ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN NGUYỄN HOÀI NHÂN KHAI THÁC NHỮNG GIÁ TRỊ CỦA VĂN HÓA CHĂM NHẰM PHỤC VỤ CHO DU LỊCH Ở AN GIANG LUẬN VĂN THẠC SĨ DU LỊCH Hà Nội, 2013 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN NGUYỄN HOÀI NHÂN KHAI THÁC NHỮNG GIÁ TRỊ CỦA VĂN HÓA CHĂM NHẰM PHỤC VỤ CHO DU LỊCH Ở AN GIANG Chuyên ngành: Du lịch (Chương trình đào tạo thí điểm) LUẬN VĂN THẠC SĨ DU LỊCH NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS TRIỆU THẾ VIỆT Hà Nội, 2013 MỤC LỤC Trang DANH MỤC KÝ HIỆU, TỪ VIẾT TẮT DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ HÌNH ẢNH MỞ ĐẦU Lý chọn đề tài Mục đích nghiên cứu đề tài Đối tƣợng phạm vi nghiên cứu Lịch sử nghiên cứu vấn đề Phƣơng pháp nghiên cứu 11 Đóng góp đề tài 12 Bố cục luận văn 13 Chƣơng TỔNG QUAN NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ DU LỊCH VĂN HÓA VÀ VIỆC NGHIÊN CỨU DU LỊCH VĂN HÓA 14 CHĂM AN GIANG 1.1 Những vấn đề lý luận văn hóa du lịch văn hóa 14 1.1.1 Văn hóa, văn hóa dân tộc 14 1.1.2 Du lịch du lịch văn hóa 18 1.1.3 Mối quan hệ du lịch văn hóa 25 1.1.4 Vai trị văn hóa phát triển du lịch 29 1.1.5 Điều kiện để phát triển du lịch văn hóa 30 1.1.6 Các nguyên tắc khai thác phát triển du lịch văn hóa 1.2 31 Những lĩnh vực nghiên cứu du lịch văn hóa 1.2.1 32 Vấn đề sở vật chất kỹ thuật du lịch văn hóa 32 1.2.2 Vấn đề thị trƣờng khách du lịch văn hóa 33 1.2.3 Vấn đề tổ chức, quản lý du lịch văn hóa 34 1.2.4 Vấn đề nhân lực du lịch văn hóa 34 1.2.5 Vấn đề tuyên truyền, quảng bá du lịch văn hóa 35 1.2.6 Vấn đề bảo tồn di sản văn hóa du lịch 36 1.2.7 Du lịch văn hóa điểm đến du lịch 37 1.2.8 Du lịch văn hóa vấn đề xây dựng sản phẩm du lịch đặc thù địa phƣơng 1.3 37 Những học kinh nghiệm nghiên cứu, phát triển du lịch văn hóa 38 1.3.1 Bài học kinh nghiệm nƣớc 39 1.3.2 Những học kinh nghiệm nƣớc 41 Tiểu kết chƣơng 44 Chƣơng THỰC TRẠNG KHAI THÁC VĂN HÓA CHĂM PHỤC VỤ PHÁT TRIỂN DU LỊCH TỈNH AN GIANG 2.1 Giới thiệu khái quát tỉnh An Giang văn hóa ngƣời Chăm An Giang 45 45 2.1.1 Đặc điểm tự nhiên 45 2.1.2 Đặc điểm lịch sử, xã hội 47 2.1.3 Ngƣời Chăm Việt Nam ngƣời Chăm tỉnh An Giang 2.1.4 49 Những giá trị văn hóa Chăm tiêu biểu An Giang 52 2.1.4.1 53 2.1.4.2 2.2 Văn hóa vật thể Văn hóa phi vật thể 61 Tìm hiểu thực trạng khai thác văn hóa Chăm du lịch 70 2.2.1 Số lƣợng khách du lịch 2.2.2 Cơ sở vật chất kỹ thuật hoạt động du lịch 71 văn hóa Chăm 75 2.2.3 Các sản phẩm du lịch văn hóa Chăm 80 2.2.4 Thị trƣờng khách du lịch văn hóa Chăm An Giang 2.2.5 101 Nhân lực du lịch văn hóa Chăm An Giang 105 2.2.6 Tuyên truyền, quảng bá du lịch văn hóa Chăm An Giang 106 2.2.7 