ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN -*** - NGUYỄN THỊ HUYỀN THƢƠNG HÌNH ẢNH TRUYỀN THƠNG CỦA DOANH NGHIỆP FDI TRONG LĨNH VỰC Ô TÔ, XE MÁY TRÊN BÁO MẠNG ĐIỆN TỬ VIỆT NAM LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành: Báo chí học Hà Nội, tháng 4/ 2013 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN -*** - NGUYỄN THỊ HUYỀN THƢƠNG HÌNH ẢNH TRUYỀN THÔNG CỦA DOANH NGHIỆP FDI TRONG LĨNH VỰC Ô TÔ, XE MÁY TRÊN BÁO MẠNG ĐIỆN TỬ VIỆT NAM LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành: Báo chí học Mã ngành: 60.32.01 Ngƣời hƣớng dẫn khoa ho ̣c : TS Nguyễn Thành Lơ ̣i Hà Nội, tháng 4/ 2013 MỤC LỤC PHẦN MỞ ĐẦU CHƢƠNG 1: LÝ LUẬN CHUNG VỀ DOANH NGHIỆP FDI TRONG LĨNH VỰC Ô TÔ, XE MÁY VÀ BÁO MẠNG ĐIỆN TỬ 17 1.1 Doanh nghiệp FDI lĩnh vực ô tô, xe máy Việt Nam 17 1.1.1 Khái niệm doanh nghiệp FDI 17 1.1.2 Đóng góp FDI vào kinh tế Việt Nam 19 1.1.3 Doanh nghiệp FDI lĩnh vực ô tô, xe máy thị trường Việt Nam 22 1.2 Báo mạng điện tử Việt Nam mối quan hệ với doanh nghiệp FDI 25 1.2.1 Khái niệm báo mạng điện tử 25 1.2.2 Đặc điểm truyền thông báo mạng điện tử 27 1.2.3 Hình ảnh truyền thơng doanh nghiệp mối quan hệ với báo mạng điện tử 29 1.2.3.1 Hình ảnh truyền thơng doanh nghiệp 29 1.2.3.2 Mối quan hệ hình ảnh truyền thơng doanh nghiệp báo mạng điện tử 32 CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG HÌNH ẢNH TRUYỀN THƠNG CỦA CÁC DOANH NGHIỆP FDI TRONG LĨNH VỰC Ô TÔ, XE MÁY TRÊN BÁO MẠNG ĐIỆN TỬ HIỆN NAY 36 2.1 Vài nét tờ báo khảo sát 36 2.2 Đánh giá chung việc thể hình ảnh truyền thơng doanh nghiệp FDI lĩnh vực ô tô, xe máy báo mạng điện tử 38 2.2.1 Nội dung thể 38 2.2.1.1 Giới thiệu tư vấn sản phẩm 41 2.2.1.2 Thơng tin sách thị trường 43 2.2.1.3 Hoạt động xã hội doanh nghiệp 47 2.2.1.4 Sự cố doanh nghiệp, tai nạn giao thông 500 2.2.1.5 Văn hóa xe 56 2.2.2 Cách thức thể thông điệp báo mạng điện tử doanh nghiệp FDI lĩnh vực ô tô, xe máy 58 2.2.2.1 Thể loại 58 2.2.2.2 Thời gian đăng tải 600 2.2.2.3 Nguồn đăng 61 2.2.2.4 Bố cục tổ chức tin, 63 2.2.2.5 Phản hồi độc giả 67 2.3 Một số vấn đề rút 69 CHƢƠNG 3- ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP NÂNG CAO HÌNH ẢNH TRUYỀN THƠNG CỦA CÁC DOANH NGHIỆP FDI TRONG LĨNH VỰC Ô TÔ, XE MÁY TRÊN BÁO MẠNG ĐIỆN TỬ 73 3.1 Dự báo xu phát triển kinh thế giới nước tác động tới doanh nghiệp FDI lĩnh vực ô tô, xe máy Việt Nam 73 3.2 Một số đề xuất cụ thể nâng cao hiệu truyền thông cho hình ảnh doanh nghiệp FDI lĩnh vực tơ, xe máy báo mạng điện tử 75 3.2.1 Đối với doanh nghiệp FDI lĩnh vực ô tô, xe máy 75 3.2.2 Đối với quan báo chí 83 KẾT LUẬN 89 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 93 PHỤ LỤC 99 DANH MỤC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 1: Chủ đề tin, Biểu đồ 2: Góc độ nhận định sản phẩm tờ báo Biểu đồ 3: Góc độ nhận định báo thơng tin sách thị trường Biểu đồ 4: Lĩnh vực hoạt động xã hội doanh nghiệp Biểu đồ 5: Hình thức hoạt động xã hội doanh nghiệp Biểu đồ 6: Thái độ doanh nghiệp trước cố liên quan Biểu đồ 7: Nội dung ảnh viết Văn hóa xe Biểu đồ 8: Thể loại tin, nội dung ô tô, xe máy Biểu đồ 9: Thời gian đăng tải tin 10 Biểu đồ 10: Nguồn đăng tải tờ báo 11 Biểu đồ 11: Nội dung ảnh tin, 12 Biểu đồ 12: Tỷ lệ phản hồi với chủ đề tin, 13 Biểu đồ 13: Tỷ lệ phản hồi tờ báo PHẦN MỞ ĐẦU Lý chọn đề tài Với phát triển vũ bão khoa học công nghệ, giới thực đứng trước ngưỡng cửa tồn cầu hóa Các công ty đa quốc gia xuất ngày nhiều mở rộng lan tỏa việc rót đầu tư vào thị trường khắp năm châu Chính chuyển động khiến cho kinh tế giới biến đổi phát triển hết Thời gian qua, Việt Nam xem địa hấp dẫn thu hút đầu tư nước Kể từ Quốc hội thơng qua luật đầu tư trực tiếp nước ngồi vào ngày 19/12/1987, hàng loạt dự án, công ty nước đến Việt Nam Theo Cục Đầu tư nước (FIA), Bộ Kế hoạch Đầu tư, 10 năm đầu kỷ XXI, Việt Nam chứng kiến thay đổi mạnh mẽ có tính đột phá thu hút sử dụng vốn đầu tư nước (FDI) Dòng vốn đăng ký thực tăng liên tiếp từ năm 2001 đạt mức cao vào năm 2008 với số vốn đăng ký đạt 71,7 tỷ USD vốn thực đạt 11 tỷ USD Đặc biệt, sau gia nhập WTO triển khai thực Luật Đầu tư 2005, Việt Nam thu hút dự án quy mô lớn lên tới hàng tỷ USD Tiến sĩ Matthias Duhn - Giám đốc điều hành Phòng Thương mại châu Âu Việt Nam hội thảo: “Đầu tư nước Việt Nam thời kỳ hậu khủng hoảng kinh tế” ngày 21/5/2010 khẳng định “Việt Nam hấp dẫn” Theo ông, ổn định trị ưu điểm lớn Việt Nam tương quan so sánh với nước láng giềng Thái Lan, Indonesia Ngoài ra, với yếu tố dân số, thu nhập bình quân, tốc độ tăng trưởng bình quân cao… đặc biệt vị trí địa lý thuận lợi, Việt Nam trở thành trung tâm khu vực tương lai [51] Kết là, sau 26 năm thu hút vốn đầu tư trực tiếp từ nước ngoài, nguồn vốn tác động tích cực đến phát triển kinh tế - xã hội Việt Nam Bình quân năm, dự án đầu tư trực tiếp nước ngồi đóng góp 50% tổng kim ngạch xuất Khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước tạo hàng triệu việc làm trực tiếp hàng chục vạn việc làm gián tiếp Trong đó, đầu tư vào vào lĩnh vực công nghiệp xây dựng chiếm tỷ trọng lớn nhiều so với đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp Trong số lĩnh vực đầu tư bật FDI vào Việt Nam, lĩnh vực đầu tư ô tô, xe máy tạo bước tiến ngoạn mục, thời điểm tại, nói, lĩnh vực gần nằm hoàn toàn tay doanh nghiệp FDI Trước đó, vào thời điểm năm 2000, doanh nghiệp nước chiếm áp đảo, tới 80% thị phần xe máy nước (khoảng triệu xe) với gần 60 doanh nghiệp, sụt giảm nhiều Theo thống kê quan đăng kiểm, chưa tới 10 doanh nghiệp xe máy nội địa hoạt động, với tổng sản lượng quanh mức 50.000 xe Gần khơng có đối thủ nội địa thị trường Việt Nam, cạnh tranh lẫn khiến doanh nghiệp FDI lĩnh vực ô tô, xe máy phải không ngừng quảng bá thương hiệu Và đó, báo chí truyền thông trở thành kênh thông tin quan trọng nâng cao hiệu kinh doanh doanh nghiệp FDI lĩnh vực ô tô, xe máy Là thành phần quan trọng kinh tế Việt Nam, báo chí kịp thời phản ánh thơng tin cần thiết giúp doanh nghiệp hiểu rõ thương trường, định hướng sản xuất kinh doanh, đồng thời cổ vũ điển hình tiên tiến đội ngũ doanh nhân, doanh nghiệp Doanh nghiệp qua báo chí để nắm bắt nhiều thơng tin tình hình trị, thị trường, quan tâm cơng chúng, qua đó, doanh nghiệp định chiến lược riêng Báo chí xem kênh quảng bá thương hiệu, sản phẩm doanh nghiệp báo chí phương tiện thống, phổ biến cộng đồng dân cư ý Bởi thế, khẳng định, mối quan hệ doanh nghiệp báo chí mối quan hệ qua lại hữu cơ, dựa vào để tồn phát triển Trong tình hình khủng hoảng kinh tế nay, lựa chọn kênh truyền thông hiệu thực vấn đề mấu chốt nhiều doanh nghiệp Báo mạng điện tử đời nhanh chóng phát triển số lượng, chất lượng ngày khẳng định vị trí đời sống báo chí, đời sống xã hội đất nước Phải nói rằng, với dễ dàng truy cập đâu, báo mạng điện tử cơng cụ tiện ích cho nhu cầu thơng tin cơng chúng Khi đó, thơng tin ô tô, xe máy báo mạng điện tử tất nhiên đến gần với công chúng nhanh đa chiều Với hình ảnh bắt mắt màu sắc, khả đưa thông tin đầy đủ không giới hạn, báo mạng điện tử lựa chọn nhiều doanh nghiệp FDI lĩnh vực ô tô, xe máy để giới thiệu trước công chúng Tuy nhiên, ô tô, xe máy thị trường gắn liền với nhu cầu thiết thực đời sống người dân Với nhiều vấn đề thiết liên quan đến phương tiện thời gian gần đề án thu phí hạn chế xe cá nhân, cháy nổ ô tô, xe máy hàng loạt không rõ nguyên nhân, … địi hỏi doanh nghiệp phải có cách thức xử lý truyền thông hợp lý Mặc dù báo mạng điện tử coi “đội quân” hùng mạnh việc truyền thơng hình ảnh doanh nghiệp FDI lĩnh vực ô tô, xe máy, song chưa có cơng trình nghiên cứu xem xét cách đầy đủ toàn diện, đồng thời đánh giá thực trạng hình ảnh truyền thơng doanh nghiệp báo mạng điện tử Chính vậy, tác giả chọn đề tài: Hình ảnh truyền thơng doanh nghiệp có vốn đầu tƣ trực tiếp nƣớc ngồi lĩnh vực tơ, xe máy báo mạng điện tử Việt Nam (Khảo sát VnExpress.net,Vneconomy.vn Dddn.com.vn từ 7/2011 đến 6/2012) làm luận văn thạc sỹ chuyên ngành báo chí học Luận văn tiến hành khảo sát, đánh giá thực trạng, đồng thời cách thức truyền thông doanh nghiệp FDI lĩnh vực ô tô, xe máy báo mạng điện tử nay, từ đề xuất giải pháp truyền thơng cụ thể Mục đích nhiệm vụ nghiên cứu 2.1 Mục đích nghiên cứu: Mục đích luận văn nghiên cứu vấn đề lý luận thực tiễn hình ảnh truyền thơng doanh nghiệp FDI lĩnh vực ô tô, xe máy báo mạng điện tử Trên sở khảo sát viết tờ báo mạng điện tử VnExpress, Vneconomy, Dddn, thời gian từ tháng 7/2011- 6/2012, tác giả đánh giá thực trạng hình ảnh truyền thông doanh nghiệp báo mạng điện tử Việt Nam Từ đó, đưa kiến nghị giải pháp nâng cao hiệu hình ảnh truyền thơng cho doanh nghiệp FDI lĩnh vực ô tô – xe máy thời gian tới 2.2 Nhiệm vụ nghiên cứu: Để thực mục đích trên, luận văn có nhiệm vụ cụ thể sau: - Hệ thống hoá vấn đề lý luận doanh nghiệp FDI, doanh nghiệp FDI lĩnh vực ô tô, xe máy báo mạng điện tử - Phân tích hình ảnh truyền thơng doanh nghiệp FDI lĩnh vực ô tô, xe máy nội dung hình thức phản ánh tờ báo mạng điện tử thời gian từ 7/2011 đến 6/2012 định lượng định tính - Phỏng vấn sâu số lãnh đạo quan báo chí nhà báo, từ phân tích quan điểm họ hình ảnh doanh nghiệp FDI lĩnh vực ô tô, xe máy phương tiện truyền thông Việt Nam - Dựa kết phân tích, khảo sát nội dung vấn sâu, đưa tranh tổng thể hình ảnh truyền thơng doanh nghiệp FDI lĩnh vực tơ, xe máy, từ đề xuất giải pháp nâng cao hiệu hình ảnh truyền cho doanh nghiệp báo mạng điện tử Lịch sử nghiên cứu vấn đề 3.1 Tình hình nghiên cứu nước Trong thời buổi toàn cầu hóa nay, mối quan hệ báo chí truyền thông kinh tế trở thành vấn đề hấp dẫn Trên giới, với phát triển rầm rộ tập đồn báo chí hùng mạnh, có ảnh hưởng to lớn tới lĩnh vực kinh tế, nhiều nhà nghiên cứu bỏ công sức thời gian tìm hiểu sức mạnh mối quan hệ Đó vấn đề truyền thơng kinh tế bật như: - Breda PavliC and Cees J Hamelink, (1985), Trật tự kinh tế giới mới: Mối liên kết kinh tế truyền thông (The New International Economic Order: Links between Economics and Communications), UNESCO Trước đó, giới phẳng, kinh tế có vốn đầu tư nước ngồi nhà nghiên cứu tìm hiểu tới khu vực, vấn đề, yếu tố: - Ivar, K and T Line, (2002), Phát triển xã hội Đầu tư trực tiếp nước nước phát triển, (Social Development and Foreign Direct Investments in Developing Countries), Báo cáo CMI năm 2002 Bergen, Học viện nghiên cứu phát triển quyền người Michelsen - Dinh Thi Thanh Binh (2009), Cách thức đầu tư doanh nghiệp nước vào kinh tế chuyển đổi, trường hợp Việt Nam (Investment behavior by foreign firms in transition economies, the case of Viet Nam), Luận án tiến sĩ trường Đại học Trento, Ý - Li Hai-Qing, (2001), Mối liên hệ thương mại Đầu tư trực tiếp nước gợi ý cho Tổ chức Kinh tế giới (The relationship ... hình ảnh truyền thơng doanh nghiệp FDI lĩnh vực ô tô, xe máy báo mạng điện tử 16 CHƢƠNG 1: LÝ LUẬN CHUNG VỀ DOANH NGHIỆP FDI TRONG LĨNH VỰC Ô TÔ, XE MÁY VÀ BÁO MẠNG ĐIỆN TỬ 1.1 Doanh nghiệp FDI. .. Chương 1: Lý luận chung doanh nghiệp FDI lĩnh vực ô tô, xe máy báo mạng điện tử  Chương 2: Thực trạng hình ảnh truyền thơng doanh nghiệp FDI lĩnh vực ô tô, xe máy báo mạng điện tử  Chương 3: Đề xuất... VỀ DOANH NGHIỆP FDI TRONG LĨNH VỰC Ô TÔ, XE MÁY VÀ BÁO MẠNG ĐIỆN TỬ 17 1.1 Doanh nghiệp FDI lĩnh vực ô tô, xe máy Việt Nam 17 1.1.1 Khái niệm doanh nghiệp FDI 17 1.1.2 Đóng góp FDI