BỘ Y TẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC DƯỢC HÀ NỘI TRƯƠNG THỊ NGỌC HƯƠNG KHẢO SÁT HOẠT ĐỘNG CUNG ỨNG THUỐC TẠI BỆNH VIỆN CHẤN THƯƠNG CHỈNH HÌNH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH NĂM 2011 LUẬN VĂN DƯỢC SĨ CHUYÊN KHOA CẤP I HÀ NỘI 2014 BỘ Y TẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC DƯỢC HÀ NỘI TRƯƠNG THỊ NGỌC HƯƠNG KHẢO SÁT HOẠT ĐỘNG CUNG ỨNG THUỐC TẠI BỆNH VIỆN CHẤN THƯƠNG CHỈNH HÌNH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH NĂM 2011 LUẬN VĂN DƯỢC SĨ CHUYÊN KHOA CẤP I CHUYÊN NGÀNH : QUẢN LÝ VÀ KINH TẾ DƯỢC MÃ SỐ: : CKI 60 73 20 Người hướng dẫn khoa học: TS VŨ THỊ TRÂM Nơi thực : Trường đại học Dược Hà Nội Thời gian : Từ 01/08/2013 đến 30/12/2013 HÀ NỘI 2014 LỜI CẢM ƠN Trong trình học tập, nghiên cứu thực luận văn, nhận dạy dỗ, hướng dẫn, giúp đỡ, động viên thầy cô giáo, cán công tác bệnh viện Chấn Thương Chỉnh Hình, gia đình bạn bè Đến luận văn hoàn thành Với kính trọng lịng biết ơn sâu sắc, tơi xin bày tỏ lịng biết ơn chân thành tới Tiến sĩ Vũ Thị Trâm , người thầy tận tình bảo, hướng dẫn, động viên giúp đỡ tơi suốt thời gian thực hồn thành luận văn Tơi xin bày tỏ lịng biết ơn đến thầy cô môn Quản lý Kinh tế Dược cho kiến thức kinh nghiệm quý báu Tôi xin trân trọng cám ơn Ban Giám Hiệu, Phòng Sau Đại Học, Phòng Đào Tạo, phịng ban thầy giáo trường Đại Học Dược Hà Nội dạy dỗ giúp đỡ thời gian học tập trường Tôi xin trân trọng cám ơn Ban Giám Đốc, khoa Dược khoa phịng bệnh viện Chấn Thương Chỉnh Hình tạo điều kiện giúp đỡ tơi để tơi hồn thành tốt luận văn Tơi bày tỏ lịng biết ơn chân thành sâu sắc tới gia đình bạn bè, người dành cho tơi tình cảm nguồn động viên, khích lệ Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 30 tháng 12 năm 2013 Trương Thị Ngọc Hương MỤC LỤC Nội dung Trang Trang bìa Trang bìa phụ Lời cảm ơn Mục lục Danh mục ký hiệu, chữ viết tắt Danh mục bảng, biểu Danh mục hình vẽ, đồ thị ĐẶT VẤN ĐỀ CHƯƠNG I: TỔNG QUAN 1.1.Thực trạng cung ứng thuốc bệnh viện nước ta năm gần 1.2 Các nhiệm vụ cung ứng thuốc bệnh viện 1.2.1 Lựa chọn thuốc 1.2.2 Mua thuốc 12 1.2.3 Cấp phát thuốc 15 1.2.4 Giám sát sử dụng thuốc 17 1.3 Một vài nét bệnh viện Chấn Thương Chỉnh Hình 18 1.3.1 Vị trí, chức năng, nhiệm vụ BV Chấn Thương Chỉnh Hình 18 1.3.2 Hệ thống tổ chức bệnh viện 19 1.3.3 Hội đồng thuốc điều trị bệnh viện 21 CHƯƠNG II: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 24 2.1 Đối tượng nghiên cứu 24 2.2 Phương pháp nghiên cứu 24 CHƯƠNG III: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 26 3.1 Khảo sát số yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động cung ứng thuốc BV Chấn Thương Chỉnh Hình TPHCM 26 3.1.1 Tổ chức cấu nhân lực khoa dược 26 3.1.2 Điều kiện sở vật chất kinh phí mua thuốc 30 3.1.3 Mơ hình bệnh tật 35 3.1.4 Hoạt động Hội đồng thuốc điều trị 38 3.2 Phân tích, đánh giá số hoạt động cung ứng thuốc BV Chấn Thương Chỉnh Hình TPHCM 40 3.2.1 Phân tích, hoạt động lựa chọn thuốc bệnh viện 40 3.2.1.1 Quy trình xây dựng danh mục thuốc 40 3.2.1.2 Phân tích danh mục thuốc sử dụng bệnh viện 41 3.2.1.3 Phân tích tính thích ứng danh mục thuốc bệnh viện 43 3.2.2 Lựa chọn phương thức mua thuốc 46 3.2.2.1 Quy trình đấu thầu 46 3.2.2.2 Quản lý chất lượng trình mua thuốc 51 3.2.3 Phân tích, đánh giá hoạt động cấp phát thuốc bệnh viện 52 3.2.3.1 Quy trình cấp phát thuốc 52 3.2.3.2 Công tác bảo quản thuốc quản lý hàng tồn kho 53 3.2.4 Phân tích, đánh giá hoạt động giám sát sử dụng thuốc bệnh viện 56 3.2.4.1 Giám sát thực danh mục thuốc bệnh viện 56 3.2.4.2 Giám sát kê đơn, định dùng thuốc 57 3.2.4.3 Công tác dược lâm sàng thông tin thuốc 60 CHƯƠNG IV: BÀN LUẬN 65 4.1 Về số yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động cung ứng thuốc BV Chấn Thương Chỉnh Hình TPHCM 65 4.2 Về hoạt động cung ứng thuốc 65 4.2.1 Về hoạt động lựa chọn thuốc 66 4.2.2 Về hoạt động mua thuốc 66 4.2.3 Về hoạt động cấp phát thuốc 67 4.2.4 Về hoạt động giám sát sử dụng thuốc 68 KẾT LUẬN VÀ Ý KIẾN ĐỀ XUẤT 69 KẾT LUẬN 69 1.1 Về số yếu tố ảnh hưởng tới hoạt động cung ứng thuốc BV Chấn Thương Chỉnh Hình TPHCM 69 1.2 Về hoạt động cung ứng thuốc 70 KIẾN NGHỊ, ĐỀ XUẤT 71 2.1 Với Ủy ban nhân dân Thành phố Sở Y Tế TPHCM 71 2.2 Với bệnh viện Chấn Thương Chỉnh Hình 72 2.3 Với khoa dược 72 TÀI LIỆU THAM KHẢO QUY ƯỚC VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN ADR Phản ứng không mong muốn thuốc BHYT Bảo hiểm y tế BV Bệnh viện DMTBV Danh mục thuốc bệnh viện DMTTY Danh mục thuốc thiết yếu DSĐH Dược sĩ đại học DSTH Dược sĩ trung học HĐT&ĐT Hội đồng thuốc điều trị HĐND Hội đồng nhân dân HSDT Hồ sơ dự thầu HSMT Hồ sơ mời thầu MHBT Mơ hình bệnh tật UBND TP.HCM Ủy ban nhân dân Thành Phố Hồ Chí Minh WHO Tổ chức y tế giới DANH MỤC HÌNH STT TÊN HÌNH TRANG 1.1 Quy trình cung ứng thuốc bệnh viện Chấn Thương Chỉnh Hình 08 1.2 Mơ hình tổ chức bệnh viện Chấn Thương Chỉnh Hình 20 3.1 Sơ đồ hoạt động khoa dược 26 3.2 Các xây dựng danh mục thuốc bệnh viện 41 3.3 Tỷ lệ thuốc nội, thuốc ngoại DMTBV 45 3.4 Quy trình mua thuốc bệnh viện 47 3.5 Quy trình cấp phát thuốc 52 3.6 Mối quan hệ Dược sĩ- Bác sĩ- Y tá- Bệnh nhân 58 DANH MỤC BẢNG STT TÊN BẢNG TRANG 3.1 Cơ cấu nhân lực khoa dược bệnh viện năm 2011 28 3.2 Nguồn kinh phí mua thuốc bệnh viện năm 2011 31 3.3 Mức chi trả BHYT bệnh viện năm 2011 31 3.4 Cơ cấu sử dụng thuốc theo chủng loại 33 3.5 Trang thiết bị bảo quản thuốc khoa dược 34 3.6 MHBT bệnh viện 36 3.7 Tình hình khám chữa bệnh công suất sử dụng giường bệnh 37 3.8 DMT sử dụng bệnh viện năm 2011 41 3.9 Tỷ lệ thuốc thiết yếu có DMTBV 44 3.10 Tỷ lệ thuốc nội, thuốc ngoại DMTBV 44 3.11 Tỷ lệ thuốc mang tên gốc biệt dược 46 3.12 Kết đấu thầu rộng rãi mua thuốc bệnh viện Chấn Thương Chỉnh Hình năm 2011 50 3.13 Mười công ty cung ứng thuốc nhiều năm 2011 50 3.14 Giá trị tiền thuốc tồn kho dự trữ năm 2011 55 3.15 Danh mục mặt hàng pha chế bệnh viện 63 3.16 Kết hoạt động nhà thuốc bệnh viện năm 2011 64 ĐẶT VẤN ĐỀ Sức khỏe tài sản quý người tồn xã hội Người có sức khỏe khơng người khơng có bệnh tật mà cịn người thoải mái hồn tồn thể chất, tinh thần xã hội Vì quan tâm chăm sóc nâng cao sức khỏe cho người quan tâm cho phát triển kinh tế, xã hội đất nước Trong công tác khám chữa bệnh cho toàn dân, bệnh viện nơi thể tập trung quan điểm Đảng Nhà Nước chăm sóc bảo vệ sức khỏe tồn dân Bệnh viện nơi thể lực ngành y tế Cơng tác dược bệnh viện có vai trò quan trọng hoạt động bệnh viện, định hướng cho cơng tác sử dụng thuốc bệnh viện, đặc biệt sử dụng thuốc an toàn, hiệu Sử dụng thuốc khâu cuối công tác khám chữa bệnh kết việc sử dụng thuốc thể tính hiệu dịch vụ y tế Một nhân tố quan trọng có tính ảnh hưởng lớn đến chất lượng công tác khám chữa bệnh bệnh viện vấn đề cung ứng thuốc Hoạt động cung ứng thuốc bệnh viện khơng gói gọn việc mua cấp phát thuốc mà bên cạnh phải đảm bảo thuốc cung ứng đầy đủ, kịp thời hướng dẫn sử dụng an toàn, hợp lý, hiệu Với phát triển mạnh mẽ kinh tế, xã hội, ngành dược phát triển với tham gia hàng trăm công ty dược lớn nhỏ thị trường, đa dạng hoạt động kinh doanh, tiếp thị, nhập khẩu, phân phối thuốc tạo điều kiện thuận lợi cho công tác dược bệnh viện Tuy nhiên thị trường thuốc phát triển nhanh, đa dạng chủng loại nguồn cung cấp, hoạt động cung ứng thuốc bệnh viện gặp phải khơng thuốc điều trị phịng bệnh sở kiến thức dược sinh học, đạt mục tiêu sau: - Bảo đảm sử dụng thuốc hợp lý nhằm giúp cho việc điều trị đạt kết tốt - Đảm bảo tính kinh tế dùng thuốc cho người bệnh - Phịng ngừa phản ứng có hại thuốc gây Bệnh viện trang bị cho khoa phòng Dược thư quốc gia, sách hướng dẫn sử dụng thuốc, bảng tương tác, tương kị cho khoa phòng điều trị để tiện cho định Tuy nhiên chưa có đủ nhân lực để chuyên trách nên hoạt động Dược lâm sàng chưa thực mang lại hiệu cao Dược sĩ lâm sàng chưa sát tình hình sử dụng thuốc thực tế bác sĩ, việc kiểm tra bệnh án đơn thuốc không thường xuyên chưa quan tâm nên không tư vấn kịp thời cho bác sĩ y tá việc kê đơn dùng thuốc cho bệnh nhân * Hoạt động thông tin theo dõi ADR Thông tin thuốc yếu tố quan trọng góp phần vào công tác đảm bảo sử dụng thuốc an toàn, hợp lý, hiệu kinh tế Đơn vị thông tin thuốc bệnh viện thành lập, nhân lực kiêm nhiệm chủ yếu khoa Dược phịng kế hoạch tổng hợp - Hoạt động thơng tin thuốc với nội dung: + Thông báo văn dược quy chế chuyên môn + Thơng báo thuốc: Thuốc bị đình lưu hành, thu hồi nước nước, thuốc giả; khuyến cáo sử dụng + Thông báo thuốc mới: liều dùng, dược động học, sinh khả dụng, phản ứng không mong muốn thuốc, theo dõi báo cáo phản ứng không mong muốn thuốc gửi trung tâm ADR + Tương tác thuốc 61 + Xử lý dùng thuốc liều + Thông tin tác dụng thuốc cũ + Thu thập thông tin phản hồi + Bồi dưỡng kiến thức sử dụng thuốc cho nhân viên khoa, bệnh viện + Thông báo hết thuốc thay thuốc khác tương ứng - Hoạt động thông tin thuốc thực hình thức: + Thơng báo buổi giao ban sáng + Trả lời thơng tin có yêu cầu cung cấp thông tin Khi hoạt động thông tin thuốc triển khai, việc thực quy chế kê đơn có phần tiến hơn, thuốc kê danh mục, thực quy chế kê đơn Tuy nhiên hoạt động thông tin thuốc gặp không khó khăn, người thơng tin chủ yếu kiêm nhiệm, số lần thơng tin ít, chưa tạo dựng thói quen nhu cầu thuốc bác sĩ, dược sĩ y tá Dược sĩ làm công tác thơng tin thuốc xuống khoa phịng nên khơng lấy thông tin phản hồi từ bệnh nhân, bác sĩ y tá tác dụng phụ phản ứng có hại thuốc để góp phần nâng cao hiệu điều trị - Theo dõi ADR Hàng năm khoa Dược gửi mẫu báo cáo ADR cho khoa phòng hướng dẫn cho bác sĩ, y tá theo dõi tác dụng không mong muốn, tai biến dùng thuốc, thơng báo cho tồn viện biết để biết cách khắc phục xử lý Tuy nhiên khoa Dược không nhận thơng tin phản hồi từ khoa phịng việc theo dõi ADR chưa hiệu Tóm lại: Hoạt động Dược lâm sàng thông tin thuốc cần triển khai, phân công người chuyên trách cụ thể, nhiên sử dụng thuốc cho an toàn, hợp lý, hiệu kinh tế phụ thuộc nhiều vào đội ngũ 62 Dược lâm sàng thông tin thuốc Để đảm nhiệm công việc dễ dàng, dược sĩ phải người giỏi thuốc, đào tạo, trang bị kiến thức dược lý, dược động học kiến thức liên quan Với nhân lực thiếu, công việc phải kiêm nhiệm, kiến thức Dược lâm sàng yếu vấn đề khoa Dược cần khắc phục Khoa Dược tiến hành pha chế số loại thuốc dùng ngoài, nhu cầu điều trị, mà thuốc phải mua với giá cao Tính đến nay, tổng số mặt hàng pha chế loại Bảng 3.15: Danh mục mặt hàng pha chế bệnh viện STT Tên thuốc pha chế Công dụng Dung dịch Natriclorua 0,9% Rửa vết thương Dung dịch nước Oxy già H2O2 Sát trùng vết thương Nước cất Dùng cho máy thở máy gây mê Các sản phẩm pha chế theo qui trình, kiểm nghiệm theo tiêu chuẩn sở Phụ trách tổ pha chế dược sĩ trung học, phụ trách kiểm nghiệm dược sĩ đại học kiêm nhiệm Tuy nhiên, khoa Dược chưa đáp ứng việc pha chế hóa chất điều trị ung thư cho người bệnh mà khoa Lâm sàng tự pha Điều khơng đảm bảo an tồn sử dụng thuốc Bệnh viện cần có phận chuyên pha chế hóa trị liệu ung thư tập trung, pha chế số thuốc nuôi dưỡng đường tĩnh mạch để đảm bảo hiệu điều trị cho người bệnh, an toàn cho nhân viên tiết kiệm chi phí Nhà thuốc bệnh viện nguồn cung ứng thuốc cho đối tượng gồm bệnh nhân tự nguyện, bệnh nhân ngoại trú đến khám điều trị bệnh viện, thành lập vào năm 1986, khoa Dược quản lý chuyên môn Nhà thuốc hoạt động 24/24 cổng cấp cứu Bệnh viện 63 nhà thuốc cổng B bệnh viện hoạt động ngày tiếng chủ yếu phục vụ cho bệnh nhân phòng khám theo yêu cầu Kinh phí nhà thuốc bệnh viện tự thu chi cân đối Hoạt động nhà thuốc Ban giám đốc quản lý, khoa Dược trực tiếp hoạt động chịu trách nhiệm chuyên môn trước Giám đốc Nhà thuốc đáp ứng phần nhu cầu thuốc cho điều trị bệnh nhân, ln sẵn sàng phục vụ bệnh nhân có nhu cầu, hỗ trợ cho khoa Dược cung ứng thuốc, thực nghiêm túc quy định quản lý thuốc bệnh viện Bảng 3.16: Kết hoạt động Nhà thuốc BV năm 2011 Tổng số mặt hàng 562 thuốc + 36 mặt hàng dụng cụ tiêu hao Doanh thu Nhà thuốc 143.832.180.736 VND Nhận xét: Sự đa dạng tổng số mặt thuốc nhà thuốc bệnh viện góp phần đáp ứng nhu cầu điều trị tăng cao thị trường cung ứng sôi động DMTBV giới hạn từ 1-3 biệt dược Hơn nhà thuốc bệnh viện cung cấp thuốc có nhu cầu thật khơng nằm DMTBV( ví dụ: kháng sinh trẻ em, thuốc tim mạch, thuốc phối hợp kháng viêm, thuốc chích điều trị thối hóa khớp, ) 64 CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN 4.1 VỀ MỘT SỐ YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HOẠT ĐỘNG CUNG ỨNG THUỐC CỦA BỆNH VIỆN CHẤN THƯƠNG CHỈNH HÌNH Tố chức nhân lực dược: Được quan tâm ban giám đốc năm gần nhân lực khoa Dược học nâng cao trình độ chuyên môn Song biên chế khoa Dược thấp chiếm 3.7% tồn viện, bệnh viện có 05 dược sĩ đại học Tỷ lệ dược sĩ trung học chiếm 65% tổng số nhân lực khoa Dược, khối lượng công việc cần nhiều đến dược sĩ đại học Nhiệm vụ khoa Dược thời gian tới là: - Tiếp tục hồn chỉnh cơng tác cung ứng thuốc - Tăng cường hoạt động thơng tin thuốc - Duy trì hoạt động đưa thuốc xuống khoa phòng - Đẩy mạnh hoạt động dược lâm sàng, theo dõi ADR Tuy nhiên từ yếu tố phân tích cho thấy tổ chức cấu nhân lực khoa ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng hoạt động khoa Vì khoa Dược cần tuyển thêm dược sĩ đại học, tạo điều kiện cho cán học nâng cao kiến thức dược lâm sàng, nghiệp vụ quản lý Nguồn kinh phí: BHYT chiếm tỉ lệ 45.7%, viện phí chiếm 54.3% Mơ hình bệnh tật: qua khảo sát cho thấy MHBT bệnh viện phức tạp, bệnh tật tập trung chương bệnh mắc tỉ lệ cao: vết thương, đặc biệt tai nạn giao thong, ngộ độc kết nguyên nhân bên ngoài; bệnh hệ thống cơ, khớp, xương mô liên kết; khối u; bệnh hệ thống thần kinh 4.2 VỀ HOẠT ĐỘNG CUNG ỨNG THUỐC Hoạt động cung ứng thuốc hoạt động trọng tâm bệnh viện Chấn Thương Chỉnh Hình bệnh viện trọng Bệnh viện thực đầy đủ công đoạn quy trình cung ứng 65 thuốc Lựa chọn thuốc, mua thuốc, cấp phát – tồn trữ bảo quản thuốc giám sát sử dụng thuốc Tuy nhiên hoạt động phức tạp khó khăn khoa Dược bệnh viện hoạt động chịu ảnh hưởng nhiều yếu tố bước tháo gỡ tìm cách khắc phục 4.2.1 Về hoạt động lựa chọn thuốc Quy trình lựa chọn để xây dựng DMTBV thực sở mơ hình bệnh tật phương án điều trị, hoàn thiện danh mục hướng dẫn thực danh mục thuốc Việc lựa chọn thuốc chủ yếu dựa vào mơ hình bệnh tật bệnh viện Bệnh viện Chấn thương chỉnh hình- TP Hồ Chí Minh BV có mơ hình bệnh tật tương đối đặc trưng: bệnh vết thương tai nạn giao thông, bệnh cơ- xương- khớp, khối u chiếm tỉ lệ lớn nên DMTBV thuốc chống nhiễm khuẩn, dịch truyền, thuốc têmê lựa chọn nhiều Tuy nhiên DMTBV số lượng hoạt chất biệt dược đa dạng có xu hướng tăng danh mục có ưu điểm đáp ứng nhu cầu đa dạng điều trị việc quản lý cung ứng danh mục thuốc lớn bệnh viện cơng việc nặng nề địi hỏi khoa Dược phải có sở bảo quản đảm bảo, phần mềm quản lý tồn kho, quản lý mua, quy trình làm việc chuẩn, dược sĩ hiểu biết sâu lĩnh vực chuyên môn Khoa Dược bị áp lực việc đáp ứng nhu cầu cấp thuốc đầy đủ kịp thời cho bệnh nhân ngày tăng điều trị kinh phí khơng đảm bảo, lệ thuộc vào nhiều yếu tố Hơn nữa, khó khăn việc dự trù kế hoạch cung ứng, dẫn đến thừa thiếu thuốc 4.2.2 Về hoạt động mua thuốc Bệnh viện tổ chức đấu thầu năm lần theo quy định Bộ Y Tế Năm 2011, phương thức đấu thầu rộng rãi lựa chọn ưu tiên hoạt động mua thuốc bệnh viện Chấn Thương Chỉnh Hình Theo kết 66 kiểm tra bệnh viện hàng năm, bệnh viện cung ứng đủ thuốc cho người bệnh điều trị nội trú, ngoại trú, không để người bệnh tự mua thuốc 4.2.3 Về hoạt động cấp phát thuốc - Công việc cấp phát bảo quản, tồn trữ thuốc khoa quan trọng chu trình cung ứng thuốc Nó góp phần đảm bảo chất lượng thuốc liên quan trực tiếp đến việc điều trị bác sĩ Khoa Dược có đầy đủ kho điều kiện bảo quản thuốc, không để xảy tình trạng thuốc phẩm chất, thuốc hạn Các kho thuốc trang bị đầy đủ phương tiện tồn trữ bảo quản thuốc như: tủ, kệ, dụng cụ theo dõi nhiệt độ độ ẩm, điều hịa, máy lạnh, bình cứu hỏa, trang thiết bị chống nấm mốc, côn trùng đảm bảo thực chống: chống ẩm; chống côn trùng, mối mọt, chuột; chống cháy nổ; chống bảo lụt chống trộm Nhưng diện tích kho kho cấp phát nội trú, kho cấp phát ngoại trú nhỏ, chật chội nên việc cung ứng, xếp kho cấp phát có khó khăn định - Tồn kho dự trữ hợp lý đảm bảo mức độ an toàn cung ứng thuốc hạn chế bất lợi thị trường gây Tuy nhiên, tồn kho nhiều làm tăng chi phí bảo quản, ảnh hưởng đến chất lượng thuốc gây tồn đọng vốn nguồn kinh phí bệnh viện cịn hạn hẹp Tồn kho thấp khó khăn cho công tác cung ứng sử dụng gói thầu cũ hết hiệu lực, gói thầu chưa thực hay lúc giao mùa bệnh nhân đông Bệnh viện làm tốt công tác - Cơng việc cấp phát thuốc địi hỏi phải đảm bảo đúng, đủ, thuốc có chất lượng, kịp thời cho công tác điều trị Tuy nhiên nhân lực khoa Dược phải đảm đương công việc nhà thuốc bệnh viện Mặc dù bệnh viện đưa việc quản lý thuốc hệ thống vi tính giúp cho việc quản lý nhanh, gọn, xác tiết kiệm nhân lực Việc quản lý công nghệ 67 thông tin giúp cho khoa Dược chủ động cấp phát, giúp cho khoa phòng bệnh nhân nhanh chóng thuận tiện 4.2.4 Về hoạt động giám sát sử dụng thuốc Khâu cuối cung ứng thuốc giám sát sử dụng thuốc, công việc quan trọng để đánh giá hiệu sử dụng thuốc bệnh viện Bệnh viện tiến hành giám sát DMTBV cách rà soát lại thuốc bổ sung hay loại bỏ khỏi DMTBV thông qua HĐT & ĐT Tuy nhiên bệnh viện phải đặt quy định chặt chẽ, tiêu chí cụ thể để đánh giá thuốc đề nghị khách quan xác Bệnh viện giám sát việc sử dụng thuốc thực quy chế kê đơn khoa Lâm sàng thơng qua hình thức bình đơn, bệnh án Tuy nhiên chưa trọng đến việc sử dụng thuốc bệnh án Việc khảo sát đơn thuốc ngoại trú chưa tiến hành kê đơn khơng hợp lý cịn diễn Hoạt động Dược lâm sàng thông tin thuốc chưa hiệu mang tính hình thức Đồng thời hướng dẫn cho y tá cách dùng thuốc trường hợp cụ thể Việc góp phần tăng hiệu độ an toàn sử dụng thuốc bệnh viện Nên hướng dẫn khoa phòng theo dõi ADR, tổng hợp báo cáo, theo thống kê bệnh viện có trường hợp bệnh nhân dị ứng thuốc điều trị nội trú ngoại trú bệnh viện Cung ứng thuốc bệnh viện khơng đóng vai trò quan trọng hiệu điều trị bệnh mà cịn góp phần bình ổn giá thuốc, mối quan tâm hàng đầu Cục quản lý dược Bộ Y Tế 68 KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT Kết luận 1.1 Về số yếu tố ảnh hưởng tới hoạt động cung ứng thuốc bệnh viện CTCH năm 2011 * Tổ chức nhân lực bệnh viện - Cơ cấu tổ chức bệnh viện hạng I chun khoa Chấn thương chỉnh hình có đội ngũ chuyên môn bản, tỷ lệ cán đại học, sau đại học chiếm 27% tổng số cán toàn bệnh viện, tỷ lệ dược sĩ đại học/ bác sĩ đạt tỷ lệ thấp(2,61%) Nhân lực khoa Dược bệnh viện không đáp ứng yêu cầu khám chữa bệnh người bệnh - Cơ cấu nhân lực Dược cịn thấp chiếm 3.67%% tồn bệnh viện, DSĐH có 19% Cán sơ cấp cịn 4% cán có chun mơn khoa Dược, dược sĩ đại học tỷ lệ cịn q thấp * Hoạt động tài Kinh phí cấp mua thuốc năm 2011 72,538,398,980 đồng nguồn BHYT 33,138,923,947 đồng nguồn viện phí 39,399,475,033 đồng Kinh phí cho tiền thuốc chiếm 22,28% tổng kinh phí tồn bệnh viện * Hội đồng thuốc điều trị: Đã thành lập vào hoạt động từ nhiều năm đạo số hoạt động cung ứng thuốc: + Xây dựng danh mục thuốc bệnh viện + Chỉ đạo trình đấu thầu thuốc + Quản lý sử dụng thuốc Tuy nhiên hoạt động HĐT & ĐT cịn có hạn chế: Chưa xây dựng giám sát tiêu sử dụng thuốc an tồn, hợp lý Chưa có tiêu chí cụ thể thuốc biệt dược thay vào danh mục thuốc 69 Chưa thường xuyên nắm bắt, cập nhật thơng tin mới, thơng tin phản hồi cịn yếu Do khơng có dược sĩ lâm sàng chun trách, việc theo dõi sử dụng thuốc chưa chặt chẽ, thuốc sử dụng bệnh viện Danh mục thuốc bệnh viện chưa đầy đủ số nhóm tác dụng HĐT & ĐT cịn chưa phát huy hết chức nhiệm vụ nhiều giao phó cho khoa dược * Mơ hình bệnh tật Mơ hình bệnh tật bệnh viện đa dạng phức tạp, chương bệnh mắc tỷ lệ cao tập trung chủ yếu bệnh: vết thương, đặc biệt tai nạn giao thông; bệnh hệ thống cơ, khớp, xương mô liên kết; khối u; bệnh hệ thống thần kinh 1.2 Về hoạt động đảm bảo cung ứng thuốc bệnh viện * Lựa chọn thuốc HĐT & ĐT tư vấn cho giám đốc lựa chọn 270 thuốc vào danh mục thuốc bệnh viện năm 2011 MHBT đa dạng nên cấu danh mục thuốc có nhiều chủng loại, thuốc nhiễm khuẩn với 57 hoạt chất chiếm 21,11% Tỷ lệ thuốc thiết yếu, thuốc mang tên gốc tương đối cao, danh mục thuốc phù hợp với MHBT bệnh viện, * Mua thuốc: Khoa Dược thực nghiêm túc quy định cung ứng thuốc xây dựng kế hoạch, dự trù, đấu thầu, đảm bảo cung ứng nhanh, thuận tiện Tố chức kiểm tra kiểm soát chặt chẽ thuốc nhập kho Tuy nhiên cơng tác đấu thầu cịn nhiều thời gian, nhân lực làm ảnh hưởng tới trình cung ứng * Cơng tác quản lý, tồn trữ, cấp phát thuốc - Hoạt động cấp phát thuốc thực nghiêm túc theo quy trình xây dựng 70 - Thực việc đưa thuốc xuống khoa phòng đạt 100% Quy chế Dược khoa Lâm sàng kiểm tra thường xuyên chấp hành nghiêm túc - Đã xây dựng bước sở tồn kho hợp lý nhiên đơi lúc cịn xảy tượng có thuốc thiếu, có thuốc tồn lâu - Hệ thống nhà kho thơng thống, trang thiết bị bảo quản trang bị đầy đủ đảm bảo cho việc quản lý chất lượng thuốc * Công tác dược lâm sàng, thơng tin thuốc: Cơng tác Dược lâm sàng cịn chưa triển khai rộng khắp , chưa có dược sĩ chuyên trách Bệnh viện thiết lập mối quan hệ bác sĩ, dược sĩ với y tá thông tin hướng dẫn sử dụng thuốc Tuy nhiên hoạt động thơng tin thuốc cịn gặp nhiều khó khăn hầu hết làm kiêm nhiệm, sở vật chất thiếu, hạn chế trình độ ngoại ngữ kiến thức Dược lâm sàng Kiến nghị - đề xuất Để giúp cho hoạt động cung ứng thuốc phục vụ cho công tác khám chữa bệnh tốt hơn, xin đề xuất số ý kiến sau: 2.1 Với UBND Sở Y Tế TP.HCM - Có sách đầu tư nhân lực Dược cho bệnh viện - Công tác đấu thầu thuốc cần kịp thời để bệnh viện vừa đảm bảo nguyên tắc đấu thầu, đảm bảo cung ứng thuốc phục vụ cho hoạt động khám điều trị - Công tác Dược bệnh viện: Kiện toàn tất hoạt động công tác Dược bệnh viện (QĐ 53) ; ADR ; Quy chế kê đơn; Nhà thuốc bệnh viện; Trình dược viên; Cơng nghệ thơng tin - Củng cố công tác cung ứng thuốc cho hệ thống y tế công lập; Xây dựng thông tư thay thông tư 10 đấu thầu thuốc; Tổ chức thí 71 điểm đấu thầu thuốc quốc gia đấu thầu thuốc tập trung, địa phương; Xây dựng kế hoạch sản xuất thuốc generic cung ứng thuốc cho bảo hiểm y tế 2.2 Với bệnh viện - Bổ sung nhân lực cho khoa Dược, tổ chức lớp tập huấn Dược lâm sàng thông tin thuốc cho dược sĩ, bác sĩ điều trị bệnh viện - Bệnh viện có sách cụ thể với Dược sĩ lâm sàng thông tin thuốc - Nâng cao chất lượng hoạt động HĐT & ĐT: + Thường xuyên khuyến khích, tổ chức, tạo điều kiện nâng cao kiến thức thuốc cho cán nhân viên bệnh viện dược sĩ làm công tác Dược lâm sàng + Tăng cường kiểm tra việc thực quy chế chuyên môn quy chế kê đơn, đảm bảo sử dụng kháng sinh hợp lý, đặc biệt với bệnh nhân ngoại trú - Xây dựng phác đồ điều trị chuẩn - Xây dựng số tồn kho hợp lý, đảm bảo đạt từ 2-3 tháng sử dụng phải đạt 100% nhu cầu với thuốc cấp cứu - Đầu tư thêm trang thiết bị, tăng cường dịch vụ y tế phục vụ người bệnh 2.3 Với khoa Dược - Hốn chuyển cơng việc theo định kì , tăng cường dược sĩ đại học - Kho lẻ cấp phát thuốc cho bệnh nhân ngoại trú cần có hướng dẫn cụ thể cách sử dụng thuốc tránh tình trạng để bệnh nhân cach dùng - Đẩy mạnh hoạt động thơng tin thuốc từ khoa Dược việc dán thông tin thuốc, hướng dẫn sử dụng nơi phát thuốc cho bệnh nhân ngoại trú - Khuyến khích tất nhân viên khoa học tập nâng cao kiến thức chuyên môn, ngoại ngữ, vi tính, giúp cho việc quản lý thuận tiện, tiết kiệm thời gian, đưa vào tiêu chí phấn đấu cá nhân 72 TÀI LIỆU THAM KHẢO Bộ môn Quản lý Kinh tế Dược (2005), Giáo trình Dược xã hội học, Trường Đại Học Dược Hà Nội Bộ môn Quản lý Kinh tế Dược ( 2007), Giáo trình Kinh tế Dược, Nhà xuất Y Học Bộ môn Quản lý Kinh tế Dược ( 2006), Giáo trình Pháp chế hành nghề Dược, Trường Đại Học Dược Hà Nội Bộ Y Tế (2001), Bảng phân loại quốc tế bệnh tật lần thứ 10 (ICD), Nhà xuất Y Học Hà Nội Bộ Y Tế ( 1997), Chỉ thị 03/Bộ Y Tế- CT ngày 25/02/1997 việc chấn chỉnh công tác cung ứng, quản lý sử dụng thuốc bệnh viện Bộ Y Tế ( 1998), Chỉ thị 04/Bộ Y Tế- CT ngày 04/03/1998 việc tăng cường sử dụng thuốc hợp lý, an toàn, tiết kiệm sở khám chữa bệnh Bộ Y Tế ( 2004), Chỉ thị Bộ trưởng Bộ Y Tế việc chấn chỉnh công tác cung ứng, quản lý sử dụng thuốc bệnh viện, thị 05/2004/Bộ Y Tế- CT ngày 16/04/2004 Bộ Y Tế (2005), Danh mục thuốc thiết yếu lần thứ V Bộ Y Tế (2008), Danh mục thuốc chủ yếu sử dụng sở khám chữa bệnh, theo định số 05/2008/QĐ/Bộ Y Tế 10 Bộ Y Tế (1997), Hướng dẫn tổ chức Hội đồng thuốc điều trị bệnh viện, thông tư số 08/Bộ Y Tế-TT ngày 04/07/1997 11 Bộ Y Tế (2003), Hướng dẫn tổ chức, chức năng, nhiệm vụ hoạt động đơn vị thông tin thuốc bệnh viện, Công văn số 10766/Bộ Y Tế-CV ngày 13/01/2003 12 Bộ Y Tế (2004), Hướng dẫn thực thị 05/2004 Bộ trưởng Bộ Y Tế, công văn số 3483/Bộ Y Tế-ĐT ngày 19/05/2004 13 Bộ Y Tế (2001), Quản lý Dược bệnh viện, Nhà xuất Y Học Hà Nội 14 Bộ Y Tế (2001), Quản lý bệnh viện, Nhà xuất Y Học Hà Nội 15 Bộ Y Tế (1997), Quy chế bệnh viện, Nhà xuất Y Học Hà Nội 16 Bộ Y Tế- Cục quản lý dược Việt Nam (2006), Hội nghị chuyên đề nghành Dược Việt Nam hội thách thức trước thềm hội nhập Tổ chức Thương mại Thế giới, Hà Nội 06/2006 17 Bộ Y Tế- Cục quản lý dược Việt Nam (2006), Báo cáo tổng kết công tác dược năm 2006, triển khai kế hoạch năm 2007, Hà Nội 18 Bộ Y Tế- Cục quản lý dược Việt Nam (2007), Báo cáo tổng kết công tác dược năm 2007, triển khai kế hoạch năm 2008, Hà Nội 19 Bộ Y Tế- Cục quản lý dược Việt Nam (2008), Kiện tồn cơng tác quản lý Nhà nước dược bối cảnh hội nhập khu vực quốc tế 20 Bộ Y Tế- Cục quản lý dược Việt Nam (2008), Báo cáo Tổng kết công tác dược năm 2008- Triển khai kế hoạch năm 2009 21 Bộ Y Tế- Cục quản lý khám chữa bệnh – Tổng kết công tác chữa bệnh năm 2009 triển khai kế hoạch hoạt động năm 2010 22 Bộ Y Tế (2011), Báo cáo kết công tác khám, chữa bệnh năm 2010 trọng tâm năm 2011 23 Bộ Y Tế (2011), Danh mục thuốc chủ yếu sử dụng sở khám chữa bệnh theo định số 31/2011/QĐ-BYT ngày 11/07/2011 24 Tống Thị Quỳnh Giao (2011), Khảo sát hoạt động cung ứng thuốc bệnh viện Nhi tỉnh Thái Bình năm 2010, luận văn dược sĩ chuyên khoa I 25 Nguyễn Trung Hà (2007), Phân tích hoạt động cung ứng thuốc bệnh viện Trung ương Quân đội 108 năm 2007, luận văn thạc sỹ 26 Vũ Thị Thu Hương (2006), Đánh giá hoạt động cung ứng thuốc bệnh viện E năm 2005-2006, luận văn thạc sỹ 27 Lê Quốc Thịnh (2005), Bùng nổ tượng kê đơn thuốc theo quảng cáo, tạp chí dược lâm sàng số năm 2005 28 Nguyễn Tiến Thuấn ( 2007), Nghiên cứu hoạt động cung ứng thuốc bệnh viện đa khoa tỉnh Hưng Yên giai đoạn 2002-2006, luận văn dược sĩ chuyên khoa I 29 Hoàng Kim Tuyến (2007), Khảo sát hoạt động cung ứng thuốc bệnh viện đa khoa thành phố Hải Dương giai đoạn 2004-2006, luận văn dược sĩ chuyên khoa I ... nét bệnh viện Chấn Thương Chỉnh Hình 1.3.1 Vị trí, chức năng, nhiệm vụ bệnh viện Chấn Thương Chỉnh Hình- Thành phố Hồ Chí Minh Bệnh viện Chấn Thương Chỉnh Hình thành lập năm 1985 bệnh viện thực... Chí Minh năm 2011? ?? với mục tiêu sau: Khảo sát số yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động cung ứng thuốc bệnh viện Chấn Thương Chỉnh Hình Tp.HCM năm 2011 Phân tích, đánh giá hoạt động đảm bảo cung ứng thuốc. .. CỨU 3.1 MỘT SỐ YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HOẠT ĐỘNG CUNG ỨNG THUỐC TẠI BỆNH VIỆN CHẤN THƯƠNG CHỈNH HÌNH TP.HCM Hoạt động cung ứng thuốc bệnh viện Chấn Thương Chỉnh Hình chịu ảnh hưởng nhiều yếu tố Do