Tuy nhiên trong thời gian thực tập tại Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Thanh Hoá, em không khởi băn khoăn suy nghĩ về tình hình người chưa thành niên phạm tội trên địa bàn, các em ở độ tuổi
Trang 1MUC LUC
PHAN 1: LOI GIOI THIEU
PHAN 2: TINH HINH NCTN PHAM TOI TREN DIA BAN
THANH HOA TRONG THOI GIAN QUA
2.1 Tình hình người chưa thành niên phạm tội trên địa bàn Thanh
Hoá - những số liệu phản ánh tình hình thu thập thông tin
2.2 Thực trạng NCTN phạm tội trên địa bàn Thanh Hoá trong thời
PHẢN 3: NGUYÊN NHÂN NCTN PHẠM TỘI -
3.1 Kết quả xử lý thông
3.3 Đặc điểm bản chất của vấn đề sex cxvEerxerkrrrrs
PHAN 4: NHỮNG TÒN TẠI VÀ GIẢI PHÁP PHƯƠNG HƯỚNG
KHÁC PHỤC NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUÁ HOẠT ĐỘNG
Trang 2Tình hình người chưa thành niên phạm tội và các biện pháp đấu tranh, phòng chống tội phạm này là vấn đề quan trọng của toàn xã hội, của mỗi cấp, mỗi ngành cũng như ý thức của mỗi công dân
Trẻ em hôm nay là tương lai của đất nước mai sau Việc bồi dưỡng thế hệ trẻ là việc làm rất quan trọng và cần thiết, Bác Hồ đã dạy “ Vì lợi ích mười năm trồng cây, vì lợi ích trăm năm trồng người” Xuất phát từ tư tưởng Hồ Chí Minh
về chăm lo nguồn lực nhân tài cho đất nước, Đảng và Nhà nước ta đã chú trọng
quan tâm, chăm sóc, bảo vệ và giáo dục trẻ em Việt Nam đã ký công ước quốc
tế về quyền trẻ em Chúng ta xác định thế hệ trẻ là lớp công đân đặc biệt mà Nhà nước và toàn xã hội phải chăm sóc, giáo dục, bảo vệ tốt nhất, tạo những điều kiện thuận lợi để thế hệ trẻ được phát triển toàn điện về thể chất, trí tuệ và đạo
đức
Trong thời gian qua tình hình người chưa thành niên phạm tội trên địa bàn
Thanh Hoá vẫn chưa giảm có lĩnh vực tội phạm do người chưa thành niên thực
hiện có chiều hướng gia tăng và nghiêm trọng hơn Do vậy tìm hiểu nghiên cứu
tình hình thực trạng người chưa thành niên phạm tội trên địa bàn Thanh Hoá
cũng như đưa ra các biện pháp phòng chống giải quyết vấn đề này đang là công
việc bức thiết Hơn lúc nào hết đòi hỏi phải có sự phối kết hợp của toàn xã hội cũng như của các cấp các ngành và của mỗi người dân
Là người con của quê hương Thanh Hoá, em rất vui mừng khi được về thực tập tại huyện nhà, có nhiều cơ hội hơn để tìm hiểu về quê hương Tuy nhiên trong thời gian thực tập tại Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Thanh Hoá, em không khởi băn khoăn suy nghĩ về tình hình người chưa thành niên phạm tội trên địa bàn, các em ở độ tuổi vị thành niên là những đối tượng được nhà nước và toàn
xã hội dành cho rất nhiều sự ưu ái, bởi các em chính là những chủ nhân tương
lai, những người sẽ nắm giữ vận mệnh của quê hương đất nước trong thời gian không xa
Với bản thân là sinh viên thực tập trong phạm vi chuyên đề này xin được
“
trình bày vấn đề “ Tình hình người chưa thành niên phạm tội trên địa bàn Thanh Hoá và các biện pháp đấu tranh phòng chống “ Chuyên đề đi sâu vào
