 TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN  HOÀNG THỊ DUNG KHÔNG GIAN NÔNG THÔN QUA MỘT SỐ TÁC PHẨM ĐIỆN ẢNH CHUYỂN THỂ (Mùa len trâu, Thương nhớ đồng quê và Cánh đồng bất tận) LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành: Lý luận văn học Hà Nội - 2014  TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN  HOÀNG THỊ DUNG KHÔNG GIAN NÔNG THÔN QUA MỘT SỐ TÁC PHẨM ĐIỆN ẢNH CHUYỂN THỂ (Mùa len trâu, Thương nhớ đồng quê và Cánh đồng bất tận) LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành: Lý luận văn học Mã số: 60 22 01 20 Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS. Lý Hoài Thu Hà Nội - 2014 LỜI CẢM ƠN!                1 MỤC LỤC MỞ ĐẦU 5  5  8  16  17  17 Chƣơng 1. KHÁI LƢỢC CHUNG VỀ KHÔNG GIAN NGHỆ THUẬT 19 1.1 Một số vấn đề lí thuyết về không gian 19 1.2 Không gian nông thôn từ tác phẩm văn học sang điện ảnh qua ba tác phẩm 23 Tiểu kết 31 Chƣơng 2. CÁC KIỂU KHÔNG GIAN NÔNG THÔN QUA BA TÁC PHẨM 32 2.1 Không gian thiên nhiên 32 2.2 Không gian xã hội 44 2.3 Không gian tâm tƣởng 57 Tiểu kết 68 Chƣơng 3: PHƢƠNG THỨC BIỂU HIỆN HỆ THỐNG KÝ HIỆU KHÔNG GIAN NÔNG THÔN QUA BA TÁC PHẨM 69 3.1 Khái quát chung về ký hiệu không gian nông thôn 69 3.2 Đối lập và tƣơng đồng trong hệ thống quan hệ không gian nông thôn 72  72  86 Tiểu kết 99 KẾT LUẬN 101 TÀI LIỆU THAM KHẢO 103 2 [1995] Thƣơng nhớ đồng quê   Thương nhớ đồng quê          Kodak   3 [2004] Mùa len trâu :  t:  :   nh  Kra Zan Sram      4 [2010] Cánh đồng bất tận The Floating Lives   .    t       2010 5 MỞ ĐẦU 1.Lý do chọn đề tài             [18,376].       Thương nhớ đồng quê        hay           Cánh đồng bất tận         Mùa len trâu mang     Tuy ba      6                                                Thương nhớ đồng quê    [47].   Cánh đồng bất tậnnh trong   Mùa len trâu                                7         Duras                               .                            Mùa len trâu, Thương nhớ đồng quê  Cánh đồng bât tận          Mùa len trâu, Thương nhớ đồng quê hay Cánh đồng bất tận. Trong  [...]... chương: Chương 2, các kiểu không gian nông thôn qua ba tác phẩm Chúng tôi đi vào tìm hiểu các kiểu không gian nông thôn ở cả truyện ngắn cũng như tác phẩm chuyển thể Nằm trong một trục thống nhất khi đi vào từng kiểu không gian nông thôn (không gian thiên nhiên, không gian xã hội, không gian tâm tưởng), chúng tôi nhấn mạnh đến đặc tính cơ bản của ranh giới không gian là không thể xuyên thấm Đặc biệt,... giới không gian nông thôn với sự phức điệu của nó trong mối quan hệ với không gian khác Trong cả nguyên tác và chuyển thể, các tác phẩm đồng thời có sự gắn kết các nhân vật vào không gian nông thôn, để tăng cường khả năng không thể xuyên của không gian bên trong với không gian ngoại giới Chương 3, phương thức biểu hiện hệ thống ký hiệu không gian nông thôn qua ba tác phẩm Trong đó, hệ thống các quan... thứ nhất ( ), dễ “mê hoặc” người đọc, người ta nghĩ ra mọi chuyện được kể tự đáy lòng, chân thành và đáng ghi nhớ hơn”.[34,384] 28 Đặc biệt, ở Mùa len trâu, Thương nhớ đồng quê hay Cánh đồng bất tận chính ngay tiêu đề tác phẩm cũng tiềm ẩn như một “mã” thể hiện không gian nông thôn, gợi ra không gian vĩ mô trong tác phẩm Có thể thấy rằng Cánh đồng bất tận không chỉ dừng lại với ý nghĩa là một cái tên,... giữa văn học và điện ảnh, sự tương liên cũng như tác động lẫn nhau giữa chúng Sóng đôi bên nhau, cả văn học và điện ảnh đều giúp tác phẩm nâng cao khả năng khuếch tán và đến với đông đảo các đối tượng tiếp nhận Trong đề tài này, chúng tôi chú ý tìm hiểu về không gian nông thôn trong Mùa len trâu, Thương nhớ đồng quê và Cánh đồng bất tận trên phương diện đặc trưng của tác phẩm văn học và điện ảnh Theo đó,... tượng cánh đồng như một biểu tượng thường thấy trong văn chương, như Cánh đồng mẹ (T S Aitmatop), Cánh đồng không có chân trời ( ỗ Chu), Cánh đồng lưu lạc (Hoàng Đình Quan), Cánh đồng hoang (Kịch bản phim – Nguyễn Quang Sáng)… Cánh đồng bất tận” là những cánh đồng không tên” hay cánh đồng chia cắt” mà ở đó “Những cây lúa chết non trên cánh đồng, thân đã khô cong như tàn nhang chưa rụng, nắm vào bàn... nghiên cứu tác phẩm thuần túy trên câu chữ, nhưng thực tế, những khuôn hình trên phim đã chứng tỏ điều đó Mùa len trâu không chỉ diễn tả mùa nước nổi mà một phần không nhỏ trong tác phẩm đã dành cho không gian đất và người mùa nước rút Chúng tôi không hề phủ nhận hình tượng nước trong Mùa len trâu cùng như hình tượng cánh đồng trong Thương nhớ đồng quê và Cánh đồng bất tận đóng một vai trò hết sức quan trọng... thấy những quan niệm về thế giới, chiều sâu cảm thụ của tác giả, Không gian trong tác phẩm nghệ thuật có thể thống nhất nhưng không đồng nhất với không gian khách thể Không gian vật chất chỉ có thể trở thành không gian nghệ thuật thông qua lăng kính cảm nhận và thể hiện của thi sĩ, văn nhân về thế giới, về cuộc đời Như vậy, không gian có một vị trí quan trọng nhất định và tất yếu trong các tác phẩm nghệ... nghiên cứu của chúng tôi xoay quanh về vấn đề không gian nông thôn ở hai loại hình tác phẩm nghệ thuật này Về phạm vi tư liệu, chúng tôi chủ yếu dựa vào các bài viết về truyện và phim Mùa len trâu, Thương nhớ đồng quê, Cánh đồng bất tận cũng như 16 những bài viết về mối quan hệ giữa văn học và điện ảnh trên các báo, tạp chí, internet và các tài liệu liên quan tới một số loại hình nghệ thuật khác 4... tiếng cũng sẽ tạo sức sống cho tác phẩm văn học Nếu bộ phim thất bại thì tác phẩm văn học vẫn được yêu thích và ngược lại Có những tác phẩm văn học không đến được với công chúng trước đó nhưng có khi phim lại làm cho tác phẩm được công chúng biết đến nhiều hơn” [49] 1.2 Không gian nông thôn từ tác phẩm văn học sang điện ảnh qua ba tác phẩm Văn học và điện ảnh được coi là người bạn đồng hành nhưng đó là... trong tác phẩm của mình Không gian trên phim có đặc trưng là không thể tách rời yếu tố thời gian Nhìn vào hình ảnh trực quan sinh động trên màn ảnh, không cần thuyết minh dẫn truyện, khán giả có thể xác 22 định ngay không gian ấy thuộc về khoảng thời gian nào trong ngày Về ý nghĩa, không gian điện ảnh cũng có một dạng hiện thực mỹ học giống như trong hội họa Văn học tạo ra không gian từ câu chữ và người . HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN  HOÀNG THỊ DUNG KHÔNG GIAN NÔNG THÔN QUA MỘT SỐ TÁC PHẨM ĐIỆN ẢNH CHUYỂN THỂ (Mùa len trâu, Thương nhớ đồng quê và Cánh đồng bất tận) LUẬN VĂN. HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN  HOÀNG THỊ DUNG KHÔNG GIAN NÔNG THÔN QUA MỘT SỐ TÁC PHẨM ĐIỆN ẢNH CHUYỂN THỂ (Mùa len trâu, Thương nhớ đồng quê và Cánh đồng bất tận) LUẬN VĂN THẠC. KHÔNG GIAN NGHỆ THUẬT 19 1.1 Một số vấn đề lí thuyết về không gian 19 1.2 Không gian nông thôn từ tác phẩm văn học sang điện ảnh qua ba tác phẩm 23 Tiểu kết 31 Chƣơng 2. CÁC KIỂU KHÔNG GIAN