Bộ LAO ĐộNG - THƯƠNG BINH Và Xà HộI TổNG CụC DạY NGHề Chủ biên - biên soạn: diệp minh hạnh Giáo trình chẩn đoán kỹ thuật Hệ thống truyền động NGHề: SửA CHữA ô tô trình độ: cao Dự án giáo dục kỹ thuật dạy nghề (VTEP) Hà Nội - 2008 Tuyên bố quyền : Tài liệu thuộc loại sách giáo trình Cho nên nguồn thông tin đợc phép dùng nguyên trích dùng cho mục đích đào tạo tham khảo Mọi mục đích khác có ý đồ lệch lạc sử dụng với mục đích kinh doanh thiếu lành mạnh bị nghiêm cấm Tổng cục Dạy nghề làm cách để bảo vệ quyền Tổng cục Dạy nghề cám ơn hoan nghênh thông tin giúp cho việc tu sửa hoàn thiện tốt tài liệu Địa liên hệ: Tổng cục Dạy nghề 37B Nguyễn Bỉnh Khiêm Hà Nội 114-2008/CXB/29-12/LĐXH Mà số: 29 12 22 01 Lời nói đầu Giáo trình môđun Chẩn đoán kỹ thuật hệ thống truyền động đợc xây dựng biên soạn sở chơng trình khung đào tạo nghề Sửa chữa ôtô đà đợc Giám đốc Dự án Giáo dục kỹ thuật Dạy nghề quốc gia phê duyệt dựa vào lực thực ngời kỹ thuật viên trình độ lành nghề Trên sở phân tích nghề phân tích công việc (theo phơng pháp DACUM) cán bộ, kỹ thuật viên có nhiều kinh nghiệm, trực tiếp sản xuất với chuyên gia đà tổ chức nhiều hoạt động hội thảo, lấy ý kiến.v.v, đồng thời vào tiêu chuẩn kiến thức, kỹ nghề để biên soạn Ban giáo trình môđun Chẩn đoán kỹ thuật hệ thống truyền động tập thể cán bộ, giảng viên, kỹ s Trờng Cao đẳng Công nghiệp Huế kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm biên soạn Ngoài có đóng góp tích cực giảng viên Trờng Đại học Bách khoa Hà Nội cán kỹ thuật thuộc Công ty Cơ khí Phú Xuân, Công ty Ô tô Thống Nhất, Công ty sản xuất vật liệu xây dựng Long Thọ Ban biên soạn xin chân thành cảm ơn Trờng Đại học Bách khoa Hà Nội, Trung tâm kiểm định ô tô Thừa Thiên Huế, Công ty ô tô Thống Nhất, Trờng Cao đẳng Công nghệ Đà Nẵng trờng Trung học Giao thông Vận tải Thừa Thiên Huế, Ban quản lý dự án GDKT&DN chuyên gia Dự án đà công tác, tạo điều kiện giúp đỡ việc biên soạn giáo trình Trong trình thực hiện, Ban biên soạn đà nhận đ ợc nhiều ý kiến đóng góp thẳng thắn, khoa học trách nhiệm nhiều chuyên gia, công nhân bậc cao lĩnh vực nghề Sửa chữa ô tô Song điều kiện thời gian, mặt khác lần biên soạn giáo trình dựa lực thực hiện, nên không tránh khỏi thiếu sót định Rất mong nhận đợc ý kiến đóng góp để giáo trình môđun Chẩn đoán kỹ thuật hệ thống truyền động đợc hoàn thiện hơn, đáp ứng đợc yêu cầu thực tế sản xuất doanh nghiệp tơng lai Giáo trình môđun Chẩn đoán kỹ thuật hệ thống truyền động đợc biên soạn theo nguyên tắc: Tính định hớng thị trờng lao động; Tính hệ thống khoa học; Tính ổn định linh hoạt; Hớng tới liên thông, chuẩn đào tạo nghề khu vực giới; Tính đại sát thực với sản xuất Giáo trình môđun Chẩn đoán kỹ thuật hệ thống truyền động cấp trình độ Cao đà đợc Hội đồng thẩm định Quốc gia nghiệm thu trí đa vào sử dụng đợc dùng làm giáo trình cho học viên khóa đào tạo ngắn hạn cho công nhân kỹ thuật, nhà quản lý ngời sử dụng nhân lực tham khảo Đây tài liệu thử nghiệm đợc hoàn chỉnh để trở thành giáo trình thức hệ thống dạy nghề Ngày 15 tháng năm 2008 HiƯu trëng Bïi Quang Chun giíi thiªu mô đun Vị trí, ý nghĩa, vai trò mô đun: Hệ thống truyền động ô tô tập hợp tất phận bao gồm: ly hợp, hộp số, truyền động đăng, cầu chủ động, hệ thống lái, hệ thống phanh hệ thống treo Hệ thèng trun ®éng cã nhiƯm vơ: trun chun ®éng tõ động đến bánh xe, thay đổi hớng chuyển động, biến đổi mô men số vòng quay động phù hợp với lực kéo đảm bảo an toàn cho ô tô vận hành Chẩn đoán kỹ thuật hệ thống truyền động ô tô công việc nâng cao độ tin cậy an toàn phận ô tô Nhờ phát kịp thời dự đoán trớc đợc h hỏng xảy ra, để sửa chữa bảo dỡng kịp thời nhằm: - Đảm bảo an toàn giảm thiểu tai nạn giao thông, nâng cao suất vận chuyển ô tô - Nâng cao độ bền giảm hao mòn chi tiết, giảm chi phí thay tháo rời tổng thành ô tô - Giảm đợc tiêu hao nhiên liệu, dầu nhờn công lao động cho công tác bảo dỡng sửa chữa Vì công việc chẩn đoán kỹ thuật hệ thống truyền động đợc quan tâm cao công nghệ sửa chữa bảo dỡng ô tô, nhằm nâng cao độ tin cậy an toàn cho ô tô vận hành Mục tiêu mô đun: Nhằm đào tạo cho học viên có đầy đủ kiến thức nhiệm vụ, yêu cầu công việc chẩn đoán kỹ thuật hệ thống truyền động ô tô Đồng thời có đủ kỹ phán đoán, phân tích, kiểm tra chẩn đoán đợc tợng h hỏng hệ thống truyền động ô tô với việc sử dụng hợp lý trang thiết bị, dụng cụ kiểm tra chẩn đoán đảm bảo quy trình, yêu cầu kỹ thuật, an toàn chất lợng cao Mục tiêu thực mô đun: Trình bày đầy đủ yêu cầu, nhiệm vụ công việc chẩn đoán kỹ thuật hệ thống truyền động ô tô Giải thích phân tích tợng, nguyên nhân h háng chung cđa c¸c bé phËn thc hƯ thèng truyền động ô tô Chẩn đoán phát kết lụân xác h hỏng phận hệ thống truyền động ô tô Nội dung mô đun: Yêu cầu, nhiệm vụ phân loại chẩn đoán h hỏng Hiện tợng, nguyên nhân phơng pháp kiểm tra, chẩn đoán h hỏng phận hệ thống truyền động ô tô Kiểm tra, chẩn đoán chung tình trạng kỹ thuật ô tô Kiểm tra, chẩn đoán tình trạng kỹ thuật trang thiết bị điện Kiểm tra, chẩn đoán tình trạng kỹ thuật hệ thống truyền lực cầu chủ động Kiểm tra, chẩn đoán tình trạng kỹ thuật hệ thống treo Kiểm tra, chẩn đoán tình trạng kỹ thuật hệ thống lái Kiểm tra, chẩn đoán tình trạng kỹ thuật hệ thống phanh Bài Danh mục học Lý Thực Các hoạt hành 20 động khác Bài Kiểm tra, chẩn đoán chung tình trạng kỹ thuyết Bài thuật ô tô Kiểm tra, chẩn đoán tình trạng kỹ thuật 20 Bài hệ thống truyền lực cầu chủ động Kiểm tra, chẩn đoán tình trạng kỹ thuật 20 Bài hệ thống treo Kiểm tra, chẩn đoán tình trạng kỹ thuật 20 Bài hệ thống lái Kiểm tra, chẩn đoán tình trạng kỹ thuật 20 Bµi cđa hƯ thèng phanh KiĨm tra, chÈn đoán tình trạng kỹ thuật 20 trang thiết bị điện Cộng 30 120 Sơ đồ quan hệ theo trình tự học nghề HAR 01 01 Điện kỹ thuật HAR 01 18 Kỹ thuật động ®èt H AR 01 08 Kü tht ®IƯn tư HAR 01 09 C¬ kü thuËt HAR 01 19 SC-BD phần cố định động HAR 01 10 Vật liệu khí HAR 01 11 Dung sai lắp ghép HAR 01 12 VÏ kü thuËt HAR 01 13 An toàn HAR 01 14 Thực hành nghề bổ trợ HAR 01 17 NhËp m«n nghỊ s/c « t« HAR 01 20 SC- BD phần c/động động HAR 01 21 SC-BD Cơ cấu phân phối khí HAR 01 22 SC-BD Hệ thống bôi trơn HAR 01 23 SC-BD Hệ thống làm mát HAR 01 24 SC-BD Hệ thống nhiên liệu xăng HAR 01 25 SC-BD Hệ thống nhiên liệu diêden HAR 01 26 SC-BD HƯ thèng khëi ®éng HAR 01 27 SC-BD Hệ thống đánh lửa HAR 01 28 SC-BD Trang thiết bị điện ô tô HAR 01 29 SC-BD HƯ thèng trun lùc HAR 01 30 SC-BD CÇu chđ ®éng HAR 01 31 SC-BD HƯ thèng di chun HAR 01 34 K.tra tình trạng kỹ thuật đ/cơ ô tô HAR 02 06 Xác suất & thống kê HAR 02 11 Chẩn đoán động HAR 02 07 Kỹ tht tù ®éng ®iỊu khiĨn b»ng ®iƯn tư HAR 02 12 Chẩn đoán HT truyền động ô tô HAR 02 14 SC-BD tăng áp HAR 02 08 Vẽ Auto CAD HAR 02 15 SC-BD Hệ thống phun xăng điện tử HAR 02 09 Công nghệ khí nén thủy lùc HAR 02 16 SC-BD BCA ®iỊu khiĨn b»ng ®iƯn tư HAR 01 33 SC-BD HƯ thèng phanh HAR 01 32 SC-BD Hệ thống lái HAR 01 36 nâng cao hiệu công việc HAR 01 35 SC Pan ô t« HAR 02 10 NhiƯt kü tht HAR 02 17 SC-BD HT ®/khiĨn b»ng khÝ nÐn Chøng chØ nghỊ HAR 02 13 Công nghệ phục hồi chi tiết s/chữa HAR 02 18 SC-BD BiÕn m« men thđy lùc HAR 02 19 Tổ chức quản lý sản xuất Bằng công nhân lành nghề Chứng bậc cao Bằng công nhân bậc cao thống truyền động ô tô Các hình thức học tập mô đun Học lớp: Các yêu cầu, nhiệm vụ phân loại chẩn đoán hệ thống truyền động ô tô Nhiệm vụ, yêu cầu chẩn đoán kỹ thuật phân: hệ thống truyền lực, cầu chủ động, hệ thống treo, hệ thống lái, hệ trống phanh trang bị điện ô tô Học phòng học chuyên môn hoá: Những tợng, nguyên nhân h hỏng phơng pháp kiểm tra, chẩn đoán h hỏng phận: hệ thống truyền lực, cầu chủ động, hệ thống treo, hệ thống lái, hệ trống phanh trang bị điện ô tô Quy trình kiểm tra chẩn đoán h hỏng phận: hệ thống truyền lực, cầu chủ động, hệ thống treo, hệ thống lái, hệ trống phanh trang bị điện ô tô Thực tập xởng trờng: Thực hành kiểm tra chẩn đoán h hỏng phận: hệ thống truyền lực, cầu chủ động, hệ thống treo, hệ thống lái, hệ trống phanh trang bị điện xởng sửa chữa ô tô Tham quan thực tế: Công nghệ chẩn đoán phận: hệ thống truyền lực, cầu chủ động, hệ thống treo, hệ thống lái, hệ trống phanh trang bị điện sở sửa chữa trạm đăng kiểm ô tô đại Tự nghiên cứu làm tập: Các tài liệu tham khảo công nghệ chẩn đoán kỹ thuật ô tô Trình bày số phơng pháp chẩn đoán kỹ thuật vỊ h háng c¸c bé phËn cđa: hƯ thèng trun lực, cầu chủ động, hệ thống treo, hệ thống lái, hệ trống phanh trang bị điện ô tô Yêu cầu đánh giá hoàn thành mô đun Kiến thức: Trình bày đợc đầy đủ nhiệm vụ, yêu cầu công việc kiểm tra, chẩn đoán kỹ thuật phận: hệ thống truyền lực, cầu chủ động, hệ thống treo, hệ thống lái, hệ trống phanh trang bị điện ô tô Giải thích tợng, nguyên nhân h hỏng phơng pháp kiểm tra, chẩn đoán h hỏng phận: hệ thống truyền lực, cầu chủ động, hệ thống treo, hệ thống lái, hệ trống phanh trang bị điện ô tô Kỹ năng: Kiểm tra, chẩn đoán kết luận h hỏng phận: hệ thống truyền lực, cầu chủ động, hệ thống treo, hệ thống lái, hệ trống phanh trang bị điện ô tô quy trình, quy phạm xác Sử dụng đúng, hợp lý dụng cụ kiểm tra, chẩn đoán đảm bảo xác an toàn Chuẩn bị, bố trí xếp nơi làm việc vệ sinh, an toàn hợp lý Thái độ: Chấp hành nghiêm túc quy định kỹ thuật, an toàn tiết kiệm công tác kiểm tra chẩn đoán kỹ thuật Có tinh thần trách nhiệm hoàn thành công việc đảm bảo chất lợng thời gian Cẩn thận, chu đáo công việc quan tâm đúng, đủ không để xảy sai sót 10 Bài Kiểm tra chẩn đoán tình trạng kỹ thuật ô tô Mà bài: HAR.02 12 01 Giới thiệu: Ô tô bao gồm tập hợp nhiều cấu hệ thống lắp ghép với nhau, nh : động cơ, hệ thống truyền lực, cầu chủ động, hệ thống treo, hệ thống lái, hệ trống phanh trang thiết bị điện Trong trình sử dụng, trạng thái kỹ thuật ô tô dần thay đổi theo h ớng xấu đi, dẫn tới h hỏng giảm độ tin cậy Qúa trình thay đổi kÐo dµi theo thêi gian (Km vËn hµnh) vµ phơ thuộc vào nhiều nguyên nhân nh: chất lợng vật liệu, công nghệ chế tạo lắp ghép, điều kiện môi trờng sử dụng, làm cho chi tiết, phận mài mòn h hỏng theo thời gian, cần phải đợc kiểm tra, chẩn đoán để bảo dỡng sửa chữa kịp thời Kiểm tra, chẩn đoán h hỏng công việc không tháo rời phận, cần đợc tiến hành thờng xuyên nhằm trì tình trạng kỹ thuật ô tô trạng thái làm việc với độ tin cậy an toàn cao Mục tiêu thực hiện: Phát biểu yêu cầu, nhiệm vụ phân loại chẩn đoán kỹ thuật ô tô Giải thích tợng, nguyên nhân h hỏng phơng pháp kiểm tra, chẩn đoán h hỏng phận ô tô Kiểm tra, chẩn đoán kết luận h hỏng phận ô tô quy trình, quy phạm xác Nội dung chính: Nhiệm vụ, yêu cầu phân loại chẩn đoán kỹ thuật ô tô Các tợng, nguyên nhân h hỏng phơng pháp kiểm tra, chẩn đoán h hỏng phận ô tô Kiểm tra, chẩn đoán kết luận h hỏng phận ô tô 11 Kiểm tra chẩn đoán h hỏng thiết bị phụ (bộ phun nớc, gạt nớc ma điều hoà nhiệt độ không khí) a) Hiện tợng nguyên nhân h hỏng Hiện tợng h hỏng Nguyên nhân h hỏng - Bộ gạt nớc ma phun nớc không hoạt - Bộ gạt nớc ma, phun nớc động cháy hỏng Khi bật gạt ma, phun nớc nhng gạt nớc ma phun nớc không hoạt - Đứt dây nối điện - Nớc hết động - Bộ gạt nớc ma phun nớc hoạt động - Bộ gạt nớc ma, phun nớc có tiếng kêu gõ cong trục, chạm rô tô Khi bật gạt ma, phun nớc hoạt - Thiếu dầu bôi trơn động có nhiều tiếng kêu, gỏ khác thờng - Bộ điều hoà nhiệt độ không khí không hoạt - Bộ điều hoà nhiệt độ không khí h động hỏng Khi bật công tắc nhng điều hoà nhiệt - Nứt hở đờng ống, hết môi chất độ không khí không hoat động - Bộ điều hoà nhiệt độ không khí hoạt động - Đứt dây đai - Bộ điều hoà nhiệt độ không khí mòn có tiếng kêu gõ bơm môi chất Khi bật điều hoà nhiệt độ không khí - Lỏng dây đai hoạt động có nhiều tiếng kêu, gõ khác thờng b) Phơng pháp kiểm tra - Kiểm tra vết nứt, chảy rỉ bên đờng ống, bơm môi chất phận hệ thống - Kiểm tra độ căng dây ®ai - KiĨm tra vËn hµnh Khi khëi ®éng động vận hành ô tô cần kiểm tra hoạt động điều hoà không khí để xác định tình trạng kỹ thuật sửa chữa kịp thời IV Nội dung kiểm tra chẩn đoán tình trạng kỹ thuật trang thiết bị điện ô tô 100 Làm bên Kiểm tra quan sát bên cụm trang thiết bị điện ô tô Kiểm tra hoạt động trang thiết bị điện ô tô vận hành ô tô xởng Kiểm tra nghe tiếng ồn trang thiết bị điện vận hành ô tô Kiểm tra quan sát bên cụm chi tiết sau vận hành Tổng hợp số liệu Phân tích xác định h hỏng V Câu hỏi tập Vì ắc quy không nạp điện ? Trình bày nguyên nhân h hỏng điện áp máy phât điện thấp ? Nguyên nhân làm cho máy phât điện hoạt động có nhiều tiếng kêu, ồn ? Tại đèn sáng yếu không ổn định ? Vì đồng hồ không hoạt động ? Nguyên nhân làm cho gạt nớc ma hoạt động có nhiều tiếng kêu, ồn ? Vì điều hoà nhiệt độ không hoạt động ? 101 tHựC HàNH kiểm tra chẩn đoán trang thiết bị điện ô tô I tổ chức chuẩn bị nơi làm việc Mục đích: - Rèn luyện kỹ kiểm tra chẩn đoán trang thiết bị điện ô tô - Nhận dạng phận thiết bị kiểm tra, chẩn đoán Yêu cầu: - Kiểm tra, chẩn đoán xác, quy trình yêu cầu kỹ thuật - Nhận dạng đợc phận thiết bị kiểm tra, chẩn đoán - Sử dụng dụng cụ thiết bị hợp lý, xác - Đảm bảo an toàn trình kiểm tra, chẩn đoán - Tổ chức nơi làm việc khoa học, ngăn nắp, gọn gàng Chuẩn bị: a) Dụng cụ: - Dụng cụ tháo lắp kiểm tra trang thiết bị điện ô tô - Khay đựng dụng cụ, chi tiết - Giá nâng cầu xe, kích nâng gỗ chèn kê lốp xe - Đồng hồ so, kính phóng đại - Pan me, thớc cặp, - Cân lùc, ®ång hå ®o điƯn, ®o nhiƯt ®é - ThiÕt bị kiểm tra công suất, kiểm tra trang thiết bị điện ô tô b) Vật t: - Giẻ sạch, giấy nhám - Nhiên liệu vận hành, dầu phanh, nhiên liệu rửa, dầu mỡ bôi trơn - Chi tiết thay joăng đệm - Tài liệu phát tay quy trình tra cứu yêu cầu kỹ thuật kiểm tra chẩn đoán trang thiết bị điện ô tô - Bố trí nơi làm việc cho nhóm học viên đủ diện tích, ánh sáng thông gió 102 II QUY TRìNH thực hành kiểm tra chẩn đoán Làm ô tô Kiểm tra bên cụm chi tiết Kiểm tra ô tô vận hành xởng - Nghe tiếng gõ quan sát bên phận trang thiết bị điện ô tô - Kiểm tra hoạt động hệ thống đèn, thông tin tín hiệu Kiểm tra ô tô vận hành đờng - Nghe tiếng gõ kiểm tra hoạt động hệ thống đèn, thông tin, tín hiệu Tổng hợp số liệu xác định h hỏng III thực hành kiểm tra chẩn đoán hệ thống cung cấp điện ã Thông số kỹ thuật ắc quy máy phát điện - Không tiếng kêu ồn khác thờng cụm máy phát điện - Điện áp máy phát ổn định U = 12 -14 vôn đủ công suất quy định - Điện áp ắc quy đủ quy định, U = 12 - 13 vôn ( điện áp ngăn = - 2,1 vôn) - Dung dịch điện phân nồng độ ( nồng độ = 1,26 - 1,31) - Mức dung dịch quy định (không thấp 10 - 15 cm) Kiểm tra ắc quy a) Đo mức dung dịch điện phân (hình - 2a) - Quan sát vết chảy, rỉ nứt lỏng bên ắc quy - Dùng ống thuỷ tinh có đờng kính - mm độ dài khoản 150 mm, gỗ khô thẳng cho vào lỗ đổ dung dịch bình để đo mức dung dịch ngăn - Ghi nhận số đo ngăn so sánh với tiêu chuẩn cho phép (mức dung dịch cao bảo vệ ngăn bình từ 10-15 mm, mức chênh lệch ngăn không 0,2 mm) b) Kiểm tra điện áp ắc quy - Dùng đồng hồ đo điện áp chuyên dùng ắc quy (ampe kìm) để đo điện áp ngăn điện áp bình ắc quy so với tiêu chuẩn - Điện áp ắc quy đủ quy định, U = 12 - 13 vôn ( điện áp ngăn = -2,1 vôn) c) Thử ắc quy chế độ khởi động - Dùng khoá điện tiến hành khởi động động cơ: động nổ tốt chứng tỏ điện áp dòng điện ắc quy đảm bảo tốt 103 d) Đo nồng ®é dung dÞch - Dïng tû träng kÕ ®o nång độ dung dịch ngăn so với tiêu chuẩn (nồng độ dung dịch = 1,26 1,31 mức phóng điên %) - So sánh giá trị đo với tiêu chuẩn để xác định tình trạng kỹ thuật ắc quy Am pe kìm ống thuỷ tinh Tû träng kÕ ¾c quy ¾c quy a) b) Hình 6-3: Sơ đồ kiểm tra ắc quy a) Kiểm tra nồng độ mức dung dịch điện phân; b) Kiểm tra điện áp ngăn ắc quy Nếu máy khởi động quay yếu (tốc độ nhỏ 120 - 200 vòng / phút) Chứng tỏ ăc quy yếu, không đủ điện áp dung lợng Chẩn đoán h hỏng máy phát điện a) Kiểm tra tiếng ồn máy phát điện - Quan sát vết chảy, rỉ nứt lỏng bên máy phát điện - Cho ô tô đứng yên động hoạt động, tiến hành xác định vị trí va đập có tiếng ồn từ cụm máy phát điện để xác định nguyên nhân cụm chi tiết h hỏng từ máy phát điện dây đai b) Kiểm tra điện áp máy phát - Cho động hoạt động tốc độ khác - Dùng đồng hồ vạn đo điện áp phát máy phát (một đầu đo nối đầu + cực máy phát đầu chạm vào vỏ máy phát), điện áp phải ổn định từ 12 13 vôn tốc độ động 104 - Kiểm tra thông qua đèn báo nạp điện đồng hồ: động hoạt động tốc độ thấp, đèn báo nạp sáng kim đồng hồ dới vạch báo nạp, tốc độ động tăng lên, đèn báo nạp tắt đồng hồ vợt qua vạch báo nạp (điện áp nạp điện cho bình ắc quy thờng lớn điện áp ắc quy 10 -15 %, tõ 13, - 14 v«n) NÕu máy phát có tiếng khác thờng do: mòn ổ bi, khô dầu mỡ bôi trơn, trục rô to cong chạm rôto stato, lỏng dây đai, cong gÃy cánh quạt gió Điện áp máy phát thấp, chứng tỏ: chổi than mòn, lò xo yếu, vành trợt mòn bẩn, dòng kích từ yếu, chạm nhẹ cuộn dây, dây đai lỏng Điện áp máy phát cao quy định chứng tỏ: cụm điốt chỉnh lu hỏng Máy phát điện chứng tỏ: cuộn dây đứt chạm, dây dẫn đầu nối đứt, chạm Cụm ốt Rô to Quạt gió ắc quy Vành trượt Stato a) Máy phát điện Bộ điều chỉnh điện b) Hình 6-4 Sơ đồ kiểm tra hệ thống cung cấp điện máy phát a) Cấu tạo máy phát điện; b) Sơ đồ hệ thống cung cấp điện; IV thực hành kiểm tra chẩn đoán hệ thống đèn chiếu sáng, tín hiệu thông tin Thông số kỹ thuật hệ thống đèn chiếu sáng, tín hiệu thông tin - Cờng độ ánh sáng đèn đủ công suất khoảng cách chiếu xa quy định 105 - Các công tắc đồng hồ hoạt động tốt báo xác - Còi kêu ổn định âm lợng Kiểm tra hệ thống đèn chiếu sáng a) Kiểm tra đèn chiếu sáng, đèn tín hiệu còi (hình - 3) - Quan sát vết nứt, lỏng bên bóng đèn đờng dây đẫn điện - Dùng thiết bị chuyên dùng kiểm tra cờng độ sáng đèn pha (chiếu xa) đèn cốt (chiếu gần), xác định chiều dài chiếu xa chiều cao tâm đèn (Khỏang cách từ đèn pha cốt đến kiểm tra 7,5 - 10,0 m, độ cao từ mặt đất đến tâm đèn chiếu sáng 0,75 - 1,0 m) - Cho động hoạt động bấm còi bật công tắc đèn chiếu sáng quan sát bên bóng đèn nghe âm lợng còi Tâm điểm đèn pha Màn hình k/ tra Bóng đèn pha Nam châm Tiếp điểm ô tô kiểm tra Kính kh/ tán Màng rung a) b) c) Hình 6-5 Sơ đồ kiểm tra hệ thống đèn tín hiệu a) Sơ đồ kiểm tra ®Ìn pha, cèt; b) CÊu t¹o ®Ìn pha, cèt; c) Cấu tạo còi điện; b) Thử xe đờng - Vận hành ô tô quan sát hoạt động đồng hồ báo: Tốc độ ô tô, số km vận hành, mức nhiên liệu, áp suất dầu bôi trơn, nhiệt độ động cơ, báo nạp điện, áp suất khí nén Nếu đèn không sáng còi không kêu chứng tỏ bóng đèn cháy, hỏng công tắc, dây dẫn dứt, lỏng đầu nối Kiểm tra hệ thống thông tin 106 a) Kiểm tra đồng hồ (hình – 3) - Quan s¸t c¸c vÕt nøt, láng bên đồng hồ đầu nối, đờng dây đẫn điện - Cho động hoạt động bấm còi bật công tắc đèn chiếu sáng quan sát bên bóng đèn nghe âm lợng còi - Cho động hoạt động quan sát hoạt động đồng hồ Báo tốc độ động Báo tốc độ ô tô Báo Am pe Báo áp suất dầu Phần thu nhiệt Lò xo Màng nâng Báo nhiệt độ nước Báo mức Nh/ liệu a) ống dẫn dầu b) c) Bảng đồng hồ Kim báo tốc độ Biến trở Báo số km Kim thị Cần trượt Phao nâng d) Nam châm e) Dây truyền động f) Hình 6-6: Sơ đồ kiểm tra hệ thống đèn thông tin a) Bảng đồng hồ; b) Cảm biến nhiệt độ nớc; c) Cảm biến áp suất dầu bôi trơn d) Cảm biến mức nhiên liệu; e) Cảm biến đồng hồ am pe; f) Cảm biến đồng hồ tốc độ số km; b) Thử xe đờng - Vận hành ô tô quan sát hoạt động đồng hồ báo: tốc độ ô tô, số km vận hành, mức nhiên liệu, áp suất dầu bôi trơn, nhiệt độ động cơ, báo nạp điện, áp suất khí nén 107 Các đồng hồ không hoạt động do: lỏng đầu nối dây, đứt dây dẫn, hỏng cảm biến V thực hành kiểm tra chẩn đoán hệ thống phụ (bộ gạt nớc ma, phun nớc rửa kính điều hoà không khí) Thông số kỹ thuật hệ thống phụ - Các gạt nớc ma, phun nớc rửa kính điều hoà không khí hoạt động tiếng kêu ồn khác thờng - Bộ gạt nớc ma, phun nớc rửa kính điều hoà không khí hoạt động tốt - Nhiệt độ không khí ổn định theo yêu cầu Kiểm tra bé g¹t níc ma, bé phun níc rưa kÝnh a) KiĨm tra tiÕng ån - Quan s¸t c¸c vÕt chảy, rỉ nứt lỏng bên gạt nớc ma, bơm phun nớc rửa kính dây dẫn điện, ống dẫn nớc - Cho ô tô đứng yên động hoạt động, tiến hành xác định vị trí va đập có tiếng ồn ống nước Cánh gạt nước Vòi phun nước Bộ gạt nước mưa Cụm trục vít Stato Cổ góp Trục điều khiển Rô to a) Bơm màng b) Hình 6-7 Cấu tạo gạt nớc ma bơm phun nớc rửa kính a) Bộ gạt níc ma; b) B¬m phun níc rưa kÝnh; KiĨm tra điều hoà không khí a) Kiểm tra tiếng ồn 108 Bình chứa nước - Quan sát vết chảy, rỉ nứt lỏng bên phận: máy nén, đờng ống, giàn nóng giàn lạnh - Cho ô tô đứng yên động hoạt động, tiến hành xác định vị trí va đập có tiếng ồn từ cụm điều hoà không khí Bộ ngưng (nóng) Bộ trích trữ Máy nén Đồng hồ áp lực Máy nén Bộ hoá hơihơI(lạnh) Bộ hoá (lạnh) Quạt gió Đường ống dẫn a) Bộ trích trữ Máy nén Bộ ngưng b) Đèn kiểm tra rò Máy kiểm tra rò ống dẫn môchất Bộ ngưng hhơIh(nóng) c) Máy nén d) Hình 6-8: Sơ đồ cấu tạo điều hoà không khí a, c) Hệ thống điều hoà không khí; b) Thiết bị kiểm tra áp lực; d) Thiết bị kiểm tra rò môi chất; b) Vận hành ô tô quan sát hoạt động gạt nớc ma gạt nớc ma, phun nớc rửa kính điều hòa không khí Nếu có tiếng ồn khác thờng do: mòn 109 xi lanh, pít tông máy nén, vỡ ổ bi,mòn trục, khô dầu mỡ bôi trơn hỏng phận Bộ điều hoà cung cấp không khí không đảm bảo yêu cầu làm mát do: môi chất lạnh thiếu, không đảm bảo chất lợng Để tiến hành kiểm tra h hỏng chi tiết phận cần dùng phơng pháp loại trừ dần để xác định h hỏng đợc xác Nếu có tiếng khác thờng do: mòn ổ bi, khô dầu mỡ bôi trơn, trục rô to cong chạm rô to stato, mòn hỏng bánh Bé g¹t níc ma bé g¹t níc ma, bé phun nớc rửa kính quay yếu không quay chứng tỏ: chỉi than mßn, lß xo u, cỉ gãp mßn bÈn, dòng kích từ yếu, chạm nhẹ cuộn dây đứt chạm cuộn dây rô to, sato 110 Để tiến hành kiểm tra h hỏng chi tiết phận cần dùng phơng pháp loại trừ dần để xác định h hỏng đợc xác Các tập mở rộng nâng cao I Tên tập - Chẩn đoán tình trạng kỹ thuật hệ thống trang thiết bị điện ô tô II Yêu cầu 1- Lập đợc tổng hợp tình trạng kỹ thuật chung hệ thống trang thiết bị điện ô tô 2- Xác định đợc h hỏng phận hệ thống trang thiết bị điện III Thời gian - Sau tuần nộp đủ tập 111 Đáp án câu hỏi tập Đáp án - Bài ã Câu 1: Nguyên nhân do: - Mòn xéc măng, pít tông xi lanh - Mòn cổ trục bạc lót trục khuỷu trục cam ã Câu 2: Nguyên nhân do: - Các bánh răng, trục hệ thống truyền lực mòn nhiều cong, gÃy thiếu dầu mỡ bôi trơn Đáp án - Bài ã Câu 1: Nguyên nhân do: - Đĩa ly hợp đĩa ép bị vênh, lỏng đinh tán - Điều chỉnh sai hành trình tự bàn đạp, chiều cao đầu đòn mở không (khe hở ổ bi tỳ lớn) ã Câu 2: Nguyên nhân do: - Cơ cấu khoá hÃm trục trợt mòn, lò xo hÃm gÃy yếu - Bộ đồng tốc mòn hÃm bi hÃm - Càng sang số gÃy ã Câu 3: Nguyên nhân do: - Bánh chủ động, bị động, bánh vi sai, bán trục ổ bi: mòn, rỗ nhiều, thiếu dầu bôi trơn - Điều chỉnh sai (quá lớn) khe hở ăn khớp vết tiếp xúc hai bánh - Điều chỉnh sai độ rơ tự (không có) - Phanh bó cứng Đáp án - Bài - Thanh ổn định lò xo gÃy đứt - Các đòn liên kết cong nứt gÃy - Giảm chấn hỏng,không tác dụng - Lò xo hc nhÝp g·y, u 112 - Khung xe: nøt g·y vênh - Các đinh tán: đứt gÃy lỏng - Các tám tam giác: nứt gÃy đứt lỏng đinh tán - Vỏ xe: nứt, gÃy đứt thủng mối lắp ghép - Các bu lông lắp ghép vỏ cánh cửa: đứt gÃy lỏng chờn ren Đáp án - Bài ã Câu 1: - Hộp tay lái: vỡ ổ bi, thiếu dầu bôi trơn - Trục tay lái:cong vênh nhiều - Khe hở đầu trục vít (hoặc điều chỉnh sai) - Bộ trợ lực lái hỏng - Điều chỉnh sai góc nghiêng độ chụm bánh xe ã Câu 2: Nguyên nhân do: - Các khớp cầu mòn nhiều thiếu mỡ bôi trơn - Các đai ốc hÃm khớp cầu bị lỏng chờn hỏng ren Đáp án - Bài ã Câu 1: Nguyên nhân do: - Cơ cấu phanh: má phanh mòn nhiều đến đinh tán, bề mặt má phanh chai cứng bị dính nớc, đinh tán lỏng, chốt lắp guốc phanh mòn thiếu dầu bôi trơn ổ bi moayơ mòn vỡ - Bộ hÃm cứng bánh xe (ABS) bị kẹt hỏng ã Câu 2: Nguyên nhân do: - áp suất lốp độ mòn hai bánh xe phải trái không giống - Má phanh dính dầu, mỡ, khe hở má phanh tang trống hai bánh xe trái phải khác - Pít tông, xi lanh bánh xe hay guốc phanh bị kẹt bên xe - Bộ hÃm cứng bánh xe (ABS) bị kẹt hỏng bên ã Câu 3: Nguyên nhân do: - Đờng ống dẫn khí nén nứt hở màng cao su bầu phanh rách thủng rò khí nén - Ty đẩy bàn đạp gÃy tuột gÃy chốt 113 ã Câu 4: Nguyên nhân do: - Tổng van điều khiển bị kẹt van, không mở xả khí nén - Cơ cấu phanh bánh xe bị kẹt trục cam tác động Đáp án - Bài ã Câu 1: Nguyên nhân do: - ắc quy sử dụng lâu ngày, thiếu dung dịch điện phân dung dịch loÃng - Các cực mòn, cong vênh va chạm - Bộ chỉnh lu hỏng ã Câu 2: Nguyên nhân do: - Dây đai lỏng, chổi than mòn, vành trợt bẩn - Các cuộn dây chập, cực từ yếu ã Câu 3: Nguyên nhân do: - Trục rô to cong, ổ bi mòn vỡ, pu ly nứt vỡ - Dây đai chùng đứt ã Câu 4: Nguyên nhân do: - Máy phát công suất yếu, điện áp thấp - Đờng dây dẫn bị chạm nhẹ ã Câu 5: Nguyên nhân do: - Dây dẫn đứt, chạm - Các cảm biến đồng hồ đứt hỏng - Đồng hồ cháy hỏng ã Câu 6: Nguyên nhân do: - Bộ gạt nớc ma cháy hỏng cuộn dây - Đứt dây nối điện ã Câu 7: Nguyên nhân do: - Bộ điều hoà nhiệt độ không khí h hỏng - Nứt hở đờng ống, hết môi chất - Đứt dây đai 114 ... cầu chủ động Kiểm tra, chẩn đoán tình trạng kỹ thuật 20 Bài hệ thống treo Kiểm tra, chẩn đoán tình trạng kỹ thuật 20 Bài hệ thống lái Kiểm tra, chẩn đoán tình trạng kỹ thuật 20 Bài hệ thống phanh... kỹ thuật hệ thống truyền lực cầu chủ động Kiểm tra, chẩn đoán tình tr¹ng kü tht cđa hƯ thèng treo KiĨm tra, chẩn đoán tình trạng kỹ thuật hệ thống lái Kiểm tra, chẩn đoán tình trạng kỹ thuật hệ. .. mô đun: Hệ thống truyền động ô tô tập hợp tất phận bao gồm: ly hợp, hộp số, truyền động đăng, cầu chủ động, hệ thống lái, hệ thống phanh hệ thống treo Hệ thống truyền động có nhiệm vụ: truyền