BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM ------------------- NGUYỄN BÍCH NGỌC THÀNH PHẦN SÂU MỌT TRONG KHO BẢO QUẢN THỨC ĂN GIA SÚC; ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC LOÀI MỌT RĂNG CƯA (Oryzaephilus surinamensis Linnaeus) VÀ HIỆU LỰC DIỆT TRỪ BẰNG THUỐC PHOSPHINE TẠI HÀ NỘI VÀ PHỤ CẬN 2014 CHUYÊN NGÀNH : BẢO VỆ THỰC VẬT MÃ SỐ : 60.62.01.12 NGƯỜI HƯỚNG DẪN : TS. LÊ NGỌC ANH HÀ NỘI, NĂM 2015 Lời cam đoan Tôi xin cam đoan rằng, Số liệu kết nghiên cứu luận văn hoàn toàn trung thực chưa sử dụng công bố công trình khác. Mọi giúp đỡ cho việc thực luận văn cám ơn thông tin trích dẫn luận văn ghi rõ nguồn gốc. Tác giả luận văn Nguyễn Bích Ngọc Học viện Nông nghiệp Việt Nam – Luận văn Thạc sỹ Khoa học Nông nghiệp Page i Lời cảm ơn Để đề tài hoàn thành tốt, suốt thời gian thực tập, nghiên cứu, nhận hướng dẫn, bảo tận tình Giáo viên hướng dẫn, tập thể, cá nhân, động viên gia đình bạn bè. Trước tiên xin bày tỏ lòng kính trọng biết ơn tới TS. Lê Ngọc Anh – Học viện Nông Nghiệp Việt Nam dành cho dẫn giúp đỡ tận tình suốt thời gian thực tập nghiên cứu hoàn thành đề tài. Tôi xin cảm ơn giúp đỡ tập thể thầy, cô giáo môn Côn trùng – Khoa Nông Học –Học viện Nông Nghiệp Việt Nam tạo điều kiện giúp đỡ trình thực đề tài. Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn đến giúp đỡ nhiệt tình lãnh đạo tập thể cán Chi cục Kiểm dịch thực vật vùng – Hà Nội, Trung tâm Giám Định Kiểm dịch thực vật – Cục Bảo vệ thực vật động viên tạo điều kiện thuận lợi cho hoàn thành khóa học thực đề tài nghiên cứu. Cuối xin bày tỏ lòng biết ơn đến tất bạn bè, người thân gia đình động viên tạo điều kiện thuận lợi cho hoàn thành nghiên cứu này. Hà Nội, ngày 10 tháng 02 năm 2015 Tác giả luận văn Nguyễn Bích Ngọc Học viện Nông nghiệp Việt Nam – Luận văn Thạc sỹ Khoa học Nông nghiệp Page ii Mục lục Lời cam đoan i Lời cảm ơn ii Mục lục iiiii Danh mục bảng vi Danh mục hình viiii MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết đề tài 2. Mục đích nghiên cứu 3. Ý nghĩa khoa học thực tiễn 4. Yêu cầu đề tài Chương TỔNG QUAN TÀI LIỆU 1.1. Cơ sở khoa học đề tài 1.2. Tình hình nghiên cứu nước 1.2.1. Nghiên cứu thành phần côn trùng gây hại kho bảo quản nông sản 1.2.2. Nghiên cứu thiệt hại sâu mọt gây kho bảo quản nông sản 1.2.3. Nghiên cứu biện pháp phòng trừ sâu mọt kho bảo quản nông sản 10 1.2.4. Nghiên cứu chi Oryzaephilus 15 1.3. Tình hình nghiên cứu nước 17 1.3.1. Nghiên cứu thành phần côn trùng gây hại kho bảo quản nông sản 17 1.3.2. Nghiên cứu thiệt hại sâu mọt gây kho bảo quản nông sản 19 1.3.3. Nghiên cứu biện pháp phòng trừ sâu mọt kho bảo quản nông sản Học viện Nông nghiệp Việt Nam – Luận văn Thạc sỹ Khoa học Nông nghiệp 21 Page iii 1.3.4. Nghiên cứu giống Oryzaephilus – Mọt cưa Oryzaephilus surinamensis L. 24 Chương NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 26 2.1. Đối tượng vật liệu nghiên cứu 26 2.2. Địa điểm nghiên cứu 26 2.3. Thời gian nghiên cứu 26 2.4. Dụng cụ nghiên cứu 26 2.5. Nội dung nghiên cứu 28 2.6. Phương pháp nghiên cứu 28 2.6.1. Phương pháp điều tra thành phần sâu mọt hại kho bảo quản thức ăn gia súc 28 2.6.2. Phương pháp nghiên cứu đặc điểm hình thái loài mọt cưa Oryzaephilus surinamensis L. 30 2.6.3. Nghiên cứu số đặc điểm sinh học loài mọt cưa Oryzaephilus surinamensis L. 31 2.6.4. Đánh giá hiệu lực diệt trừ mọt cưa Oryzaephilus surinamensis L. thuốc xông Phosphine phòng thí nghiệm. 