TRƯỜNG ĐẠI HỌC sư PHẠM HÀ NỘI KHOA SINH - KTNN ĐÀO THỊ THỦY ẢNH HƯỞNG CỦA MẬT Độ, SỐ DẢNH CÁY/KHÓM VÀ MỨC PHÂN BÓN N3 ĐẾN MỘT SỐ ĐẶC TÍNH NƠNG SINH HỌC CỦA GIĨNG LÚA NÉP PHU THÊ TRONG VỤ XUÂN NĂM 2013 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC • • • • Chuyên ngành: Di truyền học Hà Nội - 2014 Trong trình triển khai đề tài nhận giúp đờ quý báu cá nhân đơn vị Tôi xin chân thành cảm ơn: - Các thầy cô khoa Sinh - KTNN Trường Đại sư phạm Hà Nội - Gia đình ơng Nguyễn Văn Giang, HTX Đồng Xn - Phường Đồng Xuân - TX Phúc Yên - Vĩnh Phúc tạo điều kiện thuận lợi cho việc triển khai đề tài - Đặc biệt xin chân thành cảm ơn TS Đào Xuân Tân Trưởng phòng Chuyển giao công nghệ Viện nghiên cứu Hợp tác KHKT Châu Á - Thái Bình Dương (IAP) TS Phạm Xuân Liêm Viện KHTN Nông nghiệp Việt Nam (VASS) Người hướng dẫn khoa học đă giành nhiều thời gian tâm huyết bảo tơi thời gian hồn thành đề tài Xin cảm ơn bạn bè, đồng nghiệp gia đình giúp đỡ, động viên tơi thời gian thực tập LỜI CẢM Hà Nội, ngày thảng năm 2014 Sinh viên Đào Thị Thủy Tôi xin cam đoan số liệu kết nghiên cứu luận văn hoàn toàn trung thực chưa sử dụng đề tài khác Các thông tin tài liệu trình bày luận văn ghi rõ nguồn gốc Sinh viên Đào Thị Thủy MỤC LỤC DANH MỤC CÁC CHỮ VIÉT TÁT ĐHSP: học Sư phạm Đại HTX: Hợp tác xã KTNN: thuật nông nghiệp Khoa học tài nguyên Kỹ KHTN: Nông nghiệp phát triển nông thôn NN&PTN suất lý thuyết Năng T: Nhà xuất NSLT:Thời gian sinh trưởng NXB: Thị xã International Rice Reseach Institule (Viện nghiên cứu lúa TGST: Quốc tế) TX: Lí chọn đề tài Lúa gạo xem loại trồng mùa vụ quan trọng Việt Nam Sự hình thành phát triển ngành sản xuất lúa gạo nước ta có MỞ lịch sử truyền thống lâu đời có ảnh hưởng lớn đến đời sống người dân Việt Nam có khoảng 9,3 triệu đất nơng nghiệp, phần lớn diện tích đất dành cho trồng lúa khoảng 4,3 triệu (chiếm khoảng 46% diện tích đất nơng nghiệp) Năm 2009 diện tích canh tác lúa có khoảng 7,44 triệu ha, năm 2011 tăng lên 0,21 triệu (7,65 triệu ha) Năm 2012 theo số liệu ước tính suất đạt mức cao từ trước đến 5,6 tấn/ha [10] Cây lúa không mang lại no đủ mà trở thành nét đẹp đời sống văn hoá tinh thần người Việt Là trồng quan trọng thuộc nhóm ngũ cốc, lúa lương thực người dân Việt Nam nói riêng người dân châu Á nói chung Cây lúa, hạt gạo trở nên thân thuộc gần gũi đến mức từ bao đời người dân Việt Nam coi phần khơng thiếu sống Từ bữa cơm đơn giản đến bữa tiệc sang trọng, khơng thiếu góp mặt hạt lúa, có điều, chế biến dạng dạng khác Cùng với phát triển lúa tẻ lúa nếp chiếm phần quan trọng đời sống nông dân Việt Nam số quốc gia giới Lúa nếp từ lâu đă có vai trò quan trọng đời sống nhân dân ta giới Lúa nếp không lương thực mà cịn có giá trị kinh tế cao Mặt khác lúa nếp nguyên liệu quan trọng ngành công nghiệp thực phâm, sản xuất rượu Nhưng giống lúa nếp cổ truyền thường có suất thấp, cấy vụ năm Lúa nếp trồng từ lâu đời sử dụng vào nhiều mục đích khác như: nấu xơi, làm loại bánh trưng, bánh dày, bánh dẻo, làm đồ uống rượu nhiều loại đồ ăn khác, thứ khơng thể thiếu dịp lễ, tết Lúa nếp góp phần làm nên hương vị độc đáo, giàu tính MỞ nhân văn văn hóa ẩm thực Việt Nam Góp phần nghiên cứu biện pháp tăng suất Gây lúa nếp, tiến hành nghiên cứu đề tài: “Ánh hưởng mật độ cấy, số dảnh cấy khóm mức phân bón N3 đến số đặc tính nơng sinh học giống lúa nếp Phu Thê vụ xuân năm 2013” Mục đích nghiên cứu Xác định ảnh hưởng mật độ cấy (35/m2; 40/m2; 45/m2; 50/m2), số dảnh cấy/ khóm (1; 2) mức phân bón N đến biến đổi số đặc tính nơng sinh (cụ thể tiêu hình thái, sinh trưởng, phát triển) giống lúa nếp Phu Thê Nội dung nghiên cứu Nghiên cứu biểu số đặc tính nông sinh học giống lúa nếp Phu Thê vụ xuân 2013 Dự kiến nghiên cứu tiến hành khảo sát 20 tiêu sau: - Chiều cao lúa - Màu râu - Số lá/ - Màu sắc vỏ trấu - Chiều dài đòng - Độ cứng - Chiều rộng đòng - Sắc tố antoxian đốt - Khả đẻ nhánh - Màu sắc hình - TGST - - Chiều dài bơng lúa - số hạt chắc/ bông, tỉ lệ hạt chắc/bông - Chiều dài công - P1000 hạt dạng thìa lìa Số hạt/ bơng - Chiều rộng cơng - Màu sắc hình - Màu sắc vỏ cám dạng thìa lìa - số bơng/khóm Ý nghĩa: - MỞ Nghiên cứu đế xác định mật độ cấy, số dảnh cấy/khóm lượng phân bón N3 thích hợp cho giống lúa nếp Phu Thê Góp phần xây xây dựng quy trình sản xuất đại trà giống lúa nếp Phu Thê vùng đất Xuân Hịa Phúc n - Vĩnh Phúc Chương TĨNG QUAN TÀI LIỆU 1.1 Nguồn gốc lúa Việc hóa lúa dại thành lúa trồng (Orỵza savatia.L) với việc xuất nghề trồng lúa (Oryza scitiva), kiện lịch sử loài người Đă có nhiều nghiên cứu lúa có nhiều quan điểm khác nguồn gốc nó, nhà khoa học đến kết luận chung là: Đông Nam Châu Á nơi bắt nguồn lúa Đây vùng có diện tích lúa trồng tập trung có diện tích lớn giới, có điều kiện khí hậu nhiệt đới gió mùa thích hợp cho phát triển lúa, đồng thời có nhiều loại lúa dại tổ tiên loài lúa trồng như: Oryzafatỉa, Oryza offciadis, Oryz,a minuta \ 1] 1.2 Phân loại lúa 1.2.1 Phân loại theo đặc điếm lúa Lúa trồng (Oryza sativa) thuộc hào thảo (Graminales), họ hòa thảo MỞ (Graminacea), chi Oryza Chi Oryza phân bổ rộng giới với 28 loài, đa số sống năm, có lồi lúa trồng là: - o sativa: trồng phổ thông giới - o glaberrima: trồng phổ thông số nước Châu Việc phân loại lúa trồng có nhiều quan điểm khác nhau: ❖ Theo Kikawa Kota (1930) chia o Sativa thành - o Satỉva L sub sp Japonỉca (loài phụ Nhật Bản) - loài phụ: o Sativa L sub sp India (loài phụ Ân Độ) ♦♦♦Theo Gustchin (1934 - 1943): chia o Sativa thành loài phụ : India, Japonica, Javanica - o Sativa L Var Utỉlỉssma A Camus: Lúa tẻ - Sativa L Var- Gulutinosa: Lúanếp, 1.2.2 Phân loại theo yêu cần sinh thái ❖ Theo Hoàng Thị Sản - 1999: o Sativa chia thành thứ: Theo địa hình đất, điều kiện cung cấp nước, chia lúa trồng thành loại: lúa cạn lúa nước Theo thời gian gieo trồng, gặt hái năm, chia lúa trồng thàng loài: lúa mùa, lúa chiêm lúa xuân 1.3 Giá trị kinh tế lúa Lúa loài gắn liền với đời sống nhân dân nhiều nước giới Nó lương thực giới, là: lúa mì, lúa gạo ngơ Theo số liệu cụ thể lúa gạo có ảnh hưởng đến 65% đời sống dân số giới [6] Mặt khác, lúa gạo sử dụng làm thức ăn cho gia súc, gia cầm, làm nguyên liệu đế sản xuất mặt hàng cơng nghiệp, góp phần làm tăng thu nhập quốc dân Năm 2013, Việt Nam nước xuất gạo đứng thứ giới đạt 6,74 triệu năm quốc gia xuất khấu gạo lớn giới [13] 1.4 Đặc điểm sinh học iúa 1.4.1 Đời sống lúa ì.4.1.] Thời gian sinh trưởng (TGST) TGST lúa từ nẩy mầm đến chín kéo dài từ 90 - 180 ngày, vào giống môi trường sinh trưởng Trong thời gian lúa hoàn thành giai đoạn sinh trưởng sinh dưỡng sinh trưởng sinh thực Xét mặt nông học, chia đời sống lúa làm giai đoạn: giai đoạn sinh trưởng sinh dưỡng, giai đoạn sinh trưởng sinh thực giai đoạn chín TGST lúa phụ thuộc giống, kĩ thuật canh tác điều kiện môi trường Ví dụ: PD2 vụ xuân TGST 150 158 ngày, cịn vụ mùa 118 - 122 ngày (có thể thời tiết giống) Nắm quy luật sinh trưởng lúa sở để xác đinh thời vụ gieo cấy, xây dựng kế hoạch thâm canh tăng vụ [8] L.4-.1-.2- Các thời kì sinh trưởng lứa Trong tồn đời sống lúa chia làm thời kì chủ yếu là: thời kì sinh trưởng sinh dưỡng, thời kì sinh trưởng sinh thực thời kì chín - Thời kì sinh trưởng sinh dưỡng: thời kì tính từ gieo cấy đến làm địng Ỏ thời kì này, lúa chủ yếu hình thành phát triển CO' quan ❖ Theo Hoàng Thị Sản - 1999: o Sativa chia thành thứ: sinh dưỡng như: rễ, thân, lá, đẻ nhánh - Thời kì sinh trưởng sinh thực: thời kì lúa hình thành hoa, tập hợp nhiều hoa thành bơng lúa Neu chăm sóc chu đáo, thời kì thứ đẻ nhánh, thới tiết thuận lợi số hoa bơng lúa hình thành tối đa, tiền đề để có nhiều hạt bơng Cả hai thời phát triển ảnh hưởng đến nhau, thời kì sinh trưởng sinh dưỡng ảnh hưởng đến việc hình thành số bơng, thời kì sinh trưởng sinh thực ảnh hưởng đến số hạt bông, tỷ lệ hạt chắc/bông, hạt lép/bơng, trọng lượng 1000 hạt (Piooo) ••• - Thời kì chín: hoa lúa thụ tinh xảy q trình tích lũy tinh bột phát triển hồn thiện phôi Neu dinh dưỡng đủ, không bị sâu bệnh phá hoại, thời tiết thuận lợi hoa thụ tinh phát triển thành hạt chấc - sản phẩm chủ yếu lúa [ 8] 1.4.2 - Đặc điếm hình thái lúa Rễ lúa: thuộc loại rễ chùm, gồm: + Rễ chính: rễ hình thành từ phơi hạt sau nảy mẩm, có rễ không phân nhánh, phát triển thời gian dài teo + Rễ phụ: rễ hình thành từ mắt đốt gốc thân (thân mẹ thân nhánh) Trên rễ phụ mọc rễ nhỏ, rễ sau phát triển thời gian rề phụ mọc làm nhiệm vị việc hút chất dinh dưỡng cung cấp cho + Rễ bất định: loại rễ phụ hình thành đốt phía cao thân Chức rễ bất định tham gia vào việc hút chất dinh dưỡng giữ vai trị khơng lớn, - Thân lúa: Thân lúa có hình ống trịn, gồm đốt đặc gióng rỗng, số lượng đốt gióng tùy giống, số gióng chiều dài gióng làm thành chiều cao giữ cho đứng vững, độ dày chiều dài gióng tùy theo vị trí thể nói mật độ, số đảnh cấy/khóm mức phân bón N3 khơng ảnh hưởng đến tính trạng sắc tố antoxian đốt Màu sắc vỏ trẩu 3.1.7.4 Biếu đồ 6.2: Giá trị trung bình chiều rộng công Đa số công thức màu vỏ trấu có màu vàng đốm - đạt thang - điểm có cơng thức vỏ trấu thang điểm - vàng cam 40/2; 35/2 45/2 Màu râu 3.1.7.5 Màu râu riêng cơng thức 35/2 màu râu có màu nâu đạt thang - điểm 3, công thức 50/2, 45/1 đạt thang điểm - râu màu trắng vàng, cơng thức cịn lại màu râu đạt thang điểm - nâu vàng Hình dạng thìa lìa 3.1.7.6 Nhìn chung mẫu khảo sát thìa lìa có dạng xẻ - 3.2 Các yếu tố cấu thành suất suất Số bơng/khóm (Bảng biểu đồ 7) 3.2.1 Trong yếu tố cấu thành suất số bơng/khóm yếu tố - có tính chất định nhất, số bơng/khóm bị chi phối bời yếu tố: - Mật độ cấy - Số nhánh đẻ - Các điều kiện ngoại cảnh kỹ thuật nhiệt độ, ánh sáng phân bón số bơng/khóm quy định khả đẻ nhánh giống - Nhiều tác giả cho số nhánh hữa hiệu/khóm - gen kiếm tra Kiểu gen giống mơi trường canh tác chi phối tính trạng (Chang Ĩ,T 1974) Theo Yosida (1981) khả đẻ nhánh tập trung có quan hệ - mật thiết với số nhánh/khóm chi phối tiêu số bông/m tiêu lại chi phối tới suất cuối Trong điều kiện tối ưu số bơng/m đóng góp tới 75% tổng số 100% suất yếu tố cấu thành suất tạo nên [7] - Bảng 8: Ảnh hưởng mật độ cay, số dảnh cấy/khóm mức phân bón N3 - đến số bơng/khóm S Cơng thức - - - - Số bơng/khóm X±m Cv% 35/1 6,7 ± 0,33 21,23 Biếu đồ 6.2: Giá trị trung bình chiều rộng công 35/2 8,97 ± 0,37 17,49 - - 40/1 - - 40/2 - - 45/1 - 45/2 - - TT - - - 6,67 ± 0,34 - 17,85 - 7,9 ± 0,25 - 14,71 - 6,1 ±0,32 - 21,78 - 6,93 ± 0,22 - 20,87 50/1 - 6,27 ± 0,29 - 50/2 - 5,63 ±0,21 - 18,48 22,10 - Biếu đồ 7: Giá trị trung bình số bơng/khóm - - ■ 35/1 ■ 35/2 ■ 40/1 B40/2 «45/1 »45/2 «50/1 »50/2 - Qua bảng biểu đồ cho thấy: số bơng/khóm dao động từ 5,63 - 8,97 (bơng) Trong đó: số bơng/khóm cao 8,97 (35/2) 5,63 (50/2) - Sắp xếp thứ tự số bơng/khóm cơng thức sau; - 35/2 > 40/2 > 45/2 > 35/1 > 40/1 > 50/2 > 45/1 > 50/2 hệ số biến dị: nhìn chung mẫu có hệ số biến dị mức trung - bình - cao từ 14,71% (40/2) đến 22,10% (50/2), tính trạng số bơng/khóm khơng ổn định 3.2.2 phụ thuộc vào điều kiện môi trường Tỏng số hạt/bông (Bảng bểu đồ 8) - Tống số hạt/bông tính trạng số lượng, tính trạng đa gen Theo Khush G.H OkaH.I (1984) tính trạng tổng số hạt/bơng gen lặn NST khác điều khiển nglngl ng2ng2 ng3ng3 ng4ng4 ng5ng5 [10] Số hạt/bông chịu ảnh hưởng nhiều điều kiện ngoại cảnh Biếu đồ 6.2: Giá trị trung bình chiều rộng cơng yếu tố mơi trường, điều kiện chăm sóc số hạt/bông - yếu tố cấu thành suất thể sức chứa nhiều yếu tố như: chiều dài bông, gié bơng mau hay thưa, hạt xếp sít hay thưa - Trong xu hướng chọn giống lúa nay, số hạt/bơng số quan tâm đặc biệt Có hai hướng tăng suất lúa tăng số khóm/bơng tăng số bông/hạt Tuy nhiên tăng số hạt/bông mang tính tích thực tế - cao số hạt/bơng - nhiều tỉ lệ hạt cao dẫn đển suất - Mặt khác muốn tăng số bơng/khóm lại phải kéo dài thời gian đẻ - nhánh lúa Bảng 9: Anh hưởng mật độ cấy, số dảnh cấy/khóm mức phân bón N3 đến sổ hạt/bông - - STT - Công Số hạt/bơng thức Biếu đồ 6.2: Giá trị trung bình chiều rộng công X±m Cv% - - 35/1 - 127,37 ± 3,68 - - 35/2 - 119,27 + 2,92 - 40/1 - 129,2 + 2,98 - 16,31 - 40/2 - 131,1 ± 2,61 - 14,31 - 45/1 130,87 ± 3,98 - 21,83 - 45/2 - 117,03+4,06 - 22,26 - 50/1 - 111,2 + 3,19 - 50/2 - 128,6 + 4,07 - - - - - 20,18 - - 16 17,5 22,31 Biếu đồ 8: Giá trị trung bình số hạt/bơng - - 140 130 120 110 100 ■ 35/1 »35/2 «40/1 «40/2 ■ 45/1 ■ 45/2 «50/1 «50/2 Qua bảng biểu đồ ta thấy: số hạt/bông dao động từ 111,2 - 131,1 (hạt) Trong đó: cơng thức 40/2 có số hạt/bơng lớn (131,1 ± 2,61), cơng thức 50/1 (111,2 ±3,19) Sắp xếp thứ tự số hạt/bông công thức sau: - 40/2 > 45/1 > 40/1 > 50/2 > 35/1 > 35/2 > 45/2 > 50/1 - Hệ số biến dị lớn 22,26% (50/2) Cv nhỏ 16% (35/2), Cv mức trung bình cao, tính trạng số hạt/bơng có nhiều biến động phụ thuộc vào điều kiện mơi trường Biếu đồ 6.2: Giá trị trung bình chiều rộng công 3.2.3 Số hạt chắc/bông tỉ lệ hạt /bông (Bảng 10 biểu đỗ 9) - Hạt hạt có tỉ trọng 1,06 số hạt chắc/bông định tới suất thực giống, giống cỏ tỉ lệ hạt /bông lớn có khả cho suất cao ngược lại - hưởng Tỉ lệ hạt chắc/bông chịu ảnh thời kỳ: trước sau trỗ - cao, + Trước trỗ bông: số hoa/bông tỉ - lệ hạt thấp ngược lại + Sau trỗ: tỉ lệ hạt chăc/bông phụ thuộc vào quang hợp hô hấp lúa Quang hợp ảnh hưởng trực tiếp tới q trình tích lũy tinh bột phơi nhũ, 2/3 tình bột tích lũy hạt dựa quang hợp sau trỗ Lượng Gluxit quang hợp tạo thành cịn phụ thuộc vào q trình hơ hấp: hơ hấp mạnh lượng gluxit tạo thành giảm ngược lại - Tỉ lệ hạt cịn phụ thuộc vào độ cổ bơng Bơng hồn tồn tỉ lệ hạt cao Nhiều giống có số hạt/bơng lớn trỗ bơng khơng hồn tồn, tỉ lệ hạt lửng cao, dẫn đến suất thấp Bảng 10: Anh hưởng mật độ cay, số dảnh cấy/khóm mức phân bón N3 đến Sổ hạt chắc/bông tỉ lệ hạt chắc/bông - - STT - - - - - - - - - - Côn g thức Số hạt chắc/bông Tỉ lệ X±m Cv% hạt chắc/bông 12,63 + 21,23 88,43 (%) 3,97 114,4 + 17,48 95,9 Biếu đồ 6.2: Giá -trị trung bình -chiều rộng công 3,67 124,93 ± 17,84 96,7 3,26 121,27 ± 14,71 92,5 2,67 124,9+ 21,77 95,4 3,87 111,43 + 20,87 95,02 3,81 102,5 ± 18,27 91,17 3,33 118,63 ± 20,09 92,23 3,19 - - 35/1 - 35/2 - 40/1 - - 40/2 - - 45/1 - 45/2 - - 50/1 - - 50/2 - - - Biếu đồ 9: Giá trị trung bình số hạt - 130 125 120 115 110 105 100 ■ 35/1 ■ 35/2 B40/1 ■ 40/2 «45/1 «45/2 «50/1 «50/2 - 124.93 Qua bảng 10 biểu đồ cho thấy: số124.9 hạt chắc/bông dao động từ 102,5 - 124,93 (hạt) Trong đó: cơng thức 40/1 cao (124,93 ± 3,26), cơng thức 50/1 (102,5 ± 3,33) tỉ lệ hạt chắc/bông công thức 40/1 cao (96,7%) - Sắp xếp thứ tự số hạt chắc/bông công thức sau: - - 40/1 > 45/1 > 40/2 > 50/2 > 35/2 > 35/1 > 45/2 > 50/1 Hệ số biến dị thấp 14,71% (40/1) cao 21,77% (45/1), Cv mức trung bình cao tính trạng số hạt chắc/bông biến động phụ thuộc vào điều kiện môi trường 3.2.4 Khối lượng 1000 hạt (Piooo) (Bảng 11 biểu đồ 10) - p 000 tiêu nói đến khả vận chuyển, tích lũy chất khơ vào hạt, góp phần làm tăng suất tỉ lệ hạt gạo nguyên - Khối lượng 1000 hạt giới hạn kích thức hạt khích thức vỏ trấu Tính trạng quy định 6-9 gen đa phân (Chang T.T 1974) Sau Khush G.s Oka H.I 1984 bổ sung thêm tính trạng gen trội Bk gen lặn khác điều khiển [12] Bảng 11: Anh hưởng mật độ cấy, số dảnh cấy/khóm mức phân bón N3 đến - - khối lượng 1000 hạt (g) Khối lưọng 1000 hạt (P ìooo) (g) 28,01 - - - 24,02 45/1 - 26,78 - 8,26 45/2 - 25,89 - 8,99 50/1 - 25,36 - 8,13 - 40/2 - 27,03 - - - 40/1 - 35/2 - 35/1 - Công thức - STT 50/2 24,1 - 7,76 - - 25,2 8,57 9,05 - NSLT (tấn/ha) 9,2 - Biếu đỗ 10: Giá trị trung bình khối lượng ĩ000 hạt ( Piooo) 28 26 24 22 20 28.01 ■ 35/1 ■ 35/2 «40/1 40/2 «45/1 «45/2 ■50/1 «50/2 Qua bảng 11 biểu đồ 10 cho thấy: Khối lượng 1000 hạt dao - động từ 24,02 - 28,01 (g) Trong Piooo cao 28,01 (35/1) thấp 24,02 (40/2) Sắp xếp thứ tự Piooo công thức sau: - 35/1 > 40/1 > 45/1 > 45/2 > 50/1 > 35/2 > 50/2 > 40/2 - Nhận thấy Piooo công thức cấy dảnh cao công thức cấy dảnh Ở bảng 11 công thức số 4; 6; làm tăng mật độ dảnh/khóm (là 80; 90; 100 dảnh/m ) số bơng tăng lên, hạt GŨng GĨ thể tăng số hạt lép tăng dần đến Piooosẽ giảm - Năng suất lý thuyết (NSLT) (Bảng 11 biếu đồ 11) 3.2.5 - Lương thực đã, vấn đề chiến lược mối quốc gia Do đó, mục đích quan trọng sản xuất lúa gạo suất sau tới chất lượng Với mật độ cấy, chúng tơi thu thập số liệu tính suất công thức giống BN4 khảo sát Biểu đồ 11: Giá trị trung bình suất lý thuyết (NSLT) - 10 ■ 35/1 ■ 35/2 «40/1 «40/2 ■ 45/1 «45/2 «50/1 B50/2 - - Qua bảng 11 biểu dồ 11 cho thấy: NSLT giống lúa BN4 cao, dạt từ 7,76 - 9,2 tấn/ha NSLT cao 9,2 tấn/ha (40/2) thấp 7,76 tấn/ha (50/2) Sắp xếp thứ tự NSLT công thức sau: - 40/2 > 35/2 > 40/1 > 45/2 > 35/1 > 45/1 > 50/1 > 50/2 Nhận thấy công thức 40/1 40/2 đạt NSLT lớn so với công thức khác, chứng tỏ với mật độ 40 khóm/m mật độ tối ưu cho NSLT cao 3.3 Thời gian sinh trưởng (Bảng 12) Thời gian sinh trưởng tính từ hạt nảy mầm đến 85% - quần thể chín, thời gian sinh trưởng giống lúa dài hay ngắn phụ thuộc vào giống điều kiện ngoại cảnh Trong đời sống lúa trải qua giai đoạn sinh trưởng giai - đoạn sinh dưỡng giai đoạn sinh thực Chênh lệch thời gian sinh trưởng giống lúa khác - chủ yếu khác giai đoạn sinh dưỡng Qua nghiên cứu ảnh hưởng mật độ cấy, số dảnh cấy/khóm mức phân bón N đến thời gian sinh trưởng giống lúa nếp Phu Thê, thu kết sau: Bảng 12: Ảnh hưởng mật độ cấy, số dảnh cấy/khóm mức phân bón N3 đến - thời gian sinh trưởng (ngày) - M 0/1 0/2 - 38 - - 20 - 29 - 40 - - 20 - 30 - 38 - 19 31 - 20 32 - 20 - 20 - 29 - 39 - 31 - - - 29 - 38 - 31 - - - 30 - 38 - 31 - 5/2 29 5/1 - 0/2 20 0/1 - 5/2 5/1 Gi eo - cấy 20 ật độ - - 29 - 38 - 32 - - 20 20 20 - Kết thúc đẻ nhánh 31 Đẻ nhánh - trỗ 40 Tr T ỗ - chín GST 31 - 22 - 32 - 19 18 19 17 1 1 - Qua bảng 12 cho thấy: thời gian sinh trưởng giống lúa nếp Phu Thê ỏ' công thức khác không nhiều (117 - 122) Ở cơng thức 35/1 có tổng TGST cao 122 ngày, cịn thấp cơng thức 50/2 117 ngày - Thời gian gieo đến cấy mật độ giống (20 ngày) Thời gian cấy đến đẻ nhánh mật độ chênh lệch không nhiều dao động từ 29 - 31 ngày - Thời gian đẻ nhánh mật độ dao động khoảng từ 38 - 40 ngày Từ bảng ta nhận thấy thời gian đẻ nhánh đến trỗ dảnh cấy/khóm lớn - so với dảnh cấy khóm mật độ cao thời gian đẻ nhánh ngắn so với mật độ thưa - Thời gian từ trỗ đến chín dao động khoảng - ngày, Điều cho thấy cơng thức khác thời gian từ trỗ đến chênh lệch khơng nhiều - Ngun nhân: mật độ thấp TGST dinh dưỡng kéo dài so với cấy mật độ cao Giai đoạn trỗ không chịu tác động lớn yếu tố dảnh cấy mật độ cấy Cịn mức độ phân bón N3 ảnh hưởng đến TGST giống lúa rút ngắn TGST - Chương KÉT LUẬN VÀ KIÉN NGHỊ 4.1 Kết luận 4.1.1 - Một số tỉnh trạng nông sinh học Dựa kết nghiên cứu, tính trạng nơng sinh học chia làm nhóm sau Nhóm 1: Nhóm tính trạng ổn định - + Chiều cao cây: từ 109,05cm (50/1) đến 121,04cm (35/1) - + Số cây: từ 15,57 (40/2) đến 16,33 (35/1) - + Chiều rộng công năng: từ 1,46 cm (50//2) đến 1,55 cm (35/1) + Các tính trạng: trạng thái trục chính, sắc tố antoxian, màu sắc - râu, màu hình dạng thìa lìa, màu sắc vỏ trấu, màu sắc vỏ cám - Nhóm 2: Nhóm tính trạng ôn định + Chiều dài đòng: từ 39,09 cm (50/1) đến 43,17 cm (40/2), - chiều rộng đòng: từ 1,50 cm (35/1) đến 1,58 cm (40/2) 4.1.2 + Khả đẻ nhánh: từ 5,63 (50/2) đến 8,97 (34/2) + Chiều dài bông: từ 21,77 cm (35/1) đến 23,88 cm (45/1) Các yếu tố cẩu thành suất suất Qua kết nghiên cứu, cho thấy mật độ 40 khóm/m 45 - khóm/m cho tiêu suất yếu tố cấu thành suất cao vượt trội mật độ khác Trong cơng thức 40/2 cho NSLT cao (9,2 tấn/ha) - Tổng hợp đăc tính nơng sinh học yếu tố cấu thành suất thấy công thức 40/1 40/2 phân bón N có triển vọng cho suất giống lúa nếp Phu Thê (BN4) cao 4.2 Kiến nghị Tiếp tục nghiên cứu vụ để có kết xác Thí nghiệm cần tiến hành thêm tiêu số đặc điểm nơng sinh học như: trạng thái cổ bơng, độ tàn lá, chiều dài trục chính, khả chống chịu - - TÀI LIỆU THAM KHẢO L Đỗ Kim Cường* (1997), “Xác định đặc điểm nông sinh học giá trị chọn giống số dòng đột biến từ lúa nếp TK - 90 - 415 gieo trồng Từ Liêm - Hà Nội ” —luận văn thạc sĩ khoa học sinh họ Bùi Huy Đáp (1999), Một so vấn đề lúa, NXB Nơng Nghiệp, Hà Nội Trương Đích (1999), Kỹ thuật gieo trông 265 giông trông suât cao, NXB Nông nghiệp, Hà Nội Nguyễn Văn Hoan (2003), Cây lúa kỹ thuật thâm canh cao sản hộ nông dân, NXB Nghệ An, tr.210-272 Nguyễn Hữu Hồng (1993), Luận án thạc sĩ nông nghiệp - Miyazaki Nhật Bản PTS Nguyễn Thị Lâm, (1999), Giáo trình lúa, NXB Nơng nghiệp] Điều chứng tỏ, lúa gạo đóng vai trị quan trọng việc giải vấn đề thiếu lương thực Trần Đình Long (1997), Chọn giong trồng, NXB Nông Nghiệp Đinh Văn Lữ (1978), Giáo trình lúa, NXB Nơng nghiệp Đinh Sỹ Nguyên (2009), Nghiên cứu ảnh hưởng mật độ tới sinh trưởng, phát triền suất giong lúa Khang dân điều kiện phân bón thâp vụ xuân 2009 Kim Động - Hưng Yên, Báo cáo thực tập tôt nghiệp, Khoa Nông học, Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội 10 Trần Duy Ọuý (1994), Cơ sở di truyền kỹ thuật gây tạo sản xuất giống lúa lai, NXB Nông Nghiệp Hà Nội 11 Nguyễn Cơng Tạn, Ngơ Thế Dân, Hồng Tuyết Minh, Nguyễn Thị Trâm, Nguyễn Trí Hịa, Qch Ngọc Ân (2002) Lúa lai Việt Nam, NXB Nông nghiệp, Hà Nội 12 Nguyễn Thị Thanh Tâm, (12/1999), Đặc điếm nơng sinh học sổ dịng lúa lai, luận văn thạc sĩ khoa học sinh học 13 Trang web tham khảo: www.thitruongluagao.com - PHỤ LỤC Một số hình ảnh minh họa - - ... (cụ thể tiêu hình thái, sinh trưởng, phát triển) giống lúa nếp Phu Thê Nội dung nghi? ?n cứu Nghi? ?n cứu biểu số đặc tính nơng sinh học giống lúa nếp Phu Thê vụ xuân 2013 Dự kiến nghi? ?n cứu tiến hành... tính MỞ nhân văn văn hóa ẩm thực Việt Nam Góp phần nghi? ?n cứu biện pháp tăng suất Gây lúa nếp, tiến hành nghi? ?n cứu đề tài: “Ánh hưởng mật độ cấy, số dảnh cấy khóm mức phân bón N3 đến số đặc tính... bố 1790 giống trồng đột biến, đến tháng 12 năm 1997 có 1847 giống Năm 2009, có 3100 giống trồng tạo nhờ đột biến [2] 1.7.2 Trong nước Một số kết nghi? ?n cứu chọn tạo giống lúa Việt Nam: - Trường