Tổ chức quản lý du lịch văn hóa Chăm 108 2.2.8 Bảo tồn di sản văn hóa Chăm du lịch 110 Tiểu kết chƣơng 116 Chƣơng MỘT SỐ GIẢI PHÁP GÓP PHẦN PHÁT TRIỂN DU LỊCH VĂN HÓA CHĂM Ở AN GIANG 3.1 Những đề xuất giải pháp 118 118 3.1.1 118 3.1.2 Chủ trƣơng sách tỉnh An Giang 118 3.1.3 Chiến lƣợc phát triển du lịch An Giang 121 3.1.4 3.2 Căn luận Thực tiễn du lịch An Giang 122 Những giải pháp cụ thể phát triển du lịch văn hóa Chăm tỉnh An Giang 3.2.1 3.2.2 3.2.3 Giải pháp phát triển sở vật chất du lịch văn hóa Chăm An Giang Giải pháp sản phẩm du lịch văn hóa Chăm An Giang Giải pháp thị trƣờng khách du lịch văn hóa Chăm An Giang 123 123 125 129 3.2.4 3.2.5 3.2.6 3.2.7 Giải pháp nhân lực du lịch văn hóa Chăm An Giang Giải pháp tăng cƣờng, quảng bá xúc tiến du lịch văn hóa Chăm An Giang Giải pháp bảo tồn di sản văn hóa Chăm du lịch An Giang Giải pháp tổ chức, quản lý du lịch văn hóa Chăm An Giang Tiểu kết chƣơng 131 134 137 143 149 Kết luận 150 Tài liệu tham khảo 155 Phụ lục 163 DANH MỤC KÝ HIỆU, TỪ VIẾT TẮT: ĐBSCL = Đồng sông cửu long NĐ-CP = Nghị định- phủ NQ/TW = Nghị quyết/ trung ƣơng Nxb = Nhà xuất QĐ-TT-CP = Quyết định – Thủ tƣớng – Chính phủ TP = Thành phố TX = Thị xã TDTT = Thể dục thể thao TTLT-BVHTTDL-BNV = Thơng tƣ liên tịch – Bộ văn hóa Thể thao du lịch – Bộ nội vụ TTXTDL = Trung tâm xúc tiến du lịch VHTT = Văn hóa thể thao VHTT&DL = Văn hóa thể thao du lịch UNESCO = Tổ chức Giáo dục, Khoa học Văn hóa Liên hợp quốc UBND = Ủy ban Nhân dân DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 2.1 Hiện trạng khách du lịch đến An Giang giai đoạn 2002 – 2012 72 Bảng 2.2 Bảng thu nhập du lịch tỉnh An giang, giai đoạn 2002-2012 74 Bảng 2.3 Lao động ngành du lịch An Giang giai đoạn 2008 – 2012 106 DANH MỤC BIỂU ĐỒ Trang Trang Biểu đồ 2.1 Hiện trạng khách du lịch Quốc tế đến Việt Nam giai đoạn 1995 – 2011 102 MỞ ĐẦU Lý mục đích chọn đề tài Trong văn hóa đặc sắc, rực rỡ ngƣời Chăm tỉnh An Giang, nét truyền thống thiết chế văn hóa vơ quan trọng bật Thiết chế đƣợc xem nhƣ hội tụ, kết tinh thăng hoa nhiều giá trị sắc văn hóa, thể đầy đủ, tổng hợp thể nhiều đời sống sinh hoạt, văn hóa, tơn giáo, tín ngƣỡng, nghệ thuật… cộng đồng ngƣời Chăm địa phƣơng Đồng thời, sinh hoạt văn hóa mang tính mở, sống động tập trung cộng đồng Với giá trị đặc điểm nhƣ vậy, với phát triển mạnh mẽ hoạt động du lịch, đặc biệt du lịch văn hóa Việt Nam, mà trực tiếp tỉnh An Giang nhiều năm qua, lễ hội truyền thống ngƣời Chăm nơi trở thành yếu tố thu hút quan tâm du khách đơn vị kinh doanh du lịch đến với vùng đất nhƣ đến với văn hóa Chăm Điều mặt tạo nên nét hoạt động du lịch, đƣa hoạt động du lịch văn hóa Chăm trở thành đặc trƣng quan trọng mang tính tiêu biểu địa phƣơng Nhƣng mặt khác, quan trọng hơn, hoạt động du lịch có thúc đẩy tác động trở lại văn hóa truyền thống ngƣời Chăm vấn đề quan trọng cần sớm đƣợc nghiên cứu cách đầy đủ Có nhƣ việc bảo tồn phát huy giá trị văn hóa Chăm nói có hiệu hƣớng Ở nƣớc ta, ngành du lịch đƣợc Nhà nƣớc quan tâm văn hóa dân tộc phục vụ cho hoạt động du lịch đƣợc nhà chun mơn khai thác Các yếu tố văn hóa đặc sắc dân tộc, vùng miền tạo nên sắc văn hóa Việt Nam thống đa dạng Ở Việt Nam du lịch văn hóa trở thành xu chủ đạo chiến lƣợc phát triển du lịch Xu đƣợc thể Nghị Quyết Đại hội Đảng lần thứ VIII : “ Phát triển du lịch tƣơng xứng với tiềm du lịch to lớn đất nƣớc theo hƣớng du lịch văn hóa, sinh thái mơi trƣờng xây dựng chƣơng trình điểm du lịch hấp dẫn văn hóa, di tích lịch sử khu danh lam thắng cảnh”[30, tr.194] Trong công xây dựng đất nƣớc, Đảng nhà nƣớc từ đầu xác định "Phát triển du lịch hƣớng chiến lƣợc quan trọng đƣờng lối phát triển kinh tế-xã hội nhằm góp phần thực cơng nghiệp hố, đại hố đất nƣớc…" (chỉ thị 46/CT-TW Ban Bí Thư Trung ương Đảng khoá VII, ngày 10/1994) "Phát triển du lịch thật trở thành ngành kinh tế mũi nhọn …" ( Văn kiện Đại hội Đảng IX X) An Giang vùng đất với sáng tạo ngƣời tự giữ lại lịng tài sản vơ q giá Những giá trị văn hóa tạo cho An Giang có vẻ đẹp riêng, phong cách riêng Ở An Giang có tiềm để phát triển du lịch, đặc biệt văn hóa dân tộc Chăm - dân tộc có bề dày văn hóa lâu đời sống rải rác tỉnh Miền Trung tận Miền Tây Nam Bộ nƣớc ta Chính điểm đặc biệt An Giang với di sản văn hóa Chăm với phong cảnh thiên nhiên hữu tình, tình cảm ngƣời nồng hậu chất phát tạo sức hấp dẫn du lịch đặc biệt Bản sắc văn hóa độc đáo đƣợc phản ánh thánh đƣờng uy nghi cổ kính sắc cảnh thiên nhiên hùng vĩ, trƣờng ca (Ariya) bia ký, lễ hội truyền thống dân gian, làng điệu dân ca đằm thắm chứa chan vũ điệu Chăm rừng rực bốc lửa đắm say quyến rũ lòng ngƣời, hay đời sống dân dã bình dị làng nghề truyền thống dân tộc An Giang điểm dừng chân hấp dẫn, gợi mở du khách Do vậy, giá trị văn hóa Chăm An Giang cần đƣợc xem xét cách đầy đủ khai thác cách tốt để phục vụ cho du lịch Xuất phát từ yêu cầu trên, với thực tế vấn đề bỏ ngỏ chƣa đƣợc quan tâm mức tiềm du lịch văn hóa cịn lớn Từ suy nghĩ đánh giá trên, ngƣời làm công tác văn hóa nhìn nhận du lịch góc nhìn văn hóa, tác giả luận văn mạnh dạn chọn đề tài “Khai thác giá trị văn hóa Chăm nhằm phục vụ cho du lịch An giang” làm luận văn tốt nghiệp Cao học du lịch Mong muốn tác giả cần quan tâm việc phát triển du lịch văn hóa An Giang phản ánh đƣợc tính cấp thiết việc bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa Chăm gắn với việc phát triển du lịch An Giang Mục đích nghiên cứu đề tài 10 Ơng/bà * Tín ngưỡng/tơn giáo Crosstabulation Tín ngưỡng/tơn giáo Khơng Người địa phương Islam Thiên Phật tơn giáo Ơng/bà Thờ tổ tiên giáo chúa giáo giáo Count 34 4.4% 0% 75.6% 0% 20.0% 25 16 45.5% 5.5% 9.1% 29.1% 9.1% 27 % within Ông/bà 39 16 14 27.0% 3.0% 39.0% 16.0% 14.0% Khách du lịch Count % within Ông/bà Total Khác Count % within Ông/bà Total 45 0% 100.0% 55 1.8% 100.0% 100 1.0% 100.0% Khảo sát tín ngưỡng, tơn giáo khách du lịch đến địa phương, nhận thấy đa số không tôn giáo (45.5% người hỏi) Ơng/bà * Tuổi theo nhóm Tuổi theo nhóm từ 18-35 tuổi Ơng/bà Người địa phương Count Total 22.2% 13.3% 100.0% 36 55 65.5% 0% 100.0% 48 46 100 48.0% % within Ông/bà 45 34.5% Count 19 Count 10 64.4% % within Ông/bà Total từ 56 trở lên 29 % within Ông/bà Khách du lịch từ 36-55 tuổi 46.0% 6.0% 100.0% Khảo sát độ tuổi khách du lịchđến vùng Chăm An Giang, thấy có tới 65.5% người khảo sát thuộc nhóm tuổi từ 35 – 55 180 Nghề nghiệp * Ông/bà Ông/bà Người địa phương Nghề nghiệp Nông/lâm/ngư dân Count Kinh doanh dịch vụ Viên chức NN Lao động tự % within Ơng/bà Đang học/nội trợ/hưu trí Count % within Ông/bà Khác Count % within Ông/bà Total Count % within Ông/bà 0% 5.5% 3.0% 12 21 20.0% 21.8% 21.0% 11 20 20.0% 20.0% 20.0% 4 0% 7.3% 4.0% 12 18 13.3% 21.8% 18.0% 11 17 13.3% 20.0% 17.0% 6.7% 0% 3.0% 45 Count 3 % within Ông/bà Count 14.0% % within Ông/bà 3.6% Count 26.7% % within Ông/bà 14 Count Count % within Ơng/bà Viên chức/cơng chức NN Total 12 % within Ơng/bà Cơng nhân XN/NM/Cty Khách du lịch 55 100 100.0% 100.0% 100.0% Khảo sát nghề nghiệp khách du lịch, bảng cho ta thấy khách du lịch đến địa phương đa số thuộc ngành nghề sau: viên chức/công chức NN, kinh doanh dịch vụ, lao động tự do, học, nội trợ, hưu trí 181 Phụ lục Một số chƣơng trình du lịch đặc sắc An Giang HOMESTAY LÀNG CHĂM AN GIANG Chương trình du lịch 1: Thời gian: 03 ngày - 02 đêm Phƣơng tiện: đi, Ơ tơ Ngày 1: CHÂU ĐỐC – LÀNG CHĂM PHŨM SOÀI (ăn trƣa, chiều) -12h00 đón khách Châu Đốc, ăn trƣa -13h00 quý khách thuyền làng chăm Phũm Xoài, tham quan trƣờng học, dệt thổ cẩm -17h00 ăn chiều, quý khách đƣợc thƣởng thức ẩm thực ngƣời Chăm An Giang Tối quý khách tham gia sinh hoạt cộng đồng tìm hiểu nét văn hóa ngƣời Chăm An Giang Nghỉ đêm Homestay Ngày2: LÀNG CHĂM PHŨM SOÀI – CHÂU ĐỐC (ăn sáng, trƣa) -07h00 điểm tâm với bún cá đặc sản Châu Đốc Đồn viếng Miếu Bà Chúa Xứ, Lăng Thoại Ngọc Hầu, Tây An Cổ Tự Mua sắm đặc sản chợ Châu Đốc -12h00 ăn trƣa, chia tay Quý khách Kết thúc chƣơng trình! 182 Chương trình du lịch 2: Khám phá Mùa nƣớc Rừng Tràm Trà Sƣ Búng Bình Thiên – Nơi có nhiều ngƣời Chăm Islam sinh sống Thời gian: 03 ngày - 02 đêm Phƣơng tiện: đi, Ơ tơ Ngày : Long Xun- Khám phá mùa nước Rừng Tràm Trà Sư – Núi Cấm (Ăn trưa, chiều)  11h00 Đón khách Long Xuyên  Dùng cơm trƣa với đặc sản Canh cua đồng với đặc sản Lẩu mắm An Giang  13h00 Khởi hành khám phá mùa nƣớc Rừng Tràm Trà Sƣ, xuồng lƣớt mặt nƣớc ngắm nhìn cận cảnh chim, cò, vạc, chàng nghịch, chít mòng Sau đó, lên vọng gác ngắm tồn cảnh khu rừng tràm trải rộng cánh đồng nƣớc mênh mơng, phía Đơng dãy thất sơn hùng vĩ  Quý khách câu cá thư giãn đồng nước mênh mông thưởng thức sản phẩm mà quý khách câu  16h00 khởi hành Núi Cấm, nhận phòng nghỉ ngơi  Dùng cơm chiều  Xem chƣơng trình văn hóa Chăm An Giang ca sĩ, nghệ sĩ ngƣời Chăm biểu diễn ( chi phí tự túc)  Nghỉ đêm Khu Du Lịch Núi Cấm 183 Ngày : Chinh phục đỉnh Núi Cấm chiêm bái tượng Phật Di Lặc lớn Châu Á – Khám phá Mùa nước Búng Bình Thiên (Ăn sáng, trưa, chiều)  06h00 khách dùng điểm tâm với bánh canh Vĩnh Trung – đặc sản tiếng xứ Vĩnh Trung  06h30 chinh phục Núi Cấm độ cao 710m xe du lịch chuyên dùng - nơi có khí hậu lành mát mẻ, nhiệt độ trung bình từ 14 - 28 độC  Tham quan Chùa Vạn Linh – hay còn gọi chùa Lá, Tiếp tục viếng Chùa Phật Lớn, dạo quanh Hồ Thủy Liêm; Đặc biệt viếng Tƣợng Phật Di Lặc đỉnh Núi lớn Châu Á độ cao 500m so với mực nƣớc biển  08h30 Khởi hành Búng Bình Thiên – Xã Nhơn Hội – Huyện An Phú  09h30 Đi thuyền tham quan Mùa nƣớc Búng Bình Thiên hay còn còn Hồ Nƣớc Trời ( Búng đƣợc xem Hồ Nƣớc Ngọt rộng miền Tây)  Tham quan Cây điên điển – Một loại mọc tự nhiên vào mùa nƣớc nổi, hoa màu vàng trông đẹp mắt Đây loài hoa đặc biệt đƣợc chế biến thành nhiều ăn ngon, bổ dƣỡng  Quý khách đƣợc tham gia sinh hoạt ngƣời dân địa phƣơng nhƣ: + Thi tài “Hái điên điển” + Thi tài “Đua xuồng” + Thi tài “bắt lƣơn vào Trúm”  12h00 Dùng cơm trƣa với ăn đồng quê mùa nước như: Cá linh nướng trui ( cá lớn), bánh xèo cá linh non, cá rô kho tộ, canh chua điên điển cá linh Gỏi tép súng đồng  13h30 Quý khách tham quan Thánh Đƣờng Hồi Giáo Nhơn Hội – Một thánh đƣờng tiêu biểu ngƣời Chăm Islam Đến quý khách đƣợc nghe giới thiệu Tơn Giáo Tín Ngƣỡng ngƣời Chăm  Tiếp tục tham quan làng dân tộc Chăm Islam Quý khách đƣợc giới thiệu văn hóa luật tục tập quán ngƣời Chăm  Quý khách giới thiệu trang phục người Chăm ( mặc trang phục Chăm chụp ảnh lưu niệm - chi phí thuê đồ tự túc)  16h30 khởi hành nhà hàng Sunrise Palace Châu Đốc dùng cơm chiều Tại quý khách đƣợc ngắm vẽ đẹp ngã ba sông Châu Đốc – nơi hội tụ 3.000 bè cá sông  Nghỉ đêm Châu Đốc Ngày : Tham quan làng nghề Đa Phước -Viếng Miếu Bà Chúa Xứ Núi Sam (Ăn sáng, trưa)  06h30 khách dùng điểm tâm  Quý khách tham quan làng nghề Xã Đa Phƣớc Đến quý khách đƣợc xem ngƣời Chăm dệt thổ cẩm thủ công, mặt hàng thủ cơng nhƣ: khăn, nón, vãi, túi xách, …  Tiếp tục đến Núi Sam, tham quan Lăng Thoại Ngọc Hầu – Khu lăng mộ vị khai quốc công thần Triều Nguyễn Tiếp tục viếng Chùa Tây An (Tây An Cổ Tự) – Chùa đƣợc Bộ Văn Hóa xếp hạng "di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia”  Viếng Miếu Bà Chúa Xứ - đƣợc văn hóa cơng nhận Di tích cấp quốc gia, hàng năm có lễ hội “ Vía Bà” đƣợc Bộ Văn Hóa Thơng Tin Tổng Cục Việt Nam công nhận Lễ Hội cấp quốc gia diễn từ ngày 23/4 đến 27/4 âm lịch hàng năm Trong ngày vía ngày 25/4 âm lịch  10h00 Khởi hành Long Xuyên dùng cơm trƣa  Tiễn khách hẹn gặp lại 184 Chương trình du lịch 3: KẾT HỢP Tham gia Lễ Hội Văn hóa Chăm Búng Bình Thiên Thời gian: 03 ngày - 02 đêm Phƣơng tiện: đi, Ô tơ Ngày : Tìm Hiều làng nghề Chăm xã Đa Phước – Châu Đốc ( 29/8/2013) (Ăn trưa, chiều)  11h00 Đón khách Long Xuyên  Dùng cơm trƣa với đặc sản Canh cua đồng với đặc sản Lẩu mắm An Giang  13h00 Khởi hành xã Đa Phƣớc  Quý khách tham quan làng nghề Xã Đa Phƣớc Đến quý khách đƣợc xem ngƣời Chăm dệt thổ cẩm, sản xuất mặt hàng thủ cơng nhƣ: khăn, nón, vãi, túi xách, …  Về Châu Đốc nhà Hàng Sunrise Palace dùngcơm chiều  Nghỉ đêm Châu Đốc  Buổi tối quý khách thamquan Thị Xã Châu Đốc Đêm, ngã sông Châu Đốc nơi có 3.000 bè cá đƣợc ni sông Bên sông Làng Chăm Châu Giang ( Chăm Is lam) Ngày : Tham dự chương trình Liên Hoan Văn Hóa Mùa Nước Nổi Búng Bình Thiên lần thứ 8– Nơi người Chăm Islam sinh sống :Ăn sáng, trưa, chiều (30/8/2013)  05h30 Khởi hành Búng Bình Thiên – An Phú.( khách dùng điểm tâm xe với thức ăn nhanh)  06h30 đến Búng Bình Thiên, quý khách tham quan tác phẩm nghệ thuật tạo hình trái Tác phẩm: Nơng nghiệp An Phú đƣờng Hội nhập: hình tƣợng Rồng, cá dài 4,5m 185 Tác phẩm: Long, Lân, Qui, Phụng: dài 2m Tác phẩm: Cửu Long Thiên Sử ( Rồng): dài 2m  Quý khách xem đua thuyền Rồng Búng Bình Thiên ( 10 dầm nam, 10 dầm nữ)  08h00 Quý khách tham dự chƣơng trình thả cá tạo nguồn lo75u thủy sản Búng Bình Thiên  Sau q khách xem trò chơi dân gian nhƣ: - Bơi bè chuối - Bắt vịt dƣới nƣớc  11h00 Dùng cơm trƣa với ăn đồng quê mùa nước như: Cá linh nướng trui, bánh xèo cá linh, cá rô kho tộ, canh chua điên điển cá linh Gỏi tép súng đồng Buổi chiều 13h30 quý khách thuyề sang bờ Bắc Búng Bình Thiên xem trò chơi dân gian nhƣ: - Chống xuồng đồng - Nơm cá lóc ruộng - 17h30 dùng cơm chiều  Buổi tối: Khai mạc liên hoan Văn Hóa Mùa Nƣớc Nổi: Q khách xem chƣơng trình chính: Biểu diễn chƣơng trình nghệ thuật cảnh diễn sân khấu nƣớc Diểu hành thuyền Hoa Đăng Biểu diễn chƣơng trình nghệ thuật - Quý khách tạm nhận phòng nhà ngƣời dân địa phƣơng tắm rửa thay quần áo - Kết thúc lễ, đoàn khởi hành Châu Đốc dùng cháo khuya - Nghỉ đêm Châu Đốc Ngày : Tham quan Tượng Phật Di Lặc Lớn Nhất Châu Á đỉnh Núi Cấm : Ăn sáng, trưa (31/8/2013)  06h30 Khách dùng điểm tâm  Khởi hành Núi Cấm  Quý khách Chinh phục Núi Cấm độ cao 710m xe du lịch chun dùng - nơi có khí hậu lành cmát mẻ, nhiệt độ trung bình từ 14 - 28 độC  Tham quan Chùa Vạn Linh – hay còn gọi chùa Lá  Tiếp tục viếng Chùa Phật Lớn  Dạo quanh Hồ Thủy Liêm  Đặc biệt viếng Tƣợng Phật Di Lặc đỉnh Núi lớn Châu Á độ cao 500m so với mực nƣớc biển  Dùng cơm trƣa nhà hàng Chay Ngon ( thƣởng thức ăn Chay đỉnh núi) thƣởng thức ăn đặc sản An Giang nhà hàng Hƣơng Núi ( thƣởng thức bánh xèo trứng đà điểu với rau rừng), Cá linh lăng bột chiên ( cá linh đầu mùa), Cua Núi Rang me ( có),  Khởi hành Long Xuyên Tiễn khách hẹn gặp lại Kết thúc chƣơng trình ! 186 Chương trình du lịch 4: KẾT HỢP Tham quan thắng cảnh An Giang Viếng Tƣợng Phật Di lặc Lớn Châu Á Núi Cấm Thời gian: 03 ngày - 02 đêm Phƣơng tiện: đi, Ô tơ Ngày : Tìm Hiểu Làng Chăm xã Nhơn Hội – KDLNúi Cấm (Ăn trưa, chiều)  11h00 Đón khách Long Xuyên  Dùng cơm trƣa với đặc sản Canh cua đồng với đặc sản Lẩu mắm An Giang  12h00 Khởi hành Búng Bình Thiên – An Phú  14h00 Đi thuyền tham quan Mùa nƣớc Búng Bình Thiên hay còn còn Hồ Nƣớc Trời ( Búng đƣợc xem Hồ Nƣớc Ngọt rộng miền Tây)  Tham quan Cây điên điển – Một loại mọc tự nhiên vào mùa nƣớc nổi, hoa màu vàng trông đẹp mắt Đây loài hoa đặc biệt đƣợc chế biến thành nhiều ăn ngon, bổ dƣỡng  Quý khách tham quan Thánh Đƣờng Hồi Giáo Nhơn Hội – Một thánh đƣờng tiêu biểu ngƣời Chăm Islam Đến quý khách đƣợc nghe giới thiệu Tơn Giáo Tín Ngƣỡng ngƣời Chăm  Tiếp tục tham quan làng dân tộc Chăm Islam, Quý khách đƣợc giới thiệu văn hóa luật tục tập quán ngƣời Chăm  Quý khách giới thiệu trang phục người Chăm ( mặc trang phục Chăm chụp ảnh lưu niệm - chi phí thuê đồ tự túc)  17h00 khởi hành Núi Cấm dùng cơm tối  Xem chƣơng trình giới thiệu văn hóa Chăm An Giang – nghệ sĩ Chăm thực ( chi phí tự túc)  Nghỉ đêm KDL Núi Cấm 187 Ngày : Viếng Tượng Phật Di Lặc Lớn Nhất Châu Á đỉnh Núi Cấm – Long Xuyên : Ăn sáng, trưa, chiều  06h30 khách dùng điểm tâm  Quý khách Chinh phục Núi Cấm độ cao 710m xe du lịch chuyên dùng - nơi có khí hậu lành cmát mẻ, nhiệt độ trung bình từ 14 - 28 độC  Tham quan Chùa Vạn Linh – hay còn gọi chùa Lá  Tiếp tục viếng Chùa Phật Lớn  Dạo quanh Hồ Thủy Liêm  Đặc biệt viếng