B Y T I HC HÀ NI VÕ LONG HI PHÂN TÍCH HONG CA MI BÁN L THUT TIÊU CHUN THC HÀNH TT NHÀ THUC - A BÀN THÀNH PH TÂN AN, TNH LONG AN  LUP I CHUYÊN NG   : CK 60 72 04 12  : -  - S Y t Long An; Các  bán l thua bàn thành ph Tân An, tnh Long An  : /01/201330/12/2013 ng dn khoa hc:   2014 LỜI CẢM ƠN Xuất phát từ thực tiễn công tác, tôi đã thực hiện Đề tài: “Phân tích hoạt động của mạng lưới bán lẻ thuốc đạt tiêu chuẩn thực hành tốt nhà thuốc – GPP trên địa bàn thành phố Tân An, tỉnh Long An năm 2013”. Kết quả nghiên cứu của đề tài là căn cứ khoa học để góp phần thiết thực giúp mạng lưới bán lẻ thuốc đã đạt “Thực hành tốt nhà thuốc – GPP” tại tỉnh Long An triển khai thực hiện các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng hoạt động. Lời đầu tiên, tôi xin được gửi lời cảm ơn sâu sắc tới TS. Hà Văn Thúy, người đã trực tiếp hướng dẫn, chỉ dẫn nội dung nghiên cứu cho bản thân tôi. Tôi xin trân trọng cảm ơn các Thầy giáo, Cô giáo trong Ban Giám hiệu, Phòng Đào tạo sau đại học, Bộ môn Quản lý và Kinh tế dược và các bộ môn có liên quan đến đề tài của Trường Đại Học Dược Hà Nội đã tận tình giảng dạy và hướng dẫn nghiên cứu thực hiện đề tài. Nhân dịp này, tôi chân thành cảm ơn Ban Giám đốc Sở Y tế Long An đã tạo điều kiện cho tôi được học tập để nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, cám ơn lãnh đạo phòng Thanh tra Sở, phòng nghiệp vụ Dược, phòng kế hoạch tài chính Sở Y tế, lãnh đạo các Phòng Y tế huyện, thành phố, thị xã đã hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi cho việc nghiên cứu và tra cứu số liệu. Với mong muốn kết quả nghiên cứu sẽ đáp ứng được nhu cầu thực tiễn hiện tại và góp phần thiết thực triển khai thực hiện các giải pháp cơ bản, lâu dài ở tỉnh Long An, tôi hy vọng sẽ được Quý Thầy, Quý Cô góp ý bổ sung để đề tài được hoàn thiện hơn. Một lần nữa tôi thành thật cảm ơn./. Long An, tháng 12 năm 2013 Học viên Võ Long Hải MỤC LỤC TT Nội dung Trang Đặt vấn đề 01 Chương 1 Tổng quan 1.1 Tình hình cung ứng thuốc trên thế giới 03 1.2 Tổng quan về mạng lưới cung ứng thuốc của nước ta giai đoạn hiện nay 04 1.2.1 Công tác đảm bảo cung ứng thuốc phòng và chữa bệnh cho nhân dân 04 1.2.2 Tiền thuốc quân bình/ đầu người qua các năm 06 1.2.3 Các tồn tại trong vấn đề cung ứng thuốc trong giai đoạn hiện nay 06 1.2.4 Các thành phần cung ứng thuốc tại Việt Nam giai đoạn hiện nay 08 1.2.5 Vị trí, chức năng của mạng lưới bán lẻ thuốc 09 1.3 Một vài nét về việc áp dụng GPP trên thế giới 10 1.3.1 Lý do và quá trình hình thành GPP 10 1.3.2 Nội dung và yêu cầu của GPP theo WHO 12 1.3.3 Tiêu chuẩn (hướng dẫn) thực hiện GPP của một số nước 13 1.4 Tiêu chuẩn GPP tại Việt Nam và thực trạng triển khai GPP tại một số địa phương trong cả nước 16 1.4.1 Khái niệm GPP 16 1.4.2 Thực trạng thực hiện GPP tại Việt Nam 16 1.4.3 Các nguyên tắc thực hiện GPP 17 1.4.4 Các tiêu chuẩn cơ bản của GPP 17 1.5 Một vài nét về đặc điểm kinh tế, xã hội và hệ thống y tế tại tỉnh Long An 19 1.5.1 Đặc điểm về vị trí địa lý, kinh tế xã hội của tỉnh Long An 19 1.5.2 Đặc điểm và hệ thống y tế của tỉnh Long An 20 1.5.3 Việc triển khai thực hiện GPP tại Long An 21 Chương 2 Đối tượng và phương pháp nghiên cứu 2.1 Đối tượng, địa điểm và thời gian nghiên cứu 24 2.1.1 Đối tượng nghiên cứu 24 2.1.2 Địa điểm nghiên cứu 24 2.1.3 Thời gian nghiên cứu 24 2.2 Thiết kế nghiên cứu 24 2.2.1 Cỡ mẫu nghiên cứu 24 2.2.2 Chỉ tiêu nghiên cứu và phương pháp nghiên cứu 24 2.2.3 Phương pháp thu thập số liệu 25 2.3 Phương pháp xử lý số liệu 26 2.4 Tiêu chuẩn đánh giá 26 Chương 3 Kết quả nghiên cứu 3.1 Phân tích hoạt động của các cơ sở bán lẻ thuốc đạt GPP trên địa bàn TP. Tân An tỉnh Long An qua thanh kiểm tra 27 3.1.1 Sự phát triển các cơ sở bán lẻ thuốc tại tỉnh Long An 27 3.1.1.1 Sự phát triển các cơ sở bán lẻ thuốc tại tỉnh Long An đến tháng 12 năm 2013 theo báo cáo của Sở Y tế 27 3.1.1.2 Sự phân bố các cơ sở đạt GPP trên địa bàn TP. Tân An 28 3.1.2 Khảo sát hoạt động của các cơ sở đạt GPP trên địa bàn TP. Tân An qua kết quả thanh kiểm tra 29 3.1.2.1 Cơ sở pháp lý để hành nghề 29 3.1.2.2 Nhân sự 30 3.1.2.3 Về cơ sở vật chất 31 3.1.2.4 Thực hiện các quy chế chuyên môn về dược 32  Vi phạm về niêm yết giá thuốc 32  Vi phạm về việc bán thuốc theo đơn của các cơ sở bán lẻ thuốc trên địa bàn tỉnh năm 2013 33  Vi phạm về hạn sử dụng của thuốc 34  Vi phạm về thuốc không được phép lưu hành 35  Vi phạm các quy định về mặc áo blouse và đeo biển tên 36  Vi phạm các quy định về sắp xếp thuốc 37 3.2 Phân tích các thuận lợi, khó khăn của các cơ sở đạt GPP trong quá trình hoạt động trên địa bàn TP. Tân An thông qua phiếu khảo sát 38 3.2.1 Kết quả khảo sát về nhân sự 38 3.2.1.1 Số liệu thống kê qua phiếu khảo sát và những thuận lợi khó khăn về nhân sự trong quá trình hoạt động của các cơ sở bán lẻ thuốc đạt GPP trên địa bàn thành phố Tân An năm 2013 39 3.2.1.2 Số liệu thống kê qua phiếu khảo về sự có mặt của DSCCS khi cơ sở hoạt động 40 3.2.1.3 Số liệu từ phiếu khảo sát về nhận thức của DSCCS trong việc thực hiện GPP và những thuận lợi, khó khăn trong hoạt động 42 này 3.2.2 Khảo sát về cơ sở vật chất 43 3.2.2.1 Số liệu thống kê qua phiếu khảo sát về diện tích cơ sở, đồng thời ghi nhận những những thuận lợi, khó khăn trong hoạt động này 44 3.2.2.2 Số liệu thống kê qua phiếu khảo sát về việc bố trí các khu vực trong cơ sở bán lẻ thuốc đạt GPP trên địa bàn TP. Tân An năm 2013 45 3.2.2.3 Số liệu thống kê qua phiếu khảo sát về trang thiết bị và những thuận lợi, khó khăn được ghi nhận trong việc thực hiện 46 3.2.2.4 Số liệu thống kê qua phiếu khảo sát về hồ sơ, sổ sách, tài liệu chuyên môn và những thuận lợi, khó khăn trong việc thực hiện 48 3.2.2.5 Số liệu thống kê qua phiếu khảo sát về xây dựng các SOPs tại các cơ sở đạt GPP 49 3.2.2.6 Số liệu thống kê qua phiếu khảo sát về việc sắp xếp thuốc, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm tại các cơ sở đạt GPP. Một số thuận lợi, khó khăn trong việc sắp xếp 51 3.2.2.7 Số liệu thống kê qua phiếu khảo sát về việc bán thuốc theo đơn tại các cơ sở đạt GPP. Một số thuận lợi, khó khăn trong việc thực hiện 53 Chương 4 Bàn luận 4.1 Về hoạt động của các nhà thuốc, quầy thuốc đạt GPP tại TP. Tân An tỉnh Long An năm 2013 55 4.1.1 Về nhân sự và việc tập huấn GPP 55 4.1.2 Về cơ sở vật chất, cách bố trí và trang thiết bị tại cơ sở 56 4.1.3 Về hồ sơ, sổ sách và các quy trình thao tác chuẩn (SOP) 56 4.1.4 Về thực hiện các quy chế chuyên môn trong thực hiện GPP 57 4.1.4.1 Về quy chế kê đơn và bán theo đơn 57 4.1.4.2 Về kinh doanh thuốc quá hạn sử dụng, thuốc không được phép lưu hành và việc niêm yết giá 58 4.1.4.3 Về cách sắp xếp thuốc 58 4.1.4.4 Về việc mặc áo chuyên môn và đeo biển tên 58 4.2 Về thuận lợi, khó khăn của các nhà thuốc, quầy thuốc đạt GPP tại TP. Tân An tỉnh Long An năm 2013 59 4.2.1 Về nhân sự và việc tập huấn GPP 59 4.2.2 Về cơ sở vật chất, cách bố trí và trang thiết bị 61 4.2.3 Về hồ sơ, sổ sách và các quy trình thao tác chuẩn 64 4.2.4 Về thực hiện các quy chế chuyên môn trong thực hiện GPP 64 4.2.4.1 Về quy chế kê đơn và bán theo đơn 64 4.2.4.2 Về kinh doanh thuốc quá hạn sử dụng, thuốc không được phép lưu hành và việc niêm yết giá 65 4.2.4.3 Về cách sắp xếp thuốc 66 4.2.4.4 Về việc mặc áo chuyên môn và đeo biển tên 66 KẾT LUẬN – KIẾN NGHỊ KẾT LUẬN 69 KIẾN NGHỊ 71 Những hạn chế của đề tài 72 Các phụ lục PL.1 Biên bản kiểm tra PL.2 Phiếu khảo sát PL.3 Danh sách các nhà thuốc quầy thuốc được khảo sát - Nhà thuốc được khảo sát - Quầy thuốc được khảo sát MỤC LỤC VIẾT TẮT Chử viết tắt Thành chử BYT Bộ Y tế BB Biên bản CTCP… VTYT Công ty cổ phần… Vật tư Y tế CSSK Chăm sóc sức khỏe DSĐH Dược sĩ đại học DSTT Dược sĩ trung học DSCCS Dược sĩ chủ cơ sở DSCNT Dược sĩ chủ nhà thuốc ĐĐKKDT Đủ điều kiện kinh doanh thuốc ĐKKD Đăng ký kinh doanh GPP Thực hành tốt nhà thuốc GDP Thực hành tốt phân phối thuốc GSP Thực hành tốt bảo quản thuốc GLP Thực hành tốt kiểm nghiệm thuốc KQKS Kết quả khảo sát KCB Khám chữa bệnh TYT Trạm Y tế MỤC LỤC BẢNG Số Tên bảng Trang 1.1 Số liệu thống kê về sản xuất, nhập khẩu thuốc qua các năm 05 1.2 Việc triển khai “Thực hành tốt nhà thuốc” trên địa bàn tỉnh Long An năm 2013 22 2.3 Cơ sở bán lẻ thuốc đạt GPP tại TP. Tân An tỉnh Long An 24 2.4 Tóm tắc nội dung, chỉ tiêu và phương pháp nghiên cứu 25 3.5 Thống kê cơ sở bán lẻ thuốc trên địa bàn