ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM DƯƠNG THU HẰNG ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG THU GOM VÀ XỬ LÝ NƯỚC, RÁC THẢI TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA HUYỆN HIỆP HÒA, TỈNH BẮC GIANG LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC MÔI TRƯỜNG THÁI NGUYÊN 2014 ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM DƯƠNG THU HẰNG ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG THU GOM VÀ XỬ LÝ NƯỚC, RÁC THẢI TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA HUYỆN HIỆP HÒA, TỈNH BẮC GIANG Ngành: Khoa học môi trường Mã số: 60 44 03 01 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC MÔI TRƯỜNG Người hướng dẫn khoa học: TS. Vũ Thị Thanh Thủy THÁI NGUYÊN 2014 i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của tôi. Các số liệu, kết quả trình bày trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Người thực hiện Dương Thu Hằng ii LỜI CẢM ƠN Đề tài nghiên cứu: “Đánh giá thực trạng thu gom và xử lý nước, rác thải y tế tại bệnh viện đa khoa huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang”, được hoàn thành với sự hướng dẫn và giúp đỡ nhiệt tình của TS Vũ Thị Thanh Thủy, cô đã theo sát, tận tình hướng dẫn và giúp đỡ tôi trong quá trình học tập, nghiên cứu và thực hiện đề tài. Xin chân thành cảm ơn ban lãnh đạo trường Đại học Nông lâm - Đại học Thái Nguyên, khoa Sau đại học; Thầy, Cô trong khoa tài nguyên môi trường đã tạo điều kiện cho tôi trong quá trình học tập và hoàn thành khóa học. Xin chân thành cảm ơn ban Giám đốc, các phòng, khoa của Bệnh viên đa khoa Hiệp Hòa, Trung tâm quản lý đô thị và môi trường huyện Hiệp Hòa đã giúp đỡ tôi trong quá trình thu thập số liệu và hoàn thành luận văn. Sau cùng, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới gia đình, người thân và bạn bè đã quan tâm, chia sẻ khó khăn và động viên tôi trong quá trình thực hiện luận văn. Do thời gian và lượng kiến thức có hạn nên đề tài của tôi không tránh khỏi nhiều thiếu sót, rất mong nhận được ý kiến đóng góp của thầy cô và các bạn để luận văn của tôi được hoàn thiện hơn. Tôi xin chân thành cảm ơn. Người thực hiện Dương Thu Hằng iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN i LỜI CẢM ƠN ii MỤC LỤC iii DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT vii DANH MỤC CÁC BẢNG viii DANH MỤC CÁC HÌNH ix MỞ ĐẦU 1 1. Đặt vấn đề 1 2. Mục đích nghiên cứu 2 2.1. Mục tiêu tổng quát 2 2.2. Mục tiêu cụ thể 2 Chương 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU 3 1.1. Cơ sở pháp lý 3 1.2. Cơ sở lý luận 4 1.2.1. Các khái niệm liên quan 4 1.2.1.1. Định nghĩa chất thải y tế 4 1.2.1.2. Phân loại chất thải y tế 4 1.2.2. Nguồn gốc phát sinh và tính chất của chất thải y tế 7 1.2.2.1. Nguồn gốc phát sinh 7 1.2.2.2. Thành phần chất thải rắn y tế 9 1.2.3. Thành phần nước thải bệnh viện 13 1.2.4. Thực trạng thu gom xử lý chất thải y tế trên Thế giới và Việt Nam 17 1.2.5. Các biện pháp xử lý chất thải y tế 21 1.2.6. Sự cần thiết xây dựng và vận hành hệ thống xử lý nước thải và lò đốt chất thải y tế cho bệnh viện quy mô cấp huyện 24 iv 1.2.7. Các nghiên cứu trên thế giới và Việt Nam về xử lý rác, nước thải y tế 25 1.2.7.1. Các nghiên cứu trên thế giới về xử lý rác, nước thải y tế 25 1.2.7.2. Các nghiên cứu trên ở Việt Nam về xử lý rác, nước thải y tế 26 1.3. Thực trạng quản lý chất thải y tế tại tỉnh Bắc Giang 28 Chương 2: ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG, PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 30 2.1. Đối tượng nghiên cứu 30 2.2. Địa điểm và thời gian tiến hành 30 2.3. Nội dung nghiên cứu 30 2.3.1. Tổng quan về Bệnh viện đa khoa huyện Hiệp Hòa 30 2.3.2. Đánh giá thực trạng thu gom, xử lý chất thải y tế tại bệnh viện đa khoa huyện Hiệp Hòa 30 2.3.3. Đánh giá thực trạng thu gom, xử rác nước thải y tế tại bệnh viện đa khoa huyện Hiệp Hòa 30 2.3.4. Đề xuất các giải pháp kỹ thuật trong việc quản lý chất thải y tế của bệnh viện Đa Khoa huyện Hiệp Hòa 30 2.4. Phương pháp nghiên cứu 31 2.4.1. Phương pháp kế thừa 31 2.4.2. Phương pháp điều tra trực tiếp 31 2.4.3. Phương pháp xác định lượng rác thải phát sinh 32 2.4.4. Phương pháp xử lý và phân tích số liệu 32 Chương 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 33 3.1. Khái quát về bệnh viện đa khoa huyện Hiệp Hòa 33 3.1.1. Địa điểm xây dựng và quy mô của bệnh viện Đa khoa Hiệp Hòa 33 3.1.2. Cơ cấu tổ chức và hoạt động của bệnh viện Đa khoa Hiệp Hòa 33 3.1.3. Hệ thống quản lý hành chính 35 v 3.1.3.1. Vấn đề đào tạo và giám sát 35 3.1.3.2. Vấn đề an toàn trong công tác quản lý chất thải 36 3.2. Đánh giá thực trạng thu gom và xử lý rác thải y tế tại Bệnh viện huyện Hiệp Hòa 37 3.2.1. Lượng chất thải rắn phát sinh tại bệnh viện 37 3.2.1.1. Lượng chất thải rắn tại Bệnh viện Đa khoa Hiệp Hòa qua các năm. 38 3.2.1.2. Điều tra lượng rác thải y tế của bệnh viện 39 3.2.2. Thực trạng thu gom xử lý rác thải y tế tại bệnh viện 40 3.2.2.1. Phân loại chất thải rắn 40 3.2.2.2. Thu gom 44 3.2.2.3. Vận chuyển 46 3.2.2.4. Xử lý sơ bộ rác thải 46 3.2.3. Đánh giá thực trạng thu gom và xử lý rác thải y tế tại Bệnh viện Đa khoa huyện Hiệp Hòa 48 3.3. Đánh giá thực trạng thu gom và xử lý nước thải y tế tại Bệnh viện Đa khoa huyện Hiệp Hòa 49 3.3.1. Lượng nước thải phát sinh của bệnh viện 49 3.3.1.1. Nhu cầu sử dụng nước 49 3.3.1.2. Nhu cầu xả thải nước 50 3.3.2. Hệ thống xử lý nước thải 51 3.3.3. Đánh giá chất lượng nước thải của bệnh viện sau quá trình xử lý 53 3.3.3.1. Chất lượng nước thải của bệnh viện qua phân tích 53 3.3.3.2. Đánh giá của người dân xung quanh về mức độ ô nhiễm của nước thải bệnh viện 56 3.4. Đề xuất các biện pháp thực hiện công tác quản lý chất thải y tế tại Bệnh viện Đa khoa huyện Hiệp Hòa 56 3.4.1. Đẩy mạnh, tăng cường công tác quản lý hành chính 56 vi 3.4.1.1. Tăng cường, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục liên tục cho mọi đối tượng 56 3.4.1.2. Tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện đúng các quy trình kỹ thuật về phân loại cũng như thu gom chất thải tại các khoa phòng 57 3.4.1.3. Tăng cường kiểm tra, đảm bảo an toàn trong công tác quản lý cho nhân viên bệnh viện 57 3.4.2. Đẩy mạnh tăng cường nâng cao công tác quản lý kỹ thuật 58 3.4.2.1. Phân loại 58 3.4.2.2. Thu gom 58 3.4.2.3. Vận chuyển 58 3.4.3. Tăng cường thêm cơ sở hạ tầng 58 3.4.4. Tăng cường, hỗ trợ thêm kinh phí hoạt động cho công tác quản lý chất thải rắn tại bệnh viên 58 3.4.5. Kế hoạch giảm thiểu ô nhiễm và khắc phục sự cố ô nhiễm nguồn nước tiếp nhận nước thải 59 3.4.6. Chương trình quan trắc và kiểm soát nước thải và nguồn tiếp nhận 59 KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ 60 1. Kết luận 60 2. Kiến nghị 61 TÀI LIỆU THAM KHẢO 62 I. Tài liệu tiếng Việt 62 II. Tài liệu tiếng Anh 63 PHỤ LỤC vii DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT BTNMT B ộ T ài nguyên Môi trư ờng BOD 5 nhu c ầu oxy sinh hoá COD nhu c ầu oxy hóa học CTR Ch ất thải rắn CTYT Ch ất thải y tế GVC T ổ ch ức Gruppo Volontariato Civile PE Polime PP Polypropylene PVC Polyvinyl clorua QCVN RTYT Quy chu ẩn Việt Nam Rác thải y tế TCVN Tiêu chu ẩn Việt Nam TN&MT Tài nguyên và Môi trư ờng TP.HCM Thành ph ố Hồ Chí Minh TT Thông tư UBND Ủy ban nhân dân WH O T ổ chức y tế thế giới viii DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 1.1. Phân loại chất thải rắn theo mức độ độc học 5 Bảng 1.2. Thành phần chất thải y tế 9 Bảng 1.3. Thành phần lý học của chất thải 11 Bảng 1.4. Lượng chất thải nguy hại và phương pháp xử lý 12 Bảng 1.5. Đặc tính của chất thải y tế nguy hại 13 Bảng 1.6. Thành phần nước thải bệnh viện 14 Bảng 1.7. Đặc tính nước thải bệnh viện. 15 Bảng 1.8. Các loại vi khuẩn gây bệnh phân lập được trong nước thải bệnh viện 16 Bảng 1.9.Các chỉ tiêu vệ sinh trong nước thải bệnh viện trước và sau xử lý bằng phương pháp sinh học 16 Bảng 1.10. Chất thải y tế theo giường bệnh trên thế giới 17 Bảng 1.11. Chất thải y tế phát sinh theo giường bệnh tại Việt Nam 19 Bảng 2.1. Phương pháp phân tích các chỉ tiêu nước thải 32 Bảng 3.1. Nhân lực y tế tại bệnh viện huyện Hiệp Hòa 34 Bảng 3.2. Lượng chất thải rắn tại Bệnh viện Đa khoa Hiệp Hòa qua các năm 38 Bảng 3.3. Khối lượng rác thải y tế tại Bệnh viên Đa khoa Hiệp Hòa 39 Bảng 3.4. Phân loại chất thải và xác định nguồn thải tại bệnh viện Hiệp Hòa 40 Bảng 3.5. Phân loại và thu gom chất thải tại bệnh viện Hiệp Hòa 45 Bảng 3.6: Đánh giá của người dân về mức độ ô nhiễm của lò đốt rác thải y tế 48 Bảng 3.7. Tổng hợp khối lượng nước sử dụng và thải của bệnh viện 50 Bảng 3.8. Kết quả phân tích mẫu nước thải mùa mưa ở Bệnh viện Hiệp Hòa 53 Bảng 3.9: Kết quả phân tích mẫu nước thải mùa khô ở Bệnh viện Hiệp Hòa 54 Bảng 3.10: Kết quả nước mặt tại sàn cống thoát nước bệnh viện 55 [...]... quát Đánh giá thực trạng thu gom, xử lý nước, rác thải y tế tại bệnh viện đa khoa huyện Hiệp Hòa từ đó đề xuất các giải pháp để quản lý và xử lý rác, nước thải y tế ở bệnh viện Đa khoa huyện Hiệp Hoà 2.2 Mục tiêu cụ thể - Thực trạng thu gom, xử lý rác thải y tế tại bệnh viện - Thực trạng thu gom, xử lý nước thải y tế tại bệnh viện - Đề xuất giải pháp trong công tác quản lý, xử lý rác thải, nước thải tại. .. Về xử lý nước thải bệnh viện Một số bệnh viện như Bệnh viện đa khoa và Bệnh viện Lao Tuyên 23 Quang; Bệnh viện C và Bệnh viện Lao và bệnh phổi Thái Nguyên; Bệnh viện đa khoa tỉnh Sơn La, Trung tâm Y tế huyện Lương Tài - Bắc Ninh đang áp dụng công nghệ xử lý nước thải bệnh viện theo phương pháp lọc sinh học ngập nước cải tiến hoặc phương pháp lọc sinh học nhỏ giọt [15] * Hoạt động thu gom xử lý chất thải. .. bệnh viện phục vụ khám chữa bệnh cho rất nhiều nhân dân trong huyện vì thế mà lượng rác thải và nước thải phát sinh ra hằng ngày rất lớn cần phải được quản lý và xử lý đạt tiêu chuẩn Để có thể đánh giá được thực trạng môi trường của bệnh viện tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: Đánh giá thực trạng thu gom và xử lí nước, rác thải y tế tại Bệnh viện Đa khoa huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang 2 Mục đích nghiên... chất thải bệnh viện tại các tỉnh miền Trung Việt Nam Từ Bảng 1.9 có thể thấy đậm độ các chỉ tiêu vi sinh vật vê sinh trong nước thải bệnh viện rất cao Việc xử lý nước thải trước khi xả thải ra môi trường giúp làm giảm đáng kể nguy cơ ô nhiễm, truyền bệnh trong nước thải bệnh viện 17 1.2.4 Thực trạng thu gom xử lý chất thải y tế trên Thế giới và Việt Nam * Thực trạng công tác thu gom xử lý chất thải. .. công trong xử lý chất thải rắn y tế Số còn lại các cơ sở này ký hợp đồng với bệnh viện trên địa 2 bàn để xử lý Từ thực trạng rác thải y tế ngày càng tăng và việc quản lý và xử lý rác thải y tế gặp nhiều khó khăn gây ảnh hưởng tới sức khỏe con người và môi trường Bệnh viện huyện là một bệnh viện tuyến địa phương nên chưa được quan tâm đúng mức về vấn đề quản lý và xử lý chất thải y tế, mà bệnh viện phục... chất thải rắn tại Bệnh viện Đa khoa Hiệp Hoà qua các năm 38 Hình 3.2 Quy trình xử lý rác thải tại bệnh viện huyện Hiệp Hòa 41 Hình 3.3 Túi và thùng đựng chất thải sinh hoạt và chất thải y tế 43 Hình 3.4 Thùng nhựa chứa kim tiêm và vật nhọn 43 Hình 3.5 Thùng đựng rác thải sắc nhọn trên xe tiêm 43 Hình 3.6 Sơ đồ thu gom chất thải bệnh viện 46 Hình 3.7: Sơ đồ công nghệ đốt rác. .. lấp chất thải rắn y tế: Kết quả điều tra của Bộ Y tế (1998) tại 80 bệnh viện, phần lớn CTYT ở các bệnh viện được xử lý theo phương pháp thô sơ, đơn giản, chưa đảm bảo vệ sinh và an toàn môi trường, rác thải y tế được chôn lấp trong khu đất bệnh viện và bãi rác công cộng chiếm tỷ lệ cao (70% bệnh viện chôn rác thải nhiễm khuẩn; 44,3% bệnh viện chôn rác thải vật sắc nhọn; 44,2% bệnh viện chôn rác thải từ... ứng được yêu cầu về vệ sinh 1.2.6 Sự cần thiết xây dựng và vận hành hệ thống xử lý nước thải và lò đốt chất thải y tế cho bệnh viện quy mô cấp huyện Quy chế Quản lý chất thải y tế quy định rõ, mỗi bệnh viện phải có hệ thống thu gom và xử lý nước thải y tế đồng bộ; các bệnh viện không có hệ thống xử lý nước thải phải bổ sung hệ thống xử lý nước thải hoàn chỉnh đạt các tiêu chuẩn môi trường (điều 27,... rác tại nguồn đã được thực hiện tại nhiều bệnh viện, tuy nhiên do ý thức của nhân viên bệnh viện còn thấp, tỷ lệ phân loại chất thải chưa được cao Việc thiếu các trang thiết bị xử lý phù hợp dẫn tới nguy cơ rác thải nguy hại từ bệnh viện không được xử lý triệt để, là nguồn gây ô nhiễm môi trường, phát tán mầm bệnh cho cộng đồng Nhiều bệnh viện sử dụng lò đốt rác để xử lý rác thải y tế nguy hại, tuy... nước và vệ sinh môi trường nước thải từ các khu điều trị không được xử lý sơ bộ loại bỏ các mềm bệnh trước khi thải ra hệ thống xử lý nước thải chung Chất thải rắn tại nhiều bệnh viện tuyến huyện chưa được quản lý tốt, chất thải y tế nguy hại được đốt trong lò không đảm bảo kỹ thu t, các khí thải không đạt tiêu chuẩn cho phép, gây ô nhiễm môi trường bệnh viện và khu vực xung quanh Việc phân loại rác tại . Thực trạng thu gom, xử lý rác thải y tế tại bệnh viện. - Thực trạng thu gom, xử lý nước thải y tế tại bệnh viện. - Đề xuất giải pháp trong công tác quản lý, xử lý rác thải, nước thải tại Bệnh. Đánh giá thực trạng thu gom và xử lí nước, rác thải y tế tại Bệnh viện Đa khoa huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang . 2. Mục đích nghiên cứu 2.1. Mục tiêu tổng quát Đánh giá thực trạng thu gom, . 3.2.2.2. Thu gom 44 3.2.2.3. Vận chuyển 46 3.2.2.4. Xử lý sơ bộ rác thải 46 3.2.3. Đánh giá thực trạng thu gom và xử lý rác thải y tế tại Bệnh viện Đa khoa huyện Hiệp Hòa 48 3.3. Đánh giá thực trạng