Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH –––––––––––––––––––––––––––– ĐỖ QUỐC BÌNH NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CHỦ CHỐT CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN ĐÔNG TRIỀU, TỈNH QUẢNG NINH GIAI ĐOẠN 2015 - 2020 LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ Chuyên ngành: Quản lý kinh tế Thái Nguyên - 2013 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH –––––––––––––––––––––––––––– ĐỖ QUỐC BÌNH NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CHỦ CHỐT CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN ĐÔNG TRIỀU, TỈNH QUẢNG NINH GIAI ĐOẠN 2015 - 2020 Chuyên ngành: Quản lý kinh tế Mã số: 60.34.04.10 LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. BẠCH HỒNG VIỆT Thái Nguyên - 2013 i Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan bản luận văn là công trình nghiên cứu khoa học độc lập của tôi. Các số liệu, kết quả nghiên cứu nêu trong luận văn là trung thực và chưa được công bố ở đề tài nghiên cứu nào. Tác giả luận văn Đỗ Quốc Bình ii Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn LỜI CẢM ƠN Kính thưa các thầy giáo, cô giáo! Sau một quá trình học tập và nghiên cứu, đến nay em đã hoàn thành Luận văn thạc sĩ, chuyên ngành Quản lý kinh tế. Để có được kết quả này, em đã nhận được sự ủng hộ, quan tâm, giúp đỡ nhiệt tình, chu đáo của các thầy giáo, cô giáo, các bạn bè, đồng nghiệp và gia đình. Em xin trân trọng cảm ơn sâu sắc thầy Bạch Hồng Việt, người trực tiếp tận tình chỉ bảo, hướng dẫn, định hướng cho em trong suốt quá trình nghiên cứu và thực hiện luận văn. Em xin trân trọng cảm ơn sâu sắc các thầy giáo, cô giáo Trường Đại học Kinh tế và Quản trị Kinh doanh - Đại học Thái Nguyên đã giảng dạy, hướng dẫn em tiếp thu những kiến thức quý báu và tạo điều kiện thuận lợi cho em trong suốt thời gian học tập, nghiên cứu tại trường. Xin trân trọng cảm ơn các đồng nghiệp, bạn bè và gia đình đã nhiệt tình ủng hộ, giúp đỡ, cung cấp thông tin, tư liệu, tạo điều kiện cho tôi trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn. Xin trân trọng cảm ơn./. Tác giả luận văn Đỗ Quốc Bình iii Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn MỤC LỤC Lời cam đoan i Lời cảm ơn ii Mục lục iii Danh mục các chữ viết tắt vi Danh mục các sơ đồ vii MỞ ĐẦU 1 2. Mục tiêu nghiên cứu 3 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4 4. Ý nghĩa khoa học của luận văn 4 5. Bố cục của luận văn 5 Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VIỆC NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CHỦ CHỐT CẤP XÃ 6 1.1. Cơ sở lý luận 6 1.1.1. Khái niệm về cán bộ và cán bộ chủ chốt 6 1.1.2. Vai trò của cán bộ chủ chốt cấp xã 8 1.1.2.1. Vai trò của cấp xã 8 1.1.2.2. Vai trò của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã 9 1.1.3. Chất lượng và các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã 13 1.1.3.1. Chất lượng cán bộ 13 1.1.3.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã . 18 1.1.4. Yêu cầu tất yếu, khách quan phải nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã 23 1.2. Cơ sở thực tiễn 25 1.2.1. Kinh nghiệm thực tiễn ở một số tỉnh 25 1.2.2. Một số kinh nghiệm rút ra 31 Chƣơng 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 35 2.1. Các câu hỏi nghiên cứu 35 iv Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 2.2. Phương pháp nghiên cứu 35 2.2.1. Phương pháp thu thập thông tin 35 2.2.2. Phương pháp thống kê 37 2.2.3. Phương pháp tổng hợp thông tin 38 2.2.4. Phương pháp phân tích thông tin 38 2.2.5. Phương pháp so sánh 39 2.2.6. Phương pháp nghiên cứu thực địa 39 2.2.7. Phương pháp phỏng vấn chuyên gia 40 2.3. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu 40 Chƣơng 3: THỰC TRẠNG CHẤT LƢỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CHỦ CHỐT CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN ĐÔNG TRIỀU, TỈNH QUẢNG NINH 42 3.1. Đặc điểm về điều kiện tự nhiên và kinh tế - xã hội của huyện Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh 42 3.1.1. Điều kiện tự nhiên 42 3.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội 44 3.1.2.1. Về kinh tế 44 3.1.2.2. Về xã hội 46 3.2. Thực tiễn về nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ cơ sở của tỉnh Quảng Ninh 48 3.3. Thực trạng chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã huyện Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh 50 3.3.1. Về số lượng 50 3.3.2. Về chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã 51 3.4. Đánh giá chung 62 3.4.1. Kết quả đạt được 62 3.4.2. Hạn chế, tồn tại 64 3.4.3. Nguyên nhân của kết quả và hạn chế, tồn tại 66 3.4.4. Kinh nghiệm rút ra để nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã ở huyện Đông Triều 70 v Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn Chƣơng 4: PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CHỦ CHỐT CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN ĐÔNG TRIỀU, TỈNH QUẢNG NINH ĐẾN NĂM 2020 74 4.1. Bối cảnh của huyện Đông Triều đến năm 2020 74 4.2. Quan điểm của huyện Đông Triều về nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã 76 4.3. Mục tiêu và phương hướng 77 4.3.1. Mục tiêu đến năm 2015 và giai đoạn 2015 - 2020 77 4.3.2. Phương hướng 80 4.4. Những giải pháp chủ yếu nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã đến năm 2015 và giai đoạn 2015 - 2020 82 4.4.1. Tăng cường công tác giáo dục chính trị tư tưởng, nâng cao bản lĩnh chính trị, đạo đức cách mạng của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã đến năm 2015 và giai đoạn 2015 - 2020 82 4.4.2. Xây dựng tiêu chuẩn cụ thể và cơ cấu cho đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã đến năm 2015 và giai đoạn 2015 - 2020 85 4.4.3. Thực hiện đồng bộ quy hoạch, đào tạo, sử dụng, luân chuyển cán bộ . 88 4.4.3.1. Về công tác quy hoạch cán bộ 88 4.4.3.2. Về công tác đào tạo cán bộ 91 4.4.3.3. Về công tác bố trí sử dụng, bổ nhiệm, luân chuyển cán bộ 93 4.4.4. Chú trọng công tác kiểm tra, giám sát và quản lý đối với đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã 96 4.4.5. Quan tâm chăm sóc sức khỏe đối với đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã 98 4.4.6. Thực hiện tốt chính sách đối với đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã 99 4.5. Một số đề xuất, kiến nghị 101 4.5.1. Đối với tỉnh 101 4.5.2. Đối với cấp huyện 102 4.5.3. Đối với đội ngũ cán bộ cấp xã 102 KẾT LUẬN 104 TÀI LIỆU THAM KHẢO 106 PHỤ LỤC 112 vi Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT CBCC Cán bộ chủ chốt CCB Cựu chiến binh CNH, HĐH Công nghiệp hóa, hiện đại hóa HĐND Hội đồng nhân dân HTCT Hệ thống chính trị LHPN Liên hiệp phụ nữ MTTQ Mặt trận Tổ quốc QLNN Quản lý nhà nước TCCSĐ Tổ chức cơ sở đảng UBND Ủy ban nhân dân vii Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ STT Ký hiệu Nội dung Trang 1 Sơ đồ 3.1 Trình độ lý luận chính trị của đội ngũ BT, PBT; CT, PCT HĐND và UBND cấp xã 56 2 Sơ đồ 3.2 Trình độ lý luận chính trị của đội ngũ trưởng các đoàn thể chính trị - xã hội cấp xã 56 3 Sơ đồ 3.3 Trình độ chuyên môn của đội ngũ BT, PBT; CT, PCT HĐND và UBND cấp xã 57 4 Sơ đồ 3.4 Trình độ chuyên môn của đội ngũ trưởng các đoàn thể chính trị - xã hội cấp xã 58 5 Sơ đồ 3.5 Kiến thức QLNN của đội ngũ BT, PBT; CT, PCT HĐND và UBND cấp xã 58 6 Sơ đồ 3.6 Kiến thức QLNN của đội ngũ trưởng các đoàn thể chính trị - xã hội cấp xã 59 7 Sơ đồ 3.7 Trình độ tin học của đội ngũ BT, PBT; CT, PCT HĐND và UBND cấp xã 59 8 Sơ đồ 3.8 Trình độ tin học của đội ngũ trưởng các đoàn thể chính trị - xã hội cấp xã 60 9 Sơ đồ 3.9 So sánh độ tuổi của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã hiện nay 60 10 Sơ đồ 3.10 Độ tuổi của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã trong giai đoạn 2015-2020 61 11 Sơ đồ 3.11 So sánh tỷ lệ cán bộ nữ và dân tộc của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã 62 1 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài Lúc sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc”, “Công việc thành công hay thất bại đều do cán bộ tốt hay kém” [47, tr.269 và 273]. Hơn 83 năm qua, dưới sự lãnh đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng Cộng sản Việt Nam, đội ngũ cán bộ nói chung và đội ngũ cán bộ chủ chốt (CBCC) cấp xã nói riêng có sự phát triển nhanh cả về số lượng và chất lượng, góp phần quan trọng thực hiện nhiệm vụ xây dựng, phát triển kinh tế - xã hội, đưa nước ta thoát khỏi nghèo nàn, lạc hậu, trở thành nước có nền kinh tế đang phát triển. Trước yêu cầu đổi mới và phát triển, Đảng xác định tiếp tục đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa (CNH, HĐH) và phát triển kinh tế xã hội bền vững, tạo nền tảng, tiền đề để đến năm 2020 nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại. Để đạt được mục tiêu đề ra, cần thực hiện đồng bộ nhiều nhiệm vụ, giải pháp, trong đó chú trọng công tác xây dựng và nâng cao chất lượng của đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là đội ngũ CBCC cấp xã. Nghị quyết Hội nghị Trung ương 5 (khoá IX) về đổi mới và nâng cao chất lượng hệ thống chính trị ở xã, phường, thị trấn, xác định: “Các cơ sở xã, phường, thị trấn là nơi tuyệt đại bộ phận nhân dân cư trú, sinh sống. Hệ thống chính trị ở cơ sở có vai trò rất quan trọng trong việc tổ chức và vận động nhân dân thực hiện đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, tăng cường đại đoàn kết toàn dân, phát huy quyền làm chủ của dân, huy động mọi khả năng phát triển kinh tế - xã hội, tổ chức cuộc sống của cộng đồng dân cư”. Để xây dựng hệ thống chính trị cấp cơ sở vững mạnh, hoạt động có hiệu lực, thì công tác xây dựng đội ngũ CBCC ở cấp xã [...]... trò của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã - Đánh giá thực trạng, chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã ở huyện Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh hiện nay - Làm rõ những nguyên nhân yếu kém của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã ở huyện Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh - Đề xuất các giải pháp đồng bộ và khả thi nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã trên địa bàn huyện Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh nhằm... sở lý luận và thực tiễn của việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã Chương 2: Phương pháp nghiên cứu Chương 3: Thực trạng chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã trên địa bàn huyện Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh Chương 4: Phương hướng và giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã trên địa bàn huyện Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh đến năm 2020 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu... trong việc xây dựng đội ngũ CBCC cấp xã trên địa bàn huyện Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh ngày một tốt hơn 2 Mục tiêu nghiên cứu 2.1 Mục tiêu chung Góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã trên địa bàn huyện Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh có năng lực, trình độ, có bản lĩnh chính trị vững vàng, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh giai đoạn 2015 - 2020 và các năm tiếp... đối với cơ quan quản lý các cấp của Đảng, Nhà nước - Phân tích được thực trạng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã hiện nay ở huyện Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh Tìm ra những nguyên nhân yếu kém trong công tác đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã - Đưa ra những cơ sở khoa học để kiến nghị, đề xuất với huyện, với tỉnh nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã có trình độ, năng lực, thực... nghiên cứu - Đề tài tập trung nghiên cứu, đánh giá chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã trên địa bàn huyện Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh đến năm 2020 - Thời gian nghiên cứu, khảo sát từ năm 2007 đến nay 4 Ý nghĩa khoa học của luận văn - Khái quát về lý thuyết vai trò của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã trong việc tổ chức triển khai thực hiện các chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật... chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước và phát huy thế mạnh, tiềm năng, lợi thế, phát triển kinh tế - xã hội của huyện Do vậy, em quyết định chọn vấn đề Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã trên địa bàn huyện Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2015 - 2020 làm nội dung nghiên cứu của đề tài luận văn thạc sĩ với mong muốn được đóng góp một phần trong việc xây dựng đội. .. hoạt động của bộ máy, giữ gìn an ninh, chính trị ở cơ sở 1.1.3 Chất lượng và các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã 1.1.3.1 Chất lượng cán bộ Theo Từ điển tiếng Việt khái niệm chất lượng được hiểu là: Chất lượng: Cái tạo nên phẩm chất, giá trị của một con người, một sự vật, sự việc” [60, tr.44] Chất lượng của cán bộ là chỉ tiêu tổng hợp đánh giá về phẩm chất đạo đức,... http://www.lrc-tnu.edu.vn 6 Chƣơng 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VIỆC NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CHỦ CHỐT CẤP XÃ 1.1 Cơ sở lý luận 1.1.1 Khái niệm về cán bộ và cán bộ chủ chốt - Khái niệm về cán bộ Theo Từ điển tiếng Việt khái niệm cán bộ được hiểu là: “1.Người làm công tác có nghiệp vụ chuyên môn trong cơ quan nhà nước, cán bộ nhà nước, cán bộ khoa học, cán bộ chính trị; 2 Người làm công tác có chức vụ trong... tƣợng nghiên cứu Đề tài tập trung nghiên cứu chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã trên địa bàn huyện Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh, bao gồm 11 chức danh: Bí thư, Phó bí thư Đảng ủy; Chủ tịch, Phó chủ tịch HĐND; Chủ tịch, Phó chủ tịch UBND; Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc; Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ; Chủ tịch Hội Cựu chiến binh; Bí thư Đoàn Thanh niên; Chủ tịch Hội Nông dân 3.2 Phạm vi nghiên cứu... chức và nhân dân giao phó, nhất là đối với đội ngũ CBCC cấp xã 1.1.3.2 Các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã Có nhiều nhân tố ảnh hưởng tới chất lượng đội ngũ cán bộ, tuy nhiên đề tài tập trung vào một số nhóm nhân tố sau: - Nhóm nhân tố về sức khỏe: Sức khỏe của cán bộ được xem xét là tiêu chí quan trọng đánh giá chất lượng của cán bộ Sức khỏe là trạng thái thoải Số hóa bởi . ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã ở huyện Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh. - Đề xuất các giải pháp đồng bộ và khả thi nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã trên địa bàn huyện Đông Triều,. việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã Chương 2: Phương pháp nghiên cứu Chương 3: Thực trạng chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã trên địa bàn huyện Đông Triều, tỉnh Quảng. 3.1.2.2. Về xã hội 46 3.2. Thực tiễn về nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ cơ sở của tỉnh Quảng Ninh 48 3.3. Thực trạng chất lượng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã huyện Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh