Tôi xin cam đoan lu n v n này hoàn toàn do tôi th c hi n Các đo n trích d n và s
li u s d ng trong lu n v n đ u đ c d n ngu n và có đ chính xác cao nh t trong ph m vi
hi u bi t c a tôi Lu n v n này không nh t thi t ph n ánh quan đi m c a Tr ng i h c Kinh t thành ph H Chí Minh hay Ch ng trình Gi ng d y Kinh t Fulbright
TP HCM, ngày 29 tháng 7 n m 2012
Tác gi
Võ B u Vi t C ng
Trang 4u tiên, em xin chân thành c m n th y, TS inh Công Kh i, ng i đã t n tình h ng
d n em trong su t qua trình hoàn thành lu n v n Th y đã b nhi u th i gian h ng d n, giúp đ nh h ng và đ a ra các nh n xét giúp em hoàn thành t ng b c bài lu n v n này
Em xin chân thành c m n t t c các th y cô giáo trong Ch ng trình Gi ng d y Kinh t Fulbright đã h t mình truy n đ t nh ng ki n th c b ích trong su t th i gian hai n m qua
Ti p theo, tôi xin chân thành c m n ông Nguy n S n – C c Tr ng C c Th ng kê t nh
Long An, ông Nguy n Thanh Nguyên – Tr ng phòng u t thu c S K ho ch và u
t t nh Long An, ông Lê V n Bích – Giám đ c S Thông tin và Truy n thông t nh Long
An đã h t lòng giúp đ và cung c p nh ng ngu n s li u giúp tôi hoàn thành ph n phân
tích c a lu n v n
Tôi c ng xin c m n t t c các b n đ ng môn l p MPP3 đã luôn giúp đ đ ng viên giúp
tôi trong su t quá trình hoàn thành lu n v n này
Cu i cùng, nh ng l i c m n chân thành g i đ n Gia đình đã t o đi u ki n, đ ng viên và
h tr tôi trong su t quá trình h c t p
TP HCM, ngày 29 tháng 7 n m 2012
Tác gi
Võ B u Vi t C ng
Trang 5L I CAM OAN i
L I C M N ii
TÓM T T iii
M C L C v
DANH M C CH VI T T T vi
DANH M C HÌNH VÀ B NG vii
PH N 1: GI I THI U T NG QUAN 1
1.1 B i c nh v n đ chính sách 1
1.2 M c tiêu nghiên c u 4
1.3 Câu h i nghiên c u 5
1.4 i t ng và ph m vi nghiên c u 5
1.5 Ph ng pháp nghiên c u 5
1.6 K t c u đ tài nghiên c u 5
PH N 2: T NG QUAN CÁC NGHIÊN C U TR C VÀ C S LÝ THUY T 6
2.1 Khái ni m FDI 6
2.2 Vai trò và tác đ ng c a FDI 6
2.3 Cách ti p c n marketing đ a ph ng trong thu hút FDI 7
2.4 T ng quan các nghiên c u tr c 8
2.5 Mô hình nghiên c u 13
PH N 3: PH NG PHÁP NGHIÊN C U 14
3.1 Ph ng pháp nghiên c u 14
3.2 Xây d ng thang đo 16
PH N 4: K T QU NGHIÊN C U 23
4.1 K t qu nghiên c u đ nh tính 23
4.2 K t qu nghiên c u đ nh l ng 24
4.3 M t s nh n xét v k t qu nghiên c u đ nh tính và đ nh l ng 31
PH N 5: K T LU N VÀ KHUY N NGH CHÍNH SÁCH 36
5.2 Nh ng khuy n ngh chính sách 36
5.3 K t lu n 38
TÀI LI U THAM KH O 40
PH L C 44
Trang 6BSCL: ng b ng sông C u Long
FDI (Foreign Direct Investment): u t tr c ti p n c ngoài
GDP (Gross Domestic Product): T ng s n ph m qu c n i
MNE (Multinational Enterprises): Công ty đa qu c gia
PCI (Provincial Competitiveness Index): Ch s n ng l c c nh tranh c p t nh
Trang 7Hình 2.1: Mô hình nghiên c u .13
Hình 3.1: Quy trình nghiên c u 15
Hình 4.1: Qu c t ch các doanh nghi p đ c kh o sát 25
Hình 4.2: C c u ngành ngh .25
Hình 4.3: Mô hình h i quy đa bi n .29
DANH M C B NG B ng 1.1: X p h ng thu hút v n FDI c a t nh Long An .4
B ng 4.1: K t qu phân tích đ tin c y b ng Cronbach's Alpha 26
B ng 4.2: Các bi n nghiên c u trong mô hình h i quy 28
B ng 4.3: K t qu phân tích h i quy 30
B ng 4.4 K t qu ki m đ nh gi thuy t 31
Trang 8T nh Long An v đ a lý thu c vùng đ ng b ng sông C u Long, nh ng đ ng th i l i thu c
vùng kinh t tr ng đi m phía Nam Trong nh ng n m qua, đ a ph ng đã đ t đ c nh ng
k t qu r t đáng khích l v thu hút đ u t tr c ti p n c ngoài (FDI) Tuy nhiên so v i các
đ a ph ng khác trong vùng kinh t tr ng đi m phía Nam, k t qu thu hút FDI v n còn
m c th p, ch a t ng x ng v i ti m n ng c a đ a ph ng Nghiên c u s d ng cách ti p
c n c a lý thuy t marketing xem nhà đ u t nh khách hàng ti m n ng, thông qua ph ng
pháp phân tích nhân t khám phá nh m xác đ nh các nhóm y u t tác đ ng đ n s hài lòng
c a nhà đ u t n c ngoài K t qu cho th y nhóm y u t c s h t ng k thu t, ch t
l ng ngu n nhân l c và h t ng giáo d c, ch t l ng hành chính và pháp lu t, nhóm y u
t v hình thành c m ngành có tác đ ng tích c c đ n s hài lòng c a nhà đ u t n c
ngoài i u này r t có ý ngh a đ i v i các nhà ho ch đ nh chính sách đ a ph ng v
chi n l c c i thi n môi tr ng đ u t nh m thu hút v n đ u t tr c ti p n c ngoài vào
tnh Long An nói riêng, c ng nh các đ a ph ng khác trên c n c T k t qu trên,
nghiên c u đã đ ra nh ng chính sách nh m c i thi n h n n a ch t l ng môi tr ng đ u
t c a t nh Long An, gia t ng m c đ hài lòng c a nhà đ u t n c ngoài, tác đ ng tích
c c đ n s l a ch n, quy t đ nh đ u t t i đ a ph ng c a các nhà đ u t n c ngoài, c
th :
M t là, đ a ph ng c n đ u t t t h n n a các h th ng c s h t ng k thu t (đ ng, c u,
c ng, đi n n c, thông tin liên l c ) nh m đáp ng nhu c u ho t đ ng s n xu t kinh doanh
c a nhà đ u t n c ngoài Tr ng tâm là phát tri n h t ng giao thông g n k t v i các vùng
kinh t tr ng đi m phía Nam và vùng đ ng b ng sông C u Long, song song đó t ng c ng
đ u t cho h th ng đ ng giao thông n i t nh, huy n a ph ng c ng c n quy ho ch
phát tri n các tr m đi n công su t l n đ đáp ng đ nhu c u s n xu t kinh doanh c a các
doanh nghi p
Hai là, c n c i thi n h n n a ch t l ng ngu n nhân l c và h t ng giáo d c, thông qua
vi c đ u t cho h th ng c s đào t o ngh và ch t l ng giáo d c c a đ a ph ng nh
h ng phát tri n các c s đào t o ngh c n g n k t v i các khu công nghi p, có s tham
gia c a doanh nghi p và s đ nh h ng h tr c a chính quy n t nh Long An
Trang 9ph ng Trong đó, tính công khai minh b ch trong ti p c n thông tin, trong quy trình th
t c đ u t , trong ho t đ ng c a c quan chính quy n là h t s c c n thi t, thông qua vi c
hoàn thi n các h th ng trang thông tin đi n t c a c quan Nhà n c trên đ a bàn t nh
Long An Bên c nh đó, đ a ph ng c n t ng c ng các ho t đ ng đ i tho i v i s đa d ng
v n i dung, đ ng th i c n c i thi n h n n a ch t l ng và th i gian gi i quy t các th t c hành chính cho nhà đ u t , doanh nghi p
B n là, c n có chi n l c, quy ho ch đ hình thành các c m ngành thích h p t i đ a
ph ng theo h ng h tr các doanh nghi p nhi u h n v các thông tin c n thi t, giúp hình
thành các t ch c, d ch v h tr (c s đào t o ngh , h i quan, thu ) ngay t i các khu
c m t p trung này nh h ng phát tri n c m ngành c n g n k t ch t ch v i phân vùng
phát tri n theo đ nh h ng phát tri n b n v ng c a t nh
Trang 10ti p n c ngoài Vi t Nam đã phát tri n m t cách nhanh chóng c v s l ng và s đa
d ng ngành ngh S li u th ng kê cho th y Vi t Nam là m t trong nh ng qu c gia có t c
đ t ng tr ng m nh dòng v n FDI c a khu v c và trên th gi i Giai đo n 1995 đ n 2004
t c đ t ng tr ng bình quân 17,8%/n m, riêng giai đo n 2008-2010, t c đ t ng tr ng thu hút FDI c tính x p x 25,6%/n m góc đ đ a ph ng (t nh/thành ph ), s li u chính th c v FDI n m 2011 t C c u t n c ngoài (2012) cho th y, m c đ thu hút FDI có s chênh l ch r t l n gi a các đ a ph ng và vùng mi n khác nhau trên c n c Trong đó, vùng đ ng b ng B c B và ông Nam B d n đ u v thu hút FDI, c v s
l ng d án l n v n đ ng ký Nh ng đ a ph ng v t tr i trong thu hút FDI là Thành ph
H Chí Minh, thành ph Hà N i, Bình D ng, ng Nai, Bà R a – V ng Tàu v i s d án
