TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƢƠNG CƠ SỞ II TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH *** KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP Chuyên ngành: Kinh tế đối ngoại MARKETING XUẤT KHẨU MẶT HÀNG GỐM SỨ CỦA VIỆT NAM SANG THỊ TRƢỜNG LIÊN MINH CHÂU ÂU Họ và tên sinh viên: Vũ Tiến Lộng Mã số sinh viên: 0951015682 Lớp: A12 Khóa: 48 Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: ThS. Phạm Thị Diệp Hạnh NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG HƢỚNG DẪN KHOA HỌC ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………. TP. HCM, ngày 16 tháng 05 năm 2013 NHẬN XÉT CỦA NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………. TP. HCM, ngày 16 tháng 05 năm 2013 ThS Phạm Thị Diệp Hạnh MỤC LỤC Trang DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT DANH MỤC BẢNG BIỂU LỜI MỞ ĐẦU 01 CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ MARKETING XUẤT KHẨU VÀ SỰ CẦN THIẾT PHẢI TĂNG CƢỜNG HOẠT ĐỘNG MARKETING XUẤT KHẨU MẶT HÀNG GỐM SỨ SANG THỊ TRƢỜNG EU GIAI ĐOẠN 2012-2020 04 1.1. Tổng quan về marketing 04 1.1.1. Khái niệm và bản chất của marketing 04 1.1.2. Những yếu tố cầu thành của marketing xuất khẩu 05 1.1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến marketing xuất khẩu 06 1.1.4. Vai trò của marketing đối với doanh nghiệp xuất khẩu 07 1.2. Tổng quan mặt hàng gốm sứ Việt Nam và tiềm năng xuất khẩu của mặt hàng gốm sứ Việt nam 08 1.2.1. Tổng quan mặt hàng gốm sứ Việt Nam 08 1.2.2. Tiềm năng xuất khẩu gốm sứ Việt Nam 09 1.2.2.1. Kim ngạch xuất khẩu gốm sứ Việt Nam 09 1.2.2.2. Những thị trường nhập khẩu gốm sứ Việt Nam 10 1.2.3.Cạnh tranh trên “sân chơi” quốc tế 12 1.3. Tổng quan thị trƣờng gốm sứ của EU 12 1.3.1. Khái quát thông tin về thị trường và nhu cầu nhập khẩu gốm sứ của EU 12 1.3.1.1. Khái quát thông tin về thị trường EU 12 1.3.1.2. Tình hình nhập khẩu gốm sứ của EU 13 1.3.2. Tâm lý tiêu dùng mặt hàng gốm sứ của EU 15 1.3.3. Cấu trúc và hệ thống phân phối ở EU 15 1.3.4. Những rào cản thương mại cần chú ý khi xuất khẩu gốm sứ sang EU 16 1.3.4.1. Thuế quan 16 1.3.4.2. Hạn ngạch 17 1.3.4.3. Các tiêu chuẩn đối với mặt hàng gốm sứ nhập khẩu vào EU 17 1.4. Sự cần thiết phải tăng cƣờng hoạt động marketing nhằm đẩy mạnh xuất khẩu mặt hàng gốm sứ của Việt Nam sang thị trƣờng EU giai đoạn 2012-2020 1.4.1. Giúp tăng cường mối quan hệ kinh tế thương mại Việt Nam – EU 18 1.4.2. Đóng góp vào kim ngạch xuất khẩu của cả nước 20 1.4.3. Giải quyết vấn đề việc làm, nâng cao thu nhập dân cư 21 1.4.4. Chuyển đổi cơ cấu kinh tế sang nền kinh tế công nghiệp 21 1.4.5. Khai thác triệt để lợi thế so sánh của nước ta so với các nước khác 22 CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG VÀ CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN HOẠT ĐỘNG MARKETING NHẰM ĐẨY MẠNH XUẤT KHẨU MẶT HÀNG GỐM SỨ CỦA VIỆT NAM SANG THỊ TRƢỜNG EU GIAI ĐOẠN 2002-2010 23 2.1. Thực trạng hoạt động marketing đối với việc xuất khẩu mặt hàng gốm sứ của Việt Nam sang thị trƣờng EU 23 2.1.1. Nghiên cứu thị trường xuất khẩu 23 2.1.2. Lựa chọn thị trường xuất khẩu 24 2.1.3. Các công cụ marketing hỗn hợp trong hoạt động xuất khẩu của các doanh nghiệp 26 2.1.3.1 Chiến lược sản phẩm 26 2.1.3.2 Chiến lược giá 30 2.1.3.3. Chiến lược phân phối 32 2.1.3.4. Chiến lược xúc tiến xuất khẩu 35 2.2. Đánh giá các nhân tố ảnh hƣởng đến hoạt động marketing đối với mặt hàng gốm sứ xuất khẩu sang EU của các doanh nghiệp Việt Nam 36 2.2.1. Sự biến đổi của thương mại quốc tế tại thị trường EU 36 2.2.2. Tính chất và mức độ cạnh tranh của thị trường 37 2.2.3. Khả năng và tiềm lực doanh nghiệp 39 2.2.3.1. Nguồn nguyên liệu sản xuất 39 2.2.3.2. Nguồn nhân lực 39 2.2.3.3. Quy mô sản xuất 41 2.3. Nhận xét chung 41 2.3.1. Thành tựu 41 2.3.2. Hạn chế 43 CHƢƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM TĂNG CƢỜNG HOẠT ĐỘNG MARKETING XUẤT KHẨU MẶT HÀNG GỐM SỨ CỦA VIỆT NAM SANG THỊ TRƢỜNG EU GIAI ĐOẠN 2012-2020 47 3.1. Triển vọng tăng cƣờng hoạt động marketing nhằm đẩy mạnh xuất khẩu mặt hàng gốm sứ của Việt Nam sang thị trƣờng EU giai đoạn 2012-2020 47 3.1.1. Cơ hội 47 3.1.2. Thách thức 49 3.2. Định hƣớng cho hoạt động marketing nhằm đẩy mạnh xuất khẩu mặt hàng gốm sứ của Việt Nam sang thị trƣờng EU giai đoạn 2012-2020 50 3.2.1. Định hướng phát triển chiến lược cho ngành 50 3.2.2. Phát triển một ngành gốm sứ bền vững 50 3.3. Một số giải pháp tăng cƣờng hoạt động marketing nhằm đẩy mạnh xuất khẩu mặt hàng gốm sứ của Việt Nam sang thị trƣờng EU giai đoạn 2012-2020 3.3.1. Đẩy mạnh công tác nghiên cứu và lựa chọn thị trường xuất khẩu 51 3.3.1.1. Nghiên cứu thị trường xuất khẩu 51 3.3.1.2 Lựa chọn thị trường xuất khẩu 53 3.3.2. Các giải pháp cho hoạt động marketing mix 54 3.3.1.2. Giải pháp về sản phẩm 54 3.3.2.2. Giải pháp về giá 58 3.3.2.3. Giải pháp về phân phối 60 3.3.2.4. Chiến lược xúc tiến và hỗ trợ kinh doanh 61 3.3.3. Các giải pháp hỗ trợ khác 62 3.3.3.1. Về phía Vietcraft 62 3.3.3.2. Về phía Bộ Công Thương 63 3.3.3.3. Về phía Bộ Giáo dục và Đào tạo 65 3.3.3.3. Về phía doanh nghiệp 65 KẾT LUẬN 68 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 70 PHỤ LỤC 75 DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT Từ viết tắt Từ tiếng Anh Từ tiếng Việt EC European Commission Ủy ban châu Âu ECVN Vietnam E-commerce Portal Cổng Thương mại điện tử quốc gia EU Europe Union Liên minh châu Âu VIETCRAFT Vietnam Handicraft Exporter Association Hiệp hội thủ công mỹ nghệ Việt Nam Cerame-Unie The European Ceramic Industry Association Hiệp hội gốm sứ châu Âu ITC International Trade Center Trung tâm Thương mại Quốc tế OECD Organization for Economic Cooperation and Development Tổ chức Kinh tế Hợp tác và Phát triển TCVN Tiêu chuẩn Việt Nam VCCI Vietnam Chamber of Commerce and Industry Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam ECB European Central Bank Ngân hàng trung ương châu Âu VIETTRADE Cục Xúc tiến Thương mại WTO World Trade Organization Tổ chức Thương mại Thế giới DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 1.1 Kim ngạch xuất khẩu gốm sứ Việt Nam giai đoạn 2007-2012 09 Bảng 1.2 Một số thị trường xuất khẩu các sản phẩm gốm sứ 11 tháng đầu năm 2012 11 Bảng 1.3 Kim ngạch xuất khẩu gốm sứ Việt Nam vào thị trường EU giai đoạn 2007-2012 14 Bảng 2.1 Kim ngạch xuất khẩu gốm sứ Việt Nam vào các nước thành viên EU giai đoạn 2007-2012 24 Bảng 2.2 Cơ cấu mặt hàng gốm sứ Việt Nam xuất khẩu vào thị trường EU giai đoạn 2007-2012 26 Bảng 2.3. Kim ngạch xuất khẩu gốm sứ của một số quốc gia vào EU giai đoạn 2007-2012 38 Bảng 2.4. Tiền công lao động tại làng gốm Bát Tràng năm 2008 40 Biểu đồ 2.1. Giá xuất khẩu trung bình sản phẩm gốm sứ mỹ nghệ vào EU giai đoạn 2009-2010 ………. 31 Sơ đồ 2.1 Sơ đồ kênh phân phối gốm sứ Việt Nam vào thị trường EU 33 1 LỜI MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Xuất khẩu là hoạt động ngày càng khẳng định được vai trò quan trọng trong thương mại quốc tế, đóng góp không nhỏ vào nền kinh tế quốc dân. Đây được xem là động lực để phát triển sản xuất, chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng hiện đại, đẩy nhanh quá trình hội nhập kinh tế quốc tế của đất nước. Sự kiện Việt Nam chính thức gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) đã mở ra nhiều cơ hội phát triển xuất khẩu cho các mặt hàng khác nhau, trong đó có mặt hàng gốm sứ . Sản xuất gốm mỹ nghệ Việt Nam là một nghề thủ công cổ truyền và rất đặc đáo của dân tộc Việt Nam, từ lâu đã phát triển khắp mọi miền của đất nước.Không ít đồ gốm nước ta đã được làm ở trình độ tương đối cao và nổi tiếng khắp thế giới. Trong suốt nhiều thế kỉ, nước ta đã xuất khẩu đồ gốm sang các nước không chỉ trong khu vực Châu Á-Thái Bình Dương mà cả châu Âu. Kim ngạch xuất khẩu gốm sứ mỹ nghệ của nước ta đã liên tục tang. Năm 1995 doanh thu xuất khẩu gốm sứ mỹ nghệ chỉ đạt 22 triệu USD thì đến năm 2000 chạm mốc 100,8 triệu USD, gần gấp 5 lần kim ngạch năm 1995, tốc độ tăng trưởng bình quân của giai đoạn này đạt gần 80%. Năm 2002, kim ngạch xuất khẩu gốm sứ đạt 123,5 triệu USD và đặc biệt đến năm 2005, kim ngạch xuất khẩu gốm sứ mỹ nghệ có sự tăng trưởng nhảy vọt, đạt 174 triệu USD Một trong những thị trường trọng tâm của xuất khẩu gốm sứ Việt Nam là EU.Năm 2005, trong số 15 thị trường xuất khẩu chính của hàng thủ công mỹ nghệ Việt Nam thì có tới 7 nước của EU, chiếm tỷ trọng 42%, tương đương khoảng 241 triệu USD và gấp 4 lần lượng xuất khẩu sang Nhật Bản hay Hoa Kỳ Tuy nhiên, những con số trên chưa thực sự xứng đáng với tiềm năng xuất khẩu mặt hàng gốm sứ của Việt Nam sang thị trường này. Một trong những nguyên nhân quan trọng là hoạt động marketing nhằm đẩy mạnh xuất khẩu gốm sứ chưa được đầu tư một cách đúng mức, tiến hành một cách khoa học và chuyên nghiệp. Chính vì vậy, nâng cao hiệu quả marketing là yêu cầu cấp thiết của các doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu gốm sứ sang thị trường EU. Với mong muốn vận dụng những kiến thức đã học vào việc ứng dụng thực tế cho ngành hàng, tác giả đã chọn đề tài “Hoạt động marketing nhằm đẩy mạnh xuất khẩu mặt hàng gốm sứ của Việt Nam sang thị [...]... trạng hoạt động marketing trong hoạt động xuất khẩu gốm sứ Việt Nam vào thị trường EU ở chương 2 23 CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG VÀ CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN HOẠT ĐỘNG MARKETING NHẰM ĐẨY MẠNH XUẤT KHẨU MẶT HÀNG GỐM SỨ CỦA VIỆT NAM SANG THỊ TRƢỜNG EU GIAI ĐOẠN 20 07 -20 12 2.1 Thực trạng hoạt động marketing đối với việc xuất khẩu mặt hàng gốm sứ của Việt Nam sang thị trƣờng EU 2. 1.1 Nghiên cứu thị trƣờng xuất khẩu: ... trạng hoạt động marketing nhằm đẩy mạnh xuất khẩu mặt hàng gốm sứ của doanh nghiệp Việt Nam sang thị trường EU trong đai đoạn 20 07 -20 12, từ đó đề tài đề ra một số giải pháp phát triển hoạt động marketing nhằm đẩy mạnh xuất khẩu mặt hàng gốm sứ của Việt Nam sang thị trường EU giai đoạn 20 12- 2 020 3 Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu: hoạt động marketing đối với mặt hàng gốm sứ của Việt. .. ngạch xuất khẩu gốm sứ của Việt Nam Bảng 1.3: Kim ngạch xuất khẩu gốm sứ Việt Nam vào thị trƣờng EU giai đoạn 20 07 -20 12 ĐVT: Triệu Euro,% Năm Tiêu chí 20 07 20 08 20 09 20 10 20 11 20 12 Tổng kim ngạch gốm sứ xuất khẩu 3417,1 3463,7 82 2 725 ,115 33 12, 3 323 8,07 3178,58 121 ,995 86,55 94, 328 81,806 76,506 - -4,68 -28 ,68 8,04 -13,83 -6.17 3,75 3, 52 3,17 2, 83 2, 53 2, 51 vào EU Kim ngạch xuất khẩu gốm sứ VN 128 ,506... phục 5 Kết cấu của đề tài Nội dung nghiên cứu được kết cấu trong 3 chương: - Chương 1: Lý luận cơ bản về marketing và sự cần thiết phải tăng cường hoạt động marketing nhằm đẩy mạnh xuất khẩu mặt hàng gốm sứ của Việt Nam sang thị trường EU giai đoạn 20 12- 2 020 - Chương 2: Thực trạng hoạt động marketing nhằm đẩy mạnh xuất khẩu mặt 3 hàng gốm sứ của Việt Nam sang thị trường EU giai đoạn 20 07 -20 12 - Chương.. .2 trƣờng EU nhằm giúp cho các doanh nghiệp xuất khẩu gốm sứ Việt Nam có cái nhìn toàn cảnh và giải pháp đầu tư đúng mức vào hoạt động marketing nhằm xuất khẩu mặt hàng này vào thị trường EU 2 Mục tiêu nghiên cứu đề tài Trên cơ sở phân tích tổng quan về marketing và sự cần thiết phải đẩy mạnh hoạt động marketing nhằm xuất khẩu mặt hàng gốm sứ của Việt Nam sang thị trường EU trong giai đoạn 20 12- 2 020 ,... các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam 1 .2 Tổng quan mặt hàng gốm sứ Việt Nam và tiềm năng xuất khẩu của mặt hàng gốm sứ Việt Nam: 1 .2. 1 Tổng quan mặt hàng gốm sứ Việt Nam Hàng thủ công mỹ nghệ của nước ta đã có mặt trên 163 quốc gia và vùng lãnh thổ, kim ngạch xuất khẩu các sản phẩm gốm sứ 6 tháng đầu năm 20 12 đạt 20 5,7 triệu USD, tăng 22 ,05% so với cùng kì năm trước Gốm sứ đượcxem là mặt hàng có tiềm năng... động marketing đối với mặt hàng gốm sứ của Việt Nam xuất khẩu sang EU - Phạm vi thời gian: nghiên cứu thực trạng xuất khẩu và hoạt động marketing nhằm xuất khẩu mặt hàng gốm sứ của Việt Nam sang thị trường EU giai đoạn 20 0 720 12, các giải pháp được áp dụng cho giai đoạn 20 12- 2 020 - Phạm vi không gian: các doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu gốm sứ sang thị trường EU 4 Phƣơng pháp nghiên cứu Đề tài sử dụng phương... đây, thị trường xuất khẩu gốm sứ của chúng ta không ngừng được mở rộng Bảng 1.1: Kim ngạch xuất khẩu mặt hàng gốm sứ của Việt Nam giai đoạn 20 07 -20 12 ĐVT: Triệu USD,% Kim ngạch xuất khẩu Tốc độ phát triển (Triệu USD) (%) 20 07 334,856 - 20 08 344, 323 2, 95 20 09 26 7,183 -22 ,38 20 10 317,047 18,73 20 11 309,14 -2, 52 20 12 315,89 2, 26 Năm Nguồn: Tổng hợp từ Trademap, 20 12 Các doanh nghiệp cũng đã có những bạn hàng. .. tới 70% kim ngạch xuất khẩu của gốm sứ cả nước Năm 20 09, trong khi nhiều hang gốm nổi tiếng thế giới tuyên bố phá sản do khủng hoảng kinh tế thì gốm sứ Việt Nam lại vươn lên thứ 2 thế giới với kim ngạch xuất khẩu đạt 344 triệu USD (so với năm 20 05 chỉ đạt 30 triệu USD) 1 .2. 2 Tiềm năng xuất khẩu gốm sứ Việt Nam: 1 .2. 2.1 Kim ngạch xuất khẩu gốm sứ Việt Nam Hiện nay gốm sứ Việt Nam đã có mặt ở 163 quốc gia... 128 ,506 vào EU Tốc độ tăng trưởng của gốm sứ xuất khẩu Việt Nam vào EU (%) Tỷ trọng xuất khẩu gốm sứ vào thị trường EU/ tổng KNNK vào EU (%) Nguồn Tổng hợp từ Export Helpdesk, 20 12 Đầu năm 20 10 sự phục hồi của nền kinh tế thế giới đã làm tăng lượng kim ngạch xuất khẩu vào thị trường EU nói riêng và của toàn thế giới nói chung, cụ thể là tốc độ tăng trưởng của xuất khẩu gốm sứ vào thị trường EU là 8,04% . 1.2. Tổng quan mặt hàng gốm sứ Việt Nam và tiềm năng xuất khẩu của mặt hàng gốm sứ Việt nam 08 1.2.1. Tổng quan mặt hàng gốm sứ Việt Nam 08 1.2.2. Tiềm năng xuất khẩu gốm sứ Việt Nam 09 1.2.2.1 nghiệp xuất khẩu Việt Nam. 1.2. Tổng quan mặt hàng gốm sứ Việt Nam và tiềm năng xuất khẩu của mặt hàng gốm sứ Việt Nam: 1.2.1. Tổng quan mặt hàng gốm sứ Việt Nam Hàng thủ công mỹ nghệ của nước. MARKETING XUẤT KHẨU MẶT HÀNG GỐM SỨ CỦA VIỆT NAM SANG THỊ TRƢỜNG EU GIAI ĐOẠN 2012-2020 47 3.1. Triển vọng tăng cƣờng hoạt động marketing nhằm đẩy mạnh xuất khẩu mặt hàng gốm sứ của Việt Nam sang