ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM VŨ NGỌC DŨNG ĐÁNH GIÁ CÔNG TÁC GIẢI PHÓNG MẶT BẰNG DỰ ÁN KHU CÔNG NGHIỆP BÁ THIỆN, HUYỆN BÌNH XUYÊN, TỈNH VĨNH PHÚC Chuyên ngành: Quản lý đất đai Mã số: 60.85.01.03 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC NÔNG NGHIỆP Người hướng dẫn khoa học: TS. BÙI ĐÌNH HÒA Thái Nguyên - 2013 i LỜI CAM DOAN Tôi xin cam đoan rằng, số liệu và kết quả nghiên cứu trong Luận văn này là trung thực và chưa hề được sử dụng để bảo vệ một học vị nào. Tôi xin cam đoan rằng, mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện Luận văn này đã được cám ơn và các thông tin trích dẫn trong Luận văn đều đã được chỉ rõ nguồn gốc./. Tác giả luận văn Vũ Ngọc Dũng ii LỜI CẢM ƠN Trong quá trình thực hiện đề tài ngoài sự nỗ lực của bản thân, tôi đã nhận được sự hướng dẫn nhiệt tình, chu đáo của các nhà khoa học, các thầy cô giáo và sự giúp đỡ nhiệt tình, những ý kiến đóng góp quý báu của nhiều cá nhân và tập thể để hoàn thành bản luận văn này. Nhân dịp này tôi xin chân thành cảm ơn TS. Bùi Đình Hòa đã trực tiếp hướng dẫn tôi trong thời gian thực hiện luận văn. Tôi xin chân thành cảm ơn sự góp ý chân thành của các thầy, cô giáo Khoa Tài nguyên và Môi trường, Phòng quản lý đào tạo sau đại học - Trường Đại học Nông lâm Thái Nguyên. Tôi xin chân thành cảm ơn Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Vĩnh Phúc, Ban Quản lý các KCN và THĐT tỉnh Vĩnh Phúc; Chi Cục Thống kê huyện Bình Xuyên; phòng Tài nguyên và Môi trường, Ban bồi thường giải phóng mặt bằng huyện Bình Xuyên; UBND xã Bá Hiến, UBND xã Thiện Kế và các Trưởng thôn Gò Cao; Trại Cúp, đã tạo điều kiện và giúp đỡ tôi trong thời gian nghiên cứu thực hiện luận văn tại địa phương. Tôi xin cảm ơn tới gia đình, những người thân, cán bộ, đồng nghiệp và bạn bè đã tạo điều kiện về mọi mặt cho tôi trong quá trình thực hiện đề tài này. Một lần nữa tôi xin trân trọng cảm ơn! Tác giả Luận văn Vũ Ngọc Dũng iii MỤC LỤC MỞ ĐẦU 1 1. Đặt vấn đề 1 2. Mục tiêu và yêu cầu nghiên cứu 2 3. Ý nghĩa thực tiễn của đề tài 3 Chương 1 TỔNG QUAN CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU 4 1.1 Tổng quan chính sách pháp luật về thu hồi đất, giải phóng mặt bằng 4 1.1.1 Nhu cầu thu hồi đất, giải phóng mặt bằng trong quá trình công nghiệp hóa, đô thị hóa 4 1.1.2 Nội dung các chính sách, quy định pháp lý chủ yếu về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất 5 1.1.2.1 Cơ sở pháp lý về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất 1.1.2.2 Nguyên tắc chung của bồi thường, hỗ trợ, TĐC khi Nhà nước thu hồi đất.9 1.1.2.3 Những nội dung cơ bản của chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất……………… ……….………………………………11 1.2 Các văn bản pháp lý chủ yếu của tỉnh Vĩnh Phúc về thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư 22 1.3. Kinh nghiệm về công tác giải phóng mặt bằng trên thế giới và ở Việt Nam 23 1.3.1. Công tác giải phóng mặt bằng trên thế giới 23 1.3.1.1. Công tác giải phóng mặt bằng ở Inđônêxia…………………………… 23 1.3.1.2. Công tác giải phóng mặt bằng ở Trung Quốc………………………… 25 1.3.1.3. Công tác giải phóng mặt bằng ở Thái Lan………………………………26 1.3.2. Công tác giải phóng mặt bằng ở Việt Nam 27 1.3.2.1. Công tác giải phóng mặt bằng ở tỉnh Lào Cai………………………… 27 1.3.2.2. Công tác GPMB tại thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ………………….28 1.3.2.3. Công tác giải phóng mặt bằng ở tỉnh Vĩnh Phúc…….………………….29 iv Chương 2 ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 2.1 Đối tượng, phạm vi nghiên cứu 30 2.1.1 Đối tượng nghiên cứu 30 2.1.2. Phạm vi nghiên cứu 30 2.2 Thời gian và địa điểm nghiên cứu 30 2.3 Nội dung nghiên cứu 30 2.3.1. Khái quát các điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của huyện Bình 30 Xuyên, tỉnh Vĩnh Phúc 30 2.3.2 Thực trạng công tác thu hồi đất, GPMB của dự án xây dựng khu công nghiệp Bá Thiện, huyện Bình Xuyên, tỉnh Vĩnh Phúc 31 2.3.3 Những thuận lợi, khó khăn trong công tác giải phóng mặt bằng tại 31 Dự án xây dựng Khu công nghiệp Bá Thiện 31 2.3.4 Đề xuất một số giải pháp cho công tác thu hồi đất, GPMB của các dự án xây dựng khu công nghiệp 31 2.4 Phương pháp nghiên cứu 31 Chương 3 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 33 3.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của huyện Bình Xuyên 33 3.1.1. Điều kiện tự nhiên 33 3.1.1.1 Vị trí địa lý 33 3.1.1.2 Địa hình, địa mạo 33 3.1.1.3 Khí hậu 35 3.1.1.4 Thủy văn 35 3.1.1.5 Các nguồn tài nguyên 36 3.1.2. Điều kiện kinh tế-xã hội 41 3.1.2.1 Hiện trạng phát triển các ngành kinh tế 41 3.1.2.2 Dân số và nguồn lực lao động 41 v 3.2 Thực trạng công tác thu hồi đất, GPMB của dự án xây dựng khu công nghiệp Bá Thiện, huyện Bình Xuyên, tỉnh Vĩnh Phúc 44 3.2.1 Khái quát về dự án 44 3.2.2 Căn cứ pháp lý của dự án ……………………………………………… 46 3.2.3 Đánh giá thực trạng công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư của dự án 47 3.2.3.1 Trình tự, thủ tục thực hiện việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của dự án và trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị …………………………………………47 3.2.3.2 Kết quả thực hiện việc bồi thường, hỗ trợ và tái định cư của dự án……… 54 3.2.4 Đánh giá kết quả điều tra ý kiến của người dân về công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư của dự án 69 3.3 Những thuận lợi, khó khăn trong công tác giải phóng mặt bằng tại Dự án xây dựng Khu công nghiệp Bá Thiện 72 3.3.1 Những thuận lợi trong công tác giải phóng mặt bằng 72 3.3.1.1. Về chính sách, pháp luật, công tác vận động, tuyên truyền 72 3.3.1.2. Việc chấp hành của người dân trong công tác giải phóng mặt bằng 74 3.3.1.3 Việc đảm bảo ổn định cuộc sống cho người dân có đất bị thu hồi 75 3.3.2 Những khó khăn trong công tác giải phóng mặt bằng 75 3.3.2.1 Giá đất bồi thường chưa sát giá thị trường trong điều kiện bình thường 75 3.3.2.2 Xác định nguồn gốc đất đai gặp khó khăn ……………76 3.3.2.3 Thực hiện chính sách pháp luật không nhất quán và đảm bảo công bằng 76 3.3.2.4 Một số bộ phận người dân có đất bị thu hồi thiếu sự hợp tác …….77 3.3.2.5 Yếu tố tâm lý của người có đất bị thu hồi 77 3.3.3 Nhận xét chung 78 3.4. Đề xuất một số giải pháp đẩy nhanh tiến độ GPMB 80 3.4.1 Về cơ chế, chính sách 80 vi 3.4.2 Về giá đất bồi thường, hỗ trợ 81 3.4.3 Một số giải pháp khác 82 3.4.3.1 Tăng cường vai trò cộng đồng trong việc tham gia công tác GPMB ………81 3.4.3.2 Nâng cao năng lực cán bộ và hiệu quả làm việc của ban bồi thường, hỗ trợ và TĐC………………………………………………………………………… 83 KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ …………………………………………………….86 1. Kết luận 86 2. Đề nghị 87 TÀI LIỆU THAM KHẢO …………………….