TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ KHOA KHOA HỌC CHÍNH TRỊ LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Chuyên ngành sư phạm giáo dục công dân Mã ngành: 52140204 VẬN DỤNG LÝ LUẬN HÌNH THÁI KINH TẾ - XÃ HỘI VÀO SỰ NGHIỆP ĐỔI MỚI Ở TỈNH CÀ MAU HIỆN NAY GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN: SINH VIÊN THỰC HIỆN: TS. Đinh Ngọc Quyên Liêu Tuyết Như MSSV: 6106640 LỚP: SP GDCD K36-01 Cần Thơ: 11/2013 LỜI CẢM ƠN Thời gian trôi qua nhanh không chờ đợi ai, mà năm Đại học gần kết thúc. Trong suốt trình vừa qua em dìu dắt, dạy bảo ân cần quý thầy cô trường Đại học Cần Thơ nói chung thầy cô Khoa Khoa học trị nói riêng cung cấp cho em tri thức kinh nghiệm quý báu Khóa học mình. Trong suốt thời gian thực luận văn em xin chân thành cảm ơn Ban Giám Hiệu nhà trường, quý thầy cô Trường đặc biệt thầy cô Khoa khoa học trị tận tình giảng dạy, dẫn cho em hết em xin gửi lời cảm ơn đến thầy Đinh Ngọc Quyên thầy hướng dẫn, giúp đỡ em để em hoàn thành tốt luận văn tốt nghiệp mình. Đồng thời em xin cảm ơn Trung tâm học liệu trường Đại học Cần Thơ, thư viện khoa Khoa học trị, Ủy ban nhân dân tỉnh Cà Mau, Cục thống kê tỉnh Cà Mau, Hội lao động thương binh xã hội tỉnh Cà Mau, Sở công thương tỉnh Cà Mau cho em mượn tài liệu tham khảo tạo điều kiện cho em thực đề tài nghiên cứu tập thể lớp sư phạm GDCD 01-K36 động viên, góp ý, khích lệ em việc thực luận văn này. Dù cố gắng thời gian kiến thức hạn chế nên luận văn không tránh khỏi thiếu sót, em mong nhận đóng góp quý báu thầy cô bạn. Em chân thành cảm ơn. MỤC LỤC Trang A.PHẦN MỞ ĐẦU 1.Tính cấp thiết đề tài 2. Mục đích nhiệm vụ đề tài 3. Đối tượng phạm vi nghiên cứu 4.Cơ sở lý luận phương pháp nghiên cứu 5.Kết cấu luận văn . B.PHẦN NỘI DUNG Chương 1: LÝ LUẬN HÌNH THÁI KINH TẾ - XÃ HỘI CỦA CHỦ NGHĨA MÁC-LÊNIN VÀ GIÁ TRỊ CỦA NÓ 1.1 Khái niệm kết cấu hình thái kinh tế - xã hội 1.1.1 Khái niệm hình thái kinh tế - xã hội . 1.1.2 Những yếu tố hình thành quy luật vận động, phát triển hình thái kinh tế - xã hội . 1.1.2.1 Lực lượng sản xuất . 10 1.1.2.2 Quan hệ sản xuất 12 1.1.2.3 Kiến trúc thượng tầng . 14 1.1.2.4 Quy luật vận động phát triển hình thái kinh tế - xã hội .15 1.2 Sự phát triển hình thái kinh tế - xã hội trình lịch sử tự nhiên 21 1.3 Ý nghĩa giá trị bền vững lý luận hình thái kinh tế - xã hội 27 Chương 2: VẬN DỤNG LÝ LUẬN HÌNH THÁI KINH TẾ - XÃ HỘI VÀO SỰ NGHIỆP ĐỔI MỚI Ở TỈNH CÀ MAU HIỆN NAY 2.1 Khái quát đặc điểm tự nhiên điều kiện kinh tế - xã hội tỉnh Cà Mau thời kỳ đổi .37 2.1.1 Đặc điểm điều kiện tự nhiên .37 2.1.2 Đặc điểm kinh tế - xã hội 38 2.2 Sự vận dụng lý luận hình thái kinh tế - xã hội vào trình đổi tỉnh Cà Mau 48 2.2.1 Vận dụng đường lối phát triển kinh tế nhiều thành phần theo chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa vào trình đổi tỉnh Cà Mau .48 2.2.2 Vận dụng đường lối công nghiệp hóa, đại hóa nhằm tạo lực lượng sản xuất đại tỉnh Cà Mau 53 2.2.3 Kết hợp chặt chẽ đổi kinh tế với đổi hệ thống trị nhằm hòan thiện Kiến trúc thượng tầng xã hội chủ nghĩa tỉnh Cà Mau .60 2.3 Những thành tựu hạn chế việc vận dụng lý luận hình thái kinh tế - xã hội vào nghiệp đổi tỉnh Cà Mau 66 2.3.1 Thành tựu 66 2.3.2 Hạn chế .74 C.PHẦN KẾT LUẬN Phần mục lục Phần phụ lục A. PHẦN MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết việc nghiên cứu đề tài Phát kiến vĩ đại Các Mác triết học lĩnh vực xã hội chủ nghĩa vật lịch sử mà tảng chủ nghĩa vật lịch sử học thuyết hình thái kinh tế - xã hội. Từ học thuyết hình thái kinh tế - xã hội đời, nhận thức xã hội dựa tảng giới quan vật biện chứng giới quan vật lịch sử. Nó khắc phục tượng tâm, siêu hình giải thích xã hội phương diện tư tưởng, ý chí, nguyện vọng người mà có khả nhìn vào chiều sâu lịch sử khứ, đồng thời có hội dự báo cho xã hội tương lai. Lý luận hình thái kinh tế – xã hội lý luận giữ vị trí quan trọng chủ nghĩa vật lịch sử Các Mác xây dựng nên. Lý luận hình thái kinh tế - xã hội thừa nhận lý luận khoa học phương pháp luận việc nghiên cứu đời sống xã hội. Nhờ có lý luận hình thái kinh tế –xã hội, lần lịch sử xã hội học Các Mác rõ nguồn gốc, động lực bên trong, phát triển xã hội, rõ chất chế độ xã hội. Như vậy, qua lý luận hình thái kinh tế – xã hội giúp nghiên cứu cách đắn khoa học vận