B GIÁO D C VÀ ðÀO T O TRƯ NG ð I H C NÔNG NGHI P HÀ N I -*** - TR N VĂN T NH ðÁNH GIÁ NHU C U B O HI M NÔNG NGHI P CHO CÂY LÚA TRÊN ð A BÀN HUY N M HÀO, T NH HƯNG YÊN LU N VĂN TH C SĨ HÀ N I - 2013 B GIÁO D C VÀ ðÀO T O TRƯ NG ð I H C NÔNG NGHI P HÀ N I -*** - TR N VĂN T NH ðÁNH GIÁ NHU C U B O HI M NÔNG NGHI P CHO CÂY LÚA TRÊN ð A BÀN HUY N M HÀO, T NH HƯNG YÊN CHUYÊN NGÀNH: KINH T NÔNG NGHI P Mà S : 60.62.01.15 NGƯ I HƯ NG D N KHOA H C: GS.TS NGUY N VĂN SONG HÀ N I - 2013 Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c s khoa h c Kinh t …… ……………………… ii L I CAM ðOAN Tơi xin cam đoan nh ng n i dung k t qu nghiên c u ñư c s d ng lu n văn trung th c chưa t ng ñư c cơng b , hay s d ng đ b o v m t h c v Các thông tin s d ng lu n văn ñ u ñư c ch rõ ngu n g c Hà N i, ngày tháng năm 2013 Tác gi Tr n Văn T nh Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c s khoa h c Kinh t …… ……………………… i L I C M ƠN Trư c h t cho tơi đư c g i l i c m ơn ñ n tồn th th y giáo trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i, th y cô giáo khoa KT&PTNT, th y cô giáo b môn Kinh t Tài nguyên Môi trư ng trang b cho tơi nh ng ki n th c b n có đ nh hư ng ñúng ñ n h c t p ñ hoàn thành lu n văn t t nghi p ð c bi t, cho tơi đư c bày t lịng bi t ơn sâu s c nh t t i GS.TS Nguy n Văn Song - ngư i ñã t n tình hư ng d n, giúp đ tơi hồn thành t t lu n văn t t nghi p Tôi xin g i l i c m ơn chân thành sâu s c đ n tồn th anh ch phịng Nơng Nghi p huy n M Hào, Phịng th ng kê huy n M Hào t o m i ñi u ki n thu n l i, giúp đ tơi q trình th c t p t i ñ a phương Cu i cùng, tơi xin đư c bày t lịng bi t ơn sâu s c t i gia đình, b n bè ñã h t s c giúp ñ su t th i gian th c t p hoàn thành lu n văn Tôi xin chân thành c m ơn! Hà N i, ngày tháng năm 2013 Tác gi Tr n Văn T nh Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c s khoa h c Kinh t …… ……………………… ii M CL C L I CAM ðOAN i L I C M ƠN .ii DANH M C B NG vi DANH M C ð TH vii DANH M C SƠ ð viii DANH M C CH PH N M VI T T T ix ð U 1.1 Tính c p thi t c a ñ tài 1.2 M c tiêu nghiên c u 1.2.1 M c tiêu chung 1.2.2 M c tiêu c th 1.3 ð i tư ng ph m vi nghiên c u 1.3.1 ð i tư ng nghiên c u 1.3.2 ð i tư ng ñi u tra 1.3.3 Ph m vi nghiên c u PH N T NG QUAN TÀI LI U 2.1 Cơ s lý lu n c a ñ tài 2.1.1 Khái ni m, phân lo i y u t nh hư ng ñ n nhu c u 2.1.2 M t s khái ni m liên quan t i c u 2.1.3 Th ng dư c a ngư i tiêu dùng m c s n lòng chi tr WTP 11 2.1.4 Khái ni m, phân lo i ñ c ñi m c a r i ro 13 2.1.5 M t s n i dung b n v b o hi m 17 2.1.6 Khái ni m b o hi m nông nghi p 18 2 Cơ s th c ti n 26 2.2.1 M t s ch trương sách c a ð ng nhà nư c v b o hi m nông nghi p 26 2.2.2 Kinh nghi m c a m t s nư c Th gi i 27 2.2.3 Th c tr ng th c hi n sách b o hi m nơng nghi p cho lúa Vi t Nam 2.3 Bài h c rút t ph n t ng quan s lý lu n th c ti n Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c s khoa h c Kinh t …… ……………………… 31 34 iii PH N ð C ðI M ð A BÀN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U 36 3.1 36 ð c ñi m ñ a bàn 3.1.1 ði u ki n t nhiên 36 3.1.2 38 Th c tr ng Phát tri n kinh t xã h i 3.1.3 Nh ng thu n l i khó khăn 43 3.2 Hi n tr ng s d ng ñ t 44 3.3 Phương pháp nghiên c u 44 3.3.1 Phương pháp ch n m u nghiên c u 44 3.3.2 Phương pháp thu th p s li u 45 3.3.3 Phương pháp ñi u tra, ph ng v n theo b ng câu h i 46 3.3.4 Phương pháp chuyên gia, chuyên kh o 46 3.4 52 M t s ch tiêu nghiên c u PH N K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N 4.1 53 Tình hình s n xu t lúa, r i ro HBNN cho lúa c a huy n M Hào 53 4.1.1 Tình hình tr ng lúa chung M Hào 53 4.1.2 Tình hình tr ng lúa c a h dân u tra 54 4.1.3 Th c tr ng r i ro tr ng lúa c a h dân 56 4.1.4 M c ñ xu t hi n r i ro ñ i v i nh ng h ñư c kh o sát 60 4.1.5 Tình hình b o hi m nông nghi p chung huy n M Hào 64 4.2 Xác ñ nh nhu c u b o hi m nông nghi p cho lúa c a ngư i dân huy n M Hào 64 4.2.1 Nhu c u b o hi m nông nghi p cho lúa c a h ñi u tra ñ a bàn huy n M Hào 64 4.2.2 Nhu c u c a h v m c b i thư ng c a b o hi m 66 4.2.3 Nhu c u c a h v qua ñánh giá thi t h i c a h tr ng lúa 67 4.2.4 Nhu c u c a h v hình th c chi tr BH 69 4.3 Phân tích y u t nh hư ng ñ n m c s n sàng tham gia b o hi m lúa c a ngư i dân 4.3.1 70 nh hư ng c a quy mô canh tác đ n m c s n lịng tham gia BHNN cho lúa c a h dân Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c s khoa h c Kinh t …… ……………………… 70 iv 4.3.2 nh hư ng c a thu nh p ñ n m c s n lòng tham gia BHNN cho lúa c a h dân 4.3.3 nh hư ng c a m c s n lòng tham gia BHNN cho lúa c a h dân ñ tu i khác 4.3.4 75 nh hư ng c a m c s n lòng tham gia BHNN cho lúa c a h dân theo xu t thu ho ch 4.3.6 74 nh hư ng m c s n lòng tham gia BHNN cho lúa c a h dân theo trình đ giáo d c 4.3.5 72 76 nh hư ng c a m c s n lòng tham gia BHNN cho lúa c a h dân theo m c giá b o hi m 4.3.7 M t s y u t khác nh hư ng ñ n nhu c u tham gia c a h 78 79 4.3.8 ðánh giá chung v nhu c u BHNN cho lúa c a h dân ñ a bàn huy n 4.3.9 4.4 81 Xác ñ nh t ng qu b o hi m nông nghi p cho lúa c a huy n M Hào 81 Thu n l i khó khăn nh hư ng t i nhu c u b o hi m 84 4.4.1 T phía Nhà nư c, quan quy n 84 4.4.2 86 T phía quan b o hi m 4.4.3 T phía ngư i dân 4.5 88 ð nh hư ng gi i pháp phát tri n b o hi m cho lúa cho h nông dân 90 4.5.1 ð nh hư ng 90 4.5.2 Gi i pháp 91 PH N K T LU N VÀ KI N NGH 97 5.1 K t lu n 97 5.2 M t s khuy n ngh ñ xu t 99 TÀI LI U THAM KH O Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c s khoa h c Kinh t …… ……………………… 102 v DANH M C B NG STT Tên b ng Trang B ng 3.1: Hi n tr ng s d ng ñ t năm 2011 huy n M Hào, t nh Hưng yên 44 B ng 4.1 K t q a tr ng lúa c a huy n qua năm (2009-2011) 54 B ng 4.2 Tình hình b n c a nh ng h ñi u tra 55 B ng 4.3 Các lo i r i ro x y tr ng lúa c a h dân 60 B ng 4.4 Nh ng r i ro liên quan ñ n gi ng 62 B ng 4.5: b ng nhu c u c a h v m c b i thư ng c a BH 66 B ng 4.6: B ng nhu c u c a h v quan ñánh giá thi t h i c a h 68 B ng 4.7: Nhu c u c a h v hình th c chi tr BH 69 B ng 4.8 M c s n lòng mua c a ngư i dân quy mô khác 71 B ng 4.9 M c s n lịng mua c a h dân có thu nh p khác 72 B ng 4.10 M c s n lòng mua c a h dân theo ñ tu i khác 74 B ng 4.11 M c s n lòng mua c a h dân theo trình đ giáo d c 75 B ng 4.12 M c s n lòng mua c a h dân theo xu t thu ho ch 77 B ng 4.13 M c s n lòng mua c a h dân theo m c giá b o hi m 78 B ng 4.14 M t s ý ki n c a h v nhu c u tham gia BHNN cho lúa 80 B ng 4.15 S h tham gia mua b o hi m v i m c giá khác 83 B ng 4.16 T ng qu b o hi m nông nghi p cho lúa toàn huy n M Hào 83 Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c s khoa h c Kinh t …… ……………………… vi DANH M C ð TH STT Tên ñ th Trang ð th 2.1 Nhu c u tham gia BHNN cho lúa 12 ð th 4.1 Ý ki n ngư i dân v b o hi m nông nghi p 65 ð th 4.2: Nhu c u c a h v m c b i thư ng c a BH 67 ð th 4.3: nhu c u c a h v quan ñánh giá thi t h i 69 ð th 4.4: Nhu c u c a h v hình th c chi tr BH 70 ð th 4.5 M c s n lòng mua BH c a h quy mô khác 72 ð th 4.6 M c s n lòng mua BH c a h m c thu nh p khác 73 ð th 4.7 M c s n lòng mua BH c a h ñ tu i khác 75 ð th 4.8: M c s n lòng mua BH c a h theo trình đ giáo d c 76 ð th 4.9 M c s n lòng mua BH c a h theo xu t thu ho ch 77 ð th 4.10: M c s n lòng mua BH c a h theo m c giá b o hi m 79 Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c s khoa h c Kinh t …… ……………………… vii DANH M C SƠ ð STT Tên sơ ñ Trang Sơ ñ 2.1 Nhu c u theo marketing Sơ ñ 2.2 Các y u t nh hư ng t i nhu c u ngư i tiêu dùng Sơ ñ 3.1: Sơ ñ t ng giá tr ngành kinh t năm 2011 c a huy n M Hào 39 Sơ đ 3.2: Khung phân tích 47 Sơ ñ 4.1 Nh ng r i ro mà h tr ng lúa g p ph i 56 Sơ ñ 4.2 nh hư ng c a r i ro 63 Sơ ñ 4.3 Cách xác ñ nh t ng qu b o hi m nông nghi p cho lúa toàn huy n 82 Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c s khoa h c Kinh t …… ……………………… viii chi phí cao vùng khác Ngư i nghèo ñư c h tr 100% hay ñư c hư ng t l h tr kinh phí BH cao hơn, th i gian h tr dài ñ i tư ng l i - Nhà nư c c n nghiên c u, ban hành sách khuy n khích ngư i tr ng lúa tích c c ch ñ ng tham gia th trư ng BHNN như: sách ưu đãi v thu ,chính sách h tr tiêu th s n ph m cho s n ph m tham gia BHNN - Nhà nư c c n có sách mi n ho c gi m thu thu nh p doanh nghi p cho doanh nghi p tham gia th trư ng BHNN - Nhà nư c c n kh ng ñ nh nhà nư c s vào cu c v i tư cách nhà tái b o hi m c a DNBH doanh nghi p tái BH b ng vi c h tr m t ph n l n ho c tồn b thi t h i thơng qua ch tái BH b sung ho c h tr ñ c bi t x y r i ro, th m h a vư t biên kh toán c a DNBH DN tái BH - Tăng cư ng hi u l c qu n lý nhà nư c c a b , ngành liên quan ñ n th trư ng b o hi m 4.5.2.4 Các gi i pháp v phí doanh nghi p b o hi m ð khuy n khích ngư i dân có nhu c u tham gia BHNN cho lúa c n có s tham gia tích c c c a doanh nghi p b o hi m Trong nhi u năm qua DNBH chua thi t tha v i vi c kinh doanh b o hi m nông nghi p nhi u nguyên nhân khác ð tài ñưa m t s gi i pháp sau: - C n tìm ti ng nói chung gi a cơng ty kinh doanh b o hi m v i quan h u quan b tài chính, b k ho ch ñ u tư, b nông nghi p phát tri n nơng thơn đ sách quy ñ nh c th , rõ ràng nh m t o môi trư ng thu n l i t ng bư c tri n khai có hi u qu d ch v BH cho lúa - Ch ñ ng nghiên c u tình hình tr ng lúa, bi n đ i khí h u c a vùng tr ng lúa, n m b t quy lu t t nhiên, tình hu ng b t thư ng Liên k t trung tâm, vi n nghiên c u nh m h th ng hố s li u, tính tốn đ r i ro, hình thành m t cách khoa h c ch s ph c v cho BHNN cho lúa - Xây d ng ñ i ngũ cán b ñáp ng t t yêu c u nghi p v BHNN ð tri n khai BHNN có hi u qu DNBH c n tăng cư ng cơng tác đào t o, n ch n xây d ng ñ i ngũ cán b BH có trình đ chun mơn sâu lĩnh v c BH có nh ng hi u bi t sâu v s n xu t nông nghi p Ch xây d ng ñư c ñ i ngũ cán b có trình đ chun mơn nghi p v cao vi c giám sát r i ro, ñánh giá thi t h i Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c s khoa h c Kinh t …… ……………………… 95 m i ñư c th c hi n m t cách nhanh chóng, xác nh t đ đ m b o quy n l i cho DNBH ngư i dân tham gia BHNN - Xây d ng m c phí b o hi m phí b i thư ng phù h p Ti n hành th t c ký k t h p ñ ng b o hi m gi i quy t b i thư ng thi t h i cho h tr ng lúa nhanh chóng, xác, đ m b o tính cơng b ng vi c đóng phí b i thư ng r i ro x y v i h m t cách nhanh chóng đ t i ni m tin cho dân tham gia BH K t h p v i quan ch c B tài chính, b nơng nghi p ban nghành có liên quan xây d ng m c phí b o hi m ti n b i thư ng BH có r i ro x y ñ i v i h tham gia BHNN Tóm l i, đ th trư ng b o hi m nông nghi p th c s phát tri n ñư c Vi t Nam c n có s k t h p t nhi u phía, s ch đ o h tr t b , ban, ngành c a Chính ph , s ph i h p th c hi n gi a hi p h i b o hi m, doanh nghi p ñ c bi t s hư ng ng tham gia c a ngư i tr ng lúa Các bên ph i có s ph i h p ch t ch , có đ nh hư ng rõ ràng, đưa nh ng quy trình k thu t đ n thích h p d a nh ng nghiên c u kinh nghi m thành cơng c a nư c ngồi, t o hành lang pháp lý thu n l i, rõ ràng nh m khuy n khích doanh nghi p tri n khai r ng rãi t o ñi u ki n cho ngư i nông dân tham gia nh m gi m thi u r i ro Làm ñư c v y d ch v b o hi m nói chung b o hi m nơng nghi p cho lúa nói riêng m i th c s phát tri n Vi t Nam Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c s khoa h c Kinh t …… ……………………… 96 PH N K T LU N VÀ KI N NGH 5.1 K t lu n M t là: Nhu c u tham gia BH nông nghi p cho lúa c a h nơng dân đ a bàn huy n v n chưa ñư c ngư i dân quan tâm hư ng ng Có nhi u ngun nhân d n đ n tình tr ng này: thu nh p c a ngư i nơng dân cịn th p khơng n ñ nh, m c ñ hi u bi t c a ngư i dân v BHXH nông nghi p cho lúa r t h n ch , th t c rư m rà, công tác d ch v cịn mang n ng tính hành chính, cơng tác thơng tin truy n thông chưa phát huy h t tác d ng… d n ñ n vi c tri n khai nhi u h n ch Hai là: ð tài góp ph n hồn thi n nh ng v n ñ lý lu n th c ti n liên quan đ n BH nơng nghi p cho lúa c a h nông dân v i n i dung - BHNN lo i b o hi m Nhà nư c t ch c, qu n lý nh m huy ñ ng s ñóng góp c a cá nhân, t p th c ng ñ ng xã h i ñ ñ m b o n ñ nh s n xu t ñ i s ng gia ñình ngư i lao ñ ng ñ m b o an sinh xã h i - BHNN hình th c BH đư c th c hi n s t nguy n tham gia ñư c Nhà nư c b o h , h tr c n thi t - BHNN cho lúa hình th c BH t nguy n ñư c áp d ng cho ñ i tư ng h nông dân làm vi c lĩnh v c s n xu t nông nghi p Ngồi ra, đ tài tóm t t m t s nghiên c u trư c ñây liên quan ñ n ð tài h c t p kinh nghi m v vi c t ch c th c hi n BHNN gi i th c ti n m t s nư c th Vi t Nam Ba là: Quy t ñ nh tham gia BHNN c a ngư i dân khơng đ ng đ u, ph thu c nhi u vào ñ tu i, m c đ hi u bi t sách BHNN, thu nh p bình qn c a h , quy mơ s n xu t, xu t thu ho ch m c gia BH Vì th , quy t ñ nh tham gia BHNN c a h khác có s chênh l ch gi a nhóm, m c thu nh p, quy mơ s n xu t Quy t ñ nh tham gia c a ngư i nơng dân thu c nhóm tu i dư i t 40-50 tu i cao nh t th p nh t, chi m 46,67%; ñ tu i dư i 40 tu i Quy t ñ nh tham gia c a ngư i nông dân th p nh t có 04/30 h , chi m 13,33% ð i v i m c s n lòng mua c a h theo thu nh p cao nh t m c thu nh p t 0-20 tri u ñ ng; th p nh t m c Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c s khoa h c Kinh t …… ……………………… 97 thu nh p 20 tri u ñ ng/sào; m c ñ n ñ nh c a thu nh p nh hư ng ñ n quy t ñ nh tham gia BHNN c a h dân Quy t ñ nh tham gia c a ngư i nơng dân có quy mơ s n xu t l n cao nh t 73,3% th p nh t nh ng h có quy mô s n xu t v a nh Bênh c nh trình đ hi u bi t, xu t thu ho ch giá BH, y u t tâm lý thói quen cũ c a ngư i nông dân nh hư ng r t nhi u ñ n quy t ñ nh tham gia BHNN c a h dân B n là: Qua đánh giá tình hình tham gia BHNN c a nơng dân đ a bàn huy n M Hào th y nhu c u tham gia BHNN c a nơng dân cịn nhi u h n ch m t s nguyên nhân sau: - Cơ ch sách chưa ñ ng b , chưa xác ñ nh ñúng v trí c a sách BHNN cho lúa l trình th c hi n BHNN tồn dân: Vi c đ sách thí m tri n khai BHNN t i 21 t nh c nư c ch trương hồn tồn đ n c a ð ng Nhà nư c ta Tuy nhiên, qua th c t cho th y ñ th c hi n t t ch trương c n th c hi n đ ng b gi a sách BHNN v i sách xã h i khác, sách tài chính, sách xóa đói gi m nghèo Vi c th c hi n BHNN cho lúa có nh ng đóng góp r t l n cho vi c ñ i phát tri n sách BHNN nư c ta, song vai trị trách nhi m c a Nhà nư c đ i v i vi c t ch c th c hi n BHNN cịn chưa rõ Chưa xác đ nh v trí c a sách BHNN nơng dân sách xã h i nơng thơn; cịn đ BHNN phát tri n mang n ng tính t phát, chưa k p th i ch ñ o t ng k t đánh giá, rút kinh nghi m đ có gi i pháp phát tri n Th c t là, BHNN đư c ch n đ thí m v i s tr giúp c a Nhà nư c ñư c nêu Quy t ñ nh 315 c a Th tư ng ph - Nh n th c c a xã h i v BHNN cho lúa h n ch : Th c t cho th y, hi n nhi u ngư i chưa hi u ñ y ñ v nguyên lý ho t đ ng c a BHNN nói chung BHNN cho lúa nói riêng Qu BHNN s t p trung ngu n tài nh ng ngư i tham gia đóng góp đ tốn chi phí b m t mùa, thiên tai, sâu b nh gây C n ph i làm cho xã h i hi u qu BHNN ngu n tài có h n, ph thu c vào s đóng góp c a nơng dân nh ng ngư i tham gia BHNN Vi c th c hi n BHNN nói chung BHNN cho lúa nói riêng ph i có u ki n quy đ nh Do khơng có đ y đ thơng tin v BHNN, ngư i nơng dân khơng hi u bi t đ y Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c s khoa h c Kinh t …… ……………………… 98 đ m c đích, ý nghĩa, quy n l i trách nhi m tham gia BHNN Công tác tuyên truy n ho t ñ ng BHNN h t s c quan tr ng, ñ ngư i dân nh n th c ñúng m c đích, ý nghĩa, quy n l i trách nhi m tham gia BHNN Tuy nhiên, công tác nh ng năm qua chưa làm t t, chưa có chi n lư c gi i pháp c th - Thu nh p c a ngư i nơng dân cịn th p: Th c t cho th y, nông dân tham gia BHNN v i t l th p ch y u thu nh p c a ngư i nơng dân cịn th p, khơng có mơ hình huy đ ng đư c 100% s h nông dân xã tham gia BHNN Th c t v i m c đóng hi n n u khơng có s h tr c a nhà nư c ho c quy n đ a phương, ngư i nơng dân r t khó có kh mua BHNN Năm là: Các nhà ho ch ñ nh sách c n t o nh ng sách u ti t cho lĩnh v c BHNN cho lúa, xoá b nh ng tr ng i, khuy n khích cá nhân t ch c tham gia th trư ng thông qua vi c mi n thu khuy n khích đ i v i đ i lý, cơng ty b o hi m 5.2 M t s khuy n ngh ñ xu t ð sách BHNN cho lúa vào đ i s ng c a ngư i nông dân c n th c hi n m t s bi n pháp sau: M t là: ð i v i Nhà nư c C n tăng cư ng s lãnh ñ o, qu n lý c a Nhà nư c, huy ñ ng s c m nh toàn xã h i ñ i v i vi c th c hi n sách BHNN cho lúa đ sách phát huy cao nh t hi u qu , góp ph n n đ nh tr t t an tồn xã h i phát tri n kinh t xã h i nông thôn, th c hi n công b ng xã h i, đóng góp tích c c cho cơng cu c cơng nghi p hóa, hi n đ i hóa đ t nư c ð i s ng kinh t c a nh ng ngư i nông dân g p r t nhi u khó khăn, h có nhu c u tham gia BHNN l i ph i ñ n ño, cân nh c Nhà nư c c n có sách h tr tài đ nơng dân tham gia BHNN v i t l cao B o hi m tr ng, v t ni c n tr thành sách c a Nhà nư c, có s k t h p b o hi m v i sách nơng thôn, mi n thu doanh thu cho s n ph m b o hi m nông nghi p…s k t h p gi a doanh nghi p, Nhà nư c, Ngân hàng t p trung vào khâu s n xu t nông nghi p (khuy n nông, áp d ng khoa h c – k thu t…) ñ gi m r i ro s n xu t Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c s khoa h c Kinh t …… ……………………… 99 Nhà nư c s m ban hành ch tài x ph t ñ i v i hành vi vi ph m, tiêu c c lĩnh v c ho t ñ ng BH, t o công b ng xã h i Hai là: ð i v i t ch c tr - xã h i H i Nơng dân, H i Liên hi p ph n , ðoàn TNCS H Chí Minh, H i Ch th p đ , H i C u chi n binh, ngành Y t , Giáo d c ñào t o, Văn hóa Thơng tin huy đ ng m ng lư i s ñ tuyên truy n v n ñ ng h i viên tích c c tham gia BHNN Các quan thơng tin đ i chúng t TW ñ n t nh, huy n, xã ph i h p v i quan BH c p ñ xây d ng chuyên m c, phóng s nh m bi u dương nh ng cá nhân, t p th n hình tiên ti n cơng tác tri n khai BHNN cho lúa, qua t ch c thông tin, tuyên truy n, ph bi n sách BHNN cho lúa đ n m i ngư i dân Ba là: ð i v i Cơ quan BH C n ph i có t ng k t th c ti n ñ nh kỳ hàng năm t ng ñ a bàn, khu v c, vùng mi n ñ rút nh ng h c kinh nghi m, ki n ngh Nhà nư c b sung, s a ñ i k p th i nh ng v n đ khơng phù h p, t ng bư c hồn thi n sách BHNN cho lúa Trên s quy ñ nh hi n hành hư ng d n c a BH Vi t Nam, quan BH có trách nhi m tri n khai, t p hu n công tác BHNN theo đ a bàn huy n Có k ho ch tuyên truy n b ng nhi u hình th c r ng kh p ñ m i ngư i dân hi u rõ sách BHNN cho lúa c a ð ng, Nhà nư c Các quan BH t t nh ñ n huy n ph i h p v i Cơ quan, Ban, ngành ñ a bàn tăng cư ng công tác tuyên truy n v sách BH đ nơng dân hi u ñư c ý nghĩa, vai trò t m quan tr ng c a vi c tham gia BHNN cho lúa thơng qua hình th c như: đài, báo, tivi, panơ, áp phích, t rơi, h i ngh B n là: ð i v i ngư i dân Có nh ng hi u bi t đ n v ý nghĩa sâu s c c a sách BHNN cho lúa, tránh hi n tư ng áp đ t, gị bó, chưa hi u bi t tham gia theo phong trào Thư ng xun đóng góp ý ki n v i quan ch c v v n ñ liên quan ñ n vi c tri n khai BHNN, đ hồn thi n sách đưa sách BHNN Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c s khoa h c Kinh t …… ……………………… 100 vào cu c s ng c a ngư i nơng dân, đ ng th i nâng cao ch t lư ng d ch v BHNN cho lúa ñ a bàn huy n Năm là: ð i v i B Tài B Tài c n trình Chính ph ban hành sách h tr DNBH tái b o hi m sau: + Bù l cho DN th c hi n chương trình thí m năm 2012, 2013 B i, tình hình khó khăn hi n nay, vi c kinh doanh b o hi m h u khơng có l i nhu n, DN l i ph i ch u kho n l th c hi n thí m BHNN gánh n ng ñ i v i DN + B o v (nh n l i) ñ i v i t l tái b o hi m 25% l i DNBH g c (B o Vi t, B o Minh) không thu x p ñư c Theo d ki n k ho ch 2013 c a DN, trư ng h p x u nh t (th m h a), s ti n b i thư ng cao nh t ñ i v i 25% khơng đư c nhà nh n tái b o hi m b o v lên ñ n 1.035 t ñ ng N u DNBH ph i gánh ch u s ti n nguy phá s n có th nhìn th y ñư c + Tham gia DNBH tái b o hi m Vi t Nam chương trình tái b o hi m (c ñ i v i chương trình thí m v đ nh hư ng lâu dài v sau), c th : ñ i v i trư ng h p th m h a (t n th t l n), s t l t n th t (b i thư ng so v i phí b o hi m) 150% hay 180% hay 200% (trên phí b o hi m) Chính ph s ch u trách nhi m, s ti n t n th t n u dư i t l DN ph i ch u Hi n nay, nhi u nư c th gi i ñã áp d ng hình th c + Các quan quy n đ a phương c n có sách s h tr tích c c DNBH tuyên truy n, tri n khai c p ñơn b o hi m gi i quy t b i thư ng + Các DNBH c n nghiên c u c i ti n s n ph m b o hi m, ñi u ki n/ñi u kho n b o hi m phương th c tái b o hi m phù h p v i th trư ng Do u ki n trình đ có h n, nên ð tài cịn nhi u h n ch cịn nhi u thi u sót kính mong s hư ng d n góp ý c a th y giáo, giáo đ cho đ tài đư c hồn thi n Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c s khoa h c Kinh t …… ……………………… 101 TÀI LI U THAM KH O Báo cáo phát tri n kinh t - xã h i c a huy n năm (2009, 2010, 2011, 2012) Chu Th Th o (2011), lu n văn th c sĩ kinh t “ Xác ñ nh nhu c u b o hi m chăn nuôi l n th t c a h nông dân huy n Văn Lâm, t nh Hưng Yên”, trư ng ð i h c nông nghi p Hà N i ðồn Th H ng Vân (2005), Giáo trình k thu t ngo i thương, NXB Th ng kê Jerry Skess, Janson Hartell D án phát tri n b o hi m nông nghi p theo ch s nh m nâng cao l c c a th trư ng tài nơng thơn m c tiêu xố đói gi m nghèo Vi t Nam Trung tâm thông tin phát tri n nông nghi p nông thôn, vi n sách chi n lư c phát tri n nông nghi p nông thôn năm 2009 Lu t kinh doanh b o hi m Vi t Nam (2000) Niên giám th ng kê t nh Hưng Yên Nguy n Lân (1998), T t c ng Vi t Nam, NXB Giáo d c, Hà N i PGS,TS, Nguy n Văn ð nh (2005), Giáo trình b o hi m, Trư ng ð i h c Kinh t qu c dân, NXB Th ng kê, Hà N i Phịng nơng nghi p, trung tâm khuy n nơng huy n M Hào 05/2009 10 Phịng TNMT, phịng Cơng thương huy n 11 Phịng th ng kê huy n M Hào 12 Phòng y t huy n M Hào 13 Quy t ñ nh 315/Qð-TTg v vi c th c hi n thí m b o hi m nơng nghi p giai đo n 2011 – 2013, Quy t ñ nh s 23/2010/Qð-TTg c a th tư ng Chính ph v vi c phê t ð án “phát tri n thương m i nông thôn giai ño n 2010-2015 ñ nh hư ng t i năm 2020” 14 T ng c c th ng kê, 2007 15 TS - Ph m Xuân Hoan, 2009, B o hi m nông nghi p: kinh nghi m nư c m t s khuy n ngh cho Vi t Nam, t p chí tài qu c t h i nh p, tháng năm 2009 16 TS-Tr n Văn ð c, ThS-Lương Xuân Ch nh (2006), Giáo trình kinh t h c vi mơ, NXB Nông nghi p, Hà N i Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c s khoa h c Kinh t …… ……………………… 102 17 Thonon Armand (2001), “Thương m i hoá phân ph i s n ph m nơng nghi p”, Vũ ðình Tơn, Tr n Minh Vư ng, nhà in trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i 18 Th c tr ng nông nghi p b o hi m nông nghi p t i Vi t Nam, D0137, http://tailieu.vn, WWW.cpv.org.vn 19 Web: http://vi.wikipedia.org/wiki/Nhu_cau 20 Web: http://vietbao.vn/Kinh-te/ Bao-hiem-nong-nghiep-Kho-vi-chua-thay- vaitro-Nha-nuoc /20769396/87/ 21 Web: http://www.mof.gov.vn/portal/page/portal/mof_vn/ 1539781? pers_id= 2177092 &item_id=19139241&p_details=1 22 Web: http://www.wikipedia.org 23 Web:http://tailieu.vn/ 24 Web:http://www.kinhtenongthon.com.vn/Story/VandeSukien/2008/4/10148.html 25 Xí nghi p khai thác cơng trình thu l i huy n M Hào Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c s khoa h c Kinh t …… ……………………… 103 PHI U ðI U TRA H TR NG LÚA TRÊN ð A BÀN HUY N M HÀO T NH HƯNG YÊN H tên ch h : …………………………………………………… H tên ngư i ñư c ph ng v n:………………………………… ð a ch : …………………………………………………… I Thông tin v ch h Tu i ch h : …………………… Tu i Trình đ văn hóa: TH – THCS THCS – THPT THPT - ðH Thu nh p c a h : T – 10 tri u/ha T 10 – 20 tri u/ha Trên 20 tri u/ha Quy mô s n xu t c a h Nh 0,2 T 0,2 – 0,5 L n 0,5 S nhân kh u: …………… ngư i Tình hình đ t s n xu t nông nghi p c a h Ch tiêu T ng s (ha) ðư c chia (ha) Thuê hay mua Di n tích Giá thuê (sào) (Tri u ñ ng/năm) 1.Di n tích ñ t tr ng lúa ð t khác Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c s khoa h c Kinh t …… ……………………… 104 Kinh nghi m tr ng lúa c a ch h Ch tiêu Kinh nghi m c a h S năm tr ng lúa S v tr ng lúa/năm S lao ñ ng tham gia tr ng lúa c a h - Lao đ ng gia đình: ……… Ngư i - Lao đ ng th ngồi: ………… Ngư i M c giá thuê: ………… ð ng/ cơng lao đ ng II Tình hình tr ng lúa tiêu th s n ph m c a h Tình hình tr ng lúa Ch tiêu ðVT 1.T ng s n lư ng lúa BQ/năm thư ng Lúa ch t lư ng cao T n 2.S n lư ng lúa BQ/v Lúa T 3.Th i gian trung bình/v Ngày 5.S v /năm V 6.Năng su t bình quân/ha T Ơng (Bà) s n lịng mua BHNN cho lúa v i m c giá - < 100.000ñ/ha - 100.000ñ/ha – 200.000ñ/ha - 200.000ñ/ha – 300.000ñ/ha - > 300.000đ/ha Tiêu th lúa - Ơng (bà) thư ng bán lúa cho ai? H hàng, làng xóm Ngư i ch bi n Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c s khoa h c Kinh t …… ……………………… 105 Ngư i thu gom - Ông (bà) thư ng bán Hình th c khác đâu? T i ru ng Ch đ n nơi mua T i nhà Hình th c khác IV R i ro tr ng lúa R i ro thư ng g p s n xu t D ch b nh Giá ñ u Giá ñ u vào R i ro khác Nh ng r i ro liên quan ñ n gi ng 2.1 ð i v i gi ng lúa thư ng D ch b nh Giá ñ u Giá ñ u vào R i ro khác 2.2 ð i v i gi ng lúa ch t lư ng cao D ch b nh Giá ñ u Giá ñ u vào R i ro khác V Xác ñ nh nhu c u tham gia b o hi m tr ng lúa c a h ñi u tra Nhu c u c a Ông (Bà) v BHNN cho lúa Có Khơng Nhu c u c a h v m c b i thư ng thi t h i M c đóng < 100.000đ/ha tương ng m c b i thư ng < 20% - 40% M c đóng 100.000đ/ha – 200.000đ/ha tương ng m c b i thư ng < 40%- 60% M c đóng 200.000ñ/ha – 300.000ñ/ha tương ng m c b i thư ng < 60% - 80% M c đóng > 300.000đ/ha tương ng m c b i thư ng < 100% Nhu c u c a h v quan ñánh giá thi t h i Doanh nghi p BH Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c s khoa h c Kinh t …… ……………………… 106 Phịng nơng nghi p huy n UBND xã K t h p quan Nhu c u c a h v hình th c chi tr x y thi t h i Ngân hàng NN&PTNT huy n Phịng nơng nghi p huy n UBND xã Tr tr c ti p VI Các khó khăn tr ng i ch y u Ông (bà) g p ph i q trình tr ng lúa? M t s khó khăn v : D ch b nh, th i ti t Các v n ñ v s n xu t Các v n ñ v v n Các v n ñ v tiêu th Nh ng khó khăn khác………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… Thi t h i bình quân hàng năm nh ng khó khăn gây ra? M t tr ng Chi m …… % chi phí s n xu t M c h tr c a quy n đ a phương có thi t h i x y (khi chưa có b o hi m nơng nghi p (BHNN) cho lúa)? (……………………đ ng/1ha thi t h i ) Cao Th p Bình thư ng Ơng (bà) có nhu c u mua BHNN cho lúa khơng? Có Khơng Xin ơng/bà cho bi t gia đình bao gi s d ng s n ph m BHNN chưa? Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c s khoa h c Kinh t …… ……………………… 107 ðang dùng Chưa bao gi ðã t ng mua S n ph m BHNN ñã t ng dùng: ……………………………………………………………………………… Theo Ông (bà) mua b o hi m nông nghi p th i gian h p lý? 1v năm Khác Nh ng ñ xu t c a Ông (bà) vi c mua b o hi m nông nghi p cho lúa? ……………………………….………………………………………………… ……………………………………….………………………………………… ……………… ……………………………………………………………… Ơng (bà) có c n h tr đ t o thu n l i cho vi c tham gia b o hi m lúa khơng? ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… N u có BHNN ông (bà) có m r ng hay gi m quy mơ tr ng lúa khơng? Có m r ng Lý do:……………………………………………………………… Quy mô m r ng: …………………………………………………… Gi m quy mô Lý do:………………………………………………………………… Quy mô thu h p: …….……………………………………………… Gi nguyên Lý do………………………………………………… 10 M t s ý ki n khác c a h v nhu c u BHNN cho lúa Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c s khoa h c Kinh t …… ……………………… 108 TT M t s ý ki n c a h S lư ng Chia s , h n ch r i ro ð phịng bi n đ ng giá đ u vào ð phịng bi n ñ ng giá ñ u ð phòng r i ro d ch b nh ð phòng thi t h i v gi ng Khó khăn v ngân sách S n ph m ph c v c a quan BH h n ch M c đóng BHNN cao N m b t thơng tin v BHNN chưa ñ y ñ 10 Nhà nư c h tr 11 Không bi t BHNN cho lúa 12 Có đư c nghe nói khơng rõ ràng 13 Bi t chưa th y tri n khai t i ngư i tr ng 14 Lo ng i v v n đ th t c tốn 15 T l (%) Lo ng i v v n đ tính tốn đ n bù khơng rõ ràng M Hào, ngày…… tháng…… năm 2013 CH H Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c s khoa h c Kinh t …… ……………………… 109 ...B GIÁO D C VÀ ðÀO T O TRƯ NG ð I H C NÔNG NGHI P HÀ N I -*** - TR N VĂN T NH ðÁNH GIÁ NHU C U B O HI M NÔNG NGHI P CHO CÂY LÚA TRÊN ð A BÀN HUY N M HÀO, T NH HƯNG YÊN CHUYÊN NGÀNH:... Gi i pháp cho vi c tri n khai BHNN ñ a bàn huy n? T th c t tác gi sâu nghiên c u ð tài “ðánh giá nhu c u b o hi m nơng nghi p cho lúa đ a bàn huy n M Hào, t nh Hưng Yên? ?? Trư ng ð i h c Nông nghi... Hào 64 4.2 Xác ñ nh nhu c u b o hi m nông nghi p cho lúa c a ngư i dân huy n M Hào 64 4.2.1 Nhu c u b o hi m nông nghi p cho lúa c a h ñi u tra ñ a bàn huy n M Hào 64 4.2.2 Nhu c u c a h v m c