34 2.6.5. Phương pháp xử lý số liệu Chương KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN 35 36 3.1. Thành phần sâu mọt hại kho bảo quản thức ăn gia súc Hà Nội phụ cận năm 2014 36 3.1.1. Thành phần sâu mọt hại kho bảo quản thức ăn gia súc khu vực Hà Nội năm 2014 36 3.1.2. Thành phần sâu mọt hại kho bảo quản thức ăn gia súc khu vực Hà Nam năm 2014 38 3.1.3. Thành phần sâu mọt hại kho bảo quản thức ăn gia súc khu vực Bắc Giang – Bắc Ninh năm 2014 40 3.1.4. Thành phần sâu mọt hại kho bảo quản thức ăn gia súc Hà Nội phụ cận năm 2014 Học viện Nông nghiệp Việt Nam – Luận văn Thạc sỹ Khoa học Nông nghiệp 42 Page iv 3.2. Nghiên cứu đặc điểm hình thái loài mọt cưa Oryzaephilus surinamensis L. 49 3.3. Nghiên cứu số đặc điểm sinh học loài mọt cưa Oryzaephilus surinamensis L. 53 3.3.1. Thời gian phát dục pha vòng đời mọt cưa Oryzaephilus surinamensis L. loại thức ăn khác nhau. 53 3.3.2. Sức sinh sản mọt cưa Oryzaephilus surinamensis L. loại thức ăn khác 58 3.3.3. Nghiên cứu thời gian sống trưởng thành mọt cưa Oryzaephilus surinamensis L. điều kiện có thức ăn 63 3.3.4. Nghiên cứu ảnh hưởng loại thức ăn đến khả gia tăng quần thể mọt cưa Oryzaephilus surinamensis L. tỷ lệ hao hụt trọng lượng loại thức ăn. 64 3.4. Đánh giá hiệu lực diệt trừ mọt cưa Oryzaephilus surinamensis L. thuốc xông Phosphine phòng thí nghiệm 67 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 70 TÀI LIỆU THAM KHẢO 72 PHỤ LỤC 76 Học viện Nông nghiệp Việt Nam – Luận văn Thạc sỹ Khoa học Nông nghiệp Page v Danh mục bảng STT Tên bảng Trang 1.1 Thành phần côn trùng nhện hại kho nông sản giới 1.2. Các loài cánh cứng phổ biến vùng Đông Nam Á 14 1.3. Hiệu phosphine phòng trừ côn trùng hại kho nông sản 3.1.Thành phần sâu mọt hại kho bảo quản thức ăn gia súc khu vực 36 Hà Nội năm 2014 3.2.Thành phần sâu mọt hại kho bảo quản thức ăn gia súc khu vực 39 Hà Nam năm 2014 3.3. Thành phần sâu mọt hại kho bảo quản thức ăn gia súc khu vực 41 Bắc Giang – Bắc Ninh năm 2014 3.4. Thành phần sâu mọt hại kho bảo quản thức ăn gia súc Hà Nội 43 phụ cận năm 2014 49 3.5. Kích thước pha phát dục Oryzaephilus surinamensis L. 3.6. Thời gian phát dục Oryzaephilus surinamensis L. nuôi 25oC, 54 70%RH o 3.7. Thời gian phát dục Oryzaephilus surinamensis L. nuôi 30 C, 56 70%RH 3.8. Sức sinh sản mọt Oryzaephilus surinamensis L. loại thức ăn 25oC, 70%RH 59 3.9. Sức sinh sản mọt Oryzaephilus surinamensis L. loại thức ăn 30oC, 70%RH 61 63 3.10. Tỷ lệ trứng nở mọt cưa Oryzaephilus surinamensis L. 3.11. Thời gian sống trưởng thành mọt Oryzaephilus surinamensis L. 63 điều kiện có thức ăn (ngày) 3.12. Khả gia tăng quần thể mọt cưa Oryzaephilus surinamensis L. tỷ lệ hao hụt trọng lượng loại thức ăn nhiệt độ 300C, độ ẩm 70% 65 3.13. Hiệu lực phòng trừ mọt cưa Oryzaephilus surinamensis L. thuốc xông Phosphine phòng thí nghiệm 68 Học viện Nông nghiệp Việt Nam – Luận văn Thạc sỹ Khoa học Nông nghiệp Page vi Danh mục hình STT Tên hình Trang 2.1. Các loại thức ăn thí nghiệm 26 2.2. Một số dụng cụ nghiên cứu 27 2.3. Nuôi nguồn mọt cho thí nghiệm 30 3.1. Thành phần sâu mọt hại kho bảo quản thức ăn gia súc Hà Nội phụ cận 2014 48 3.2. Trứng Oryzaephilus surinamensis L. 50 3.3. Sâu non tuổi O. surinamensis 51 3.4. Sâu non tuổi O. surinamensis 51 3.5. Nhộng Oryzaephilus surinamensis L. 51 3.6. Trưởng thành Oryzaephilus surinamensis L. 52 3.7. Râu đầu 52 3.8. Đầu mảnh lưng ngực 52 3.9. Cánh cứng trưởng thành 52 3.10. Phân biệt trưởng thành đực - Oryzaephilus surinamensis L. 53 Học viện Nông nghiệp Việt Nam – Luận văn Thạc sỹ Khoa học Nông nghiệp Page vii MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết đề tài Trong bối cảnh kinh tế giới toàn cầu hoá, Việt Nam gia nhập Tổ chức thương mại quốc tế (WTO), giao lưu hàng hoá vùng, quốc gia ngày phát triển mạnh mẽ nhiệm vụ công tác Kiểm dịch thực vật ngày quan trọng. Nhiệm vụ công tác Kiểm dịch thực vật kiểm tra, phát hiện, xử lí nhằm ngăn chặn truyền lan đối tượng kiểm dịch thực vật từ vùng sang vùng khác, từ quốc gia sang quốc gia khác thông qua đường xuất - nhập khẩu, trao đổi, vận chuyển, bảo quản loại sản phẩm nông nghiệp. Những năm gần đây, Việt Nam thường xuyên nhập nhiều loại nguyên liệu làm thức ăn gia súc ngô, sắn, cám gạo, cám mì, DDGS (bã ngô lên men), gluten ngô, bã đậu nành, lúa mì, khô dừa, khô dầu đậu tương . Cụ thể, năm 2013, Việt Nam nhập 3,4 triệu nguyên liệu từ Mỹ, Brazil, Canada, Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia, Đài Loan, Malaysia, Mianmar . Chúng thường lưu trữ kho để sản xuất, chế biến dần. Trong trình bảo quản loại hàng hóa nông sản, chất