10 ,> Ka,Ka2 vàKb.C >> Kw → Cân chủ yếu (3) HS + H ⇋ H S + OH Kb = 10-6,98 C 0,05M [] 0,05-x x x Áp dụng ĐLTDKL ta có : G Hay OH /,/3 G = 10-6,98→ x = 10-5,88 = 10-5,88 M→ H = / K M / ‚,šš → pH = 8,12 Bài 2. Hòa tan g NaOH vào lít dung dịch H3PO4 0,1M. Tính pH hỗn hợp thu (bỏ qua thay đổi thể tích). Giải CJF = /. =0,2 M C r K = 0,1 M Phương trình phản ứng NaOH + H3PO4 → Na2HPO4 + 2H2O BĐ 0,2M 0,1M Sau pứ 0 0,1M 50 Xây dựng, tổng hợp tập axit - bazơ chương trình giáo dục đại học ngành SP Hoá học Dung dịch sau phản ứng có cân bằng: HPO ⇋ PO + H Ka3 = 10-12,32 (1) HPO + H2O ⇋ H PO + OH Kb2 = 10-6,79 (2) H PO + H2O ⇋ H3PO4 +OH Kb3 = 10-11,85 (3) H O ⇋ H + OH K = 10 (4) Với Cb = CJF r K = 0,1M Ta thấy: Kb2 >> Ka3,Kb3 Kb2.Cb>> Kw→ coi cân (2) chủ yếu: HPO + H2O ⇋ H PO + OH Kb2 = 10-6,79 C 0,1M [] 0,1-xx x Áp dụng ĐLTDKL ta có : x = 10 Q, Ka = 10-10,33. Vậy dung dịch có NaHCO3 có phản ứng bazơ. Bài 4. Tính số gam axit tactric H2C4H4O6 cần lấy để hòa tan vào 50,00 ml dung dịch NaOH 0,100 M pH dung dịch thu 3,71(bỏ qua thay đổi thể tích). Giải Gọi x số gam axit cần lấy → Caxit = Nhận xét: pH = 3,71 = f P f P = G. /// 3/.3/ ,/ = G ,/< chứng tỏ thành phần dung dung dịch muối axit NaHC4H4O6, nghĩa phản ứng NaOH axit xảy vừa đủ theo phương trình: H2C2H4O6 + NaOH → NaHC2H4O6 xmax = G = 0,1 → x =0,7500 gam 51 Xây dựng, tổng hợp tập axit - bazơ chương trình giáo dục đại học ngành SP Hoá học Bài 5. Giải thích phản ứng axit – bazơ tính pH dung dịch NaHC2O40,010 M Giải Các cân xảy dug dịch: HC O + H O ⇋ H C O + OH K h HC O ⇋ C O +H KF Ở Kb = Kw/Ka1 = 10-12,75 > Kw Ka1 = 10-1,25 ≈ C nên tính [H+] theo biểu thức: h1 = a P . P . H H K K Chấp nhận HC O ] = C ta tính h1 =10-3,17 Kiểm tra: HC O = 0,01. Tính lại ta h2 =10-3,19 / / =, K Từ giá trị h2 ta tính lại HC O , ‚. / / K,K , R = 0,0092 M / ‚,‚ = 0,0091 ≈ HC O Kếtquả lặp. Vậy h = 10-3,19; pH = 3,19 VI. DUNG DỊCH ĐỆM Bài 1. Tính tổng nồng độ dung dịch NH3 NH4Cl phải có dung dịch đệm NH3+NH4Cl có pH = 9,00 để thêm 0,02mol NaOH vào lít dung dịch pH tăng không 0,40 đơn vị. [7] Giải Dung dịch đệm NH3 + NH4Cl có: CF = CJ K = CJ Ta có: pH& = pK FJ →lg → Hc HP Hc HP Hc + lg K =pH& − pK F,J K = 10−0,24 (1) HP K H' ; Ch = CJ = − 9,24 = −0,24 Khi cho thêm 0,02 mol NaOH vào lít dung dịch pH tăng lên không 0,4 đơn vị. Tức là: pH1 = pK F,J K Hc /,/ + lg HP /,/ ≤ 9,4 Ch + 0,02 = pH − pK F,J CF − 0,02 Xét trường hợp max, tức pH1= 9,4 lg 52 K = 9,4 − 9,24 = 0,16 Xây dựng, tổng hợp tập axit - bazơ chương trình giáo dục đại học ngành SP Hoá học → Hc /,/ HP /,/ = 100,16 (2) Kết hợp (1) (2) ta có:C = Ca + Cb = 9,45.10-2 Bài 2. Tính khối lượng HCl cần thêm vào lít dung dịch đệmCH3COONH4 0,3 M để pH hệ 6,22. Giải Các trình phân ly: HCl → H + Cl CH COONH → CH COO + NH Các cân xảy dung dịch: CH COO + H ⇋ CH COOH NH ⇋ H + NH K F = 10 T, H O ⇋ H + OH