Luận văn thạc sĩ Một số giải pháp tăng cường năng lực cạnh tranh của công ty TNHH dầu thực vật Cái Lân

Các ho tăđ ng giá tr có th chia thành hai lo i chính: các ho tăđ ngăs ăc p và các ho tăđ ng h tr... Ti năthơnăc aăCôngătyălƠăCôngăTyăD uăTh căV tăMi năNamăthu căB ăL ngă th căvƠăTh căph

TR NGă I H C KINH T TP H CHÍ MINH

TR NGă I H C KINH T TP H CHÍ MINH

L ) CAM ĐOAN

Tôiăxinăcamăđoanăr ngăđơyălƠănghiênăc u c a tôi, có s h ng d n c a PGS, TS Nguy n Quang Thu và s h tr giúpăđ c a các Cán b , Công nhân viên Công ty TNHH DTV Cái Lân Các n i dung và k t qu trong nghiên c u này là trung th căvƠăch aăt ngăđ c ai công b trong b t c công trình nghiên

c u nào

TP.H Chí Minh, ngày 30 tháng 09 n m 2013

Nguy n Th Minh Hi u

Tôiăc ngăxinăg i l i c mă năđ năbanălƣnhăđ o Công ty TNHH DTV Cái Lân,

b năbè,ă đ ng nghi păvƠăgiaăđình đƣănhi tătìnhăgiúpăđ , chia s ki n th c, ý ki n trong su t quá trình th c hi n bài lu năv n

Trân tr ng c mă n!

TP H Chí Minh, ngày 30 tháng 09 n m 2013

Nguy n Th Minh Hi u

PH N M U 1

CH NGă1 C ăS LÝ THUY T V C NH TRANH 5

1.1 Khái ni m v c nh tranh 5

1.2 N ngăl c c nh tranh 6

1.3 Các y u t tácăđ ngăđ năn ngăl c c nh tranh c a doanh nghi p 8

1.3.1 Môiătr ngăbênătrongă(môiătr ng n i b ) 8

1.3.2 Môiătr ng bên ngoài 11

1.4 Cácămôăhìnhăphơnătích,ăđánhăgiáăn ngăl c c nh tranh c a doanh nghi p 14

1.4.1 Mô hình Michael Porter 14

1.4.2 Mô hình chu i giá tr 15

1.4.3 Mô hình phân tích c nh tranh d a trên ngu n l c 16

1.4.4 Mô hình Tài s n ậ Quá trình ậ Hi u qu (APP) 17

1.4.5 N ngăl c c nh tranh c a doanh nghi p thông qua s th a mãn c a khách hàng 18

1.4.6 Môăhìnhăđoăl ng s th a mãn c a khách hàng 19

1.4.7 Tóm t tăcácămôăhìnhăđ c s d ngăchoăđ tài nghiên c u 20

CH NGă2 PHÂN TÍCH CÁC Y U T NHăH NGă NăN NGăL C C NH TRANH C A CALOFIC 21

2.1 T ng quan v ngành d u th c v t Vi t Nam và Calofic 21

2.1.1 T ng quan v ngành d u th c v t Vi t Nam 21

2.1.2 Trìnhăđ công ngh s n xu t d u th c v t 24

2.2 T ng quan v Calofic 26

2.3 ánhăgiáăn ngăl c c nh tranh s n ph m c a Calofic thông qua s th a mãn c a khách hàng 28

2.3.1 Thi t k nghiên c u 28

2.3.2 K t qu nghiên c u 30

2.4 Phân tích chu i giá tr c a Calofic 35

2.4.1 Các ho tăđ ng ch y u 36

2.4.2 Các ho tăđ ng h tr 43

2.4.3 Chu i giá tr c aăCaloficătácăđ ngăđ năn ngăl c c nh tranh s n ph m c a công ty 52

2.5 ánhăgiáăcácăngu n l căbênătrongăvƠăxácăđ nh giá tr c t lõi c a Calofic 52

2.5.1 N ngăl c tài chính 53

2.5.2 Uyătínăth ngăhi u 54

2.5.3 Ngu n nhân l c 54

2.5.4 N ng su t s n xu t 54

2.5.5 N ngăl c c nh tranh s n ph m 55

2.5.6 Trìnhăđ t ch c qu n lý 55

2.5.7 M i quan h thân thi t v i khách hàng 55

2.5.8 Trìnhăđ khoa h c công ngh 56

2.5.9 C ăs h t ng, máy móc thi t b 56

CH NGă3 GI IăPHỄPăNÂNGăCAOăN NGăL C C NH TRANH C A CALOFIC 58

3.1 uăt ăc ăs v t ch t, nâng c pătrìnhăđ khoa h c công ngh 58

3.1.1 C i ti n và hoàn thi n dây chuy n s n xu t hi n t i 59

3.2 Th t ch t m i quan h v i khách hàng 60

3.3 Gi i pháp c ng c trìnhăđ t ch c qu n lý công nghi p 61

3.4 Gi i pháp c ng c và phát tri n ngu n nhân l c 62

3.4.1 Hoàn thi n h th ngăđánhăgiáănhơnăviên 62

3.4.2 Nhóm gi i pháp v đƠoăt o và tuy n d ng 63

3.4.3 Nhóm gi i pháp v chínhăsáchăđ i v iăng iălaoăđ ng 63

3.4.4 Kh ngăđ nhăv năhóaădoanhănghi p 64

3.5 Nhóm gi i pháp Phát tri n kinh doanh 65

3.5.1 Ho chăđ nh chi năl c 65

3.5.2 C i thi n chính sách giá 65

3.6 Nghiên c u gia nh p các th tr ng m i 66

K T LU N 68

TÀI LI U THAM KH O i

PH L C iv

Ph l c 1: Dàn bài ph ng v nătayăđôi iv

Ph l c 2: B ng câu h i kh oăsátăđ nhăl ng v

Ph l c 3: K t qu phân tích nhân t EFA viii

Ph l c 4: K t qu phơnătíchăđ tin c yăCronbach’săAlpha ix

Ph l c 5: K t qu phân tích trung bình v m căđ quan tr ng c a các nhân t xi

Ph l c 6: K t qu phân tích MDS (Multi-Dimensional Scaling) xii

Ph l c 7: T ng h p các bi n theoăMôăhìnhăđoăl ng s th a mãn c a khách hàng xiii

Ph l c 8: Top 15 nhà tr ng c l n nh t th gi i xiv

Ph l c 9: M căđ nh n bi tăth ngăhi u d uă n xiv

Ph l c 10: Gi i thích v các ch ng ch ch tăl ng xv

Ph l c 11: Ch s giáătiêuădùngăn mă2012ăvƠă7ăthángăđ uăn mă2013 xix

B ng 1-1: T ng h p m t s ngu n l c c a m t doanh nghi p 17

B ng 2-1: Các công ty con, công ty liên k t c a Vocarimex 22

B ng 2-2: Danh sách các doanh nghi p tiêu bi u trong Ngành DTV Vi t Nam 22

B ng 2-4: K t qu phân tích nhân t l n 1 31

B ng 2-5: K t qu phân tích nhân t cu i cùng 32

B ng 2-6: K t qu ki măđ nhăđ tin c yăCronbach’săAlpha 34

B ng 2-8: Tóm t tăđánhăgiáăcácăth ngăhi u thông qua bi uăđ đaăh ng 35

B ng 2-9:ăN ngăl c s n xu t c a các nhà máy d u tiêu bi u 36

B ng 2-10: T ng h p các ch ng ch ch tăl ng c a các nhà máy d u th c v t 38

B ng 2-11: K t qu kinh doanh c a c a các doanh nghi păDTVăquaăcácăn m 40

B ng 2-12: Th ph n 10 nhãn hi u d uă năhƠngăđ uăn mă2012 40

B ng 2-13: K t qu kinhădoanhăWilmarăInternationalăquaăcácăn m 44

B ng 2-14:ăC ăc u v n c đôngăT ng An 44

B ng 2-15: Phơnătíchăc ăc u T ng tài s n và T ng ngu n v n 45

B ng 2-16: Vòng quay kho n ph i thu c aăT ngăAnăquaăcácăn m 46

B ng 2-17: T ng h p các dòng s n ph măvƠăth ngăhi u chính trên th tr ng 50

B ng 2-18: Tóm t t chu i giá tr c a Calofic 52

B ng 2-19:ă ánhăgiáătácăđ ng c a các ngu n l căbênătrongăđ n chu i giá tr c a Calofic 53 B ng 2-20: B ngăđánhăgiáăcácăngu n l c c a Calofic 56

Hình 1-1: Các y u t c aămôiătr ngăv ămô 11

Hình 1-2: Mô hình 5 áp l c c nh tranh c a Michael Porter 11

Hình 1-3: Mô hình chu i giá tr c a Michael E.Porter 16

Hình 1-4: Mô hình tài s n ậ quá trình ậ hi u qu 17

Hình 1-5: Mô hình 6 y u t c nh tranh thông qua s th a mãn c a khách hàng 19

Hình 2-1: Th ph n ngành d u th c v tăquaăcácăn m 23

Hình 2-2:ă nh v ch tăl ng và giá bán s n ph m d uă nătrênăth tr ng 23

Hình 2-4: Quy trình công ngh tinh luy n d u th c v t 25

Hình 2-5: Các nhãn hi u d uă năchínhăc a Calofic 27

Hình 2-6: Logo công ty TNHH DTV Cái Lân 27

Hình 2-7:ă th đaăh ng 34

Hình 2-8:ăS ăđ t ch c Calofic 49

CP: C ph n

DTV: D u th c v t

TNHH: Trách nhi m h u h n

P( N M Đ U

1 S c n thi t c a đ tài

Ngày nay, các s n ph m d u th c v tăngƠyăcƠngăđ c s d ng r ngărƣiătrongăđ i

s ngătiêuădùngăvƠătrongăcácăl nhăv c công nghi p khác S n ph m d u th c v t ph c

v cho ngành công nghi p th c ph m, m ph m,ăd c ph m, công nghi p n ng, công nghi p hàng không và góp ph n nâng cao s c kh e c ngăđ ngăc ngănh ăt o v đ p choăconăng i Riêng v công nghi p th c ph m,ăloƠiăng i c a th gi iăv năminhăđƣă

d n d n chuy n t năm đ ng v t sang d u th c v t v iăl ng cholesterol r t th p cùng v i nhi u acid béo không no d đ căđ ng hóa r t có l i cho s c kh e Có th nói, hi n nay và cho th k sau, d u th c v t là ngành công nghi p có v trí r t quan

tr ng ph c v cho c ngăđ ngăvƠăđ i s ng ti n nghi cao c aăconăng i

S n ph m d u th c v t có m t vai trò quan tr ng nh ă v y, cho nên vi c đ y

m nh t căđ t ngătr ng ngành d u th c v t có m tăỦăngh aătoăl n, chu n b cho s phát tri năđ tăn c th k 21 Trong s phát tri n y, ngành d u th c v t có v trí ngày càng quan tr ng và ch c ch n ph c v t tăh năchoăn n kinh t Vi t Nam