lượng loại sản phẩm thường bị ảnh hưởng xâm nhập gây hại nhiều loài côn trùng hại kho. Trong khi, việc bảo quản hàng nông sản kho gặp nhiều khó khăn điều kiện kho tàng hạn chế, phương thức bảo quản, luân chuyển hàng hóa không dứt điểm . Cùng với khí hậu nóng, ẩm, thuận lợi cho phát sinh, phát triển côn trùng bùng phát dịch hại phát sinh ổ dịch kiểm dịch thực vật điều đáng quan tâm hệ thống Kiểm dịch thực vật. Trong công tác Kiểm dịch thực vật, việc quản lý dịch hại kho, công tác điều tra kho có ý nghĩa lớn, nhiệm vụ quan trọng công tác kiểm dịch thực vật nội địa. Đối với hàng nông sản nhập khẩu, công tác điều tra kho góp phần phúc tra kết kiểm dịch thực vật nhập khẩu, đặc biệt lô hàng nhiễm dịch hại kiểm dịch thực vật lô hàng có xuất xứ từ vùng dịch xử lý theo quy định. Công tác quản lý dịch hại điều tra kho sở để phân tích, đánh giá nguy dịch hại nhằm thúc đẩy hàng xuất Học viện Nông nghiệp Việt Nam – Luận văn Thạc sỹ Khoa học Nông nghiệp Page sở để đề xuất biện pháp xử lý nhằm bảo đảm hiệu xử lý chất lượng nông phẩm. Do đó, việc nắm vững thành phần côn trùng, xác định ổ dịch hại kiểm dịch thực vật nội đia, thông tin khoa học côn trùng, nhện hại, thiên địch kho có ý nghĩa quan trọng. Trong loài dịch hại kho, giống Oryzaephilus giống gây hại thứ phát nguy hiểm, gây tổn thất lớn nông sản bảo quản. Giống Oryzaephilus giới ghi nhận gồm loài Oryzaephilus surinamensis L. Oryzaephilus mercator F. Trong đó, mọt cưa Oryzaephilus surinamensis L. có mặt kho thức ăn gia súc nước ta. Còn Oryzaephilus mercator F. chưa có công bố ghi nhận phân bố chúng lãnh thổ Việt Nam, nhiên chúng lại phân bố số nước lân cận thường xuyên giao thương hàng nông sản với nước ta, hay vùng có kiểu khí hậu với Việt Nam Thái Lan, Trung Quốc, Malaysia, Mianmar… Trong đó, nghiên cứu giống Oryzaephilus nói chung mọt cưa Oryzaephilus surinamensis L. nói riêng nước ta chưa nhiều. Với mong muốn góp phần vào việc làm giảm tổn thất sau thu hoạch trình bảo quản, đồng thời nâng cao hiệu công tác kiểm dịch thực vật, hạn chế tối đa phát sinh, phát triển gây hại sâu mọt, mang lại hiệu kinh tế, đảm bảo an ninh lương thực quốc gia, thực đề tài: “Thành phần sâu mọt kho bảo quản thức ăn gia súc; Đặc điểm sinh học loài mọt cưa (Oryzaephilus surinamensis Linnaeus) hiệu lực diệt trừ thuốc Phosphine Hà Nội phụ cận 2014”. 2. Mục đích nghiên cứu Trên sở điều tra thành phần sâu mọt hại kho bảo quản thức ăn gia súc khu vực Hà Nội phụ cận, xác định đặc điểm hình thái, sinh học loài mọt cưa (Oryzaephilus surinamensis L.), đánh giá hiệu lực diệt trừ chúng thuốc Phosphine, từ làm sở xây dựng biện pháp phòng trừ loài mọt cưa đạt hiệu 3. Ý nghĩa khoa học thực tiễn ∗ Ý nghĩa khoa học - Những kết nghiên cứu thành phần sâu mọt hại kho bảo quản Học viện Nông nghiệp Việt Nam – Luận văn Thạc sỹ Khoa học Nông nghiệp Page https://www.ippc.int/news/ippc-60-years-protecting-plant-resources-increasingthreat-posed-changing-global-framework, ngày truy cập 18/1/2015. 44. Pestcon systems inc (2002). Insects, http://pestcon.com/insects.html, ngày truy cập 12/5/2014. Học viện Nông nghiệp Việt Nam – Luận văn Thạc sỹ Khoa học Nông nghiệp Page 75 PHỤ LỤC KẾT QUẢ XỬ LÝ SỐ LIỆU 4.6. Thời gian phát dục Oryzaephilus surinamensis L. nuôi 25oC, 70%RH Output of Analysis of One Factor Experiment Treatment Trứng Tổng SN Nhộng Vòng đời GAO 4.4 a 22.8 a 8.0 a 40.7 a CAM GAO 4.3 a 19.3 b 7.3 b 36.1 b BOT MY 4.2 a 18.6 c 7.2 b 35.2 b Ft 1.63ns 178.24** 17.09* 84.98** Fr 0.37ns 2.34ns 4.30ns 0.45ns 3.4 1.5 2.4 CV 1.5 0.3 0.7 0.4 LSD0.05 1.3 LSD0.01 0.5 1.1 0.7 2.1 Analysis of variable: Trứng Analysis of Variance Mean comparation Degree of F Source of Variant freedom SS MS computed F05 F01 Treatment Mean Difference DRMT Treatment 0.06891 0.0345 1.63ns 6.94 18 GAO 4.433 4.4 a CAM Replication 0.01557 0.0078 0.37ns 6.94 18 GAO 4.267 4.3 a Error 0.08443 0.0211 BOT MY 4.233 4.2 a Total 0.1689 0.0211 SE LSD0.05 LSD0.01 CV(%) 3.4 0.119 0.3 0.5 Analysis of variable: Tổng SN 0.77 Analysis of Variance Mean comparation Degree of F Source of Variant freedom SS MS computed F05 F01 Treatment Mean Difference DRMT Treatment 30.7087 15.354 178.24** 6.94 18 GAO 22.8 22.8 a CAM Replication 0.40233 0.2012 2.34ns 6.94 18 GAO 19.3 19.3 b Error 0.34458 0.0861 BOT MY 18.57 18.6 c Học viện Nông nghiệp Việt Nam – Luận văn Thạc sỹ Khoa học Nông nghiệp Page 76 Total CV(%) Analysis of variable: Nhộng Analysis of Variance Source of Variant Treatment Replication Error Total CV(%) Analysis of variable: Vòng đời Analysis of Variance Source of Variant Treatment Replication Error Total CV(%) RE (Block Efficiency) 1.5 1.22 31.4556 3.9319 SE 0.24 LSD0.05 LSD0.01 0.7 1.1 Mean comparation Degree of F freedom SS MS computed F05 F01 Treatment Mean 1.13995 0.57 17.09* 6.94 18 GAO 8.033 CAM 0.28664 0.1433 4.30ns 6.94 18 GAO 7.333 0.13337 0.0333 BOT MY 7.233 1.55996 0.195 SE LSD0.05 2.4 0.149 0.4 1.68 Mean comparation Degree of F freedom SS MS computed F05 F01 Treatment Mean 52.8954 26.448 84.98** 6.94 18 GAO 40.73 CAM 0.28154 0.1408 0.45ns 6.94 18 GAO 36.1 1.24485 0.3112 BOT MY 35.2 54.4218 6.8027 SE LSD0.05 1.5 0.455 1.3 0.79 Difference DRMT 8.0 a 7.3 b 7.2 b LSD0.01 0.7 Difference DRMT 40.7 a 36.1 b 35.2 b LSD0.01 2.1 4.7. Thời gian phát dục Oryzaephilus surinamensis L. nuôi 30oC, 70%RH Output of Analysis of One Factor Experiment Tổng Treatment TRỨNG SN NHỘNG Vòng đời GẠO 3.4 a 18.0 a 6.2 a 31.9 a CÁM GẠO 3.3 a 15.6 b 6.0 a 28.9 b BỘT MỲ 3.2 a 14.7 b 5.9 a 27.8 b Ft 0.87ns 28.52** 0.79ns 25.10** Fr 0.87ns 1.03ns 0.04ns 2.17ns Học viện Nông nghiệp Việt Nam – Luận văn Thạc sỹ Khoa học Nông nghiệp Page 77 CV LSD0.05 LSD0.01 Analysis of variable: TRỨNG Analysis of Variance Source of Variant Treatment Replication Error Total CV(%) Analysis of variable: Tổng SN Analysis of Variance Source of Variant Treatment Replication Error Total CV(%) Analysis of variable: NHỘNG Analysis of Variance Source of Variant Treatment Replication Error Total CV(%) 4.9 0.4 0.6 3.5 1.3 2.1 0.7 1.1 2.5 1.6 2.7 Mean comparation F SS MS computed F05 F01 Treatment Mean 0.04666 0.0233 0.87ns 6.94 18 GẠO 3.4 CÁM 0.04666 0.0233 0.87ns 6.94 18 GẠO 3.267 0.10667 0.0267 BỘT MỲ 3.233 0.2 0.025 SE LSD0.05 4.9 0.133 0.4 0.89 Mean comparation Degree of F freedom SS MS computed F05 F01 Treatment Mean 17.7424 8.8712 28.52** 6.94 18 GẠO 18 CÁM 0.64229 0.3211 1.03ns 6.94 18 GẠO 15.6 1.24437 0.3111 BỘT MỲ 14.67 19.6291 2.4536 SE LSD0.05 3.5 0.455 1.3 0.93 Mean comparation Degree of F freedom SS MS computed F05 F01 Treatment Mean 0.14006 0.07 0.79ns 6.94 18 GẠO 6.167 CÁM 0.00673 0.0034 0.04ns 6.94 18 GẠO 5.967 0.35327 0.0883 BỘT MỲ 5.867 0.50006 0.0625 SE LSD0.05 0.243 0.7 Degree of freedom Học viện Nông nghiệp Việt Nam – Luận văn Thạc sỹ Khoa học Nông nghiệp Difference DRMT 3.4 a 3.3 a 3.2 a LSD0.01 0.6 Difference DRMT 18.0 a 15.6 b 14.7 b LSD0.01 2.1 Difference DRMT 6.2 a 6.0 a 5.9 a LSD0.01 1.1 Page 78 Analysis of variable: Vòng đời Analysis of Variance Source of Variant Treatment Replication Error Total CV(%) RE (Block Efficiency) 0.7 Mean comparation F SS MS computed F05 F01 Treatment Mean Difference 26.4279 13.214 25.10** 6.94 18 GẠO 31.87 CÁM 2.28696 1.1435 2.17ns 6.94 18 GẠO 28.93 2.10598 0.5265 BỘT MỲ 27.8 30.8209 3.8526 SE LSD0.05 LSD0.01 2.5 0.592 1.6 2.7 1.19 Degree of freedom DRMT 31.9 a 28.9 b 27.8 b 4.8. Sức sinh sản mọt Oryzaephilus surinamensis L. loại thức ăn 25oC, 70%RH Output of Analysis of One Factor Experiment Treatment Tổng trứng Thời gian đẻ Số trứng/ngày Gạo nguyên 185.4 b 40.1 a 4.6 b Cám gạo 203.5 a 36.0 b 5.6 a Bột mỳ 210.0 a 35.0 b 6.0 a Ft 11.53* 47.20** 19.93** Fr 3.85ns 15.60* 4.38ns CV 3.2 1.8 5.1 LSD0.05 4.7 1.5 0.6 LSD0.01 12.4 2.6 Analysis of variable: Tổng trứng Analysis of Variance Mean comparation Degree of F Mean Difference Source of Variant freedom SS MS computed F05 F01 Treatment Treatment 970.135 485.07 11.53* 6.94 18 Gạo nguyên 185.4333 Replication 323.555 161.78 3.85ns 6.94 18 Cám gạo 203.5 Error 