Trang 3việc phân tích tình hình người chưa thành niên phạm tội trên địa bàn Thanh Hoá thuộc thâm quyền xử lý cấp tỉnh
PHAN 2: TINH HINH NGUOI CHUA THANH NIEN PHAM TOI TREN DIA BAN THANH HOA TRONG THOI GIAN QUA
2.1 Tình hình người chưa thành niên phạm tội trên địa bàn Thanh Hoá (thuộc thắm quyền xứ lý cấp tính) - những số liệu phán ánh tình hình thu thập thông tin
Trong thời gian thực tập tại Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Thanh Hoá, qua nghiên cứu hồ sơ tìm kiếm thông tin tại số thụ lý hồ sơ, số kết quả xét xử cũng như số liệu thống kê tại phòng thống kê Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Thanh Hoá về tình hình người chưa thành niên phạm tội có thể nhận thấy tình hình người chưa thành niên phạm tội trên địa bàn quả là thực tế đáng báo động Chỉ tính riêng các vụ án do người chưa thành niên phạm tội thực hiện ( thuộc thẩm quyền xử lý cấp tỉnh) từ tháng 1/2003 đến 12 năm 2006 có trên
140 vụ án có người chưa thành niên phạm tội thực hiện, tham gia :
Năm 2003 có 29 vụ
Năm 2004 có 35 vụ
Năm 2005 có 35 vụ
Nam 2006 co 41 vu Qua số liệu thu thập tại phòng trị an cũng như phòng thống kê Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Thanh Hoá, thông qua những hồ sơ vụ án cho thấy
người chưa thành niên phạm tội ở rất nhiều các loại tội được quy định trong
bộ luật hình sự, tính chất mức độ hậu quả do các hành vi gây ra có nhiều vụ
thuộc các trường hợp rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng như vụ Tạ
Quang Quyên 16 tuổi phường Hàm Rồng - Thành phố Thanh Hoá khi thực
hiện đã dùng dao chém trên 30 nhát vào đầu chị Nguyễn Thị Thuỷ ( chủ tài sản) để lấy tài sản, hành vi của Quyền thé hiện tinh chất côn dé, li lom, mac
Trang 4dù ở độ tuổi như Quyền chỉ là lứa tuổi của một người học sinh ( vụ án xảy ra
tháng 9/2004)
Hoặc vụ Bùi Quang Trọng sinh năm 1990 ở xã Thạch Tượng - Thạch
Thành - Thanh Hoá có hành vi hiếp dâm cháu Lê Thị Tâm sinh năm 1995 rồi
giết cháu Tâm để bịt đầu mối ( tháng 10/2004)
Vụ Nguyễn Thị Anh sinh năm 1991 ở thành phố Thanh Hoá do mâu thuẫn với bố đã dùng cuốc đập vào đầu bố đến chết ( vụ án xảy ra tháng 1/2005)
Qua các vụ án nêu trên có thể nhận thấy một thực tế khá nổi cộm về tình hình người chưa thành niên phạm tội trên địa bàn Thanh Hoá, đó là liên tiếp các vụ phạm tội, diễn ra trong một khoảng thời gian ngắn, tính chất mức độ
các vụ án đều rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng Đặc biệt nhiều vụ án
phạm tội bị can là người chưa thành niên phạm tội giữ vai trò chủ mưu cầm
đầu như vụ Nguyễn Văn Thâm ( Quảng Xương - Thanh Hoá) 17 tuổi đã chủ mưu cầm đầu dẫn dắt 3 đối tượng khác đã thành niên cùng tham gia vụ cướp
giật dây chuyền của chị Trần Thị Oanh tháng 4 năm 2006 khi chị đang tham gia giao thông trên quốc lộ 1A đoạn qua huyện Quảng Xương - Thanh Hoá