K h = 10 T, (1) (2) K = 10 Bỏ qua phân li nước. So sánh (1) và(2) ta thấy Ka = Kb. Vậy dung dịch có môi trường trung tính pH =7. Gọi m khối lương HCl cần thêm vào CH COO + H ⇋ CH COOH K h = 10 C [] T, 0,3 0,3-m/36,5 m/36,5 Ta có pH = pKa + lg (Cb/Ca) →6,22 = 4,76 + lg /, %/ Q,3 %/ Q,3 Giải ta m = 0,365 g Bài 3. Thiết lập công thức tính đệm axit mạnh nồng độ C mo/l. Áp dụng tính đệm dung dịch : a) HNO3 0,05M b) HClO4 0,10M c) HCl 1,00M Giải Xét dung dịch axit mạnh HX C mol/l. Ta có: HX → H + X [H+] = CHA =C mol/l → pH = - lg C 53 Xây dựng, tổng hợp tập axit - bazơ chương trình giáo dục đại học ngành SP Hoá học gh gf Theo định nghĩa:β= Ta có: = gh gh β= gh g( '0H) = 2,3 gh gH Như xét lít dung dịch, với b C đủ nhỏ ta :β =2,3 C Áp dụng : a) β = 2,3.0,05 = 0,115 b) β = 2,3.0,1 = 0,230 c) β =2,3.1 =2,30 Bài 4. Tính pH đánh giá thay đổi pH hỗn hợp gồm NaHCO3 Na2CO3 nồng độ C = 0,10M thêm vào lít dung dịch đệm 1) 0,0010 mol axit mạnh 2) 0,0020 mol bazơ mạnh Giải Hc Hc Xét dung dịch: pHo = pKa +lg gh gf Từ định nghĩa β = ∆h gF gf =- =10,33 , cách gần hiểu đệm tỉ số ∆F hiệu nồng độ tương ứng chúng có giá trị tương đối nhỏ: ∆f ∆F =- Áp dụng vào toán: ∆f 1)β = - →∆pH = - Thay ∆a = 0,0010 β =2,3.( •Ca +Cb ž.Ka. (Ka + H H + ∆F + j ∆f (1) + KH O H + + [H+]) C = Ca + Cb = 0,1 + 0,1 = 0,2 M [H+] = 10-10,33 vào (1) ta được: ∆pH = - 8,96.10-3 → pH = 10,32 2)β = ∆h ∆f ∆h j →∆pH = Thay số: ∆b = 0,002 β tính câu Ta được: ∆pH = 0,017→ pH = 10,35 Bài 5. Trộn 10,00ml dung dịch HNO3 0,0010M với 40,00ml dung dịch Na2C2O4 0,0010M. Tính pH đệm dung dịch thu được. [7] Giải C J CJF = H / ( / K = . /. / / ( / /). / . /. / /). / = 2.10-4 M = 8.10-4 M 54 Xây dựng, tổng hợp tập axit - bazơ chương trình giáo dục đại học ngành SP Hoá học Phương trình phản ứng: HNO + Na C O → NaHC O + NaNO BĐ 2.10-4M 8.10-4M 6.10-4M 2.10-4M 2.10-4M Sau pứ Dung dịch thu dung dịch đệm HC O 2.10-4M C O 6.10-4M Không thể tính pH theo công thức Henderson-Hasselbatch không thỏa mãn điều kiện ( Ka.Ca>> Kw [H+],[OH >*β2>>*β3 *β1.CE' C -2 3.10 [] Al nên chấp nhận cân (1) chính. + H O ⇋ Al(OH) 3.10-2 –x Áp dụng ĐLTDKL ta có: lg*β1 = - 4,3(1) lg*β2 = - 14,56 (2) lg*β2 = - 24,25 (3) + H x lg*β1 = - 4,3(1) x x = 10 3. 10 − x 55 , Xây dựng, tổng hợp tập axit - bazơ chương trình giáo dục đại học ngành SP Hoá học Giải ta x = 1,20.10-3 [Al(OH)2+] = [H+] =1,20.10-3 M [Al3+] = 2,88.10-2M Kiểm tra điều kiện: [Al (OH) ] = *β2. [Al(OH) ] = *β3. [OH = / E' E' K , /. / = 1,59 10-12> Kw nên bỏ qua phân li nước tính theo cân (1): Ni + H O ⇋ NiOH + H *β =10-8,94 C 5.10-2 [] 5.10-2 - x x Áp dụng ĐLTDKL ta có: x x = 10 5.10 − x T,2 Giải ta x = 7,58.10-6 Vậy [H+] = [NiOH+] = 7,58.10-6 M; [Ni2+] ≈ 5,0.10-2; pH = 5,12 Bài 5. Tính ph hệ gồm Ni(NO3)2 0,050 M NH4NO3 0,370 M. [7] Giải Cân xảy dung dịch: Ni + H O ⇋ NiOH + H *β =10-8,94 (1) H O ⇋ H + OH K = 10 NH ⇋ NH + H Ka =10-9,24 (3) Đánh giá mức độ phân li NH4+: NH ⇋ NH + H Ka =10-9,24 C 0,37 [] 0,37 - x x (2) x 57 Xây dựng, tổng hợp tập axit - bazơ chương trình giáo dục đại học ngành SP Hoá học Áp dụng ĐLTD khối lượng ta có: x = 10 0,37 − x T, → x = 1,46.10-5[...]