Trong n n kinh t th tr ng, c nh tranh là m t v năđ quan tr ng mang tính ch t quy tăđ nhăđ i v i s t n t i và phát tri n c a b t k doanh nghi p nào C nh tranh

c ngălƠăv năđ đ tăraăth ng xuyên cho các nhà qu n tr trong quá trình lèo lái con thuy n doanh nghi pă đ b n thành công L ch s kinh t đƣă ch ngă minhă đi uă đó,ăchúngă taă đƣă t ng ch ng ki n nh ng v phá s n c a nhi u doanh nghi p,ă đ ng th i

c ngăch ng ki n nh ng s l n m nh không ng ng c a các doanh nghi p khác T i sao

l i có nh ng s khácănhauănh ăv y? V năđ n m ch n ngăl c c nh tranh c a t ng doanh nghi p là khác nhau, doanh nghi p mu n t n t i và phát tri n ph iă th ng xuyênăt ngăc ng kh n ngăc nhătranh,ăđóălƠăm t t t y u

Bên c nhăđó,ăTheoăThôngăt ă161/2011/TT-BTC có hi u l c thi hành k t ngày 01/01/2012 ban hành Bi u thu nh p kh uă uăđƣiăđ c bi t c a Vi tăNamăđ th c hi n

Hi păđ nhăTh ngăm iăhƠngăhoáăASEANăgiaiăđo n 2012 ậ 2014,ătrongăđóăthu nh p

kh u c a h u h t các m t hàng d u b ng 0% Theo Bi u thu nh p kh uă uăđƣiăđ c

bi t c a Vi tăNamăđ th c hi n Hi păđ nh v ch ngătrìnhă uăđƣiăthu quan có hi u

l c chung (CEPT) c aăcácăn căASEANăgiaiăđo n 2008 ậ 2013, kho ng chênh l ch thu nh p kh u gi a d u thô (3%) và d u tinh luy n (5%) có th bùăđ p chi phí s n

xu t, giúp giá thành s n xu tătrongăn c c nhătranhăđ c v i s n ph m cùng lo i ngo i

nh p Tuy nhiên, v i Bi u thu nh p kh uă uăđƣiăđ c bi t c a Vi tăNamăđ th c hi n

Hi păđ nhăTh ngăm iăhƠngăhoáăASEANăgiaiăđo n 2012 ậ 2014 có m c thu chung 0% cho c d u thô và d u tinh luy n, doanh nghi p trongăn c không còn ngu n bù

kh u hao thi t b đƣăđ uăt ăvƠăchiăphíăs n xu t Kh n ngăđìnhătr s n xu t, lãng phí

đ uăt ălƠăkhóătránhăkh i Các doanh nghi p ch đ năthu năth ngăm i,ăkhôngăcóăđ uăt ă

s n xu t s ti n hành nh p kh u d u th c v t thành ph m Giá thành c a h s th p

h năcácădoanhănghi p s n xu t vì không ph iăđ uăt ăthi t b ,ănhƠăx ng, s t o ra s c

c nh tranh m nh m và th tr ng c a các doanh nghi p trongăn c s b thu h p.ă óălƠăch aăk vi c nh p kh u d u th c v tătrƠnălanăc ngăgơyăkhóăkh năchoăvi c ki m soát

ch tăl ng hàng hóa v y u t v sinh an toàn th c ph m

Nơngăcaoăn ngăl c c nh tranh c a Công ty TNHH DTV Cái Lân (sauăđơyăg i t t

là Calofic) trong b i c nh h i nh p là m t trong nh ng m c tiêu hƠngăđ u c a doanh nghi p hi n nay th c hi n m cătiêuătrên,ăđòiăh i doanh nghi p c n xácăđ nh v trí

và l i th c nhătranhătrongăđóăbaoăg m chú tr ng xây d ngăth ngăhi u thông qua vi c nâng cao ch tăl ng s n ph m,ăđaăd ng hoá m u mã và phát tri n h th ng phân ph i

s n ph măđ nătayăng i tiêu dùng v i chi phí th p

Xu t phát t th c ti năđó,ătácăgi đƣăch năđ tài nghiên c uă“M t s gi i pháp nâng cao n ng l c c nh tranh c a Công Ty TNHH DTV Cái Lân”ănh m m c tiêu xác

đ nh v trí và nh ng l i th c nh tranh c a doanh nghi p t đóăcóănh ng chi năl c phù h p nh m nâng cao v trí c a công ty trên th tr ng

2 M c tiêu nghiên c u

Nghiên c u này nh m m c tiêu:

1 Xácăđ nh các y u t c u thành n ngăl c c nh tranh c a Calofic

2 xu t các gi i pháp nh m nâng cao n ngăl c c nh tranh c a Calofic

Nghiên c u đ c th c hi n b ngăph ngăpháp nghiên c uăđ nh tính và nghiên

c uăđ nhăl ng k t h p nh m gi i thích các y u t c uăthƠnhănênăn ngăl c c nh tranh

 D li u th ng kê do Calofic cung c p

 D li u v ngành D u th c v t Vi t Nam, thông tin v Calofic vƠăcácăđ i

th trong ngành thông qua các t p chí, báo cáo chuyên ngành, t ng k t ngƠnh,ăcácăniênăgiám,ăbáoăđƠi,ăwebsiteăliênăquanầ

 Các d li uăkhácăliênăquanăđ n v năđ nghiên c u

D li u s c p: d li u thu th păđ c t b ngăđi uătraăng i tiêu dùng v s n

ph m d u th c v t c aăcácăcôngăty:ăCalofic,ăT ng An, Golden Hope Nhà Bè và D u

th c Tân Bình

5 K t c u c a lu n văn

Lu năv năbaoăg m các n iădungăchínhănh ăsau:

Ph n m đ u: trình bày khái quát v s c n thi t c aăđ tài, m c tiêu nghiên

c u,ăph ngăpháp,ăđ iăt ng và ph m vi nghiên c u

Ch ngă1:ă C ăs lý thuy t v c nh tranh: trình bày tóm t t các lý thuy t

đ c s d ng đ làm c s cho phân tích đ nh tính và xây d ng thang đo cho

nghiên c u đ nh l ng

Ch ngă 2:ă Phân tích các y u t nhă h ngă đ nă n ng l c c nh tranh c a

Calofic: ti n hành phân tích, nghiên c u và xác đ nh các y u t c u thành lên

n ng l c c nh tranh c a Calofic

Ch ngă3:ă xu t các gi i pháp nh mănơngăcaoăn ngăl c c nh tranh c a

Calofic: các gi i pháp đ c đ ra d a trên vi c phát huy các ngu n l c c t

lõi và kh c ph c c ng nh c i thi n các ngu n l c thông th ng và y u

K t lu n

Tài li u tham kh o

C( NG C S LÝ T(UY T V C N( TRAN(

1.1 Khái ni m v c nh tranh

Hi n nay, có r t nhi u nhà nghiên c uăđ aăraăcácăkháiăni m v c nh tranh trong khoa h c kinh t nhi u c păđ khácănhau.ăCácăquanăđi mătuyăkhácănhauănh ngăt u trung l i,ăđ u th a nh n r ng c nhătranhătrongăl nhăv c kinh t ch th c s xu t hi n và

t n t iăđúngăngh aătrongăn n kinh t th tr ng,ăn iămƠăc nhătranhăcóăỦăngh aăquană

tr ng trong s v năđ ng và phát tri n c a n n kinh t

Theoă i t đi n Ti ng Vi t c a Nguy nă Nh ă ụă (1999, trang 259)ă thìă “C nh tranh là s tranh đua gi a nh ng cá nhân, t p th có ch c n ng nh nhau, nh m

giành ph n h n, ph n th ng v mình” Ngh aălƠăganhăđuaăđ u tranh gi aăcácăđ i th có

chung m căđíchăđ đ t v trí cao nh t

Theo K Marx: "C nh tranh là s ganh đua, đ u tranh gay g t gi a các nhà t

b n nh m giành gi t nh ng đi u ki n thu n l i trong s n xu t và tiêu dùng hàng hóa

đ thu đ c l i nhu n siêu ng ch" Nghiên c u sâu v s n xu tăhƠngăhóaăt ăb n ch

ngh aăvƠăc nhătranhăt ăb n ch ngh aăMarxăđƣăphátăhi n ra quy lu tăc ăb n c a c nh tranhăt ăb n ch ngh aălƠăquyălu tăđi u ch nh t su t l i nhu n bình quân vƠăquaăđóăhình thành nên h th ng giá c th tr ng Quy lu t này d a trên nh ng chênh l ch

gi a giá c , chi phí s n xu t và kh n ngă cóă th bán hàng hoáă d i giá tr c a nó

nh ngăv năthuăđ c l i nhu n

Hai nhà kinh t h c M P.A Samuelson và W.D.Nordhaus trong cu n “Kinh t

h c” (1997, trang 687) đƣăchoăr ng: “C nh tranh (Competition) là s kình đ ch gi a

các doanh nghi p c nh tranh v i nhau đ giành khách hàng ho c th tr ng” Hai tác

gi này cho r ng c nhă tranhă đ ngă ngh aă v i c nh tranh hoàn h o (Perfect Competition)

T nh ngăđ nhăngh aăvƠăcác cách hi u không gi ng nhau trên có th rút ra các

đi m h i t chungă sauă đơy:ă c nh tranh là c g ng nh m giành l y ph nă h n, ph n

th ng v mìnhătrongămôiătr ng c nh tranh vƠăđ có c nh tranh ph iăcóăcácăđi u ki n tiên quy t sau:

M t là, ph i có nhi u ch th cùng nhau tham gia c nhătranh:ăđó là các ch th có cùng các m căđích,ăm c tiêu và k t qu ph i giành gi t, t c là ph i có m tăđ iăt ng

mà ch th cùng h ngăđ n chi măđo t Trong n n kinh t , v i ch th c nh tranh bên bán,ăđóălƠăcácălo i s n ph măt ng t có cùng m căđíchăph c v m t lo i nhu c u c a khách hàng mà các ch th tham gia c nhătranhăđ u có th lƠmăraăvƠăđ căng i mua

ch p nh n Còn v i các ch th c nh tranh bên mua là giành gi t đ mua đ c các s n

hi n có l iăh năc đ i v iăng i mua

Ba là, c nh tranh có th di n ra trong m t kho ng th i gian không c đ nh ho c

ng n (t ng v vi c) ho c dài (trong su t quá trình t n t i và ho tăđ ng c a m i ch th tham gia c nh tranh) S c nh tranh có th di n ra trong kho ng th i gian không nh t

đ nh ho c h p (m t t ch c, m tăđ aăph ng,ăm t ngành) ho c r ng (m tăn c, gi a các n c)

1.2 Năng l c c nh tranh

T ngăt nh ăcácăkháiăni m v c nh tranh, khoa h c kinh t hi n nay v năch aă

th điăđ n th ng nh t cho khái ni m v N ngăl c c nh tranh

Theoă i t đi n Ti ng Vi t c a Nguy năNh ăụ (1999, trang 1172) thì:ă“N ng

l c c nh tranh là kh n ng m t doanh nghi p giành th ng l i trong cu c c nh tranh

đ tiêu th hàng hóa cùng lo i trên th tr ng” Còn theo t đi n Thu t ng kinh t

h c c a Nguy n H u Qu nh (2001, trang 349) thì:ă“N ng l c c nh tranh là kh n ng

giành đ c th ph n l n h n tr c các đ i th c nh tranh trên th tr ng k c giành

l y m t ph n hay toàn b th ph n c a đ ng nghi p”

Theo Michael Porter (1980),ăn ngăl c c nh tranh là kh n ngăsáng t o ra nh ng

s n ph m có quy trình công ngh đ căđáoăđ t o ra giá tr giaăt ngăcao,ăphùăh p v i nhu c u khách hàng, có chi phí th p,ăn ngăsu t cao nh măt ngăl i nhu n

Còn theo Nguy n H u Th ng (2008, trang 29)ă thìă “N ng l c c nh tranh c a

doanh nghi p là kh n ng duy trì và nâng cao l i th c nh tranh trong vi c tiêu th

s n ph m, m r ng m ng l i tiêu th , thu hút và s d ng có hi u qu các y u t s n

xu t nh m đ t l i ích kinh t cao và b n v ng”

Nh ăv y,ăquanăđi m v N ngăl c c nhătranhăchoăđ n nay v năch aăđ c hi u

m t cách th ng nh t tuy nhiên v n có th đúc k t l i là: n ngăl c c nhătranhăđ c c u thành b i các y u t : kh n ngăkhaiăthác,ăhuyăđ ng và s d ng ngu n l c l n các y u

t khách quan m t cách hi u qu đ t oăraăn ngăsu t và ch tăl ngăcaoăh năđ i th

c nh tranh, t đóăt o nên v th c nh tranh c a mình trên th tr ngăđ chi măl nhăth

ph n l n, l i nhu năcaoănh ngăv năđ m b oăđ c tính năđ nh và b n v ng

Theo Micheal Porter (1980), n ngăl c c nh tranh hi n t iăđ c chia thành b n

c păđ nh ăsau:ă

N ng l c c nh tranh c a s n ph m: là kh n ngăs n ph măđóăbánăđ c nhanh

v i giá t t khi có nhi uăng i cùng bán lo i s n ph măđóătrênăth tr ng.ăN ngă

l c c nh tranh c a s n ph m ph thu c vào ch tăl ng, giá c , t căđ cung c p,

d ch v điăkèm,ăth ngăhi u, qu ng cáo, uy tín c aăng i bán, chính sách h u mƣi,ầ

N ng l c c nh tranh c a doanh nghi p: là kh n ngădoanhănghi p t oăraăđ c

l i th c nhătranh,ăcóăn ngăsu t và ch tăl ng s n ph măcaoăh năc aăđ i th , chi măl nhăth ph n l n, t o ra thu nh p và l i nhu năcaoăđ t n t i và phát tri n

b n v ng

N ng l c c nh tranh c a ngành: là kh n ngăngƠnhăphátăhuyăđ c nh ng l i

th c nhătranhăvƠăcóăn ngăsu tăsoăsánhăcaoăh năgi a các ngành cùng lo i

N ng l c c nh tranh c a qu c gia:ălƠăn ngăl c c a n n kinh t qu c dân nh m

đ tăđ c và duy trì m căt ngătr ng caoătrênăc ăs các chính sách, th ch và cácăđ cătr ngăkinhăt , xã h iăkhác.ăN ngăl c c nh tranh qu c gia có th hi u là

vi c xây d ng m tămôiătr ng c nh tranh kinh t chung,ăđ m b o có hi u qu phân b ngu n l c,ăđ đ t và duy trì m căt ngătr ngăcao,ăđ m b o cho n n kinh t phát tri n b n v ng

Tuyăn ngăl c c nh tranh có th nhi u c păđ khácănhauănh ngăchúngăl i có m i

t ngăquanăvƠăph thu c l n nhau Vì v y,ăkhiăxemăxétăđánhăgiáăn ngăl c c nh tranh

đ đ aăraăgi i pháp nh mănơngăcaoăn ngăl c c nh tranh c a m t doanh nghi p, c n

ph i xem xét nó trong m iăt ngătácăv i các ch nh th khác

1.3 Các y u t tác đ ng đ n năng l c c nh tranh c a doanh nghi p

1.3.1 Môi tr ng bên trong môi tr ng n i b

Môiă tr ng bên trong c a doanh nghi p bao g m các ho t đ ng: qu n tr , tài chính, k toán, s n xu t, kinh doanh, tác nghi p, nghiên c u và phát tri n (R&D), marketing, h th ng thông tin doanh nghi pầ Ð t n t i và phát tri n, các doanh nghi p c n ph i phân tích k l ngămôiătr ng bên trong c a doanh nghi p nh m xác

đ nh rõ nh ngăđi m m nh,ăđi m y u c a doanh nghi p mình, t đóădoanhănghi p c n

có bi năphápăđ c i t ,ăthayăđ i nh ng y u t tácăđ ng x uăđ n doanh nghi p, phát huy

nh ngăđi m m nhăđ đ tăđ c l i th c nh tranh t iăđa

Có th tóm t t m t s y u t c aămôiătr ng bên trong c uăthƠnhăn ngăl c c nh tranh c a doanh nghi pănh ăsau:

Trình đ t ch c qu n lý c a doanh nghi p: t ch c qu n lý t tătr c h t là áp

d ngă ph ngă phápă qu n lý hi nă đ iă đƣă đ c nhi uă n c áp d ngă thƠnhă côngă nh ă

ph ngăphápăqu n lý theo tình hu ng, qu n lý theo ti p c n quá trình và ti p c n h

th ng, qu n lý theo ch tăl ngănh ăISOă9000,ăISOă14000 B n thân doanh nghi p ph i

t tìm ki măvƠăđƠoăt o cán b qu n lý cho chính mình

Ti p theo là y u t ngu n l c c a doanh nghi p bao g m ngu n nhân l c, ngu n

v năvƠătrìnhăđ khoa h c công ngh Ngu n nhân l c là m t ngu n l c r t quan tr ng vìănóăđ m b o ngu n sáng t o trong m i t ch c.ăTrìnhăđ ngu n nhân l c th hi n trìnhăđ qu n lý c a các c pălƣnhăđ o,ătrìnhăđ chuyên môn c a cán b công nhân viên, trìnhă đ t ă t ngă v nă hoáă c a m i thành viên trong doanh nghi p.ă Trìnhă đ ngu n nhân l c cao s t o ra các s n ph măcóăhƠmăl ng ch t xám cao, th hi n trong k t c u

k ăthu t c a s n ph m, m u mã, ch tăl ng và t đóăuyătín,ădanhăti ng c a s n ph m

s ngƠyăcƠngăt ng,ădoanhănghi p s t oăđ c v trí v ng ch c c a mình trênăth ngă

tr ngăvƠătrongălòngăcôngăchúng,ăh ng t i s phát tri n b n v ng Bên c nh ngu n nhân l c, v n là m t ngu n l c liên quan tr c ti p t iăn ngăl c c nh tranh c a doanh nghi p M t doanh nghi păcóăn ngăl c c nh tranh cao là doanh nghi p có ngu n v n

d iădƠo,ăluônăđ m b oăhuyăđ ngăđ c v n trong nh ngăđi u ki n c n thi t, có ngu n

v năhuyăđ ng h p lý, có k ho ch s d ng v n hi u qu đ phát tri n l i nhu n và ph i

h chă toánă cácă chiă phíă rõă rƠngă đ xácă đ nhă đ c hi u qu chính xác N u không có ngu n v n d i dào thì h n ch r t l n t i k t qu ho tăđ ng c a doanh nghi pănh ăh n

ch vi c s d ng công ngh hi năđ i, h n ch vi căđƠoăt oănơngăcaoătrìnhăđ cán b và nhân viên, h n ch tri n khai nghiên c u, ng d ng, nghiên c u th tr ng, h n ch

hi năđ i hoá h th ng t ch c qu n lý Trong th c t không có doanh nghi p nào có

th t cóăđ v năđ tri n khai t t c các m t trong ho tăđ ng s n xu t kinh doanh c a mình Vì v y,ăđi u quan tr ng nh t là doanh nghi p có k ho chăhuyăđ ng v n phù

h p và ph i có chi năl căđaăd ng hóa ngu n cung v n

M t ngu n l c n a th hi năn ngăl c c nh tranh c a doanh nghi p là trình đ

công ngh Công ngh lƠăph ngăpháp, là bí m t, là công th c t o ra s n ph m.ă có

n ngăl c c nh tranh doanh nghi p ph iăđ c trang b b ng công ngh hi năđ i Công ngh hi năđ i là công ngh s d ng ít nhân l c, th i gian t o ra s n ph m ng n, tiêu haoăn ngăl ng và nguyên li u th p,ăn ngăsu t cao, tính linh ho t cao, ch tăl ng s n

ph m t t, ít gây ô nhi mămôiătr ng S d ng công ngh hi năđ i giúp doanh nghi p

t ngăn ngăsu tălaoăđ ng, gi m giá thành, ch tăl ng s n ph m,ădoăđóălƠmăchoăn ngăl c

c nh tranh c a s n ph măt ng.ăDoanhănghi p c n l a ch n công ngh thích h p, n m

b tăđ c chu kì s ng c a công ngh , th i gian hoàn v n c a công ngh ph i ng n,ăđƠoă

t oăđ iăng ănhơnăviênăcóăđ trìnhăđ đ đi u khi n và ki m soát công ngh nh m phát huy t iăđaăn ngăsu t thi t k c a công ngh

Y u t ti p theo c uăthƠnhăn ngăl c c nh tranh c a doanh nghi p là n ng l c

c nh tranh c a s n ph m.ăN ngăl c c nh tranh c a s n ph m là kh n ngăs n ph măđóăbánă đ c nhi u và nhanh chóng trên th tr ng có s n ph mă t ngă t Nó b nh

h ng b i các y u t : ch tăl ng, giá c s n ph m, th i gian cung c p, d ch v điăkèm,ă

đi u ki n mua bán, danh ti ng và uy tín Khi l p k ho ch s n xu t kinh doanh c a mình, doanh nghi p c n nh năđ nhăđ yăđ v các m căđ c a s n ph m M căc ăb n

nh t là l i ích c t lõi, chính là d ch v hay l iăíchăc ăb n mà khách hàng th c s mua Doanh nghi p ph i bi n l i ích c t lõi thành s n ph m chung m căđ ti p theo, doanh nghi p chu n b m t s n ph mămongăđ i, t c là t p h p nh ng thu c tính và

đi u ki nămƠăng iămuaăth ngămongăđ i và ch p thu n khi h mua s n ph măđó.ăSauăđóădoanhănghi p chu n b m t s n ph m hoàn thi n thêm v i nh ng d ch v và ích l i

ph thêm làm cho s n ph m khác v i s n ph m c aăđ i th c nh tranh

Y u t không kém ph n quan tr ngăđó là kh n ng liên k t v h p tác v i doanh

nghi p khác và h i nh p kinh t qu c t M t doanh nghi p t n t i trong m i liên h nhi u chi u v iă cácă đ iă t ng h uă quană trongă môiă tr ng kinh doanh Trong kinh doanhăth ng xu t hi n nhu c u liên k t và h p tác gi a nhi uăđ i tác v i nhau làm

t ngăkh n ngăc nh tranh Kh n ngăliênăk t và h p tác c a doanh nghi p th hi n

vi c nh n bi tăcácăc ăh i kinh doanh m i, l a ch năđúngăđ i tác liên minh và kh n ngă

v n hành liên minh m t cách có k t qu vƠăđ t hi u qu cao,ăđ tăđ c các m cătiêuăđ t

ra Kh n ngăliênăk t và h pătácăc ngăth hi n s linh ho t c a doanh nghi p trong

vi c ch đ ng n m b tăcácăc ăh iăkinhădoanhătrênăth ngătr ng N u doanh nghi p không th ho c ít có kh n ngăliênăminhăh p tác v iăcácăđ i tác khác thì s b qua nhi uăc ăh i kinh doanh và n uăc ăh iăđóăđ căđ i th c nh tranh n măđ c thì nó s

tr thƠnhănguyăc ăv i doanh nghi p

Ngoài ra c n k đ n y u t n ng su t s n xu t kinh doanh.ă N ngă su t có liên

quanăđ n vi c s d ng toàn b tài nguyên không ch bao g m v năđ ch tăl ng, chi phí giao hàng mà còn bao g m c nh ng v năđ r ngăh nănh ălƠăv năđ môiătr ng, xã

h iầă

Cu i cùng c n k đ năđóălƠăy u t uy tín, th ng hi u c a doanh nghi păđ c

hình thành trong c m t quá trình ph nă đ uă lơuă dƠi,ă kiênă trìă theoă đu i m c tiêu và chi nă l că đúngă đ n.ă Th ngă hi uă tr c h tă đ c xây d ng b ngă conă đ ng ch t

l ng: ch tăl ng c a h th ng qu n lý, c a t ngăconăng i trong doanh nghi p, ch t

l ng s n ph m doanh nghi p s n xu t cung c p cho th tr ng.ă Th ngă hi u c a doanh nghi p còn đ c xây d ng b ng s đóngă gópă c a doanh nghi p vào s phát tri n b n v ng c a n n kinh t xã h i, c a các d ch v điăkèmăv i s n ph m, c a ho t

đ ng Marketing và qu ng cáo trung th c N u s n ph m hay d ch v c a doanh nghi p cóăth ngăhi u m nh s kích thíchăng iămuaănhanhăchóngăđiăđ n quy tăđ nh mua,

nh đóămƠăth ph n c a doanh nghi păgiaăt ng.ăNh ngăđánhăgiáăth ngăhi u không ch

s l ngăcácăth ngăhi u m nh doanh nghi păđangăcóămƠăquanătr ng ph iăđánhăgiáă

đ c kh n ngăphátătri n c aăth ngăhi u Kh n ngăđóăchoăth y s thành công c a doanh nghi pătrongăt ngălai.ăCácăch tiêuănh ăchiăphíăchoăho tăđ ng phát tri năth ngă

hi u, s l ngăth ngăhi u m nh hi n có, m căđ n i ti ngăvƠăđ că aăchu ng c a

th ngăhi u so sánh v i các ch tiêuăt ngă ng c aăđ i th c nh tranh có th s d ng

đ phân tích kh n ngăc nh tranh c a doanh nghi p

1.3.2 Môi tr ng bên ngoài

1.3.2.1 Môi tr ng vĩ mô

Tácăđ ng c aămôiătr ngăv ămôăđ n doanh nghi păđ c mô t theo mô hình sau:

(Ngu n: Theo Michael Porter - Competitive Strategy, 1980)

Hình 1-1: Các y u t c aămôiătr ngăv ămô

Khi nghiên c uătácăđ ng c aămôiătr ngăv ămôăđ n ho tăđ ng c a doanh nghi p, các nhà qu nălỦăđƣăđúcăk t ra các k t lu nănh ăsau:ă(1)ăm t xu th c a m iătr ng có

th tácăđ ng khác nhau t i các ngành công nghi p; (2) nhăh ng c a nh ngăthayăđ i trongămôiătr ng có th hoƠnătoƠnăkhácănhauăđ i v i t ng doanh nghi p,ăcácătácăđ ng

ph thu c r t nhi u vào vai trò, kh n ngăc a doanh nghi p; (3) không ph i m i thay

đ i c aămôiătr ngănƠoăc ngăđ u nhăh ngăđ n ho tăđ ng c a doanh nghi p

1.3.2.2 Môi tr ng vi mô môi tr ng ngành

Theoăgiáoăs ăMichaelăE.Porterămôiătr ng c nh tranh ngành bao g m 5 y u t c ă

b n sau:

(Ngu n: Theo Michael Porter - The Five Competitive Forces That Shape Strategy– 2008)

Hình 1-2: Mô hình 5 áp l c c nh tranh c a Michael Porter

(a) Nguy c xâm nh p t các đ i th ti m năng Nguyăc ăxơmănh p vào m t ngành ph thu c vào các rào c n xâm nh p th hi n qua các ph n ng c aăcácăđ i th c nh tranh hi n th iămƠăcácăđ i th m i có th d đoán.ăN u các rào c n hay có s tr đ aăquy t li t c a các nhà c nh tranh hi n h u đangăquy t tâm phòng th thì kh n ngăxơmănh p c aăcácăđ i th m i r t th p

Theo Michael Porter, có 6 ngu n rào c n xâm nh p ch y u,ăđóălƠ: l i th kinh t theo quy mô, s khác bi t c a s n ph m,ăcácăđòiăh i v v n, chi phí chuy năđ i, kh

n ngăti p c n v i kênh phân ph i và nh ng b t l i v chiăphíăkhôngăliênăquanăđ n quy mô

(b) Áp l c c nh tranh c a các đ i th hi n t i trong ngành Trong mô hình kinh t truy n th ng, s c nh tranh gi a các doanh nghi p trong

n i b ngành s làm cho l i nhu n c n biên ngày càng gi m d n, t c giá bán ch đ bù

đ p các chi phí s n xu tăkinhădoanh.ăNh ngăth c ti n, c nh tranh không bao gi là hoàn h o và các doanh nghi p không ph i s tr thành nh ng nhà ra quy tăđ nh giá

m t cách th đ ngăvƠăđ năgi n Trái l i các doanh nghi p s ph i c xây d ng và khai thác m t hay m t s l i th so v iăđ i th c nhătranh.ăC ngăđ c nh tranh gi a các doanh nghi p là khác nhau gi a các ngành kinh doanh và các nhà phân tích và nhà

ho chăđ nh chi năl c c n ph iăquanătơmăđ n các s khác bi t này

Tính ch tăvƠăc ngăđ c a cu c c nh tranh gi a các công ty hi n t i trong ngành

ph thu c vào các y u t : s l ngă cácă đ i th c nhă tranhă đôngă đúc;ă t că đ t ngă

tr ng c a ngành; chi phí c đ nhăvƠăchiăphíăl uăkhoăcao;ăs nghèo nàn v tính khác

bi t c a s n ph m và các chi phí chuy năđ i; ngƠnhăcóăn ngăl căd ăth a; tínhăđaăd ng

c a ngành; s tham gia vào ngành cao và các rào c n rút lui đ ra chi năl c c nh tranh h p lý, doanh nghi p c n phân tích t ngăđ i th đ hi uăđ c th c l c và d đoánăchi năl c c nh tranh c a các đ i th đó

theoă đu i các l i th v t tr iă h nă soă v iă đ i th c nh tranh, m t doanh nghi p có th l a ch n m t hay m t s ph ngăth c c nhătranhăsau:ăThayăđ iăgiáăđ

