BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH & BÙI THỊ MỸ NGÂN ẢNH HƯỞNG CỦA CHÍNH SÁCH THUẾ THU NHẬP DOANH NGHIỆP ĐẾN VIỆC ÁP DỤNG CHẾ ĐỘ,CHUẨN MỰC KẾ TOÁN VIỆT NAM TRONG CÁC CÔNG TY NIÊM YẾT TẠI VIỆT NAM Chuyên ngành: Kế toán Mã số: 60340301 LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ NGƯI HƯNG DN KHOA HC: PGS.TS. VŨ HỮU ĐỨC TP. Hồ Chí Minh – Năm 2012 i LI CAM OAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và không sao chép từ bất kỳ công trình khác. Bùi Thị Mỹ Ngân ii MC LC Trang Trang ph bìa Li cam oan i Mc lc ii Danh mc các ch vit tt vii Danh mc các bng viii Danh mc các biu ,  th xi Phn m u 1 I. Lý do chn đề tài 1 II. Mục tiêu của đề tài 1 III. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài 2 IV. Phương pháp nghiên cứu đề tài 2 V. Kết cấu của đề tài 2 Chương I: Tng quan ch , chun mc k toán Vit Nam và h thng thu Vit Nam 4 1.1 Tng quan ch , chun mc k toán Vit Nam 4 1.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển 4 1.1.1.1 Lịch sử hình thành kế toán 4 1.1.1.2 Vài nét quá trình phát triển của kế toán thế giới 4 1.1.1.3 Quá trình phát triển của kế toán Việt Nam 6 1.1.1.3.1 Giai đoạn từ năm 1954 trở về trước 6 1.1.1.3.2 Giai đoạn từ năm 1954 – 1975 6 1.1.1.3.3 Giai đoạn từ năm 1975 – 1995 6 1.1.1.3.4 Giai đoạn 1995 đến nay 7 1.1.2 Định nghĩa kế toán 9 1.1.3 Nhiệm vụ của kế toán 10 1.2 Tng quan h thng thu Vit Nam 11 iii 1.2.1 Lch s hình thành và phát trin của Thuế 11 1.2.1.1 Lịch sử hình thành của Thuế 11 1.2.1.2 Sơ lược quá trình phát triển chung của thuế thế giới 11 1.2.1.3 Quá trình phát triển của thuế Việt Nam 12 1.2.1.3.1 Thời kỳ phong kiến 12 1.2.1.3.2 Thời kỳ Pháp thuộc từ năm 1858 – 1945 12 1.2.1.3.3 Giai đoạn từ năm 1945 – 1954 12 1.2.1.3.4 Giai đoạn từ năm 1954 – 1975 13 1.2.1.3.5 Giai đoạn từ năm 1975 đến nay 14 1.2.2 Định nghĩa thuế 15 1.2.3 Vai trò của thuế 15 1.3 Chính sách thu thu nhp doanh nghip 16 1.3.1 Đặc điểm 16 1.3.2 Vài nét quá trình phát triển chính sách thuế thu nhập doanh nghiệp Việt Nam 17 1.3.3 Căn cứ tính thuế 18 1.4 Mi quan h gia k toán và thu 20 1.4.1 Mối quan hệ giữa kế toán và thuế trên thế giới 20 1.4.2 Mối quan hệ giữa kế toán và thuế tại Việt Nam 22 Kt lun chương I 26 Chương II: ánh giá nh hưng ca chính sách thu thu nhp doanh nghip n vic áp dng ch , chun mc k toán Vit Nam trong các công ty niêm yt Vit Nam 27 2.1 Mc ích nghiên cu 27 2.2 Câu hi nghiên cu và các bin o lưng 28 2.2.1 Câu hỏi thứ nhất 28 2.2.2 Câu hỏi thứ hai 28 2.2.2.1 Câu hỏi nghiên cứu và xác định các biến 28 2.2.2.2 Mô tả các biến 30 iv 2.2.2.2.1 Quy mô doanh nghiệp 30 2.2.2.2.2 Công ty kiểm toán 30 2.2.2.2.3 Đòn bẩy tài chính 31 2.2.2.2.4 Tính thanh khoản 31 2.2.2.2.5 Khả năng sinh lợi 32 2.2.2.2.6 Khả năng sinh lợi thêm 32 2.2.2.2.7 Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại 33 2.3 Phương