168.278 42.069 Bột mỳ 209.9667 Học viện Nông nghiệp Việt Nam – Luận văn Thạc sỹ Khoa học Nông nghiệp DRMT 185.4 b 203.5 a 210.0 a Page 79 Total CV(%) Analysis of variable: Thời gian đẻ Analysis of Variance Source of Variant Treatment Replication Error Total CV(%) Analysis of variable: Số trứng/ngày Analysis of Variance Source of Variant Treatment Replication Error Total CV(%) RE (Block Efficiency) 3.2 1461.97 182.75 SE LSD0.05 5.296 4.7 LSD0.01 12.4 1.57 Mean comparation Degree of freedom 43.6188 14.4177 1.84816 59.8846 F MS computed 21.809 47.20** 7.2088 15.60* 0.462 7.4856 3.0439 0.6691 0.30546 4.01846 F MS computed 1.522 19.93** 0.3345 4.38ns 0.0764 0.5023 SS 2 1.8 F05 F01 Treatment Mean Difference 6.94 18 Gạo nguyên 40.1 6.94 18 Cám gạo 36.03334 Bột mỳ 35 SE LSD0.05 LSD0.01 0.555 1.5 2.6 DRMT 40.1 a 36.0 b 35.0 b 4.27 Mean comparation Degree of freedom SS 2 5.1 F05 F01 Treatment Mean Difference 6.94 18 Gạo nguyên 4.624979 6.94 18 Cám gạo 5.645455 Bột mỳ 5.995987 SE LSD0.05 LSD0.01 0.226 0.6 DRMT 4.6 b 5.6 a 6.0 a 1.69 4.9. Sức sinh sản mọt Oryzaephilus surinamensis L. loại thức ăn 30oC, 70%RH Output of Analysis of One Factor Experiment Thời gian Treatment Tổng trứng đẻ Số trứng/ngày Học viện Nông nghiệp Việt Nam – Luận văn Thạc sỹ Khoa học Nông nghiệp Page 80 Gạo nguyên 240.7 b Cám gạo 283.0 a Bột mỳ 291.4 a Ft 36.28** Fr 0.16ns 2.9 CV 7.7 LSD0.05 LSD0.01 16.3 Analysis of variable: Tổng trứng Analysis of Variance Source of Degree of Variant freedom Treatment Replication Error Total CV(%) 2.9 Analysis of variable: Thời gian đẻ 0.72 Analysis of Variance Source of Degree of Variant freedom Treatment Replication Error Total CV(%) 2.2 Analysis of variable: Số trứng/ngày 0.73 32.1 a 29.0 b 27.9 b 33.18** 0.17ns 7.5 b 9.8 a 10.4 a 58.93** 0.25ns 2.2 3.8 1.5 0.8 2.5 1.3 Mean comparation 4417.94 19.1992 243.543 4680.68 F MS computed 2209 36.28** 9.5996 0.16ns 60.886 585.09 28.9482 0.14818 1.74515 30.8415 F MS computed 14.474 33.18** 0.0741 0.17ns 0.4363 3.8552 SS F05 F01 Treatment Mean Difference DRMT 6.94 18 Gạo nguyên 240.7 240.7 b 6.94 18 Cám gạo 283 283.0 a Bột mỳ 291.4 291.4 a SE LSD0.05 LSD0.01 6.371 7.7 16.3 Mean comparation SS Học viện Nông nghiệp Việt Nam – Luận văn Thạc sỹ Khoa học Nông nghiệp F05 F01 Treatment Mean Difference DRMT 6.94 18 Gạo nguyên 32.1 32.1 a 6.94 18 Cám gạo 28.97 29.0 b Bột mỳ 27.87 27.9 b SE LSD0.05 LSD0.01 0.539 1.5 2.5 Page 81 Analysis of Variance Source of Variant Treatment Replication Error Total CV(%) RE (Block Efficiency) Mean comparation Degree of freedom SS 2 3.8 14.3132 0.05992 0.48581 14.8589 F MS computed 7.1566 58.93** 0.03 0.25ns 0.1215 1.8574 F05 F01 Treatment Mean Difference DRMT 6.94 18 Gạo nguyên 7.503 7.5 b 6.94 18 Cám gạo 9.801 9.8 a Bột mỳ 10.44 10.4 a SE LSD0.05 LSD0.01 0.285 0.8 1.3 0.75 4.10. Tỷ lệ trứng nở mọt cưa Oryzaephilus surinamensis L. Output of Analysis of One Factor Experiment Treatment GẠO CÁM BỘT 25 DO 89.5 b 91.1 a 91.8 a 30 DO 93.8 a 95.5 a 95.8 a Ft 32.47* 4.87ns 3.54ns Fr 2.60ns 2.08ns 1.83ns CV 2,1 2.6 2.8 LSD0.05 3.3 8.6 9.2 7.6 19.8 21.3 LSD0.01 Analysis of variable: GẠO Analysis of Variance Degree of F Source of Variant freedom SS MS computed F05 F01 Treatment 28.3903 28.39 32.47* 18.5 98.5 Replication 4.54193 2.271 2.60ns 19 99 Error 1.74846 0.8742 Total 34.6807 6.9361 CV(%) 2,1 Analysis of variable: 1.38 Học viện Nông nghiệp Việt Nam – Luận văn Thạc sỹ Khoa học Nông nghiệp Mean comparation Treatment Mean Difference DRMT 25 DO 89.48 89.5 b 30 DO 93.83 93.8 a SE LSD0.05 LSD0.01 0.763 3.3 7.6 Page 82 CÁM Analysis of Variance Source of Variant Treatment Replication Error Total CV(%) Analysis of variable: BỘT Analysis of Variance Source of Variant Treatment Replication Error Total CV(%) RE (Block Efficiency) Mean comparation Degree of freedom 2 2.6 1.2 F SS MS computed F05 F01 29.1565 29.156 4.87ns 18.5 98.5 24.88 12.44 2.08ns 19 99 11.9759 5.988 66.0124 13.202 Treatment Mean Difference DRMT 25 DO 91.09 91.1 a 