− − −  − − − [...]... mỗi mô hình, ta đánh giá tuổi của Vũ trụ ứng với từng mô hình khi Vũ trụ bị chi phối bởi vật chất, bức xạ, hay năng lượng chân không? Có nhiều cách tính tuổi của Vũ trụ đó là thông qua các tham số Vũ trụ (vì các tham số Vũ trụ phần lớn đều thay đổi theo thời gian) Dưới đây trình bày hai cách tính tuổi của Vũ trụ, một cách tính qua hệ số giãn nở cách tính qua độ dịch chuyển đỏ 2.5.1 z Tính tuổi Vũ trụ. .. tính, và từ q0 phụ thuộc vào mô hình Vũ trụ điều này đem lại một hướng quan sát để xác định dạng hình học của Vũ trụ 2.5 Tuổi của Vũ trụ Một trong những mục đích nghiên cứu của các mô hình Vũ trụ đó là đi tìm câu trả lời cho câu hỏi: "Vũ trụ của chúng ta bắt nguồn từ bao giờ? Hay Vũ trụ này đã được bao nhiêu tuổi?" Muốn làm được điều đó thì chúng ta phải đi tìm tuổi của Vũ trụ Qua nghiên cứu về thành... tính được tuổi của Vũ trụ, đó là hàm của H0 , M , (ta bỏ qua thời kì đầu vài trăm nghìn năm khi Vũ trụ bị thống trị bởi bức xạ) Khi đó: 1 1 [H0 (1 + z)1 [(M z + 1)(1 + z)2 z(2 + z)] 2 ]dz t0 = 0 Tương ứng với mỗi mô hình Vũ trụ (nghĩa là ứng với mỗi bộ giá trị của các thông số Vũ trụ) thì ta có thể tính được tuổi của Vũ trụ của mô hình ấy Ví dụ: Tính tuổi của Vũ trụ ứng với mô hình Einstein de Sitter... cách Vũ trụ Có nhiều cách khác nhau để xác định những giá trị hiện thời của các thông số Vũ trụ, hầu hết chúng đều phụ thuộc vào những quan sát khác nhau của khoảng cách ánh sáng (hoặc bức xạ điện từ) Đặc tính của những nguồn sáng cách xa Trái đất sẽ phụ thuộc vào kiểu mô hình Vũ trụ Trong mô hình FLRW dịch chuyển đỏ xuất hiện do Vũ trụ giãn nở Tuy vậy để biết được những thông tin trên những thông số Vũ. .. Sitter chỉ giải quyết được một phần nhỏ trong sự tiến hóa của Vũ trụ mà thôi Ta cần phải tìm một mô hình tổng quát hơn, đó chính là mô hình Vũ trụ chuẩn 11 Chương 2 Mô hình Vũ trụ chuẩn 2.1 Mô hình Big Bang Câu chuyện về vụ nổ lớn và nóng xuất hiện từ những bước tiến triển của các ý kiến vật lý và quan sát Vũ trụ học đầu thế kỉ XX Thế kỉ XX đánh dấu sự tiến bộ vượt bậc của Vật lý bằng các đóng góp vĩ... trạng thái tĩnh Cũng như mô hình de Sitter dựa trên yếu tố đường dạng (1.6) nhưng mô hình chuẩn của Vũ trụ tổng quát hơn vì nó có chứa những dạng năng lượng khác năng lượng chân không như là vật chất và bức xạ Mô hình chuẩn cung cấp nền tảng cho mô hình Big Bang - một mô hình thành công trong việc giải thích nhiều đặc tính quan trọng trong quan sát Vũ trụ Trong chất lưu Vũ trụ, ta đưa ra hệ đồng chuyển... thì Vũ trụ giãn nở theo hàm +) Nếu số mũ, mô hình Vũ trụ giống như mô hình de Sitter ở mục trước Nếu k = 1: sự tác động qua lại giữa ba số hạng ở phương trình (2.38) sẽ liên quan chặt chẽ với nhau hơn Ta tìm được Vậy ta có thể nói để a và a đều bằng 0 ă chi phối rất lớn đến số phận của Vũ trụ 23 2.4.3 Hạt chân trời Khi ánh sáng di chuyển trên quỹ đạo kiểu ánh sáng thì ds2 = 0 [4] Ta r = 0 Tia sáng... lạm phát của Vũ trụ, Vũ trụ giãn nở rất nhanh nên trông nó như một mặt phẳng (ta gọi là Vũ trụ phẳng) [4] Mô hình de Sitter đã dựa trên phương trình tương đối rộng của Einstein đi tìm mối quan hệ của hệ số giãn nở Vũ trụ vào thời gian Tuy nhiên mô hình này mới chỉ xét đến Vũ trụ một thành phần, hoàn toàn bỏ qua sự có mặt của các thành phần quan trọng khác mà chúng ta đã biết đến Nên mô hình de Sitter... khoảng cách và độ dịch chuyển đỏ, từ đó thấy sự gia tốc của Vũ trụ 3.2 Giới thiệu năng lượng tối Từ việc phân tích các số liệu quan sát Vũ trụ của vệ tinh đẳng hướng đo bức xạ nền Vũ trụ (CMB) [9], sao siêu mới loại Ia và số lượng rất ít các tinh vân baryon trong Vũ trụ đã ủng hộ một mô hình mang tên "Sự phù hợp Vũ trụ" Mô hình này là Vũ trụ Euclidean phẳng với một phần ba là vật chất tối phi tương... biệt nào đó liên quan đến hệ đồng chuyển động sẽ đứng yên khi Vũ trụ giãn nở Vũ trụ là đẳng hướng ở mọi điểm trong hệ đồng chuyển động Từ đó sẽ dẫn tới một đặc điểm rất thú vị của mô hình đồng nhất như mô hình FLRW là: mọi quan sát viên đều thấy một Vũ trụ đẳng hướng từ bất cứ nơi đâu (do vậy, mỗi người đều thấy mình là trung tâm của Vũ trụ) , nếu như họ đứng yên trong hệ đồng chuyển động địa phương