Bộ giáo dục và đào tạo Trờng đại học Nông nghiệp hà nội Nguyễn thanh huyền Tăng cờng thu hút và triển khai các dự án FDI vào tỉnh hng yên luận văn thạc sĩ kinh tế Chuyờn ngnh : KINH T NễNG NGHIP Mó s : 60.31.10 Ngi hng dn khoa hc : TS. TRN èNH THAO Hà nội - 2012 Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế ………………………… i LỜI CAM ðOAN Tôi xin cam ñoan, số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là trung thực và hoàn toàn chưa ñược sử dụng ñể bảo vệ một học vị nào. Tôi cam ñoan rằng các thông tin trích dẫn trong luận văn ñều ñã ñược chỉ rõ nguồn gốc. TÁC GIẢ LUẬN VĂN Nguyễn Thanh Huyền Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế ………………………… ii LỜI CẢM ƠN Trước hết với tình cảm chân thành và lòng biết ơn sâu sắc, tôi xin gửi lời cảm ơn ñến TS. Trần ðình Thao – người trực tiếp hướng dẫn và giúp ñỡ tôi hoàn thành luận văn này. Tôi xin ñược bày tỏ lòng biết ơn ñến Ban giám hiệu trường ðH Nông nghiệp Hà Nội, ñặc biệt là các thầy, các cô trong Bộ môn Phân tích ñịnh lượng ñã có những ñóng góp quý giá cho ñề tài. Tôi xin trân trọng cảm ơn Sở Kế hoạch ñầu tư tỉnh Hưng Yên, Ban quản lý dự án các khu công nghiệp tỉnh, Cục Thống kê tỉnh ñã cung cấp số liệu liên quan ñến ñề tài và danh mục các nhà ñầu tư tham gia ñiều tra. Và cuối cùng tôi xin chân thành cảm ơn các bạn bè, ñồng nghiệp và gia ñình ñã giúp ñỡ tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu. Xin chân thành cảm ơn! Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế ………………………… iii MỤC LỤC Lời cam ñoan i Lời cảm ơn ii Mục lục iii Danh mục các chữ viết tắt v Danh mục các bảng vi Danh mục biểu ñồ vii 1 Mở ñầu 1 1.1 Tính cấp thiết của ñề tài 1 1.2 Mục tiêu nghiên cứu của ñề tài 2 1.3 Câu hỏi nghiên cứu 2 1.4 ðối tượng và phạm vi nghiên cứu 3 2 Cơ sở lý luận và thực tiễn của ñề tài 5 2.1 Cơ sở lý luận 5 2.2 Cơ sở thực tiễn 23 3 ðặc ñiểm ñịa bàn và phương pháp nghiên cứu 34 3.1 ðặc ñiểm ñịa bàn nghiên cứu 34 3.2 Phương pháp nghiên cứu 38 4 Kết quả nghiên cứu và thảo luận 43 4.1 Thực trạng hoạt ñộng thu hút và triển khai các dự án FDI ở tỉnh Hưng Yên 43 4.1.1 Thực trạng thu hút các dự án FDI ở Hưng Yên 43 4.1.2 Hoạt ñộng triển khai các dự án FDI ở Hưng Yên 70 4.2 Phân tích các yếu tố ảnh hưởng ñến thu hút và triển khai các dự án FDI vào tỉnh Hưng Yên 84 4.2.1 Vị trí ñịa lý 84 4.2.2 4.2.3 4.2.4 Thủ tục hành chính Chính sách ñầu tư Nguồn nhân lực, giá nhân công 86 88 91 Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế ………………………… iv 4.2.5 4.2.6 4.2.7 Cơ sở hạ tầng Mặt bằng sản xuất Xúc tiến ñầu tư 94 97 99 4.3 ðịnh hướng và giải pháp 99 4.3.1 Quan ñiểm ñịnh hướng và giải pháp 99 4.3.2 Triển vọng và ñịnh hướng thu hút, triển khai các dự án FDI vào tỉnh Hưng Yên 101 4.3.3 Giải pháp nhằm tăng cường thu hút và triển khai các dự án FDI vào tỉnh Hưng Yên 103 5 Kết luận và kiến nghị 115 5.1 Kết luận 115 5.2 Kiến nghị 116 TÀI LIỆU THAM KHẢO 118 PHỤ LỤC 121 Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế ………………………… v DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT BCC Hợp ñồng hợp tác kinh doanh BOT Hợp ñồng xây dựng-kinh doanh-chuyển giao BTO Hợp ñồng xây dựng-chuyển giao-kinh doanh CN Công nghiệp DA Dự án FDI ðầu tư nước ngoài GDP Giá trị tổng sản phẩm HðHTKD Hợp ñồng hợp tác kinh doanh JETRO Tổ chức xúc tiến mậu dịch Nhật Bản JICA Tổ chức hợp tác quốc tế Nhật Bản KCN Khu công nghiệp KD Kinh doanh KV Khu vực LD Liên doanh Nð-CP Nghị ñịnh Chính phủ ODA Viện trợ phát triển chính thức PP Phân phối Qð-UB Quyết ñịnh Ủy ban Trñ Triệu ñồng TNHH Trách nhiệm hữu hạn TV Ti vi UBND Ủy ban nhân dân USD ðô la Mỹ VNð ðồng Việt Nam VNN Vốn nước ngoài WTO Tổ chức thương mại thế giới Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế ………………………… vi DANH MỤC BẢNG STT Tên bảng Trang 4.1 Số lượng dự án và vốn FDI qua các năm 60 4.2 Cơ cấu ñầu tư trực tiếp nước ngoài theo ngành kinh tế 64 4.3 Cơ cấu ñầu tư trực tiếp nước ngoài theo ñối tác ñầu tư 68 4.4 Số lượng dự án và vốn ñầu tư rút giấy phép trước hạn 75 4.5 ðóng góp vào ngân sách của khu vực FDI qua các năm 82 4.6 Cơ cấu kinh tế Hưng Yên qua các năm 83 4.7 ðánh giá việc thực hiện các chính sách ñầu tư của tỉnh 90 4.8 ðánh giá kết cấu hạ tầng của tỉnh 95 4.9 ðánh giá một số chỉ tiêu về mặt bằng SXKD của tỉnh 98 4.10 Ý kiến của doanh nghiệp về một số giải pháp thu hút FDI ñối với môi trường ñầu tư của tỉnh 104 Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế ………………………… vii DANH MỤC BIỂU ðỒ STT Tên biểu ñồ Trang 4.1 Biểu ñồ số lượng dự án FDI và vốn ñăng ký từ 2005-2011 vào Hưng Yên 60 4.2 Quy mô vố bình quân của một dự án FDI tỉnh Hưng Yên 62 4.3 Biểu ñồ cơ cấu vốn FDI theo hình thức ñầu tư 67 4.4 Biều ñồ cơ cấu vốn FDI theo ñịa bàn ñầu tư ngoài khu công nghiệp 69 4.5 Biểu ñồ kết quả triển khai dự án FDI Hưng Yên 76 4.6 Biểu ñồ giá trị sản xuất công nghiệp của khu vực FDI qua các năm 80 4.7 Biểu ñồ giá trị kim ngạch xuất khẩu của khu vực FDI qua các năm 81 4.8 Biểu ñồ ñánh giá của doanh nghiệp về việc tiếp cận các thủ tục hành chính của tỉnh 87 4.9 Biểu ñồ ñánh giá về giá cả, tiền lương tiền công của các doanh nghiệp 92 4.10 Biểu ñồ ñánh giá của doanh nghiệp về chất lượng nguồn lao ñộng của tỉnh 93 Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế ………………………… 1 1. MỞ ðẦU 1.1 Tính cấp thiết của ñề tài: Trong bối cảnh của sự suy giảm kinh tế nói chung và thu hút ñầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) nói riêng, việc tăng cường thu hút FDI ñể ñáp ứng yêu cầu phát triển ñất nước trong thời gian tới là rất cần thiết và cần ñược coi trọng hơn nhằm tạo ra các bước ñột phá trên cơ sở áp dụng các chính sách phù hợp với ñiều kiện kinh tế xã hội và ñiều kiện tự nhiên của từng vùng miền, từng ñịa phương trên cả nước. Hưng Yên là một tỉnh có tầm quan trọng ñặc biệt xét từ khía cạnh ñịa giới hành chính và kinh tế, nằm trên vùng ñồng bằng sông Hồng, vùng kinh tế trọng ñiểm của Bắc Bộ và tam giác kinh tế Hà Nội-Hải Phòng-Quảng Ninh, gần các cảng biển Hải Phòng, Cái Lân, là cửa ngõ phía ñông của Hà Nội với hàng loạt tuyến ñường huyết mạch chạy qua như quốc lộ 5A, quốc lộ 39 … Hưng Yên có nhiều thế mạnh trong thu hút ñầu tư nước ngoài do có vị trí ñịa lý thuận lợi, nguồn lực dồi dào, giá nhân công rẻ, khả năng thuận tiện trong việc mở rộng các hoạt ñộng giao dịch ở nhiều lĩnh vực với các ñịa phương khác. Trong mục tiêu chung của cả nước là ñưa Việt Nam thành một nước công nghiệp theo hướng hiện ñại vào năm 2020, Hưng Yên ñang từng bước chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp chiếm tỷ trọng lớn, xây dựng và phát triển các khu công nghiệp, các cụm công nghiệp trên ñịa bàn tỉnh nhằm ñẩy nhanh tốc ñộ phát triển kinh tế, tạo việc làm, tăng thu nhập cho người lao ñộng, phát triển nguồn nhân lực có chất lượng cao ñáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện ñại hóa ñất nước. ðể ñạt ñược mục tiêu trên, bên cạnh huy ñộng nguồn nội lực trong tỉnh còn phải triệt ñể khai thác nguồn lực bên ngoài. Một trong những nguồn lực bên ngoài ñóng vai trò quan trọng là việc thu hút vốn ñầu tư trực tiếp nước ngoài vào ñịa bàn tỉnh. Thời gian qua, Hưng Yên ñã áp dụng nhiều biện pháp ñể thu hút, triển khai các dự án ñầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và ñã ñạt ñược những kết quả khả quan, ñã thu hút ñược một số ñối tác ñầu tư của Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc … Tuy nhiên, Hưng Yên vẫn chưa thu hút ñược những ñối tác ñầu tư có tiềm lực mạnh về Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế ………………………… 2 tài chính, về công nghệ cao, về kinh nghiệm quản lý hiện ñại và khả năng cạnh tranh quốc tế. Quá trình triển khai các dự án ñược cấp phép còn chậm, chưa thực sự thỏa mãn các yêu cầu của các nhà ñầu tư. Việc Việt Nam ra nhập WTO, thành lập khu thương mại tự do Trung Quốc – ASEAN (ACFTA), ký kết và thực hiện hiệp ñịnh thương mại Việt Nam-Hoa Kỳ ñang là vấn ñề thu hút FDI vào Việt Nam nói chung và vào ñịa bàn tỉnh Hưng Yên nói riêng trước những thời cơ và thách thức mới. Do vậy việc ñánh giá tổng thể, tổng kết rút kinh nghiệm làm căn cứ ñề xuất các giải pháp, chính sách nhằm tăng cường thu hút và triển khai các dự án FDI vào tỉnh Hưng Yên ñược lựa chọn ñề làm nghiên cứu này. 1.2 Mục tiêu nghiên cứu: 1.2.1 Mục tiêu chung: Từ tổng kết lý luận về ñầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), tìm hiểu, phân tích và ñánh giá có hệ thống thực trạng hoạt ñộng FDI vào ñịa bàn tỉnh Hưng Yên ñể tìm ra những giải pháp chủ yếu nhằm tăng cường thêm nữa việc thu hút và triển khai các dự án FDI vào tỉnh Hưng Yên ñến năm 2020. 1.2.2 Mục tiêu cụ thể: - Hệ thống hoá cơ sở lý luận và thực tiễn về FDI trong việc phát triển kinh tế nền kinh tế. - Tìm hiểu ñánh giá thực trạng hoạt ñộng thu hút và triển khai các dự án FDI vào tỉnh Hưng Yên. - Phân tích các yếu tố ảnh hưởng ñến hoạt ñộng thu hút và triển khai các dự án FDI vào tỉnh Hưng Yên. - ðịnh hướng và ñề xuất các giải pháp tăng cường thu hút và triển khai các dự án FDI vào tỉnh Hưng Yên ñến năm 2020. 1.3 Câu hỏi nghiên cứu: 1.3.1 Câu hỏi nghiên cứu chính: - Nghiên cứu việc tăng cường thu hút và triển khai các dự án FDI vào ñịa bàn tỉnh Hưng Yên là nghiên cứu vấn ñề gì? [...]... nghiên c u vi c tăng cư ng thu hút và tri n khai các d án FDI vào t nh Hưng Yên? - Nghiên c u v n ñ tăng cư ng thu hút và tri n khai các d án FDI vào t nh Hưng Yên như th nào? 1.3.2 Câu h i c th : D a trên cơ s các m c tiêu c th c a ñ tài xây d ng các câu h i nghiên c u c th như sau: - Vi t Nam có nh ng ch trương chính sách nào và t nh Hưng Yên có nh ng chính sách nào ñ thu hút các d án FDI? - Kinh nghi... hút và tri n khai các d án FDI vào Hưng Yên? - Hưng Yên ñang c g ng ñ t ñư c gì qua vi c thu hút ñ u tư tr c ti p nư c ngoài? - Gi i pháp nào cho ho t ñ ng thu hút và tri n khai các d án FDI vào t nh Hưng Yên hi n nay là phù h p? 1.4 ð i tư ng và ph m vi nghiên c u: 1.4.1 ð i tư ng nghiên c u: ð tài nghiên c u v n ñ thu hút và tri n khai các d án FDI vào ñ a bàn t nh Hưng Yên 1.4.2 Ph m vi nghiên c... ngoài trên ñ a bàn t nh Hưng Yên trong giai ño n t năm 2005 ñ n nay Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………… 3 V n i dung: - Th c tr ng thu hút và tri n khai các d án FDI; - Phân tích các y u t nh hư ng ñ n vi c thu hút và tri n khai các d án FDI trên ñ a bàn t nh; - Gi i pháp tăng cư ng thu hút và tri n khai các d án FDI vào t nh Hưng Yên Trư ng ð i h c Nông... các t nh có ñi u ki n tương t trong vi c thu hút các d án FDI như th nào? - Ho t ñ ng thu hút v n ñ u tư tr c ti p nư c ngoài, tri n khai các d án ñ u tư tr c ti p nư c ngoài trên ñ a bàn t nh Hưng Yên như th nào? Còn t n t i v n ñ gì? Nguyên nhân t ñâu? - Y u t nào nh hư ng ñ n vi c thu hút v n FDI? Y u t nào nh hư ng ñ n quá trình tri n khai các d án FDI? - Ti m năng thu hút và tri n khai các d án. .. ngoài các khu v c ñ u tư t p trung (khu công nghi p, khu ch xu t) trong quá trình tri n khai d án 2.1.2.7 Các ch tiêu cơ b n ñánh giá ho t ñ ng thu hút và tri n khai các d án ñ u tư tr c ti p nư c ngoài vào m t t nh: Ho t ñ ng thu hút và tri n khai các d án ñ u tư tr c ti p nư c ngoài vào m t t nh c n ñư c ñánh giá b ng các ch tiêu Các ch tiêu này s ph n ánh v s lư ng và ch t lư ng th c thi các ho... trong vòng 12 tháng k t khi xây d ng, các d án ñóng góp cho ngân sách t nh t 3 t ñ ng/năm tr lên và các d án thu hút lao ñ ng t i ch t 200 lao ñ ng tr lên và không dư i 70 lao ñ ng/ha D án ñ u tư vào khu v c III: h tr 70% chi phí ñ n bù gi i phóng m t b ng ñ i v i t t c các doanh nghi p trong và ngoài nư c, h tr 100% ñ i v i các d án có hi u qu trong vòng 12 tháng k t khi xây d ng, các d án ñóng góp cho... có các ch tiêu ñ nh tính và ñ nh lư ng Các ch tiêu cho phép ñánh giá toàn di n hơn ho t ñ ng thu hút và tri n khai các d án ñ u tư tr c ti p nư c ngoài vào m t t nh trong toàn b th i gian nghiên c u và cho phép so sánh, ñánh giá m c ñ tăng trư ng c a t ng n i dung c a th i kỳ sau so v i th i kỳ trư c Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………… 20 Các ch tiêu ñánh... - S lư ng các qu c gia và lãnh th ñã ñư c c p gi y phép ñ u tư vào ñ a bàn t nh; - Các lĩnh v c ho t ñ ng ch y u c a ñ u tư tr c ti p nư c ngoài; - T c ñ tăng các d án ñ u tư tr c ti p nư c ngoài qua các năm; - T c ñ tăng v n ñăng ký c a các d án ñ u tư tr c ti p nư c ngoài qua các năm, t l v n ñăng ký c a các d án ñ u tư tr c ti p nư c ngoài m i tăng thêm trên t ng s v n ñăng ký c a các d án ñ u tư... ch và ñi u ki n th c ti n c a mình Trên ñây là m t s ch tiêu cơ b n dùng ñ ñánh giá k t qu thu hút ñ u tư tr c ti p nư c ngoài Vi c tính toán các ch tiêu qua các năm cho phép ñánh giá toàn di n c v lư ng và v ch t; v quy mô, t c ñ , xu hư ng phát tri n c a ñ u tư tr c ti p nư c ngoài , Các ch tiêu ñánh giá ho t ñ ng tri n khai các d án ñ u tư tr c ti p nư c ngoài vào m t t nh: Ho t ñ ng tri n khai các. .. 13 án ñ u tư ñ c l p ð u tư vào các khu v c ñ u tư t p trung thư ng có các ưu ñi m như cơ s h t ng s n có, ñư c hư ng m t s ưu ñãi và cơ quan nhà nư c s t i cũng d qu n lý hơn 2.1.2.4 Các y u t thu hút ñ u tư tr c ti p nư c ngoài vào m t t nh (nhìn nh n t góc ñ doanh nghi p): Có nhi u y u t nh hư ng ñ n ho t ñ ng thu hút ñ u tư tr c ti p nư c ngoài vào ñ a bàn m t t nh, có các y u t khách quan và các . tăng cường thu hút và triển khai các dự án FDI vào tỉnh Hưng Yên? - Nghiên cứu vấn ñề tăng cường thu hút và triển khai các dự án FDI vào tỉnh Hưng Yên như thế nào? 1.3.2 Câu hỏi cụ thể: Dựa. ñộng thu hút và triển khai các dự án FDI vào tỉnh Hưng Yên. - Phân tích các yếu tố ảnh hưởng ñến hoạt ñộng thu hút và triển khai các dự án FDI vào tỉnh Hưng Yên. - ðịnh hướng và ñề xuất các. trạng thu hút và triển khai các dự án FDI; - Phân tích các yếu tố ảnh hưởng ñến việc thu hút và triển khai các dự án FDI trên ñịa bàn tỉnh; - Giải pháp tăng cường thu hút và triển khai các dự án