30 DO 95.5 95.5 a SE LSD0.05 LSD0.01 1.998 8.6 19.8 Mean comparation Degree of freedom 2 2.8 1.12 F SS MS computed F05 F01 24.3544 24.354 3.54ns 18.5 98.5 25.2529 12.626 1.83ns 19 99 13.7774 6.8887 63.3848 12.677 Treatment Mean Difference DRMT 25 DO 91.79 91.8 a 30 DO 95.82 95.8 a SE LSD0.05 LSD0.01 2.143 9.2 21.3 4.12. Khả gia tăng quần thể mọt cưa Oryzaephilus surinamensis L. loại thức ăn Output of Analysis of One Factor Experiment 30 45 Treatment 60 ngày 75 ngày 90 ngày G•O 5.9 b 9.1 c 10.4 c 13.1 c 13.9 c CÁM G•O 9.3 a 12.2 b 20.1 b 25.6 b 35.7 b B•T M• 10.1 a 15.1 a 24.6 a 32.1 a 47.9 a 59.18* 66.80* 1619.36* 1150.57* Ft * * * 323.98** * Fr 1.57ns 0.29ns 13.70* 3.03ns 2.14ns CV 5.3 1.7 3.9 2.7 LSD0.05 1.2 1.5 1.7 2.1 2.4 1.2 3.5 3.3 LSD0.01 1.9 Học viện Nông nghiệp Việt Nam – Luận văn Thạc sỹ Khoa học Nông nghiệp Page 83 Analysis of variable: 30 ngày Analysis of Variance Source of Variant Mean comparation Degree of freedo m Treatment Replication Error Total CV(%) Analysis of variable: 45 ngày Analysis of Variance Source of Variant Treatment Replication Error Total CV(%) Analysis of variable: 60 F SS MS computed 30.515 15.258 59.18** 0.8088 0.4044 1.57ns 1.0312 0.2578 32.355 4.0444 F05 F01 Treatmen t Mean 6.94 18 G•O 5.867 6.94 18 CÁM G•O 9.267 Differenc e B•T M• SE 10.13 LSD0.0 LSD0.01 0.415 1.2 1.9 DRMT 5.9 b 9.3 a 10.1 a 1.05 Mean comparation Degree of freedo m F SS MS computed 55.226 27.613 66.80** 0.2399 0.12 0.29ns 1.6534 0.4134 5.3 57.12 7.14 F05 F01 Treatmen t 6.94 18 G•O 6.94 18 CÁM G•O Differenc e 9.067 B•T M• SE Mean 12.2 15.13 LSD0.0 LSD0.01 0.525 1.5 2.4 DRMT 9.1 c 12.2 b 15.1 a 0.76 Học viện Nông nghiệp Việt Nam – Luận văn Thạc sỹ Khoa học Nông nghiệp Page 84 ngày Analysis of Variance Source of Variant Mean comparation Degree of freedo m Treatment Replication Error Total CV(%) Analysis of variable: 75 ngày Analysis of Variance Source of Variant 1.7 F05 F01 Treatmen t 6.94 18 G•O 6.94 18 CÁM G•O Mean Differenc e 10.4 20.13 B•T M• SE 24.6 LSD0.0 LSD0.01 0.255 1.7 1.2 DRMT 10.4 c 20.1 b 24.6 a 3.83 Mean comparation Degree of freedo m Treatment Replication Error Total CV(%) Analysis of variable: 90 ngày F SS MS computed 316.32 1619.36* 158.16 * 2.6758 1.3379 13.70* 0.3906 0.0977 319.39 39.924 3.9 F SS MS computed 559.90 279.95 323.98** 5.2369 2.6185 3.03ns 3.4563 0.8641 568.59 71.075 F05 F01 Treatmen t 6.94 18 G•O 6.94 18 CÁM G•O Differenc e 13.07 B•T M• SE Mean 25.6 32.07 LSD0.0 LSD0.01 0.759 2.1 3.5 DRMT 13.1 c 25.6 b 32.1 a 1.38 Học viện Nông nghiệp Việt Nam – Luận văn Thạc sỹ Khoa học Nông nghiệp Page 85 Analysis of Variance Source of Variant Mean comparation Degree of freedo m Treatment Replication Error Total CV(%) RE (Block Efficiency) 2.7 F SS MS computed 1780.0 1150.57* 890.04 * 3.3066 1.6533 2.14ns 3.0942 0.7736 1786.4 223.31 F05 F01 Treatmen t Mean 6.94 18 G•O 13.93 6.94 18 CÁM G•O 35.73 B•T M• SE Differenc e 47.93 LSD0.0 LSD0.01 0.718 3.3 DRMT 13.9 c 35.7 b 47.9 a 1.18 4.12. Tỷ lệ hao hụt trọng lượng mọt cưa Oryzaephilus surinamensis L. loại thức ăn Output of Analysis of One Factor Experiment Treatment 30 ngày 45 ngày 60 ngày 75 ngày 90 ngày 5.5 G•o nguyên 1.9 c 2.6 c 4.1 c 5.0 c c Cám g•o 6.2 b 9.8 b 13.6 b 17.5 b 21.5 b B•t m• 11.5 a 14.4 a 18.0 a 21.5 a 27.5 a 15169.43 11927.48 4078.73 31452.72 25212.53 Ft ** ** ** ** ** Fr 10.55* 0.91ns 0.06ns 11.37* 2.10ns CV 4.5 5.1 5.6 5.4 6.7 LSD0.05 1.2 1.2 2.4 2.2 2.3 LSD0.01 1.3 1.4 1.7 1.3 1.5 Analysis of variable: 30 ngày Học viện Nông nghiệp Việt Nam – Luận văn Thạc sỹ Khoa học Nông nghiệp Page 86 Analysis of Variance Source of Variant Mean comparation Degree of freedom Treatment Replication 2 139.297 0.09685 F computed 15169.43 69.648 ** 0.0484 10.55* Error 0.01837 0.0046 Total CV(%) Analysis of variable: 45 ngày Analysis of Variance 139.412 17.427 Source of Variant SS MS Mean Differen ce DRMT 1.887 6.207 11.51 LSD0.0 SE LSD0.01 0.055 1.2 1.3 1.9 c 6.2 b 11.5 a 3.11 Mean comparation Degree of freedom Treatment