Qua nghiên cứu hồ sơ tại phòng trị an Viện Kiểm sát tỉnh có thể nhận
thấy một điều khá rõ ràng là ở lứa tuổi vị thành niên một trong những đặc điểm tâm lý rất chung của các em là tâm trạng bắt thường, tính khí bồng bột, khả năng tự kiềm chế thấp, thiếu suy nghĩ, thiếu cân nhắc va rat liều lĩnh Những khẳng định trên được minh hoạ bằng những vụ án điển hình mà
người chưa thành niên đã thực hiện trong 3 năm gần đây trên địa bàn Thanh
Hoá ( thuộc thẩm quyền xử lý cấp tỉnh) như vụ án giết người xảy ra ngày 15/11/2006 do Hoàng Viết Thành thôn Kim Sơn - Hà Đông - Hà Trung - Thanh Hoá thực hiện, nạn nhân là ông Phạm Xuân Ngọc 84 tuổi cùng quê Bản thân là một học sinh trung học phổ thông sinh năm 1991 đo chơi bời lêu lổng cùng bạn bè không có tiền tiêu sài Thành đã nảy sinh hành vi cướp đồng
Trang 5hồ đeo tay trị giá 140.000đ tại nhà ông Ngọc và để thực hiện hành vi đó Thành đã giết chết ông Phạm Xuân Ngọc Với hành vi này Hoàng Viết Thành
đã bị khởi tố về tội danh giết người theo Điều 93 Bộ luật hình sự hay vụ trộm dây cáp điện thoại tháng 10 năm 2003 do Trịnh Văn Đức sinh ngày 15/3/1991 quê Yên Trường - Yên Định thực hiện Với hành vi này Trịnh Văn Đức đã bị
khởi tố về tội danh phá huỷ công trình phương tiện quan trọng an ninh quốc
gia theo Điều 231 Bộ luật hình sự
Rõ ràng những vụ án do người chưa thành niên thực hiện về tính chất,
mức độ nguyên nhân phạm tội là khác nhau nhưng đều có những điểm chung, tương đồng, ở độ tuổi các em đó là khả năng nhận thức hiểu biết về pháp luật
còn thấp, không xác định được và lường trước được hậu quả mà mình có thể gây nên, chỉ cần có sự tác động, kích thích từ bên ngoài là các em có thể thực
hiện ngay những hành vi đó mà hậu quả của nó các em không nhận thức được trước như vụ án xảy ra ngày 25/6/2006 tại ngõ nhà bà Hoàng Thị Tâm ở thôn Đông Tiến - Thiệu Tâm, Thiệu Hoá, Thanh Hoá chỉ do mâu thuẫn xích mích giữa chị Lê Phương Thảo và chị Trần Thị Phương, Lê Trung Hiếu, là em trai của Lê Phương Thảo đã dùng dao chém ông Trần Văn Diệp là bố chị Trần
Thị Phương dẫn tới hậu quả là ông Trần Văn Diệp bị tốn hại 58% sức khoẻ Với hành vi này Lê Trung Hiếu ( sinh ngày 2/12/1991) đã bị khởi tố về tội cố
ý gây thương tích theo Điều 104 Bộ luật hình sự
Rõ ràng vấn đề tình hình người chưa thành niên phạm tội trên địa bàn đang là vấn đề nhức nhối, ảnh hưởng đến trật tự an toàn, ảnh hưởng đến các hoạt động bình thường của đời sống xã hội Không những thế qua các vụ án
do người chưa thành niên thực hiện, tham gia có những vụ còn cho thay su suy đồi về đạo đức, nhân cách biết sức nghiêm trọng, một việc làm mà từ trước tới nay ở những vị trí đó mọi người không thực hiện được như vậy như
giết bố mẹ.t rò giết thầy, cô giáo có thé din vi dụ điển hình về vụ Lê Trọng Dũng Thọ Xuân - Thanh Hoá con bà Lê Thị Hoa Do mâu thuẫn xích mích giữa hai mẹ con về quan hệ tình cảm giữa Dũng và người bạn gái cùng quê
mà Dũng đã có hành vi giết mẹ gây nên sự bức xúc, sự bất bình của xã hội
Trang 6Vu an xay ra co thể nói nguyên nhân của nó hết sức đơn giản nhưng trong nhận thức cũng như hành động của Dũng quả thật hết sức côn đồ, vô đạo đức
Nội dung vụ án có thể tóm tắt như sau: Ngày 10/3/2006 Dũng đi chơi v nhà trong khi mẹ Dũng bà Lê Thị Hoa đang ốm nằm trong giường có mắng Dũng
về việc tối hôm trước đó bỏ nhà đi chơi qua đêm không về, mặc dù bà Hoa có biết về mối quan hệ giữa Dũng và người bạn gái cùng làng nhưng vì độ tuổi như Dũng thì công việc, sự nghiệp phải là trên hết, bà có khuyên giải, can ngăn nhưng Dũng không nghe theo Ở độ tuổi của Dũng (đã bỏ học) lại theo
bè lũ bạn bè xấu ở xóm chơi bời, lêu lổng thì những lời khuyên, can ngăn của
mẹ quả thật khó để Dũng tiếp thu Nhiều lần khuyên con cái đôi khi gắt chửi Dũng cũng không nghe Tối ngày 11/3/2006 khoảng 11h30” đêm Ding di chơi về bà Hoa lúc này có gắt bảo “ Sao mi cứ như dứa, tau nói mi không nghe phải không ” Quá trình mâu thuẫn giữa hai mẹ con diễn ra được 30 phút, Dũng không chịu được bỏ ra ngoài đi uống ruợu say về nhà khoảng 2h sáng, lúc này bà Hoa mẹ Dũng gắt, chửi to hơn, với tính khí nóng nảy bà Hoa
đã cầm gậy lia vào người Dũng, lúc này Dũng đang trong cơn say cộng với bản chất côn đồ, lì lợm đã dùng gậy ( khúc gậy cây xoan) đập nhiều phát vào đầu và người bà Hoa dẫn đến việc bà Hoa đã chết khi đưa đi trên đường cấp
cứu Rõ ràng hành động này của Dũng hết sức nghiêm trọng, suy đôi về mặt đạo đức, ảnh hưởng xấu tới trật tự an ninh, sự bình yên của xóm làng Với
hành vi này Dũng (tên đầy đủ Lê Trọng Dũng - sinh 2/8/1991) đã bị khởi tố
về tội danh giết người theo Điều 93 Bộ luật hình sự Có thể nói đây là vụ án rất nghiêm trọng do người chưa thành niên gây ra hoặc vụ án xảy ra ngày 31/12/2005 do Lê Huy Hoàng sinh 20/2/1991 thực hiện Nội dung vụ án như sau:
Ngày 31/12/2005 Hoàng Đang nằm ngủ tại nhà thì cháu Lê Văn Quang 4 tuổi ( em họ Hoàng) nhà bên cạnh sang chơi Do có bực tức với cháu Quang
từ trước về việc cháu Quang có chửi Hoàng khi Hoàng đi học về nên Hoàng
đã đá túi bụi vào bụng cháu Quang Cháu Quang ngất xỉu, Hoàng đã bế cháu Quang ra phía sau chuồng gà dùng gạch đá đập nhiều nhát vào đầu cháu Quang Hậu quả cháu Quang chết ngay tại chỗ do chắn thương sọ não Có thé
Trang 7nói có rất nhiều nguyên nhân dẫn tới con đường phạm tội và cũng có rất nhiều lý do, biện pháp để hành vi phạm tội của một người được thực hiện
nhưng có thể thấy đây là một vụ án nghiêm trọng do người chưa thành niên thực hiện, bản thân Hoàng là một học sinh nhưng trong việc làm của Hoàng
đã thể hiện rõ bản chất, tính cách con người Hoàng Hoàng đang là học sinh
nhưng đã rất nhiều lần bị nhà trường xử lý ký luật, chơi bời cùng bạn bè xấu,
đặc biệt môi trường gia đình Hoàng có thể nói không thê là nơi có thể toa cho Hoàng môi trường tốt ( bố mẹ đã ly hôn, Hoàng sống với bà Ngoại) Tuy
nhiên trong hành động này của Hoàng có thể thấy rõ tính cách bồng bột, hiếu động của con người trong độ tuổi mới lớn nói chung mà quan trọng còn có thể thấy môi trường gia đình, nhà trường - xã hội quan trọng như thế nào đối với các em Với hành vi này Hoàng đã bị truy tố về tội danh giết người theo
Điều 93 Bộ luật hình sự
Có thể nói trong tổng số trên 140 vụ phạm tội do người chưa thành niên thực hiện, tham gia từ 1/2003 đến tháng 12/2006 thì tập trung nổi cộm nhất vẫn là các tội danh xâm phạm quyền sở hữu đặc biệt như tội cướp tài sản (trên 60 vụ) Có thể dẫn chứng một vài ví dụ điển hình như vụ án Nguyễn Anh Tuấn ở thành phố Thanh Hoá sinh 20/3/1992 đã chủ mưu cầm đầu 3 tên
khác gọi điện cho taxi đến và điều đi đến đoạn đường vắng rồi thực hiện hành
vi phạm tội cướp tiền, tài sản của lái xe, với thủ đoạn này chúng đã bị khởi tố
về tội cướp tài sản (vụ án xảy ra ngày 20/8/2006 Đây là vụ án thể hiện tính chuyên nghiệp, có sự tính toán, thăm dò nắm tình hình trước Mặt khác đây là các đối tượng tuy học sinh nhưng thường xuyên bỏ học, chơi bời, tụ tập do hết tiền tiêu sài chúng đã thực hiện hành vi này Có thể nói nguyên nhân hết
sức đơn giản của vụ án phạm tội nhưng hành động, thủ đoạn việc làm của
chúng quả thật rất có tính chuyên nghiệp Hay vụ trộm cắp tài sản do 3 tên Nguyễn Văn An, Nguyễn Văn Bình, Hoàng Văn Hùng đều sinh năm 1991 thực hiện Ba đối tượng này đã gây ra hàng loạt vụ trộm cắp xe máy trên địa
bàn thành phố Thanh Hoá từ suốt tháng 1 năm 2006 đến tháng 12/2006 Khi
bị bắt các đối tượng này đã khai nhận tổng cộng đã thực hiện chót lọt tám vụ
trộm cắp tài sản xe máy, đem đi tiêu thụ được 24 triệu đồng và đều đã dùng
Trang 8vào việc đánh bạc, nghiện hút ma tuý( Nguyễn Văn Bình) một trong ba đối tượng là con nghiện Có thể nói đây là vụ án điển hình xảy ra trên địa bàn thành phó Thanh Hoá( các đối tượng bị bắt cùng ngày 20/12/2006 khi đang trộm cắp xe máy tại chợ vườn hoa) Các đối tượng đều ở độ tuổi vị thành niên (ca ba đối tượng đã nghỉ học)
Khi phân tích đánh giá về các vụ án do người chưa thành niên thực hiện tham gia trong các vụ án về xâm phạm quyền sở hữu dù nhận thấy một điều
cơ bản về tính chất, phương thức hoạt động của các đối tượng trong các vụ án đều mang những nét tương đồng chung so với các vụ án do người chưa thành
niên phạm tội trên địa bàn cả nước nhưng có một điều cần nhận thấy mà đặc biệt đã biểu hiện rõ trong các vụ án khi nghiên cứu, xem xét xảy ra trên địa
bàn Thanh Hoá là bên cạnh nguyên nhân cũng như giải pháp cần đưa ra nhằm
khắc phục tình hình người chưa thành niên phạm tội nói chung trên địa bàn cả nước thì mỗi địa phương nói riêng ( bao gồm cả Thanh Hoá) cần phải đưa ra
những giải pháp riêng cụ thể phù hợp với từng địa phương trên cơ sở đường
lối chung của cả nước bởi điều kiện kinh tế, xã hội, đời sống mỗi địa phương
(bao gồm cả Thanh Hoá) là khác nhau Có như vậy mới đạt được hiệu quả
cao trong công tác phòng ngừa, đấu tranh người chưa thành niên phạm tội
Qua một vài số liệu và ví dụ minh hoạ trên đây cho thấy tình hình người
chưa thành niên phạm tội trên địa bàn Thanh Hoá quả là một thực trạng đáng báo động Đây là vấn đề đặt ra cho các cấp, các ngành, đặc biệt là các cơ quan bảo vệ pháp luật hơn lúc nào hết cần có những biện pháp, chủ trương đúng
đắn nhằm hạn chế, ngăn chặn tình hình người chưa thành niên phạm tội trên địa bàn
2.2 Thực trạng người chưa thành niên phạm tội trên địa bàn Thanh Hoá trong thời gian qua
Qua nghiên cứu hồ sơ các vụ án cũng như quá trình thu thập thông tin tại phòng thống kê Viện Kiểm sát tỉnh, có thể thấy một thực trạng đáng lo ngại
về người chưa thành niên phạm tội xảy ra trên địa bàn Thanh Hoá tính từ
Trang 9tháng 1/2003 đến tháng 12/2006 Trên địa bàn Thanh Hoá đã xảy ra trên 140
vụ phạm tội do người chưa thành niên thực hiện tham gia ( thuộc thẩm quyền
xử lý cấp tỉnh)
Trong tổng số 140 vụ phạm tội xảy ra thì chủ yếu tập trung vào một số
loại tội như: Cướp tài sản (60 vụ) tội cố ý gây thương tích (10 vụ), tội hiếp
dâm (7 vụ), tội vi phạm quy định điều khiển giao thông đường bộ (4 vụ) tội
phá huỷ công trình, phương tiện quan trọng an ninh quốc gia (3 vụ), tội mua bán trái phép chất ma tuý (5 vụ), tội trộm cắp tài sản (14 vụ)
Trong tổng số trên 140 vụ phạm tội do người chưa thành niên thực hiện
từ tháng 1/2003 đến tháng 12/ 2006 thì tổng số vụ án đã xét xử là 105 vụ
Với những số liệu thống kê trên, rõ ràng Thanh Hoá đang đứng trước
một thực trạng đáng lo ngại về tình hình người chưa thành niên phạm tội, những vụ phạm tội này đã ảnh hưởng đến an ninh trật tự, gây nên sự lo ngại
cũng như sự bất bình trong nhân dân Để khắc phục tình trạng trên cũng như
đưa ra những biện pháp đấu tranh, phòng chống hữu hiệu nhất, chúng ta cần
tìm hiểu nguyên nhân cụ thể dẫn đến tình hình trên
Trang 10PHAN 3: NGUYEN NHAN NGUOI CHUA THANH NIEN PHAM TOI - DAC DIEM VA BAN CHAT CUA VAN ĐÈ NGƯỜI CHƯA THÀNH
NIEN PHAM TOIL
3.1 Kết quả xứ lý thong tin:
Theo thống kê số thụ lý và số theo dõi kết quả xét xử cũng như công tác thống kê tại phòng thống kê Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh trong 4 năm trở lại đây ( từ 1/2003 đến 12/2006) tổng số vụ án do người chưa thành niên thực hiện tham gia bị khởi tố là trên 140 vụ Tổng số này từ năm 2003 đến 2006 là khác nhau trong từng năm
Năm 2003 là 29 vụ,
Năm 2004 là 35 vụ;
Năm 2005 là 37 vụ;
Năm 2006 1a 41 vu
Khi xem xét về nhân thân, điều kiện hoàn cảnh, gia đình các em trong
140 vụ án cho thấy 39 bị can đang là học sinh có độ tuổi từ 15 đến 17, 10 bị
Trang 11can đo mâu thuẫn gia đình bỏ đi lang thang; 20 bi can đo gia đình vì điều kiện
hoàn cảnh kinh tế phải bỏ học đi làm thêm đề nuôi gia đình và bản thân