... trườnghợpđơngiảnkhidungdịchcómôitrườngaxitrõvàcóthểbỏquasựtạothành củacácphứchiđroxobậccaothìcóthểtínhgầnđúngcânbằngtheoĐLTDKL nhưđối vớicáchệ đơnaxitthôngthường CHƯƠNG 2: VẬN DỤNG LÝ THUYẾTĐỂ XÂY DỰNG VÀ GIẢI BÀI TẬP VỀ CÂN BẰNG AXIT – BAZƠ TRONG DUNG DỊCH I AXIT MẠNH VÀ BAZƠ MẠNH Bài 1.Tính pH, pOH và H , OH của dung dịch HCl 1,0.10-2 M 26 Xây dựng, tổng hợp các bài tập về axit - bazơ trong chương trình giáo dục đại học ngành SP Hoá. .. thuộcvàonồngđộcácaxitvàbazơliênhợpdùngđểphachếdungdịchđệm,vàphụ nồngđộgiữachúng 23 năngphụ thuộctỉlệ Xây dựng, tổng hợp các bài tập về axit - bazơ trong chương trình giáo dục đại học ngành SP Hoá học Đốivớidungdịchđệmgồmđơnaxityếuvàbazơliênhợpcóthểtínhβtheobiểu thứctổngquát: β=( + H P P I +H ) Khi[H+], OH Kb2.C2>>Kwthì... Axit phân tử: HCN ⇋ H + CN Ka=10-9,35; pKa = 9,35 Axit cation: Axit anion: NH ⇋ H + NH Ka=10-9,24; pKa = 9,24 HSO ⇋ H + SO Ka=10-1,99; pKa = 1,99 Trường hợp tổng quát trong dung dịch đơn axit yếu HA có các quá trình sau: H O ⇋ H + OH Kw (11) HA ⇋ H + A Ka 12 (12) Xây dựng, tổng hợp các bài tập về axit - bazơ trong chương trình giáo dục đại học ngành SP Hoá học Theo ĐLTDKL áp dụng cho (12) ta có: E [H+]... số bazơ pKb = -lgKb Hằng số Kb được tổ hợp từ hằng số phân li của nước và hằng số phân li của axit tương ứng Đối với bazơ A : H O ⇋ H + OH Kw H + A ⇋ HAKa -1 A + H O ⇋ HA + OH 14 Kb(16) Xây dựng, tổng hợp các bài tập về axit - bazơ trong chương trình giáo dục đại học ngành SP Hoá học Tổ hợp các phản ứng trên ta có: Kb = và I P (17) pKb = pKw - pKa (18) Như vậy khi axit HA càng mạnh (Ka lớn) thì bazơ. . .Xây dựng, tổng hợp các bài tập về axit - bazơ trong chương trình giáo dục đại học ngành SP Hoá học -Cân bằng duy nhất trong nước - ĐKP: H H O⇋H = OH + OH Ví dụ 6 Viết biểu thức ĐKP đối với dung dịch HCl - Mức không: HCl, H2O - Các quá trình xảy ra - ĐKP: H = OH HCl → H + Cl + Cl H O⇋H + OH III.DUNG DỊCH CỦA CÁC ĐƠN AXIT VÀ ĐƠN BAZƠ 1 .Axit mạnh [7] Axit mạnh (kí hiệu HY)nhường . Hỗn hợp các đơn axit 18 5.5. Hỗn hợp các đơn bazơ 18 5.6. Hỗn hợp các axit yếu và bazơ liên hợp 19 IV. Đa axit và đa bazơ 20 Xây dựng, tổng hợp các bài tập về axit - bazơ trong chương trình. liệu học tập cho sinh viên chuyên ngành hoá học và các sinh viên liên quan đến ngành hoá học ởtrường đại học, cao đẳng. Xây dựng, tổng hợp các bài tập về axit - bazơ trong chương trình giáo. thuyết về axit - bazơ để xây dựng và giải các bài tập về cân bằng axit -bazơ trong dung dịch. Phần kết luận Xây dựng, tổng hợp các bài tập về axit - bazơ trong chương trình