hành xã hội giai đoạn định. Tuy nhiên sau sụp đổ Liên Xô nước xã hội chủ nghĩa Đông Âu, hệ thống xã hội chủ nghĩa giới lâm vào thoái trào trào lưu phê phán, xuyên tạc, bác bỏ chủ nghĩa Mác – Lênin, họ tập trung vào học thuyết hình thái kinh tế - xã hội. Trước kiện này, nước xã hội chủ nghĩa lại có hoang mang, dao động. Có ý kiến tỏ không tin tưởng vào đắn học thuyết, đề xuất xây dựng xã hội phi mácxít thay cho chủ nghĩa xã hội mácxít cho làm cách mạng xã hội chủ nghĩa sai lầm. Trong bối cảnh đến nay, Việt Nam vững bước lên đường xã hội chủ nghĩa có chuyển biến mới, thành tựu mà Việt Nam Trang phấn đấu đạt góp phần chứng minh đắn giá trị bền vững học thuyết hình thái kinh tế - xã hội. Góp phần vào trình đó, tỉnh Cà Mau bước hòa vào trình lên đất nước, hòa vào kinh tế thị trường giới giữ vững định hướng xã hội chủ nghĩa. Trong trình đó, tỉnh Cà Mau gặp không khó khăn, có vấn đề nảy sinh đòi hỏi vận dụng sáng tạo, nhạy bén để tỉnh Cà Mau nước vững bước đường xã hội chủ nghĩa ánh sáng chủ nghĩa Mác – Lênin mà đặc biệt học thuyết hình thái kinh tế - xã hội. Để thấy đắn học thuyết hình thái kinh tế - xã hội đến giữ nguyên giá trị, chứng minh qua phát triển đổi nước nói chung tỉnh Cà Mau nói riêng, đấu tranh với sai lầm quan điểm, đồng thời bảo vệ giá trị chân chủ nghĩa Mác – Lênin nói chung học thuyết hình thái kinh tế - xã hội nói riêng yêu cầu trị trước biến động ngày lớn giới, đặc biệt người làm công tác giảng dạy, nghiên cứu chủ nghĩa Mác – Lênin, có sinh viên chuyên ngành Giáo dục công dân. Trên sở nhận thức tầm quan trọng đó, chọn đề tài “Lý luận hình thái kinh tế - xã hội với công đổi tỉnh Cà Mau nay” làm đề tài luận văn nghiệp cho mình. 2. Mục đích nhiệm vụ nghiên cứu - Mục đích nghiên cứu:Luận văn phân tích làm rõ nội dung bản, ý nghĩa giá trị bềnTừ góc độ Triết học, mục đích luận văn tìm hiểu cách có hệ vững lý luận hình thái kinh tế - xã hội chủ nghĩa Mác – Lênin. Từ luận văn tập trung phân tích vận dụng lý luận hình thái kinh tế - xã hội vào công đổi tỉnh Cà Mau nay. - Nhiệm vụ nghiên cứu đề tài:Để đạt mục đích trên, luận văn giải nhiệm vụ chủ yếu sau đây: Một là, phân tích rõ nội dung lý luận hình thái kinh tế - xã hội chủ nghĩa Mác – Lênin; khẳng định ý nghĩa giá trị bền vững học thuyết đến giữ nguyên giá trị. Trang Hai là, phân tích vận dụng học thuyết Mác – Lênin hình thái kinh tế - xã hội vào nghiệp đổi tỉnh Cà Mau nay. 3. Đối tượng phạm vi nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu là: Luận văn nghiên cứu lý luận hình thái kinh tế xã hội chủ nghĩa Mác – Lênin. Trên sở đó, luận văn làm rõ vận dụng lý luận vào nghiệp đổi tỉnh Cà Mau nay. Phạm vi nghiên cứu: Tỉnh Cà Mau thời kì đổi nay. 4. Cơ sở lý luận phương pháp nghiên cứu Để thực mục đích, nhiệm vụ nêu đề tài, tác giả dựa sở giới quan, phương pháp luận chủ nghĩa vật biện chứng chủ nghĩa vật lịch sử để nghiên cứu, trình bày luận văn mình. Đồng thời tác giả sử dụng hệ thống phương pháp như: logic lịch sử, phân tích tổng hợp, gắn lý luận với thựv tiễn để thực nhiệm vụ đề tài đề ra. 5. Kết cấu luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, nội dung luận văn gồm chương tiết. Trang B. PHẦN NỘI DUNG Chương 1: LÝ LUẬN HÌNH THÁI KINH TẾ - XÃ HỘI CỦA CHỦ NGHĨA MÁC – LÊNIN, Ý NGHĨA VÀ GIÁ TRỊ CỦA NÓ 1.1 Khái niệm kết cấu hình thái kinh tế - xã hội 1.1.1 Khái niệm hình thái kinh tế - xã hội Trong chủ nghĩa Mác, có hai thành tựu vĩ đại là: Học thuyết “giá trị thặng dư” học thuyết “chủ nghĩa vật lịch sử” mà lý luận hình thái kinh tế - xã hội coi đá tảng. Có thể nói đời chủ nghĩa vật lịch sử nói chung lý luận hình thái kinh tế - xã hội nói riêng cống hiến vĩ đại triết học Mác bước ngoặt cách mạng lịch sử triết học. Từ đây, nhân loại tìm thấy lý luận vững để nhận thức chất xã hội với quy luật khách quan chi phối phát triển lịch sử loài người. Đọc thuyết mình, Mác nghiên cứu, tiếp thu có phê phán tinh hoa tư tưởng nhân loại, gắn với thực tiễn xã hội. Nhờ vậy, Mác phát vai trò thực tiễn, hoạt động sống, thực người. Vì vậy, tiếp cận xã hội tìm sở tồn quy luật chi phối vận động phát triển xã hội (khác với người khác), Mác muốn tìm mối liên hệ nội đời sống xã hội hoạt động thực người. Có thể nói, điểm xuất phát mối liên hệ nội là: Để trì tồn phát triển xã