pháp nghiên cu 33 2.3.1 Thống kê mô tả 33 2.3.2 Kiểm định mối liên hệ 33 2.3.3 Mô hình hồi quy 34 2.3.3.1 Kiểm tra tính phân phối chuẩn của các biến 34 2.3.3.2 Mô hình hồi quy Binary Logistic 36 2.4 Mu nghiên cu 37 2.5 Kt qu 37 2.5.1 Thống kê mô tả 37 2.5.2 Kiểm định mối liên hệ 40 2.5.2.1 Biến quy mô doanh nghiệp 40 2.5.2.1.1 Kiểm định tham số 40 2.5.2.1.2 Kiểm định phi tham số 42 2.5.2.2 Biến công ty kiểm toán 43 2.5.2.3 Biến đòn bẩy tài chính 44 2.5.2.3.1 Kiểm định tham số 44 2.5.2.3.2 Kiểm định phi tham số 46 2.5.2.4 Biến tính thanh khoản 47 2.5.2.4.1 Kiểm định tham số 48 2.5.2.4.2 Kiểm định phi tham số 49 2.5.2.5 Biến khả năng sinh lợi 50 2.5.2.5.1 Kiểm định tham số 50 v 2.5.2.5.2 Kim định phi tham số 52 2.5.2.6 Biến khả năng sinh lợi tăng thêm 53 2.5.2.6.1 Kiểm định tham số 53 2.5.2.6.2 Kiểm định phi tham số 54 2.5.3 Mô hình hồi quy Binary Logistic 55 2.5.3.1 Xem xét ma trận hệ số tương quan 55 2.5.3.2 Mô hình hồi quy Binary Logistic 57 2.5.3.2.1 Mô hình 1 57 2.5.3.2.2 Mô hình 2 59 Kt lun chương II 63 Chương III: Các kin ngh, hn ch ca nghiên cu và  xut hưng nghiên cu tip theo 64 3.1 Mt s kin ngh nhm ci thin tình trng áp dng úng ch , chun mc k toán trong các công ty niêm yt ti Vit Nam 64 3.1.1 Về việc ban hành chính sách thuế, chế độ, chuẩn mực kế toán 64 3.1.2 Về tổ chức thực hiện trong thực tế 65 3.1.2.1 Doanh nghiệp 65 3.1.2.2 Công ty kiểm toán 68 3.1.2.3 Ngân hàng 70 3.1.2.4 Cơ quan thuế: 71 3.2 Hn ch ca nghiên cu 71 3.3  xut hưng nghiên cu tip theo 72 Kt lun chương III 74 Tài liu tham kho 75 Ph lc Ph lc 1: Bảng số liệu chênh lệch giữa LNKT và TNCT của 100 doanh nghiệp mẫu 77 Ph lc 2: Biểu đồ với đường cong chuẩn của các biến 82 Ph lc 3: Đồ thị Histogram biểu diễn các điểm thực tế và dự báo của vi bin ph thuc 90 Ph lc 4: Các mô hình hi quy th nghiệm loại biến 92 DANH MC CÁC CH VIT TT 1 CPTTNDN : Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp 2 CTCP : Công ty cổ phần 3 DN : Doanh nghiệp 4 EU : Liên minh châu Âu ( Eropean Union) 5 GDP : Tổng sản phẩm quốc nội (Gross Domestic Product) 6 HNX : Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội 7 HoSE : Sở giao dịch chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh 8 KH&CN : Khoa học và công nghệ 9 LNKT : Lợi nhuận kế toán 10 ROA : Tỷ suất sinh lời trên tài sản (Return on total assets) 11 ROE : Tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu (Return on common equity) 12 TNCT : Thu nhập chịu thuế 13 TNDN : Thu nhập doanh nghiệp 14 TNHH : Trách nhiệm hữu hạn 15 TPHCM : Thành phố Hồ Chí Minh 16 XNK : Xuất nhập khẩu vii DANH MC CÁC BNG Trang Bng 2.1 – Kí hiệu các biến 34 Bang 2.2 – Thống kê mô tả các biến độc lập (không kể biến Công ty kiểm toán) 35 Bng 2.3 – Thống kê mô tả các biến độc lập đã được biến đổi 36 Bng 2.4 – Chênh lệch giữa lợi nhuận kế toán và thu nhập chịu