l y k đ n h t n m 2011 bình quân là 2.000 d án/t nh thành, t ng v n đ ng ký l y k bình quân 22,9 t USD/t nh thành Ng c l i, các t nh c Nông, i n Biên, Lai Châu, B c
K n, Hà Giang ch thu hút đ c t 1 đ n 8 d án, v i t ng v n đ ng ký bình quân x p x
11 tri u USD/t nh thành 1
T nh Long An n m vùng BSCL song l i thu c vùng KTT PN, đ c xác đ nh là vùng kinh t đ ng l c có vai trò đ c bi t quan tr ng trong chi n l c phát tri n kinh t Vi t Nam, đ ng th i c ng là vùng thu hút FDI đ ng đ u c n c Theo Trung H i (2011), c ng
nh nhi u đ a ph ng khác trong n c, trong th i gian đ u, ho t đ ng FDI vào công nghi p Long An g p 2 khó kh n chính là c s h t ng y u kém và th t c xin gi y phép
đ u t và tri n khai d án đ u t ph c t p, m t nhi u th i gian Do đó, k t qu thu hút FDI
đ t đ c ch a nh mong mu n c a đ a ph ng t ng c ng thu hút FDI T nh c ng đã
có nh ng n l c trong vi c c i thi n môi tr ng đ u t , nh hoàn thi n c s h t ng k thu t, nh t là h t ng giao thông, xây d ng các khu công nghi p t p trung, c i cách th t c
1 Chi ti t xem s li u và bi u đ k t qu thu hút FDI Vi t Nam t i Ph l c 2
Trang 1130 khu công nghi p v i t ng di n tích 10.903 ha trong đó có 17 khu công nghi p đi vào
K t qu kh o sát cho th y t nh Long An đ c doanh nghi p đánh giá r t t t v y u t ti p c n đ t đai (h ng 1/63), tính minh b ch (h ng 3/63), chi phí th i gian (h ng 7/63), thi t ch pháp lý (h ng 8/63), các nhóm y u t khác c ng đ c đánh giá m c khá t t nh chi phí không chính th c, đào t o lao đ ng
2 Tuy n đ ng cao t c TPHCM – Trung L ng và đ i l ông – Tây đ c đ a vào s d ng, các tuy n
đ ng vành đai 1, 2, 3 k t n i Long An v i TPHCM, các t nh mi n ông và Tây Nam B đã rút ng n kho ng cách t Long An đ n TPHCM và các t nh mi n Tây Bên c nh đó d án đ ng cao t c B n L c – Long Thành đi ngang qua Long An, TP.HCM, ng Nai đã đ c phê duy t vào trung tu n tháng 10/2010,
khi hoàn t hành s t o đi u ki n khai thác th m nh v phát tri n kinh t , thu hút đ u t và du l ch c a TP.HCM, Long An, ng Nai Ngoài ra, tuy n đ ng c ng giúp cho hành trình t Long An đ n TP.HCM,
ng Nai, Bà R a- V ng Tàu và ng c l i đ c rút ng n đáng k so v i đi theo các tuy n qu c l và t nh l
hi n có, t đó phát huy hi u qu đ u t c a các khu công nghi p do các nhà đ u t trong và ngoài n c đ u
t t i các t nh phía Nam (Green City, 2012)
3 n h t n m 2011 m t đ đi n tho i c đ nh đ t 16 thuê bao/100 dân, m t đ đi n tho i chung (c đ nh và
di đ ng) đ t x p x 164 thuê bao/100 dân, m t đ internet đ t x p x 2,6 thuê bao/100 dân, 1.550 tr m phát sóng thông tin di đ ng BTS, hi n có 8 doanh nghi p cung c p d ch v vi n thông-internet và 6 doanh nghi p
c ung c p d ch v b u chính trên đ a bàn t nh (S Thông tin và Truy n thông t nh Long An, 2011, tr.3)
4 K t qu kh o sát và x p h ng v n ng l c c nh tranh c p t nh/thành do Phòng Th ng m i và Công nghi p
Vi t Nam (VCCI) và D án Sáng ki n c nh tranh Vi t Nam thu c C quan Phát tri n Qu c t Hoa K
(USAID/VNCI) ph i h p th c hi n Ch s PCI g m 9 ch s thành ph n: chi phí th tr ng đ kh i s kinh
doanh, ti p c n đ t đai d dàng và s d ng đ t n đ nh, môi tr ng kinh doanh minh b ch và vi c ti p c n
thông tin kinh doanh thu n l i, chi phí không chính th c, chi phí th i gian thanh tra ki m tra và th c hi n các
quy đ nh th t c hành chính, lãnh đ o t nh n ng đ ng và sáng t o trong gi i quy t v n đ cho doanh nghi p,
ch t l ng và s phát tri n c a d ch v h tr kinh doanh, chính sách đào t o lao đ ng, th t c pháp lý gi i
quy t tranh ch p, (Malesky và đ.t.g, 2012, tr.3-9)
Trang 12đáng khích l , v i vi c s d án đ c c p phép và l ng v n đ u t vào Long An có m c
t ng tr ng v t b c, xem hình 1.1 S li u t S K ho ch và u t t nh Long An cho
th y tính đ n h t quý I n m 2012, trên đ a bàn t nh Long An có 435 d án FDI v i t ng
v n đ ng ký 3.481,4 tri u USD (k c v n đ ng ký và b sung) Hi n nay, có 254 d án đi vào ho t đ ng, t ng v n th c hi n đ t kho ng 1.427 tri u USD, đ t 41% so v i t ng v n
đ ng ký M t s d án đi n hình nh d án Happyland (khu vui ch i gi i trí ph c h p) v i
t ng v n đ u t kho ng 2 t USD đã đ c kh i công Giai đo n 2007-2011, t nh Long An
là đ a ph ng liên t c d n đ u v thu hút FDI vùng BSCL
Hình 1.1: Tình hình thu hút FDI giai đo n 1993 - 2010 c a t nh Long An
Ngu n: Niên giám Th ng kê t nh Long An n m 2010
Xét v tác đ ng tích c c, FDI t o ra nhi u ngành ngh m i, t o công vi c làm, giúp phát tri n công ngh , t ng thu nh p cho ng i lao đ ng và thu nh p cho ngân sách (Root, 1990,
trích trong Nguy n ình Th , 2010, tr.78) c bi t đ i các t nh/thành c a Vi t Nam, v n FDI có tác đ ng tích c c đ n t ng tr ng kinh t , góp ph n tích c c cho s phát tri n v nhi u m t c a đ a ph ng 5
Vì v y, các đ a ph ng luôn tìm cách thu hút FDI đ n đ a
ph ng mình, v i k v ng FDI s có tác đ ng tích c c đ n s phát tri n c a đ a ph ng
mình
5 Nguy n Phi Lân (2009, tr.113) khi nghiên c u m i quan h hai chi u gi a t ng tr ng kinh t và đ u t
tr c ti p n c ngoài t i Vi t Nam thông qua mô hình h i quy đa bi n s d ng s li u c a 61 t nh thành đã k t
lu n r ng v n FDI và t ng tr ng kinh t c a các đ a ph ng có m i quan h tính c c hai chi u V n FDI ch tác đ ng tích c c khi các đ a ph ng h i t c n b n các nhân t v đ u t con ng i, công ngh , nghiên c u
và phát tri n, và m t th tr ng tài chính phát tri n Nguy n Thanh Nguyên (2011, tr 62) b ng nghiên c u
đ nh l ng s d ng s li u FDI và t ng tr ng kinh t c a t nh Long An giai đo n 1991-2010 đã ch ng minh
m i t ng quan t l thu n gi a đ u t tr c ti p n c ngoài v i t ng tr ng kinh t t nh Long An
Trang 13t , tuy nhiên so v i các t nh thu c vùng kinh t tr ng đi m phía Nam m t khu v c đ c đánh giá là n ng đ ng nh t c n c v phát tri n kinh t thì t nh Long An v n còn v trí khá khiêm t n K t qu thu hút FDI luôn n m t p trung bình so v i các t nh/thành khác
trong vùng có cùng đi u ki n t nhiên, v trí đ a lý
B ng 1.1: X p h ng thu hút v n FDI c a t nh Long An
ho ch đ nh chính sách c a t nh Long An có th đánh giá và kh ng đ nh hi u qu , tác đ ng
c a các chính sách c i thi n môi tr ng đ u t , các chính sách thu hút FDI mà đ a ph ng
đã th c hi n th i gian v a qua, c ng nh đ ra các chính sách h u hi u c i thi n môi
tr ng đ u t , nâng cao n ng l c c nh tranh c a đ a ph ng mình đ thu hút các nhà đ u
t trong th i gian t i m t cách hi u qu K t qu nghiên c u có th là c s tham kh o h u ích cho các đ a ph ng khác, ph c v cho các nhà ho ch đ nh chi n l c và c các nhà đ u
t n c ngoài đang trong quá trình tìm ki m c h i kinh doanh t i Vi t Nam
6 Vùng BSCL bao g m 13 t nh/thành: An Giang, B c Liêu, B n Tre, Cà Mau, thành ph C n Th , ng Tháp, H u Giang, Kiên Giang, Long An, Sóc Tr ng, Ti n Giang, Trà Vinh, V nh Long
7 Vùng KTT PN g m 8 t nh/thành: Bà R a – V ng Tàu, Bình D ng, Bình Ph c, ng Nai, thành ph H Chí Minh, Long An, Tây Ninh, Ti n Giang
Trang 14Nghiên c u này đ c th c hi n nh m tr l i cho các câu h i chính sách sau:
1 Nh ng y u t nào c a t nh Long An tác đ ng đ n s hài lòng c a nhà đ u t n c
ngoài?
2 M c đ tác đ ng c a các y u t đó đ n s hài lòng c a các nhà đ u t n c ngoài t i
t nh Long An?
3 Nh ng chính sách nào là kh thi nh m c i thi n m c đ hài lòng c a nhà đ u t n c
ngoài nh m t ng kh n ng thu hút FDI c a đ a ph ng?