đ t l i th c nh tranh t m th i;ăT ngăc ng khác bi t hóa s n b ng cách c i ti n tính

n ngăc a s n ph m ho c ng d ng các ti n b m i trong quy trình s n xu t; S d ng

m t cách sáng t o các kênh phân ph i; Khai thác các m i quan h v i các nhà cung

c păđ th c hi n các yêu c u m i t o ra s khác bi t trong s n ph m, nâng cao ch t

l ng s n ph m ho c gi măchiăphíăđ u vào

(c) Áp l c t các s n ph m thay th Trong mô hình c a Porter, các s n ph m thay th mu nănóiăđ n các s n ph m t cácăngƠnhăkhác.ă i v i các nhà kinh t h c,ănguyăc ăc a s thay th xu t hi n khi nhu c u v m t s n ph m b tácăđ ng b i nh ngăthayăđ i v giá c a s n ph m thay th

co giãn giá c a m t s n ph m b tácăđ ng b i s n ph m thay th ; s thay th càng

đ năgi n thì nhu c u càng tr nên co giãn vì khách hàng có nhi u s l a ch năh n

S n ph m thay th ph thu c vào kh n ngăt ngăgiáăc a doanh nghi p trong m t ngành S c nh tranh gây ra b i nguyăc ăthayăth là do các s n ph m thu c các ngành khác.ăTrongăkhiănguyăc ăc a s n ph m thay th th ngătácăđ ng vào ngành kinh doanh thông qua c nh tranh giá c , tuy nhiên có th cóănguyăc ăthayăth t các ngu n khác Các s n ph m thay th h n ch m c l i nhu n ti măn ngăc a m t ngành b ng cáchăđ t m tăng ng t iăđaăchoăm c giá mà các công ty trong ngành có th kinh doanh

có lãi Do các lo i s n ph m có tính thay th cho nhau nên s d năđ n s canh tranh trên th tr ng Khi giá c a s n ph mă chínhă t ngă thìă s khuy nă khíchă xuă h ng s

d ng s n ph m thay th vƠăng c l i.ăDoăđó,ăvi c phân bi t s n ph m là chính hay là

s n ph m thay th ch mang tính ch t t ngăđ i

(d) Áp l c t phía khách hàng Khách hàng quy tăđ nh s t n t i và phát tri n c a doanh nghi p doăđóădoanh nghi p c n ph i c i ti năđ đápă ng ngày càng t tăh năcácănhuăc u c a khách hàng

Áp l c t phía khách hàng ch y u có hai d ng đóălà: đòiăh i gi m giá hay m c c đ

có ch tăl ng ph c v t tăh n.ăChínhăđi uănƠyălƠmăchoăcácăđ i th ch ng l i nhau, d n

t i làm t n hao m c l i nhu n c a ngành Áp l c t khách hàng xu t phát khi t n t i các đi u ki n sau: (1) Khi s l ngăng i mua là nh ; (2) Khiăng i mua mua m t

l ng l n s n ph m và t p trung; (3) Khiăng i mua chi m m t t tr ng l n trong s n

l ng c aăng i bán; (4) Các s n ph m không có tính khác bi t và là các s n ph măc ă

b n; (5) KháchăhƠngăđeăd a h i nh p v phía sau; (6) S n ph m ngành là không quan

tr ngăđ i v i ch tăl ng s n ph m c aăng i mua; và (7) KháchăhƠngăcóăđ yăđ thông tin

(e) Áp l c c a nhà cung ng Nhà cung ng có th kh ngăđ nh quy n l c c a h b ngăcáchăđeăd aăt ngăgiáăhayă

gi m ch tăl ng s n ph m, d ch v cung ng.ăDoăđó,ănhƠăcungă ng có th chèn ép l i nhu n c a m tăngƠnhăkhiăngƠnhăđóăkhôngăcóăkh n ngăbùăđ păchiăphíăt ngălênătrong giá thành s n xu t Nh ngăđi u ki n lƠmăt ngăápăl c t nhà cung ngăcóăxuăh ng

ng c v iăcácăđi u ki nălƠmăt ngăquy n l c c aăng i mua Áp l c t nhà cung ng s

t ngălênăn u: (1) Ch có m t s ít các nhà cung ng; (2) Khi s n ph m thay th không

có s n; (3) Khi s n ph m c a nhà cung ng là y u t đ u vào quan tr ngăđ i v i ho t

đ ng c a khách hàng; (4) Khi s n ph m c a nhà cung ng có tính khác bi tăvƠăđ c đánhăgiáăcaoăb iăcácăđ i th c aăng i mua; (5) Khiăng i mua ph i gánh ch u m t chi phí cao do thayăđ i nhà cung ng; và (6) Khi các nhà cung ngăđeăd a h i nh p v phíaătr c

1.4 Các mô hình phân tích đánh giá năng l c c nh tranh c a doanh nghi p

1.4.1 Mô hình Michael Porter

TheoăMichaelăPorter,ăcácătiêuăchíăđ đánhăgiáăn ngăl c c nh tranh c a m t doanh nghi p bao g m:

S chuyên bi t hóa: m căđ mà doanh nghi p t p trung s n l c vào quy mô dòng s n ph m, vào m t s b ph n khách hàng m c tiêu và v trí c a th tr ng mà doanh nghi păđóăph c v

S công nh n th ng hi u: m că đ mà doanh nghi pă theoă đu i s công nh n

th ngăhi uăh nălƠăc nh tranh v giá c , doanh nghi p có th đ tăđ căđi u này thông qua các chi năl c truy n thông, qu ng cáo, h th ng bán hàng

y và kéo: m căđ mà doanh nghi p qu ngăbáăth ngăhi u v i khách hàng m c tiêu so sánh v i s h tr c a các kênh phân ph i hàng hóa c a mình

Tuy n ch n kênh phân ph i: doanh nghi p có th l a ch n kênh phân ph i t

nh ng kênh phân ph i riêng c aămìnhăchoăđ n nh ng c a hàng chuyên d ng và c a

nh ng c a hàng bán hàng t ng h p

Ch t l ng s n ph m: doanh nghi p c n ph i t o ra s n ph m có ch tăl ng cao,

cóăđ b n, s khác bi t trong s d ng nguyên li u, s chuyên bi tăhóa,ăđ căđi m,ầ

S d n đ u v công ngh : m căđ doanh nghi pătheoăđu i vi c d năđ u v công

ngh so v i vi c theo sau ho c b tăch c các doanh nghi p khác Có nh ng doanh nghi p d năđ u v công ngh nh ngăkhôngăcóăỦăđ nh làm ra s n ph m có ch tăl ng

t t Ch tăl ng và s điăđ u v công ngh không nh t thi t ph iăđ ng hành v i nhau

S tích h p d c: giá tr giaăt ngăđ c ph n ánh m c đ tích h păng c ho c tích h p xuôi mà doanh nghi p th c hi n, bao g m vi c doanh nghi p có c aăhƠngăđ c quy n c a riêng mình ho c m ngăl i d ch v n i b hay không

V th v chi phí: m căđ doanh nghi p tìm ki m v th chi phí th p trong s n

xu t và trong phân ph i thông qua vi căđ uăt ăcácăthi t b nh m làm gi m t iăđaăchiăphí

D ch v : kh n ngădoanhănghi p cung c p d ch v kèm theo s n ph mănh ăh tr

k thu t m ng d ch v n i b ầTiêuăchíănƠyăđ căxemănh ăm t ph n c a tích h p d c Chính sách giá c : v th c a doanh nghi p trên th tr ngăth ng có liên quan

đ n v th chi phí và ch tăl ng s n ph m

Kh n ng tài chính: kh n ngăhuyăđ ng v n và hi u qu ho tăđ ng c a v n

M i liên h v i chính quy n s t i: trong nh ng ngành kinh doanh toàn c u, m i quan h c a doanh nghi p v i chính quy n s t i có th nhăh ngăđ n s phát tri n

c a doanh nghi p

1.4.2 Mô hình chu i giá tr

Chu i giá tr chia c t doanh nghi p thành nh ng ho tăđ ng có tính chi năl c có liên quan v i nhau nh m phân bi t các chi phí, ho t đ ng và ti măn ngăc a các ngu n

l căđ th c hi n s khác bi t hóa B ng cách th c hi n nh ng ho tăđ ng chi năl c quan tr ng v i chi phí th pă h nă ho că đ t hi u qu t tă h nă đ i th mà m t doanh nghi p có th đ tăđ c l i th c nh tranh

Qu n tr t ng quát, ho chăđ nh chi năl c, k ho ch, k

toán, tài chính, công ngh thôngătinầ

L i nhu n biên

t

Qu n tr ngu n nhân l c

Tuy n d ng, hu n luy n,ăđƠoăt o,ăđ ng viên và th a mãn

mong mu n c aăng iălaoăđ ng

(Ngu n: Theo Michael Porter-Competitive Advantage: Creating and Sustaining Superior Performance-1985)

Hình 1-3: Mô hình chu i giá tr c a Michael E.Porter

Chu i giá tr c a doanh nghi p g n li n v i nhi u m ng ho tăđ ngăđ thi t k ,

s n xu t, bán hàng, phân ph i và h tr s n ph m c a mình Các ho tăđ ng giá tr có

th chia thành hai lo i chính: các ho tăđ ngăs ăc p và các ho tăđ ng h tr Ho tăđ ng

s ăc p là nh ng ho tăđ ng mang tính v t ch tăliênăquanăđ n vi c t o ra s n ph m, bán

và chuy năgiaoăđ năkháchăhƠngăc ngănh ăcácăcôngătácăh tr sau bán hàng Các ho t

đ ng h tr s b sung cho ho tăđ ngăs ăc p và t chúngăc ngăh tr l n nhau thông qua vi c cung ngămuaăhƠngăđ u vào, công ngh , ngu n nhân l c và các ch căn ngăăkhác trong toàn doanh nghi p

1.4.3 Mô hình phân tích c nh tranh d a trên ngu n l c

Quanăđi m xây d ngăn ngăl c c nh tranh d a trên ngu n l c (Resource Based View ậ RBV) c aăGrantă(1991)ăđ x ng cho r ngăđ đ tăđ c và duy trì l i th c nh tranh thì ngu n l c doanh nghi păđóngăvaiătròăr t quan tr ng, công ty s thành công

n u nó trang b các ngu n l c phù h p nh t và t t nh tăđ i v i vi c kinh doanh và chi năl c c a doanh nghi p

RBV không ch t p trung phân tích các ngu n l c bên trong mà nó còn liên k t

n ng l c bên trong v iămôiătr ng bên ngoài L i th c nh tranh s b thu hút v doanh nghi p nào s h u nh ng ngu n l c ho căn ngăl c t t nh t Do v y, theo RBV, l i th

c nhătranhăliênăquanăđ n s phát tri n và khai thác các ngu n l căvƠăn ngăl c c t lõi

c a doanh nghi p

B ng 1-1: T ng h p m t s ngu n l c c a m t doanh nghi p Các ngu n l c tài chính Tài s n ròng c a doanh nghi p hi n có, các m c tín d ng, d tr

ti n m t và b t c m t tài s nănƠoăkhác,ầ

Các ngu n l c v t ch t NhƠăx ng, máy móc, công c , hàng hóa t n kho, nguyên li u,

thi t b v năphòng,ăph ngăti n s n xu t,ầ

Các ngu n l c nhân l c Ki n th c, kinh nghi m, k n ngăc a nhà qu nălỦăvƠănhơnăviên,ầ