……………………………….88 vii DANH MỤC CÁC TỪ VIÊT TẮT STT Các chữ viết tắt Ký hiệu 1 Công nghiệp hóa - hiện đại hoá CNH - HĐH 2 Khu công nghiệp KCN 3 Bồi thường BT 4 Giải phóng mặt bằng GPMB 5 Tái định cư TĐC 6 Ủy ban nhân dân UBND 7 Quyết định của ủy ban nhân dân QĐ-UBND 8 Nghị định của Chính phủ NĐ-CP viii DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU STT Tên bảng, biểu Trang 3.1 Hiện trạng sử dụng đất của huyện Bình Xuyên tính đến 31/12/2012…………………………………………………………. 37 3.2 Diện tích, dân số huyện Bình Xuyên đến 31/12/2012…………… 42 3.3 Cơ cấu sử dụng đất khu công nghiệp Bá Thiện…………………… 45 3.4 Kết quả giải phóng mặt bằng khu công nghiệp Bá Thiện…………. 55 3.5 Số hộ gia đình, cá nhân bị ảnh hưởng trong khu dự án……………. 56 3.6 Tổng hợp diện tích các loại đất bị thu hồi của dự án……………… 57 3.7 Tổng hợp kinh phí bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng………. 59 3.8 Phương án hỗ trợ thiệt hại khi Nhà nước thu hồi đất xây dựng dự án KCN Bá Thiện………………………………………………… 64 3.9 Tổng hợp số hộ được tái định cư bằng đất ở của dự án…………… 66 3.10 Tổng hợp kết quả thực hiện bồi thường giải phóng mặt bằng của dự án từ năm 2007 đến năm 2008…………………………………. 67 3.11 Tổng hợp ý kiến đánh giá của người dân về giá bồi thường, hỗ trợ đất và tài sản trên đất…………………………………………… 69 3.12 Tổng hợp ý kiến của người dân về chính sách hỗ trợ tái định cư…. 71 ix DANH MỤC CÁC HÌNH STT Tên hình Trang 3.1 Bản đồ hành chính huyện Bình Xuyên………………………. 33 3.2 Cơ cấu sử dụng đất huyện Bình Xuyên năm 2012…… …… 38 3.3 Cơ cấu kinh tế huyện Bình Xuyên năm 2012……………… 40 3.4 Hình ảnh một nhà máy trong khu công nghiệp Bá Thiện…… 44 3.5 Một góc phố khu tái định cư thôn Trại Cúp, xã Bá Hiến……. 44 [...]... hnh theo quy nh ca Chớnh ph 2 i vi nh, cụng trỡnh xõy dng khỏc khụng thuc i tng quy nh trờn c bi thng theo mc sau: Mức bồi thường nhà, công trình Giá trị hiện có = của nhà, công Một khoản tiền tính bằng tỷ + trình bị thiệt hại lệ phần trăm theo giá trị hiện có của nhà, công trình 3 i vi nh, cụng trỡnh xõy dng khỏc b phỏ d mt phn, m phn cũn li khụng cũn s dng c thỡ c bi thng cho ton b nh, cụng trỡnh;... t phi di chuyn ch * Nguyờn tc b trớ khu tỏi nh c - Khu tỏi nh c phi xõy dng phự hp vi quy hoch, k hoch s dng t, quy hoch xõy dng, tiờu chun v quy chun xõy dng - Khu tỏi nh c phi c s dng chung cho nhiu d ỏn - Trc khi b trớ khu t cho cỏc h gia ỡnh cỏ nhõn, khu tỏi nh c phi 22 c xõy dng c s h tng ng b m bo iu kin cho ngi s dng tt hn hoc bng ni mi * Phng ỏn b trớ khu tỏi nh c C quan (T chc) c UBND cp... 21 i sng v n nh sn xut cho h gia ỡnh cỏ nhõn * Cỏc bin phỏp h tr sn xut v i sng ti khu tỏi nh c Cn c vo tỡnh hỡnh thc t ti a phng, Ch tch UBND cp tnh quyt nh cỏc bin phỏp v mc h tr c th n nh sn xut v i sng ti khu tỏi nh c, bao gm: - H tr ging cõy trng, ging vt nuụi cho phc v sn xut nụng nghip cỏc dch v, khuyn nụng, khuyn lõm vv - H tr to mt s ngh cho phự hp cho nhng ngi lao ng, c bit l lao ng n *... nghip cựng vi chin lc cng c, phỏt trin hi nhp kinh t quc t" [35] Bờn cnh ú, nc ta ang trong tin trỡnh i mi, hi nhp vi nn kinh t trong khu vc v trờn th gii trong iu kin ton cu húa hin nay thỡ nhu cu s dng t ai cho cỏc mc ớch phỏt trin ụ th, xõy dng cỏc khu cụng nghip, khu du lch dch v, cỏc cụng trỡnh c s h tng k thut v cỏc cụng trỡnh khỏc phc v cho s phỏt trin kinh t - xó hi cng nh m bo quc phũng, an... trc ng BOT (Quc l 2) c cỏch thnh ph Vnh Yờn 7km, kt ni gia cỏc khu cụng nghip Phỳc Yờn, Bc Thng Long Ni Bi vi thnh ph Vnh Yờn tnh Vnh Phỳc v cú tuyn ng st H Ni Lo Cai chy qua, ng cao tc Ni Bi Lo Cai, õy l iu kin thun li phỏt trin kinh t xó hi Trong thi gian qua trờn a bn huyn cú nhiu d ỏn u t phỏt trin kt cu h tng, khu cụng nghip, khu ụ th, thng mi, dch v Trong ú cú nhiu d ỏn vic thu hi t, bi... cn h, giỏ t, giỏ nh tỏi nh c - D kin b trớ cỏc h v tỏi nh c * Nguyờn tc b trớ cỏc h vo khu tỏi nh c u im tỏi nh c ti ch cho ngi b thu hi t ti ni cú d ỏn tỏi nh c, u im v trớ thun li cho cỏc h sm thc hin gii phúng mt bng, h cú v trớ thun li ti ni c, h gia ỡnh chớnh sỏch To iu kin cho cỏc h vo khu tỏi nh c c xem c th khu tỏi nh c v tho lun cụng khai v d kin b trớ 1.2 Cỏc vn bn phỏp lý ch yu ca tnh Vnh... thng thit hi theo tớnh cht ca t v loi t (tt, xu) V TC, cỏc khu TC v cỏc khu nh c xõy dng ng b v kp thi, thng xuyờn ỏp ng nhu cu nhiu loi cn h vi cỏc nhu cu s dng khỏc nhau Cỏc ch s dng phi di chuyn u c chớnh quyn chỳ ý iu kin v vic lm, i vi cỏc i tng chớnh sỏch xó hi c Nh nc cú chớnh 26 sỏch riờng Khi di di thc hin nguyờn tc ch mi tt hn ch c Khu TC c quy hoch tng th (nh , trng hc, ch), cõn i c giao... nhõn s dng t nụng nghip khi Nh nc thu hi c bi thng bng t cú cựng mc ớch s dng; nu khụng cú t bi thng thỡ c bi thng bng tin tớnh theo giỏ t cựng mc ớch s dng - t nụng nghip xen k trong khu dõn c, t vn ao lin k vi t trong khu dõn c, ngoi vic c bi thng theo giỏ t nụng nghip cựng mc ớch s dng cũn c h tr bng tin; giỏ tớnh h tr t 20% n 50% giỏ t lin k; mc h tr c th do UBND cp tnh quyt nh cho phự hp vi thc... chớnh sỏch t ai trong thi gian ti Vỡ vy, vic thc hin ti: ỏnh giỏ cụng tỏc gii phúng mt bng d ỏn khu cụng nghip Bỏ Thin, huyn Bỡnh Xuyờn , tnh Vnh Phỳc l cn thit trong thi im hin nay 2 Mc tiờu v yờu cu nghiờn cu 2.1 Mc tiờu tng quỏt ỏnh giỏ vic thc hin cụng tỏc thu hi t, bi thng, h tr v tỏi nh c ca D ỏn xõy dng khu cụng nghip Bỏ Thin, huyn Bỡnh Xuyờn t ú thy c nhng thun li, khú khn trong cụng tỏc gii phúng... trong thi hn mt nm Ngi dõn cú quyn la chn cỏc hỡnh thc bi thng thit hi bng tin hoc bng nh ti khu mi Ti Th ụ Bc Kinh v thnh ph Thng Hi, ngi dõn thng la chn bi thng thit hi bng tin v t tỡm ch mi phự hp vi ni lm vic ca mỡnh V giỏ bi thng thit hi, tiờu chun l giỏ th trng Mc giỏ ny cng c Nh nc quy nh cho tng khu vc v cht lng nh, ng thi c iu chnh rt linh hot cho phự hp vi thc t, va c coi l Nh nc tỏc ng . DŨNG ĐÁNH GIÁ CÔNG TÁC GIẢI PHÓNG MẶT BẰNG DỰ ÁN KHU CÔNG NGHIỆP BÁ THIỆN, HUYỆN BÌNH XUYÊN, TỈNH VĨNH PHÚC Chuyên ngành: Quản lý đất đai Mã số: 60.85.01.03 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC NÔNG NGHIỆP Người. khăn trong công tác giải phóng mặt bằng tại 31 Dự án xây dựng Khu công nghiệp Bá Thiện 31 2.3.4 Đề xuất một số giải pháp cho công tác thu hồi đất, GPMB của các dự án xây dựng khu công nghiệp 31 2.4. kinh tế - xã hội của huyện Bình 30 Xuyên, tỉnh Vĩnh Phúc 30 2.3.2 Thực trạng công tác thu hồi đất, GPMB của dự án xây dựng khu công nghiệp Bá Thiện, huyện Bình Xuyên, tỉnh Vĩnh Phúc 31 2.3.3 Những