Tƣợng Phật Di Lặc đỉnh Núi lớn Châu Á độ cao 500m so với mực nƣớc biển  Dùng cơm trƣa nhà hàng Chay Ngon ( thƣởng thức ăn Chay đỉnh núi) thƣởng thức ăn đặc sản An Giang nhà hàng Hƣơng Núi ( thƣởng thức bánh xèo trứng đà điểu với rau rừng), Cá linh lăng bột chiên ( cá linh đầu mùa), Cua Núi Rang me ( có)  Quý khách Khởi hành đến Phụng Hoàng Sơn tham quan Khu cách mạng Đồi Tức Dụp hay còn gọi Đồi Hai Triệu Đô La ( Ngọn đồi chống cự 128 ngày đêm chịu pháo kích Mỹ năm 1968 Quý khách tham quan Hang C6, Hang Cơ Quan Phụ Nữ…  Khởi hành Long Xuyên dùng cơm chiều Nghỉ đêm Long Xuyên ( khách sạn sao) Ngày : Tham quan Chợ Long Xuyên - Cù Lao Ông Hổ : Ăn sáng, trưa  06h30 khách dùng điểm tâm  Quý khách thuyền tham quan Chợ Nổi Long Xuyên, nơi hội tụ nhiều thuyền ghe      từ khắp nơi Đồng Sông Cửu Long, họ trao đổi hàng hóa, rau củ hoa sơng tấp nập Quý khách đƣợc thƣởng thức trái bốn mùa vùng sơng nƣớc ( chi phí tự túc) Tiếp tục thuyền đƣa quý khách đến Cù Lao Ông Hổ - Nằm sông Hậu – Nơi quê hƣơng Chủ Tịch Tôn Đức Thắng Quý khách đến viếng Đền Thờ Bác Tôn Tham quan nhà Tƣng Bày, Nghe giới thiệu thân nghiệp Bác Tôn Thăm nhà sàn 100 tuổi – nơi bác Tôn đƣợc sinh lớn lên ngày nhiên thiếu 10h30 Long xuyên dùng cơm trƣa Tiễn khách hẹn gặp lại Kết thúc chƣơng trình! 188 Phụ lục Danh mục hình ảnh Ảnh 1: Hôn lễ tổ chức nhà Ảnh 2: Cô dâu trang trả lời cha trƣớc tổ chức lễ Akad Nikad Ảnh 3: Lễ Akad Nikad Ảnh 4: Lễ Akad Nikad 189 Ảnh 5: Lễ Pengan Tin- đoàn nhà trai Ảnh 6: Chú đƣợc dẫn vào phòng cƣới rƣớc dâu Ảnh 7: Buổi lễ kết thúc, cô dâu rể tiếp đãi quan khách, họ hàng, ngƣời thân, bạn bè cám ơn ngƣời 190 Ảnh 9: Điệu múa công Ảnh 10 Ảnh 11: Trang phục Nam truyền thống Ảnh 12: Trang phục Nữ truyền thống Ảnh13:Trang phục Nữ truyền thống Ảnh 14: Trang phục nữ truyền thống 191 Ảnh 15: Trang phục nữ truyền thống Ảnh 16 Ảnh 17 Ảnh 18 Ảnh 19 Ảnh 20 192 Ảnh 21: Thánh đường Islam Ảnh 22 Ảnh 23: Ẩm thực Chăm Ảnh 24: Ẩm thực Chăm 193 Ảnh 25: Ẩm thực Chăm 194 ... phẩm du lịch văn hóa Chăm 80 2.2.4 Thị trƣờng khách du lịch văn hóa Chăm An Giang 2.2.5 101 Nhân lực du lịch văn hóa Chăm An Giang 105 2.2.6 Tuyên truyền, quảng bá du lịch văn hóa Chăm An Giang. .. thể giá trị văn hóa cộng đồng ngƣời Chăm tỉnh An Giang khai thác hoạt động du lịch vấn đề cịn bỏ ngõ chƣa đƣợc quan tâm mức Luận văn ? ?Khai thác giá trị văn hóa Chăm nhằm phục vụ cho du lịch An giang. .. triển du lịch văn hóa Chăm An Giang 15 PHẦN NỘI DUNG Chƣơng TỔNG QUAN NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ DU LỊCH VĂN HÓA VÀ VIỆC NGHIÊN CỨU DU LỊCH VĂN HÓA CHĂM AN GIANG 1.1 Những vấn đề lý luận văn hóa du lịch