BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH      Họ và tên học viên: SONG NAM KHORNG TÁC ĐỘNG TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI TỚI CÁN CÂN THƯƠNG MẠI TẠI CAMPUCHIA LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH, THÁNG 07 NĂM 2013 BỘ GIÁO DỤC VÀO ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH      Họ và tên học viên: SONG NAM KHORNG TÁC ĐỘNG TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI TỚI CÁN CÂN THƯƠNG MẠI TẠI CAMPUCHIA Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng Mã số: 60.34.02.01 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Người hướng dẫn khoa học: TS. NGUYỄN KHẮC QUỐC BẢO TP. HỒ CHÍ MINH, THÁNG 07 NĂM 2013 TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM VIỆN ĐT SAU ĐẠI HỌC Độc lập – Tự do – Hạnh Phúc TP. Hồ Chí Minh, ngày …… tháng …… năm 2012 Nhận xét của Người hướng dẫn khoa học (tối ña 1 trang A4) 1. Họ và tên học viên: SONG NAM KHORNG Khóa: 19 2. Mã ngành: 60.34.02.01 3. Đề tài nghiên cứu: Tác ñộng tỷ giá hối ñoái ñến cán cân thương mại tại Campuchia 4. Họ tên Người hướng dẫn khoa học : TS. NGUYỄN KHẮC QUỐC BẢO 5. Nhận xét: (Kết cấu luận văn, phương pháp nghiên cứu, những nội dung (ñóng góp) của ñề tài nghiên cứu, thái ñộ làm việc của học viên) ……………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… 6. Kết luận: …………………………………………………………………………… 7. Đánh giá: (ñiểm / 10). LỜI CẢM ƠN Trước hết tác giả xin gửi lời cám ơn chân thành ñến thầy hướng dẫn khoa học TS. NGUYỄN KHẮC QUỐC BẢO về những ý kiến ñóng góp, những hướng dẫn chỉ bảo rất có giá trị giúp tác giả hoàn thành luận văn này. Tác giả xin gửi lời cảm ơn ñến quý thầy cô trong khoa Tài chính doanh nghiệp, gia ñình và bạn ñã hết lòng ủng hộ và ñộng viên tác giả trong suốt thời gian thực hiện luận văn này. Tp. Hồ Chí Minh, tháng 07 năm 2013 Học viên SONG NAM KHORNG LỜI CAM ĐOAN Tác giả xin cam ñoan ñây là công trình nghiên cứu của riêng tác giả với sự giúp ñỡ của Thầy hướng dẫn và những người mà tác giả ñã cảm ơn. Số liệu thống kê ñược lấy từ nguồn ñáng tin cậy, nội dung và kết quả nghiên cứu của luận văn này chưa từng ñược công bố trong bất cứ công trình nào cho tới thời ñiểm hiện nay. Tp. Hồ Chí Minh, ngày 12 Tháng 07 Năm 2013 Tác giả Song Nam Khorng Danh mục chữ viết tắt: - ADF: Kiểm ñịnh Augmented Dickey-Fuller - PP: Kiểm ñịnh Phillips – Perron - AIC: Tiêu chuẩn thông tin Akaike (Akaike Information Criterion) - HQIC: Tiêu chuẩn thông tin của Hannan Quinn - SBIC: Tiêu chuẩn thông tin Bayes của Schwarz (Schwarz’s Bayesian Information Criterion) - FPE: Tiêu chuẩn thông tin dự ñoán sai số cuối cùng (Final Prediction Error) - LR: Likelihood Ratio - LogL: Log Likelihood Ratio - CPI: Chỉ số giá tiêu dùng (Consumer Price Index) - GDP: Tổng sản phẩm quốc nội (Gross Domestic Product) - NBC: Ngân hàng nhà nước Campuchia (National Bank of Cambodia) - MOC: Bộ thương mại Campuchia (Ministry of Cambodia) - NIS: Viện thống kê quốc gia (National Institute of Statistics) - MOEF: Bộ kinh tế - tài chính (Ministry of Economic and Finance) - IMF: Quỹ tiền tệ Quốc tế (International Monetary Fund) - CNY: Nhân dân tệ của Trung Quốc - HKD: Đô la Hồng Kông - IDR: Đồng Rupiah của Indonesia - JPY: Yên Nhật - KRW: Won Hàn Quốc - MYR: Đồng Ringgit của Malaysia - NEER: Tỷ giá hối ñoái danh nghĩa hiệu lực ña phương (Nominal Effective Exchange Rate) - PHP: Đồng Peso của Philippine - SGD: Đô la Singapore - THB: Đồng Baht của Thái Lan - USD: Đô la Mỹ - KHR: Riel của Campuchia - VND: Đồng Việt Nam - TB: Cán cân thương mại (Trade Balance) - VAR: Mô hình véc tơ tự hồi quy (Vector Autoregressive Model) - VECM: Mô hình véc tơ hiệu chỉnh sai số (Vector Error Correction Model) Danh mục bảng: Bảng 4.1. Kiểm ñịnh nghiệm ñơn vị theo phương pháp ADF Bảng 4.2. Kiểm ñịnh nghiệm ñơn vị theo phương pháp PP (Phillips- Perron) Bảng 4.3. Ma trận tương quan (Correlation Matrix) Bảng 4.4. Kết quả lựa chọn ñộ trễ cho mô hình Bảng 4.5. Kết quả kiểm ñịnh Trace và Max-Eigen Bảng 4.6. hệ số cân bằng dài hạn và ngắn hạn Bảng 4.7. Kiểm ñịnh Granger Causuality Danh mục hình vẽ: Hình 1: Biến ñộng của REER và chỉ số thương mại Hình 2: Chuỗi ñiều chỉnh theo mùa: TB, REER, GDP,GDP* Hình 3: Đồ thị hàm phản ứng xung lực Hinh 4: Đồ thị phân tích phương sai Hình 5: Đồ thị minh họa của Jarque-Bera test Mục lục Tóm tắt 1. Giới thiệu 2 2. Tổng quan các nghiên cứu trước ñây 3 3. Phương pháp nghiên cứu và dữ liệu 6 3.1. Khung lý thuyết của bài nghiên cứu 6 3.2. Phương pháp và biến nghiên cứu 8 3.2.1. Mô hình thực nghiệm và biến nghiên cứu 8 3.2.2. Mô tả dữ liệu 11 3.3. Chuỗi thời gian thuộc tính của dữ liệu 13 4. Phân tích thực nghiệm và kết quả nghiên cứu 14 4.1. Một số kiểm ñịnh kinh tế lượng 14 4.1.1. Điều chỉnh theo mùa bằng phương pháp CENSUS X12 14 4.1.2. Kiểm ñịnh tính dừng bằng phương pháp ADF và PP 15 4.1.3. Kiểm ñịnh ma trận tương quan cho các biến 17 4.2. Lựa chọn ñộ trễ cho mô hình theo các tiêu chuẩn thông tin 18 4.3. Kiểm ñịnh mối liên hệ ñồng liên kết bằng phương pháp Johansen 19 4.4. Phân tích mối quan hệ dài hạn bằng mô hình VECM và Causuality 20 4.5. Phân tích hàm phản ứng xung lực và phân tách phương sai 24 5. Kết luận 27 TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC A, B, C, D 1 TÓM TẮT CHUNG Luận văn này nghiên cứu xác ñịnh các yếu tố kinh tế chủ yếu tác ñộng ñến cán cân thương mại ña phương giữa Campuchia và 10 nước ñối tác thương mại. Bài nghiên cứu này, tác giả ước lượng mô hình bằng véc tơ tự hồi quy (VAR), mô hình véc tơ ñiều chỉnh sai số (VECM) và sử dụng dữ liệu hàng quý từ Q1/2005 ñến Q1/2013. Phương pháp kiểm ñịnh ñồng liên kết Johansen chỉ ra kết quả có hai mối quan hệ dài hạn trong bốn biến vĩ mô gồm có: cán cân thương mại, tổng sản phẩm quốc nội (GDP), tổng sản phẩm của các nước ñối tác thương mại với Campuchia (GDP*) và tỷ giá hối ñoái thực có hiệu lực (REER). Các tham số ñiều chỉnh ngắn hạn ñược xác ñịnh là hệ số của sai số ngẫu nhiêu (error correction terms). Phương sai trong cán cân thương mại do các biến ñổi trong ba biến vĩ mô là tỷ giá hối ñoái, GDP và GDP* ñược kiểm ñịnh bằng hàm phản ứng xung lực và phương pháp phân tách phương sai. Việc nghiên cứu chính của phần này là ñánh giá tác ñộng của các biến nội sinh tới cán cân thương mại. Việc ñiều chỉnh tỷ giá có thể làm biến ñộng thặng dư thương mại trong ngắn hạn, nhưng trong dài hạn thì không có mối quan hệ ổn ñịnh. Các dấu hiệu âm của mối quan hệ ngược chiều, không ñảm bảo trong trường hợp này, và tăng tỷ giá cũng không chắc chắn có thể ñiều chỉnh những thâm hụt thương mại giữa Campuchia và các quốc gia ñối tác thương mại. Các từ khóa: tỷ giá hối ñoái, cán cân thương mại, tổng sản phẩm quốc nội GDP, mô hình véc tơ ñiều chỉnh sai số VECM. [...]... th y r ng t giá h i ñoái th c ñã tác ñ ng ñ n cán cân thương m i trong dài h n M t ph n trăm gi m c a t giá h i ñoái th c gây ra cán cân thương m i tăng 0.7 ph n trăm Còn nghiên c u c a Ph m Th Tuy t Trinh v tác ñ ng t giá h i ñoái bi n ñ ng cán cân thương m i trong ng n và dài h n K t qu cho th y có tác ñ ng c a t giá h i ñoái th c t i cán cân thương m i c a Vi t Nam trong ng n h n Khi t giá h i ñoái... c a cán cân thương m i Campuchia v i các nư c ñ i tác thương m i trong r ti n T t c các k t qu phù h p v i kỳ v ng Có v như cú s c trong GDP c a Campuchia có tác ñ ng l n ñáng k và cùng chi u v i cán cân thương m i GDP* c a các nư c ñ i tác thương m i có tác ñ ng tương ñ i l n và cùng chi u v i cán cân thương m i c a Campuchia; ñi u này có th ñư c hi u là có nhu c u l n ñáng k c a các nư c ñ i tác. .. ngoài tăng giá tr c a cán cân thương m i S m t giá th c có hai tác ñ ng, tác ñ ng tr c ti p và tác ñ ng ph n h i Tác ñ ng tr c ti p ñ n ch s thương m i (X/M) gi i thích b ng cách l y ñ o hàm riêng ph n ch s thương m i (X/M) ñ i v i t giá h i ñoái th c có hi u l c (REER) Theo Gupta-Kapoor và Ramakrishna (1999), tác ñ ng ph n h i phát sinh t m t tác ñ ng cùng th i v i t giá h i ñoái t i c cán cân thương. .. a nư c ñ i tác và cung nh p kh u c a nư c ñ i tác Do ñó ta ñư c m t phương trình cân b ng dài h n c a cán cân thương m i gi a nh p kh u và xu t kh u: TB = Px* Xd – QMd (7) Như v y, cán cân thương m i là chênh l ch gi a giá tr xu t kh u và nh p kh u M t giá tr âm trong cán cân thương m i có nghĩa thương m i b thâm h t và nó ch ng t cho th y giá tr nh p kh u tăng so v i xu t kh u S tương tác c a các... ng n h n gi a t giá h i ñoái th c và cán cân thương m i và có tác ñ ng c a J-Curve Pavle Petrovic và Mirjana Gligoríc (2010) b ng cách s phương pháp Johansen, ARDL và ECM cho th y gi m t giá h i ñoái t i Serbia ñã c i thi n cán cân thương m i trong dài h n trong khi ñó cán cân thương m i x u ñi trong ng n h n ERIC BEN KAMOTO (2006), nghiên c u v tác ñ ng c a ñư ng cong J ñ n cán cân thương m i t i Malawi... xu t kh u c a Campuchia Do ñ tài này ch t p trung ch y u nghiên c u v tác ñ ng c a t giá h i ñoái ñ n cán cân thương m i, nên tác gi s phân tích t giá k hơn nhân t khác T i 3 quý ñ u tiên, ch s cán cân thương m i gi m xu ng t i m c th p nh t là âm kho ng 3.5% khi t giá (KHR/USD) ñư c ñi u ch nh tăng 1% trong ng n h n S suy gi m c a t s cán cân thương m i là do nh hư ng c a ñi u ch nh t giá, có nghĩa... là ch y u Đ i v i t ng s n ph m qu c n i GDP c a Campuchia là b tác ñ ng qua l i hai chi u v i cán cân thương m i Ngoài ra, GDP cũng tác ñ ng hai chi u v i t giá h i ñoái M t k t qu ñáng chú ý n a là m i quan h nhân qu Granger-Causuality ñư c tìm th y cán cân thương m i ch có tác ñ ng m t chi u t i GDP*, mà không có tác ñ ng qua l i c a GDP* t i cán cân thương m i 2 B ng k t qu ki m ñ nh tính nhân qu... n nay, ñã có r t nhi u nghiên c u ñang c g ng ñ gi i thích tác ñ ng c a t giá h i ñoái t i cán cân thương m i c a m t s nư c Tuy nhiên, có r t ít nghiên c u t p trung vào vi c nghiên c u vai trò c a t giá h i ñoái ñ i v i thâm h t cán cân thương m i M c tiêu c a nghiên c u này là ñ ño lư ng tác ñ ng c a t giá h i ñoái t i cán cân thương m i Campuchia trong ng n h n và dài h n Ph n m m phân tích d li... co giãn 0.08, cho th y m i quan h dài h n gi a t giá h i ñoái và cán cân thương m i là hơi th p, do ñó trong dài h n, vi c ñi u ch nh t giá h i ñoái là có tác ñ ng kém, không ñáng k ñ n cán cân thương m i M t khác, h s dài h n c a bi n LnGDP qu c n i là có quan h cùng chi u (Positive relation) v i cán cân thương m i, nghĩa là trong dài h n, cán cân thương m i và GDP qu c n i có quan h cùng chi u (h... BÀI NGHIÊN C U TRƯ C ĐÂY Có r t nhi u nghiên c u v tác ñ ng c a t giá h i ñoái ñ n cán cân thương m i t i m t s nư c phát tri n d n ñ n các k t lu n khác nhau Upadhyaya và Dhakal (1997), nghiên c u tác ñ ng c a gi m giá ti n t trên cán cân thương m i 8 nư c ñang phát tri n Hai nhà nghiên c u th y r ng ch có Mexico, gi m giá ti n t c i thi n cán cân thương m i trong dài h n BahmaniOskoose (2001) khi . về tác ñộng tỷ giá hối ñoái biến ñộng cán cân thương mại trong ngắn và dài hạn. Kết quả cho thấy có tác ñộng của tỷ giá hối ñoái thực tới cán cân thương mại của Việt Nam trong ngắn hạn. Khi tỷ. của tỷ giá hối ñoái tới cán cân thương mại của một số nước. Tuy nhiên, có rất ít nghiên cứu tập trung vào việc nghiên cứu vai trò của tỷ giá hối ñoái ñối với thâm hụt cán cân thương mại. Mục. ñến năm Q4/2005 thấy rằng tỷ giá hối ñoái thực ñã tác ñộng ñến cán cân thương mại trong dài hạn. Một phần trăm giảm của tỷ giá hối ñoái thực gây ra cán cân thương mại tăng 0.7 phần trăm. Còn