hội, người cần phải sản xuất tư liệu tiêu dùng cần thiết. Cho nên nghiên cứu tượng đời sống xã hội phải gắn liền với việc sản xuất cải vật chất, tìm quy luật chi phối phát triển xã hội phải gắn liền với trình phát triển sản xuất vật chất qua giai đoạn khác nhau. Từ cách tiếp cận nói Mác vào nghiên cứu cấu bên xã hội, để tìm quy luật vận động xã hội theo định hướng giới quan vật việc bước hình thành quan niệm hình thái kinh tế - xã hội. Trong tác phẩm triết học “Hệ tư tưởng Đức” viết năm 1845, C.Mác bước đầu đề cập đến yếu tố cấu thành xã hội lực lượng sản Trang xuất, quan hệ giao tiếp (sau dùng khái niệm quan hệ sản xuất), kiến trúc thượng tầng cho yếu tố nói tạo nên “trạng thái xã hội”. C.Mác quan niệm yếu tố tạo nên “trạng thái” xã hội, tư tưởng bước đầu hình thái kinh tế - xã hội. Ở C.Mác chưa thấy hết mối quan hệ biện chứng yếu tố hợp thành, tính quy luật chưa thể rõ. Năm 1846 thư gửi AnenCôp, C.Mác đề cập đến xã hội, ông nêu rõ: “Xã hội hình thức - sản phẩm tác động lẫn người với người”, “hình thức” xã hội lực lượng sản xuất định. Năm 1847, với tác phẩm “Sự khốn triết học”. C.Mác nói cụ thể vai trò lực lượng sản xuất xã hội. Ở tính kết dính lực lượng sản xuất, quan hệ sản xuất chế độ xã hội phân tích rõ hơn. Cuối năm 1847, tác phẩm “Lao động làm thuê tư bản”, tư tưởng hình thái kinh tế - xã hội chín muồi hơn. Trong quan niệm C.Mác lúc này: Xã hội kết cấu định. Xã hội “tổng hợp . quan hệ sản xuất hợp thành mà người ta gọi quan hệ, xã hội hợp thành xã hội vào giai đoạn phát triển lịch sử định, xã hội có tính chất độc đáo riêng biệt”. Năm 1859 với lời tựa tác phẩm “Góp phần phê phán khoa kinh tế trị”, lần C.Mác dùng khái niệm hình thái kinh tế - xã hội nói rõ quan hệ sản xuất tồn cở sở định lực lượng sản xuất có hình thức trị thích ứng. Ở C.Mác làm bật lên mối quan hệ tác động qua lại yếu tố cấu thành xã hội. Năm 1867, “Bộ tư bản” đời quan niệm hình thái kinh tế - xã hội trình rõ ràng khái niệm nội dung với luận điểm tiếng: coi phát triển hình thái xã hội lịch sử trình lịch sử - tự nhiên. Đồng thời tư tưởng hình thái kinh tế xã hội quán xuyến viết “bộ Tư bản”. Trên mốc lớn phát triển tư tưởng Mác hình thái kinh tế - xã hội gắn với thực tiễn, với trình vận động biến đổi chủ nghĩa tư Tây Âu. Chính chủ nghĩa tư phát triển đưa tới phát Mác. Bởi chủ nghĩa tư phát triển làm cho trình sản xuất có tính xã hội hóa, làm cho vai trò định sản xuất vật chất đối Trang với đời sống xã hội bộc lộ rõ trước. Chủ nghĩa tư phát triển, hệ thống tư chủ nghĩa đời, thị trường giới hình thành, lôi nước vào khuynh hướng phát triển tư chủ nghĩa. Sự “lặp lại đặn” nhóm nước theo xu hướng chung, từ lộ rõ bậc thang trình vận động lịch sử. Quan niệm hình thái kinh tế - xã hội Mác phản ánh sống động thực tiễn xã hội rút từ thực tiễn xã hội đồng thời trở thành công cụ để nhận thức cách khoa học đời sống xã hội. Để có khái niệm hình thái kinh tế - xã hội, C.Mác bắt đầu cách phân tích tất mối quan hệ đời sống ngày: quan hệ người với người, gọi quan hệ xã hội, ông bắt đầu chọn lọc, làm bật lên mối quan hệ sản xuất vật chất người với người. Ông coi quan hệ bản, quan hệ ban đầu định cho nhiều quan hệ khác. Trong tác phẩm “Lao động Làm thuê Tư bản”, C.Mác viết: “Trong sản xuất người ta không quan hệ với giới tự nhiên. Người ta sản xuất với kết hợp với theo cách để hoạt động chung để trao đổi với nhau” [8; tr 552]. Vì vậy, nghiên cứu hình thái kinh tế xã hội xã hội cụ thể, C.Mác bắt đầu sâu phân tích quan hệ người với người đời sống ngày quan hệ xã hội vật chất mà trước hết quan hệ sản xuất quan hệ quy định quan hệ khác. V.I.Lênin viết: “Mác xây dựng tư tưởng cách nào? Bằng cách lĩnh vực khác đời sống xã hội, ông làm bật riêng lĩnh vực kinh tế, cách tất quan hệ xã hội, ông làm bật riêng quan hệ sản xuất, coi quan hệ bản, định tất quan hệ khác”. C.Mác không dừng lại lý luận chung trừu tượng mà sâu nghiên cứu hình thái kinh tế - xã hội cụ thể xã hội tư chủ nghĩa. C.Mác tiếp tục phát quan hệ chất, quan hệ độc lập xã hội. Ông lại bắt đầu tìm tính quy luật vận động, phát triển xã hội. Sau đó, tổng hợp lại quan hệ sản xuất cấu thành nên quan hệ xã hội. V.I. Lênin khẳng định: “Với đời Bộ tư bản, Các Mác thực kiểu mẫu phân tích khoa học theo phương Trang Đến nay, tỉnh Cà Mau hòan thành việc xếp, đổi doanh nghiệp Nhà nước, phần lớn doanh nghiệp sau xếp sản xuất kinh doanh có hiệu quả, thu nhập công nhân tăng lên, nộp ngân sách tăng lên. Kinh tế tập thể có chuyển biến, bước vươn lên. Kinh tế tư nhân phát triển mạnh, toàn tỉnh có 3.900 doanh nghiệp cấp giấy chứng nhận đăng kí kinh doanh với tổng số đăng kí 12.300 tỷ đồng, gấp lần số lượng doanh nghiệp. Nhiều dự án thành phần kinh tế cấp giấy chứng nhận đầu tư cho 114 dự án, với tổng vốn đầu tư 44.364 tỷ đồng. Các hoạt động đối ngoại nhân dân hội nhập kinh tế quốc tế đạt nhiều kết quả; quan hệ đối ngọai tỉnh ngày mở rộng. * Về trị - xã hội Trong nhiều năm qua, lực lãnh đạo, sức chiến đấu cấp ủy, tổ chức Đảng đội ngũ cán bộ, đảng viên nâng ca, đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ trị. Công tác giáo dục trị tư tưởng tăng cường, tình hình tư tưởng trị tư tưuởng Đảng ổn định; cấp ủy Đảng quan tâm kiên đấu tranh ngăn chặn suy thoái tư tưởng trị, đạo đức, lối sống; nâng cao ý thức cảnh giác cách mạng, đấu tranh chống quan điểm sai trái âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình”. “bạo loạn lật đổ” lực thù địch. Cuộc vận động “học tập làm theo gương đạo đức HỒ Chí Minh” triển khai sâu rộng hệ thống trị, sức lan tỏa xã hội, tạo chuyển biến ý thức tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống, tích cực học tập làm theo tư tưởng, đạo đức Bác cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên nhân dân. Tư tưởng xã hội ổn định, đoàn kết trí nội củng cố, đồng thuận xã hội chủ trương, đuờng lối Đảng, sach, pháp luật Nhà nước nâng cao. Hệ thống trị không ngừng củng cố, kiện toàn, nâng lên hiệu lực, hiệu hoạt động, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ thời kì mới. Công tác cán lãnh đạo quan tâm chặt chẽ. Quy trình công tác cán Trang 71 có nhiều đổi theo hướng dân chủ, công khai; đảm bảo giiữ vững nguyên tắc Đảng thống lãnh đạo công tác cán quản lý đội ngũ cán bộ. Phẩm chất trị, trình độ lý luận trị, chuyên môn nghiệp vụ lực tổ chức thực đội ngũ cán công chức nâng lên. Công tác bảo vệ trị nội trọng, công tác kiểm tra, giám sát cấp ủy quan tâm lãnh đạo, đạo, góp phần thực nhiệm vụ trị, nâng cao lực lãnh đạo, sức chiến đáu cấp ủy, tổ chức Đảng, tăng cường kỷ luật, kỷ cương Đảng. Thường xuyên trọng thực đổi có hiệu lãnh đạo thực việc đổi phương thức lãnh đạo cấp ủy, tổ chức Đảng; lề lối làm việc cấp ủy lãnh đạo, đảng viên tiếp tục cải tiến;phong cách lãnh đạo đổi theo hướng gần dân, sát sở nâng cao trách nhiệm với dân. Thực tốt chủ trương Tỉnh ủy phối hợp, hỗ trợ ngành cấp tỉnh, cấp huyện với sở, bước đầu góp phần tạo chuyển biến cho sở, đồng thời giúp cán bộ, đảng viên nắm bắt thực tiễn, xử lí vấn đề phát sinh từ thực tiễn, khắc phục dần tình trạng quan liêu, rời xa thực tế, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc sở thông qua hoạt động thực tiễn. Hiệu lực quản lý Nhà nước quyền ngày nâng lên. Hội đồng nhân dân cấp kiện toàn tổ chức, hoạt động nếp tập trung thực nhiệm vụ giám sát công tác khác theo chức năng, nhiệm vụ. Ủy ban nhân dân cấp thực công tác quản lý, điều hành thực nhiệm vụ kinh tế xã hội, bảo đảm an ninh quốc phòng; kịp thời cụ thể hóa đạo cấp, ngành triển khai thực chủ trương Trung ương tỉnh phù hợp với tình hình thực tế địa phương; tập trung điều hành kinh tế xã hội, tăng cường công tác kiểm tra đôn đốc cấp quyền, sở, ngành khẩn trương thực nhiệm vụ trọng tâm tỉnh, sâu, sát sở, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc. Trang 72 Cải cách hành đẩy mạnh, thực cửa, cửa liên thông, tạo điều kiện thuận lợi cho tổ chức, công dân đến quan hệ công tác; trật tự, kỷ cương hành máy Nhà nước tăng cường; dân chủ sở tiếp tục phát huy. Công tác xây dựng quyền, tổ chức máy, cán bộ, thi đua – khen thưởng… có chuyển biến tích cực. Quy chế dân chủ sở thực nghiêm túc, quyền làm chủ nhân dân tôn trọng, phát huy. Sự phối hợp quyền, Mặt trận Tổ quốc, đoàn thể có nhiều tiến bộ. Công tác phòng chống tham nhũng, lãng phí, thực hành tiến kiệm đạo tích cực, đạt kết bước đầu. Nghị Trung ương (khóa IX) đại đoàn kết dân tộc, công tác dân tộc, tôn giáo thực tốt. Mặt trận đoàn thể nhân dân tỉnh phát huy vai trò, vị trí, bước đổi nội dung phương thức hoạt động phù hợp, đóng góp quan trọng vào công tác tuyên truyền, vận động nhân dân thực chủ trương, nghị Đảng, sách, pháp luật Nhà nước. Công tác vận động nhân dân tổ chức hệ thống trị có chuyển biến tích cực; ý thức trách nhiệm phục vụ nhân dân cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức nâng lên. Hoạt động nghiên cứu ứng dụng khoa học – công nghệ bước đổi mới, gắn sát với thực tiễn sản xuất đời sống; triển khai thực nhiều đề tài ứng dụng tiến kỹ thuật, công nghệ mới, đề tài phục vụ sản xuất nông nghiệp thủy sản. Các ngành, cấp, doanh nghiệp nhân dân ngày quan tâm đến việc ứng dụng khoa học – công nghệ, mạnh dạn đầu tư đổi thiết bị, công nghệ nhằm nâng cao suất, chất lượng, hiệu sản xuất. Giáo dục - đào tạo hoạt động khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập coi trọng phát huy hiệu quả. Cơ sở vật chất trường học tăng cường, tạo rõ nét sở trường học. Công tác quản lý, khai thác, bảo vệ tài nguyên phòng, chống thiên tai thực có hiệu quả; tập trung vào công tác bảo vệ đa dạng sinh học, bảo vệ nguồn lợi thủy sản, bảo vệ rừng, kiểm tra xử lý vi phạm môi trường. Công tác phòng chống lụt bão, giảm nhẹ thiên tai tìm kiếm cứu nạn Trang 73 triển khai thực kịp thời, kiên quyết, hạn chế thấp thiệt hại xảy ra. 2.2.2 Hạn chế * Về kinh tế Năm 2012 tồn nhiều hạn chế, yếu như: tốc độ tăng trưởng kinh tế chậm lại, cấu chuyển tác dịch chưa nhiều, việc triển khai xây dựng, hoàn thành công trình trọng điểm địa bàn chậm, cải cách hành chưa có chuyển biến đồng bộ. Theo định hướng phát triển năm 2012, GDP tăng 11,5 – 12% so với năm 2011, tổng kim ngạch xuất đạt 75 triệu USD, giải việc làm cho 15000 lao động . Ủy ban nhân dân tỉnh đề 10 nhóm giải pháp trọng tâm để thực mục tiêu năm 2012. Trong việc trọng việc thực giải pháp: kiềm chế lạm phát, tập trung tháo gỡ khó khăn vướng mắc, thúc đẩy đầu tư, phát triển sản xuất kinh doanh, tăng suất lao động, giảm chi phí, nâng cao chất lượng tăng trưởng, thực tốt sách an sinh xã hội. Tổng kết năm 2012, tỉnh Cà Mau hạn chế sau: Cơ cấu kinh tế cấu lao động chuyển dịch chậm, làm hạn chế khả khai thác tiềm lợi tỉnh. Tốc độ tăng trưởng kinh tế cao (22,16%) chưa bền vững, chưa tương xứng với tiềm năng, lợi tỉnh; chuyển dịch cấu hướng chậm; kết cấu hạ tầng tập trung đầu tư chưa đáp ứng nhu cầu đời sống nhân dân, vùng nông thôn; giá vàng tăng cao áp lực tăng giá thị trường giới kéo theo giá nhiều mặt hàng tiêu dùng gia tăng; tình trạng thiếu điện luân phiên tiết giảm ảnh hưởng đến sinh hoạt nhân dân sản xuất, kinh doanh doanh nghiệp… Sản xuất nông nghiệp thiếu bền vững; suất nuôi tôm, lúa thấp so với bình quân chung nước tỉnh khu vực; chất lượng tôm giống chưa kiểm soát chặt chẽ; chưa hình thành vùng sản xuất nguyên liệu tập trung quy mô lớn; nguồn nguyên liệu thủy sản phục vụ cho chế biến chưa ổn định. Triển khai phát triển diện tích nuôi tôm công nghiệp chậm. Trang 74 Số dự án số vốn đăng ký đầu tư đạt tiến độ triển khai dự án chậm so với số dự án cấp Giấy chứng nhận đầu tư. Nguyên nhân nhà đầu tư gặp khó khăn tài chính, công tác giải phóng mặt vướng mắc. * Về trị - xã hội Thời tiết diễn biến phức tạp nên tiềm ẩn nhiều nguy phát sinh dịch bệnh; tình trạng sạt lở nghiêm trọng đê biển đất ven sông ảnh hưởng đến sản xuất đời sống nhân dân; nắng hạn cục gây khó khăn cho sản xuất vụ lúa đất nuôi tôm; dịch bệnh heo tai xanh xảy gây thiệt hại kinh tế cho người chăn nuôi; triều cường, nước biển dâng gây sạt lở nghiêm trọng đê biển, đất ven sông ảnh hưởng đến sản xuất đời sống nhân dân. Chương trình xây dựng nông thôn huyện, thành phố Cà Mau triển khai chậm, công tác quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội - môi trường theo chuẩn mới, quy hoạch phát triển khu dân cư chỉnh trang khu dân cư hữu. Kết cấu hạ tầng kỹ thuật hạ tầng xã hội quan tâm đầu tư so với yêu cầu phát triển yếu so với địa phương khác, hạ tầng khu công nghiệp triển khai chậm nên phần hạn chế thu hút đầu tư; nhiều dự án, công trình thuộc lĩnh vực văn hóa, thể thao du lịch triển khai chậm. Cơ sở vật chất cho giáo dục thiếu, chưa khắc phục triệt để khó khăn, yếu cấu phân bổ giáo viên, lực quản lý đội ngũ cán quản lý giáo dục. Tình trạng tải bệnh viện thường xuyên xảy ra, chất lượng công tác khám chữa bệnh số sở y tế chưa cao. Các thiết chế văn hóa, thể thao cấp huyện, cấp xã triển khai chậm. Chất lượng nguồn nhân lực thấp (tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt 30%). Tình trạng ô nhiễm môi trường chậm khắc phục; số đơn vị sản xuất kinh doanh chưa thực nghiêm túc quy định Luật bảo vệ môi trường, có đầu tư xây dựng hệ thống xử lý nước thải không hoạt động liên tục mang tính đối phó với quan chuyên môn; nhận thức Trang 75 phận người dân việc bảo vệ môi trường kém, xả rác bừa bãi; phối hợp ngành, địa phương công tác bảo vệ môi trường chưa thường xuyên chặt chẽ, mang tính phong trào. Công tác giáo dục tư tưởng trị tư tưởng số nơi chưa bám sát thực tiễn; tính dự báo, nắm dư luận, định hướng dư luận chưa kịp thời, phương pháp chưa hấp dẫn. Các hoạt động thông tin, tuyên truyền chưa thật vào chiều sâu; số chủ trương, sách lớn chưa tuyên truyền, phổ biến đầy đủ đến cán bộ, đảng viên cá nhân. Từ hạn chế trình bày, từ đặt số vấn đề thời gian tới là: Tỉnh phải trì tốc độ tăng trưởng kinh tế cao, nâng cao hiệu tính bền vững phát triển, huy động nguồn lực xã hội để đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng nông thôn mới; phấn đấu sớm đưa Cà Mau trở thành tỉnh phát triển trung bình nước, hình thành cấu kinh tế công nghiệp – nông nghiệp - dịch vụ, góp phần nước ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát, nâng cao đời sống vật chất tinh thần nhân dân, đảm bảo an sinh xã hội; đảm bảo quốc phòng, an ninh trật tự an toàn xã hội. Để làm điều đổi vấn đề tất yếu trình đổi toàn Đảng, toàn dân tỉnh Cà Mau lấy chủ nghĩa Mác – Lênin hình thái kinh tế - xã hội làm tảng tư tưởng kim nam cho hành động. Trang 76 C. PHẦN KẾT LUẬN Lý luận hình thái kinh tế - xã hội lý luận khoa học, cho quan điểm đắn mối quan hệ lẫn mặt đời sống xã hội vận động, phát triển xã hội. Với phát triển khoa học thực tiễn lý luận giữ nguyên giá trị. Nó đem lại phương pháp luận thật khoa học để phân tích tượng đời sống xã hội, để từ vạch phương hướng giải pháp đắn cho hoạt động thực tiễn. Lý luận Đảng ta vận dụng cách sáng tạo điều kiện cụ thể nước ta, vạch đường lối đắn cho nghiệp xây dựng bảo vệ Tổ quốc. Học thuyết hình thái kinh tế - xã hội chủ nghĩa Mác – Lênin học thuyết đắn, mang tính khoa học cách mạng, mang tính thời đại cách sâu sắc. Đó lý luận mà học thuyết thay nay. Từ đời nay, học thuyết hình thái kinh tế xã hội bị lực chống chủ nghĩa Mác – Lênin tìm cách làm phá sản. Nhưng học thuyết bị công không bị phá sản mà phát triển ngày hoàn thiện. Học thuyết Mác – Lênin hình thái kinh tế - xã hội xem xét vận động phát triển xã hội trình tổng hợp quy luật khách quan. Đó quy luật mối quan hệ biện chứng lực lượng sản xuất quan hệ sản xuất, sở hạ tầng kiến trúc thượng tầng; mối quan hệ phụ thuộc tác động lẫn quan hệ xã hội vào quan hệ sản xuất, quan hệ sản xuất vào lực lượng sản xuất làm cho xã hội vận động phát triển trình lịch sử tự nhiên. Lý luận hình thái kinh tế - xã hội chứng minh tiến lịch sử trình phát triển tiến lên từ hình thái kinh tế - xã hội cũ lên hình thái kinh tế xã hội cao thông qua cách mạng xã hội. Nhận thức quy luật khách quan phát triển, từ tiến hành cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân, Đảng ta hướng tới chủ nghĩa xã hội có lựa chọn giải phóng dân tộc, đem lại tự do, hạnh phúc cho nhân dân. Do đó, Trang 77 lên chủ nghĩa xã hội bỏ qua chế độ tư chu nghĩa lựa chọn tất yếu, đúng, phù hợp với phát triển lịch sử, phù hợp với quy luật tiến trình phát triển lịch sử tự nhiên cách mạng Việt Nam xu thời đại. Đối với nhận thức học thuyết hình thái kinh tế - xã hội ánh sáng thời đại thực tiễn đất nước. Đảng ta khẳng định tiền đề số đổi tư kiên trì luận điểm phương pháp khoa học chủ nghĩa Mác mà hạt nhân phương pháp biện chứng vật, mà giới quan vật biện chứng, đời sống xã hội hệ thống nguyên lý chủ nghĩa vật lịch sử mà tảng học thuyết hình thái kinh tế - xã hội. Trên sở vận dụng nguyên lý học thuyết hình thái kinh tế - xã hội chủ nghĩa Mác – Lênin, Đảng ta đề đường lối, sách phù hợp để xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội như: xây dựng phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa có quản lý nhà nước, tiến hành nghiệp công nghiệp hóa, đại hóa đất nước, kết hợp chặt chẽ đổi kinh tế với trị mặt khác đời sống xã hội. Vận dụng sáng tạo lý luận hình thái kinh tế - xã hội vào nghiệp đổi tỉnh Cà Mau nay. Đảng nhân dân tỉnh Cà Mau đạt thành tựu đáng khích lệ nêu, gặp không hạn chế khó khăn. Chính vậy, em xin đưa số giải pháp nhằm tiếp tục phát triển kinh tế tỉnh Cà Mau - Giữ vững tăng cường vai trò lãnh đạo Đảng nghiệp đổi mới, xây dựng sạch, vững mạnh. - Tiếp tục đẩy mạnh nghiệp công nghiệp hóa đại hóa tỉnh. - Hoàn thiện kinh tế hàng hóa nhiều thành phần định hướng xã hội chủ nghĩa Trang 78 TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] Bộ giáo dục đào tạo, (2002), Giáo trình kinh tế trị Mác – Lênin, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội. [2] Bộ giáo dục đào tạo, (2002), Giáo trình Triết học Mác – Lênin, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội. [3] Bộ giáo dục đào tạo, (2001), Triết học Mác – Lênin, tập 2, Nxb. Giáo dục, 2001. [4] C. Mác Ăngghen, (1871), Toàn tập, Tập 2, Nxb. Sự thật, Hà Nội. [5] C.Mác Ăngghen, (1981), Toàn tập, Tập 2, Nxb. Sự thật, Hà Nội. [6] C. Mác Ăngghen, (1995), Toàn tập, Tập 4, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội. [7] C. Mác Ăngghen, (1995), Toàn tập, Tập 6, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội. [8] C. Mác Ăngghen, (1995), Toàn tập, Tập 13, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội. [9] C. Mác Ăngghen, (1995), Toàn tập, Tập 19, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội. [10] C. Mác Ăngghen,(1995), Toàn tập, Tập 23, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội. [11] C. Mác Ăngghen, (1993), Toàn tập, Tập 13, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội. [12] Đảng cộng sản Việt Nam, (1991), Cương lĩnh xây dựng đất nước thời kỳ độ lên Chủ nghĩa xã hội, Nxb. Sự thật, Hà Nội. [13] Đảng cộng sản Việt Nam, (1996), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VIII, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội. [14] Đảng cộng sản Việt Nam, (2001), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội. [15] Học viện trị quốc gia Hồ Chí Minh, (1995), Tìm hiểu học thuyết Mác hình thái kinh tế - xã hội, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội. Trang 79 [16] Hội đồng trung ương đạo biên soạn giáo trình quốc gia, (1996), Một số vấn đề chủ nghĩa Mác – Lênin thời đại nay, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội. [17] Nhị Lê, (2002), Một số suy nghĩ chủ nghĩa xã hội: từ lý luận đến thực tiễn, Nxb. Lao động, Hà Nội. [18] Đặng Hữu Toàn, (2002), Chủ nghĩa Mác – Lênin công đổi Việt Nam, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội. [19] V.I. Lênin, (1997), Toàn tập, Tập 38, Nxb. Tiến bộ, Mátxcơva. [20] V.I. Lênin, (1978), Toàn tập, Tập 1, Nxb. Tiến bộ, Mátxcơva. [21] V.I. Lênin, (1978), Toàn tập, Tập 45, Nxb. Tiến bộ, Mátxcơva. [22] V.I. Lênin, (1980), Toàn tập, Tập 26, Nxb. Tiến bộ, Mátxcơva. [23] Trần Xuân Trường, (2002), Định hướng xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội. [24] Nguyễn Thanh Nga, Kinh tế Việt Nam năm 2004 giải pháp nâng cao khả cạnh tranh kinh tế năm 2005, Tạp chí cộng sản số 6/2005, tr. 24. [25] Tổng cục thống kê tỉnh Cà Mau, (2012), Thông cáo báo chí số liệu thống kê kinh tế - xã hội. [26] Tổng cục thống kê tỉnh Cà Mau, (2012), Tình hình kinh tế - xã hội Cà Mau. [27] Ủy ban nhân dân tỉnh Cà Mau, (2012), Báo cáo tổng kết tình hình kinh tế xã hội. [28] Trang web tailieu.com.vn. [29] Trang web luanvan.com.vn. [30] Trang web camau online.com.vn [31] trang web luanvan.net [32] Luận văn tốt nghiệp chuyên ngành sư phạm GDCD Trường Đại học Cần Thơ. Trang 80 PHẦN PHỤ LỤC Đặc sản Cà Mau Tôm khô Khai thác Tôm Trang 81 Đặt Lú bắt Tôm Mô hình nuôi Tôm công nghiệp Trang 82 Khí – Điện Đạm Cà Mau Khí – Điện – Đạm Cà Mau Trang 83 Trang 84 Trang 85 Trang 86 [...]... kết luận khoa học rằng sẽ xuất hiện một hình thái kinh tế - xã hội mới là hình thái kinh tế - xã hội cộng sản chủ nghĩa Theo Mác, sự thay thế một hình thái kinh tế - xã hội này bằng một hình thái kinh tế - xã hội khác thường được thực hiện thông qua cách mạng xã hội Đồng thời các nhà kinh điển của chủ nghĩa Mác- Lênin đi đến kết luận: hình thái kinh tế - xã hội nhất định sẽ được thay thế bằng hình thái. .. độ xã hội và phân kỳ lịch sử Học thuyết Mác về hình thái kinh tế - xã hội ra đời là một cuộc cách mạng trong toàn bộ quan niệm về lịch sử xã hội Học thuyết Mác - Lênin về hình thái kinh tế - xã hội đã vạch ra nguồn gốc, động lực bên trong của sự phát triển hình thái kinh tế - xã hội, tìm ra những nguyên nhân và cơ sở của sự xuất hiện và biến đổi của những hiện tượng xã hội, đặt cơ sở xã hội cho xã hội. .. mâu thuẩn đó Mỗi một chế độ xã hội đều có một hình thái kinh tế - xã hội tương ứng, khi độ xã hội thay đổi thì hình thái kinh tế - xã hội thay đổi theo Đến nay loài người đã trải qua 5 hình thái kinh tế xã hội liên tục kế tiếp nhau: công xã nguyên thủy, chiếm hữu nô lệ, phong kiến, tư bản chủ nghĩa và đang quá độ sang chủ nghĩa xã hội- giai đoạn đầu của hình thái kinh tế - xã hội cộng sản chủ nghĩa Đó... chính là quy luật vận động, phát triển của hình thái kinh tế xã hội 1.2 Sự phát triển của hình thái kinh tế - xã hội là một quá trình lịch sử tự nhiên Xã hội phát triển trải qua nhiều giai đoạn kế tiếp nhau, ứng với mỗi giai đoạn phát triển là một hình thái kinh tế - xã hội nhất định Các hình thái kinh tế - xã hội vận động, phát triển do các quy luật khách quan Đó là quá trình tự nhiên của sự phát triển... về sự phù hợp của quan hệ sản xuất với tính chất và trình độ của lực lượng sản xuất là quy luật cơ bản của phát triển xã hội loài người Sự tác động của nó trong lịch sử làm cho xã hội chuyển từ hình thái kinh tế - xã hội thấp lên hình thái kinh tế - xã hội cao hơn Đó chính là quy luật vận động và phát triển của hình thái kinh tế - xã hội Khuynh hướng chung của sản xuất xã hội là không ngừng biến đổi. .. trên những cơ sở đó, C.Mác đã xây dựng nên một phạm trù khoa học của chủ nghĩa duy vật lịch sử - Phạm trù hình thái kinh Trang 7 tế - xã hội Cuối thế kỷ XIX, học thuyết kinh tế - xã hội của Mác được Lênin tiếp tục kế thừa và phát triển V.I.Lênin đã góp phần làm phong phú thêm lý luận hình thái kinh tế - xã hội và nhấn mạnh tư tưởng của C.Mác về sự phát triển của các hình thái kinh tế - xã hội là quá trình... thái kinh tế - xã hội luôn luôn thay đổi theo sự vận động và phát triển của xã hội Sự thay đổi từ hình thái kinh tế - xã hội này sang hình thái kinh tế - xã hội khác bắt nguồn sâu xa từ sự phát triển của lực lượng sản xuất dẫn đến sự mâu thuẫn với quan hệ sản xuất đương thời và hình thành cuộc đấu tranh giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất thông qua một cuộc cách Trang 21 mạng xã hội Đó chính... khác, khi cơ sở hạ tầng thay đổi thì sớm hay muộn, kiến trúc thượng tầng cũng thay đổi theo Sự thay đổi của kiến trúc thượng tầng không chỉ diễn ra trong giai đoạn thay thế hình thái kinh tế - xã hội này bằng hình thái kinh tế - xã hội khác, mà còn diễn ra trong quá trình biến đổi của mỗi một hình thái kinh tế - xã hội Tuy sự thay đổi của kiến trúc thượng tầng cũng gắn với sự phát triển của lực lượng... hình thái kinh tế - xã hội là sự thống nhất giữa quan hệ kinh tế và đời sống tinh thần xã hội Mỗi chế độ xã hội đều có một hình thái kinh tế - xã hội tương ứng với nó Tóm lại, học thuyết hình thái kinh tế - xã hội là nội dung cơ bản của chủ nghĩa duy vật lịch sử và cũng là một trong những nội dung cơ bản của toàn bộ chủ nghĩa Mác Học thuyết đó vạch rõ những quy luật cơ bản của vận động xã hội, vạch... những hình thái kinh tế xã hội là một quá trình lịch sử tự nhiên Khẳng định sự phát triển của những hình thái kinh tế - xã hội là một quá trình lịch sử - tự nhiên là khẳng định các hình thái kinh tế - xã hội vận động, phát triển theo quy luật khách quan chứ không phải theo ý muốn chủ quan của con người V.I.Lênin viết: “C.Mác coi sự vận động của xã hội là một quá trình lịch sử - tự nhiên, chịu sự chi . tài 1 2. Mục đích và nhiệm vụ của đề tài 2 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3 4.Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu 3 5.Kết cấu của luận văn 3 B.PHẦN NỘI DUNG Chương 1: LÝ LUẬN HÌNH. kiện kinh tế - xã hội của tỉnh Cà Mau thời kỳ đổi mới 37 2.1.1 Đặc điểm về điều kiện tự nhiên 37 2.1.2 Đặc điểm về kinh tế - xã hội 38 2.2 Sự vận dụng lý luận hình thái kinh tế - xã hội. đại ở tỉnh Cà Mau 53 2.2 .3 Kết hợp chặt chẽ giữa đổi mới kinh tế với đổi mới hệ thống chính trị nhằm hòan thiện Kiến trúc thượng tầng xã hội chủ nghĩa ở tỉnh Cà Mau 60 2 .3 Những thành tựu