Replication 2 210.861 0.01612 Error 0.03536 0.0088 1.1 210.913 26.364 Source of Variant 6.94 6.94 Treatme nt G•o 18 nguyên 18 Cám g•o F01 B•t m• F computed 11927.48 105.43 ** 0.0081 0.91ns Total CV(%) Analysis of variable: 60 ngày Analysis of Variance F05 SS MS F05 6.94 6.94 Treatme nt G•o 18 nguyên 18 Cám g•o F01 Mean Differen ce DRMT 2.62 9.807 B•t m• 14.38 LSD0.0 SE LSD0.01 0.077 1.2 1.4 2.6 c 9.8 b 14.4 a 0.9 Mean comparation Degree of freedom SS MS Học viện Nông nghiệp Việt Nam – Luận văn Thạc sỹ Khoa học Nông nghiệp F computed F05 F01 Treatme nt Mean Differen ce DRMT Page 87 Treatment 302.052 4078.73* 151.03 * 6.94 G•o 18 nguyên 4.093 Replication 0.00462 0.0023 0.06ns 6.94 18 Cám g•o 13.61 Error 0.14811 0.037 1.6 302.204 37.776 Total CV(%) Analysis of variable: 75 ngày Analysis of Variance Source of Variant Mean comparation Degree of freedom Treatment 444.113 Replication 0.16053 0.0803 11.37* Error 0.02824 0.0071 0.6 444.302 55.538 Source of Variant 17.97 LSD0.0 SE LSD0.01 0.157 2.4 1.7 0.7 F computed 31452.72 222.06 ** Total CV(%) Analysis of variable: 90 ngày Analysis of Variance B•t m• 4.1 c 13.6 b 18.0 a SS MS 6.94 Treatme nt G•o 18 nguyên 6.94 18 Cám g•o F05 F01 Mean Differen ce DRMT 5.013 17.51 B•t m• 21.51 LSD0.0 SE LSD0.01 0.069 2.2 1.3 5.0 c 17.5 b 21.5 a 3.3 Mean comparation Degree of freedom Treatment 776.162 F computed 25212.53 388.08 ** Replication 0.06469 0.0323 2.10ns SS MS Học viện Nông nghiệp Việt Nam – Luận văn Thạc sỹ Khoa học Nông nghiệp 6.94 Treatme nt G•o 18 nguyên 6.94 18 Cám g•o F05 F01 Mean 5.5 21.53 Differen ce DRMT 5.5 c 21.5 b Page 88 Error Total CV(%) RE (Block Efficiency) 0.06157 0.0154 0.7 776.288 97.036 27.5 27.49 a LSD0.0 SE LSD0.01 0.101 2.3 1.5 B•t m• 1.17 4.13. Hiệu lực phòng trừ mọt cưa Oryzaephilus surinamensis L. thuốc xông Phosphine phòng thí nghiệm Output of Analysis of One Factor Experiment Treatment ngay g/m3 55.7 c 73.3 c g/m3 65.3 b 81.0 b g/m3 75.7 a ĐC 0.0 d 855.81** Ft CV LSD0.05 LSD0.01 Analysis of variable: Analysis of Variance Source of Variant Treatment Error Total CV(%) Analysis of variable: Analysis of Variance 98.7 a 0.7 d 1862.55** 4.1 2.7 3.8 3.3 5.5 4.7 84.7 c 93.7 b 100.0 a 1.3 d 25561.22** 0.7 0.9 1.4 Mean comparation Degree of freedom SS MS F computed F05 F01 Treatment Mean Difference 10269.7 3423.2 855.81** 4.07 7.58 g/m3 55.67 32 g/m3 65.33 10301.7 936.52 g/m3 75.67 ĐC 4.1 SE LSD0.05 LSD0.01 11 Học viện Nông nghiệp Việt Nam – Luận văn Thạc sỹ Khoa học Nông nghiệp 1.633 3.8 Mean comparation DRMT 55.7 c 65.3 b 75.7 a 0.0 d 5.5 Page 89 Source of Variant Treatment Error Total Degree of freedom CV(%) Analysis of variable: Analysis of Variance Source of Variant Treatment Error Total CV(%) SS MS F computed F05 F01 Treatment Mean Difference 16762.9 5587.6 1862.55** 4.07 7.58 g/m3 73.33 24 g/m3 81 16786.9 1526.1 g/m3 98.67 ĐC 0.667 2.7 SE LSD0.05 LSD0.01 11 1.414 3.3 Mean comparation Degree of freedom DRMT 73.3 c 81.0 b 98.7 a 0.7 d 4.7 SS MS F computed F05 F01 Treatment Mean Difference DRMT 19170.9 6390.3 25561.22** 4.07 7.58 g/m3 84.67 84.7 c 0.25 g/m3 93.67 93.7 b 100.0 11 19172.9 1743 g/m3 100 a ĐC 1.333 1.3 d 0.7 SE LSD0.05 LSD0.01 0.408 0.9 1.4 Học viện Nông nghiệp Việt Nam – Luận văn Thạc sỹ Khoa học Nông nghiệp Page 90 [...]... thành phần sâu mọt hại trong kho bảo quản thức ăn gia súc tại khu vực Hà Nội và phụ cận - Nghiên cứu đặc điểm hình thái của loài mọt răng cưa Oryzaephilus surinamensis L - Nghiên cứu một số đặc điểm sinh học của loài mọt răng cưa Oryzaephilus surinamensis L - Tiến hành thử nghiệm hiệu lực của thuốc xông hơi Phosphine diệt trừ loài mọt răng cưa Oryzaephilus surinamensis L trong phòng thí nghiệm Học viện.. .thức ăn gia súc khu vực Hà Nội và phụ cận sẽ góp phần bổ sung vào danh mục thành phần sâu mọt hại kho bảo quản thức ăn gia súc đã công bố ở nước ta - Bổ sung một số dẫn liệu khoa học về một số đặc điểm sinh vật học, sinh thái học và một số yếu tố ảnh hưởng đến khả năng gia tăng quần thể