Khi xem xét, nghiên cứu hồ sơ vụ án đo người chưa thành niên thực hiện
cho thấy độ tuổi người chưa thành niên phạm tội, mức độ phạm pháp là khác
nhau, bên cạnh đó trình độ văn hoá của các em cũng khác nhau Có thể dẫn
chứng ví dụ điển hình trong bảng thống kê khởi tố, xử lý, xét xử sơ thắm
người chưa thành niên phạm tội từ tháng 1/2005 đến tháng 12/2006 đề khẳng
định cho sự nhận định trên
Tội danh theo quy 5 số Đã với | Tổng |_, số
định trong Bộ luật mới thôi người | số đã ‘ da
Trang 12tién quan trong
an ninh quốc gia
Giết người Cướp giật tài sản | 136 93 1 5 1 4 4 4 4
Tổng cộng 2 41 | 17 | 26 32 | 32 | 31
( Bảng thống kê khởi tố, xử lý, xét xử sơ thâm người chưa thành niên từ tháng 1 năm 2005 đến tháng 12 năm 2006 tại phòng thống kê Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Thanh Hoá)
Đứng trước thực trạng đáng lo ngại về người chưa thành niên phạm tội
trên địa bàn Thanh Hoá thì công tác tìm hiểu những nguyên nhân cũng như điều kiện dẫn dắt người chưa thành niên vào con đường phạm tội càng trở nên quan trọng, để từ đó tìm ra những giải pháp hữu ích nhất, hạn chế tình hình người chưa thành niên phạm tội cũng như đưa ra những biện pháp xử lý phù hợp vừa bảo dam nguyên tắc nhân đạo trong xửt lý người chưa thành niên phạm tội vừa thê hiện tính nghiêm minh của pháp luật
3.2 Nguyên nhân người chưa thành niên phạm tội
Qua nghiên cứu, phân tích nguyên nhân tình hình phạm tội nói chung, có
thể nhận thấy tình hình phạm tội của người chưa thành niên trên địa bàn tỉnh
Thanh Hoá cũng không nằm ngoài những nguyên nhân chủ yếu chung của xã hội với những nguyên nhân sau:
3.2.1 Những yếu tố về gia đình:
Người chưa thành niên phạm tội trước hết do bị ảnh hưởng của yếu tố tiêu cực trong chính môi trường gia đình mà trực tiếp là ông, bà cha mẹ, anh chị em cùng chung sống Ở đây nhiều phương pháp giáo dục không hợp lý,
thiếu khoa học, những lối sống, đạo đức của chính một số thành viên trong
gia đình đã góp phần quan trọng trong quá trình hình thành nhân cách lệch lạc của trẻ em, đây họ vào con đường phạm tội Phương pháp giáo dục như quá
chiều chuộng hoặc ngược lại quá khắt khe, cư xử thô bạo, hắt hủi, xúc phạm
Trang 13làm cho chúng sợ hãi, xa lánh xã hội, bỏ học di lang thang nên khi có điều
kiện và những yếu tố tác động khác đã đây các em vào con đường phạm tội
Bên cạnh đó, yếu tố hoàn cảnh gia đình, đặc biệt là điều kiện kinh tế gia đình
cũng là nguyên nhân dẫn tới con đường phạm tội ở người chưa thành niên
Trên địa bàn tỉnh Thanh Hoá ở nhiều vùng quê, đời sống kinh tế của các gia
đình còn gặp rất nhiều khó khăn Có 13 huyện miền núi, trong đó tất cả các huyện đều có các xã thuộc chương trình 135 Sinh ra trong điều kiện hoàn cảnh gia đình khó khăn, các em phải sớm bỏ học, lao động nuôi sống bản thân và gia đình, sớm tiếp xúc với môi trường xã hội đầy những cạm bẫy mà bản thân các em chưa bao giờ từng trải Chăng hạn vụ Đới Văn Tứ ở Quảng Xương - Thanh Hoá do điều kiện hoàn cảnh gia đình em phải bỏ học đi bán băng đĩa bản thân trước khi thực hiện hành vi phạm tội em đang là học sinh
chưa bao giờ có hành vi phạm tội, tuy nhiên do ảnh hưởng của môi trường
mà em tiếp xúc với những thứ tệ nạn xã hội đã dẫn tới hành vi phạm tội giết
người mà em thực hiện Ví dụ trên đây không có nghĩa là phản ánh ra là để bao biện cho hành vi của em nhưng có thể thấy đù là con người trong sáng
nhưng dưới sự ảnh hưởng của môi trường xấu cộng với điều kiện, yếu tố tiêu
cực khác sẽ rất dé lam con người ta thay đồi
3.2.2 Công tác quản lý, giáo dục học sinh trong các nhà trường bị giảm sút
Qua thống kê về lứa tuổi, học lực của trẻ em phạm tội thì đa phần có tới 80% các em phạm tội có học lực trước đó là yếu kém, chán học rồi dẫn đến
bỏ học đi lang thang
Qua khảo sát các em không có hứng thú để học tập, có mặc cảm với thầy
cô giáo Lý do để các em có tâm lý chán học, học yếu, có mặ cảm thì nhiều
xong rõ ràng hiện nay nhiều bất cập trong chất lượng giáo dục ở các nhà trường chưa phù hợp về phương pháp, nội dung giáo dục, chưa chú trọng vào
các vấn đề thiết thực, bức xúc cần giải quyết ngay, chưa rèn luyện giáo dục
cho học sinh nếp sống và làm việc theo pháp luật ngay trong nhà trường (
Trang 14nhiều em phạm tội, không hè biết đó là hành vi phạm tội và bị xử lý nặng như vay )
Nhiều thiếu sót trong công tác quản lý, giáo dục của các tổ chức xã hội,
nhất là hoạt động đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và đội thiếu niên
tiền phong trong thời gian qua còn nhiều yếu kém chưa thực sự làm tốt công tác giáo dục lý tưởng cộng sản chủ nghĩa cho người chưa thành niên, chưa thu hút được đông đảo số các em trong độ tuổi vào tham gia sinh hoạt tập thể
Đa số người chưa thành niên phạm tội không sinh hoạt đội hoặc sinh hoạt mang tính hình thức Các hình thức, nội dung sinh hoạt đội trong các nhà
trường, ở khu phố chưa thiết thực, chưa gắn vào những vấn đề bức xúc mà cuộc sống, sinh hoạt hàng ngày các em gặp phải Vì vậy, chưa thu hút được
số các em trong độ tuổi vào tổ chức của mình dẫn đến ý thức phấn đấu vươn
lên của các em còn bị hạn chế, các em không muốn khép mình vào khuôn
khổ, ý thức tập thể kém, nên khi gặp phải hoàn cảnh xấu tác động, bạn bè xấu
rủ rê lôi kéo là đễ đàng có hoạt động phạm tội
3.2.4 Sự tác động của những biểu hiện tiêu cực và tình trạng phạm pháp chung trong xã hội
Những hiện tượng tiêu cực trong xã hội và tình trạng phạm pháp nói chung trogn xã hội cũng là những yếu tố không thẻ thiếu, ảnh hưởng trực tiếp đến tình hình phạm tội của người chưa thành niên Đó là sản phẩm văn hoá
đồi truy, khêu gợi tình dục, bạo lực chém giết vẫn đang được lưu hành và phổ
biến dưới nhiều hình thức Thanh Hoá có gần 1000 đại lý được cấp giấy phép ( còn 450 điểm hoạt động) đại lý thấp nhất 500- 7000 băng, nhiều nhất là