thuế 38 Bng 2.5 – Thống kê mô tả biến quy mô doanh nghiệp 40 Bng 2.6 – Kết quả kiểm định Independent Samples Test 41 Bng 2.7 – Thống kê mô tả biến quy mô doanh nghiệp 42 Bng 2.8 – Kết quả kiểm định Mann-Whitney U 42 Bng 2.9 – Thống kê mô tả biến công ty kiểm toán 43 Bng 2.10 – Kết quả kiểm định Chi bình phương 44 Bng 2.11 – Thống kê mô tả biến đòn bẩy tài chính 45 Bng 2.12 – Kết quả kiểm định Independent Samples Test 45 Bng 2.13 – Thống kê mô tả biến đòn bẩy tài chính 46 Bng 2.14 – Kết quả kiểm định Mann-Whitney U 47 Bng 2.15 – Thống kê mô tả biến tính thanh khoản 48 Bng 2.16 – Kết quả kiểm định Independent Samples Test 48 Bng 2.17 – Thống kê mô tả biến tính thanh khoản 49 Bng 2.18 – Kết quả Mann-Whitney U 49 Bng 2.19 – Thống kê mô tả biến khả năng sinh lợi 50 Bng 2.20 – Kết quả kiểm định Independent Samples Test 51 Bng 2.21 – Thống kê mô tả biến khả năng sinh lợi 52 Bng 2.22 – Kết quả Mann-Whitney U 52 Bng 2.23 – Thống kê mô tả biến khả năng sinh lợi tăng thêm 53 Bng 2.24 – Kết quả kiểm định Independent Samples Test 54 Bng 2.25 – Thống kê mô tả biến khả năng sinh lợi tăng thêm 55 Bng 2.26 – Kết quả Mann-Whitney U 55 viii Bng 2.27 – Ma trn hệ số tương quan giữa các biến độc lập 56 Bng 2.28 – Kiểm định độ phù hợp tổng quát 57 Bng 2.29 – Độ phù hợp của mô hình 57 Bng 2.30 – Bảng phân loại giá trị dự báo và giá trị thực tế 58 Bng 2.31 – Kiểm định độ phù hợp của dự báo 58 Bng 2.32 – Các biến trong mô hình 58 Bng 2.33 – Kiểm định độ phù hợp tổng quát 59 Bng 2.34 – Độ phù hợp của mô hình 59 Bng 2.35 – Kiểm định độ phù hợp của dự báo 59 Bng 2.36 – Bảng phân loại giá trị dự báo và giá trị thực tế 60 Bng 2.37 – Các biến trong mô hình 60 Bng 4.1 – Các biến trong mô hình thử nghiệm 1 92 Bng 4.2 – Các biến có ý nghĩa trong mô hình thử nghiệm 1 92 Bng 4.3 – Kiểm định độ phù hợp tổng quát 93 Bng 4.4 – Độ phù hợp của mô hình 93 Bng 4.5 – Kiểm định độ phù hợp của dự báo 93 Bng 4.6 – Bảng phân loại giá trị dự báo và giá trị thực tế 93 Bng 4.7 – Các biến trong mô hình thử nghiệm 2 94 Bng 4.8 – Các biến có ý nghĩa trong mô hình thử nghiệm 2 94 Bng 4.9 – Kiểm định độ phù hợp tổng quát 95 Bng 4.10 – Độ phù hợp của mô hình 95 Bng 4.11 – Kiểm định độ phù hợp của dự báo 95 Bng 4.12 – Bảng phân loại giá trị dự báo và giá trị thực tế 95 Bng 4.13 – Các biến trong mô hình thử nghiệm 3 96 Bng 4.14 – Các biến có ý nghĩa trong mô hình thử nghiệm 3 96 Bng 4.15 – Kiểm định độ phù hợp tổng quát 97 Bng 4.16 – Độ phù hợp của mô hình 97 Bng 4.17 – Kiểm định độ phù hợp của dự báo 97 Bng 4.18 – Bảng phân loại giá trị dự báo và giá trị thực tế 97 ix Bng 4.19 – Các bin trong mô hình th nghiệm 4 98 Bng 4.20 – Các biến có ý nghĩa trong mô hình thử nghiệm 4 98 DANH MC CÁC BIU ,  TH Trang Hình 2.1. Biểu đồ với đường cong chuẩn – Biến Tongtaisan 82 Hình 2.2. Biểu đồ với đường cong chuẩn – Biến Doanhthu 82 Hình 2.3. Biểu đồ với đường cong chuẩn – Biến TSno_VCSH 83 Hình 2.4. Biểu đồ với đường cong chuẩn – Biến TSnovay_TS 83 Hình 2.5. Biểu đồ với đường cong chuẩn – Biến Tsthanhtoan 84 Hình 2.6. Biểu đồ với đường cong chuẩn – Biến ROA 84 Hình 2.7. Biểu đồ với đường cong chuẩn – Biến ROE 85 Hình 2.8. Biểu đồ với đường cong chuẩn – Biến TangtruongLN 85 Hình 2.9. Biểu đồ với đường cong chuẩn – Biến LnTongtaisan 86 Hình 2.10. Biểu đồ với đường cong chuẩn – Biến LnDoanhthu 86 Hình 2.11. Biểu đồ với đường cong chuẩn – Biến LnTSno_VCSH 87 Hình 2.12. Biểu đồ với đường cong chuẩn – Biến LnTSthanhtoan 87 Hình 2.13. Biểu đồ với đường cong chuẩn – Biến LnROA 88 Hình 2.14. Biểu đồ với đường cong chuẩn – Biến LnROE 88 Hình 2.15. Biểu đồ với đường cong chuẩn – Biến LnTangtruongLN 89 Hình 3.1. Đồ thị Histogram biểu diễn các điểm thực tế và dự báo của biến phụ thuộc của mô hình 1 90 Hình 3.2. Đồ thị Histogram biểu diễn các điểm thực tế và dự báo của biến phụ thuộc của mô hình 2 91 [...]... đến sự ảnh hưởng của chính sách thu thu nhập doanh nghiệp đến việc áp dụng chế độ, chuẩn mực kế toán trong các công ty niêm yết tại Việt Nam trên cơ sở phân tích dữ liệu báo cáo tài chính bằng phương pháp phân tích định lượng - Căn cứ kết quả nghiên cứu để đưa ra các kiến nghị nhằm hạn chế sự ảnh hưởng của chính sách thu thu nhập doanh nghiệp đến việc áp dụng chế độ, chuẩn mực kế toán trong các công. .. giá mức ảnh hưởng của chính sách thu thu nhập doanh nghiệp đến việc áp dụng chuẩn mực, chế độ kế toán trong các công ty niêm yết tại Việt Nam dựa trên tỷ lệ doanh nghiệp lựa chọn chính sách kế toán gần với quy định thu Việc xác định doanh nghiệp có lựa chọn chính sách kế toán gần với quy định thu hay không được căn cứ vào chênh lệch giữa lợi nhuận kế toán và thu nhập chịu thu của doanh nghiệp -... có còn tồn tại hay không ảnh hưởng của thu đến kế toán Việt Nam, đặc biệt là trong việc lựa chọn các chính sách kế toán của nhà quản lý Để cung cấp bằng chứng thực nghiệm cho việc trả lời câu hỏi trên, tôi chọn đề tài Ảnh hưởng của chính sách thu thu nhập doanh nghiệp đến việc áp dụng chế độ, chuẩn mực kế toán Việt Nam trong các công ty niêm yết tại Việt Nam để nghiên cứu II Mục Tiêu của Đề Tài:... và hệ thống thu Việt Nam; đặc điểm, quá trình phát triển và căn cứ tính thu thu nhập doanh nghiệp Việt Nam; mối quan hệ giữa hai hệ thống thu và kế toán Chương II: ‘‘Đánh giá ảnh hưởng của chính sách thu thu nhập doanh nghiệp đến việc áp dụng chế độ, chuẩn mực kế toán Việt Nam trong các công ty niêm yết tại Việt Nam ’ Chương này thực hiện các thực nghiệm để giải quyết hai câu hỏi liệu trong thực... trong các công ty niêm yết tại Việt Nam Đề xuất các hướng nghiên cứu tiếp theo 2 III Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của Đề Tài: Nghiên cứu ảnh hưởng của chính sách thu