tỉnh Long An 27 3.6 Sự phân bố các cơ sở đạt GPP trên địa bàn Thành phố Tân An 28 3.7 Kết quả khảo sát về cơ sở pháp lý để hành nghề dược 29 3.8 Kết quả khảo sát về mặt nhân sự 30 3.9 Kết quả khảo sát về trang thiết bị 31 3.10 Vi phạm việc niêm yết giá thuốc tại các cơ sở bán lẻ đã đạt GPP năm 2013 32 3.11 Thống kê các vi phạm về hoạt động bán thuốc theo đơn của các cơ sở bán lẻ thuốc trên địa bàn tỉnh năm 2013 33 3.12 Thống kê các vi phạm về hạn dùng của thuốc tại các cơ sở bán lẻ thuốc đạt GPP trên địa bàn TP. Tân An năm 2013 34 3.13 Thống kê các vi phạm về kinh doanh thuốc không được phép lưu hành tại các cơ sở bán lẻ thuốc đạt GPP trên địa bàn TP. Tân An năm 2013 35 3.14 Thống kê các vi phạm về mặc áo blouse và đeo biển tên 36 3.15 Thống kê các vi phạm về cách sắp xếp thuốc với các sản phẩm khác 38 3.16 Khảo sát số lượng nhân sự phục vụ trong cơ sở đạt GPP tại TP. Tân An 39 3.17 Kết quả khảo sát việc dược sĩ chủ cơ sở có mặt khi nhà thuốc hoạt động 40 3.18 Những thuận lợi, khó khăn về nhân sự được ghi nhận từ phiếu 41 khảo sát 3.19 Kết quả khảo sát về nhận thức của dược sĩ chủ cở sở trong việc thực hiện GPP 42 3.20 Những thuận lợi, khó khăn về nhận thức của DSCCS được ghi nhận từ phiếu khảo sát 43 3.21 Kết quả khảo sát diện tích tại các cơ sở bán lẻ thuốc đã đạt GPP trên địa bàn TP.Tân An năm 2013 44 3.22 Kết quả khảo sát vế bố trí các khu vực theo GPP 45 3.23 Những thuận lợi, khó khăn về diện tích và cách bố trí được ghi nhận từ phiếu khảo sát 45 3.24 Kết quả khảo sát về trang thiết bị, dụng cụ 46 3.25 Những thuận lợi, khó khăn về trang thiết bị, dụng cụ được ghi nhận từ phiếu khảo sát 47 3.26 Kết quả khảo sát các loại hồ sơ, sổ sách và tài liệu chuyên môn tại các cơ sở đạt GPP 48 3.27 Những thuận lợi, khó khăn về hồ sơ, sổ sách và tài liệu chuyên môn được ghi nhận từ phiếu khảo sát 48 3.28 Kết quả khảo sát việc xây dựng các quy trình thao tác chuẩn 50 3.29 Những thuận lợi, khó khăn về xây dựng các SOPs tại các cơ sở đã đạt GPP được ghi nhận từ phiếu khảo sát 50 3.30 Kết quả khảo sát việc sắp xếp thuốc, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm tại các cơ sở đã đạt GPP 51 3.31 Những thuận lợi, khó khăn về việc sắp xếp thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng được ghi nhận từ phiếu khảo sát 52 3.32 Những thuận lợi, khó khăn trong việc bán thuốc theo đơn của các cơ sở đạt GPP được ghi nhận từ phiếu khảo sát 53 MỤC LỤC HÌNH Số Tên hình Trang 1.1 Biểu đồ tiền thuốc bình quân đầu người giai đoạn 2006 - 2012 06 1.2 Sơ đồ vai trò của người dược sĩ 11 3.3 Sự phân bố các cơ sở đạt GPP trên địa bàn Thành phố Tân An 28 3.4 Biểu đồ biểu diễn việc chấp hành bán thuốc theo đơn của các cơ sở bán lẻ thuốc đạt GPP trên địa bàn TP. Tân An năm 2013 34 3.5 Tỷ lệ các cơ sở bán lẻ có thuốc quá hạn dùng 35 3.6 Tỷ lệ các cơ sở vi phạm về kinh doanh thuốc không được phép lưu hành trên địa bàn TP. Tân An năm 2013 36 3.7 Biểu đồ biểu diễn việc mặc áo blue và đeo biển tên của các cơ sở đạt GPP trên địa bàn TP. Tân An năm 2013 37 3.8 Biểu đồ biểu diễn việc sắp xếp thuốc tại các cơ sở đạt GPP trên địa bàn TP. Tân An năm 2013 38 3.9 Biểu đồ biểu diễn trình độ chuyên môn của chủ cơ sở 39 3.10 Tỉ lệ chủ cơ sở có mặt khi kiểm tra và chủ cơ sở thực thụ 41 3.11 Tỉ lệ việc nhận thức của DSCCS về việc thực hiện GPP 43 3.12 Biểu đồ biểu diễn diện tích của các cơ sở bán lẻ đã đạt GPP trên địa bàn TP.Tân An năm 2013 44 3.13 Tỉ lệ việc sắp xếp thuốc, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm tại các cơ sở đã đạt GPP 52 [...]... tốt nhà thuốc – GPP trên địa bàn thành phố Tân An, tỉnh Long An năm 2013 Đề tài tiến hành nghiên cứu 02 mục tiêu sau: 1 Phân tích hoạt động của các nhà thuốc, quầy thuốc đạt tiêu chuẩn Thực hành tốt nhà thuốc - GPP trên địa bàn thành phố Tân An tỉnh Long An năm 2013 2 Phân tích một số thuận lợi, khó khăn của các nhà thuốc, quầy thuốc trong quá trình thực hiện tiêu chuẩn Thực hành tốt nhà thuốc - GPP. .. Y tế Long An về việc quản lý hành nghề dược đã đạt GPP trên địa bàn để có số lượng, sự phát triển và sự phân bố các cơ sở đạt GPP trên địa bàn TP Tân An tỉnh Long An [1][2][28] [29] - Thông qua biên bản thanh kiểm tra của Thanh tra Sở Y tế tỉnh Long An và Phòng Y tế thành phố Tân An trong năm 2013 để đánh giá việc thực hiện các quy định về Thực hành tốt nhà thuốc trên địa bàn TP Tân An năm 2013 -... sở bán lẻ thuốc [8] Tỉnh Long An cũng theo xu hướng chung của cả nước, đã và đang thực hiện Thông tư số 46/2011/TT-BYT ngày 21 tháng 12 năm 2011 của Bộ Y tế về việc ban hành nguyên tắc, tiêu chuẩn Thực hành tốt nhà thuốc [11] [28] Xuất phát từ những vấn đề nêu trên về việc áp dụng thực hành tốt nhà thuốc GPP tôi xin chọn đề tài: Phân tích hoạt động của mạng lưới bán lẻ thuốc đạt tiêu chuẩn Thực hành. .. dữ liệu từ TP Tân An tỉnh Long phòng Nghiệp vụ dược Sở Y tế tỉnh Long An An Nội dung 1: Phân bố của các cơ sở Phân tích hoạt động của bán lẻ thuốc đạt GPP các nhà thuốc, quầy thuốc đạt GPP trên địa trên địa bàn TP Tân An Mô tả hồi cứu bằng cách thu thập dữ liệu từ phòng Nghiệp vụ dược Sở Y tế tỉnh Long An Mô tả hồi cứu bằng GPP trên địa bàn: cách thông qua biên bản - Nhân sự; thanh Thanh tra Sở Y tế... 2.1 Đối tƣợng, địa điểm và thời gian nghiên cứu 2.1.1 Đối tƣợng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu là các nhà thuốc, quầy thuốc đã đạt GPP trên địa bàn thành phố Tân An tỉnh Long An tính đến ngày 31/12 /2013 theo số liệu của Sở Y tế Long An [22] [29] 2.1.2 Địa điểm nghiên cứu Trên địa bàn Thành phố Tân An tỉnh Long An [35] 2.1.3: Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 01 năm 2013 đến tháng 12 năm 2013 2.2 Thiết... Các cơ sở bán lẻ thuốc đạt GPP tại TP Tân An tỉnh Long An Nhà thuốc đã đạt GPP trên địa bàn Quầy thuốc đã đạt GPP trên địa bàn TP Tân An TP Tân An 52 25 2.2.2: Chỉ tiêu nghiên cứu và phƣơng pháp nghiên cứu 24 Bảng 2.4 Tóm tắc nội dung, chỉ tiêu và phương pháp nghiên cứu Nội dung nghiên cứu Chỉ tiêu nghiên cứu Phƣơng pháp nghiên cứu Số cơ sở bán lẻ thuốc Mô tả hồi cứu bằng đạt GPP trên địa bàn cách thu... 43/2010/TT-BYT ngày 15 tháng 12 năm 2010 của Bộ Y tế V/v Quy định lộ trình thực hiện nguyên tắc, tiêu chuẩn Thực hành tốt nhà thuốc - GPP; địa bàn và phạm vi hoạt động của cơ sở bán lẻ thuốc [8]; - Thông tư số 46/2011/TT-BYT ngày 21 tháng 12 năm 2011 của Bộ Y tế V/v ban hành nguyên tắc, tiêu chuẩn thực hành tốt nhà thuốc [11]; - Các quy định của Sở Y tế tỉnh Long An [29] [30] ban hành để thực hiện Thông tư 43/2010/TT-BYT;... kiện tốt để quy hoạch lại mạng lưới bán lẻ thuốc trên địa bàn Tuy nhiên, việc duy trì nhà thuốc, quầy thuốc đạt chuẩn GPP cũng có những thách thức không nhỏ Để nâng cao chất lượng mạng lưới cung ứng thuốc cần tăng cường vai trò quản lý của các cơ quan nhà nước, cũng như áp dụng các tiêu chuẩn thực hành tốt GPs, trong đó có Thực hành tốt nhà thuốc - GPP [11] có như vậy mới đảm bảo thực hiện tốt các... và thúc đẩy lộ trình thực hiện các nguyên tắc Thực hành tốt phân phối thuốc (GDP) [12], Thực hành tốt bảo quản thuốc (GSP) và Thực hành tốt nhà thuốc (GPP) Tính đến năm 2012 đã có 3.950 nhà thuốc đạt tiêu chuẩn GPP, chiếm tỷ lệ 39% tổng số nhà thuốc trên toàn quốc [14] 1.4.3 Các nguyên tắc thực hiện GPP  Đặt lợi ích của người bệnh và sức khỏe của cộng đồng lên trên hết  Cung cấp thuốc bảo đảm chất... Trạm Y tế xã không có tủ thuốc: 18 cơ sở Sở Y Tế Long An đã tổ chức triển khai các nguyên tắc, tiêu chuẩn Thực hành tốt nhà thuốc - GPP , đến nay có 100% các nhà thuốc đạt tiêu chuẩn Thực hành tốt nhà thuốc - GPP theo đúng lộ trình của Bộ Y Tế [29] Tóm lại: Mặc dù mạng lưới cung ứng thuốc hiện nay ngày càng phát triển, tăng nhanh về số lượng và việc xây dựng nhà thuốc đạt chuẩn GPP là một xu hướng tất . dụng thực hành tốt nhà thuốc GPP tôi xin chọn đề tài: Phân tích hoạt động của mạng lưới bán lẻ thuốc đạt tiêu chuẩn Thực hành tốt nhà thuốc – GPP trên địa bàn thành phố Tân An, tỉnh Long An năm. từ thực tiễn công tác, tôi đã thực hiện Đề tài: Phân tích hoạt động của mạng lưới bán lẻ thuốc đạt tiêu chuẩn thực hành tốt nhà thuốc – GPP trên địa bàn thành phố Tân An, tỉnh Long An năm 2013 năm 2013 . Đề tài tiến hành nghiên cứu 02 mục tiêu sau: 1. Phân tích hoạt động của các nhà thuốc, quầy thuốc đạt tiêu chuẩn Thực hành tốt nhà thuốc - GPP trên địa bàn thành phố Tân An tỉnh Long