1.4 i t ng và ph m vi nghiên c u
i t ng nghiên c u là s hài lòng c a nhà đ u t n c ngoài và nh n đ nh c a h v các
y u t môi tr ng đ u t c a đ a ph ng Ph m vi nghiên c u là các doanh nghi p FDI đang ho t đ ng, đ u t trên đ a bàn t nh Long An (có m t tính đ n th i đi m 1/4/2012)
1.5 Ph ng pháp nghiên c u
Nghiên c u s d ng ph ng pháp phân tích nhân t khám phá d a trên các phân tích đ nh tính và phân tích đ nh l ng B c nghiên c u đ nh tính nh m khám phá, tìm hi u sâu v quan đi m c a các chuyên gia trong l nh v c FDI và m t s nhà đ u t n c ngoài đ a
ph ng v các y u t tác đ ng đ n s hài lòng c a các nhà đ u t n c ngoài t nh Long
An B c này nh m xác đ nh và hi u ch nh mô hình nghiên c u, hi u ch nh thang đo (n u
có) cho phân tích tích đ nh l ng b c ti p theo B c nghiên c u đ nh l ng đ c th c
hi n b ng d li u kh o sát thông qua b ng câu h i có n i dung d a trên k t qu c a b c phân tích đ nh tính, trên c s đó ti n hành phân tích nhân t khám phá và h i quy đa bi n
nh m xác đ nh các y u t tác đ ng đ n s hài lòng c a nhà đ u t n c ngoài và m c đ tác đ ng c a y u t này Trên c s k t qu phân tích s đ xu t, khuy n ngh các chính sách nh m t ng kh n ng thu hút đ u t tr c ti p n c ngoài đ n đ a ph ng Chi ti t v
mô hình và ph ng pháp nghiên c u s đ c trình bày c th h n Ph n 3 c a nghiên c u
này
1.6 K t c u c a đ tài nghiên c u
K t c u c a nghiên c u này g m n m ph n chính: Ph n 1 s trình bày t ng quan v b i
c nh nghiên c u, ph m vi và m c tiêu nghiên c u, câu h i nghiên c u; Ph n 2 s trình bày
v các nghiên c u tr c và c s lý thuy t; Ph n 3 s phân tích, trình bày mô hình và
ph ng pháp nghiên c u; Ph n 4 trình bày k t qu nghiên c u; Ph n 5 s nêu m t s k t
lu n và đ xu t, khuy n ngh chính sách t k t qu nghiên c u có đ c
Trang 15VÀ C S LÝ THUY T
2.1 Khái ni m FDI
Có nhi u đ nh ngh a v ho t đ ng đ u t tr c ti p n c ngoài (Foreign Direct Investment –
FDI) Theo T ch c Th ng m i Th gi i (WTO), FDI x y ra khi m t nhà đ u t t m t
n c (n c ch đ u t ) có đ c m t tài s n m t n c khác (n c thu hút đ u t ) cùng
v i quy n qu n lý tài s n đó Ph ng di n qu n lý là th đ phân bi t FDI v i các công c tài chính khác Trong ph n l n tr ng h p, c nhà đ u t l n tài s n mà ng i đó qu n lý
n c ngoài là các c s kinh doanh Trong nh ng tr ng h p đó, nhà đ u t th ng hay
đ c g i là "công ty m " và các tài s n đ c g i là "công ty con" hay "chi nhánh công ty"
(WTO, 2006) Còn theo Qu Ti n t qu c t (IMF), FDI là ho t đ ng đ u t đ c th c
hi n nh m đ t đ c l i ích lâu dài c a nh ng doanh nghi p ho t đ ng trong m t n n kinh
t khác n n kinh t n c ch đ u t , m c đích c a ch đ u t là giành quy n qu n lý doanh nghi p (IMF, 2003, tr.6) m t góc nhìn khác, FDI là qu đ u t c a ch s h u dùng đ
đ u t các qu c gia khác (Rugman và Hodgetts, 2003, trích trong Brunner, 2006, tr.6) Theo Lu t u t s 59/2005/QH11 đ c Qu c h i n c C ng hòa Xã h i Ch ngh a Vi t
Nam (Khóa 11) thông qua ngày 29/11/2005, Kho n 2 i u 3 đ nh ngh a “đ u t tr c ti p
là hình th c đ u t do nhà đ u t b v n đ u t và tham gia qu n lý ho t đ ng đ u t ”; Kho n 5 i u 3 đ nh ngh a “nhà đ u t n c ngoài là t ch c, cá nhân n c ngoài b v n
đ th c hi n ho t đ ng đ u t t i Vi t Nam”, Kho n 6 i u 3 đ nh ngh a “doanh nghi p có
v n đ u t n c ngoài bao g m doanh nghi p do nhà đ u t n c ngoài thành l p đ th c
hi n ho t đ ng đ u t t i Vi t Nam, doanh nghi p Vi t Nam do nhà đ u t n c ngoài mua c ph n, sáp nh p, mua l i”
Nh v y, có th th y FDI là s di chuy n v n qu c t d i hình th c v n s n xu t thông qua vi c nhà đ u t m t n c đ a v n vào m t n c khác đ đ u t , thi t l p c s s n
xu t, t n d ng u th v v n, trình đ công ngh , kinh nghi m qu n lý,ầ nh m m c đích thu l i nhu n và chi ph i ho c toàn quy n ki m soát doanh nghi p
2.2 Vai trò và tác đ ng c a FDI
i v i các qu c gia đ u t , ho t đ ng đ u t ra n c ngoài giúp chuy n giao ngu n l c
đ u t h ng ngo i và t ng thu ngo i t t ngu n l i đ u t n c ngoài chuy n v T
đó, ch đ u t có đ ng l c đ đ i m i c c u s n xu t, áp d ng công ngh m i và nâng cao
Trang 16m nh kinh t , nâng cao uy tín và m r ng th tr ng tiêu th c a ch đ u t Trong dài
h n, đ u t ra n c ngoài s nh h ng tích c c đ n cán cân thanh toán qu c t c a qu c gia đ u t thông qua vi c xu t kh u máy móc, thi t b , nguyên v t li u (Ph m Th Qu nh
L i, 2010, tr.7)
i v i các qu c gia ti p nh n đ u t , các nghiên c u và lý thuy t v FDI cho r ng FDI
đem l i nhi u tác đ ng tích c c Tr c h t, qu c gia ti p nh n đ u t s nh n đ c s b sung v ngu n v n t các d án FDI khi ngu n v n trong n c không đ cho nhu c u t ng
tr ng Th hai, thu hút FDI s giúp m t qu c gia có c h i ti p thu công ngh và bí quy t
s n xu t kinh doanh mà các doanh nghi p FDI đã tích lu và phát tri n qua nhi u n m và
b ng nh ng kho n chi phí l n Th ba, FDI s giúp kích thích tính c nh tranh, t ng hi u
qu và thúc đ y phát tri n th tr ng trong n c Th t , FDI đem đ n c h i cho các doanh nghi p trong n c tham gia m ng l i s n xu t toàn c u Cu i cùng, các d án FDI giúp gi i quy t vi c làm và đào t o lao đ ng cho các qu c gia ti p nh n đ u t (Ph m Th
Qu nh L i, 2010, tr.8-9)
2.3 Cách ti p c n marketing đ a ph ng trong thu hút FDI
Có nhi u cách ti p c n khi nghiên c u các y u t tác đ ng đ n quy t đ nh đ u t c a nhà
đ u t n c ngoài t i m t đ a ph ng nào đó Các nghiên c u tr c đa ph n s d ng
ph ng pháp nghiên c u đ nh tính M t s nghiên c u s d ng ph ng pháp đ nh l ng thông qua mô hình h i quy đa bi n, s d ng các d li u th c p v các đ c tính, y u t n i sinh c a các đ a ph ng, vì v y có th ch a ph n ánh và th hi n chính xác quan đi m c a nhà đ u t n c ngoài v v n đ này
m t cách ti p c n khác b ng lý thuy t marketing đ a ph ng, Mai Th C ng (2005, tr.5) cho r ng chính quy n đ a ph ng c n xem các nhà đ u t n c ngoài nh khách hàng, đ ng th i vi c am hi u nhu c u khách hàng (nhà đ u t ) là h t s c c n thi t đ tho mãn các nhu c u c a h ng quan đi m đó, Ulaga (2002, trích trong Nguy n ình Th ,
2010, tr.102) cho r ng chính quy n đ a ph ng c n n m b t nh ng đòi h i c a nhà đ u t
v đ a ph ng mình c nh tranh v i các đ a ph ng khác, chính quy n đ a ph ng c n làm cho đ a ph ng mình có nh ng đ c tính có th tho mãn, hài lòng đ i v i khách hàng
là các nhà đ u t hi n t i c ng nh t ng lai Nguy n ình Th (2010, tr.82) cho r ng s hài lòng c a nhà đ u t , doanh nghi p v i m t đ a ph ng là l i th c nh tranh c a đ a
Trang 17ngoài s tác đ ng đ n s hài lòng c a h , là đ ng l c l n đ h quy t đ nh đ u t t i đ a
ph ng Khi khách hàng (nhà đ u t n c ngoài) hài lòng v i m t đ a ph ng, h không
nh ng có xu h ng gia t ng tiêu dùng ( đây là ti p t c đ u t nhi u h n) vào đ a ph ng
đó, mà còn gi i thi u các nhà đ u t khác vào đ a ph ng
V lý thuy t, khách hàng ch ch n nh ng s n ph m đem l i s hài lòng cho h , hay nói cách khác là l a ch n nh ng đ a đi m đ u t đem l i nh ng l i ích, ho c b o đ m nh ng
l i th cho h trong ho t đ ng đ u t Mai Th C ng (2005, tr.5) nh n đ nh r ng v i cách
ti p c n marketing đ a ph ng đ thu hút FDI, m t trong n m bi n s quan tr ng mà chính quy n đ a ph ng c n quan tâm đó là “s n ph m” cung c p cho khách hàng ( đây là nhà
đ u t n c ngoài) S n ph m đ c hi u là b t k cái gì làm th a mãn khách hàng, và lý thuy t marketing hi n đ i ch ra r ng khách hàng mua m t s n ph m không ph i vì nh ng
đ c đi m mà nhà s n xu t cho là t t mà vì nh ng l i ích c a s n ph m S n ph m không