thu nhập doanh nghiệp đến việc áp dụng chế độ, chuẩn mực kế toán Việt Nam trong các công ty niêm yết tại Việt Nam Các công ty hoạt động trong lĩnh vực tài chính, bảo hiểm, ngân hàng có đặc điểm kết cấu tài chính và kinh doanh riêng không... điểm: Thu thu nhập doanh nghiệp là thu tính trên thu nhập chịu thu của các tổ chức kinh doanh trong kỳ tính thu Nó có vai trò quan trọng trong hệ thống thu Việt Nam, mang lại nguồn thu lớn cho ngân sách và tham gia điều tiết nền kinh tế, phân phối lại thu nhập trong xã hội Một số đặc điểm của thu thu nhập doanh nghiệp: Thứ nhất, thu thu nhập doanh nghiệp là thu trực thu, đối tượng chịu thu . .. nộp thu thu nhập doanh nghiệp Có thể thấy, thu thu nhập doanh nghiệp là sắc thu mà Nhà nước có thể sử dụng để tác động vào nền kinh tế ở nhiều khía cạnh Thêm vào đó, trong hoạt động kinh doanh, doanh nghiệp phải nộp rất nhiều loại thu nhưng chỉ duy nhất thu thu nhập doanh nghiệp là thu trực thu đối với doanh nghiệp, đánh vào chính thu nhập của doanh nghiệp Do đó, chính sách thu thu nhập doanh nghiệp. .. mức trong công tác nghiên cứu Thu và kế toán tuy có liên quan mật thiết với nhau nhưng trên phương diện pháp lý, hai hệ thống kế toán Việt Nam và thu Việt Nam độc lập tương đối với nhau, việc lập báo cáo tài chính được thực hiện theo chế độ, chuẩn mực kế toán và việc tính thu thì thực hiện theo chính sách thu Nói cách khác, chính sách thu không tác động đến việc áp dụng chế độ, chuẩn mực kế toán. .. mặt hàng), thu sát sinh, thu buôn chuyến, thu thổ trạch, thu kinh doanh nghệ thu t, thu môn bài, thu trước bạ, thu muối, thu rượu, thu xuất, nhập khẩu và chế độ thu quốc doanh Thu chỉ áp dụng đối với khu vực kinh tế tập thể và cá thể Các xí nghiệp quốc doanh không áp dụng thu mà theo chế độ thu khác bởi theo quan điểm của Đảng và Nhà nước, các xí nghiệp quốc doanh thu c sở hữu toàn dân do... loại thu trực thu khác như thu môn bài, thu tàu thuyền đi lại trên sông, thu xe, thu tài nguyên Thu gián thu nộp vào ngân sách chung Đông Dương, gồm các loại chủ yếu như thu rượu, thu muối, thu thu c phiện Ngoài ra còn có thu hải quan và thương chính, thu tiêu thụ diêm, thu lưu hành thu c lá, thu xuất khẩu gạo, thu tiêu thụ thu c nổ, thu sòng bạc, thu cư trú, thu mái hiên… 1.2.1.3.3 Giai . mức ảnh hưởng của chính sách thu thu nhập doanh nghiệp đến việc áp dụng chuẩn mực, chế độ kế toán trong các công ty niêm yết tại Việt Nam dựa trên tỷ lệ doanh nghiệp lựa chọn chính sách kế toán. NGÂN ẢNH HƯỞNG CỦA CHÍNH SÁCH THU THU NHẬP DOANH NGHIỆP ĐẾN VIỆC ÁP DỤNG CHẾ ĐỘ,CHUẨN MỰC KẾ TOÁN VIỆT NAM TRONG CÁC CÔNG TY NIÊM YẾT TẠI VIỆT NAM Chuyên ngành: Kế toán Mã số:. đề tài Ảnh hưởng của chính sách thu thu nhập doanh nghiệp đến việc áp dụng chế độ, chuẩn mực kế toán Việt Nam trong các công ty niêm yết tại Việt Nam để nghiên cứu. II. Mục Tiêu của Đề Tài: