ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN - LÊ THỊ HỢI VAI TRÕ CỦA CHƢƠNG TRÌNH 135 TRONG CƠNG TÁC XĨA ĐĨI GIẢM NGHÈO Ở XÃ NGUYỆT ẤN - NGỌC LẶC – THANH HÓA LUẬN VĂN THẠC SĨ XÃ HỘI HỌC HÀ NỘI, 2012 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN - LÊ THỊ HỢI VAI TRÕ CỦA CHƢƠNG TRÌNH 135 TRONG CƠNG TÁC XĨA ĐĨI GIẢM NGHÈO Ở XÃ NGUYỆT ẤN - NGỌC LẶC – THANH HÓA Chuyên ngành : X ã hội học Mã số: 60.31.30 LUẬN VĂN THẠC S Ĩ XÃ HỘI HỌC Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS Hoàng Thu Hƣơng HÀ NỘI, 2012 MỤC LỤC DANH MỤC NHỮNG TỪ VIẾT TẮT DANH MỤC CÁC BẢNG DANH MỤC CÁC HỘP MỞ ĐẦU Lý chọn đề tài Ý nghĩa khoa học ý nghĩa thực tiễn đề tài Câu hỏi nghiên cứu Mục đích nhiệm vụ nghiên cứu Đối tƣợng, khách thể , phạm vi nghiên cứu Giả thuyết mơ hình lý thuyết 10 Phƣơng pháp nghiên cứu 12 NỘI DUNG CHÍNH 15 CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI 15 1.1 Các lý thuyết áp dụng đề tài 15 1.2 Khái niệm công cụ 21 1.3 Tổng quan vấn đề nghiên cứu24 1.4 Vài nét địa bàn nghiên cứu 28 CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG NGHÈO ĐÓI VÀ CHƢƠNG TRÌNH 135 TRONG CƠNG TÁC XĨA ĐĨI GIẢM NGHÈO Ở XÃ NGUYỆT ẤNNGỌC LẶC – THANH HÓA 30 2.1 Vài nét nghèo đói xã Nguyệt Ấn 30 2.1.1 Thực trạng nghèo đói xã Nguyệt Ấn .30 2.1.2 Đặc điểm hộ nghèo 31 2.1.3 Nguyên nhân nghèo đói 36 2.2 Hoạt động 135 cơng tác xóa đói giảm nghèo xã Nguyệt Ấn… 41 2.2.1 Mục tiêu nội dung Chƣơng trình 135 - II .41 2.2.2 Khái quát hệ thống văn sách việc tổ chức, triển khai Chƣơng trình 135 - II địa phƣơng… 43 2.2.3 Các hoạt động Chƣơng trình 135 - II xã Nguyệt Ấn 48 2.2.3.1 Hỗ trợ sở hạ tầng 48 2.2.3.2 Hỗ trợ sản xuất 50 2.2.3.3 Hỗ trợ dịch vụ xã hội 51 2.3 Đánh giá ngƣời dân tác động Chƣơng trình 135 tới số khía cạnh đời sống sinh hoạt hàng ngày hộ gia đình……… 59 2.3 Về giao thông lại 59 2.3.2 Về đời sống kinh tế hộ gia đình 63 2.3.3 Về giáo dục 68 2.3.4 Về y tế 72 2.3.5 Về vệ sinh môi trƣờng 76 2.3.6 Về tiếp cận dịch vụ pháp lý 80 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 84 Kết luận 84 Khuyến nghị 88 TÀI LIỆU THAM KHẢO 93 PHỤ LỤC .96 DANH MỤC NHỮNG TỪ VIẾT TẮT CSHT Cơ sở hạ tầng Chƣơng trình 135 Chƣơng trình hỗ trợ phát triển kinh tế xã hội xã đặc biệt khó khăn (theo Quyết định số 135/1998/ QĐ-TTg, ngày 31/7/1998 Thủ tƣởng Chính phủ) DTTS Dân tộc thiểu số THCS Trung học sở THPT Trung học phổ thơng XĐGN Xóa đói giảm nghèo II Giai đoạn II DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1: Tỷ lệ hộ nghèo xã giai đoạn 2008 – 2012 .30 Bảng 2.2: Tỷ lệ hộ nghèo biểu thành phần dân tộc chủ hộ 33 Bảng 2.3: Thống kê hỗ trợ sản xuất từ Chƣơng trình 135 – II giai đoạn (2008 -2011) 50 Bảng 2.4: Lý hộ thành viên tham gia học nghề Đơn v ị (%) 52 Bảng 2.5: Tỷ lệ gia tăng học sinh đến trƣờng cấp học từ 2008-2011 55 Bảng 2.6: Số ngƣời đƣợc cấp phát thẻ bảo hiểm y tế miễn phí hoạt động tham gia khám chữa bệnh hàng năm xã Nguyệt Ấn (2008 – 2011) 56 Bảng 2.7: Tỷ lệ hộ nghèo nhận hỗ trợ vệ sinh xây dựng chuồng trại giai đoạn (2008 -2012) 57 Bảng 2.8: Đánh giá ngƣời dân mức độ thuận lợi việc lại có đƣờng giao thơng liên thơn cấp phối 60 Bảng 2.9: Hình thức nhận hỗ trợ sản xuất ngƣời dân 63 Bảng 2.10: Đánh giá ngƣời dân mức độ hiệu hoạt động hỗ trợ sản xuất 64 Bảng 2.11: Tỷ lệ thu nhập ngƣời dân sau đƣợc nhận hỗ trợ sản xuất 66 Bảng 2.12: Hình thức hộ nhận hỗ trợ giáo dục 68 Bảng 2.13: Mức độ hài lòng ngƣời dân việc sử dụng dịch vụ BH 73 Bảng 2.14: Đánh giá ngƣời dân từ hỗ trợ y tế hoạt động khám, chữa bệnh hộ 73 Bảng 2.15: Hình thức nhận hỗ trợ hộ gia đình cải thiện điều kiện vệ sinh 77 Bảng 2.16: Đánh giá vấn đề vệ sinh môi trƣờng hộ sau nhận hỗ trợ 78 Bảng 2.17: Những hình thức trợ giúp pháp lý mà ngƣời dân nhận hỗ trợ từ câu lạc pháp lý xã 81 Bảng 2.18: Đánh giá hộ mức độ trợ giúp từ hoạt động pháp lý mang lại 82 DANH MỤC BIỂU ĐỒ VÀ CÁC HỘP Biểu 2.1: Tổng số học sinh kinh phí hỗ trợ giáo dục cho em hộ nghèo cấp học giai đoạn ( 2008 -2012) 54 Hộp 2.1: Nghèo thiếu vốn sản xuất 37 Hộp 2.2: Nghèo thiếu đất sản xuất 39 Hộp 2.3: Nghèo thiếu lao động 40 Hộp 2.4: Thoát nghèo nhờ vào hỗ trợ sản xuất 67 Hộp 2.5: Hỗ trợ giáo dục hộ nghèo bớt nỗi lo cho đến trƣờng 71 Hộp 2.6: Việc khám, chữa bệnh tốt nhờ đƣợc cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí từ Chƣơng trình 135- II 75 MỞ ĐẦU Lý chọn đề tài Sau hai thập kỷ thực đƣờng lối đổi Đảng Cộng sản Việt Nam khởi xƣớng lãnh đạo, từ mô hình kinh tế kế hoạch hóa tập trung chuyển sang kinh tế thị trƣờng nhanh chóng hịa nhập với kinh tế mở toàn cầu Kinh tế nƣớc ta đạt đƣợc thành tựu to lớn quan trọng, đời sống vật chất tinh thần đại phận nhân dân đƣợc cải thiện rõ rệt Nghèo đói giảm từ mức gần 58% dân số vào năm 1993 xuống 9,4% vào năm 2010 [9; tr 32] với số phúc lợi phi thu nhập nhƣ tiếp cận dịch vụ xã hội đầu tƣ sở hạ tầng ngày đƣợc cải thiện Tuy nhiên, nghèo đói Việt Nam tƣợng phổ biến nông thôn chiếm 90% ngƣời nghèo sống nơng thơn có khác biệt vùng miền nƣớc Gần 70% dân số nghèo nƣớc tập trung vùng Miền núi phía Bắc (28%), Đồng sơng Cửu Long (21%) Bắc Trung (18%) [10; tr 15], ba vùng nghèo tồn quốc Miền núi phía Bắc, Tây nguyên vùng Bắc Trung Do hạn chế lịch sử để lại nhiều nơi, vùng dân tộc thiểu số miền núi tình trạng nghèo đói cịn mang tính phổ biến, nên hộ nghèo đƣợc Chính phủ tập trung nguồn lực đầu tƣ phát triển thơng qua nhiều sách, chƣơng trình, dự án Với quan tâm Chính phủ, kinh tế - xã hội vùng dân tộc miền núi có tăng trƣởng đáng kể, tỷ lệ đói nghèo giảm nhanh qua hàng năm, điều khơng hẳn nhóm dân tộc đƣợc hƣởng lợi nhƣ từ q trình tăng trƣởng Đói nghèo, tuổi thọ trung bình, tình trạng dinh dƣỡng khía cạnh khác mức sống đa số nhóm dân tộc thiểu số cịn thấp Vì giảm nghèo chủ trƣơng lớn Đảng Nhà nƣớc mà Việt Nam có nhiều nổ lực quan trọng việc thực chƣơng trình xóa đói giảm nghèo; Chƣơng trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo, Chƣơng trình phát triển kinh tế - xã hội xã đặc biệt khó khăn vùng địa bàn dân tộc miền núi (Chƣơng trình 135), Chƣơng trình hỗ trợ đất sản xuất, đất ở, nhà nƣớc sinh hoạt cho đồng bào dân tộc thiểu số đời sống khó khăn (Chƣơng trình 134), Chƣơng trình giảm nghèo nhanh bền vững huyện có tỷ lệ hộ nghèo cao (Nghị 30) Trong Chƣơng trình 135 đóng vai trò quan trọng việc giảm nghèo nhanh nƣớc, Chƣơng trình 135-II số chƣơng trình thể cam kết Chính phủ Việt Nam hỗ trợ phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo cho đồng bào dân tộc miền núi, vùng sâu, vùng xa Nguyệt Ấn xã miền núi thuộc huyện Ngọc Lặc, tỉnh Thanh Hóa có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, sở hạ tầng thấp Tỷ lệ hộ nghèo cao chiếm 52,2 % vào năm 2011 34,0% vào năm 2012 Chƣơng trình 135 –II đƣợc thực xã Nguyệt Ấn với mục tiêu xóa đói giảm nghèo nhằm tạo chuyển dịch cấu kinh tế vùng, nâng cao chất lƣợng sống cho ngƣời dân Vì lý đề cập đến trên, chọn nghiên cứu “Vai trị Chương trình 135 cơng tác xóa đói giảm nghèo xã Nguyệt Ấn Ngọc Lặc – Thanh Hóa” làm đề tài luận văn thạc sĩ Nghiên cứu hƣớng đến việc tìm hiểu vai trị chƣơng trình 135 cơng tác xóa đói giảm nghèo xã Nguyệt Ấn, từ đề xuất số khuyến nghị nhằm góp phần hồn thiện nâng cao chất lƣợng chƣơng trình xóa đói giảm nghèo Đảng, Nhà nƣớc đồng bào dân tộc miền núi Ý nghĩa khoa học ý nghĩa thực tiễn đề tài 2.1 Ý nghĩa khoa học Nghiên cứu đƣợc thực sở vận dụng lý thuyết, khái niệm xã hội học làm rõ vai trị chƣơng trình 135 cơng tác xố đói giảm nghèo xã Nguyệt Ấn Việc áp dụng lý thuyết xã hội học nghiên cứu góp phần cung cấp góc nhìn vận dụng quan điểm lý thuyết xã hội học vào nghiên cứu xóa đói giảm nghèo Những kết nghiên cứu góp phần đem lại sở khoa học cho việc hoạch định hồn thiện sách nhà nƣớc xóa đói giảm nghèo (XĐGN) 2.2 Ý nghĩa thực tiễn Nghiên cứu vai trò chƣơng trình 135 cơng tác XĐGN nghiên cứu thuộc nhóm nghiên cứu đánh giá sách Trên sở đánh giá thực trạng nghèo khổ vai trị hoạt động chƣơng trình 135 công tác XĐGN, kết thực nghiệm nghiên cứu nguồn tƣ liệu giúp cho cán quản lý sở, đặc biệt xã Nguyệt Ấn hiểu đƣợc vấn đề thực tiễn cơng tác triển khai chƣơng trình 135 xã Những khuyến nghị đề tài có giá trị tham khảo tốt cho nhà quản lý, hoạch định sách xóa đói giảm nghèo nhà quản lý địa phƣơng Ngồi ra, luận văn tài liệu tham khảo cho học viên cao học, nghiên cứu sinh nhƣ sinh viên ngành xã hội học Câu hỏi nghiên cứu Thực trạng nghèo đói xã Nguyệt Ấn diễn nhƣ nào? Ngun nhân nghèo đói xã Nguyệt Ấn gì? Chƣơng trình 135 – II có vai trị cơng tác xóa đói giảm nghèo xã Nguyệt Ấn? Câu 16: Xin Ông/ bà cho biết mức độ tác động đến vấn đề học tập gia đình nhận hỗ trợ giáo dục? Hồn tồn khơng hỗ trợ cho việc học tập  Nói chung khơng hỗ trợ cho việc học tập  Bình thƣờng  Hỗ trợ tốt cho việc học tập  Hỗ trợ tốt cho việc học tập  B3.3: HỖ TRỢ TIẾP CẬN DỊCH VỤ Y TẾ Câu 17: Trong năm vừa qua, gia đình Ơng/ bà có sử dụng dịch vụ bảo hiểm miễn phí đƣợc cấp từ chƣơng trình 135 khơng? Có  Khơng  Câu 17.1: Nếu có mức độ hài lịng Ơng/ bà với việc sử dụng loại bảo hiểm nhƣ ? Rất khơng hài lịng  Nói chung khơng hài lịng  Bình thƣờng  Hài lòng  Rất hài lòng  Câu 18: Xin Ông/bà cho biết việc sử dụng loại bảo hiểm y tế có trợ giúp nhƣ việc khám, chữa bệnh gia đình năm vừa qua? Hồn tồn khơng trợ giúp cho việc khám, chữa bệnh  Nói chung khơng trợ giúp cho việc khám, chữa bệnh  Bình thƣờng  Trợ giúp nhiều cho việc khám, chữa bệnh  Trợ giúp nhiều cho việc khám chữa bệnh  103 Câu 19: Nếu không sử dụng, ơng bà cho biết lý sao? 1.Trong gia đình khơng có ngƣời ốm đau  Ốm lặt vặt không cần khám  Ngại sử dụng thẻ bảo hiểm  Khám chữa bệnh bảo hiệm không hiệu  Thủ tục khám bệnh dƣờm rà  Khơng có thời gian  Lý khác (ghi rõ): B3.4 VỀ VỆ SINH MƠI TRƢỜNG Câu 20: Gia đình Ơng/bà đƣợc nhận hình thức hỗ trợ cải thiện điều kiện vệ sinh gia đình sau đây? Hỗ trợ xây nhà vệ sinh  Hỗ trợ làm chuồng trại chăn nuôi gia súc  Hỗ trợ tiền  Khơng đƣợc nhận hỗ trợ (chuyển sang phần B4 )  Câu 20.1: Nếu nhận hỗ trợ tiền, gia đình Ơng/ bà sử dụng vào việc sau đây? Mua nguyên vật liệu để xây nhà vệ sinh  Mua nguyên vật liệu để làm chuồng trại  Sử dụng vào việc sửa chữa nhà cửa  Sử dụng vào việc sản xuất  Sử dụng vào việc sinh hoạt hàng ngày  Việc khác(ghi rõ): 104 Câu 21: Xin Ông/ bà cho biết từ nhận hỗ trợ vấn đề vệ sinh hộ ơng/ bà nhƣ nào? Hồn tồn khơng tốt lên  Nói chung khơng tốt lên  Bình thƣờng  Tốt lên nhiều  Tốt lên nhiều  B3.5: HỖ TRỢ PHÁP LÝ Câu 22: Ông / bà có biết đến hoạt động trợ giúp pháp lý đƣợc tổ chức làng Ơng/ bà khơng? Có  Khơng  Câu 22.1 Nếu có Ơng/ bà nhận đƣợc trợ giúp vấn đề sau đây? Vấn đề khai sinh  Vấn đề khai tử  Vấn đề sử dụng đất  Vấn đề đăng ký sổ hộ  Vấn đăng ký kết hôn  Vấn đề ly hôn  Vấn bảo vệ quyền bà mẹ, trẻ em  Vấn đề khiếu nại, tố cáo  9.Vấn đề hình  10 Vấn đề khác (ghi rõ): 105 Câu 23: Hình thức mà Ông/ bà nhận đƣợc trợ giúp pháp lý hình thức sau đây? Qua đài truyền xã  Câu lạc Pháp lý xuống làng để tuyên truyền  Câu lạc Pháp lý phát tài liệu cho hộ  Câu lạc Pháp lý đến tận hộ để trợ giúp  Hình thức khác(ghi rõ): Câu 24: Đánh giá Ông/ bà việc trợ giúp pháp lý với vấn đề pháp lý mà hộ gặp phải ? Hầu nhƣ khơng trợ giúp  Nói chung khơng trợ giúp  Bình thƣờng  4.Trợ giúp nhiều  Trợ giúp nhiều  C THÔNG TIN CÁ NHÂN Câu 25: Xin Ông/ bà cho biết vài thông tin thân? Giới tính: Nam (1) Nữ (2) Tuổi: Trình độ học vấn: Cao đẳng, đại học  Trung cấp  THPT  THCS Tiểu học  Mù chữ   Nghề nghiệp: Nông nghiệp  Buôn bán kinh doanh 4.Lâm nghiệp Nghề khác:  106  Làm thuê  Dân tộc: Kinh  Mƣờng  Thu nhập bình quân hàng tháng gia đình theo đầu người gia đình Ơng/ bà năm 2011? Dƣới 400.000 đồng  Từ 401.000 – 600.000 đồng  Từ 601.000 – 1.000.000 đồng Trên 1.000.000 – 3.000.000 đồng  Trên 3.000.000 đồng  XIN CHÂN THÀNH CÁM ƠN ÔNG/BÀ! 107 Gợi ý vấn sâu ngƣời dân A Đặc điểm cá nhân Địa điểm vấn: Ngƣời đƣợc vấn: Nghề nghiệp: Tuổi: Giới tính: Dân tộc: Học vấn: B Nội dung Câu 1: Trong thời gian từ năm 2008 trở lại đây, gia đình ơng/ bà nhận đƣợc hỗ trợ từ chƣơng trình 135 –II Câu 2: Ơng/ bà cho biết cơng trình đƣợc xây dựng xã từ năm 2008 đến xã? Theo ông/ bà cơng trình có ảnh hƣởng nhiều làm thay đổi sống ngƣời dân nơi đây? Nhận xét ông/ bà số lƣợng, chất lƣợng hoạt động cơng trình? Theo ơng/bà nhu cầu xã cần xây dựng cơng trình ? Vì sao? Câu 3: Gia đình ơng/bà nhận đƣợc hỗ trợ từ hỗ trợ sản xuất? Những hỗ trợ có trợ giúp cho hoạt động sản xuất gia đình ơng /bà khơng? Những hỗ trợ có đảm bảo nhu cầu, chất lƣợng, thời vụ sản xuất hộ khơng? Nếu khơng ơng/ bà có đề nghị việc này? Câu 4: Con ơng/ bà có nhận đƣợc hỗ trợ học nghề từ chƣơng trình 135 khơng? Có thành viên tham gia khơng? Nếu tham gia nghề có giúp gai đình ơng/ bà cải thiện đời sống không? 108 Câu 5: Con ông/ bà có nhận đƣợc hỗ trợ học tập đến trƣờng khơng? Nếu có khoản gì? Việc hỗ trợ có giúp gia đình ông/ bà giảm bớt khó khăn không? Câu 6: Gia đình ơng/ bà có thuộc diện bảo hiểm y tế miễn phí từ 135 khơng? Khi sử dụng BHYT ơng/ bà có hài lịng với việc khám chữa bệnh khơng có giúp gia đình ơng/ bà giảm bớt chi phí khám, chữa bệnh hàng năm khơng? Câu 7: Hộ gia đình Ơng/ bà có nhận đƣợc hỗ trợ xây dựng nhà vệ sinh hay chuồng trại khơng? Khi có cơng trình vệ sinh chuồng trại mơi trƣờng sống gia đình ơng/ bà có tốt lên khơng? Câu 8: Gia đình ông/ bà có nhận đƣợc trợ giúp pháp lý khơng? Hình thức trợ giúp mà hộ ơng/ bà nhận đƣợc gì? Hỗ trợ pháp lý có giúp cho gia đình ơng/ bà gặp vấn đề liên quan đến pháp luật không? Câu 9: Xin Ông/ bà cho biết, khó khăn lớn gia đình ơng/ bà gì? Ơng/bà có mong muốn với quyền địa phƣơng sống đƣợc tốt không? 109 Gợi ý vấn sâu cán xã A Đặc điểm cá nhân Địa điểm vấn: Ngƣời đƣợc vấn: Chức vụ: Tuổi: Giới tính: Dân tộc: Học vấn: B Nội dung Câu 1: Xin Ông/ bà cho biết nội dung chƣơng trình 135 -II đƣợc thực xã Nguyệt Ấn? Câu 2: Những thuận lợi khó khăn thực chƣơng trình 135 –II xã gì? Và đánh giá chung trình độ học vấn cán xã ? Câu 3: Đánh giá Ông/ bà dự án hỗ trợ sản xuất cho hộ nghèo xã? Theo Ông/ bà hỗ trợ sản xuất hỗ trợ đƣợc toàn đối tƣợng đƣợc thụ hƣởng chƣa? Đối với gia đình nhận hỗ trợ từ tiền họ có thực sử dụng vào sản xuất chƣa? chƣa ngun nhân gì? Câu 4: Theo Ơng/ bà ngƣời dân đƣợc hƣởng lợi từ chƣơng trình 135? Đánh giá tác động tới vấn đề xố đói giảm nghèo xã? Câu 5: Khi nhận đƣợc hỗ trợ từ chƣơng trình 135, theo Ơng/ bà đánh giá tỷ lệ hộ nghèo có giảm so với trƣớc khơng? Câu 6: Theo Ơng/ bà ngun nhân dẫn đến nghèo đói xã nguyên nhân nào? 110 Câu 7: Theo Ông/ bà lớp tập huấn nâng cao kỹ thuật chuyên môn cho cán xã nay, có đáp ứng đƣợc nhu cầu địa phƣơng khơng? khơng lý gì? Câu 8: Xin Ơng/ bà cho biết thuận lợi, khó khăn vƣớng mắc thực văn qui phạm Nhà nƣớc quản lý thực chƣơng trình 135 – II xã Câu 9: Theo Ông/ bà việc thực dự án cần có giải pháp để khắc phụ khó khăn đẩy mạnh cơng tác xố đói giảm nghèo xã giải pháp gì? Biên vấn sâu số A Thông tin chung Ngƣời vấn: Lê Thị Hợi Thời gian vấn:Ngày 25 tháng7 năm 2012 Địa điểm vấn: UBND xã Nguyệt Ấn Ngƣời đƣợc vấn: L Tr K Chức vụ: Phó Chủ tịch UBND xã Nguyệt Ấn Tuổi: 39 Giới tính: Nam B Nội dung vấn NPV: Xin Ông/ bà cho biết nội dung chƣơng trình 135 -II đƣợc thực xã Nguyệt Ấn? NTL: Hiện nay, Chƣơng trình 135 –II đƣợc triển khai từ năm 2008 đến thực bốn hợp phần hỗ trợ CSHT, hỗ trợ sản xuất, hỗ trợ nâng cao chất lƣợng cán hỗ trợ nâng cao chât lƣợng đời sống cho ngƣời dân Tuy nhiên hợp phần hỗ trợ CSHT đầu tƣ cho đƣờng giao thông liên 111 thôn cấp phối, sang năm 2013 xã tiếp nhận xây dựng cơng trình trƣờng mầm non NPV: Những thuận lợi khó khăn thực chƣơng trình 135 –II xã gì? Và đánh giá chung trình độ học vấn cán xã ? NTL: Những thuận lợi trình thự chƣơng trình đƣợc thống tập thể cán xã quan tâm cấp ban ngành nhân dân hƣởng ứng Đội ngũ cán tiếp cận dự án tốt, nhiệt tình Về khó khăn hệ thống văn nhiều, khó khơng cần thiết Việc lựa chọn đầu tƣ không đồng nhƣ theo văn phù hợp với ngƣời dân Ví dụ nhƣ nhu cầu hộ máy móc nhƣng có phân bón gia súc, gia cầm Bên cạnh nguồn vốn đầu tƣ thƣờng chậm so với dự án thực hiện, cuối năm có nguồn đầu năm tốn khó khăn NPV: Đánh giá Ông/ Bà dự án hỗ trợ sản xuất cho hộ nghèo xã? Theo ông/ bà hỗ trợ sản xuất hỗ trợ đƣợc toàn đối tƣợng đƣợc thụ hƣởng chƣa? Đối với gia đình nhận hỗ trợ từ tiền họ có thực sử dụng vào sản xuất? chƣa nguyên nhân gì? NTL: Hỗ trợ sản xuất nhìn chung đƣợc phân bổ đều, đáp ứng phần nhiều nhu cầu sản xuất ngƣời dân Tuy nhiên hỗ trợ sản xuất cịn có hạn chế nhƣ hộ nghèo đƣợc nhận hỗ trợ lần, điều thiếu tính bền vững bên cạnh đối tƣợng cận nghèo chƣa đƣợc hƣởng mà rang giới với nghèo đói vơ mong manh 10.000đồng Nguồn vốn hỗ trợ cịn với 300 triệu đồng/năm bổ qua so với tỷ lệ hộ nghèo cao nhƣ Về đối tƣợng nhận hỗ trợ nhìn chung đáp ứng đƣợc hết đối tƣợng hƣởng thụ chƣơng trình, hàng năm chúng tơi cho rà soát hộ nghèo Đến hỗ trợ sản xuất khơng có hộ nhận tiền từ hỗ trợ, lý tránh tình trạng giống năm trƣớc cho ngƣời nghèo vay vốn để hoạt động sản xuất kinh doanh hộ lại lấy đo để trả nợ 112 hay mua lƣơng thực, xã chuyển hình thức nhận tiền sang nhận vật ngƣời dân nhằm giảm rủi ro NPV: Theo Ông/ Bà ngƣời dân đƣợc hƣởng lợi từ chƣơng trình 135? Đánh giá tác động tới vấn đề xố đói giảm nghèo xã? NTL: Đƣợc nhận hỗ trợ từ Chƣơng trình 135 ngƣời nghèo đƣợc nhiều thứ nhƣ có đƣờng lại sản xuất thuận tiện, có giống, giống, phân bón để sản xuất mà khoản tiền hàng năm chi phí thêm, đến trƣờng khơng phải tiền, khám sức khỏe miễn phí, hỗ trợ xây dựng nhà vệ sinh, chuồng trại hợp vệ sinh, Theo tơi với ngƣời nghèo niềm mơ ƣớc lớn đƣợc Đảng Nhà nƣớc mang lại Cũng nhờ có hỗ trợ chƣơng trình mà năm qua tỷ lệ hộ nghèo xã có xu hƣớng giảm mạnh Mặc dù, vài năm đầu giảm chậm chí cịn tăng nhƣng đến cơng tác xóa đói giảm nghèo có thay đổi đáng kể số lƣợng chất lƣợng theo hƣớng giảm nghèo bền vững NPV: Theo Ông/ bà ngun nhân dẫn đến nghèo đói xã nguyên nhân nào? NTL: Nguyên nhân dẫn đến nghèo đói xã bắt nguồn từ số nguyên nhân nhƣ: thứ ngƣời dân thiếu vốn sản xuất, thứ hai thiếu kiến thức sản xuất, thứ ba thiếu lao động, thứ tƣ thiếu đất sản xuất nguyên nhân dẫn đến nghèo đói nơi NPV: Theo ơng/ bà việc thực dự án cần có giải pháp để khắc phụ khó khăn đẩy mạnh cơng tác xố đói giảm nghèo xã giải pháp gì? NTL: Để thực tốt dự án hỗ trợ từ chƣơng trình theo tơi cần khắc phục vấn đề sau: Thứ nhất: cần tăng nguồn hỗ trợ đầu tƣ coa hơn, để cơng trình mang tính đồng xã nghèo nên CSHT cịn yếu 113 Thứ 2: tăng nguồn cho hỗ trợ sản xuất theo hƣớng bền vững Chƣơng trình cần mở rộng đối tƣợng thụ hƣởng sang hộ cận nghèo Thứ 3: mở lớp đào tạo nghề cho em dân tộc nhƣng phải định hƣớng nghề rõ ràng Thứ 4: hỗ trợ đầu tăng giá mặt hàng nông sản giảm thếu cho ngƣời dân Biên vấn sâu số A Thông tin chung Ngƣời vấn: Lê Thị Hợi Thời gian vấn: Ngày 25 tháng năm 2012 Địa điểm vấn: Làng Ngƣời đƣợc vấn: B Th L Nghề nghiệp: Nông nghiệp Tuổi: 40 Giới tính: Nam Dân tộc: Mƣờng Học vấn: Tiểu học B Nội dung vấn NPV: Trong thời gian từ năm 2008 trở lại đây, gia đình ơng/ bà nhận đƣợc hỗ trợ từ chƣơng trình 135 –II NTL: Gia đình tơi đƣợc nhận hỗ trợ sản xuất phân bón, hỗ trợ xây nhà vệ sinh năm 2010 NPV: Ông/ bà cho biết cơng trình đƣợc xây dựng xã từ năm 2008 đến xã? Theo ơng/ bà cơng trình có ảnh hƣởng nhiều làm thay đổi sống ngƣời dân nơi đây? Nhận xét ông/ bà số lƣợng, 114 chất lƣợng hoạt động cơng trình? Theo ơng/bà nhu cầu xã cần xây dựng cơng trình ? Vì sao? NTL: Năm 2009 xã có đƣợc đầu tƣ xây dựng đƣờng từ xã đến làng cấp phối Trƣớc đây, đƣờng đất nên trời mƣa lầy lội, lại vất vã lắm, từ đƣờng đƣợc làm làng việc lại thuận lợi nhiều Trƣớc đây, trời mƣa xuống khe ngập nƣớc bọn trẻ đến trƣờng nghỉ học vô lý do, đƣợc tiến 500 đồng lần Nhƣng từ có đƣờng trẻ làng khơng cịn phải nghỉ học nữa, việc chợ mua thức ăn, ốm trạm xá, họp làng khơng cịn ngại nhƣ trƣớc Về chất lƣợng khơng đƣợc lâu khoảng năm lại bắt đầu hƣ rồi, làng thƣờng có xe trở nặng hàng ngày Nếu có mong muốn mong Nhà nƣớc làm cho đƣờng làng lại làm cho thuận lợi, mùa mƣa đến lại khó khăn xây dựng cơng trình thủy lợi để tƣới tiêu cho ruộng, khơng có nƣớc gia đình tơi nhiều hộ nơi sản xuất đƣợc có vụ cịn vụ khác khơng cấy đƣợc khơng có nƣớc NPV: Gia đình ơng/bà nhận đƣợc hỗ trợ từ hỗ trợ sản xuất? Những hỗ trợ có trợ giúp cho hoạt động sản xuất gia đình ơng /bà khơng? Những hỗ trợ có đảm bảo nhu cầu, chất lƣợng, thời vụ sản xuất hộ khơng? Nếu khơng ơng/ bà có đề nghị việc này? NTL: Gia đình tơi nhận đƣợc hỗ trợ phân bón để sản xuất Nhờ có hỗ trợ phân bón sản xuất nên lúa mía tốt cho suất cao năm Hàng năm gia đình tơi khơng có phân bón, khơng có tiền để mua nên sử dụng phần chuồng bón cho lúa mía khơng Có phân bón mía tốt xuất cao hơn, năm ngối có xe năm đƣợc xe mía Hỗ trợ phần thơi, đƣợc hỗ trợ thêm đủ cho năm phân bón mía phải thành nhiều đợt năm Chúng mong muốn 115 đƣợc Đảng Nhà nƣớc quan tâm hỗ trợ cho để sản xuất khỏi cảnh nghèo đói NPV: Gia đình ơng/ bà có nhận đƣợc hỗ trợ học nghề từ chƣơng trình 135 khơng? Có thành viên tham gia khơng? Nếu tham gia nghề có giúp đình ơng/ bà cải thiện đời sống khơng? NTL: Gia đình tơi có nhận đƣợc hỗ trợ đào tạo nghề có cháu lớn 16 tuổi nhƣng cháu khơng tham gia Gia đình có khun cháu học nhƣng cháu bảo sợ học khơng có việc làm lại làm thêu thẹn với làng xóm thời gian, làng khơng có tham gia nên khó thuyết phục cháu học NPV: Con ơng/ bà có nhận đƣợc hỗ trợ học tập đến trƣờng khơng? Nếu có khoản gì? Việc hỗ trợ có giúp gia đình ơng/ bà giảm bớt khó khăn khơng? NTL: Gia đình tơi có hai cháu cịn học nên đƣợc hỗ trợ dụng cụ học tập học phí Từ nhận đƣợc hỗ trợ việc học tập cái, gia đình tơi n tâm cho học, khơng đƣợc hỗ trợ khoảng tiền đóng hàng năm phải vay mƣợn hàng xóm cho học Gia đình nghèo nhƣng cố gắng cho học để kiếm nghề, làm ruộng vừa vất vừa nghèo NPV: Gia đình ơng/ bà có thuộc diện bảo hiểm y tế miễn phí từ 135 khơng? Khi sử dụng BHYT ơng/ bà có hài lịng với việc khám chữa bệnh khơng có giúp gia đình ông/ bà giảm bớt chi phí khám, chữa bệnh hàng năm không? NTL: Chúng đƣợc cấp thẻ bảo hiểm miễn phí vào năm 2011 Cũng có sử dụng để khám, chữa bệnh ốm nặng, đến trạm xá hay bệnh viện đƣợc cán chữa trị tậm tình khơng khó khăn gì, hài lịng khơng có thẻ bảo hiểm miễn phí nên ốm đau không giám đến bệnh viện chữa 116 trị, nhiều tiền Nên từ có thẻ bảo hiễm miễn phí có trạm xá khám bệnh nhiều khơng nhiều tiền xăng xe thơi NPV: Hộ gia đình ơng/ bà có nhận đƣợc hỗ trợ xây dựng nhà vệ sinh hay chuồng trại khơng? Khi có cơng trình vệ sinh chuồng trại mơi trƣờng sống gia đình ơng/ bà có tốt lên khơng? NTL: Gia đình đƣợc nhận hỗ trợ nhà vệ sinh Từ đƣợc hỗ trợ xây dựng nhà vệ sinh thay đổi số thói quen nhà đình việc vệ sinh chung, vấn đề vệ sinh gia đình tốt lên nhiều, đặc biệt mùa mƣa NPV: Gia đình ơng/ bà có nhận đƣợc trợ giúp pháp lý khơng? Hình thức trợ giúp mà hộ ơng/ bà nhận đƣợc gì? Hỗ trợ pháp lý có giúp cho gia đình ông/ bà gặp vấn đề liên quan đến pháp luật khơng? NTL: Có hai đợt cán xuống làng tổ chức tuyên truyền pháp lý, nhà có ngƣời tham gia Vấn đề mà tơi cần cán trợ giúp vấn đề liên quan đến tách hộ chia đất gia đình tơi cần tách hộ, chƣa đƣợc cán phổ biế, nghe ngƣời làng nói tơi thấy khó nhiều thủ tục liên quan đến nhiều ngƣời nên không giám làm sống chung với gia đình Nay đƣợc cán hƣớng dẫn tơi thấy khơng khó nên làm thủ tục tách hộ phân đất Nói chung nhờ có cán xuống tuyên truyền pháp luật ngƣời dân hiểu đƣợc nhiều thứ lắm, trƣớc NPV: Xin ông/ bà cho biết, khó khăn lớn gia đình ơng/ bà gì? Ơng/bà có mong muốn với quyền địa phƣơng sống đƣợc tốt khơng? NTL: Gia đình tơi đơng ngƣời chủ yếu nhỏ ngƣời già nên cịn nhiều khó khăn lắm, khó khăn lớn thiếu vốn để sản xuất Chúng tơi mong muốn đƣợc quyền quan tâm tạo điều kiện cho gia đình vay vốn đề sản xuất chăn nuôi 117 ... TRẠNG NGHÈO ĐĨI VÀ CHƢƠNG TRÌNH 135 TRONG CƠNG TÁC XĨA ĐĨI GIẢM NGHÈO Ở XÃ NGUYỆT ẤNNGỌC LẶC – THANH HÓA 30 2.1 Vài nét nghèo đói xã Nguyệt Ấn 30 2.1.1 Thực trạng nghèo đói xã Nguyệt. .. Chương trình 135 cơng tác xóa đói giảm nghèo xã Nguyệt Ấn Ngọc Lặc – Thanh Hóa? ?? làm đề tài luận văn thạc sĩ Nghiên cứu hƣớng đến việc tìm hiểu vai trị chƣơng trình 135 cơng tác xóa đói giảm nghèo. .. ngành xã hội học Câu hỏi nghiên cứu Thực trạng nghèo đói xã Nguyệt Ấn diễn nhƣ nào? Nguyên nhân nghèo đói xã Nguyệt Ấn gì? Chƣơng trình 135 – II có vai trị cơng tác xóa đói giảm nghèo xã Nguyệt