Công ngh Bí m t công ngh , b ng phát minh, sáng ch , b n quy n,ầ

Danh ti ng Th ngăhi u: nhãn hi u hàng hóa, s n ph m, uy tín s n ph m

Hình nhăcôngăty:ăv năhóaădoanhănghi p,ầ

Các m i quan h M i quan h v i chính ph ,ăc ăquanăqu nălỦăđ aăph ng,ăv i

khách hàng, nhà cung c p, nhà phân ph i, và các m i quan h

c ngăđ ng,ầ

(Ngu n: Quan đi m RBV c a Grant n m 1991)

1.4.4 Mô hình Tài s n Quá trình (i u qu APP

Mô hình do Momoya và Sellby (1998) hoàn thi n d a trên n n t ng nghiên c u

c a Beckley và c ng s (1988) v ba y u t ph i h păđ đ m b oăn ngăl c c nh tranh

qu c gia, ngành và doanh nghi p Ba y u t bao g m: Tài s n c nh tranh ậ Quá trình

c nh tranh ậ Hi u qu c nh tranh (Assets ậ Processes ậ Performance)

(Ngu n: theo Momoya và Sellby n m 1998)

Hình 1-4: Mô hình tài s n ậ quá trình ậ hi u qu

Nghiên c uăc ngăđƣăđ căđ aăvƠoă ng d ngăđ phơnătíchăn ngăl c c nh tranh ngành xây d ng Canada v iă95ătiêuăchíăxácăđ nhăn ngăl c c nh tranh

Theo các tác gi trên, c 3 nhóm y u t này c n ph iăđ c ph i h p v iănhauăđ

đ m b oăcóăđ c m tăn ngăl c c nh tranh qu c gia, c a ngành và doanh nghi p b n

- Mua l p l i s n ph măđ ti t ki m chi phí mua hàng n u khách hàng th a mãn

- Xác l p các m căgiáăcaoăh năcácăđ i th c nh tranh nh măđ tăđ c l i nhu n caoăh n

- S th a mãn c a khách hàng cung c p cho doanh nghi p n n t ng v tài chính

và c hình nh khi doanh nghi păđ iăđ u v i các kh ng ho ng

Ngoài ra, 3 y u t l i th c nh tranh thông qua s th a mãn c a khách hàng có liên quan tr c ti păđ năcácăc ăh iăt ngătr ng c a doanh nghi p bao g m:

- S truy n mi ng t s th a mãn c a khách hàng giúp cho doanh nghi p tìm

ki m th tr ng m i v i chi phí th p nh t

- Nh ngăkháchăhƠngăđ c th a mãn s mua s n ph m m t cách không ch n ch ,

- Phát tri n s n ph m m i tr nên h u hi uăh n,ăcácăc ăh iăt ngătr ngăv t b c

t công ngh m i

(Ngu n: Theo Jagdish N Sheth – 2000)

Hình 1-5: Mô hình 6 y u t c nh tranh thông qua s th a mãn c a khách hàng

1.4.6 Mô hình đo l ng s th a mãn c a khách hàng

S th a mãn c a khách hàng là m t trong nh ng ch tiêu cho chi năl căđ nh

h ng l i nhu n c a công ty Th a mãn khách hàng có th đ c doanh nghi p ng

d ngăđ đánhăgiáăs n ph m th tr ng m cătiêuăvƠăxácăđ nh l i th c nh tranh

Nghiên c u c a Giáoăs ăTi năs ăRajagopal,ăb môn ti p th vi n Công ngh và Ơoăt o nâng cao ậ Mexicoăn mă2005đƣăti n hành nghiên c u d a trên kh o sát 11

c a hàng bán l ô tô thành ph Mexico Nghiên c u thu th păđ c 34 bi n quan sát, phân thành 6 bi n nghiên c u là các nhân t tácăđ ng đ n s th a mãn c a khách hàng khi ch n mua s n ph m ô tô Theo Rajagopal thì các y u t c aăn ngăl c c nh tranh

c a m t doanh nghi p bao g m các 6 y u t sau (xem Ph l c 7):

Lòng trung thành trong

kh ng

ho ng

S truy n

mi ng

Mua

s n ph m ngay

1.4.7 Tóm t t các mô hình đ c s d ng cho đ tài nghiên c u

tài nghiên c u các y u t nhă h ngă đ nă n ngă l c c nh tranh c a doanh nghi p doăđóămôăhìnhăchu i giá tr c a Micheal Porter s đ c s d ngăđ đánhăgiáăvƠătìmăraăn ngăl c c t l i c a công ty

NgoƠiăra,ăđ tài còn s d ngăph ngăphápăđ nhăl ng nh măđánhăgiáăđ hài lòng

c a khách hàngăđ i v i các s n ph m d u th c v tăđangădùng, do đó,ămôăhìnhăc a Jagdish Jagdish N Sheth n mă2000ăvƠămôăhìnhăc a Rajagopal n mă2005ăđ c s d ng lƠmăc ăs cho vi c xây d ng mô hình lý thuy t cho nghiên c uăđ nh tính này

Ch ngă1ăđƣătrìnhăbƠyăcácălỦăthuy t v c nhătranhănh ăkháiăni m v c nh tranh, cácăquanăđi m v c nhătranh,ăn ngăl c c nhătranhăvƠăcácătiêuăchíăđánhăgiá,ăl i th c nh tranh, các y u t tácăđ ngăđ năn ngăl c c nh tranh c a doanh nghi p.ă ng th i, gi i thi u m t s môăhìnhă phơnătíchăn ngăl c c nhătranhănh ă môăhìnhăchu i giá tr c a Michael E.Porter v n ngăl c c nhătranh;ămôăhìnhăphơnătíchăn ngăl c c nh tranh d a trên ngu n l c; Mô hình phân tích d a trên s k t h p gi a hi u bi tăvƠăđoăl ngăn ngă

l c c nh tranh: Mô hình Tài s n ậ Quá trình ậ Hi u qu (APP)ăvƠămôăhìnhăđo l ng

N ngăl c c nh tranh c a doanh nghi p thông qua s th a mãn c a khách hàng

đ ng v t sang d u th c v t.ăNg i tiêu dùng ngày nay đƣăđ c trang b ki n th c v giá tr dinhăd ng c a d u th c v tăc ngănh ătínhăanătoƠnăv s c kh e c a nó so v i

m đ ng v t

Theoăđánhăgiáăc aăT ch căL ngăth c và Nông nghi p Liên Hi p Qu c - FAO,

s năl ng d u m c a toàn th gi iăt ngă m c 3,5% m iăn mătrongăh nă15ăn măqua,ă

t 93 tri u t năn mă1995ăđ n 143 tri u t năn mă2010,ătrongăđóăcóăkho ng 3/4 t ng s n

ph m d u m trên th gi i có ngu n g c th c v t

Các nhà s n xu tătrongăn că cătínhăn mă2011ătiêuăth d u th c v tăn c ta vào kho ng 695.000 t n M c dù không có s li u chính th c v tiêu th d u th c v t theo

đ uăng i,ănh ngăB Nông nghi p Hoa K (USDA) d báoătrongăvòngă15ăn măt i nhu

c u v d u th c v tăn c ta s t ngăm nh do n n kinh t t ngătr ng nhanh và phát tri n năđ nhă(GDPăt ngă6,78%ă n mă2010;ă t ngă5,89%ăn mă2011;ăt ngă5,03%ăn mă

2012 và d báoăn mă2013 t ngă5,3%)và chi n d ch ti p th v vi c thay th m đ ng

B ng 2-1: Các công ty con, công ty liên k t c a Vocarimex

Công ty TNHH DTV Cái Lân Vocarimex ậ 32%

T păđoƠnăWilmarăSingaporeăậ 68%

Công ty D uă năGoldenăHopeăậ Nhà Bè Vocarimex ậ 49%

Sime Darby Plantation ậ 51%

Công ty C ph năDTVăT ng An Vocarimex ậ 51%

Công ty CP DTV Tân Bình Vocarimex ậ 51%

(Ngu n: t ng h p d li u c a tác gi - tháng 9/2013)

Nh ăđƣăđ c p ph nătr c, ngành d uă năVi t Nam hi n có kho ng 35 doanh nghi p Th ng kê t các siêu th,ătínhăđ n h tăn mă2013,ătoƠnăngƠnhăd uă năhi n có

g nă70ăth ngăhi u L n nh t trên th tr ng d u th c v t là t ng công ty Công nghi p

d u th c v t Vi t Nam (Vocarimex), có v n trong h u h t các công ty l n trong ngành

và ho tăđ ng theo 2 mô hình: công ty m - con và công ty liên k t

B ng 2-2: Danh sách các doanh nghi p tiêu bi u trong Ngành DTV Vi t Nam

STT Tên công ty, nhà máy

Công su t tinh luy n (t n/n m)

Công su t trích ly (t n nguyên

li u/n m)

a ch

1 Công ty TNHH DTV Cái Lân ậ CALOFIC Qu ng Ninh 198.000 C ng Cái Lân T nh Qu ng Ninh ậ TP H Long -

2 Công ty TNHH DTV Cái Lân ậ CALOFIC Hi păPh c 216.000 KCN HiHCM păPh c H Nhà Bè - TP

n m 2025 - Vi n Nghiên c u Chi n l c, Chính sách Công nghi p - B Công Th ng - tháng 4/2012)

V i th ph n cao nh t c n c hi nănayăđ i th c nh tranh chính c a Calofic là

T ng An v i nhi uăn măkinhănghi măvƠăth ngăhi uăuyătínălơuăđ i.ăTr căn mă2008

th ph n Calofic Hi pă Ph că vƠă T ng An Mi nă Namă lƠă t ngă đ ngă nhau,ă tuyănhiênăđ n nay Calofic Hi păPh căđƣăv t lên d năđ u v i 43% th ph năn mă2012

(Ngu n: Tài li u n i b c a Calofic – tháng 8/2013)

Hình 2-1: Th ph n ngành d u th c v tăquaăcácăn m

Theo thông tin thu th p và phân tích c a Calofic v ch tăl ng và giá bán c a s n

ph m d u th c v t cooking oil so v iăcácăđ i th nh ăhìnhăminhăh aăsauăđơy:

(Ngu n: Tài li u n i b c a Calofic – tháng 8/2013)