của loài mọt răng cưa Oryzaephilus surinamensis trên một số loại thức ăn gia súc bảo quản ∗ Ý nghĩa... Đánh giá hiệu lực diệt trừ loài mọt răng cưa Oryzaephilus surinamensis L của thuốc xông hơi khử trùng Phosphine 2.6 Phương pháp nghiên cứu 2.6.1 Phương pháp điều tra thành phần sâu mọt hại trong kho bảo quản thức ăn gia súc Điều tra các kho bảo quản thức ăn gia súc trên địa bàn Hà Nội và phụ cận, gồm 3 khu vực: Hà Nội, Hà Nam và Bắc Giang – Bắc Ninh 2.6.1.1 Phương pháp điều tra thu thập và bảo quản mẫu... nghiên cứu Học viện Nông nghiệp Việt Nam – Luận văn Thạc sỹ Khoa học Nông nghiệp Page 27 2.5 Nội dung nghiên cứu - Điều tra xác định thành phần sâu mọt gây hại kho bảo quản thức ăn gia súc tại khu vực Hà Nội và phụ cận năm 2014 - Nghiên cứu đặc điểm hình thái của loài mọt răng cưa Oryzaephilus surinamensis Linnaeus - Nghiên cứu một số đặc điểm sinh học của loài mọt răng cưa Oryzaephilus surinamensis. .. đặc điểm nhận biết và gây hại của loài mọt mọt răng cưa (Oryzaephilus surinamensis L.) làm căn cứ khoa học quan trọng phục vụ công tác kiểm dịch thực vật xuất nhập khẩu và nội địa - Đề xuất biện pháp phòng trừ triệt để loài mọt mọt răng cưa (Oryzaephilus surinamensis L.) một cách hợp lý, an toàn với con người và môi trường , đáp ứng vấn đề xử lý kiểm dịch thực vật 4 Yêu cầu của đề tài - Điều tra thành. .. trùng bằng Phosphine phụ thuộc rất nhiều vào nhiệt độ kho, cấu trúc kho và độ kín của kho bảo quản Nhiều tác giả trên thế giới đã nghiên cứu hiệu quả và liều lượng phosphine để phòng trừ côn trùng hại kho nông sản Kết quả trình bày ở bảng 1.3 Bảng 1.3 Hiệu quả của phosphine trong phòng trừ côn trùng hại kho nông sản Liều lượng và thời gian Loại kho bảo quản 1/2 viên PH3/ tấn trong 57 ngày Trừ các loài. .. cứu thành phần côn trùng kho ở 9 tỉnh miền Bắc Việt Nam và mức độ kháng thuốc phosphine, DDVP của 3 loài gây hại chính Dương Minh Tú (2005) đã nghiên cứu hiệu lực của xông hơi khử trùng bằng Phosphine trong kho thóc dự trữ đổ rời, đồng thời nghiên cứu tính kháng thuốc Phosphine và hiệu lực của thuốc Sumithion 50EC đối với mọt gạo và mọt đục hạt nhỏ 1.3.4 Nghiên cứu về giống Oryzaephilus – Mọt răng cưa. .. triển và gây bệnh cho côn trùng, nhưng môi trường ẩm là điều cấm kỵ ở trong các kho bảo quản hàng hóa khô như thức ăn gia súc Hàng hóa bảo quản trong kho thường bị nhiều loài côn trùng gây hại và đa số thuộc bộ cánh cứng nên hiệu quả sử dụng sinh vật gây bệnh để trừ côn trùng trong kho là không cao 1.3.3.4 Biện pháp hóa học Các loại kho tàng và hàng hóa xuất nhập khẩu thường được khử trùng xông hơi bằng. .. đến sự sinh trưởng và phát triển của côn trùng Vệ sinh sạch sẽ kho tàng trước khi nhập hàng, sắp xếp và bố trí hàng hóa bảo quản trong kho gọn gàng, ngăn nắp và giữ cho kho sạch sẽ trong suốt quá trình bảo quản có tác dụng loại bỏ nguồn lây nhiễm côn trùng gây hại cho các lô hàng lưu trữ tiếp theo Côn trùng trong kho thường sống trong các phần hàng hóa còn sót lại sau khi xuất hàng hoặc ẩn nấp trong. .. kiện sinh thái cũng có nhiều thay đổi, do vậy, thành phần và mật độ các loài côn trùng luôn có sự biến đổi Việc nghiên cứu thành phần côn trùng gây hại trong kho bảo quản nông sản vẫn luôn được các nhà khoa học trong và ngoài nước quan tâm 1.3.2 Nghiên cứu về thiệt hại do sâu mọt gây ra trong kho bảo quản nông sản Việt Nam với điều kiện khí hậu nhiệt đới gió mùa hết sức thuận lợi cho côn trùng phát sinh . tài: Thành phần sâu mọt trong kho bảo quản thức ăn gia súc; Đặc điểm sinh học loài mọt răng cưa (Oryzaephilus surinamensis Linnaeus) và hiệu lực diệt trừ bằng thuốc Phosphine tại Hà Nội và phụ. hại trong kho bảo quản thức ăn gia súc tại Hà Nội và phụ cận năm 2014 36 3.1.1. Thành phần sâu mọt hại trong kho bảo quản thức ăn gia súc tại khu vực Hà Nội năm 2014 36 3.1.2. Thành phần sâu. 3.3. Thành phần sâu mọt hại trong kho bảo quản thức ăn gia súc tại khu vực Bắc Giang – Bắc Ninh năm 2014 41 3.4. Thành phần sâu mọt hại trong kho bảo quản thức ăn gia súc tại Hà Nội và phụ cận