1 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH __________________________ LÊ K ÂU QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ HUYỆN BÙ ĐỐP, TỈNH BÌNH PHƯỚC LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC NGHỆ AN – 2014 2 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH __________________________ LÊ K ÂU QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ HUYỆN BÙ ĐỐP, TỈNH BÌNH PHƯỚC Chuyên ngành: Quản lý giáo dục Mã số: 60.14.01.14 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC Người hướng dẫn khoa học: PGS. TS Nguyn Th Mỹ Trinh NGHỆ AN – 2014 3 LỜI CẢM ƠN Luận văn khoa học này được hoàn thành với sự giúp đỡ và hướng dẫn tận tình của các cô giáo, thầy giáo cùng với sự nỗ lực học hỏi, nghiên cứu của bản thân trong thời gian học tập tại trường Đại học Đồng Tháp. Trước hết, tôi xin gửi lời cảm ơn trân trọng tới Ban Giám hiệu và tập thể giảng viên trường Đại học Vinh và Trường Đại học Đồng Tháp đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi hoàn thành chương trình học tập và có được những kiến thức, kỹ năng cần thiết để nghiên cứu, thực hiện luận văn. Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu sắc tới Phó Giáo sư - Tiến sỹ Nguyễn Thị Mỹ Trinh, người đã tận tâm, nhiệt tình hướng dẫn khoa học và giúp đỡ tôi trong suốt thời gian thực hiện các nhiệm vụ của đề tài. Tôi xin chân thành cảm ơn các đồng chí lãnh đạo, chuyên viên Phòng Giáo dục và Đào tạo, các cán bộ quản lý, giáo viên và các em học sinh trong các trường THCS huyện Bù Đốp, tỉnh Bình Phước. Sau cùng, tôi xin gửi lời cảm ơn đến gia đình, bạn bè, đồng nghiệp đã luôn quan tâm giúp đỡ, cổ vũ, động viên và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tôi trong quá trình học tập và hoàn thành luận văn này. Mặc dù đã có nhiều cố gắng, song luận văn khó tránh khỏi những thiếu sót, hạn chế. Tác giả kính mong nhận được những ý kiến góp ý, chỉ bảo của các thầy, các cô, các nhà khoa học, bạn bè đồng nghiệp và những người quan tâm để luận văn được hoàn thiện hơn. Xin trân trọng cảm ơn! Nghệ An, ngày 04 tháng 5 năm 2014 Tác giả Lê Kỳ Âu 4 MỤC LỤC Trang MỞ ĐẦU 1 1. Lý do chọn đề tài 1 2. Mục đích nghiên cứu 2 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 2 4. Giả thuyết khoa học 2 5. Nhiệm vụ nghiên cứu 2 6. Phạm vi nghiên cứu 2 7. Phương pháp nghiên cứu 3 8. Đóng góp mới của luận văn. 3 9. Cấu trúc luận văn 3 CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH THCS 4 1.1. Tổng quan về lịch sử nghiên cứu vấn đề 4 1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài 6 1.3. Một số vấn đề về công tác kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh THCS 13 1.3.1. Vai trò của KT-ĐG kết quả học tập của HS THCS 13 1.3.2. Mục đích kiểm tra – đánh giá kết quả học tập của HS THCS 15 1.3.3. Nội dung, hình thức, phương pháp và quy trình KT-ĐG kết quả học tập của HS THCS 15 1.3.4. Xu hướng đổi mới hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của HS THCS hiện nay 20 1.4. Một số vấn đề về quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh trung học cơ sở 21 1.4.1.Mục đích quản lý hoạt động KT-ĐG kết quả học tập của HS THCS 21 5 1.4.2. Nội dung quản lý hoạt động kiểm tra - đánh giá: 21 1.4.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động KT-ĐG kết quả học tập của học sinh THCS 26 Kết luận chương 1 28 CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH THCS HUYỆN BÙ ĐỐP, TỈNH BÌNH PHƯỚC 30 2.1. Khái quát về tình hình phát triển KT-XH và giáo dục trung học cơ sở huyện Bù Đốp tỉnh Bình Phước 30 2.2. Thực trạng hoạt động KT- ĐG kết quả học tập của học sinh trung học cơ sở huyện Bù Đốp – Bình Phước 36 2.3. Thực trạng quản lý hoạt động KT-ĐG kết quả học tập của học sinh 39 2.4. Đánh giá chung về thực trạng quản lý hoạt động KT-ĐG 50 Kết luận chương 2 53 CHƯƠNG 3 MỘT SỐ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH THCS HUYỆN BÙ ĐỐP, TỈNH BÌNH PHƯỚC 54 3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp 54 3.2. Một số biện pháp quản lý hoạt động KT-ĐG kết quả học tập của học sinh 55 3.2.1. Nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm cho CBQL, GV và HS đối với hoạt động KT-ĐG kết quả học tập của HS 55 3.2.2. Đổi mới việc lập kế hoạch KT-ĐG kết quả học tập của học sinh. 60 3.2.3. Tăng cường bồi dưỡng kỹ năng xây dựng ngân hàng đề thi cho hoạt động KT-ĐG kết quả học tập 72 6 3.2.4. Chỉ đạo việc ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý công tác KT-ĐG kết quả học tập của học sinh 75 3.2.5. Tăng cường xây dựng cơ sở vật chất và các điều kiện phục vụ cho hoạt động KT-ĐG kết quả học tập 79 3.3. Mối liên hệ giữa các biện pháp 81 3.4. Thăm dò tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp 82 Kết luận chương 3 84 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 85 TÀI LIỆU THAM KHẢO 88 PHỤ LỤC 7 DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN STT CÁC TỪ VIẾT TẮT NGHĨA CỦA CÁC TỪ 1. CBQL Cán bộ quản lý 2. CB Cán bộ 3. CNTT Công nghệ thông tin 4. CSVC Cơ sở vật chất 5. GD&ĐT Giáo dục và đào tạo 6. GV Giáo viên 7. HS Học sinh 8. KT-ĐG Kiểm tra, đánh giá 9. THCS Trung học cơ sở 10. UBND Uỷ ban nhân dân 8 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Nước ta đang trong quá trình hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng; sự phát triển nhanh chóng của khoa học và công nghệ, sự cạnh tranh quyết liệt trên nhiều lĩnh vực giữa các quốc gia đòi hỏi giáo dục phải đổi mới. Xu thế chung của thế giới khi bước vào thế kỉ XXI là tiến hành đổi mới mạnh m hay cải cách giáo dục. Trước thực tế trên, Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI đã xác định "Đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục theo hướng chuẩn hoá, hiện đại hoá, xã hội hoá, dân chủ hoá và hội nhập quốc tế" và "Phát trin nhanh ngun nhân lc, nht là ngun nhân lc cht lưng cao, tập trung vào việc đổi mới căn bản và toàn diện nền giáo dục quốc dân". Luật Giáo dục sửa đổi năm 2009 đã cụ thể hóa: “Phương pháp giáo dục phổ thông phải phát huy tính tích cc, t giác, chủ động sáng tạo của HS; phù hp với đặc đim của từng lớp học, môn học; bi dưỡng phương pháp t học, khả năng làm việc theo nhóm; rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thc tiễn; tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui hứng thú học tập cho HS”[3] Quản lý nhà trường nói chung và trường THCS nói riêng không thể tách rời quản lý hoạt động KT-ĐG. Bởi vì mục tiêu, nội dung, phương pháp dạy học và giáo dục HS có quan hệ biện chứng với hoạt động KT-ĐG kết quả dạy học và giáo dục. KT-ĐG (KT-ĐG) khách quan kết quả dạy và học có vai trò vô cùng to lớn trong việc nâng cao chất lượng dạy và học của Thầy và Trò. Song thực tiễn quản lý hoạt động KT-ĐG trong dạy học ở trường THCS cho thấy: các nhà quản lý còn thiếu về kiến thức, yếu về năng lực tổ chức quản lý hoạt động KT-ĐG kết quả dạy học một cách khoa học, khách quan. Vì vậy, việc KT-ĐG chưa phát huy được đúng vai trò và chức năng của nó trong việc nâng cao chất lượng dạy, học của Thầy và Trò. Bản thân là hiệu trưởng Trường trung học cơ sở Thanh Bình, huyện Bù Đốp, tỉnh Bình Phước, nhận thức được tầm quan trọng của hoạt động KT-ĐG, 9 cũng như những hạn chế trong quản lý hoạt động KT-ĐG giá kết quả học tập của HS, với mong muốn tìm các biện pháp nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động KT-ĐG, chúng tôi đã lựa chọn nghiên cứu đề tài “Quản lý hoạt động KT-ĐG kết quả học tập của HS trung học cơ sở huyện Bù Đốp, tỉnh Bình Phước”. 2. Mục đích nghiên cứu Xác định được một số biện pháp quản lý nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động KT-ĐG kết quả học tập của HS, từ đó góp phần nâng cao chất lượng dạy - học ở các trường THCS huyện Bù Đốp, tỉnh Bình Phước 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu: Vấn đề quản lý hoạt động KT-ĐG kết quả học tập của HS THCS 3.2. Đối tượng nghiên cứu: Biện pháp quản lý hoạt động KT-ĐG kết quả học tập của HS THCS huyện Bù Đốp, tỉnh Bình Phước 4. Giả thuyết khoa học Nếu xác định và thực hiện được các biện pháp quản lý hoạt động KT-ĐG kết quả học tập có cơ sở khoa học, thực tiễn và khả thi s nâng cao được chất lượng hoạt động KT-ĐG cho HS các trường THCS huyện Bù Đốp, Bình Phước 5. Nhiệm vụ nghiên cứu 5.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận của vấn đề quản lý hoạt động KT-ĐG kết quả học tập của HS THCS 5.2. Nghiên cứu thực trạng quản lý hoạt động KT-ĐG kết quả học tập của HS THCS huyện Bù Đốp, tỉnh Bình Phước 5.3. Đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động KT-ĐG kết quả học tập của HS THCS huyện Bù Đốp, tỉnh Bình Phước 6. Phạm vi nghiên cứu - Luận văn chỉ tập trung nghiên cứu công tác quản lý của Hiệu trưởng đối với hoạt động KT-ĐG kết quả học tập của HS THCS huyện Bù Đốp, tỉnh Bình Phước. 10 - Khảo sát thực trạng và thăm dò tính cần thiết, khả thi của các biện pháp quản lý được đề xuất trong năm học 2013-2014. 7. Phương pháp nghiên cứu - Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận, bao gồm: phương pháp phân tích - tổng hợp; phân loại- hệ thống hóa và cụ thể hóa các vấn đề lý luận để xây dựng cơ sở lý luận của đề tài. - Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn, bao gồm: phương pháp điều tra bằng bảng hỏi, phương pháp phỏng vấn, phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục, phương pháp chuyên gia để xây dựng cơ sở thực tiễn của đề tài. - Phương pháp thống kê toán học: để xử lý các số liệu thu được từ khảo sát thực tế. 8. Đóng góp mới của luận văn Đề tài góp phần hệ thống hóa các vấn đề lý luận về quản lý hoạt động KT- ĐG kết quả học tập của HS THCS, cũng như làm sáng tỏ thực trạng quản lý hoạt động KT-ĐG kết quả học tập của HS THCS huyện Bù Đốp, tỉnh Bình Phước. Đề xuất được một số giải pháp quản lý hoạt động KT-ĐG kết quả học tập của HS THCS huyện Bù Đốp, tỉnh Bình Phước. 9. Cấu trúc luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận và kiến nghị, tài liệu tham khảo và các phụ lục, luận văn được trình bày trong 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận của vấn đề quản lý hoạt động KT-ĐG kết quả học tập của HS THCS. Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động KT-ĐG kết quả học tập của HS THCS huyện Bù Đốp, tỉnh Bình Phước. Chương 3: Một số biện pháp quản lý hoạt động KT-ĐG kết quả học tập của HS THCS huyện Bù Đốp, tỉnh Bình Phước. [...]... động KT-ĐG giá kết quả học tập của HS trung học cơ sở như: Công tác quản lý của các chủ thể quản lý hoạt động KT-ĐG kết quả học tập của HS và các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý đối với hoạt động KT-ĐG kết quả học tập của HS Qua đó giúp tôi có cơ sở phân tích thực trạng quản lý hoạt động KT-ĐG kết quả học tập của HS trung học cơ sở huyện Bù Đốp, tỉnh Bình Phước để từ đó đề xuất một số biện pháp quản lý. .. Quản lý hoạt động KT-ĐG kết quả học tập của HS Quản lý hoạt động kiểm tra đánh giá kết quả học tập của HS là hệ thống các tác động hướng đích của chủ thể quản lý đến hoạt động KT-ĐG kết quả học tập của HS, đến các nguồn lực thực hiện hoạt động này, từ đó góp phần tích cực vào việc thực hiện mục tiêu giáo dục đề ra Quản lý hoạt động KT-ĐG kết quả học tập của HS là một mắt khâu trong quản lý dạy và học. .. năng lực của HS và tập thể HS Trên cơ sở đó điều chỉnh quá trình giáo dục đến HS một cách hợp lý Kiểm tra nhằm cung cấp thông tin để hoạt động đánh giá diễn ra hiệu quả và đánh giá được cần thông qua kết quả của kiểm tra Hai khâu đó hợp thành một quá trình thống nhất của hoạt động KT-ĐG kết quả học tập của HS 1.2.4 Quản lý hoạt động KT-ĐG kết quả học tập của HS 1.2.4.1 Quản lý Khoa học quản lý xuất... đã học vào đời sống, những kiến thức hữu ích cho cuộc sống và việc học tập của HS 1.4 Một số vấn đề về quản lý hoạt động KT-ĐG kết quả học tập của HS THCS 1.4.1.Mục đích quản lý hoạt động KT-ĐG kết quả học tập của HS THCS Quản lý hoạt động KT-ĐG kết quả học tập của HS THCS nhằm nhận định đúng thực trạng hoạt động này, từ đó có các điều chỉnh hợp lý để nâng cao chất lượng hoạt động KT-ĐG, cũng như hoạt. .. trì hoạt động KT-ĐG 36 Kết luận chương 1 Chương 1 đã đề cập đến các khái niệm cơ bản liên quan đến khái niệm quản lý hoạt động KT-ĐG; lý luận về KT-ĐG kết quả học tập của HS trung học cơ sở về vị trí, vai trò, mục đích, nội dung, hình thức, phương pháp và quy trình KT-ĐG kết quả học tập HS trung học cơ sở cũng như xu hướng đổi mới KT-ĐG kết quả học tập hiện nay Đặc biệt là những lý luận về quản lý hoạt. .. chất lượng học tập Kiểm tra là khâu quan trọng trong quá trình dạy học nhằm đánh giá kết quả học tập [28, tr.40] b) Đánh giá kết quả học tập của HS Theo từ điển Giáo dục học – NXB Từ điển Bách khoa (2001), đánh giá kết quả học tập là “xác định mức độ nắm được kiến thức, kĩ năng, kĩ xảo của HS so với yêu cầu của chương trình đề ra” [27] Theo Trần Kiểm: “có thể coi đánh giá kết quả học tập của HS là... kết quả học tập của HS là mức độ đạt được các mục tiêu của dạy học mà một HS học tập đạt được Thước đo của quá trình dạy – học, KT-ĐG chính xác kết quả học tập của HS là điều vô cùng cần thiết trong suốt quá trình dạy – học 1.2.3.2 KT-ĐG kết quả học tập của HS a) Kiểm tra kết quả học tập của HS Từ điển Bách Khoa (2001) có định nghĩa thuật ngữ: “Kiểm tra là bộ phận hợp thành của quá trình hoạt động. .. chỉnh hoạt động của HS mà còn đồng thời tạo điều kiện nhận định ra thực trạng và điều chỉnh hoạt động dạy của thầy 1.3.3 Nội dung, hình thức, phương pháp và quy trình KT-ĐG kết quả học tập của HS THCS 1.3.3.1 Nội dung, hình thức, phương pháp KT-ĐG kết quả học tập của HS a) Nội dung KT-ĐG kết quả học tập của HS Để KT-ĐG kết quả học tập của HS cần cần dựa vào mục tiêu môn học Mục tiêu của môn học là... diện đối với HS được thực hiện sau mỗi học kỳ, mỗi năm học nhằm thúc đẩy HS rèn luyện, học tập để không ngừng tiến bộ Căn cứ đánh giá, xếp loại hạnh kiểm và học lực của HS được dựa trên cơ sở: Mục tiêu giáo dục của cấp học, chương trình, kế hoạch giáo dục của cấp học, điều lệ nhà trường, kết quả rèn luyện và học tập của HS [4] c) Phương pháp KT-ĐG kết quả học tập của HS Phương pháp vấn đáp là phương... KT-ĐG giá và độ chính xác kết quả học tập của HS từ đó có những giải pháp điều chỉnh quá trình dạy – học 1.3 Một số vấn đề về công tác KT-ĐG kết quả học tập của HS THCS 1.3.1 Vai trò của KT-ĐG kết quả học tập của HS THCS a) Vai trò đối với người thầy và sự điều chỉnh quá trình dạy học KT-ĐG kết quả học tập là một trong những hoạt động rất quan trọng của quá trình dạy – học Bản chất của KT-ĐG là thu thập . quản lý hoạt động KT-ĐG kết quả học tập của HS THCS huyện Bù Đốp, tỉnh Bình Phước. 11 CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG KT-ĐG KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HS TRUNG HỌC CƠ. 1.2.4.2. Quản lý hoạt động KT-ĐG kết quả học tập của HS Quản lý hoạt động kiểm tra đánh giá kết quả học tập của HS là hệ thống các tác động hướng đích của chủ thể quản lý đến hoạt động KT-ĐG kết quả. Chương 1: Cơ sở lý luận của vấn đề quản lý hoạt động KT-ĐG kết quả học tập của HS THCS. Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động KT-ĐG kết quả học tập của HS THCS huyện Bù Đốp, tỉnh Bình Phước.