Hình 2-2:ă nh v ch tăl ng và giá bán s n ph m d uă nătrênăth tr ng

Nh ăv y Calofic hi nănayăđangăphátătri năhaiăth ngăhi u m nh là Neptune và Meizan trong nhóm d u th c v tă(cookingăoil).ă i v i nhóm d uăđ u nành, h t c i và

h ngăd ngăthìăth ngăhi u Simply hi năđangăchi m v trí cao nh t v m căđ nh n

di năth ngăhi u cho nhóm d uă năt t cho s c kh e, t t cho tim m ch

C ngă theoă m t nghiên c u c a công ty nghiên c u th tr ng Vinasearch vào tháng 9/2012 ti n hành nghiên c uătrênă200ăng i các thành ph l nănh ăH Chí Minh và Hà N i cho k t qu NeptuneăvƠăT ng An là hai nhãn hi u d uă năph bi n

nh t v i t ngăđ nh n bi t trên 90% K đ n là Simply và Meizan v i t ngăđ nh n

bi t khá cao l năl t là 87,5% và 81,5% V i nh n bi tăđ u tiên và không tr giúp,

T ng An là nhãn hi u có năt ng m nh nh tăđ i v iăđápăviênăThƠnhăph H Chí Minh,ătrongăkhiăđóăNeptuneăvƠăSimplyăl i n i tr iăh năt i Hà N i Ngoài ra, nghiên

c u theo nhóm tu i thì trong khi nhóm tu i t 20 ậ 29ă kháă aă chu ng nhãn hi u Neptune (39%), thì nhóm tu i t 30 tr lên ch y u l i s d ng d uă năhi uăT ng An (29%) (xem thêm ph l c 9)

Hi nănay,ăđ căđi m công ngh c a ngành d u th c v t ch y u là nh p d u thô và tinh ch do tính ch t ngu n nguyên li u v a thi u v a phân tán v i nhi u ch ng lo i khácănhau,ăch aătìmăđ c cây có d u ch l c và nhi u nguyên li u l i có th s d ng đaăm căđích.ă i m y u nh t c a ngành là trên 90% nguyên li u ph i nh p kh u Vi t Nam nh p kh u ch y u là d u c (chi m 77,88% trongăc ăc u các s n ph m d u và

ch t béo nh p kh u) t MalaysiaăvƠăIndonesia,ănh ngădoăchênhăl ch v thu gi a d u thô và d u tinh luy năkhôngăcaoătr căn mă2012ăvƠăt ngày 01/01/2012 thì chênh l ch

là b ng 0 (theo cam k t c a AFTA)ănênăđaăph n doanh nghi păth ng nh p d u tinh luy n v s n xu t thành ph m và cung ng ra th tr ng H l y kéo theo là không khuy năkhíchăđ căcácănhƠăđ uăt ăphátătri n các nhà máy trích ly d u thô c ngănh ătinh luy n d u t d u thô

nơngăcaoăn ng l c c nh tranh c a ngành trong b i c nh h i nh p, bên c nh

vi c các doanh nghi p c n chú tr ng xây d ngăth ngăhi u thông qua vi c nâng cao

ch tăl ng s n ph m,ăđaăd ng hoá m u mã và phát tri n h th ng phân ph i s n ph m

đ nătayăng i tiêu dùng v i chi phí th păthìăcácăc ăquanăch căn ngăc n có chính sách

m nhăđ khuy n khích phát tri n vùng nguyên li u cây có d u và s n xu t d u thô trongăn c, t ngăb c nâng cao t l t túc nguyên li u ngành d u

2.1.2 Trình đ công ngh s n xu t d u th c v t

i v iăcôngăđo n s n xu t d uăthô,ăcóăhaiăph ngăphápăs n xu tălƠăph ngăphápă

ép nhi tăvƠăph ngăphápătríchăly Hi n nay công ngh ép nhi tăđ c dùng khá ph

bi n Vi t Nam trong khi cácăn c tiên ti n s d ng công ngh trích ly ho c ép - trích ly

Tuy nhiên, do không ch đ ngăđ c ngu n nguyên li uămƠăđaăs các nhà máy

d u Vi tăNamăđ u nh p kh u d uăthôăsauăđóătinhăluy năvƠăđóngăcanăho c nh p tr c

ti p d u tinh ch sauăđóăcóăho c không có tinh luy n l iăvƠăđóngăcanătùyăvƠoăyêuăc u

c ngănh ăch tăl ng t ng dòng s n ph m riêng bi t

Quy trình công ngh tinh luy n d u ph bi n nh t hi n nay nh ăsau:

(Ngu n: tài li u n i b c a Calofic – tháng 8/2013)

Hình 2-3: Quy trình công ngh tinh luy n d u th c v t

Trong quy trình tinh luy n d u,ăcóăhaiăph ngăphápăcôngăngh ch y u là tinh luy n hoá h c và tinh luy n v tălỦ.ăPh ngăphápătinhăluy n v t lý là công ngh m i trên th gi i hi nănay,ăđ căcácăn c có n n công nghi p d u th c v t phát tri n s

d ng r ng rãi, có th áp d ngăđ i v i các lo i d u th c v t,ăđ c bi t là các lo i d u ít

h p ch t keo và gumă nh ă d u c , d u d aă v.v ă Riêngă đ i v i d u c , có thêm h

th ngăphơnăđo năđ tách riêng palm olein và palm stearin Ph ngăphápătinhăluy n hoá

h c phù h p cho các lo i d u thô đ c trích ly t h t có d u và các lo i d u thô có ch

s acid cao

Doă tínhă đaă d ng v nguyên li u, Vocarimex và các công ty con, công ty liên doanh, liên k tăđƣăđ uăt ădơyăchuy n s n xu t hi năđ i c a các hãng Wurter & Sanger (M ), Thyssen Krupp ( c), Desmet (B )ầ,ăápăd ngăph ngăphápătinhăluy n v t lý

k t h p v i tinh luy n hoá h c cho phù h p v i vi c s d ng nguyên li uătrongăn c

và nguyên li u d u thô nh p kh u Các h th ng tinh luy n d u ho tăđ ng liên t c,

đ căđi u khi n và ki m soát t đ ng b i h đi u hành PLC và máy tính,ăđ m b o các yêu c u v ch tăl ng s n ph măvƠăl uăgi t iăđaăhƠmăl ng vitamin A, E t nhiên có trong d u

D u l ng tinh luy năđ c chi t vào các chai PET có dung tích 0,25 lít; 0,4 lít; 1 lít; 2 lít; 5 lít trên các dây chuy n chi t d u t đ ng c aă c,ăụầ

V công ngh và thi t b s n xu t shortening, magarine hi n nay so v iăcácăn c trên th gi i thì không l c h u D uăđ c tinh luy năđ c làm l nh k tătinhăsauăkhiăđ c

ph i ch v i các ph gia th c ph m,ăđ căđóngăgóiătrongăh p nh a PE ho c trong túi

PE trên dây chuy n thi t b đóngăgóiătheoăcôngăngh s n xu t ch bi n c a M

Nh ăv y, nhìnăchungătrìnhăđ công ngh và thi t b tinh luy n c a ngành d uăđ t

m c tiên ti n trong khu v c

2.2 T ng quan v Calofic

Thành l păn mă1996ăv i s v năbanăđ u 22 tri uăđôăla M và t ng v năđ uăt ăchoă

t i nay lên t i 75,8 tri uăđôăla M , Calofic là m t trong nh ng công ty liên doanh hàng

đ uăđƣăđ t n n móng cho ngành công nghi p s n xu t và ch bi n d u th c v t t i Vi t Nam Hi n nay, Calofic có 2 nhà máy s n xu t t i Qu ng Ninh, H ChíăMinh,ăhaiăv năphòng chi nhánh t i Hà N i và H Chí Minh, v iăh nă1.000ănhơnăviênătínhătrênătoƠnă

qu c

T khi thành l păchoăđ n nay, Caloficăđƣăkhôngăng ngăđ y m nh ch tăl ng s n

ph m, áp d ng nhi u công ngh m i vào s n xu tăvƠănuôiăd ng nhi uătƠiăn ngăchoăngu n nhân l c, t ngăb c giúp kh ngăđ nh v trí c a Công ty trên th tr ng Calofic đƣătr thƠnhăth ngăhi u quen thu căđ i v i khách hàng thông qua nh ng nhãn hi u

d u th c v t n i ti ngănh ă

 NEPTUNE 1:1:1 - i m 10 cho s c kh e - i m 10 cho ch tăl ng,

 SIMPLY - Cho m t trái tim kh e,

 MEIZAN - Mónă năngonă- T t s c kh e,

 KIDDY - T ngăc ngăd ng ch t - Thôngăminhăv t tr i

 CÁI LÂN - Cái Lân vào b p - May m n vào nhà

Hình 2-4: Các nhãn hi u d uă năchính c a Calofic

Bên c nhăđó,ăCôngătyăcònăs n xu t và bán các s n ph măđóngătrongăcan,ăthùngă

v i nhi u kích c khácănhau;ăshorteningăđóngătrongăthùng carton,ăb ădƠnhăchoăth c

ph m và bánh k o

Hình 2-5: Logo công ty TNHH DTV Cái Lân

Thànhăviênăsángăl p:

Calofic là công ty liên doanh gi a hai thành viên sáng l p là Vocarimex góp 32%

v n và Wilmar International chi m 68% v n góp

T ngăCôngătyăCôngăNghi păD uăTh căV tăVi tăNamăậ Vocarimex lƠăm tădoanhă

nghi păNhƠăn căđ căl pătr căthu căB ăCôngăNghi p,ăđ căthƠnh l păt iăquy tăđ nhăs ă

4799/Q -BCT ngày 28/09/2009ă c aă B ă tr ngă B ă Côngă nghi pă Nh ă (B ă Côngă

Nghi p)ănayălƠăB ăCôngăTh ng

Ti năthơnăc aăCôngătyălƠăCôngăTyăD uăTh căV tăMi năNamăthu căB ăL ngă

th căvƠăTh căph măđ căthƠnhăl păn mă1976.ăHi nănay,ăCôngătyăho tăđ ngătheoămôă

hìnhă côngă tyă m ă - côngă tyă conă theoă Quy tă đ nhă s ă 175/2004/Q -BCN ngày

23/12/2004ăc aăB ăCôngănghi păv ăvi căt ăch căl iăCôngătyăD uăth căv tăH ngăli uă

M ăph măVi tăNam.ăB năcôngătyăconăbaoăg măCôngătyăc ăph năd uăth căv tăT ngă

An;ăCôngătyăc ăph năd uăth căv tăTơnăBình;ăCôngătyăc ăph năTríchălyăd uăth căv tă

