BỘ GIÁO DỤC VÀ ðÀO TẠO TRƯỜNG ðẠI HỌC NÔNG NGHIỆP HÀ NỘI *** ðÀO DUY ANH ðÁNH GIÁ THỰC TRẠNG VÀ ðỀ XUẤT BI ỆN PHÁP QUẢN LÝ RÁC THẢI SINH HOẠT T ẠI HUYỆN THÁI THỤY - TỈNH THÁI BÌNH LUẬN VĂN THẠC SĨ HÀ NỘI - 2013 BỘ GIÁO DỤC VÀ ðÀO TẠO TRƯỜNG ðẠI HỌC NÔNG NGHIỆP HÀ NỘI *** ðÀO DUY ANH ðÁNH GIÁ THỰC TRẠNG VÀ ðỀ XUẤT BI ỆN PHÁP QUẢN LÝ RÁC THẢI SINH HOẠT T ẠI HUYỆN THÁI THỤY - TỈNH THÁI BÌNH CHUYÊN NGÀNH : KHOA HỌC MÔI TRƯỜNG Mà SỐ : 60.44.03.01 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN THANH LÂM HÀ NỘI - 2013 Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sỹ khoa học Nông nghiệp ……………………… i LỜI CAM ðOAN Tôi xin cam ñoan số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là trung thực và chưa ñược sử dụng ñể bảo vệ bất kỳ một học vị nào. Tôi xin cam ñoan mọi sự giúp ñỡ cho việc thực hiện luận văn này ñã ñược cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn ñều ñã ñược chỉ rõ nguồn gốc./. Tác giả luận văn ðào Duy Anh Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sỹ khoa học Nông nghiệp ……………………… ii LỜI CẢM ƠN Trong quá trình ñiều tra, nghiên cứu ñể hoàn thành luận văn, ngoài sự nỗ lực của bản thân, tôi còn nhận ñược sự hướng dẫn nhiệt tình, chu ñáo của các nhà khoa học, các thầy cô giáo và sự giúp ñỡ nhiệt tình của các cơ quan, ñồng nghiệp và nhân dân ñịa phương. Tôi xin bày tỏ sự cảm ơn trân trọng nhất tới giáo viên hướng dẫn khoa học TS. Nguyễn Thanh Lâm ñã tận tình hướng dẫn, giúp ñỡ tôi trong suốt quá trình thực hiện luận văn. Tôi xin bày tỏ sự cảm ơn chân thành tới lãnh ñạo và các cán bộ phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình. Tôi xin trân trọng cảm ơn các thầy giáo, cô giáo trong khoa Tài nguyên và Môi trường, ban quản lý ñào tạo trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội ñã nhiệt tình giúp ñỡ tôi trong quá trình thực hiện luận văn này./. Tác giả luận văn ðào Duy Anh Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sỹ khoa học Nông nghiệp ……………………… iii MỤC LỤC LỜI CAM ðOAN i LỜI CẢM ƠN ii MỤC LỤC iii DANH MỤC BẢNG vi DANH MỤC HÌNH vii DANH MỤC ẢNH viii DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ix MỞ ðẦU 1 1. Tính cấp thiết của ñề tài 1 2. Mục tiêu của ñề tài 2 2.1. Mục tiêu 2 2.2. Yêu cầu của ñề tài 2 CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU 3 1.1 Tổng quan về chất thải rắn 3 1.1.1 Nguồn gốc phát sinh và phân loại chất thải rắn 3 Các nguồn chủ yếu phát sinh chất thải rắn gồm: 3 1.1.2 Thành phần chất thải rắn 9 1.2 Các mô hình quản lý và xử lý rác thải trên thế giới 12 1.2.1. Singapo 12 1.2.2. Trung Quốc 13 1.2.3. Bungari 14 1.3 Các mô hình quản lý và xử lý rác thải tại Việt Nam 15 1.3.1 Các công nghệ và kỹ thuật xử lý rác thải 15 1.3.2 Mô hình quản lý rác thải có sự tham gia của cộng ñồng 22 1.3.3 Mô hình 3R 23 1.4 Chính sách quản lý chất thải rắn tại Việt Nam 24 Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sỹ khoa học Nông nghiệp ……………………… iv 1.4.1 Phát sinh rác thải ở Việt Nam 24 1.4.2 Quản lý, xử lý rác thải tại Việt Nam 27 CHƯƠNG 2. ðỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 32 2.1 ðối tượng và phạm vi ñề tài 32 2.2. Nội dung nghiên cứu 32 2.3. Phương pháp nghiên cứu 32 2.3.1. Phương pháp ñiều tra thu thập các số liệu thứ cấp 32 2.3.2. Phương pháp ñiều tra, thu thập các số liệu sơ cấp 33 2.3.3. Phương pháp tổng hợp, phân tích số liệu 34 2.3.4. Phương pháp dự báo 34 2.4.5. Phương pháp chuyên gia 35 CHƯƠNG 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 36 3.1. ðiều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội huyện Thái Thụy. 36 3.1.1. Vị trí ñịa lý 36 3.1.2. ðiều kiện khí hậu 36 3.1.3. ðặc ñiểm ñịa hình 36 3.1.4. Thủy văn, ñịa chất thủy văn 36 3.1.5. Tài nguyên thiên nhiên 37 3.1.6. Cảnh quan môi trường 37 3.1.7. Thực trạng phát triển kinh tế - xã hội 38 3.1.8. Dân số và lao ñộng và việc làm 39 3.1.9. Cơ sở hạ tầng 39 3.2. Thực trạng quản lý rác thải sinh hoạt trên ñịa bàn huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình 41 3.2.1. Nguồn gốc phát sinh chất thải rắn sinh hoạt trên ñịa bàn huyện Thái Thụy 41 3.2.2. Phân loại rác thải sinh hoạt 42 3.2.3. Thực trạng quản lý rác thải huyện Thái Thụy 42 Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sỹ khoa học Nông nghiệp ……………………… v 3.2.4. Kết quả ñiều tra tình hình phát sinh chất thải rắn sinh hoạt tại huyện Thái Thụy 51 3.2.5. Ảnh hưởng của RTSH tới môi trường và sức khỏe cộng ñồng 56 3.2.6. Nhận thức về bảo vệ môi trường và ý kiến ñánh giá, ñóng góp của người dân ñịa phương trong công tác quản lý và xử lý chất thải rắn sinh hoạt 60 3.3. Ưu, nhược ñiểm, những thuận lợi và khó khăn của công tác quản lý và xử lý rác thải tại huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình 62 3.3.1. Ưu ñiểm, nhược ñiểm 62 3.3.2. Thuận lợi và khó khăn 64 3.4. Dự tính khối lượng chất thải rắn sinh hoạt trong tương lai 64 3.5. ðề xuất một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác quản lý, xử lý rác thải sinh hoạt tại huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình 66 3.5.1. Giải pháp về cơ chế - chính sách 66 3.5.2. Giải pháp ñầu tư 68 3.5.3. Giải pháp quản lý 68 3.5.4. Nâng cao vai trò của các cơ quan, Ban, Ngành, ðoàn thể có liên quan 70 3.5.5. Xã hội hóa công tác bảo vệ môi trường 71 3.5.6. Giải pháp công nghệ 73 KẾT LUẬN VÀ ðỀ NGHỊ 76 1. Kết luận 76 2. ðề nghị 77 TÀI LIỆU THAM KHẢO 79 Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sỹ khoa học Nông nghiệp ……………………… vi DANH MỤC BẢNG STT Tên bảng Trang Bảng 1.1: Nguồn gốc các loại chất thải rắn 5 Bảng 1.2: ðịnh nghĩa các thành phần lý học của chất thải 10 Bảng 1.3: Thành phần hoá học trong một số thành phần rác thải sinh hoạt 12 Bảng 3.1: Nhân sự và thiết bị của ñơn vị ñảm nhận thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt trên ñịa bàn huyện Thái Thụy 44 Bảng 3.2: Các văn bản pháp luật về quản lý chất thải rắn sinh hoạt 48 Bảng 3.3: Khối lượng và tỷ lệ phần trăm thành phần CTRSH của các xã ñiều tra 52 Bảng 3.4 : Trị số trung bình rác thải và ñộ dao ñộng trên 4 ñiểm nghiên cứu 53 Bảng 3.5 Khối lượng và thành phần CTRSH phát sinh ngoài hộ gia ñình tại huyện Thái Thụy 55 Bảng 3.6: Ý kiến của công nhân và người dân về công tác thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt tại huyện Thái Thụy 61 Bảng 3.7: Ý kiến ñánh giá của người dân về mức ñộ ảnh hưởng của RTSH ñến môi trường, mỹ quan ñường phố 61 Bảng 3.8: Dự báo khối lượng rác thải sinh hoạt Huyện Thái Thụy ñến năm 2020 66 Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sỹ khoa học Nông nghiệp ……………………… vii DANH MỤC HÌNH STT Tên hình Trang Hình 1.1 Sơ ñồ nguồn phát sinh chất thải rắn 4 Hình 1.2 Các nguồn phát sinh chất thải sinh hoạt 6 Hình 1.3: Sơ ñồ công nghệ xử lý rác thải sinh hoạt của Trung Quốc 14 Hình 1.4 Sơ ñồ công nghệ xử lý rác bằng phương pháp ép kiện 20 Hình 1.5 Sơ ñồ xử lý rác theo công nghệ Hydromex 21 Hình 3.1: Mô hình quản lý chất thải rắn sinh hoạt tại huyện Thái Thụy 43 Hình 3.2 : Hệ thống thu gom rác thải sinh hoạt tại huyện Thái Thụy 46 Hình 3.3: Tỷ lệ CTRSH ñược thu gom trên ñịa bàn huyện Thái Thụy năm 2007 - 2012. 47 Hình 3.4: Thành phần rác thải sinh hoạt huyện Thái Thụy 54 Hình 3.5: Mô hình quản lý tổng hợp chất thải rắn 69 Hình 3.6: Quy trình công nghệ chế biến phân bón từ rác thải 74 Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sỹ khoa học Nông nghiệp ……………………… viii DANH MỤC ẢNH STT Tên ảnh Trang Ảnh 3.1: Xe ñẩy tay công cộng 45 Ảnh 3.2: Công nhân ñang thu gom rác 45 Ảnh 3.3: Bãi rác thị trấn Diêm ðiền 49 Ảnh 3.4: Rác thải ñổ ngay trên ñồng ruộng 57 Ảnh 3.5. Hệ thống bể nước của bãi rác 57 Ảnh 3.6: Rác thải ngay vườn nhà dân 58 Ảnh 3.7: Rác thải chất ñống ngoài ñường xã Thụy Hà 59 Ảnh 3.8: Rác thải ngay ở cạnh bến xe huyện 60 [...]... n ñ tài “ðánh giá th c tr ng và ñ xu t bi n pháp qu n lý rác th i sinh ho t t i huy n Thái Th y - t nh Thái Bình là r t c n thi t 2 M c tiêu c a ñ tài 2.1 M c tiêu - ði u tra, ñánh giá hi n tr ng qu n lý, thu gom, v n chuy n và x lý rác th i sinh ho t trên ñ a bàn huy n Thái Th y, t nh Thái Bình - ð xu t các gi i pháp qu n lý rác th i sinh ho t trên ñ a bàn huy n Thái Th y, t nh Thái Bình 2.2 Yêu c... Thái Th y, t nh Thái Bình 2.2 Yêu c u c a ñ tài - ðánh giá chi ti t th c tr ng c a các bãi rác, ñi m thu gom rác, quá trình thu gom, v n chuy n, x lý rác th i và nh ng nh hư ng c a rác th i ñ i v i môi trư ng, sinh ho t và ñ i s ng con ngư i - ð xu t nh ng gi i pháp c th nh m nâng cao hi u qu công tác qu n lý rác th i sinh ho t trên ñ a bàn huy n Thái Th y Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn... Như v y công ngh thu khí sinh h c t rác th i tr thành hư ng phát tri n mang l i hi u qu trong v n ñ x lý rác th i T n t i c a phương pháp này là x lý bãi rác trong các b biogass, B b rò r gây ô nhi m môi trư ng ñ t, nư c, không khí 1.3.1.3 Phương pháp ñ t Phương pháp ñ t ñư c s d ng nhưng ñ a phương có di n tích ñ t cho khu v c th i rác b h n ch X lý rác th i b ng phương pháp ñ t có ý nghĩa quan... Nông nghi p ……………………… 19 các công trình xây d ng nh và m c ñích chính là làm gi m t i ña m t b ng khu v c x lý rác Kim lo i Th y tinh Rác th i Ph u n p rác Băng t i rác Phân lo i Gi y Nh a Các kh i ki n sau khi ép Băng t i th i v t li u Máy ép rác Hình 1.4 Sơ ñ công ngh x lý rác b ng phương pháp ép ki n (Ngu n: Tr n Hi u Nhu , 2001) + Phương pháp x lý rác b ng công ngh Hydromex ðây là m t công ngh m i... chưa có m t công tác qu n lý c th v các ñi m thu gom, x lý các ngu n rác th i, nh ng ñ ng rác ñư c hình thành r t nhi u nơi, tùy làm m t d n không khí trong lành nơi thôn quê, làm ô nhi m môi trư ng s ng ð c bi t là khu v c xung quanh các ch , s ô nhi m môi trư ng không khí n ng n N u không có bi n pháp qu n lý rác th i h p lý, môi trư ng huy n Thái Th y, t nh Thái Bình s n y sinh r t nhi u v nñ nh hư... Xuân Thành, 2004] 1.2 Các mô hình qu n lý và x lý rác th i trên th gi i 1.2.1 Singapo Là m t nư c nh , Singapo không có nhi u di n tích ñ t ñ chôn l p ch t th i r n như nh ng qu c gia khác nên ñã k t h p x lý rác b ng phương pháp ñ t và chôn l p C nư c Singapo có 3 nhà máy ñ t rác Nh ng thành ph n ch t th i r n không cháy ñư c chôn l p bãi rác ngoài bi n Bãi chôn l p rác Semakau ñư c xây d ng b ng cách... Phương pháp này hi n ñang ñư c dùng ñ x lý rác th i b nh vi n T n t i c a phương pháp này là t n nhiên li u ñ t và gây ô nhi m môi trư ng không khí, n u như quy trình công ngh không ñ m b o k thu t Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c s khoa h c Nông nghi p ……………………… 17 1.3.1.4 Phương pháp phân h u cơ Thành ph n ch y u c a rác th i sinh ho t là ch t h u cơ, vì v y x lý rác th i sinh ho... công ngh x lý ch t th i, tuy nhiên cũng ch có 50% d án thành công Ngay c các lò công ngh thiêu, ñ t ñư c nh p t nư c ngoài cũng ch thành công có 30% v x lý rác [14] 1.3.1.2 Phương pháp s n xu t khí sinh h c (Biogass) S n xu t khí sinh h c (Biogass) là phương pháp ñã ñư c s d ng t lâu các nư c phát tri n thu c khu v c Châu Á- Thái Bình Dương trong vài ch c năm g n ñây v i m c ñích làm ch t ñ t và th p... ngh Hydromex nh m x lý rác ñô th (k c rác ñ c h i) thành các s n ph m ph c v ngành xây d ng, v t li u, năng lư ng và s n ph m dùng trong nông nghi p h u ích [14] B n ch t c a công ngh Hydromex là nghi n nh rác sau ñó polime hóa và s d ng áp l c l n ñ nén, ñ nh hình các s n ph m Rác th i ñư c thu gom (rác h n h p, k c rác c ng k nh) ñư c chuy n v nhà máy, không c n phân lo i và ñưa vào máy c t nghi n... 1.5 Sơ ñ x lý rác theo công ngh Hydromex (Ngu n: www.scribd.com/doc/6899000/4PP-xl-rac-thai-ran) + X lý rác b ng công ngh Seraphin Ban ñ u rác th i ñư c ñưa t i nhà máy và ñ xu ng nhà t p k t nơi có h th ng phun vi sinh kh mùi cũng như ozone di t vi sinh v t ñ c h i Ti p ñ n, băng t i s chuy n rác t i máy xé bông ñ phá v m i lo i bao gói Rác ti p t c ñi qua h th ng tuy n t (hút s t thép và các kim . trạng quản lý, thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải sinh hoạt trên ñịa bàn huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình. - ðề xuất các giải pháp quản lý rác thải sinh hoạt trên ñịa bàn huyện Thái Thụy, tỉnh. “ðánh giá thực trạng và ñề xuất biện pháp quản lý rác thải sinh hoạt tại huyện Thái Thụy - tỉnh Thái Bình là rất cần thiết. 2. Mục tiêu của ñề tài 2.1. Mục tiêu - ðiều tra, ñánh giá hiện trạng. Thái Bình 41 3.2.1. Nguồn gốc phát sinh chất thải rắn sinh hoạt trên ñịa bàn huyện Thái Thụy 41 3.2.2. Phân loại rác thải sinh hoạt 42 3.2.3. Thực trạng quản lý rác thải huyện Thái Thụy