ph i là b n thân chính sách thu hút FDI mà chính là môi tr ng đ u t c a m t đ a
ph ng
Có th th y vi c s d ng cách ti p c n này b ng nghiên c u sâu thông qua trao đ i, ph ng
v n, kh o sát tr c ti p t nhà đ u t n c ngoài và các chuyên gia trong l nh v c FDI s
giúp đánh giá chính xác nh n đ nh c a nhà đ u t n c ngoài và s hài lòng c a h v
nh ng y u t c a môi tr ng đ u t đ a ph ng S hài lòng c a nhà đ u t n c ngoài v môi tr ng đ u t c a m t đ a ph ng s tác đ ng tích c c đ n quy t đ nh đ u t t i đ a
ph ng đó ây là c s đ xây d ng các chính sách nh m thu hút nhi u h n các nhà đ u
t n c ngoài đ n đ a ph ng
2.4 Các y u t c a môi tr ng đ u t tác đ ng đ n s hài lòng c a nhà đ u t n c
ngoài , t ng quan các nghiên c u tr c
Nh đã phân tích trên, các y u t tác đ ng đ n s hài lòng c a nhà đ u t n c ngoài d n
đ n quy t đ nh đ u t t i m t đ a ph ng chính là nh ng y u t v môi tr ng đ u t c a
đ a ph ng đó Môi tr ng đ u t là nh ng y u t v kinh t , ti n t và nh ng đi u ki n khác có nh h ng đ n hi u qu c a ho t đ ng đ u t (FETP, 2012) M t đ nh ngh a khác
v môi tr ng đ u t , đó là các đi u ki n v kinh t và tài chính trong m t đ t n c nh
h ng đ n vi c các cá nhân và doanh nghi p s n sàng b ti n đ u t ho c mua c ph n
trong các doanh nghi p ho t đ ng đó Môi tr ng đ u t xét c p đ qu c gia b nh
Trang 18an ninh qu c gia, b t n chính tr , thu , quy đ nh c a pháp lu t, quy n s h u, quy đ nh
c a chính ph , s minh b ch c a chính ph và trách nhi m c a chính ph (Investopedia,
2012) Nguy n Ngân Giang (2012) cho r ng môi tr ng đ u t là t ng hoà các y u t bên ngoài liên quan đ n ho t đ ng đ u t M i ho t đ ng đ u t suy cho cùng là đ thu l i
nhu n, vì th môi tr ng đ u t h p d n ph i là m t môi tr ng có hi u qu đ u t cao,
m c đ r i ro th p i u này l i ch u nh h ng b i nhi u nhân t nh : chính sách, c ch
u đãi đ u t c a n c ch nhà, đi u ki n phát tri n v c s h t ng kinh t , m c đ hoàn thi n v th ch hành chính - pháp lý, kh n ng n đ nh v m t chính tr - xã h i, đ m
c a n n kinh t , s phát tri n c a h th ng th tr ng
Behrman (1972, trích trong Lee, 2010, tr.15-16) đ a ra b n lo i hình FDI, hay b n cách mà MNE l a ch n đ a đi m đ u t d a vào m c tiêu đ u t c a h , đó là (1) FDI tìm ki m tài nguyên, v i m c tiêu tìm ki m đ a đi m đ u t có chi phí lao đ ng th p ho c d i dào tài nguyên thiên nhiên; (2) FDI tìm ki m th tr ng, các MNE tìm ki m nh ng đ a đi m mà
h xem là thu n l i đ m r ng th tr ng m i và tiêu th s n ph m c a h ; (3) FDI tìm
ki m hi u qu , các MNE phân chia quy trình s n xu t, chu i giá tr c a h và thuê ngoài (outsource) các ph n vi c t i các đ a đi m đ u t khác nhau trên ph m vi toàn c u nh m t i
u hoá l i nhu n t ng th thu đ c; (4) FDI v i chi n l c tìm ki m tài s n, các MNE tìm
ki m đ a đi m đ u t nh m ti p thu nh ng ki n th c toàn c u trong ngành ngh c a h t các đ i th c nh tranh khác, s d ng các ti n ích, th ch và c s h t ng đ a đi m đ u
t nh m t ng c ng v th c nh tranh c a h trên th tr ng th gi i
Dunning đã phát tri n lý thuy t chi t trung (electic theory), hay mô hình OLI (Ownership –
Location – Internalization) t th p niên 1970 c a th k 20 đ gi i thích đ ng l c cho các
ho t đ ng đ u t n c ngoài c a các MNE Mô hình OLI cho đ n nay v n là khung phân tích ch đ o đ ki m ch ng các lý thuy t kinh t v FDI và ho t đ ng n c ngoài c a các MNE Trong mô hình này, Dunning đã k t h p lý thuy t th ng m i qu c t và lý thuy t th ng m i truy n th ng d a vào ba nhóm y u t l i th v quy n s h u, l i th
v đ a đi m và l i th v n i b hóa Dunning cho r ng đ ng c cho vi c ch n đ a đi m
ho t đ ng s n xu t m t n i nào đó bao g m vi c ti p c n th tr ng đ c b o h , chính sách thu u đãi, chi phí s n xu t và v n chuy n th p h n, r i ro th p h n và c u trúc th
Trang 19lý gi i m c đ và mô hình c a ho t đ ng s n xu t qu c t c a các MNE (Nayak, 2006,
tr.177)
Assunção và đ.t.g (2011, tr.6) trên c s t ng h p, đánh giá các nghiên c u tr c trên các
ti p c n khác nhau (mô hình OLI c a Dunning, cách ti p c n th ch , lý thuy t th ng m i
m i) v các y u t nh h ng đ n vi c l a ch n đ a đi m đ u t c a các MNE đã nh n
đ nh r ng c s h t ng, ngu n v n con ng i, s n đ nh v kinh t v mô, chi phí s n
xu t, m c đ tham nh ng, n đ nh chính tr , ch t l ng th ch , các u đãi tài chính, quy
mô th tr ng, đ m c a n n kinh t , các y u t n i sinh c a đ a đi m đ u t là nh ng
y u t tác đ ng đ n l a ch n đ a đi m đ u t c a các MNE hay nhà đ u t n c ngoài
Theo Kotler và đ.t.g (1993, trích trong Lee, 2010, tr.13) m t doanh nghi p tìm ki m m t
đ a đi m đ kinh doanh hay đ u t n c ngoài c n xem xét các đi u ki n, tiêu chu n sau:
th tr ng lao đ ng, c s h t ng và các y u t s n xu t c n thi t, chính sách thu và các quy đ nh, lu t l , d dàng khi ti p c n khách hàng và các nhà cung c p, bên c nh đó các
y u t v mô c ng đ c quan tâm xem xét
Nghiên c u c a Li (2005, tr.29) d a trên b d li u các đ a ph ng c a Trung Qu c, s
d ng mô hình đ nh l ng đã k t lu n r ng v n FDI tích l y, quy mô th tr ng, m c đ phát tri n kinh t , th ng m i t do, và chi phí lao đ ng là nh ng y u t quan tr ng nh t
c a môi tr ng đ u t có tác đ ng tích c c đ n vi c l a ch n s đ u t đ a ph ng nào
c a nhà đ u t n c ngoài Bên c nh đó, các y u t v trí đ a lý, c s h t ng giao thông
c ng có tác đ ng tích c c trong l a ch n đ a đi m đ u t Ch t l ng ngu n nhân l c đáp
ng các nhu c u c a các nhà đ u t n c ngoài là c s đ thu hút ngu n v n FDI nhi u
h n các đ a ph ng Vì v y, bên c nh vi c nh n m nh chính sách giáo d c c b n, chính quy n đ a ph ng c ng r t nên chú ý v chính sách liên quan nghiên c u và phát tri n và đào t o và d ch v t v n đ t i u hóa s n xu t, phân b ngu n l c lao đ ng, góp ph n tích c c trong thu hút đ u t n c ngoài c a đ a ph ng Kang và Lee (2007, tr.458) đã phân tích và ch ng minh r ng m c đ thu nh p c a đ a ph ng, ch t l ng lao đ ng, c s
8 L i th v quy n s h u (Ownership advantage – O), là n ng l c c nh tranh c a các doanh nghi p tìm ki m
s tham gia vào ho t đ ng FDI (ho c m r ng ho t đ ng FDI s n có) Y u t này bao g m nh ng l i th
c nh tranh v i doanh nghi p n i đ a nh quy n s h u v phát minh, b ng sáng ch , quy trình s n xu t, k
n ng qu n lý L i th v n i b hoá (Internalization – I) bao g m vi c c t gi m chi phí giao d ch, gi m r i ro
c a vi c sao chép công ngh và b o v uy tín, danh ti ng c a doanh nghi p thông qua vi c qu n lý hi u qu
và ki m soát ch t l ng
Trang 20Hàn Qu c quan tâm, xem xét khi đ u t t i các đ a ph ng Trung Qu c
Böke (2011, tr.16) cho r ng bên c nh các đ c tính c a m t đ a ph ng (hay qu c gia) mà các nhà đ u t n c ngoài c n xem xét đ l a ch n đ a đi m đ u t (tài nguyên thiên nhiên, các y u t n i sinh, các y u t v chi phí, th ch , s n đ nh chính tr , b t n v mô, chính sách thu ) thì s hình thành các c m ngành 9
hay hi u ng tích t c ng có nh
h ng đ n l a ch n đ a đi m đ u t c a dòng v n FDI Porter (2004, tr.31) kh ng đ nh
r ng n ng l c c nh tranh (mà c m ngành là m t trong nh ng thành ph n quan tr ng hình thành n ng l c c nh tranh) c a m t qu c gia, vùng, đ a ph ng, là m t nhân t quan tr ng
đ thu hút FDI Nguy n Xuân Thành (2009, tr.3) cho r ng s hình thành c m ngành giúp thúc đ y n ng su t và hi u qu thông qua t ng kh n ng ti p c n thông tin, d ch v và nguyên li u chuyên bi t, t ng c nh tranh trong đó t p trung vào vi c c i thi n ch t l ng trên c s so sánh v i các đ i th trong c m ngành, t ng t c đ và gi m chi phí đi u ph i
c ng nh giao d ch gi a các doanh nghi p trong c m ngành Bên c nh đó, c m ngành giúp thúc đ y s đ i m i cho các doanh nghi p, thúc đ y th ng m i hoá L i ích then ch t c a
c m ngành đ i v i các doanh nghi p là đ ng th i t ng c nh tranh, t ng h p tác, và t o tác
đ ng lan t a
Nguyen Ngoc Anh và Nguyen Thang (2007, tr.38) s d ng ph ng pháp h i quy đa bi n
v i s li u t 64 t nh thành đã ch ng minh r ng nhóm y u t th tr ng, nhóm y u t v lao đ ng và c s h t ng có tác đ ng đ n s phân b v m t không gian c a v n FDI gi a các đ a ph ng Nguy n Phi Lân (2009, tr.125) khi nghiên c u m i quan h hai chi u gi a
t ng tr ng kinh t và đ u t tr c ti p n c ngoài t i Vi t Nam thông qua s li u c a 61
t nh thành đã k t lu n r ng đ thu hút v n FDI đ n đ a ph ng ngày càng nhi u h n, chính quy n đ a ph ng nên chú tr ng đ u t vào c s h t ng, k n ng đ i ng lao đ ng, v n con ng i nh c s v t ch t k thu t cho giáo d c, ki n th c, đ u t cho các ho t đ ng nghiên c u phát tri n t i các đ a ph ng, c i cách th tr ng tài chính, nâng c p công ngh
đ có th thu hút và h p th v n FDI vào Vi t Nam nói chung c ng nh vào các đ a
ph ng nói riêng m t cách có hi u qu
9 C m ngành đ c đ nh ngh a bao g m các công ty t o ra s n ph m hay d ch v cu i, các nhà cung ng
nh ng đ u vào, các t ch c tài chính và doanh nghi p trong các ngành liên quan, nhà s n xu t s n ph m b
tr , nhà cung c p h t ng chuyên d ng, chính quy n và các t ch c cung c p ho t đ ng đào t o chuyên môn, giáo d c, thông tin, nghiên c u và h tr k thu t (nh các đ i h c, c quan nghiên c u chính sách, tr ng
d y ngh ), nh ng c quan thi t l p tiêu chu n, và chúng có s t p trung v m t đ a lý (Porter, 2008, tr.2-3)
Trang 21ngoài b ng các s li u so sánh gi a hai t nh Bình D ng và V nh Phúc đã k t lu n r ng các
y u t c s h t ng c ng 10, c s h t ng m m và quy t sách c a đ a ph ng trong thu
hút FDI 11 là nh ng y u t quan tr ng giúp c ng c n ng l c c nh tranh c a đ a ph ng trong kêu g i ngu n v n đ u t FDI Nguy n Tr ng Hoài (2007, tr.18-20) nghiên c u b ng
ph ng pháp h i quy đa bi n s d ng s li u v kh o sát ch s n ng l c c nh tranh c p
t nh (PCI), trong đó t p trung đ n các y u t c s h t ng m m, đã kh ng đ nh r ng có
m i quan h r t có ý ngh a gi a n ng l c c nh tranh và thu hút v n đ u t Nh ng nhân t quan tr ng mà đ a ph ng có th thay đ i bao g m tri t lý dám đ i m i và ch u trách nhi m c a các nhà lãnh đ o đ a ph ng, đi u này làm gi m chi phí giao d ch và nâng cao tính minh b ch, kh n ng ti p c n thông tin c a các nhà đ u t Vi c thay đ i các y u t thu c c s h t ng m m s t o ra môi tr ng ít rào c n c nh tranh h n, chi phí giao d ch
và tính b t n th p s t o c h i cho nhà đ u t ra quy t đ nh khi đ a ph ng t o c h i t t cho dòng v n đ u t c a h
Nghiên c u c a Le Quoc Thinh (2011) đã k t lu n r ng các nhóm y u t th tr ng, ngu n lao đ ng, c s h t ng và chính sách đ u t là nh ng y u t tác đ ng đ n s hài lòng c a các doanh nghi p FDI v môi tr ng đ u t c a t nh Long An Nguy n M nh Toàn (2010,
tr.271-276) đã kh o sát t 300 doanh nghi p FDI Thành ph H Chí Minh, à N ng và Thành ph Hà N i v các y u t tác đ ng đ n thu hút FDI c a m t đ a ph ng Vi t Nam
d a trên b n nhóm nhân t chính là kinh t (th tr ng ti m n ng, l i th v chi phí), tài nguyên (ngu n nhân l c, tài nguyên thiên nhiên, v trí đ a lý), c s h t ng (h t ng k thu t, h t ng xã h i) và chính sách (nh ng u đãi h tr đ u t ) Nghiên c u đã k t lu n
r ng c s h t ng k thu t phát tri n, nh n đ c nhi u u đãi và h tr c a chính quy n
đ a ph ng c ng nh trung ng, chi phí ho t đ ng th p là nh ng y u t quan tr ng b c
nh t, có nh h ng mang tính quy t đ nh khi xem xét l a ch n đ a đi m đ u t t i Vi t
Nam Nguy n ình Th (2010, tr.135-141) khi nghiên c u các y u t c a môi tr ng đ u
t tác đ ng đ n s hài lòng c a nhà đ u t t i t nh Ti n Giang (đa ph n là doanh nghi p trong n c, ch có 6 doanh nghi p FDI) đã k t lu n r ng các nhóm y u t c s h t ng
10 C s h t ng “c ng” bao g m t l l p đ y các khu công nghi p, ch t l ng đ ng giao thông và chi phí
v n chuy n, các d ch v công ích nh đi n, n c, vi n thông, kho ng cách đ n các th tr ng chính và các c
s h t ng khác nh c ng bi n, sân bay (Ph m Th Qu nh L i, 2010, tr.19)
11 C s h t ng “m m” và các quy t sách c a đ a ph ng đ c nh n đ nh t ng ng v i 9 ch s thành
ph n c a PCI Xem thêm n i dung chi ti t các ch s thành ph n PCI t i trang 2 c a nghiên c u này
Trang 22có nh h ng đ n s hài lòng c a nhà đ u t khi xem xét đ u t t i t nh Ti n Giang
T u trung l i, các nghiên c u c a qu c t và c a Vi t Nam đã ch ng minh r ng các y u t
c a môi tr ng đ u t mà nhà đ u t quan tâm bao g m s n đ nh c a kinh t v mô, c
s h t ng k thu t đ c đ u t và phát tri n, h th ng giáo d c và ch t l ng ngu n nhân
l c, h th ng tài chính phát tri n, ch t l ng ho t đ ng c a chính quy n đ a ph ng, s m
c a và s n sàng h tr c a lãnh đ o đ a ph ng, ch t l ng h th ng pháp lu t, các chính sách u đãi đ u t , quy mô và ti m n ng c a th tr ng đ a ph ng, s hình thành c m
ngành 12 Nh ng đ a ph ng mà ch t l ng c a các y u t trên đ c c i thi n, đáp ng nhu
c u c a nhà đ u t n c ngoài s làm gia t ng s hài lòng c a h , d n đ n quy t đ nh đ u
A PH NG (S N PH M)
S n đ nh v mô
C s h t ng k thu t
H th ng giáo d c và ch t l ng ngu n nhân l c
H th ng tài chính
Ch t l ng ho t đ ng chính quy n đ a ph ng và h th ng pháp lu t
Chính sách u đãi đ u t
Quy mô th tr ng
S hình thành c m ngành
S HẨI LÒNG C A
NGOÀI
Trang 233.1 Ph ng pháp nghiên c u
Nh ng đánh giá t ng quan v các nghiên c u tr c cho th y có s đa d ng v các y u t
c a môi tr ng đ u t tác đ ng đ n s hài lòng c a nhà đ u t n c ngoài, bao g m nh ng
y u t c p đ qu c gia và c p đ đ a ph ng c bi t, đ đánh giá chính xác tác đ ng
c a các y u t này đ n s hài lòng c a nhà đ u t n c ngoài, nghiên c u c n đ c th c
hi n d a trên s li u đi u tra, kh o sát t chính các nhà đ u t Vì th , v quy trình nghiên
c u, tác gi đ xu t th c hi n thông qua hai b c chính: b c 1 là nghiên c u khám phá
b ng ph ng pháp đ nh tính, b c 2 s nghiên c u chính th c b ng ph ng pháp nghiên
c u đ nh l ng
3.1.1 B c nghiên c u đ nh tính: đ c th c hi n thông qua vi c ph ng v n sâu và tìm hi u
ý ki n chuyên gia, đ c th c hi n d a trên dàn bài th o lu n đ c chu n b tr c M c tiêu c a b c nghiên c u đ nh tính nh m khám phá, tìm hi u quan đi m c a các chuyên gia trong l nh v c đ u t tr c ti p n c ngoài đ a ph ng, m t s doanh nghi p FDI v
các y u t c a môi tr ng đ u t đ a ph ng tác đ ng đ n s hài lòng c a các nhà đ u t
n c ngoài trên đ a bàn t nh Long An Trên c s k t qu ph ng v n, trao đ i v i chuyên
gia và c s lý thuy t c a các nghiên c u tr c s ti n hành xây d ng b ng h i chính th c
và đi u ch nh n i dung thang đo đ s d ng cho b ng h i chính th c dùng đ đi u tra, thu
th p thông tin t các nhà đ u t n c ngoài
3.1.2 B c nghiên c u đ nh l ng: đ c th c hi n b ng ph ng pháp kh o sát thông qua
b ng câu h i có n i dung d a trên k t qu c a b c nghiên c u đ nh tính T k t qu kh o sát, thu th p thông tin, tác gi đ xu t s d ng ph ng pháp phân tích nhân t khám phá
(EFA – Exploratory Factor Analysis) 13, nh m rút g n các nhóm nhân t có tác đ ng đ n
s hài lòng c a nhà đ u t n c ngoài Ki m đ nh b ng h s Cronbach’s Alpha đ c ti n hành nh m xác đ nh m c đ ch t ch c a các thang đo, th hi n m c đ tin c y c a thang
đo, là c s lo i b các m c h i có đ t ng quan th p Bên c nh đó, ki m đ nh
Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) đ c ti n hành nh m xác đ nh m c đ thích h p c a k t qu kh o sát cho vi c phân tích nhân t Trên c s các nhóm nhân t rút trích đ c t k t qu phân tích nhân t khám phá, tác gi ti n hành h i quy đa bi n nh m xác đ nh các nhóm y u t c a môi tr ng đ u t đ a ph ng th c s có tác đ ng đ n s hài lòng c a nhà đ u t n c
13 Phân tích nhân t khám phá là m t ph ng pháp phân tích th ng kê dùng đ rút g n m t t p g m nhi u
bi n quan sát ph thu c l n nhau thành m t t p bi n (g i là các nhân t ) ít h n đ chúng có ý ngh a h n
nh ng v n ch a đ ng h u h t n i dung thông tin c a t p bi n ban đ u (Hair và đ.t.g, 1998, trích trong Nguy n Khánh Duy, 2007)
Trang 24sách nh m c i thi n các y u t môi tr ng đ u t c a đ a ph ng, t đó gia t ng s hài lòng c a nhà đ u t n c ngoài Vi c phân tích nhân t , h i quy đa bi n và các phép ki m
đ nh đ c th c hi n b ng ph n m m SPSS phiên b n 16.0, quy trình nghiên c u chi ti t
Vi c đi u tra, kh o sát đ c th c hi n b ng hình th c g i phi u đi u tra, kh o sát M u phi u kh o sát đ c thi t k c th t i Ph l c 1.2 Vi c đi u tra kh o sát đ c th c hi n
k t h p v i Cu c T ng đi u tra Doanh nghi p n m 2012 c a C c Th ng kê t nh Long An (kéo dài t 01/4/2012 đ n 30/5/2012)
Trang 25t n c ngoài
Nh đã phân tích M c 2.4, các y u t c a môi tr ng đ u t mà nhà đ u t n c ngoài quan tâm khi xem xét đ u t t i m t đ a ph ng bao g m s n đ nh c a kinh t v mô, c
s h t ng k thu t, h th ng giáo d c và ngu n nhân l c, h th ng tài chính, ch t l ng
hành chính công, ch t l ng h th ng pháp lu t, các chính sách u đãi đ u t , quy mô và
ti m n ng c a th tr ng đ a ph ng, s hình thành c m ngành
i v i nhóm y u t s n đ nh c a kinh t v mô, các nghiên c u tr c đ u cho r ng đây
là y u t quan tr ng tác đ ng đ n s l a ch n đ a đi m đ u t c a các nhà đ u t n c ngoài Tuy nhiên, các nghiên c u trên đ u phân tích vi c l a ch n đ a đi m đ u t quy
mô qu c gia 14, trong khi ph m vi c a nghiên c u này t p trung đ n vi c l a ch n đ a đi m
đ u t c p đ đ a ph ng (t nh/thành) Vi t Nam, vì v y y u t này s không đ a vào
mô hình nghiên c u đ xu t i u này c ng phù h p v i các nghiên c u tr c Vi t Nam
nh đã phân tích M c 2.2 Trên c s đó, nghiên c u đ xu t 8 nhóm y u t v i 45 thang
và t ng tr ng kinh t các đ a ph ng Ch t l ng c a c s h t ng k thu t và trình đ công nghi p hóa có nh h ng r t quan tr ng đ n dòng v n đ u t n c ngoài vào m t
n c ho c m t đ a ph ng M t h th ng c s h t ng k thu t hoàn ch nh (bao g m c
h th ng đ ng b , đ ng s t, đ ng hàng không, m ng l i cung c p đi n, n c, b u chính vi n thông và các d ch v ti n ích khác) là đi u mong mu n đ i v i m i nhà đ u t
n c ngoài (Nguy n M nh Toàn, 2010, tr.273) H th ng c s h t ng k thu t đ c đ u
t t t và s n có s giúp gi m chi phí s n xu t và v n chuy n các doanh nghi p Nhìn góc
đ nhà đ u t , m t h th ng c s h t ng k thu t đáp ng nhu c u c a h khi đ m b o s
s n có, d ti p c n, cung c p n đ nh và chi phí h p lý Nguy n ình Th (2010, tr.114)
14 Xem thêm các nghiên c u c a Susana Assunção và các đ.t.g (2011), Böke (2011), Lee (2011)
Trang 26t nh đi n, n c, thông tin liên l c, giao thông v n t i, m t b ng s n xu t kinh doanh, lao
3.2.2 Nhóm y u t v h th ng giáo d c và ch t l ng ngu n nhân l c
Ch t l ng ngu n nhân l c và h th ng giáo d c c ng r t c n thi t đ i v i nhà đ u t n c
ngoài, s s n có c a h th ng các tr ng h c, c s đào t o c ng nh l c l ng lao đ ng
d i dào và có trình đ , tay ngh là nh ng y u t mà nhà đ u t n c ngoài quan tâm Khi quy t đ nh đ u t m t c s s n xu t m i m t n c đang phát tri n, các MNE c ng
nh m đ n vi c khai thác ngu n nhân l c tr và t ng đ i th a thãi các n c này Thông
th ng ngu n lao đ ng ph thông luôn đ c đáp ng đ y đ và có th th a mãn yêu c u
c a các công ty Tuy v y, ch có th tìm đ c các nhà qu n lý gi i, c ng nh cán b k thu t có trình đ và kinh nghi m các thành ph l n ng c , thái đ làm vi c c a ng i lao đ ng c ng là y u t quan tr ng trong vi c xem xét, l a ch n đ a đi m đ đ u t (Nguy n M nh Toàn, 2010, tr.272) Nghiên c u c a Kang và Lee (2007, tr 458) k t lu n
r ng ch t l ng c a ngu n lao đ ng đ a ph ng có tác đ ng tích c c đ n l a ch n đ a đi m
15 Thang đo g m 12 bi n quan sát: h th ng c p đi n n đ nh, h th ng c p n c đ y đ , h th ng thoát n c
t t, giá đi n h p lý, giá n c phù h p, thông tin liên l c thu n ti n, các ph ng ti n v n chuy n giao thông thu n l i, giá thuê đ t h p lý, chi phí đ n bù, gi i t a m t b ng th a đáng, m t b ng đ c s p x p k p th i, ngu n lao đ ng đ a ph ng d i dào, chi phí lao đ ng r (Nguy n ình Th , 2010, tr.114) Tuy nhiên, thang
đo này bao g m c các y u t v ngu n nhân l c và u đãi đ u t (giá thuê đ t ), vì v y tác gi ti n hành
hi u ch nh thang đo đ phù h p v i m c tiêu c a nghiên c u này
Trang 27đ nh r ng không ch các h t ng k thu t c b n nh đ ng sá, c u c ng, kho tàng, b n bãi có tác đ ng tích c c đ n vi c l a ch n đ a đi m đ u t mà còn ph i k đ n các d ch
v h tr khác nh h th ng ngân hàng, các công ty ki m toán, t v n Thi u s h tr c n thi t c a các ho t đ ng này, môi tr ng đ u t c ng s b nh h ng nghiêm tr ng Nguy n ình Th (2010, tr.115) cho r ng h th ng ngân hàng hoàn ch nh, các th t c vay
v n đ n gi n thu n ti n là m t trong nh ng tiêu chí làm hài lòng doanh nghi p khi đánh giá, c m nh n v ch t l ng các d ch v cho ho t đ ng đ u t , kinh doanh c a m t đ a
tr.49-50) b ng nghiên c u so sánh các ch s thành ph n PCI gi a Bình D ng và V nh Phúc đã k t lu n r ng đ t ng thu hút FDI chính quy n đ a ph ng c n t ng c ng h n n a
16 Ch s PCI th ng đ c s d ng nh là m t bi n s trong các mô hình đ nh l ng khi nghiên c u v FDI
c a các đ a ph ng Vi t Nam
Trang 28b ch và d dàng ti p c n s giúp nhà đ u t gi m chi phí giao d ch, nh t là v th i gian đ
th c hi n các giao d ch, làm gi m chi phí đ u t Bên c nh đó chính quy n đ a ph ng c n
t ng c ng th c hi n c ch “m t c a”, công b công khai quy ho ch, tham kh o ý ki n
c a DN c ng nh nhân dân v quy ho ch,ầ nh m nâng cao tính công b ng và n đ nh trong vi c áp d ng các v n b n và t o đi u ki n cho t t c các nhà đ u t có quy n ti p c n thông tin chung m t cách công b ng
T nh ng phân tích trên, nhóm y u t ch t l ng ho t đ ng chính quy n đ a ph ng bao
g m:
Các th t c hành chính th c hi n nhanh g n
Ch t l ng c a d ch v hành chính t t
Các quy trình, th t c hành chính v đ u t rõ ràng và công khai, minh b ch
Các thay đ i v chính sách đ u t /thu /h i quan luôn đ c c p nh t và thông báo
k p th i
3.2.5 Nhóm y u t v s m c a, s n sàng h tr c a đ a ph ng
Nguy n Tr ng Hoài (2007, tr.20) nh n đ nh r ng nh ng nhân t quan tr ng mà đ a ph ng
có th thay đ i bao g m tri t lý dám đ i m i và dám ch u trách nhi m c a nhà lãnh đ o đ a
ph ng Ph m Th Qu nh L i (2010, tr.50) cho r ng khi x y ra tranh ch p, lãnh đ o đ a
ph ng c n yêu c u các c quan công quy n c n nhanh chóng, k p th i gi i quy t nh ng khi u n i và khúc m c c a nhà đ u t tránh đ tình tr ng khi u ki n kéo dài gây m t lòng
tin và chi phí cho nhà đ u t Bên c nh đó, s s n sàng h tr c a đ a ph ng đ i v i các
v ng m c phát sinh t phía nhà đ u t s giúp h an tâm, tin t ng h n vào chính quy n
đ a ph ng
Nh v y, nhóm y u t v s m c a và s n sàng h tr c a đ a ph ng bao g m:
Các c quan nhà n c s n sàng h tr doanh nghi p
Lãnh đ o đ a ph ng coi tr ng doanh nghi p
Các ph n ánh/th c m c c a doanh nghi p luôn đ c gi i đáp tho đáng
3.2.6 Nhóm y u t ch t l ng h th ng pháp lu t:
Blonigen (2005, tr.390) cho r ng ch t l ng c a th ch là m t y u t quan tr ng tác đ ng
đ n ho t đ ng FDI, đ c bi t là các n c đang phát tri n S b o h quy n tài s n y u
Trang 29minh trong vi c th c thi pháp lu t, đ i x công b ng và bình đ ng gi a nhà đ u t trong và ngoài n c c a các c quan hành pháp và t pháp s t o d ng lòng tin đ i v i DN c ng
nh nhà đ u t , Ph m Th Qu nh L i (2010, tr.50)
T nh ng phân tích trên, nhóm y u t ch t l ng h th ng pháp lu t bao g m:
Doanh nghi p trong và ngoài n c đ c đ i x bình đ ng
Pháp lu t đ c th c thi nghiêm minh và công b ng
Quy n s h u trí tu , b n quy n tác gi , nhãn hi u hàng hoá đ c b o v
3.2.7 Nhóm y u t v chính sách u đãi đ u t
Pham (2002, trích trong Nguyen Ng c Anh và Nguyen Thang, 2007, tr.20) khi nghiên c u
s phân b c a v n FDI các t nh/thành Vi t Nam giai đo n 1988 – 1998 b ng ph ng pháp h i quy đa bi n đã k t lu n r ng chính sách u đãi v thu là m t trong nh ng y u t quan tr ng 17xác đ nh đ a đi m c a dòng v n FDI Vi t Nam Nguy n M nh Toàn (2010, tr.272) cho r ng ph n đông các MNEs đ u t vào các n c là đ khai thác các ti m n ng,
l i th v chi phí thông qua nh n đ c các u đãi v đ u t và thu , c ng nh các chi phí
Quy mô và ti m n ng th tr ng là y u t quan tr ng tác đ ng đ n l a ch n đ a đi m đ u
t c a các nhà đ u t n c ngoài c c p đ qu c gia và đ a ph ng (Li, 2005, tr.31) 18
Bên c nh đó, Porter (1998, tr.14) nh n m nh nh ng khách hàng có yêu c u cao gây áp l c
bu c các công ty ph i đ i m i nhanh h n và đ t đ c nh ng l i th c nh tranh tinh t h n
so v i các đ i th khác c a mình, ông cho r ng quy mô c a th tr ng n i đ a kém quan
tr ng h n tính ch t c a th tr ng n i đ a, m t th tr ng mà ng i tiêu dùng đòi h i kh t
17 Các y u t khác bao g m th tr ng đ a ph ng, m c l ng nhân công, ngu n lao đ ng, c s h t ng,
(Pham, 2002, trích trong Nguy n Ng c Anh và Nguy n Th ng, 2007, tr.20)
18 M t s nghiên c u khác c ng đ ng quan đi m này (Pham, 2002, Nguyen Phuong Hoa, 2005, và Nguyen
Phi Lan, 2006, trích trong Nguyen Ngoc Anh và Nguyen Thang, 2007, tr.19)
Trang 30c a s n ph m, hàng hóa
Nh v y, nhóm y u t v ti m n ng th tr ng bao g m:
Th tr ng tiêu th t i Long An và khu v c có ti m n ng
S n ph m c a doanh nghi p đ c tiêu th t t đ a ph ng
Yêu c u c a ng i tiêu dùng đòi h i cao
l i ích then ch t c a c m ngành đ i v i các doanh nghi p ho t đ ng trong đó là vi c đ ng
th i t ng c nh tranh, t ng h p tác, và t o tác đ ng lan t a (Nguy n Xuân Thành, 2009, tr
2-3) Hi u qu ho t đ ng và s s n có c a các c s công nghi p (khu, c m công nghi p
t p trung) đ a ph ng, s có m t c a các ngành công nghi p h tr , s t n t i các đ i tác tin c y có th liên doanh liên k t c ng là nh ng yêu c u r t quan tr ng c n ph i đ c xem xét đ n c a các nhà đ u t n c ngoài (Nguy n M nh Toàn, 2010, tr.273)
Nh v y, nhóm y u t v s hình thành c m ngành bao g m:
a ph ng hình thành nhi u khu, c m t p trung cho doanh nghi p ho t đ ng
Các nhà cung c p linh ki n, v t t , đ u vào đáp ng nhu c u s n xu t, kinh doanh
Các doanh nghi p trong ngành, các doanh nghi p cung c p ph tr t p trung g n
nhau
H th ng v n chuy n, kho bãi, d ch v ph tr đáp ng nhu c u
3.2.10 S hài lòng c a nhà đ u t n c ngoài:
Am hi u nhu c u khách hàng là y u t quan tr ng đ tho mãn nhu c u c a h , gìn gi h ,
và t ng s l ng khách hàng lên cao h n trong t ng lai Vi c tho mãn nhu c u c a các nhà đ u t n c ngoài th ng không đ n gi n và d dàng vì mô hình kinh doanh và đ ng
c kinh doanh là khác nhau gi a các doanh nghi p Lý thuy t marketing cho th y chi phí
c a vi c thu hút m t khách hàng m i th ng cao h n chi phí đ c v khách hàng hi n t i
l p l i hành vi mua N u lý thuy t là đúng trong tr ng h p thu hút FDI thì các MNE đã có
m t t i m t đ a ph ng có nhi u kh n ng s m r ng d án t i đ a ph ng và m i g i các
Trang 31Nguy n ình Th (2010, tr.116) khi phân tích các thu c tính đ a ph ng c a t nh Ti n Giang tác đ ng đ n s hài lòng c a doanh nghi p (ch y u là doanh nghi p trong n c và
m t s doanh nghi p FDI) đã s d ng các thang đo th hi n m c đ hài lòng c a doanh nghi p thông qua các bi n quan sát: doanh nghi p ho t đ ng có hi u qu , doanh thu t ng
tr ng nh mong mu n, đ t l i nhu n nh ý mu n, ti p t c đ u t kinh doanh t i đ a
ph ng, gi i thi u đ a ph ng cho các công ty khác, r t hài lòng v vi c đ u t t i đ a
ph ng Các thang đo này th hi n s hài lòng c a khách hàng thông qua k t qu ho t
đ ng s n xu t kinh doanh và hành vi c a h , hoàn toàn phù h p v i nhà đ u t n c ngoài
Vì v y, nghiên c u s s d ng thang đo này đ đo l ng s hài lòng c a nhà đ u t n c
ngoài
Nh v y, s hài lòng c a nhà đ u t n c ngoài bao g m:
Doanh nghi p ho t đ ng có hi u qu t i Long An
Doanh thu t ng tr ng nh mong mu n
Doanh nghi p đ t l i nhu n nh ý mu n
Chúng tôi s ti p t c đ u t dài h n t i Long An
Chúng tôi s gi i thi u cho các nhà đ u t khác vào Long An
Nhìn chung, công ty chúng tôi r t hài lòng v vi c đ u t t i Long An
Trang 324.1 K t qu nghiên c u đ nh tính
B c nghiên c u đ nh tính đ c th c hi n nh m khám phá, tìm hi u quan đi m c a các
chuyên gia trong l nh v c đ u t tr c ti p n c ngoài đ a ph ng, m t s nhà đ u t
n c ngoài 19
N i dung ph ng v n đ c xây d ng trên c s các nhóm nhân t và thang
đo đã xây d ng Ph n 3 Chi ti t n i dung ph ng v n đ c th hi n t i Ph l c 4 K t qu
nghiên c u đ nh tính cho th y, v c b n khi l a ch n đ u t t i m t đ a ph ng, các y u
t đ c quan tâm xem xét v n t p trung vào các nhóm y u t đ u vào, nhóm y u t v h
th ng chính quy n và môi tr ng chính sách và nhóm y u t v th tr ng M t s ý ki n cho r ng c n b sung s d i dào v tài nguyên thiên nhiên nh là m t y u t nh h ng
đ n quy t đ nh đ u t c a doanh nghi p Bên c nh đó, m t s nh n đ nh c a các chuyên gia cho r ng các y u t v mô (chính sách t giá, lãi su t, l m phát ) c ng ít nhi u nh
h ng đ n vi c l a ch n đ u t , tuy nhiên nhìn c p đ đ a ph ng thì các y u t này
th c s ít tác đ ng a s ý ki n cho r ng h th ng k t c u h t ng phát tri n, s thu n ti n trong giao thông, v n chuy n (g n các c ng bi n, hàng không t i thành ph H Chí Minh)
là u th c a t nh Long An trong c nh tranh thu hút đ u t v i các đ a ph ng khác c
bi t, ch t l ng ph c v hành chính công và các chính sách minh b ch, rõ ràng c a t nh Long An đem l i s hài lòng cho nhà đ u t 20
Ngoài ra, có ý ki n đ ngh đi u ch nh thang đo s hài lòng c a nhà đ u t n c ngoài, theo đó n i dung “nhìn chung, công ty chúng tôi r t hài lòng khi đ u t Long An” là không c n thi t, vì 5 n i dung tr c đã th
hi n rõ m c đ hài lòng c a nhà đ u t
Trên c s k t qu nghiên c u đ nh tính, ph ng v n các chuyên gia và nhà đ u t n c
ngoài, nghiên c u đ xu t n i dung B ng h i đi u tra, kh o sát Các bi n quan sát (m c
h i) c a t ng nhóm y u t đ c đo l ng d i d ng thang đo Likert 5 đi m (theo đó 1
t ng ng v i hoàn toàn đ ng ý và 5 t ng ng v i hoàn toàn không đ ng ý v m t m c
19 Tác gi đã ti n hành ph ng v n tr c ti p 2 chuyên gia l nh v c đ u t tr c ti p n c ngoài: ông Tr n V nh
Thái – cán b Ban qu n lý các khu kinh t t nh Long An và ông Nguy n Thanh Nguyên – Tr ng phòng u
t thu c S K ho ch và u t t nh Long An; bên c nh đó đã trao đ i, ph ng v n đ i di n 3 doanh nghi p
FDI: Công ty TNHH Rau s ch S ng Sáng, Công ty TNHH LeLong VietNam, Công ty TNHH MTV Nissei
Electric Vietnam
20 Nh n đ nh này phù h p v i k t qu kh o sát, đánh giá v n ng l c c nh tranh c p t nh/thành n m 2011 do VNCI và VCCI th c hi n Theo đó t nh Long An đ c x p h ng 3/63 v tính minh b ch và ti p c n thông tin, h ng 7/63 v chi phí th i gian đ th c hi n các quy đ nh c a nhà n c, h ng 10/63 v chi phí không chính th c, Malesky và đ.t.g (2012)
Trang 33ho ch và u t và C c Th ng kê t nh Long An, hi n có 435 d án FDI đã đ ng ký đ u t
t i t nh Long An, tuy nhiên hi n ch có 254 doanh nghi p th c t đã đi vào ho t đ ng trên
đ a bàn t nh, v i t ng s v n đ ng ký là 3.452.993.486 USD V c c u ngành ngh , ch
y u t p trung vào các ngành công nghi p ch bi n (trên 90%), các ngành còn l i chi m t
tr ng th p (kho ng 10%), bao g m nông nghi p, kho bãi, s n xu t ph n m m, kinh doanh
h t ng, t v n, y t , gi i trí, xây d ng V i d ki n kh o sát 100% s doanh nghi p FDI trên đ a bàn t nh Long An, t ng s phi u đ c g i đi là 254 phi u, k t qu có 195 doanh nghi p ph n h i (đ t kho ng 76% trên c m u t ng th ) V c b n, v i 42 m c h i, s phi u trên ch a hoàn toàn đ t t l 5:1 (42x5=210 phi u), tuy nhiên nhìn chung v n ch p
nh n đ c M t s th ng kê mô t v k t qu kh o sát nh sau:
V qu c t ch c a các doanh nghi p: Các doanh nghi p đ c kh o sát có qu c t ch t 17
qu c gia, trong đó 5 qu c gia có nhi u doanh nghi p đ u t trên đ a bàn t nh Long An nh t
l n l t là ài Loan (43,1%), Hàn Qu c (16,9%), Trung Qu c (8,7%), Thái Lan (5,6%) và
Singapore (4%) K t qu kh o sát c ng cho th y chi m đa s v n là các qu c gia khu v c ông Á, và ông Nam Á, còn l i m t s ít doanh nghi p đ n t Châu Âu, Châu M , Châu
i D ng
V c c u ngành ngh : Chi m đa s là các doanh nghi p trong l nh v c công nghi p – xây
d ng (93%), còn l i s l ng doanh nghi p ho t đ ng trong l nh v c nông nghi p và d ch
v là r t th p
V th tr ng m c tiêu: các doanh nghi p FDI đ c kh o sát có th tr ng đ u ra ch cho
xu t kh u chi m 35%, trong khi s doanh nghi p có th tr ng m c tiêu là trong n c chi m 33%, còn l i 32% là các doanh nghi p v a xu t kh u v a tiêu th t i th tr ng n i
đ a
V quy mô doanh nghi p: s l ng doanh nghi p có s nhân viên t 1 đ n 100 là 25%, t
100 đ n 500 nhân viên là 49%, t 500 đ n 1000 nhân viên là 23%, s doanh nghi p có quy
mô trên 1000 chi m t l th p kho ng 3%
Trang 34có liên h l n nhau, t ng t nh tr ng h p c a nghiên c u này Vi c s d ng phân tích nhân t có th gi m b t s l ng các bi n thành m t s ít h n các nhân t c b n Trong nghiên c u này, phân tích nhân t đ c ti n hành b ng ph n m m SPSS phiên b n 16.0
Trang 35Theo Hoàng Tr ng và Chu Nguy n M ng Ng c (2008, tr.18), h s Cronbach’s Alpha là
m t phép ki m đ nh th ng kê v m c đ ch t ch mà các m c h i trong thang đo t ng quan v i nhau Ti n hành phân tích đ tin c y b ng h s Cronbach’s Alpha trên thang đo nhóm y u t đ u vào, nhóm y u t v ch t l ng h th ng chính quy n và môi tr ng chính sách, nhóm y u t th tr ng và nhóm y u t s hài lòng c a doanh nghi p, k t qu
K t qu phân tích đ tin c y cho th y đa s các nhóm y u t đ u có h s Cronbach’s
Alpha đ u l n h n 0,7, ch hai nhóm y u t (chính sách u đãi đ u t và th tr ng) có h
s Cronbach’s Alpha dao đ ng m c 0,66 đ n 0,69 Theo Hoàng Tr ng và Chu Nguy n
M ng Ng c (2008, tr.24), khi Cronbach’s Alpha t 0,7 đ n g n 0,8 là s d ng đ c, còn t 0,8 đ n g n 1 thì thang đo l ng t t Vì v y, k t qu trên cho th y thang đo s d ng trong nghiên c u có đ tin c y t ng đ i, đ c s đ phân tích nhân t b c ti p theo Bên
c nh đó, khi phân tích và tính toán h s Cronbach’s Alpha cho t ng nhóm y u t , m t s
m c h i đ c xem xét b ra do t ng quan th p v i các m c h i còn l i trong nhóm ó là
m c h i “H th ng tài chính, ngân hàng phát tri n”, m c h i “Chính sách thu c a đ a
Trang 36nhà cung c p linh ki n, v t t ph tr đáp ng nhu c u s n xu t, kinh doanh”
K t qu ki m đ nh Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) cho th y tr s KMO c a 33 bi n quan sát các y u t c a môi tr ng đ u t là 0,665 và tr s KMO c a 5 bi n quan sát v s hài lòng
c a nhà đ u t n c ngoài là 0,56, đ m b o yêu c u v s thích h p c a phân tích nhân t
21
K t qu phân tích nhân t cho th y, t 33 bi n quan sát đã trích đ c 6 bi n đ i di n
cho 6 nhóm y u t c a môi tr ng đ u t ó là (1) Nhóm y u t c s h t ng k thu t,
(2) Nhóm y u t ch t l ng nhân l c và h t ng giáo d c, (3) Nhóm y u t u đãi và tài
chính, (4) Nhóm y u t ch t l ng hành chính và pháp lu t, (5) Nhóm y u t th tr ng và
(6) Nhóm y u t c m ngành Bên c nh đó, 5 bi n quan sát đo l ng m c đ hài lòng trích
đ c 1 bi n đ i di n là s hài lòng c a nhà đ u t n c ngoài Theo Hoàng Tr ng và Chu
Nguy n M ng Ng c (2008, tr.34), khi phân tích nhân t s d ng ph ng pháp d a vào eigenvalue thì ch nh ng nhân t nào có eigenvalue l n h n 1 m i đ c gi l i trong mô hình phân tích K t qu phân tích cho th y các h s eigenvalue đ i di n cho ph n bi n thiên đ c gi i thích b i m i nhóm y u t đ u l n h n 1, do đó tho mãn yêu c u đ t ra Bên c nh đó, đ bi n thiên đ c gi i thích tích lu là 88,7% cho bi t 6 nhóm nhân t trên
gi i thích đ c x p x 89% bi n thiên các bi n quan sát i v i nhóm y u t s hài lòng
c a doanh nghi p FDI gi i thích đ c x p x 50% bi n thiên các bi n quan sát K t qu chi
th hi n đ c tr ng c a doanh nghi p c ng đ c đ a vào mô hình đ phân tích, bao g m quy mô doanh nghi p (doanh nghi p nh và v a hay doanh nghi p l n) và lo i hình doanh nghi p (thu c ngành công nghi p – xây d ng hay thu c ngành d ch v và nông nghi p) Chi ti t các bi n th hi n c th t i B ng 4.2
21 Kaiser-Meyer- Olkin (KMO) là ch s dùng đ xem xét s thích h p c a phân tích nhân t Tr s KMO t 0,5 đ n 1 là đi u ki n đ đ phân tích nhân t là thích h p, Hoàng Tr ng và Chu Nguy n M ng Ng c (2008,
tr.31)
Trang 37LABOUR Ch t l ng ngu n nhân
l c và h th ng giáo d c Giá tr trung bình 7 bi n quan sát v ch t l ng ngu n nhân l c và h t ng giáo d c c a đ a
ph ng
INCENT u đãi và tài chính Giá tr trung bình 7 bi n quan sát v chi phí vay
v n và nh ng u đãi thu , giá thuê m t b ng
c a đ a ph ng
GOV Ch t l ng hành chính
công và pháp lu t Giá tr trung bình 6 bi n quan sát v ch t l ng hành chính và pháp lu t
MARKET Y u t th tr ng Giá tr trung bình 2 bi n quan sát v ti m n ng
SCALE Quy mô doanh nghi p 0: N u doanh nghi p có d i 300 lao đ ng
1: N u doanh nghi p có trên 300 lao đ ng
KIND Lo i hình doanh nghi p 0: công nghi p – xây d ng
1: nông nghi p và d ch v
đ u t n c ngoài Giá tr trung bình 5 bi n quan sát v m c đ hài lòng c a nhà đ u t n c ngoài
C s lý thuy t và các nghiên c u tr c cho th y, ch t l ng các y u t c a môi tr ng
đ u t nh c s h t ng k thu t, ngu n nhân l c và h th ng giáo d c, chính sách u đãi
đ u t và h th ng tài chính, h th ng hành chính công và pháp lu t, ti m n ng th tr ng
và s hình thành c m ngành là nh ng y u t có nh h ng đ ng bi n v i s hài lòng c a nhà đ u t n c ngoài Khi ch t l ng c a t ng y u t trên đ c c i thi n, đáp ng nhu
c u ho t đ ng s n xu t kinh doanh thì s hài lòng c a nhà đ u t n c ngoài càng gia t ng
và ng c l i Vì v y trên c s 6 nhóm nhân t đã đ c trích b c phân tích nhân t , mô
hình nghiên c u và ti n hành h i quy đa bi n đ xu t nh Hình 4.3 v i các gi thuy t
t ng ng nh sau:
Gi thuy t H 1 : Ch t l ng và s s n có c a các y u t c s h t ng k thu t càng cao thì
m c đ hài lòng c a nhà đ u t n c ngoài càng cao