(VOE),ăCôngătyăc ăph năTh ngăm iăd uăth căv tă(VOT)ăvƠăb năcôngătyăliênăk tălƠă

Côngătyăd uă năGoldenăHopeăNhƠăBè,ăCôngătyăd uăth căv tăCáiăLơn,ăCôngătyăLiênă

doanhăM ăph măLGăVinaăvƠăCôngătyăc ăph năbaoăbìăd uăth căv t

T pă đoƠnă Wilmară International,ă đ că thƠnhă l pă n mă 1991ă v iă t ă cáchă lƠă m tăcôngătyămuaăbánăd uăc , lƠăt păđoƠnăhƠngăđ uăchơuăỄăv ăkinhădoanhănôngăs n.ăHi nănay,ăt păđoƠnăWilmarăInternationalălƠăm tătrongănh ngăt păđoƠnăl nănh tăv ăv năt ăb nătheoăđánhăgiáăc aăS ăch ngăkhoánăSingapore

Cácăho tăđ ngăkinhădoanhăc aăt păđoƠnăbaoăg m:ăkhaiăthácăd uăc ,ătinhăluy nă

d uă n,ăs năxu tăvƠăbánăd uăchaiătiêuădùng, s năph măhóaăd u sinhăh c vƠăs năxu tăd uădieselăsinhăh căc ngănh ătinhăch ăvƠămuaăbánăng ăc c vƠăcácăh tăcóăd u.ăBênăc nhătr ă

s ăchínhăđ căđ tăt iăSingapore,ăt păđoƠnăcònăcóătr ăs ălƠmăvi căt iăh nă20ăqu căgiaătrênăth ăgi iătrongăđóăcácăho tăđ ngăch ă y uădi năraăt iăIndonesia,ăMalaysia,ăTrungă

Qu c,ă nă ăvƠăChơu Âu.ăV iăđ iăng ănhơnăviênăg nă92.000ăng i,ăh nă160ănhƠămáyă

s năxu tăvƠăm tăm ngăl iăphơnăph iăr ngăkh p,ăcácăs năph măc aăt păđoƠnăđƣăcóăm tă

t iăh nă50ăqu căgiaătrênăth ăgi i

Trongănhi uăn măqua,ăt păđoƠnăđƣăthi tăl păđ căm tăcáchăv ngăch căhìnhăm uăkinhădoanhăcácăm tăhƠngănôngănghi p,ăn măđ cătoƠnăb ăchu iăgiáătr ăc aăngƠnhăch ă

bi năhƠngănôngăs năt ăngu năg c,ăch ăbi năchoăt iăqu ngăbáăth ngăhi u,ăbuônăbánăvƠăphơnăph iăđ ălo iăcácăm tăhƠngănƠy.ăThôngăquaăquy môăvƠănh ngăthu năl iăv ăm tăh uă

c nătrongăhìnhăm uăkinhădoanh,ăt păđoƠnăcóăđ căl iănhu nă ăb tăc ăkhơuănƠoătrongăchu iăgiáătr ,ăt oăraătínhăhi uăqu ătrongăho tăđ ngăvƠăchiăphí

2.3 Đánh giá năng l c c nh tranh s n ph m c a Calofic thông qua s th a mãn c a khách hàng

2.3.1 Thi t k nghiên c u

Nghiên c uăđ nh tính

Nghiên c uăđ nh tính nh m khám phá các bi n nghiên c uădùngăđ đoăl ng các khái ni măhìnhăthƠnhănênăn ngăl c c nh tranh c a doanh nghi p ngành d u th c v t Nghiên c uăđ nh tính dùng k thu t th o lu n nhóm t pătrungăđ tìm ra các y u t nh

h ngăđ năn ngăl c c nh tranh c a m t s n ph m d u th c v t

Nghiên c uăđ c th c hi n vào tháng 04/2013, dàn bài th o lu năđ c trình bày

Ph l c 1

8 Ki uădángăchaiăthu năti năchoăvi căs ăd ngă

9 Nhƣnăinăchu nă(ch ăinăđ p,ăkhôngănhemănhu c,ầ)

10 Baoăbìăb nă(dángăchaiăch căch n,ăítăbi năd ng,ăn păchaiăd ăm )

11 Giá thành s n ph m ch pănh năđ c

12 D ădƠngătìmăth yă ăsiêuăth

13 D ădƠngătìmăth yă ăcácăc aăhƠngăg nănhà

14 Th ngăhi u có uy tín trên th tr ng

15 Th ngăxuyênăcóăcácăs năph măkhuy nămƣiăđiăkèmă(chén,ămu ng,ăđ ng,ăb tă

ng t,ầ)

16 Nhi uăch ngătrìnhăgi măgiáă

17 Cóă đ yă đ ă cácă dungă tíchă khácă nhauă phùă h pă v iă nhuă c uă s ă d ngă (1L,ă 2L,ă5L,ầ)

18 Thói quen tiêu dùng

Nghiên c uăđ nhăl ng

Nh măđánhăgiáăđúngăcácăy u t xácăđ nhăn ngăl c c nh tranh c a s n ph m d u

th c v t, m t b ng câu h iăđ c thi t k đ kh oăsátăkháchăhƠngălƠăng i tiêu dùng

đ a bàn Thành ph H Chí Minh B ng câu h iăđ căđoăl ng b ng các bi n quan sát, trongăđóăcóă18ăbi năquanăsátăđánhăgiáăcácăy u t tácăđ ngăđ năn ngăl c c nh tranh s n

ph m d u th c v t và 18 bi năquanăsátăđánhăgiáăđ hài lòng c a khách hàng v s n

ph m d u th c v tăđangădùng (B ng câu h i kh oăsátăkháchăhƠngăđ c trình bày trong

ph l c 2)

Thangăđo: Nghiên c u s d ngăthangăđoăLikertă5ăb c,ătrongăđóăb că1ăt ngă ng

v i m căđ hoƠnătoƠnăkhôngăđ ng ý ho c hoàn toàn không hài lòng và b că5ăt ngă

ng v i m căđ hoƠnătoƠnăđ ng ý ho c hoàn toàn hài lòng

M u nghiên c u:

M uăđ c ch n theoăph ngăphápăthu n ti n

Kíchăth c m uădùngăđ phân tích nhân t khám phá (EFA): t i thi u là 5 m u cho 1 tham s c nă căl ng (Bollen 1989) Nghiên c u này ch n m u theo tiêu chu n 5:1 Nghiên c u này có 18 tham s c nă căl ng vì v yăkíchăth c m u t i thi u ph i

c nh tranh tr c ti p v i Calofic, bao g m Công ty C ph năDTVăT ng An, Công ty Golden Hope Nhà Bè và Công ty C ph n DTV Tân Bình) Nh ăv yăkíchăth c m u

t i thi u là 50 x 5 = 250 m u

Nh ăv yăkíchăth c m u l a ch n là t i thi u 250 m u và t i thi u 50 m u cho

m t nhãn hàng cóăđ c s m uănh ăd ki n ph c v cho nghiên c u, có 300 Phi u

đi uătraăđ căphátăraăchoăkháchăhƠngălƠăng i tiêu dùng Sau khi ph ng v n và thu h i

b ng kh o sát, lo i các b ng câu h i không h p l , còn l i 291 m uăđ aăvƠoăx lý và phân tích d li u trên ph n m m SPSS

2.3.2 K t qu nghiên c u

2.3.2.1 Phân tích nhân t khám phá EFA

Toàn b các bi năquanăsátăđ căđ aăvƠoăphơnătíchănhơnăt khámăpháă(EFA)ăđ

gi m b t hay tóm t t d li uăvƠăđ tin c y (sig) c a các bi n quan sát có quan h ch t

ch v i nhau hay không M t s tiêu chu n mà các c n quan tâm trong phân tích khám pháă(EFA)ănh ăsau:ă

1) H s KMO (Kaiser-Mayer-Olkin)ă≥ă0,05;ă

2) H s t i nhân t (Factor Loading) > 0,5, n u bi n quan sát nào có h s t i nhân t < 0,5 thì s b lo i;

3) Thangăđoăđ c ch p nh n khi t ngăph ngăsaiătríchă≥ă50%;ă

4) H s Eigenvalue > 1 (Gerbing và Anderson,1998);

5) Khác bi t h s t i nhân t c a m t bi n quan sát gi a các nhân t ≥ă0,5 đ t o

ra giá tr phân bi t gi a các nhân t (Jabnoun và Al-Tamimi, 2003)

tài s d ngăph ngăphápătríchăPrincipalăComponentăAnalysisăv i phép xoay Varimax khi trích các y u t có Eigenvalue > 1, nh m rút g n các nhân t ch y u nh

S năph măcóăb ăsungăcácălo iăd uăt tăchoăs căkh eă(d uă

nƠnh,ăd uăh tăc i,ăd uăg o,ầ) 0.726

D uă năcóămƠuăvƠngăóngăánh,ăsángăđ p 0.673

D uătrongăsu t,ăđ ngănh t 0.638

S năph măd uăth căv tăcóăb ăsungăcácăvitaminăđ ăt ngă

c ngădinhăd ngăchoăb aă n 0.596

Cóăđ yăđ ăcácădungătíchăkhácănhauăphùăh păv iănhuă

Nhi uăch ngătrìnhăgi măgiá 0.788

Th ngăxuyênăcóăcácăs năph măkhuy nămƣiăđiăkèmă

(chén,ămu ng,ăđ ng,ăb tăng t,ầ) 0.774

GiáăthƠnhăc aăs năph măch pănh năđ c 0.728

Ki uădángăchaiăthu năti năchoăvi căs ăd ng 0.781

Nhƣnăinăchu nă(ch ăinăđ p,ăkhôngănhemănhu c,ầ) 0.779

Baoăbìăb nă(dángăchaiăch căch n,ăítăbi năd ng,ăn păchaiă

Khiăchiênăítăhaoăd u 0.785

S năph măsauăkhiăchiênăkhôngăcóămùiăoiăd u 0.673

D uăchiênălơuăb ăđen 0.531

D ădƠngătìmăth yă ăsiêuăth 0.777

D ădƠngătìmăth yă ăcácăc aăhƠngăg nănhƠ 0.745

LƠăth ngăhi uăcóăuyătínătrênăth ătr ng 0.810

(Ngu n: t ng h p và phân tích d li u c a tác gi - tháng 7/2013)

Sau khi lo i bi n có h s t i nhân t < 0,5:ă“Có đ y đ các dung tích khác nhau

phù h p v i nhu c u s d ng (1L, 2L, 5L,…)”, k t qu phân tích EFA cu iăcùngăđ c

th hi n b ngăd iăđơy: